Απόφαση ΕΠΑ: 22/2025
Αρ. Φακέλου: 08.05.001.025.017
Ο ΠΕΡΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΝΟΜΟΣ
ΑΡΙΘΜΟΣ 83(Ι)/2014
Κοινοποίηση συγκέντρωσης αναφορικά με την απόκτηση των εμπορικών σημάτων «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα» και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της Flora Food Global Principal B.V. από την ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού:
κα Εύα Παντζαρή Πρόεδρος
κ. Άριστος Αριστείδου Παλούζας Μέλος
κ. Νεόφυτος Μαυρονικόλας Μέλος
κα Ιωάννα Σαπίδου Μέλος
Ημερομηνία απόφασης: 30 Απριλίου 2025
ΑΠΟΦΑΣΗ
1. Αντικείμενο εξέτασης της παρούσας υπόθεσης αποτελεί η πράξη συγκέντρωσης που κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή στις 07/04/2025, από την ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. Ελαιουργικών Επιχειρήσεων & Τροφίμων (στο εξής η «ΜΙΝΕΡΒΑ»), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων Νόμου του 2014 (στο εξής ο «Νόμος»).
2. Η εν λόγω κοινοποίηση αφορά συγκέντρωση, σύμφωνα με την οποία η ΜΙΝΕΡΒΑ θα αποκτήσει τα εμπορικά σήματα «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα» και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της Flora Food Global Principal B.V. (στο εξής η «Flora Food»).
3. Οι συμμετέχουσες στην παρούσα συγκέντρωση επιχειρήσεις είναι οι ακόλουθες:
(α) Η ΜΙΝΕΡΒΑ, η οποία αποτελεί εταιρεία δεόντως εγγεγραμμένη σύμφωνα με τους νόμους της Ελλάδας. Η κυριότερη δραστηριότητα του Ομίλου ΜΙΝΕΡΒΑ είναι η παραγωγή και διάθεση λαδιών και φυτικών ελαίων, προϊόντων μαργαρίνης και βουτύρου, τυριού, ξυδιού, τομάτας, μουστάρδας, μαγιονέζας και κέτσαπ. Στο χαρτοφυλάκιο της ΜΙΝΕΡΒΑ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα σήματα «ΜΙΝΕΡΒΑ», «Χωριό», «Pummaro», «ΝΙΚΗ», «ΜΑΝΑ», «Φαστ», «ΤΟΠ», «Brava», «Delicia», «Benecol», «Pelargos», «ΣΑΒΟΙ». Στην ευρύτερη αγορά των λαδιών και φυτικών ελαιών - την οποία αφορά η παρούσα συναλλαγή – η ΜΙΝΕΡΒΑ δραστηριοποιείται με τα σήματα «ΜΙΝΕΡΒΑ» και «Χωριό».
(β) Ο Στόχος της παρούσας πράξης συγκέντρωσης, τον οποίο αποτελούν τα εμπορικά σήματα «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα», που χρησιμοποιούνται για την εμπορία προϊόντων βρώσιμων ελαίων (ελαιόλαδου και σπορέλαιων), καθώς και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της εταιρείας Flora Food. Η εταιρεία Flora Food είναι ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης δεόντως εγγεγραμμένη σύμφωνα με τους νόμους της Ολλανδίας. Ως σημειώνεται περαιτέρω στην κοινοποίηση, τα εμπορικά σήματα «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα», τα οποία ανήκουν στην Flora Food, χρησιμοποιούνται από εταιρείες του ομίλου για την εμπορία των ομώνυμων προϊόντων ελαιόλαδου και σπορέλαιων παγκοσμίως. Στην περίμετρο της παρούσας πράξης συγκέντρωσης περιλαμβάνονται, επίσης, συναφή δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, προδιαγραφές παραγωγής, συνταγές, ονόματα χώρου / “domain names”, λογαριασμοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.λπ. που συνέχονται με τα ως άνω υπό μεταβίβαση σήματα.
4. Στις 09/04/2025, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ενημερώθηκε με σχετική επιστολή αναφορικά με την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση, στη βάση των διατάξεων του άρθρου 16 του Νόμου.
5. Η εν λόγω κοινοποίηση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 17/04/2025, όπως ορίζει το άρθρο 10 του Νόμου.
6. Η Υπηρεσία της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (στο εξής η «Υπηρεσία»), αφού διεξήγαγε την προκαταρκτική αξιολόγηση της συγκέντρωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Νόμου, υπέβαλε γραπτή έκθεση προς την Επιτροπή με ημερομηνία 28/04/2025, στην οποία καταγράφεται η αιτιολογημένη της γνώμη ως προς το συμβατό της υπό εξέταση συγκέντρωσης με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά.
7. Η Επιτροπή, αφού αξιολόγησε το ενώπιον της υλικό και όλα τα στοιχεία που περιέχονται στο διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, ασκώντας τις εξουσίες που χορηγούνται σε αυτήν σύμφωνα με το Νόμο και βάσει της διαδικασίας που ο εν λόγω Νόμος προβλέπει, αποφάσισε ακολουθώντας το πιο κάτω σκεπτικό:
8. Η υπό εξέταση συγκέντρωση πραγματοποιείται στη βάση της Συμφωνίας Αγοραπωλησίας Δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας (“Intellectual Property Sale & Purchase Agreement”) ημερομηνίας 20/03/2025 (στο εξής η «Συμφωνία»), από και μεταξύ της Flora Food, ως ο Πωλητής και της ΜΙΝΕΡΒΑ, ως ο Αγοραστής.
9. Δυνάμει της Συμφωνίας, η εταιρεία Flora Food θα πωλήσει και μεταβιβάσει στην ΜΙΝΕΡΒΑ τα εμπορικά σήματα «Άλτις» (ΑΛΤΙΣ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ / ALTIS EXTRA VIRGIN OLIVE OIL), «Ελάνθη» (ΕΛΑΝΘΗ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ / ELANTHI EXTRA VIRGIN OLIVE OIL), «SOL» (SOL ΗΛΙΕΛΑΙΟ) και «Φλώρα» (ΦΛΩΡΑ ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ), που χρησιμοποιούνται για την εμπορία των υπό αναφορά προϊόντων βρώσιμων ελαίων (ελαιόλαδου και σπορέλαιων), καθώς και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.
10. Ως σημειώνεται στην κοινοποίηση, δυνάμει της Συμφωνίας κάτω από την οποία ο Πωλητής αναλαμβάνει να μεταβιβάσει στη ΜΙΝΕΡΒΑ τα εμπορικά σήματα «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα» και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, θα μεταβιβαστούν μεταξύ άλλων, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, “domain names”, προδιαγραφές παραγωγής βρώσιμων ελαίων που αντιστοιχούν στα προαναφερόμενα σήματα, συνταγές, λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης και φήμη. Η εν λόγω πράξη συγκέντρωσης αφορά συνεπώς, ένα πλέγμα άυλων στοιχείων ενεργητικού που αναφέρονται σε προϊόντα ελαιόλαδου και σπορέλαιων, τα οποία διατίθενται στην αγορά με τα ανωτέρω εμπορικά σήματα.
11. Με την ολοκλήρωση της παρούσας πράξης συγκέντρωσης, η ΜΙΝΕΡΒΑ θα αποκτήσει τα προαναφερόμενα εμπορικά σήματα και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και, εντεύθεν, τον έλεγχο επί της επιχειρηματικής δραστηριότητας που συνιστά τον Στόχο της κοινοποιούμενης πράξης συγκέντρωσης.
12. Ουσιαστικό στοιχείο για την εξέταση της παρούσας πράξης συγκέντρωσης αποτελεί η έννοια της «συγκέντρωσης» επιχειρήσεων και η εν γένει ύπαρξή της, ως η έννοια αυτή ορίζεται στο άρθρο 6 του Νόμου.
13. Σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, η παρούσα πράξη αφορά την απόκτηση των εμπορικών σημάτων «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα» και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της Flora Food από την ΜΙΝΕΡΒΑ.
14. Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα πραγματικά στοιχεία και γεγονότα που περιβάλλουν την υπό εξέταση πράξη συγκέντρωσης συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας και αφού προέβη στην αξιολόγηση τους με βάση την έννοια της συγκέντρωσης, όπως προσδιορίζεται στο πιο πάνω άρθρο, καταλήγει ότι η υπό εξέταση πράξη συνιστά συγκέντρωση υπό την έννοια του άρθρου 6(1)(α)(ii) του Νόμου και πληροί την έννοια της συγκέντρωσης, καθότι έχει ως τελικό αποτέλεσμα την απόκτηση αποκλειστικού ελέγχου επί του Στόχου από την ΜΙΝΕΡΒΑ.
15. Η προτεινόμενη συγκέντρωση αποτελεί μια «συγκέντρωση επιχειρήσεων» μείζονος σημασίας, όπως αυτή ορίζεται από τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 3 του Νόμου.
16. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των συμμετεχουσών επιχειρήσεων υπερβαίνει τα €3.500.000, για την κάθε μία. Συγκεκριμένα, ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών του Ομίλου του Αγοραστή, κατά το έτος 2023, ήταν περίπου €[…][1] εκατομμύρια και ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών του Στόχου, κατά το έτος 2023, ήταν περίπου €[…] εκατομμύρια.
17. Επιπρόσθετα, στην παρούσα πράξη συγκέντρωσης, ο Όμιλος του Αγοραστή και ο Στόχος δραστηριοποιούνται στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με την κοινοποίηση, ο κύκλος εργασιών του Ομίλου του Αγοραστή, κατά το έτος 2023 στην Κυπριακή Δημοκρατία ήταν περίπου €[…] και έχει ως ακολούθως:
|
Όμιλος Αγοραστή |
Κύκλος Εργασιών (2023) |
|
Damavand |
[…] |
|
EZA |
[…] |
|
ΜΙΝΕΡΒΑ |
[…] |
|
Leader |
[…] |
|
Odyssey Group |
[…] |
|
Σύνολο |
[…] |
18. O κύκλος εργασιών του Στόχου, κατά το οικονομικό έτος 2023, ανήλθε περίπου στις €[…] στην Κυπριακή Δημοκρατία. Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Στόχου στην Κύπρο αφορά αποκλειστικά τα προϊόντα υπό το σήμα «Άλτις» που εντάσσονται στην αγορά ελαιόλαδου, τα οποία η Πωλήτρια […].
19. Σύμφωνα με τις πιο πάνω διαπιστώσεις, η Επιτροπή προχώρησε στην αξιολόγηση της συμβατότητας της υπό αναφορά συγκέντρωσης με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά, τηρουμένης της διαδικασίας διαπίστωσης της συμβατότητας μιας συγκέντρωσης δυνάμει των κριτηρίων περί συμβατότητας, όπως ορίζονται στα άρθρα 20 και 21 του Νόμου, για τη σημαντική παρακώληση του ανταγωνισμού στην Κυπριακή Δημοκρατία ή σε σημαντικό τμήμα αυτής, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή ενίσχυσης δεσπόζουσας θέσης και λαμβάνοντας υπόψη τα επιμέρους κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 19 του εν λόγω Νόμου.
20. Συναφώς, η Επιτροπή προχώρησε στον καθορισμό της σχετικής αγοράς προς αξιολόγηση της συμβατότητάς της υπό αναφορά συγκέντρωσης με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά, εφαρμόζοντας τα δεδομένα που λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό της σχετικής αγοράς προϊόντος/υπηρεσιών και της σχετικής γεωγραφικής αγοράς, ως αυτά διαλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Νόμου.
21. Σε σχέση με την παρούσα πράξη κοινοποίησης, η Επιτροπή σημείωσε πως όσον αφορά τον Αγοραστή, η κυριότερη δραστηριότητα του Ομίλου ΜΙΝΕΡΒΑ είναι η παραγωγή και διάθεση λαδιών και φυτικών ελαίων, προϊόντων μαργαρίνης και βουτύρου, τυριού, ξυδιού, τομάτας, μουστάρδας, μαγιονέζας και κέτσαπ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, ο Αγοραστής δραστηριοποιείται στην Κύπρο μόνο στην αγορά ελαιόλαδου.
22. Επίσης, στόχο στην παρούσα Συναλλαγή αποτελούν τα εμπορικά σήματα «Άλτις», «Ελάνθη», «SOL» και «Φλώρα» που χρησιμοποιούνται για την εμπορία προϊόντων βρώσιμων ελαίων (ελαιολάδου και σπορελαίων), καθώς και συναφή με αυτά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας της εταιρείας Flora Food. Σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, η επιχειρηματική δραστηριότητα του Στόχου στην Κύπρο, αφορά αποκλειστικά τα προϊόντα υπό το σήμα «Άλτις», που εντάσσονται στην αγορά ελαιόλαδου, τα οποία η Πωλήτρια […].
23. Η Επιτροπή επομένως προχώρησε να εξετάσει τις αγορές στις οποίες δύναται να προκύπτει οριζόντια, κάθετη ή/και γειτονική σχέση μεταξύ των μερών.
24. Σύμφωνα με την υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία, για σκοπούς εξέτασης της παρούσας πράξης κοινοποίησης, οι σχετικές αγορές θα πρέπει να οριστούν με γνώμονα τα σήματα και λοιπά δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας που εκχωρούνται στην ΜΙΝΕΡΒΑ. Ιδιαίτερα, ως σημειώνει περαιτέρω, η παρούσα πράξη συγκέντρωσης αφορά την αγορά των βρώσιμων ελαίων, η οποία διακρίνεται στις επιμέρους αγορές: (α) του ελαιόλαδου και (β) των σπορέλαιων.
- Τα βρώσιμα έλαια υπάγονται στην ευρύτερη κατηγορία των λιπαρών, στην οποία επίσης ανήκουν τα προϊόντα βουτύρου, μαργαρίνης και τα μαγειρικά λίπη. Λαμβάνοντας υπόψη την πρακτική λήψεως αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ελλάδος[2], τα προϊόντα βουτύρου, τα μαγειρικά λίπη κ.λπ. συνιστούν διακριτές αγορές έναντι των βρώσιμων ελαίων και, εντεύθεν, έναντι του ελαιόλαδου και των σπορέλαιων και, ως εκ τούτου, δεν αναλύονται περαιτέρω στο πλαίσιο της παρούσας πράξης συγκέντρωσης (ελλείψει σχετικής δραστηριότητας του Στόχου).
- Η υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία σημειώνει περαιτέρω πως, σύμφωνα με προηγούμενες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής[3] και της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ελλάδας[4], η αγορά των σπορέλαιων περιλαμβάνει όλα τα έλαια που παράγονται από την κατεργασία ελαιούχων σπόρων, ήτοι: (α) ηλιέλαιο, (β) καλαμποκέλαιο, (γ) σογιέλαιο, (δ) φοινικέλαιο κ.λπ. Στην Κύπρο, τα σπορέλαια χρησιμοποιούνται κυρίως στο τηγάνισμα φαγητών, αλλά και από τη βιομηχανία για παραγωγή τροφίμων που απαιτούν βρώσιμα έλαια ως πρώτη ύλη. Όλοι οι τύποι σπορέλαιων χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό, ενώ συχνά παρατηρείται στροφή των καταναλωτών από το ένα είδος σπορέλαιου στο άλλο (ανάλογα με την τιμή του προϊόντος, τις ιδιότητες που αποδίδονται στην πρώτη ύλη/σπόρο, τη μάρκα, την παραγωγό εταιρεία κ.λπ.). Ως εκ τούτου, όλα τα είδη σπορέλαιων δύνανται να θεωρηθούν εναλλάξιμα μεταξύ τους και επομένως συνιστούν μία ενιαία σχετική αγορά.
27. Όσον αφορά την αγορά του ελαιόλαδου, η υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία έχει αναφέρει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ελλάδος, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η εν λόγω αγορά αποτελεί ενιαία και διακριτή αγορά σε σχέση με την αγορά των λοιπών ελαίων (σπορέλαιων). Ιδιαίτερα, αναφέρει πως εντός της ευρύτερης αγοράς των βρώσιμων ελαίων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κρίνει ότι, μολονότι μεταξύ των σπορέλαιων και του ελαιόλαδου υφίσταται ένας βαθμός εναλλαξιμότητας, πρόκειται, εντούτοις, για διακριτές αγορές. Και τούτο, διότι οι τιμές, οι γευστικές προτιμήσεις των καταναλωτών και οι χρήσεις των δύο ελαίων ενδέχεται να διαφέρουν. Εντός της αγοράς ελαιόλαδου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν προβαίνει σε περαιτέρω οριοθέτηση / διάκριση τυχόν υπό-αγορών.
- Σημειώνεται πως η υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία είναι της άποψης πως, ως σχετική αγορά προϊόντος για τους σκοπούς της παρούσας πράξης συγκέντρωσης, δεδομένου ότι ο Αγοραστής και ο Στόχος δεν δραστηριοποιούνται στην αγορά σπορέλαιων στην Κύπρο, δύνανται να οριστεί η αγορά του ελαιόλαδου, χωρίς περαιτέρω διάκριση (π.χ. ανά τύπο/ είδος λαδιού ή/και ανά κανάλι διανομής).
29. Η Επιτροπή, για σκοπούς αξιολόγησης της παρούσας συγκέντρωσης, αντλεί καθοδήγηση για τον ορισμό της σχετικής αγοράς προϊόντων/υπηρεσιών από αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και άλλων Εθνικών αρχών.
30. Σε σχέση με την παρούσα πράξη συγκέντρωσης σημειώνεται πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην απόφαση της CARGILL /VANDEMOORTELE-JV[5] στην ανάλυση της για τη σχετική αγορά σημείωσε πως: «In a previous case, the Commission also noted that all seed oils have similar characteristics regarding production, marketing and market prices, but distinguished between olive oil and other edible oils. Although they submit that consumers increasingly view olive oils and other vegetable oils as substitutable, the parties do not provide any evidence supporting that these two groups of products could be included in one and the same relevant product market. According to most of the competitors or customers contacted by the Commission, taste preferences of consumers, uses and prices of olive oils still significantly differ from the ones of seed oils and supply-side substitutability is not applicable to the same extent. Therefore, olive oils still appear to constitute a separate product market.» (η υπογράμμιση είναι της Επιτροπής).
31. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην απόφαση της FORTENOVA GRUPA/ POSLOVNI SISTEMI MERCATOR[6] στην ανάλυση της για τη σχετική αγορά που αφορούσε «Production and supply of edible oils» έχει σημειώσει πως «In previous decisions, the Commission has segmented the broader edible oils sector into the following sub-segments: (i) crude seed oil; (ii) refined seed oil which can be sold in bulk (“BRSO”); and (iii) refined seed oil which is packaged for sale to endusers (“PRSO”). The Commission has also considered that olive oils are distinct from seed oils, and treated the former as forming a distinct product market. […]. » Ενώ σε σχέση με τα γεγονότα της εν λόγω πράξης συγκέντρωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε πως «In light of the above, in line with previous cases and for the purposes of this decision the Commission considers cases that the production and supply of (i) crude seed oil; (ii) BRSO; and (iii) PRSO constitute separate product markets. Similarly, the Commission considers that the production and supply of seed oil is separate from the production and supply of olive oil. A further segmentation of the three identified markets for the production and supply of seed oil by seed type cannot be excluded. The exact market definition can, however, be left open. » (η υπογράμμιση είναι της Επιτροπής)
32. Τα πιο πάνω έχουν σημειωθεί και στην Απόφαση της Ελληνικής Αρχής Ανταγωνισμού, με Αρ.663/2018[7], όπου καταγράφηκε πως «Περαιτέρω, σύμφωνα με σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αγορά ελαιόλαδου αποτελεί διακριτή σχετική αγορά σε σχέση με την αγορά των λοιπών ελαίων. Αναφορικά με τους τομείς των βρώσιμων ελαίων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε άλλη σχετική απόφαση της κατέληξε ότι η αγορά των σπορέλαιων (ηλιέλαιο, φυστικέλαιο, κραμβέλαιο, σογιέλαιο κ.α.) και η αγορά του ελαιόλαδου συνιστούν δύο διακριτές σχετικές αγορές, καθώς οι γευστικές προτιμήσεις των καταναλωτών, η τιμή και οι χρήσεις του ελαιόλαδου διαφέρουν ουσιωδώς από αυτές για τα σπορέλαια, ενώ η υποκατάσταση από πλευράς προσφοράς δεν παίζει ρόλο.».
33. Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην απόφαση της UNILEVER/ AMORA-MAILLE[8] σημείωσε πως οι δραστηριότητες των μερών της εν λόγω πράξης συγκέντρωσης δεν επικαλύπτονται παρά μόνο στην αγορά του ελαιόλαδου και ως εκ τούτου, το αποτέλεσμα της πράξης, θα εξεταστεί μόνο σε αυτή την αγορά.
34. Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της κοινοποίησης, τη σχετική νομολογία, όπως επίσης και τις δραστηριότητες των συμμετεχουσών εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας, για σκοπούς αξιολόγησης της παρούσας συγκέντρωσης, η Επιτροπή ορίζει ως σχετική αγορά προϊόντων/υπηρεσιών την αγορά του ελαιόλαδου.
35. Όσον αφορά τη γεωγραφική αγορά, η Επιτροπή σημειώνει ότι, ακόμα και αν ήθελε θεωρηθεί ότι η σχετική γεωγραφική αγορά για την προαναφερθείσα σχετική αγορά προϊόντων είναι ευρύτερη της εθνικής, για την εκτίμηση των επιπτώσεων της κοινοποιηθείσας πράξης στην εθνική αγορά, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ως σχετική γεωγραφική αγορά η επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
36. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καταλήγει ότι στην υπό εξέταση υπόθεση για την προαναφερόμενη σχετική αγορά, η γεωγραφική αγορά είναι η επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
37. Στην προκειμένη περίπτωση, υφίσταται οριζόντια σχέση μεταξύ των συμμετεχουσών στη συγκέντρωση επιχειρήσεων στην αγορά του ελαιόλαδου εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας, εφόσον σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, ο Αγοραστής δραστηριοποιείται στην Κύπρο μόνο στην αγορά ελαιόλαδου, ενώ η επιχειρηματική δραστηριότητα του Στόχου στην Κύπρο αφορά αποκλειστικά τα προϊόντα υπό το σήμα «Άλτις», που εντάσσονται στην αγορά ελαιόλαδου και τα οποία η Πωλήτρια […]. Συνεπώς και ο Στόχος δραστηριοποιείται στην Κύπρο αποκλειστικά στην αγορά του ελαιόλαδου.
1. Οριζόντια Σχέση
38. Σύμφωνα με την κοινοποίηση, τόσο ο Αγοραστής όσο και ο Στόχος δραστηριοποιούνται στην αγορά ελαιόλαδου, με αποτέλεσμα να υπάρχει οριζόντια επικάλυψη μεταξύ της ΜΙΝΕΡΒΑ και του Στόχου.
39. Σύμφωνα με τις συμμετέχουσες, από στοιχεία της εταιρείας ερευνών Nielsen στο συνολικό κανάλι λιανικής,[9] τα οποία αφορούν: (α) στοιχεία πωλήσεων (σε όγκο και αξία) και (β) εκτίμηση μεριδίων αγοράς των σημαντικότερων παικτών, προκύπτουν οι δύο πιο κάτω πίνακες:
|
Στοιχεία πωλήσεων (σε όγκο και αξία) |
||
|
|
Όγκος (τόνοι) |
Αξία (χιλιάδες ευρώ) |
|
|
2024 |
2024 |
|
Όμιλος Αγοραστή (ΜΙΝΕΡΒΑ) |
[…] |
[…] |
|
Στόχος (Altis) |
[…] |
[…] |
|
Σύνολο Όμιλος Αγοραστή και Στόχος |
[…] |
[…] |
|
C.Mavroudes & Brothers Ltd |
[…] |
[…] |
|
Ιδιωτική ετικέτα (σύνολο) |
[…] |
[…] |
|
Ch A Papaellinas & Co Ltd |
[…] |
[…] |
|
A.Agathokleous Ltd |
[…] |
[…] |
|
SEKEP |
[…] |
[…] |
|
GAEA. |
[…] |
[…] |
|
Agrovim Holdings Ltd |
[…] |
[…] |
|
Ambrosia Oils Ltd |
[…] |
[…] |
|
Υπόλοιπες εταιρείες |
[…] |
[…] |
|
Σύνολο αγοράς: |
[…] |
[…] |
|
Εκτίμηση μεριδίων αγοράς (σε όγκο και αξία) |
||
|
|
Μερίδιο αγοράς σε όγκο (%) |
Μερίδιο αγοράς σε αξία (%) |
|
|
2024 |
2024 |
|
Όμιλος Αγοραστή (ΜΙΝΕΡΒΑ) |
[0-5] |
[0-5] |
|
Στόχος (Altis) |
[0-5] |
[0-5] |
|
Σύνολο Όμιλος Αγοραστή και Στόχος |
[0-5] |
[0-5] |
|
C.Mavroudes & Brothers Ltd |
[30-40] |
[20-30] |
|
Ιδιωτική ετικέτα (σύνολο) |
[20-30] |
[20-30] |
|
Ch A Papaellinas & Co Ltd |
[5-10] |
[5-10] |
|
A.Agathokleous Ltd |
[0-5] |
[0-5] |
|
SEKEP |
[0-5] |
[0-5] |
|
GAEA. |
[0-5] |
[0-5] |
|
Agrovim Holdings Ltd |
[0-5] |
[0-5] |
|
Ambrosia Oils Ltd |
[0-5] |
[0-5] |
|
Υπόλοιπες εταιρείες |
[20-30] |
[20-30] |
40. Από τα πιο πάνω στοιχεία, καθίσταται σαφές ότι τα μερίδια των μερών στη σχετική αγορά του ελαιόλαδου είναι χαμηλά, είτε ατομικά είτε αθροιστικά και δεν υφίσταται επηρεαζόμενη αγορά, εφόσον το αθροιστικό μερίδιο τους είναι της τάξης του [0-5]% σε όγκο και [0-5]% σε αξία. Ως εκ τούτου, καμία μεταβολή στον ανταγωνισμό δεν θα επέλθει από την παρούσα πράξη συγκέντρωσης.
41. Σε επίπεδο λιανικής πώλησης, σύμφωνα με την υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία, δραστηριοποιείται επίσης μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων, ενώ σημαντικότατη είναι και η παρουσία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας που διατίθενται μέσω των αλυσίδων σούπερ-μάρκετ, οι πωλήσεις των οποίων ενισχύονται διαρκώς λόγω της οικονομικότερης τιμής διάθεσής τους έναντι των «επώνυμων» προϊόντων. Ως σημειώνεται περαιτέρω, οι αλυσίδες σούπερ-μάρκετ διαθέτουν πολύ ισχυρή αγοραστική διαπραγματευτική δύναμη έναντι των προμηθευτριών ελαιόλαδου, η οποία (δύναμη) ενισχύεται έτι περαιτέρω ενόψει της αυξανόμενης συγκέντρωσης του κλάδου της οργανωμένης λιανικής. Η ΜΙΝΕΡΒΑ δραστηριοποιείται στη σχετική αγορά με τα σήματα «ΜΙΝΕΡΒΑ», ενώ ο Στόχος με το σήμα «Άλτις».
42. Σύμφωνα με την υπόχρεη προς κοινοποίηση εταιρεία, η κοινοποιούμενη πράξη δεν προκαλεί αμφιβολίες ως προς το συμβατό της με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού στις επιμέρους αγορές που αφορά. Επίσης αναφέρεται ότι δεν θα εμποδίσει σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό, ούτε θα δημιουργήσει ούτε θα ενισχύσει οποιαδήποτε δεσπόζουσα θέση στην Κύπρο καθότι, όπως υποστηρίζουν, η εκτίμηση του συνδυασμένου μεριδίου ανέρχεται σε [0-5]%.
43. Σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, η προτεινόμενη Συναλλαγή δεν θα εγείρει οποιεσδήποτε οριζόντιες ανησυχίες.
2. Κάθετη Σχέση
44. Σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, η παρούσα συναλλαγή δεν θα οδηγήσει σε κάθετες επιπτώσεις. Ειδικότερα, δεν υπάρχουν τρέχουσες κάθετες σχέσεις μεταξύ της Αγοράστριας και του Στόχου στην Κύπρο.
45. Ως εκ τούτου, η παρούσα συναλλαγή δεν εγείρει οποιεσδήποτε κάθετες ανησυχίες
3. Γειτονική Σχέση
46. Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της κοινοποίησης, δεν υπάρχουν πραγματικά και δυνητικά στενά συνδεδεμένες γειτονικές αγορές μεταξύ των δραστηριοτήτων της Αγοράστριας και του Στόχου, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν οποιαδήποτε προβλήματα ανταγωνισμού στην Κύπρο. Ως εκ τούτου, δεν προκύπτουν οποιεσδήποτε άλλες αγορές στις οποίες ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις η κοινοποιούμενη συγκέντρωση.
47. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτει επηρεαζόμενη αγορά, στη βάση του Παραρτήματος Ι του Νόμου. Επιπρόσθετα, δεν προκύπτουν οποιεσδήποτε άλλες αγορές στις οποίες ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις η κοινοποιούμενη συγκέντρωση
48. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου και συγκεκριμένα των άρθρων 20 και 21, το κριτήριο, βάσει του οποίου μια συγκέντρωση κηρύσσεται συμβατή ή ασύμβατη με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά, αφορά τη σημαντική παρακώληση του ανταγωνισμού στη Δημοκρατία ή σε σημαντικό τμήμα αυτής, ιδίως ως αποτέλεσμα της δημιουργίας ή της ενίσχυσης δεσπόζουσας θέσης.
49. Υπό το φως των πιο πάνω, στην προκείμενη υπόθεση, δεν υφίσταται επηρεαζόμενη αγορά και ως εκ τούτου, δεν τίθεται θέμα περαιτέρω αξιολόγησης της συμβατότητας της κοινοποιηθείσας συγκέντρωσης με τις απαιτήσεις της λειτουργίας του ανταγωνισμού στην αγορά. Επιπρόσθετα, δεν προκύπτουν οποιεσδήποτε άλλες αγορές στις οποίες ενδέχεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις η κοινοποιούμενη συγκέντρωση.
50. Ως εκ τούτου, ενεργώντας σύμφωνα με το άρθρο 22 του Νόμου, η Επιτροπή ομόφωνα αποφασίζει να μην αντιταχθεί στην κοινοποιηθείσα συγκέντρωση και κηρύσσει αυτή συμβατή με τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά.
|
Εύα Παντζαρή Πρόεδρος Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού |
_________________________ |
|
Άριστος Αριστείδου Παλούζας Μέλος Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού |
_________________________ |
|
|
|
|
Νεόφυτος Μαυρονικόλα Μέλος Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού |
_________________________
|
|
Ιωάννα Σαπίδου Μέλος Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού |
_________________________ |
[1] Οι αριθμοί και/ή τα στοιχεία που παραλείπονται και δεν εμφανίζονται τόσο σε αυτό το σημείο, όσο και στο σύνολο του κειμένου της παρούσας απόφασης καλύπτονται από επιχειρηματικό/επαγγελματικό απόρρητο. Ενδεικτικό της παράλειψης είναι το σύμβολο [....].
[2] Βλ. σχετικά απόφαση ΕΑ υπ’ αριθ. 663/2018, σκ. 79, 86 και 88 και εκεί περαιτέρω παραπομπές.
[3] Σημειωτέον ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε παλαιότερες αποφάσεις της είχε εξετάσει το ενδεχόμενο η γεωγραφική διάσταση της αγοράς του ελαιολάδου να εκτείνεται πέραν των εθνικών συνόρων και να καταλαμβάνει γειτονικές χώρες, ενόψει του χαμηλού μεταφορικού κόστους που ευνοεί την ανάπτυξη εξαγωγικής δραστηριότητας. Βλ. σχετικά, υποθέσεις Μ.1227 Cargill/ Vandermoortele/ JV, σκ. 24 και M.1802 - UNILEVER / AMORA - MAILLE, σκ. 26.
[4] Βλ. σχετικά, απόφαση ΕΑ υπ’ αριθ. 66/II/1999, σκ. II.4
[5] Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, M.1227 - CARGILL /VANDEMOORTELE-JV (παρ.15).
[6] Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, M.9495 - FORTENOVA GRUPA/ POSLOVNI SISTEMI MERCATOR (παρ. 24-25 και παρ. 55).
[7]Απόφαση Ελληνικής Αρχής Ανταγωνισμού Αρ.663/2018 (παρ. 47).
[8] Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, M. 1802 - UNILEVER / AMORA-MAILLE (παρ. 17).
[9] Τα στοιχεία αφορούν το σύνολο του καναλιού οργανωμένης λιανικής, δηλαδή αλυσίδες σούπερ-μάρκετ, μικρότερα καταστήματα / “superettes” και καταστήματα discounters (τύπου LIDL κ.λπ.)