ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 4/2011)
10 Νοεμβρίου, 2011
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,
2. ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΙΑΚΩΒΟΥ,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΕΦΟΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Α. Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές.
Χρ. Χριστοφόρου, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Χρ. Χριστοφόρου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Αντικείμενο της εξεταζόμενης προσφυγής είναι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση να προάξουν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο στη θέση του Επιστάτη της Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λεμεσού.
Οι αιτητές ζητούν την ακύρωση της εν λόγω απόφασης των καθ' ων η αίτηση ισχυριζόμενοι ότι είναι καταλληλότεροι από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και «υπερέχουν έκδηλα σε αρχαιότητα και πείρα έναντι του ενδιαφερόμενου προσώπου».
Σε προχωρημένο στάδιο της εκδίκασης της υπόθεσης ηγέρθηκε το ζήτημα της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης πράξης. Οι καθ' ων η αίτηση και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο υποστηρίζουν ότι η υπό εξέταση προσφυγή δεν αφορά σε ζήτημα δημοσίου αλλά ιδιωτικού δικαίου και επομένως δεν μπορεί να ελεγχθεί από το Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 146 του Συντάγματος.
Η εξέταση της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης και το ζήτημα της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, αποτελούν θέματα τα οποία μπορούν να εξεταστούν και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, σε οποιονδήποτε στάδιο.
Οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο έχουν προσληφθεί από τους καθ' ων η αίτηση δυνάμει του άρθρου 8(2) του Περί Σχολικών Εφορειών Νόμου του 1997 (Ν. 108(1)/1997) το οποίο ορίζει ότι κάθε σχολική εφορεία έχει αρμοδιότητα: «να διορίζει και να απολύει προσωπικό με βάση διαδικασία και όρους, οι οποίοι καθορίζονται με Κανονισμούς που εκδίδονται με βάση τον παρόντα Νόμο».
Το άρθρο 17(1) του Ν. 108(1)/1997 προνοεί ότι το Δημοτικό Συμβούλιο εκδίδει κανονισμούς αναφορικά με θέματα που αφορούν το προσωπικό των σχολικών εφορειών, τον τρόπο λειτουργίας τους και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται στις συνεδριάσεις τους.
Στο άρθρο 2 του Νόμου και αντίστοιχα στους κανονισμούς, προνοείται ρητά πως ο όρος «προσωπικό των σχολικών εφορειών» ή «προσωπικό» σημαίνει καθαρίστριες , φροντιστές, αχθοφόρους/κλητήρες, εργάτες, τεχνίτες, επιστάτες, υγειονομική επιθεωρήτρια, σχολικούς βοηθούς, συνοδούς, βοηθούς νηπιαγωγείων και άλλους που εργοδοτούνται από τις Σχολικές Εφορείες για εκτέλεση χειρονακτικής κυρίως εργασίας και πληρώνονται πάνω σε ωριαία βάση ή βάσει μισθοδοτικών κλιμάκων του εργατικού προσωπικού που αναφέρονται στις εκάστοτε συλλογικές συμβάσεις εργασίας που συναμολογούνται μεταξύ των Σχολικών Εφορειών ή και του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, και των Συντεχνιών που αναγνωρίζονται από την κυβέρνηση για σκοπούς συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Στην απόφαση στην Προσφυγή αρ. 708/2004, Αντώνης Χρυσοστόμου κ.α ν. Δήμου Στροβόλου, ημερ. 5.8.2005, εξετάστηκε η σχέση των εργοδοτουμένων-αιτητών με τον εργοδότη καθ΄ ου η αίτηση Δήμο, και κρίθηκε ότι είχε τα χαρακτηριστικά της ιδιωτικής εργοδότησης, δηλαδή της σχέσης εργοδότη-εργοδοτούμενου που διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο.
Στην προσφυγή εκείνη σημειώθηκε ότι το Άρθρο 122 του Συντάγματος δίνει τον ορισμό, όρων που αφορούν στη Δημόσια Υπηρεσία. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ορισμούς αναφορικά με δημόσιες θέσεις και αξιώματα αναφορικά με τους δημοσίους υπαλλήλους και τη δημόσια υπηρεσία. Αναφορικά με τη δημόσια υπηρεσία προνοείται ρητά ότι σ΄ αυτή δεν ανήκουν εργάτες, εκτός αν αυτοί απασχολούνται τακτικώς ως εργάτες σε μόνιμα έργα της Δημοκρατίας ή σε νομικά πρόσωπα ή σε οργανισμούς που κατονομάζονται και στους οποίους περιλαμβάνονται και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή άλλοι οργανισμοί δημοσίου δικαίου που δεν έχουν νομική προσωπικότητα αλλά ιδρύονται από το Νόμο προς το δημόσιο συμφέρον και των οποίων τα κεφάλαια παρέχονται ή είναι εγγυημένα από τη Δημοκρατία.
Στην υπόθεση Doloros Loizou & Another v. C.I.T.A, 4 R.S.C.C. 48 αποφασίστηκε από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ότι το κατά πόσο ένας εργάτης απασχολείται τακτικώς σε μόνιμο έργο της Δημοκρατίας, σύμφωνα με το Άρθρο 122 του Συντάγματος, είναι ζήτημα πραγματικό το οποίο κρίνεται σε κάθε υπόθεση, στη βάση όλων των σχετικών περιστάσεων. Λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ των σχετικών παραγόντων, η περίοδος υπηρεσίας του (εργάτη), η μονιμότητα της θέσης του, η φύση των καθηκόντων του, και η άποψη της εργοδοτούσας αρχής αναφορικά με το status του.
Στην υπόθεση Μενελάου κ.α. ν. Δημοκρατίας κ.α. (1996) 3 Α.Α.Δ. 370 εξετάστηκε το κατά πόσο το ζήτημα των διορισμών ωρομισθίων εργατών, που ασκούσαν δημοσιοϋπαλληλικά καθήκοντα σε διάφορα κυβερνητικά τμήματα, ήταν ζήτημα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.
Στην Κωνσταντίνου κ.α. ν. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ., 577, η Ολομέλεια, έκαμε αναφορά στην υπόθεση Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας, Υποθ.329/97, 826/97, 441/97, ημερ. 29.5.98, στην οποία είχε γίνει αναφορά στην υπόθεση Doloros Loizou (ανωτέρω), και κατέληξε ότι ιδιαίτερη σημασία έχει η άποψη της εργοδοτούσας αρχής αναφορικά με το status του εργάτη και ότι ο παράγοντας αυτός καταδεικνύεται, ως αντικειμενικό γεγονός, από τις περιστάσεις της υπόθεσης και όχι από την απλή εισήγηση του εργοδότη για τις προθέσεις του.
Στην υπόθεση Κωνσταντίνου (ανωτέρω), η Ολομέλεια έκρινε πως εργάτες που εργοδοτούνταν για χρόνια στο αεροδρόμιο Πάφου ως Εργάτες Αερολιμένα Β΄ (Αχθοφόροι), ο πρώτος για σχεδόν 12 χρόνια και ο δεύτερος για σχεδόν 15 χρόνια, και των οποίων η απασχόληση δεν διέπετο από θεσμοθετημένους κανονισμούς αλλά συλλογικές συμβάσεις εργασίας, δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ως μέλη της δημόσιας υπηρεσίας και ότι η απασχόληση τους διέπετο από το ιδιωτικό και όχι το δημόσιο δίκαιο. Παρατηρήθηκε στην υπόθεση εκείνη πως η πρόσληψη, η υπηρεσία και απόλυση τους, όπως και ο Κώδικας Βιομηχανικών Σχέσεων, το Ταμείο Προνοίας και το Σχέδιο Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης και Ευημερίας που ίσχυαν γι΄ αυτούς, είχαν έντονο το στοιχείο της συντεχνιακής διάστασης και διέποντο από την αντίληψη σχέσης ιδιωτικού δικαίου.
Στην προκείμενη περίπτωση είναι πρόδηλο ότι οι αιτητές δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μέλη της Δημόσιας Υπηρεσίας. Οι δύο αιτητές προσελήφθηκαν από τους Καθ' ων η αίτηση και παρόλο που εργοδοτήθηκαν για αρκετά χρόνια από αυτούς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτοί ανήκουν στη Δημόσια Υπηρεσία, για τους εξής λόγους: Τόσο οι αιτητές όσο και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, εργοδοτούνται από τους Καθ' ων η αίτηση δυνάμει εξουσίας και προνομίου το οποίο δίδεται στους Καθ' ων η αίτηση από το Νόμο. Ο εργοδότης των αιτητών και του ενδιαφερόμενου προσώπου είναι η Εφορεία Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λεμεσού η οποία ενεργεί με αυτονομία όσον αφορά στην πρόσληψη και απόλυση του προσωπικού της. Περαιτέρω η εργασιακή σχέση και το εργασιακό καθεστώς των αιτητών και του ενδιαφερόμενου προσώπου διέπονται από συλλογική σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ των καθ' ων η αίτηση και των συντεχνιών, στις οποίες είναι μέλη οι αιτητές και το ενδιαφερόμενο πρόσωπο.
Η σχέση των εργοδοτουμένων-αιτητών με τον εργοδότη, καθ' ης η αίτηση Εφορεία Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λεμεσού, κατά την εκτίμηση μου, έχει τα χαρακτηριστικά της ιδιωτικής εργοδότησης, δηλαδή της σχέσης εργοδότη εργοδοτούμενου που διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο.
Κατά συνέπεια κρίνω ότι η σχέση αιτητών και καθ' ων η αίτηση είναι σχέση που διέπεται από το ιδιωτικό και όχι το δημόσιο δίκαιο και επομένως δεν μπορεί να ελεγχθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 146 του Συντάγματος.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, η προσφυγή απορρίπτεται , με έξοδα €1.200.-, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, εις βάρος των αιτητών. Καμιά διαταγή για έξοδα για το ενδιαφερόμενο μέρος.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο