ECLI:CY:AD:2022:D265
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 86/2022)
23 Ιουνίου, 2022
[ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964, ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ Γ.Θ. ΜΕ Α.Δ.Τ. [ ] ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ ΗΜΕΡ. 02/05/22, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ, ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΟΜΕΡΟΥΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΤΟΥ Α. ΑΣΤ. 3328 Ν. ΣΚΟΥΡΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 16/22, ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΟΣΟΥ ΤΩΝ €104,990 ΕΥΡΩ ΚΑΙ 1700 ΔΟΛΑΡΙΑ, ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΔΥΝΑΜΕΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΝ ΣΕ ΑΥΤΟ
________________________________________________________________
Αλ. Κληρίδης για Φοίβος, Χρίστος Κληρίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή.
Θ. Παπακυριακού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, με Ι. Πλατή (κα), ασκούμενη δικηγόρο, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ’ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα Αυθημερόν)
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Κατόπιν μονομερούς αίτησης του Αιτητή (Πολιτική Αίτηση αρ. 76/2022) παραχώρησα, στις 2/6/2022, άδεια για καταχώρηση Αίτησης δια Κλήσεως για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorariπρος το σκοπό ακύρωσης του Διατάγματος Κατακράτησης Τεκμηρίων, ημερ. 2/5/2021, του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου, το οποίο εκδόθηκε στο πλαίσιο της Αίτησης υπ’ αρ. 16/2022.
Ο Αιτητής καταχώρησε στις 3/6/2022, ως οι οδηγίες του Δικαστηρίου, την υπό εκδίκαση Αίτηση με την οποία αξιώνει την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari για να τεθεί ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου προς ακύρωση το πιο πάνω Διάταγμα.
Ο Γενικός Εισαγγελέας δεν καταχώρησε ένσταση στην υπό κρίση Αίτηση.
Μήτε η μη καταχώρηση ένστασης, μήτε η πιο πάνω δήλωση ότι θα αποδεχθεί η πλευρά των Καθ’ ων η Αίτηση διάταγμα ακύρωσης του Διατάγματος του Κατώτερου Δικαστηρίου, απαλλάσσει, ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο από το καθήκον της εξέτασης κατά πόσο δικαιολογείται η έκδοση του αιτούμενου Προνομιακού Εντάλματος.
Τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπό κρίση Αίτηση έχουν ως εξής:
Την 1/3/2022 εξεδόθη ένταλμα έρευνας της οικίας και υποστατικών του Αιτητή επειδή κρίθηκε από το Δικαστήριο ότι υπήρχαν εύλογες υπόνοιες ότι εκεί αποκρύπτονταν ελεγχόμενα φάρμακα τάξεως Α, ήτοι ποσότητα κοκαΐνης.
Από την έρευνα που διενεργήθηκε στις 3/3/2022 στην οικία του Αιτητή ανευρέθηκε και κατασχέθηκε χρηματικό ποσό ύψους €104.990 και 1700 δολαρίων.
Στις 4/3/2022 καταχωρήθηκε η υπ’. αρ. 16/2022 μονομερής Αίτηση, η 1η Αίτηση, βάσει της οποίας εκδόθηκε Διάταγμα κατακράτησης του πιο πάνω χρηματικού ποσού. Η Αίτηση συνοδεύετο από ένορκη δήλωση του Α/Αστ. 3328, Ν. Σκούρου, στην οποία αναφέρετο ότι το ΤΑΕ Αμμοχώστου διερευνούσε υπόθεση που αφορά τα αδικήματα 1) της Νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, Νόμος 188(Ι)/2007 και 2) της Παράνομης κατοχής περιουσίας κατά παράβαση του Άρθρου 309 του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154, τα οποία διαπράχθηκαν στις 3/3/2022.
Αναφέρετο, περαιτέρω, ότι η έρευνα, η οποία αποκάλυψε το πιο πάνω χρηματικό ποσό διεξήχθη, δυνάμει του εντάλματος έρευνας βάσει πληροφορίας για κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α, ήτοι κοκαΐνης.
Ακολούθησε 2η Αίτηση για κατακράτηση του πιο πάνω χρηματικού ποσού στις 18/3/2022, 3η Αίτηση στις 4/4/2022 και 4η Αίτηση ημερ. 2/5/2022, η οποία αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας. Σε όλες τις Αιτήσεις εκδόθηκαν σχετικά Διατάγματα κατακράτησης του εν λόγω χρηματικού ποσού. Νομική βάση για κατακράτηση τεκμηρίων σε όλες τις Αιτήσεις που καταχωρήθηκαν, συμπεριλαμβανομένης και της Αίτησης που οδήγησε στην έκδοση του επίδικου Διατάγματος, ήταν τα Άρθρα 25, 26, 27 και 32 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ.155.
Στο πλαίσιο της Πολιτικής Αίτησης υπ’. αρ. 49/2022 το Ανώτατο Δικαστήριο στις 3/5/2022 έδωσε άδεια για καταχώρηση αίτησης δια κλήσεως, προς το σκοπό έκδοσης προνομιακού εντάλματος προς ακύρωση του πρώτου Διατάγματος κατακράτησης τεκμηρίων που εκδόθηκε στις 4/3/2022.
Έχω θέσει υπόψη μου τα όσα, μέσω της εμπεριστατωμένης αγόρευσης της, πρόβαλε ο ευπαίδευτος συνήγορος του Αιτητή με παραπομπή και σε σχετική νομολογία.
Αποτέλεσε βασική θέση του Αιτητή όπως αυτή εκτίθεται στους νομικούς λόγους της Αίτησης και προωθήθηκε μέσω της αγόρευσης του ευπαίδευτου συνηγόρου του, πως το Κατώτερο Δικαστήριο εκδίδοντας το επίδικο Διάταγμα ενήργησε χωρίς δικαιοδοσία και σε εσφαλμένη νομική βάση. Απουσίαζε από την Αίτηση για κατακράτηση τεκμηρίων το Άρθρο 33 του Κεφ. 155 το οποίο επιτρέπει την κατάσχεση αντικειμένων που δεν αναφέρονται στο ένταλμα έρευνας και σε σχέση με τα οποία υπάρχει εύλογη αιτία να πιστεύεται ότι διαπράχθηκε ποινικό αδίκημα. Υποστήριξε, τέλος, ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις αλλά και απουσία εναλλακτικού μέσου προς ακύρωση του επίδικου Διατάγματος.
Το Άρθρο 33 διαλαμβάνει συναφώς τα ακόλουθα:
«33. Αν κατά την έρευνα κάποιου τόπου δυνάμει εντάλματος, ο εξουσιοδοτημένος να διεξάγει την έρευνα βρει περιουσία που δεν αναφέρεται στο ένταλμα αλλά σε σχέση με την οποία υπάρχει εύλογη αιτία να πιστεύεται ότι διαπράχτηκε ή σκοπεύεται να διαπραχτεί ποινικό αδίκημα, αυτός δύναται να κατάσχει την περιουσία αυτή και να τη μεταφέρει ενώπιον του Δικαστή που έκδωσε το ένταλμα, ο οποίος δύναται να εκδώσει τέτοιο διάταγμα αναφορικά με την κατακράτηση ή διάθεση της περιουσίας ως ήθελε φανεί σε αυτόν σκόπιμο.»
Στην υπό εξέταση περίπτωση στην Αίτηση που ετέθη ενώπιον του Κατώτερου Δικαστηρίου ημερ. 2/5/2022, απουσίαζε η αναφορά στο Άρθρο 33τουΚεφ. 155, ενώ αναφέρονταν ως υπό διερεύνηση αδικήματα άλλα από εκείνα που εξετάζονταν και καταγράφονταν στο Ένταλμα Έρευνας δυνάμει του οποίου κατασχέθηκαν τα επίδικα τεκμήρια, ήτοι το αδίκημα της Νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και το αδίκημα της Παράνομης κατοχής περιουσίας κατά παράβαση του Άρθρου 309 του Κεφ. 154.
Επιπλέον στην ένορκη δήλωση Σκούρου καταγράφετο ότι για το χρηματικό ποσό που ανευρέθηκε στην οικία του ως αποτέλεσμα της έρευνας που διενεργήθη, ο Αιτητής είχε αναφέρει ότι είναι δικό του «αλλά χωρίς να δώσει επαρκείς εξηγήσεις ως προς το νόμιμο της κατοχής του».
Όπως υποστηρίχθηκε, στην εν λόγω ένορκη δήλωση δεν υπήρξε μαρτυρία που θα μπορούσε να καταδείξει την ύπαρξη εύλογης υποψίας για τη διάπραξη του υπό διερεύνηση αδικήματος και, ειδικότερα, στοιχεία που να ικανοποιούν το Δικαστήριο ως προς την ύπαρξη εύλογης υποψίας ότι το χρηματικό ποσό που ανευρέθηκε και κατασχέθηκε ήταν κλοπιμαίο. Όπως συναφώς τονίσθηκε, «η χρήση και η κατοχή χρημάτων από μόνη της δεν είναι παράνομη και δεν απαγορεύεται από το νόμο. Η αναφορά ότι είναι κλοπιμαία, αφού διερευνάται το αδίκημα της παράνομης κατοχής περιουσίας, είναι γενική και αόριστη αφού δεν τέθηκαν στοιχεία προς το Σεβαστό Δικαστήριο που να δημιουργείται η απαιτούμενη εκ του Νόμου εύλογη υπόνοια ότι το επίδικο χρηματικό ποσό είναι προϊόν κλοπής και ως εκ τούτου να κρίνεται αναγκαία η κατακράτηση του».
Η πιο πάνω θέση του Αιτητή είναι ορθή. Η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου να εκδώσει είτε διάταγμα κατακράτησης, είτε διάταγμα διάθεσης περιουσίας που ανευρέθη στο πλαίσιο εκτέλεσης εντάλματος έρευνας και η οποία δεν αναφέρεται στο εν λόγω ένταλμα, προϋποθέτει την ύπαρξη της εύλογης αιτίας να πιστεύεται ότι διαπράχθηκε ποινικό αδίκημα σε σχέση με την εν λόγω περιουσία. Η αναφορά και μόνο στην ένορκη δήλωση στον εντοπισμό, κατόπιν έρευνας που διενεργήθηκε εντός της οικίας του Αιτητή στη βάση Εντάλματος Έρευνας, το οποίο εξεδόθη προς ανεύρεση ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Α, ήτοι κοκαΐνης, συγκεκριμένου ποσού, ήτοι περιουσίας η οποία δεν αναφέρετο στο εν λόγω Ένταλμα Έρευνας, χωρίς να τεθεί οποιαδήποτε άλλη μαρτυρία, δεν μπορούσε αντικειμενικά να στοιχειοθετήσει την απαιτούμενη «εύλογη αιτία» να πιστεύεται ότι διαπράχθηκε το ποινικό αδίκημα της παράνομης κατοχής περιουσίας.
Κατ’ επέκταση, ήταν αδύνατο, βρίσκω, για το Επαρχιακό Δικαστήριο να καταλήξει το ίδιο στη βάση των όσων καταγράφονταν στην ένορκη δήλωση Σκούρου ότι προέκυπταν εύλογες υπόνοιες περί διάπραξης του υπό διερεύνηση αδικήματος ώστε να κρίνεται αναγκαία η έκδοση, και στην προκείμενη περίπτωση, η ανανέωση διατάγματος κατακράτησης της ανευρεθείσας περιουσίας.
Πέραν τούτου η νομική βάση της αίτησης δεν περιλάμβανε το δικαιοδοτικό Άρθρο 33 που παρέχει την εξουσία στο Δικαστήριο για την έκδοση διατάγματος κατακράτησης σε σχέση με περιουσία, η οποία δεν αναφέρετο στο Ένταλμα Έρευνας που εξουσιοδοτούσε τη διενέργεια έρευνας στη συγκεκριμένη οικία.
Όπως επισημάνθηκε στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Παπαδόπουλου, Πολιτική Αίτηση Αρ. 243/2021, ημερ. 22/12/2021, ECLI:CY:AD:2021:D583, η έκδοση διατάγματος Certiorari χωρεί στην περίπτωση υπέρβασης εξουσίας από το Κατώτερο Δικαστήριο, όχι όμως όπου αυτό ενήργησε μέσα στο πλαίσιο των εξουσιών του αλλά με τρόπο λανθασμένο. Όπως εξηγείται στην In Re Πολυκάρπου (1991) 1 Α.Α.Δ. 207, 218-222, η οποία βεβαίως αφορούσε σε ένταλμα σύλληψης, όταν τα στοιχεία που είχαν τεθεί ενώπιον του Δικαστή μέσω της ένορκης δήλωσης του αστυνομικού οργάνου δεν μπορούσαν εύλογα να αποτελέσουν τη βάση της απαραίτητης εύλογης υποψίας για τη διάπραξη του αδικήματος από τον αιτητή, δεν πρόκειται ούτε για κακή εφαρμογή του νόμου, ούτε για κακή εκτίμηση των γεγονότων ή της μαρτυρίας, ούτε για κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου. Πρόκειται, συναφώς, για περίπτωση μη εκπλήρωσης ρητής προϋπόθεσης για την άσκηση της νομοθετικά παρεχόμενης στο Δικαστήριο δικαιοδοσίας για την έκδοση του επίδικου Διατάγματος Κατακράτησης Τεκμηρίων, το οποίο, συνεπώς, εκδόθηκε καθ' υπέρβαση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου (Αναφορικά με την Αίτηση του Τσιαμπάρτα κ.ά., Πολιτική Αίτηση Αρ. 176/2021, ημερ. 3/9/2021, ECLI:CY:AD:2021:D385).
Υπό το φως των πιο πάνω, βρίσκω ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου προχώρησε στην ανανέωση του Διατάγματος Κατακράτησης Τεκμηρίων καθ’ υπέρβαση της δικαιοδοσίας του.
Η Αίτηση είναι δικαιολογημένη και επιτυγχάνει.
Επιδικάζονται υπέρ του Αιτητή το ποσό των €1.000 ως έξοδα, το οποίο έχει συμφωνηθεί, συμπεριλαμβανομένων πραγματικών εξόδων και Φ.Π.Α.
Εκδίδεται προνομιακό ένταλμα Certiorari με το οποίο ακυρώνεται το εκδοθέν Διάταγμα Κατακράτησης Τεκμηρίων, ημερ. 2/5/2021.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,
Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο