ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ
(Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 87/2024)
15 Οκτωβρίου, 2025
[ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Π., ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
CHUCKWUNAKHU GHO SENGIUS UGWU
Εφεσείων,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Εφεσίβλητης.
----------------------
Δ. Παυλίδης, δικηγόρος για ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α. ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΔΕΠΕ, δικηγόροι για τον Εφεσείοντα.
Ρ. Χαραλάμπους (κα), δικηγόρος, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο για την Εφεσίβλητη.
----------------------
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Σεραφείμ, Δ.:
----------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.: Με απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας ημερομηνίας 14.8.2024 στην ασκηθείσα από τον Εφεσείοντα Προσφυγή Αρ. 2636/23 (εφεξής «η Προσφυγή») επικυρώθηκε η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 30.6.2023, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του προσφεύγοντα για παροχή διεθνούς προστασίας.
Τα ουσιώδη γεγονότα της περίπτωσης είναι εν συντομία τα ακόλουθα:
Ο Εφεσείων κατάγεται από τη Νιγηρία. Εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί την 3.11.2021, υπέβαλε αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας. Στα πλαίσια εξέτασης της αίτησης του Εφεσείοντα, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του στις 8.6.2023. Ακολούθως, ο αξιολογών λειτουργός υπέβαλε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου για απόρριψη της αίτησης, ο οποίος έλαβε στη βάση αυτής απορριπτική απόφαση στις 30.6.2023. Η εν λόγω απόφαση αποτέλεσε το αντικείμενο της Προσφυγής, η οποία είχε, ως προαναφέρθηκε, απορριπτικό αποτέλεσμα.
Ο Εφεσείων στρέφεται εναντίον της πρωτόδικης απόφασης με δύο λόγους Έφεσης.
Με τον πρώτο, ο Εφεσείων υποστηρίζει ότι, το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή καταχρηστικά απέρριψε την Προσφυγή του, αιτιολογώντας αυτή του τη θέση με α) τον ισχυρισμό ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε την κατάσταση στη χώρα του Εφεσείοντα ως ασφαλή, β) λανθασμένα έκρινε ότι καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση ισχυρισμών του Εφεσείοντα περί διοικητικών σφαλμάτων, ήτοι έλλειψης δέουσας έρευνας, ύπαρξης διαδικαστικών πλημμελειών και ανεπαρκούς αιτιολογίας και, τέλος, γ) λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέλειψε να σχολιάσει στην απόφαση του ισχυρισμούς του Εφεσείοντα ότι γενικά και αόριστα η Εφεσίβλητη είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Εφεσείων δεν ανήκει στην κατηγορία προσώπων την οποία ο νόμος προστατεύει.
Με τον δεύτερο λόγο Έφεσης, βάλλεται η πρωτόδικη Απόφαση ως προς το εύρημα ότι η κατάσταση στη χώρα του Εφεσείοντα είναι ασφαλής, στερώντας, έτσι, την υπαγωγή του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Διεξήλθαμε τα ενώπιον μας δικόγραφα, περιγράμματα αγορεύσεων και δεδομένα, ως αυτά αναδύονται μέσα από τον διοικητικό φάκελο, όπως και τον πρωτόδικο δικαστικό φάκελο.
Με το περίγραμμα αγόρευσης της, η πλευρά της Εφεσίβλητης εγείρει ως προδικαστικό ζήτημα, τη μη συμμόρφωση της πλευράς του Εφεσείοντα με τους Κανονισμούς 41.16(7) και (8) των περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμών του 2023, υποστηρίζοντας, συναφώς, ότι σε κανένα σημείο του περιγράμματος αγόρευσης «… δεν προσδιορίζεται το νομικό σημείο ή το εσφαλμένο εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου επί του οποίου στηρίζονται οι λόγοι έφεσης του…» και ότι «…δεν υπάρχει προσδιορισμός του λάθους του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, αλλά ούτε και υπαγωγή των γενικών και αόριστων ισχυρισμών του Εφεσείοντα στα πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης του και/ή στην κρίση και τα ευρήματα του πρωτόδικου δικαστηρίου.», ζητώντας, ως εκ τούτου, την συλλήβδην απόρριψη τους και, κατ’ επέκταση της Έφεσης.
Οι πιο πάνω επισημάνσεις της Εφεσίβλητης είναι, στην υπό κρίση περίπτωση, δικαιολογημένες.
Στην απόφαση του Εφετείου ημερομηνίας 30.9.2024 στην Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 36/2022 CHUKWUJI FESTUS UZU v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα:
«Πριν ασχοληθούμε με τους ανωτέρω λόγους έφεσης, οφείλουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: Η πλευρά του Εφεσείοντα στο περίγραμμα αγόρευσης της, το οποίο καταχωρήθηκε στις 25.6.2024, επανέλαβε, καταρχάς, κατά λέξη τους πιο πάνω λόγους έφεσης και την αιτιολογία τους. Ακολούθως, προχώρησε σε ανάπτυξη διάφορων επιχειρημάτων υπό τον τίτλο «ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ», χωρίς να προβαίνει σε οποιαδήποτε διασύνδεση εκάστου εξ αυτών με τους συγκεκριμένους λόγους εφέσεως ή οποιοδήποτε εξ αυτών που επιχειρεί αιτιολογικά να υποστηρίξει. Μάλιστα, υπό τον εν λόγω τίτλο τίθενται και ισχυρισμοί πέραν και έξω από το πλαίσιο που καθόρισαν οι λόγοι εφέσεως και η αιτιολογία αυτών, όπως λ.χ. ο ισχυρισμός περί παραβίασης των διαδικαστικών εγγυήσεων του Άρθρου 18(3) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000, οι οποίοι, ως εκ τούτου, δεν δύνανται να εξεταστούν. Πέραν από το ότι, τέτοια αδόκιμη πρακτική δυσχεραίνει σε μείζονα βαθμό τη μελέτη της υπόθεσης από το Δικαστήριο και την κατανόηση και οριοθέτηση των επίδικων ζητημάτων, έρχεται και σε ευθεία σύγκρουση με τις απαιτήσεις του Κανονισμού 41.16(8)(α) των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι τέθηκαν και βρίσκονται σε ισχύ ήδη από την 1.9.2023 και ο οποίος Κανονισμός ορίζει ότι (με δικές μας υπογραμμίσεις):
«(8) Στον καταρτισμό του περιγράμματος αγόρευσης τηρούνται οι ακόλουθες αρχές:
(α) Προσδιορίζονται τα ουσιώδη σημεία στα οποία και επικεντρώνεται η επιχειρηματολογία. Οι λόγοι έφεσης αναπτύσσονται ξεχωριστά, εκτός αν είναι επάλληλοι ή συναφείς.»
Και στην παρούσα περίπτωση παρατηρούνται - σε μεγάλο βαθμό και ουσιωδώς- παρόμοιες παθογένειες, ως οι ανωτέρω στη παρατιθέμενη νομολογία επισημανθείσες.
Συγκεκριμένα, στο περίγραμμα αγόρευσης για τον Εφεσείοντα, υπό τους τίτλους «ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ» και «ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ» τίθενται διάφοροι γενικόλογοι ισχυρισμοί και επίκληση νομοθετικής φύσεως διατάξεων, χωρίς οποιαδήποτε διασύνδεση αυτών με τους δικογραφημένους λόγους Εφέσεως ενώ τίθενται σαφώς και ισχυρισμοί (όπως, επί παραδείγματι, παραβίαση του ευεργετήματος της αμφιβολίας), οι οποίοι επεκτείνονται πέραν και έξω των δικογραφημένων λόγων Εφέσεως και της αιτιολογίας αυτών, επέκταση η οποία, όμως, δεν είναι δικονομικά παραδεκτή (βλ. απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου ημερομηνίας 29.9.2023 στην Έφεση Αρ. 7/2017 κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ v. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, μέσω ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ). Τέτοιες, συνεπώς, αναφορές, δεν μπορούν παρά να θεωρηθούν από το Δικαστήριο ως απαράδεκτες και θα αγνοηθούν.
Τώρα όσον αφορά, καταρχάς, το πρώτο λόγο Έφεσης, η παράλειψη, κατά τον Εφεσείοντα, εξέτασης από το πρωτόδικο Δικαστήριο των όποιων πλημμελειών υποστηρίζει ότι παρατηρούνται κατά τη διοικητική εξέταση της αίτησης του Εφεσείοντα (έλλειψης δέουσας έρευνας, ύπαρξης διαδικαστικών πλημμελειών, ανεπαρκούς αιτιολογίας και γενικότητας και αοριστίας της Εφεσίβλητης στην κατάληξη της ότι ο Εφεσείων δεν ανήκει στην κατηγορία προσώπων την οποία ο νόμος προστατεύει) κρίνεται αλυσιτελής. Αυτό, με δεδομένο τον έλεγχο ουσίας τον οποίο έχει νομοθετικό καθήκον να διενεργεί και προκύπτει από την πρωτόδικη απόφαση να διενήργησε στην παρούσα περίπτωση το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Ως επισημάνθηκε σχετικά και στην απόφαση του Εφετείου ημερομηνίας 20.3.2025 στην Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 135/2023 DEVI PRASAD SIWAKOTI v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ:
«Ιδιαιτέρως ως προς τον Λόγο Έφεσης Αρ. 2, διαπιστώνουμε ότι οι πρωτοδίκως προβληθέντες λόγοι ακύρωσης στους οποίους ο Εφεσείων εστιάζει, αφορούν κατ' ισχυρισμόν πλημμέλειες της Υπηρεσίας Ασύλου. Δεδομένου ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο διενήργησε έλεγχο ορθότητας/ ουσίας, υποκαθιστώντας την κρίση της Διοίκησης με τη δική του, ο Λόγος Έφεσης είναι αλυσιτελής, καθότι κρίσιμο πλέον ζήτημα είναι η ορθότητα της επί της ουσίας κρίσης του πρωτόδικου Δικαστηρίου, κρίση στην οποία, ως προαναφέραμε, δεν υφίσταται περιθώριο παρέμβασής μας (βλ. κατ' αναλογία Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 9/2023 Mehedi ν. Δημοκρατίας, απόφαση Εφετείου ημερ. 30.10.2024).»
Κατά τα λοιπά, υπό τον πρώτο λόγο Έφεσης του ο Εφεσείων αιτιολογεί, εν μέρει, τη θέση του περί καταχρηστικής δικαστικής απόφασης και με τον ισχυρισμό ότι, λανθασμένα κρίθηκε πρωτοδίκως ότι η χώρα καταγωγής του Εφεσείοντα είναι ασφαλής, ισχυρισμό τον οποίο επαναλαμβάνει ο Εφεσείων και με τον δεύτερο λόγο Έφεσης, ως προς τη μη υπαγωγή του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Εξετάζοντας επ’ αυτού του ισχυρισμού το περιεχόμενο της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου, βρίσκουμε ότι το καταληκτικό συμπέρασμα του επί της ουσίας ότι, ο Εφεσείων δεν πληροί τις προϋποθέσεις για χορήγηση σ' αυτόν καθεστώτος ασύλου ή - επικουρικά- συμπληρωματικής προστασίας, είναι εύλογο, ορθό και δεόντως τεκμηριωμένο. Συγκεκριμένα, παρατηρούμε από το περιεχόμενο της πρωτόδικης απόφασης ότι, το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε το ζήτημα αναλυτικά στις σελ. 7 έως και 14 της πρωτόδικης απόφασης του, καταλήγοντας -κατά την κρίση μας εύλογα και στη βάση έγκυρων πηγών πληροφόρησης, οι οποίες ρητώς κατονομάστηκαν στην δικαστική απόφαση (βλ. σελίδες 9 έως 12 αυτής)- σε εύρημα περί ασφαλούς χώρας καταγωγής. Ουδεμία συγκεκριμένη και στοιχειοθετημένη αμφισβήτηση της εγκυρότητας και ορθότητας των εν λόγω πηγών πληροφόρησης δεν υπήρξε από την πλευρά του Εφεσείοντα. Υπενθυμίζεται εκ νέου ότι, το (Διοικητικό, πλέον) Εφετείο διενεργεί μόνο έλεγχο νομιμότητας και, κατά προέκταση, δεν επεμβαίνει στην κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου όταν αυτό διενεργεί έλεγχο ουσίας, εκτός αν ο Εφεσείων αποδείξει πιθανολόγηση πλάνης (Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 52/2022 Alherbawi ν. Δημοκρατίας, απόφαση Εφετείου ημερ. 13.3.2025).
Συνεπώς, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, οι λόγοι Έφεσης απορρίπτονται.
Η Έφεση αποτυγχάνει στην ολότητα της και απορρίπτεται.
Η πρωτόδικη απόφαση επικυρώνεται. Επιδικάζονται €2000 έξοδα εναντίον του Εφεσείοντα και υπέρ της Εφεσίβλητης.
Α. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Π.
Γ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.
Δ. ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο