ECLI:CY:AD:2018:A305
AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018
[ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΥ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.]
1. KARAOGLANIAN
2. FISHER
3. BOYADJIAN
ΕΦΕΣΕΙΟΝΤΩΝ
ΚΑΙ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ
--------------------
Αίτηση ημερ. 10.11.2017 για απόρριψη της Έφεσης
Α. Αχιλλέως (κα) για Μ.Π. Σπανός & Σία, για τον Αιτητή- Εφεσίβλητο
Μ. Ηakki, για τους Καθ' ων η Αίτηση-Εφεσείοντες
-------------------------------------
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
---------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Ο Εφεσίβλητος αιτείται την απόρριψη της έφεσης "ως προπετούς και/ή ασκηθείσας προς το σκοπό της παρέλκυσης της απονομής της δικαιοσύνης και/ή ως προδήλως αβάσιμης".
Σε συντομία τα γεγονότα επί των οποίων στηρίζεται, ως αυτά προβάλλονται στην Ένορκη Δήλωση της κ. Χριστίνας Τεμβριώτη είναι τ' ακόλουθα:
v Στις 18.12.2005 απεβίωσε ο Varoujan Boyadjian, άγαμος και χωρίς κατιόντες ή ανιόντες.
v Οι διάδικοι είναι αδέλφια του αποβιώσαντος
v Ο αποβιώσας με Διαθήκη του ημερ. 30.9.1999 όρισε τον Εφεσίβλητο/Αιτητή ως μόνο κληροδόχο.
v Ο κ. Χρίστος Τριανταφυλλίδης, εκτελεστής της Διαθήκης με την αίτηση Διαχείρισης αρ. 36/06 Ε.Δ. Λευκωσίας ζήτησε την επικύρωση της Διαθήκης και την χορήγηση σ' αυτόν των εγγράφων Διαχείρισης.
v Στις 17.3.2006 οι Εφεσείοντες/Καθ' ων η αίτηση κατεχώρησαν ένσταση (caveat)
v Στις 16.6.2006 ο Εφεσείοντας 3 κατεχώρησε την αγωγή αρ. 3996/2006 εναντίον του άνω εκτελεστή της Διαθήκης και Εφεσίβλητου με αξίωση την κύρωση της Διαθήκης ως παράτυπης και/ή αντίθετης με τις πρόνοιες του Νόμου.
v Στις 11.9.2007 ο Εφεσείων 3 απέσυρε την άνω αγωγή του ως μη έχουσα την αναγκαία Ένορκη Δήλωση επιβεβαίωσης (Δ.2 Κ.13).
v Στις 10.9.2007 η Εφεσείουσα 1 κατεχώρησε την αγωγή αρ. 8998/2007 εναντίον του εκτελεστή και Εφεσίβλητου με αξίωση την ακύρωση της διαθήκης καθότι, ως ισχυρίζετο (α) ο αποβιώσας κατά τον ουσιώδη χρόνο ευρίσκετο στο εξωτερικό και όχι στη Λευκωσία (β) υπήρχε παρατυπία δεν ήταν νομικά έγκυρη και πραγματικά ανύπαρκτη, μη γνώση του αποβιώσαντος του περιεχομένου της διαθήκης του και (γ) απόρριψη της αίτησης του εκτελεστή για επικύρωση και διορισμό του.
v Στις 19.3.2008 το Ε.Δ. Λευκωσίας με απόφαση του απέρριψε αίτηση του Χρίστου Τριανταφυλλίδη για ακύρωση και παραμερισμό του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής 8998/2007 ως εκπρόθεσμη, με την αιτιολογία ότι η τρίμηνη προθεσμία που προνοείται από τον περί Διαχειρίσεως Περιουσιών Αποβιωσάντων Διαδικαστικό Κανονισμό του 1955 (1/1955) ("ο Κανονισμός") θέτει τέτοια ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα που ενδεχομένως επενεργούν ενάντια στον σκοπό για τον οποίο καταχωρείται ένσταση (caveat) ενώ παράλληλα η προθεσμία αυτή ισοδυναμεί με σοβαρή παρέμβαση στο δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο, το οποίο κατοχυρώνεται από το Άρθρο 30 του Συντάγματος.
v Στις 21.12.2010 το Εφετείο παραμέρισε την ως άνω απόφαση.
v Την 1.6.2011 οι Εφεσείοντες καταχώρησαν εναντίον του Εφεσίβλητου την αγωγή αρ. 3898/2011, η απόφαση της οποίας αποτελεί αντικείμενο της παρούσας Έφεσης.
v Με την άνω αγωγή οι Εφεσείοντες αξίωναν:
(α) Γενικές και ειδικές αποζημιώσεις καθότι είχε καταστεί αποκλειστικός κληρονόμος της "ισχυριζόμενης" διαθήκης του αποβιώσαντος αδελφού τους, κατόπιν ψευδών παραστάσεων και/ή απάτης και/ή συμπαιγνίας και/ή αθέμιτης επιρροής.
(β) Γενικές και ειδικές αποζημιώσεις εναντίον του Εφεσίβλητου/Αιτητή καθότι, ως ισχυρίζονται, ο ίδιος συνέταξε έγγραφο με μορφή διαθήκης για να διορισθεί ως αποκλειστικός κληροδόχος του αποβιώσαντα και να ξεγελάσει τους Εφεσείοντες, το οποίο έγγραφο ήταν προϊόν ψευδών παραστάσεων και/ή απάτης και/ή δόλου και/ή συμπαιγνίας και/ή αθέμιτης επιρροής.
(γ) Αποζημιώσεις ως άνω καθότι ως ισχυρίζονται ο Εφεσίβλητος ενήργησε δολίως με σκοπό την καταδολίευση των Εφεσειόντων προς δικό του οικονομικό όφελος και να υποστούν ζημιές (Εφεσείοντες)
(δ) Αποζημιώσεις ως άνω για αδικαιολόγητο και/ή αθέμιτο πλουτισμό.
(ε) Διάταγμα με το οποίο να διατάσσεται ο Εφεσίβλητος να μεταβιβάσει κατά ¼ αντίστοιχο κάθε δικαίωμα του επί της κινητής και ακίνητης ιδιοκτησίας που απέκτησε επί της περιουσίας του αποβιώσαντα ή διαζευκτικά
(στ) να διατάσσεται ο Εφεσίβλητος και καταβάλει ισόποσο ποσό σε χρήματα κατά ¼ αντίστοιχα προς τους Εφεσείοντες επί της αποκτηθείσας περιουσίας του αποβιώσαντος.
v Αφού καταχωρήθησαν τα δικόγραφα (Έκθεση Απαιτήσεως και Έκθεση Υπερασπίσεως αντίστοιχα) κατεχωρήθη και Αίτηση του Εφεσίβλητου για προδικαστική εξέταση των ισχυρισμών των Εφεσειόντων. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας στις 19.6.2014 εξέδωσε την απόφαση του και απέρριψε την αγωγή για λόγους κατάχρησης της διαδικασίας και δεδικασμένου. Περαιτέρω χαρακτήρισε την αγωγή ως "προσπάθεια συγκεκαλυμμένης επαναφοράς της Αξίωσης την οποία το Ανώτατο Δικαστήριο διέγραψε" και ως "προσπάθεια επανάληψης της διαγραφείσας αξίωσης υπό άλλο πέπλο."
Εν συνεχεία η ομνύουσα προβάλλει ότι η υπό εξέταση έφεση έχει ως σκοπό την παρέλκυση της δικαιοσύνης, για 11 έτη από το 2006 ο Εφεσίβλητος σύρεται σε ένα κύκλο ατέρμονων δικαστικών διαδικασιών που αφορούν την ίδια διαθήκη. Σε όλες τις διαδικασίες οι Εφεσείοντες ζητούν αναδιανομή της περιουσίας του αποβιώσαντος αδελφού των διαδίκων ως να μην υπήρχε διαθήκη. Η υπό εξέταση Έφεση έχει ως σκοπό την ταλαιπωρία του Εφεσίβλητου και συγκεκαλυμμένα ζητούν την ακύρωση της διαθήκης και την επαναφορά της αξίωσης η οποία ήδη έχει απορριφθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο. Η όλη προσπάθεια των Εφεσειόντων συνιστά κατάφωρη καταστρατήγηση του σκοπού της δικαστικής διαδικασίας, παρεμπόδιση της ορθής απονομής της δικαιοσύνης και καθιστά την Έφεση προπετή.
Οι Εφεσείοντες/Καθ' ων η Αίτηση με την ένσταση που κατεχώρησαν προβάλλουν τους ακόλουθους λόγους για αντιμετώπιση της αίτησης.
i. "Λαμβάνοντας υπόψη την υπερβολική και αδικαιολόγητη καθυστέρηση που σημειώθηκε μεταξύ την έναρξης της έφεσης στις 19.06.2014 και της ημερομηνίας της καταχώρησης της παρούσας αίτησης στις 10.11.2017, θα ήταν άδικο να δοθεί το διάταγμα και/ή θεραπεία που ζητήθηκε και/ή
ii. Ο Εφεσίβλητος/Αιτητής έχει παραιτηθεί του δικαιώματος και/ή εμποδίζεται από την προώθηση της παρούσας αίτησης λόγω του ότι κατέθεσε μια εμφάνιση χωρίς όρους και/ή επιφυλάξεις και έχει κάνει νέα βήματα στο πλαίσιο της δίκης από τότε, και/ή
iii. Η αίτηση δεν έχει καθορίσει μέσα στις νομικές βάσεις της, τους λόγους του δεδικασμένου (res judicata), και/ή τους ισχυρισμούς της κατάχρησης της διαδικασίας και/ή τις αρχές της ισότητας και/ή της φυσικής δικαιοσύνης που ρητώς αναφέρονται και/ή υπονοούνται και/ή αποτελούν τον πυρήνα των ισχυρισμών στην ένορκη δήλωση της Κας Χριστίνας Τεμβριώτου και/ή
iv. Δεν υπάρχει καμία αρχή πάνω στην οποία οι δικαστικές αποφάσεις και/ή τα διατάγματα που εκδίδονται στις προηγούμενες αγωγές 3993/2006 και/ή 8998/2007 θα μπορούσε να θεωρηθούν εμπόδιο στις αξιώσεις των Εφεσιόντων/Ενάγοντων στην αγωγή Αρ. 3898/2011 και/ή
v. Οι Αγωγές Αρ. 3993/2006 και/ή 8998/2007 δεν περιλάμβαναν τον καθορισμό των ιδίων βάσεων της αγωγής ή/και θέματα νόμου ή/και γεγονότων όπως στην Αγωγή Αρ. 3898/2011 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας. Περαιτέρω ή, εναλλακτικά, δεν υπήρχε καμία «απόφαση» στην Αγωγή Αρ. 3993/2006 για τους σκοπούς αυτής της αίτησης και/ή
vi. Το Σεβαστό Δικαστήριο έχει την υποχρέωση να ερμηνεύσει το εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο και/ή τις προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου κατά τρόπο συμβατό με τις υποχρεώσεις της Δημοκρατίας σύμφωνα με το Νόμο 39/1962 ή τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και/ή
vii. Απόρριψη της αίτησης των Εφεσιόντων επί τη βάσει των λόγων που αναφέρονται στην αίτηση του Εφεσίβλητου / Εναγομένου - Αιτητή θα έχει ως αποτέλεσμα την παραβίαση των δικαιωμάτων των Εφεσιόντων σε σχέση με περιουσία και/ή δίκαιη δίκη."
Η ένορκη δήλωση του Εφεσείοντα 1 επί της οποίας στηρίζεται η ένσταση αναλύει και εξειδικεύει τους πιο πάνω λόγους ένστασης. Δεν παρίσταται ανάγκη επέκτασης μας σ' αυτήν.
Η εξουσία του Εφετείου για απόρριψη έφεσης ως προδήλως αβάσιμης παρέχεται από το Άρθρο 163.2 του Συντάγματος και Κανονισμό 10(Ι) του περί Εφέσεων Διαδικαστικού Κανονισμού του 1966.
Το κατά πόσο είναι "προδήλως αβάσιμη" η παρούσα Έφεση συναρτάται με το κατά πόσο το αντικείμενο της αγωγής υπ' αρ. 3898/2011 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (άνω), με τις ανάλογες επιπτώσεις στην παρούσα Έφεση, έχει αποφασισθεί και επιλυθεί με την απόφαση του Εφετείου στην Τριανταφυλλίδης Χρίστος υπό την ιδιότητα του ως εκτελεστής της διαθήκης του αποβιώσαντος Varoujan Boyadjian v. Ayda Karaoglanian (2010) 1 A.A.Δ. 2014.
Εξετάσαμε με προσοχή όλα τα σχετικά που περιβάλλουν το αντικείμενο της παρούσας αίτησης σε συνάρτηση με τις εισηγήσεις και επιχειρήματα των ευπαίδευτων συνηγόρων.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο κρίνοντας το υπό εξέταση ζήτημα αναφέρει τα ακόλουθα:
"Έχοντας υπόψιν τα δικόγραφα και τις εκατέρωθεν θέσεις, εκείνο που προκύπτει είναι ότι κάτω από το μανδύα μιας αγωγής που αναφέρεται σε απάτη κλπ και στρέφεται εναντίον του αποκλειστικού κληροδόχου, στην πραγματικότητα κρύβεται μια αγωγή η οποία, όσο και αν δε το λέει, προσβάλλει την εγκυρότητα της διαθήκης. Δεν είναι μόνο οι ρητές αναφορές στο σώμα της έκθεσης απαίτησης περί μη έγκυρης διαθήκης, αλλά μεγαλύτερη ακόμα σημασία έχει ότι στο παρακλητικό της αγωγής ζητούνται διατάγματα αναδιανομής της περιουσίας του αποβιώσαντος ανά ¼ μερίδιο για κάθε διάδικο. Αυτή η διανομή θα ίσχυε στην περίπτωση που ο αδελφός τους απέθνησκε αδιάθετος (βλ. άρθρο 46 και Πρώτο Παράρτημα του Κεφ. 195). Με αυτό τον τρόπο, χωρίς να ζητείται ρητά η ακύρωση της διαθήκης, ζητείται να διαπλασθούν εκείνες οι συνέπειες που θα συνεπαγόταν η ανυπαρξία ή θα επέφερε η ακύρωση της διαθήκης.
Συνεπώς, πρόκειται για προσπάθεια συγκεκαλυμμένης επαναφοράς της αξίωσης την οποία το Ανώτατο Δικαστήριο διέγραψε. Το ότι ο εναγόμενος είναι διαφορετικός δεν έχει σημασία. Η ουσία παραμένει η ίδια, εφόσον το ζητούμενο και στις δύο αγωγές είναι η αναδιανομή της περιουσίας ως εάν να μην υπήρχε η διαθήκη και με κατ' ουσίαν ενδιαφερόμενο πρόσωπο και στις δύο αγωγές, τον νυν εναγόμενο."
Περαιτέρω λίγο πιο κάτω:
"Η διαπίστωση περί προσπάθειας επανάληψης της διαγραφείσας αξίωσης υπό άλλο πέπλο θέτει ζήτημα κατάχρησης που είναι ευρύτερο και πιο ουσιαστικής σημασίας από το τεχνικό ζήτημα του δεδικασμένου. Αυτή είναι, θεωρώ, η ορθή διάσταση του πράγματος η οποία βρίσκει έρεισμα στην υπεράσπιση, όσο κι αν αναφέρεται παράλληλα και σε ύπαρξη δεδικασμένου.
Το ζητούμενο δεν είναι κατά πόσον στην εν λόγω Έφεση το Ανώτατο Δικαστήριο είχε εξετάσει την ουσία της υπόθεσης ώστε να δημιουργηθεί δεδικασμένο. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι με την εν λόγω απόφαση τέθηκε δια παντός φραγμός σε κληρονομική αγωγή αναφορικά με την συγκεκριμένη διαθήκη. Η αγωγή διαγράφτηκε επειδή είχε καταχωριστεί μετά την τρίμηνη προθεσμία, ως εκ της παρέλευσης της οποίας ο πρωτοκολλητής ήταν από εκείνο το χρονικό σημείο ελεύθερος να χορηγήσει έγγραφα διαχείρισης. Η αμφισβήτηση της διαθήκης με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, δεν μπορούσε πλέον να επανέλθει.
Εάν επρόκειτο να επιτραπεί η επαναφορά της ίδιας κατ' ουσίαν αξίωσης υπό άλλο πέπλο και εναντίον του προσώπου που ήταν και ο κατ' ουσίαν ενδιαφερόμενος στην πρώτη αγωγή, τότε θα κατεστρατηγείτο η πρόνοια του νόμου περί τρίμηνης προθεσμίας όπως αυτή ερμηνεύτηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο του οποίου η απόφαση θα παρεκάμπτετο."
Σε πλήρη συμφωνία με το πρωτόδικο Δικαστήριο, είναι και δική μας διαπίστωση ότι με την απόφαση του Εφετείου στην Τριανταφυλλίδης Χρίστος (άνω), η οποιαδήποτε δυνατότητα αμφισβήτησης της διαθήκης του αποβιώσαντος Boyadjian έχει εκλείψει. Η προσπάθεια των Εφεσειόντων/Καθ΄ ων η αίτηση να προσπορισθούν μερίδιο από την περιουσία του αποβιώσαντος, μερίδιο στο οποίο ο αποβιώσας τους απέκλεισε με τη διαθήκη του, δεν μπορεί να επιτύχει με οποιοδήποτε ένδυμα και αν περιβάλλουν την αξίωση τους. Το γεγονός ότι με την απορριφθείσα, από το πρωτόδικο Δικαστήριο, αγωγή των Εφεσειόντων επιδιώκετο η προσβολή της εγκυρότητας της διαθήκης, προβάλλει, χωρίς κίνδυνο παρερμηνείας, και στην αιτιολογία του έκτου λόγου έφεσης όπου αναφέρεται:
"1. Ενώ υπήρχε έκδηλη απάτη και δόλος σε σχέση με την ισχυριζόμενη κατάρτιση της διαθήκης σε πλείστα όσα σημεία το δικαστήριο δεν θεώρησε σκόπιμο να εξετάσει τα εγειρόμενα θέματα δόλου και απάτης και με τον τρόπο αυτό δεν έκρινε σκόπιμο να εξετάσει με προσοχή την έκδηλη παρανομία των ενεγομένων-εφεσιβλήτων."
Με αυτά τα δεδομένα είναι η κρίση μας ότι η Έφεση είναι προδήλως αβάσιμη και ως τέτοια δεν μπορεί να διασωθεί από την όποια παρατηρούμενη καθυστέρηση καταχώρησης της αίτησης των Εφεσίβλητων/Αιτητών.
Η αίτηση επιτυγχάνει και η Έφεση απορρίπτεται από το παρόν στάδιο ως προδήλως αβάσιμη.
Τα έξοδα να είναι εις βάρος των Εφεσειόντων και υπέρ του Εφεσίβλητου όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/γκ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο