ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση αρ. Ε114/2022)
29 Μαΐου 2025
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ/στής]
1. ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΩΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΥΠΟ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΟΥΚΟΣ ΛΤΔ
2. DORA HOLDINGS LTD
3. ΛΟΥΚΗΣ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ
4. ΛΟΥΚΗΣ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΠΟΒΙΩΣΑΣΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ (ΔΩΡΑ) ΚΩΣΤΑ ΧΟΥΡΡΙΔΟΥ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ
Εφεσειόντων/Εναγόντων
v.
1. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.
2. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΚΥΠΡΟΥ) ΛΤΔ
3. CAC CORAL LIMITED
Εφεσιβλήτων/Εναγομένων
-----------------------------
Σ. Δράκος και Μ. Γεωργίου, για Σωτήρης Δράκος Δ.Ε.Π.Ε., για τους εφεσείοντες.
Π. Μακρίδης, για Χρυσαφίνης και Πολυβίου Δ.Ε.Π.Ε., για τους εφεσίβλητους.
Στυλιανίδου, Δ.: Η παρούσα εκδικάζεται σε μονομελή σύνθεση δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 25.1 του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60) και του Άρθρου 11.5 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου του 1964 (Ν. 33/1964).
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.: Κατά την προδικασία της παρούσας έφεσης, ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσιβλήτων υποστήριξε ότι αυτή καταχωρίστηκε εκπρόθεσμα κατά παράβαση της Διαταγής 35, θ.2 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, και ζήτησε την απόρριψής της.
Αντικείμενο της έφεσης αποτελεί απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή των εφεσειόντων, κατόπιν εκδίκασης προδικαστικών σημείων δυνάμει της Δ.27, θ.1 και θ.2 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας.
Όπως αναφέρεται στην εκκαλούμενη απόφαση, οι εφεσίβλητοι ήγειραν με την υπεράσπισή τους, μεταξύ άλλων, τις πιο κάτω προδικαστικές ενστάσεις:
«(α) Η παρούσα αγωγή αποτελεί κατάχρηση διαδικασίας καθ' ότι όλες οι μεταξύ των διαδίκων διαφορές, έχουν επιλυθεί τελεσίδικα μέσα από αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου,
(γ) Οι αιτούμενες θεραπείες των εναγόντων δεν είναι ζητήματα που μπορούν να εκδικασθούν στα πλαίσια αγωγής, αλλά άπτονται της εκτέλεσης των αποφάσεων που έχουν ήδη εκδοθεί και ως εκ τούτου, το Δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας να εκδικάσει την παρούσα αγωγή και να αποδώσει τις όποιες θεραπείες που αξιώνονται από τους ενάγοντες.»
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατέληξε ότι ισχύουν και οι τρεις πιο πάνω προδικαστικές ενστάσεις. Συγκεκριμένα αποφάσισε ως εξής:
«Τελική κατάληξη μου είναι ότι ισχύουν και οι τρεις προδικαστικές ενστάσεις που προβάλλονται στην υπεράσπιση των εναγομένων.
Οι ενάγοντες κωλύονται λόγω δεδικασμένου να προβάλουν τους ισχυρισμούς που επικαλούνται στην παρούσα αγωγή.
Επιπλέον, η καταχώρηση της παρούσας συνιστά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας αφού προβάλλονται από τους ενάγοντες ισχυρισμοί και βάσεις αγωγής που κρίθηκαν τελεσίδικα σε προηγούμενες δικαστικές διαδικασίες όπως αναλυτικά επεξηγείται πιο πάνω.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο δεν έχει εξουσία να επανακαθορίσει το ποσόν του εξ' αποφάσεως χρέους, το οποίο καθορίστηκε με ακρίβεια στις πιο πάνω προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις.
Τέλος, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για προβολή του δικαιώματος εξαγοράς «equity of redemption», το οποίο εν πάση περιπτώσει δεν μπορεί να διαχωριστεί από τις υπόλοιπες βάσεις αγωγής που συνιστούν δεδικασμένο.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η αγωγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των εναγομένων και εναντίον των εναγόντων ως θα υπολογιστούν από το πρωτοκολλητείο και εγκριθούν από το Δικαστήριο.»
Ο συνήγορος των εφεσιβλήτων υποστήριξε τη θέση του με αναφορά στην απόφαση του Εφετείου ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΙΑΠΑΤΗ v. THEMIS PORTFOLIO MANAGEMENT HOLDINGS LIMITED, Πολιτική Έφεση Αρ. Ε59/2019, 2/2/2024, όπου υιοθετήθηκε, μεταξύ άλλων και το πιο κάτω απόσπασμα από την υπόθεση Άντρη Ιωακείμ κ.α. ν. Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας Λτδ (Αρ. 1), (2003) 1 ΑΑΔ 198:
«Στην υπόθεση Κωνσταντίνος Σπηταλιώτης, ανωτέρω, κρίθηκε ότι απόφαση που λήφθηκε σε αγωγή κατ' επίκληση και εφαρμογή των διατάξεων της Διαταγής 18 είναι ενδιάμεση. Ο λόγος γιαυτό είναι ότι η σχετική αίτηση «μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα είτε τη διεκπεραίωση της αγωγής είτε τη συνέχιση της». Επομένως ο χρόνος υποβολής έφεσης περιορίζεται στις 14 ημέρες.
Προτού καταλήξει, το Εφετείο αναφέρθηκε στην υπόθεση White ν. Brunton [1984] 2 All E.R. 606. Tο οριστικό κριτήριο που έθεσε η απόφαση, μετά από μια αντιφατική νομολογία, για τη διάκριση μεταξύ ενδιάμεσης απόφασης (ή διατάγματος) και τελικής είναι το αποκληθέν application approach και όχι το order approach, που ίσχυε μέχρι τότε. Δηλαδή το επίκεντρο είναι η φύση της αίτησης και όχι η φύση αυτού τούτου του διατάγματος.
Αναλύοντας την White ν. Brunton στην Wilfrid Wortham κ.ά. ν. Ντίνας Κώστα Τσίμον κ.ά. (2001) 1 Α.Α.Δ. 1442, ο Κωνσταντινίδης, Δ. τονίζει ότι:
«Με αναφορά στην προηγούμενη νομολογία εξηγείται πως, όπως διαμορφώθηκαν τα πράγματα, εκείνο που μετρά είναι όχι αυτή καθ΄εαυτή η φύση του διατάγματος που εκδόθηκε αλλά η αίτηση ή η διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας εκδόθηκε. Για το συζητούμενο σκοπό, τελικό είναι το διάταγμα που εκδίδεται στο πλαίσιο αίτησης ή διαδικασίας που θα απέληγε σε τελική επίλυση του επίδικου θέματος, όποιος από τους διαδίκους και αν κέρδιζε.»
Ο συνήγορος των εφεσιβλήτων υποστήριξε ότι εφαρμόζοντας την αναφερομένη στο πιο πάνω απόσπασμα, προσέγγιση που δίνει το βάρος στη φύση της αίτησης (application approach), η εκκαλούμενη απόφαση πρέπει να θεωρηθεί ως ενδιάμεση και κατά συνέπεια ως εκπρόθεσμη.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των εφεσειόντων αντέκρουσε τη θέση του αντιδίκου του, με αναφορά στην υπόθεση Wortham Wilfrid και Άλλοι ν. Ντίνας Κώστα Τσίμον και Άλλων (2001) 1 ΑΑΔ 1442, η οποία, σημειωτέον, υιοθετήθηκε στο πιο πάνω απόσπασμα από την υπόθεση Άντρη Ιωακείμ, ανωτέρω.
Επισημαίνεται ότι στην Τσίμον, ανωτέρω, το Ανώτατο Δικαστήριο, κατόπιν της διαπίστωσής του ότι η επικρατούσα προσέγγιση είναι το «application approach», προχώρησε να εξετάσει την ενώπιον του περίπτωση και αποφάσισε τα εξής:
«Aυτά όμως με μια βασική διευκρίνιση, εξαίρεση όπως χαρακτηρίστηκε, και πρέπει να σημειώσουμε πως κατά την ακρόαση της έφεσης θίξαμε και εμείς το θέμα. Όταν επίδικο θέμα της τελικής ακρόασης της υπόθεσης διαχωρίζεται για να δικαστεί πρώτο ώστε ανάλογα με την κατάληξή του να εξεταστούν άλλα η απόφαση ως προς αυτό είναι τελική. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα:
"Ηowever, the decision in Bozson's case, as distinct from the reasoning, can be upheld on a different ground as an exception to the general rule. It was a case of a 'split trial', all questions of liability and breach of contract being tried before and separately from any issue as to damages. If the two parts of the final hearing of the case had been tried together, there would have been an unfettered right of appeal, even if the judgment had been that there was no liability and that accordingly no question arose as to damages. It is plainly in the interests of the more efficient administration of justice that there should be split trials in appropriate cases, as even where the decision on the first part of a split trial is such that there will have to be a second part, it may be desirable that the decision shall be appealed before incurring the possibly unnecessary expense of the second part. If we were to hold that the division of a final hearing into parts deprived the parties of an unfettered right of appeal, we should be placing an indirect fetter on the ability of the court to order split trials. I would therefore hold that, where there is a split trial or more accurately, in relation to a non-jury case, a split hearing, any party may appeal without leave against an order made at the end of one part if he could have appealed against such an order without leave if both parts had been heard together and the order had been made at the end of the complete hearing."
Στην προκείμενη περίπτωση, το θέμα δεν ήταν αν η πρωτογενής αίτηση είχε εύλογη αιτία. Σε τέτοια περίπτωση η καταφατική απάντηση διατηρεί τη διαδικασία για να ακολουθήσει, μετά από πλήρη ακρόαση, η τελική απόφαση αν στοιχειοθετείται δικαίωμα στην επιδιωκόμενη θεραπεία. Είχε αμφισβητηθεί η ύπαρξη νομικού ερείσματος που θα επέτρεπε τη χορήγηση της θεραπείας στο πλαίσιο τέτοιας πρωτογενούς αίτησης και προκρίθηκε η σε πρώτο στάδιο εκδίκασή του. Όποια και αν θα ήταν η απόφαση αυτή θα ήταν τελική επ' αυτού του σημείου. Θα διαπιστωνόταν ύπαρξη ή ανυπαρξία νομικού ερείσματος. Το θέμα ανήκε στην τελική ακρόαση και απλώς κρίθηκε ορθή, μετά από αίτηση που υποβλήθηκε δυνάμει της Δ.27 των Θεσμών περί Πολιτικής Δικονομίας, ο διαχωρισμός του, για πρακτικούς λόγους. Αν δεν υποβαλλόταν η αίτηση και δεν αξιοποιείτο ο μηχανισμός της Δ.27, το θέμα θα εξεταζόταν, ως βασικό επίδικο θέμα, στο τέλος και η απόφαση που θα εκδιδόταν τότε δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικής φύσης, όποιος από τους διαδίκους και αν κέρδιζε. Καταλήγουμε πως για τους σκοπούς της Δ.35 θ.2 η προσβαλλόμενη απόφαση είναι τελική και πως η έφεση είναι εμπρόθεσμη.»
Ο συνήγορος των εφεσειόντων υποστήριξε ότι η παρούσα υπόθεση είναι πανομοιότυπη με την υπόθεση Τσίμον, ανωτέρω, και ως εκ τούτου η εκκαλούμενη απόφαση είναι τελική σε σχέση με το ζήτημα της προθεσμίας. Συνακόλουθα υποστήριξε ότι η παρούσα έφεση καταχωρίστηκε εμπρόθεσμα.
Ο συνήγορος των εφεσιβλήτων, υποστήριξε ότι η παρούσα υπόθεση διαφοροποιείται από την Τσίμον, ανωτέρω. Υπέδειξε ότι η παρούσα διαφοροποιείται επειδή, εάν οι προδικαστικές ενστάσεις αποτύγχαναν πρωτοδίκως, το αποτέλεσμα θα ήταν η αγωγή να προχωρήσει. Διαπιστώνω ότι ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα θα ακολουθούσε αν η προδικαστική ένσταση που αναφέρθηκε στην Τσίμον, ανωτέρω, πετύχαινε. Επομένως η θέση του συνηγόρου ότι η παρούσα διαφοροποιείται, έτσι ώστε να μην τυγχάνει εφαρμογής ο λόγος της Τσίμον, ανωτέρω, δεν ευσταθεί.
Είμαι της άποψης ότι το Εφετείο δεσμεύεται από την υπόθεση Τσίμον, ανωτέρω. Ως εκ τούτου, το αίτημα των εφεσιβλήτων για απόρριψη της έφεσης λόγω του ότι αυτή είναι εκπρόθεσμη, δεν μπορεί να επιτύχει. Εν όψει των ανωτέρω, η παρούσα έφεση κρίνεται εμπρόθεσμη. Συνακόλουθα, δίδονται οδηγίες στους διαδίκους όπως καταχωρίσουν περιγράμματα αγορεύσεων σύμφωνα με τους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας του 2023.
Λόγω της ιδιαιτερότητας της διαδικασίας που ακολουθήθηκε, δεν εκδίδεται καμία διαταγή για έξοδα.
Ι. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο