ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις αρ. 1372/2023 και 1475/2024
23 Ιανουαρίου, 2025
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Υπόθεση αρ. 1372/2023
1. N. B. SH.
2. Α. Ι.
Αιτητές
και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
Διευθύντριας Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού & Μετανάστευσης
Καθ' ης η αίτηση
____________________________________
Υπόθεση αρ. 1475/2024
N. B. SH.
Αιτητής
και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
Διευθύντριας Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού & Μετανάστευσης
Καθ' ης η αίτηση
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΑΓΩΓΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 18.11.2024
Ν. Χαραλαμπίδου (κα), για Νατάσα Χαραλαμπίδου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, δικηγόροι των Αιτητών.
Φ. Χριστοφίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο των Καθ' ων η αίτηση.
___________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.: Με τις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις προσβάλλονται, με την Προσφυγή αρ. 1372/2023 η νομιμότητα της απόφασης της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης με την οποία αποφάσισε ότι ο γάμος των Αιτητών είναι εικονικός, ως η σχετική εισήγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για Εικονικούς Γάμους, ενώ με την Προσφυγή αρ. 1475/2024, τα διατάγματα κράτησης και απέλασης του Αιτητή 1 τα οποία εκδόθηκαν στις 30 Οκτωβρίου 2024.
Με την παρούσα ενδιάμεση αίτηση ημερ.18.11.2024 επιζητείται η παροχή άδειας για προσαγωγή μαρτυρίας με τη μορφή ένορκης δήλωσης της Αιτήτριας 2 στην οποία, ως αναγράφεται ακριβώς στο αιτητικό αυτής, επισυνάπτονται σχετικά έγγραφα «προς απόδειξη της γνησιότητας του γάμου τους».
Συγκεκριμένα, στην εν λόγω ένορκη δήλωση περιλαμβάνονται ως τεκμήρια, μεταξύ άλλων εγγράφων, αεροπορικά εισιτήρια και κάρτες επιβίβασης, αλλά και φωτοαντίγραφο του διαβατηρίου του Αιτητή 1 όπου φαίνονται οι σφραγίδες του αεροδρομίου που τέθηκαν από την ΥΑΜ του Αεροδρομίου Πάφου σε αναφερόμενο ταξίδι των Αιτητών στη Μάλτα για αναψυχή κατά την περίοδο 1.4.2023 μέχρι 4.4.2023, μαρτυρίες των ενηλίκων παιδιών της Αιτήτριας οι οποίες συνηγορούν στην γνησιότητα του γάμου των Αιτητών, ως η γραπτή δήλωση της κόρης της Αιτήτριας 2 που επισυνάπτεται, καθώς και άλλη σχετική μαρτυρία. Ακόμα, η Αιτήτρια 2 μέσω της εν λόγω ένορκης δήλωσης, διαφοροποιείται αναφορικά με παλαιότερη δήλωση που είχε κάνει κατά τον ουσιώδη χρόνο διερεύνησης της υπόθεσης και όπου η ίδια είχε δηλώσει ότι βρισκόταν για κάποια περίοδο σε διάσταση με τον Αιτητή αρ.1 και ο λόγος που δεν προέβηκε σε διαζύγιο ήταν οικονομικός, δικαιολογώντας τη δήλωση της αυτή πως ήταν το αποτέλεσμα ενός περιστασιακού τους τσακωμού. Τέλος, επιδιώκεται να προσκομιστεί μαρτυρία μέσω εγγράφων που αποκαλύπτουν οικονομικά δεδομένα της ομνύουσας, όπως οι καταστάσεις κοινωνικών της ασφαλίσεων για τα έτη 2019 και 2020, το αγοραπωλητήριο έγγραφο του διαμερίσματος της, αλλά και έγγραφα τα οποία αφορούν οικονομικά και επαγγελματικά δεδομένα του Αιτητή 1 ο οποίος εργαζόταν ως αυτοεργοδοτούμενος ηλεκτρολόγος.
Ως αναπτύσσεται μέσα από την γραπτή της αγόρευση και στο στάδιο της ακρόασης από την κα.Χαραλαμπίδου, τον επίδικο χρόνο εξέτασης γάμου και πριν να συνέλθει η Συμβουλευτική Επιτροπή υπήρχαν δεδομένα τα οποία δεν συμπεριλήφθηκαν στον διοικητικό φάκελο ώστε τεθούν ενώπιον της Καθ' ης η αίτηση και να εξεταστούν, και ακριβώς αυτά επιδιώκει να προσκομίσει ενώπιον του Δικαστηρίου. Ειδικότερα, υποδεικνύει ότι, οι Καθ' ων η αίτηση θα έπρεπε να προβούν σε περαιτέρω εξασφάλιση μαρτυρίας τόσο από τους ίδιους τους Αιτητές όσο και εκ μέρους γειτόνων ή του συγγενικού τους περιβάλλοντος και να συλλέξουν περαιτέρω πληροφορίες από φίλους και από το οικογενειακό περιβάλλον των Αιτητών. Η εν λόγω μαρτυρία, υποστηρίζει, σχετίζεται άμεσα με τη θέσης της ότι υφίσταται ανεπαρκής έρευνα ως προς τη γνησιότητα του γάμου των Αιτητών και τον αντίστοιχο λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης. Ακόμα, υποστηρίζει ότι, υπάρχει καλός λόγος ώστε να επιτύχει η αίτηση των πελατών της, αφού με τον τρόπο αυτό θα δοθεί στο Δικαστήριο η ορθή, ολοκληρωμένη και σφαιρική εικόνα όλων των πραγματικών και ορθών γεγονότων που περιβάλλουν την υπόθεση.
Αντίθετα, είναι η θέση της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση, αρχικώς δια της ενστάσεώς τους και εν συνεχεία δια της γραπτής τους αγόρευσης, ότι η παρούσα αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, τους ακόλουθους λόγους:
«1. Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της νομολογίας για να επιτραπεί από το Σεβαστό Δικαστήριο η προσαγωγή της σκοπούμενης μαρτυρίας.
2. Η αιτούμενη να προσαχθεί μαρτυρία, εάν γίνει αποδεκτή, θα έχει ως αποτέλεσμα να διαφοροποιήσει, αλλοιώσει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη από την καθ' ης η αίτηση με αποτέλεσμα το Δικαστήριο να κληθεί να προβεί σε πρωτογενή κρίση στη βάση στοιχείων που ουδέποτε είχαν τεθεί ούτε και ευρίσκονταν ενώπιον της καθ' ης η αίτηση.
3. Η επιζητούμενη να προσαχθεί μαρτυρία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή ως μαρτυρία, αφού αποσκοπεί στη θεμελίωση πραγματικού υπόβαθρου που βρίσκεται έξω από τα όσα το Δικαστήριο έχει εξουσία να ελέγξει.
4. Με την παρούσα αίτηση, οι αιτητές επιδιώκουν να θέσουν και/ή να προσαγάγουν μαρτυρία, η οποία δεν τέθηκε επίσημα ενώπιον του αρμόδιου οργάνου κατά τον ουσιώδη χρόνο.
5. Το έγγραφο που επιδιώκεται να προσαχθεί δεν αποτελεί επίσημο έγγραφο και/ή δεν έχει εκδοθεί από έγκυρη πηγή και/ή δεν μπορεί να αποτελέσει αποδεκτή μαρτυρία και/ή σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να ανατρέψει τη νομιμότητα και/ή εγκυρότητα και/ή άλλως πως τη επίδικης απόφασης.
6. Ο διοικητικός φάκελος περιέχει ό, τι είναι απαραίτητο για να κριθεί η παρούσα υπόθεση και σε κάθε περίπτωση, αποτελεί το μόνο νόμιμο υπόβαθρο της επίδικης απόφασης δεδομένου και του γεγονότος ότι δεν ασκείται έλεγχος σκοπιμότητας και/ή ορθότητας στην παρούσα υπόθεση. Η αποδοχή της προτεινόμενης μαρτυρίας θα ισοδυναμούσε με ανάληψη δικαιοδοσίας ελέγχου της ουσιαστικής κρίσης της Διοίκησης επί πρωτογενών ζητημάτων.»
Τους ως άνω λόγους ένστασης προωθεί μέσω της γραπτής του αγόρευσης ο κ.Χριστοφίδης, τονίζοντας τη φειδώ με την οποία αντιμετωπίζει το Αναθεωρητικό Δικαστήριο τέτοιες αιτήσεις, και αναφέροντας ότι, η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι πλούσια και σαφής σχετικά με το πότε επιτρέπεται η προσαγωγή μαρτυρίας σε διοικητική δίκη, ενώ εισηγείται πως στη παρούσα περίπτωση δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της νομολογίας για να επιτραπεί από το Δικαστήριο η προσαγωγή της σκοπούμενης μαρτυρίας. Ειδικότερα, υποβάλει ότι, όλο το σχετικό υλικό βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου και αυτό είναι πέραν από αρκετό για να δώσει στο Δικαστήριο τη δυνατότητα να αποφασίσει επί της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση, ενώ, αναφερόμενος στη μαρτυρία που επιδιώκεται να προσαχθεί, καταλήγει ότι «είναι πρόδηλο ότι η αποδοχή της μαρτυρίας θα οδηγήσει σε αλλοίωση, διαφοροποίηση και μεταβολή του διοικητικού φακέλου κατά παράβαση των καλά νομολογημένων αρχών». Προς υποστήριξη δε της θέσης του, παραθέτει σειρά αποσπασμάτων αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπως και εκτενές απόσπασμα από τη σχετική απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου στην υπόθεση R. S. v. Κ.Δ. μέσω Υπουργού Εσωτερικών, υπόθεση αρ. 1540/2021, ημερ.6/6/2024.
Έχοντας εξετάσει την εκατέρωθεν επιχειρηματολογία, σημειώνω ότι, η νομολογία των δικαστηρίων μας αντιμετωπίζει τις αιτήσεις για προσαγωγή μαρτυρίας με εξαιρετική φειδώ, επιβεβαιώνουσα το γνωστό κανόνα ότι το ακυρωτικό Δικαστήριο ελέγχει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και ουδέποτε υπεισέρχεται σε διαπίστωση πρωτογενών γεγονότων ή στην αξιολόγηση των δεδομένων από πλευράς πραγματικών στοιχείων, ούτε βέβαια προβαίνει σε κρίση επί αντικρουόμενων θέσεων (Κωνσταντίνος Νικολάου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 529/2009, ημερ. 25.2.2011, Φώτης Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 52/2009, ημερ. 30.12.2010). Το παρόν Δικαστήριο, στην ενάσκηση της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας, έχει διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, πάντοτε με γνώμονα τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα και την αποδεικτικότητα οποιουδήποτε επίδικου θέματος ενώπιον του Δικαστηρίου και καταπόσον μπορεί ή όχι να το βοηθήσει στην απονομή δικαιοσύνης στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Ταυτόχρονα, έχει κατ' επανάληψη τονιστεί το ανεπιθύμητο της διαφοροποίησης, αλλοίωσης ή μεταβολής των στοιχείων που είχαν τεθεί ενώπιον της Διοίκησης κατά τον ουσιώδη χρόνο, και το οποίο πηγάζει από τη φύση της ακυρωτικής δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου και από τις αρχές που διέπουν τον δικαστικό έλεγχο των διοικητικών πράξεων. Όπως έχει κατά κόρον αναφερθεί στις αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οιαδήποτε μαρτυρία η οποία διαφοροποιεί ή αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη προς έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ουδόλως μπορεί να γίνει αποδεκτή η προσαγωγή μαρτυρίας που διαφοροποιεί, αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη του διοικητικού οργάνου, προς ενίσχυση του κύρους της απόφασης, το οποίο συναρτάται με το καθεστώς των πραγμάτων που είχε ενώπιον του κατά τη λήψη της απόφασης και, ως εκ τούτου, πηγή πληροφόρησης και υλικό για την οποιαδήποτε επιχειρηματολογία αποτελεί ο φάκελος και το υλικό που είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο (βλ. Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.α. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και Ράφτη κ.α. ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 335).
Αναφορικά με την ενώπιον μου περίπτωση, ο λόγος ο οποίος προβάλλεται από τους Αιτητές για την αναγκαιότητα επιτυχίας της παρούσας ενδιάμεσης αίτησης είναι, όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται στο αιτητικό αυτής, η προσαγωγή «Ένορκης Δήλωσης που συνοδεύει την παρούσα αίτηση προς απόδειξη της γνησιότητας του γάμου τους». Περαιτέρω, σημειώνω, η δικηγόρος των Αιτητών τονίζει ότι η επιδιωκόμενη μαρτυρία σχετίζεται άμεσα με τη θέση των Αιτητών ότι, διεξήχθη ελλιπής έρευνα ως προς τη γνησιότητα του γάμου τους από την Καθ΄ης η Αίτηση.
Ακριβώς επί τούτου παρατηρώ ότι, έχει κατ' επανάληψη επισημανθεί από τη νομολογία ότι «όταν εγείρεται θέμα ελλιπούς έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα, τα ζητήματα αυτά πρέπει αποκλειστικά να αποφασίζονται με βάση το περιεχόμενο των σχετικών φακέλων και αποδοχή μαρτυρίας για τα ζητήματα αυτά δυνατό να διαφοροποιήσει, αλλοιώσει. ή μεταβάλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη και τέτοια πορεία δεν τυγχάνει της επιδοκιμασίας της νομολογίας» (βλ. Δημοκρατία ν D.J. Karapatakis Sons Ltd Consortium, ΑΕ. 125/14, ημερ.13.7.2015 και M. Σχίζα v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 691/2002, ημερ. 16.9.2004). Ακόμα, σημειώνω, έχει κατ΄επανάληψη τονισθεί ότι, το κύρος της επίδικης απόφασης συναρτάται με το καθεστώς των πραγμάτων τα οποία είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο κατά τη λήψη της απόφασης και, ως εκ τούτου, πηγή πληροφόρησης και υλικό για την οποιαδήποτε επιχειρηματολογία αποτελεί ο φάκελος και το υλικό που είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο (βλ. Terence Menelaos Spiby ν. Δήμος Πάφου, Υποθ. Αρ. 2095/2006, ημερ.27.3.2018).
Στη παρούσα περίπτωση, εξετάζοντας τα ενώπιον μου δεδομένα, διαπιστώνω ότι, βρίσκει έρεισμα ο δεύτερος λόγος ένστασης τον οποίο προβάλουν οι Καθ’ ων Αίτηση, ότι δηλαδή, με την αποδοχή τέτοιας μαρτυρίας επί του ζητήματος αυτού, επιχειρείται αλλοίωση και/ή μεταβολή του περιεχομένου των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης, γεγονός που καθιστά ανεπίτρεπτη την επιτυχία της παρούσας αίτησης.
Εν προκειμένω, διαπιστώνω ακόμα ότι, η αιτούμενη να προσαχθεί μαρτυρία, εάν γίνει αποδεκτή, θα έχει ως αποτέλεσμα να διαφοροποιήσει έστω και σε μέρος αυτών το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψιν από τους Καθ' ων η αίτηση κατά την έκδοση των προσβαλλόμενων πράξεων κατά τον ουσιώδη χρόνο, με αποτέλεσμα το Δικαστήριο να κληθεί να προβεί σε πρωτογενή κρίση στη βάση στοιχείων που ουδέποτε είχαν τεθεί, ούτε και ευρίσκονταν ενώπιον του διοικητικού οργάνου, διαπίστωση η οποία αντιστοιχεί και στους υπό τρία και τέσσερα λόγους ένστασης.
Τέλος, θα συμφωνήσω και με τον υπό έξι λόγο ένστασης των Καθ’ ων η αίτηση ότι, το σχετικό υλικό το οποίο βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου ως ο σχετικός διοικητικός φάκελος, είναι πέραν από αρκετό για να δώσει στο Δικαστήριο τη δυνατότητα να αποφασίσει ως προς το πραγματικό υπόβαθρο το οποίο τέθηκε ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση και η αποδοχή της προτεινόμενης μαρτυρίας θα ισοδυναμούσε με ανάληψη δικαιοδοσίας ελέγχου της ουσιαστικής κρίσης της Διοίκησης επί πρωτογενών ζητημάτων εκ μέρους του Δικαστηρίου.
Καταλήγω συνεπώς ότι, η αιτούμενη προς προσαγωγή μαρτυρία, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, αφού τυχόν αποδοχή της συγκεκριμένης μαρτυρίας, θα προσέκρουε ευθέως στις πιο πάνω αρχές της νομολογίας.
Κατά συνέπεια, η αίτηση αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον των Αιτητών, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο στο τέλος της υπόθεσης.
Η προσφυγή ορίζεται για περαιτέρω οδηγίες στις 30.01.2025 και ώρα 9.00 π.μ..
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο