Π. Κ. ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ κ.α., Υπόθεση αρ. 652/2020, 31/1/2025
print
Τίτλος:
Π. Κ. ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ κ.α., Υπόθεση αρ. 652/2020, 31/1/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ  

   (Υπόθεση αρ. 652/2020)

31 Ιανουαρίου 2025

[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ AΡΘΡΑ 6, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

Π. Κ.

Αιτητή,

v.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

2. ΕΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

Καθ’ ων η αίτηση.

……………………………

Αυγουστίνος Τσάρκατζης, για Χρίστος Πατσαλίδης Δ.Ε.Π.Ε., για τον αιτητή.

Έλενα Συμεωνίδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την προσφυγή του, ο αιτητής αξιώνει από το Δικαστήριο την εξής θεραπεία:-

«Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή με επιστολή των καθ’ ων η αίτηση ημερ.5/6/2020 δια της οποίας αποφασίστηκε ότι η κατοικία του Αιτητή στο Παραλίμνι δεν χρησιμοποιήθηκε από τον ίδιο για σκοπούς μόνιμης ιδιοκατοίκησης και ότι ο Αιτητής οφείλει να επιστρέψει στο Τμήμα Φορολογίας (Επαρχιακό Γραφείο Αμμοχώστου, Έμμεση Φορολογία) εφάπαξ ΦΠΑ ύψους €74.200,00, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος».   

 

  Στις 18.3.2018, ο αιτητής υπέβαλε προς το Επαρχιακό Γραφείο Φ.Π.Α. Αμμοχώστου, «Υπεύθυνη Δήλωση για Επιβολή Μειωμένου Συντελεστή Φ.Π.Α.» για την αγορά ανεξάρτητης κατοικίας στο Παραλίμνι, από την εταιρεία Karma Mylos Ltd & Elmacio Investment Ltd. Όπως αναφέρεται στην εν λόγω αίτηση, η τιμή πώλησης της οικίας ανήρχετο στις  €530.000, το συνολικό εμβαδόν της ήταν 136.05 τ.μ. κι η αναμενόμενη ημερομηνία παράδοσης της κατοικίας, ήταν η 10.3.2019. Στην εν λόγω υπεύθυνη δήλωση, επισυνάφθηκαν, έγγραφα που αφορούσαν την αγορά της κατοικίας, όπως το αγοραπωλητήριο έγγραφο αγοράς της κατοικίας, αντίγραφα αρχιτεκτονικών σχεδίων, πολεοδομική και οικοδομική άδεια, αποδείξεις πληρωμής κ.ο.κ.

 

  Στις 16.4.2018, το Τμήμα Φορολογίας ενέκρινε την επιβολή μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. 5% για την αγορά της πιο πάνω αναφερόμενης κατοικίας. Την παραλαβή της εγκρίσεως της υπεύθυνης δήλωσης για την επιβολή του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., παρέλαβε προς τούτο, εξουσιοδοτημένο πρόσωπο εκ μέρους του αιτητή, στις 18.4.2018.

 

  Όπως αναφέρεται στην εν λόγω απόδειξη παραλαβής της έγκρισης:-

«Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμο Ν. 129(Ι)/2011 και του τροποποιητικού Νόμου Ν. 73(Ι)/2012, οφείλετε να προσκομίσετε έγγραφα, δικαιολογητικά ή πληροφορίες που αποδεικνύουν ότι η κατοικία αποτελεί το μόνιμο και κύριο τόπο διαμονής σας, (π.χ. αντίγραφο λογαριασμού σταθερής τηλεφωνίας, ηλεκτροδότησης, υδατοπρομήθειας) εντός (6) έξι μηνών από το χρόνο που το δικαιούχο πρόσωπο αποκτά κατοχή της κατοικίας)».

 

  Στην Ένσταση αναφέρεται ότι το Τμήμα Φορολογίας οδηγήθηκε σε διαπίστωση πως ο αιτητής δεν χρησιμοποιούσε την εν λόγω κατοικία στο Παραλίμνι, για σκοπούς μόνιμης ιδιοκατοίκησης και συνεπώς, δεν είχε το δικαίωμα να επωφεληθεί την επιβολή του μειωμένου συντελεστή 5% στην αγορά της συγκεκριμένης οικίας. Γίνεται δε, περιγραφή των ενεργειών που ακολουθήθηκαν εκ μέρους Λειτουργών του Τμήματος Φορολογίας κι ειδικότερα, αναφέρεται πως ζητήθηκε από την ΑΗΚ κατάσταση σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο της οικίας του αιτητή στον Στρόβολο, όσο και της οικίας του στο Παραλίμνι.

 

  Σύμφωνα με τα όσα περιγράφονται στην Ένσταση, από την εν λόγω κατάσταση, διαφάνηκε πως υπήρχε ψηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην κατοικία του αιτητή στον Στρόβολο, ενώ ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην οικία του στο Παραλίμνι, για την ίδια χρονική περίοδο. Παράλληλα, αναφέρεται στην Ένσταση πως σύμφωνα με την Κυβερνητική Αποθήκη Πληροφοριών (ΚΑΠ), τόσο ο αιτητής, όσο κι η σύζυγός του, δήλωσαν σε διάφορα κυβερνητικά τμήματα ως διεύθυνση διαμονής, την διεύθυνση της κατοικίας στον Στρόβολο.

 

  Στις 11.11.2019, το Τμήμα Φορολογίας απέστειλε προς τον αιτητή συστημένη επιστολή στη διεύθυνση της κατοικίας στο Παραλίμνι, με την οποία του επιστήνετο η προσοχή στις σχετικές νομοθετικές διατάξεις για την εκ μέρους του υποχρέωση προσκόμισης εγγράφων, δικαιολογητικών ή πληροφοριών που να αποδεικνύουν ότι η κατοικία στο Παραλίμνι αποτελεί τον μόνιμο και κύριο τόπο διαμονής, στοιχεία τα οποία θα έπρεπε να προσκομίσει εντός 15 ημερών. Η εν λόγω επιστολή επιστράφηκε προς το Τμήμα Φορολογίας στις 17.1.2020, ως αζήτητη.

 

  Αποτέλεσμα των πιο πάνω, ήταν η έκδοση της εδώ προσβαλλόμενης διοικητικής αποφάσεως, ημερομηνίας 5.6.2020, το περιεχόμενο της οποίας παραθέτω αυτούσιο:-

       «Απαίτηση Εξόφλησης Χρέους (Έμμεση Φορολογία)

Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και σας πληροφορώ τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τον περί Φ.Π.Α. Νόμο του 2000 όπως έχει τροποποιηθεί, πρόσωπο που άσκησε το δικαίωμα για απόκτηση κατοικίας με μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α., δυνάμει των διατάξεων του πιο πάνω Νόμου, δε δύναται να ασκήσει το εν λόγω δικαίωμα για σκοπούς απόκτησης άλλης κατοικίας πριν από την πάροδο δέκα (10) ετών.

2. Σε περίπτωση που δικαιούχο πρόσωπο παύσει να χρησιμοποιεί την κατοικία ως χώρο διαμονής πριν από την πάροδο δέκα (10) ετών οφείλει, εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία που έχει παύσει να τη χρησιμοποιεί ως χώρο διαμονής, να ειδοποιήσει τον Έφορο Φορολογίας και να καταβάλει το ποσό της διαφοράς μεταξύ των ποσών του φόρου που προκύπτουν από την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή και του κανονικού συντελεστή, όπως αυτοί ίσχυαν κατά την παράδοση ή ανέγερση της κατοικίας, που αναλογεί για τη χρονική περίοδο που δεν έχει χρησιμοποιήσει την κατοικία για σκοπούς ιδιοκατοίκησης, εκτός σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου προσώπου ή σε περίπτωση μεταβίβασης από το δικαιούχο πρόσωπο σε οποιοδήποτε ενήλικο τέκνο του.

3. Σύμφωνα με την κατάσταση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) υπάρχει ψηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην κατοικία σας στο Στρόβολο ([…] Στρόβολος) και χαμηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην κατοικία σας στο Παραλίμνι ([…] Παραλίμνι), για την οποία έχετε υποβάλει υπεύθυνη δήλωση στις 18/03/2018. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την κατάσταση της ΑΗΚ, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην κατοικία σας στο Στρόβολο ([…] Στρόβολος) ήταν 9.089 KWh τη χρονική περίοδο από 19/07/2019 μέχρι 23/03/2020 (8 μήνες). Σε αντίθεση, με βάση την κατάσταση της ΑΗΚ, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην κατοικία σας στο Παραλίμνι ([…]  Παραλίμνι) ήταν 4.106 KWh τη χρονική περίοδο από 08/08/2019 μέχρι 30/03/2020 (8 μήνες). Επίσης, με βάση στοιχεία τα οποία διατηρεί το Τμήμα Φορολογίας, είσαστε διευθυντής της εταιρείας ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΤΕΛΑΡΗΣ & ΣΙΑ ΛΙΜΙΤΕΔ (αριθμός Φ.Π.Α. 10041437 X). Σύμφωνα με στοιχεία από την ΑΗΚ (Συν. 4), η εν λόγω εταιρεία διατηρεί υποστατικά: Λευκωσία, Έγκωμη, Δάλι, Λεμεσό, και Αραδίππου. Επιπρόσθετα, δηλώσατε σε άλλα Κυβερνητικά Τμήματα, ως διεύθυνση διαμονής, την κατοικία στο Στρόβολο. Τέλος, η συστημένη επιστολή του Τμήματος Φορολογίας, ημερομηνίας 11/11/2019, στη διεύθυνση σας στο Παραλίμνι, επιστράφηκε ως αζήτητη στις 17/01/2020.

4. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, κρίνω ότι η εν λόγω κατοικία σας στο Παραλίμνι δεν χρησιμοποιήθηκε από εσάς για σκοπούς μόνιμης ιδιοκατοίκησης. Σημειώνεται ότι η επιβολή του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. 5% -

[…]

5. Ως εκ τούτου οφείλετε να καταβάλετε το ποσό φόρου, δηλαδή να επιστρέφετε στο Τμήμα Φορολογίας (Επαρχιακό Γραφείο Αμμοχώστου, Έμμεση Φορολογία), εφάπαξ Φ.Π.Α. ύψους €74.200,00. Το ποσό των €74.200,00 υπολογίστηκε ως εξής:

•   Η φορολογητέα αξία πώλησης της κατοικίας μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. ήταν ύψους €530.000,00. Εγκριθήκατε για το μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 5% για το 100% του συμβολαίου σας, δηλαδή για το ποσό ύψους €530.000,00,

•   Ο κανονικός συντελεστής Φ.Π.Α. ο οποίος ίσχυε κατά την ημερομηνία παράδοσης της κατοικίας ήταν 19%,

•   Το ποσό Φ.Π.Α. το οποίο έπρεπε να αποδοθεί επί της φορολογητέας αξίας πώλησης με βάση τον κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α. 19% ο οποίος ίσχυε κατά την ημερομηνία παράδοσης της κατοικίας ανέρχεται σε €100.700,00 (€530.000,00 χ 19%),

•   Το ποσό Φ.Π.Α. το οποίο επιβλήθηκε από τον πωλητή της κατοικίας, με το μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 5%, ανέρχεται σε €26.500,00 (€530.000,00 χ 5%),

•   Το ποσό Φ.Π.Α. το οποίο προκύπτει από τη διαφορά των δύο πιο πάνω ποσών ανέρχεται σε €74.200,00 (€100.700,00 - €26.500,00).

6. Επιπρόσθετα πληροφορείστε ότι σύμφωνα με την παράγραφο 16 του άρθρου 46 του περί Φ.Π.Α. Νόμου του 2000 όπως έχει τροποποιηθεί, πρόσωπο που υπέβαλε αίτηση, με ψευδή στοιχεία, για επιβολή μειωμένου συντελεστή για απόκτηση κατοικίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Πίνακα Γ, του Πέμπτου Παρατήματος, και πλήρωσε φόρο με βάση το μειωμένο συντελεστή υποχρεούται να καταβάλει τη διαφορά μεταξύ των ποσών του φόρου που προκύπτουν από την εφαρμογή των δύο συντελεστών, μειωμένου και κανονικού, επί της αξίας της κατοικίας και επιπρόσθετα είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε περίπτωση καταδίκης του σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού που υποχρεούται να καταβάλει δυνάμει του παρόντος εδαφίου ή σε φυλάκιση μέχρι τρία έτη ή και στις δύο αυτές ποινές».

 

  Ο κύριος ισχυρισμός που προωθείται από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή, προς ακύρωση της προσβαλλόμενης διοικητικής αποφάσεως, άπτεται της θέσης πως δεν προηγήθηκε η δέουσα έρευνα και πως η εκδοθείσα απόφαση ελήφθη λαμβάνοντας υπόψη ανεπαρκή στοιχεία και δεδομένα. Κατά τις εισηγήσεις, το γεγονός της μη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας, φαίνεται μέσα από το σημείωμα της Λειτουργού κας Α. Σκούρου. ημερομηνίας 2.4.2020, στο οποίο καταγράφεται πως για την διερεύνηση του ζητήματος, θα έπρεπε να προηγηθεί επιτόπια επίσκεψη στην κατοικία, η οποία εν πάση περιπτώσει, δεν προηγήθηκε. Αυτό, κατά τις εισηγήσεις, καταδεικνύει πως οι καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν σε αυθαίρετα συμπεράσματα, αφού, όπως  υποστηρίζει, στην κατοικία στον Στρόβολο διέμεναν τα τέσσερα ενήλικα παιδιά του και συνεπώς, ήταν λογικό να έχει υψηλότερη κατανάλωση, συγκρινόμενη με την κατοικία στο Παραλίμνι, όπου διέμενε μόνον ο αιτητής με την σύζυγό του.

 

  Υποστηρίζει ο αιτητής πως δεν αποτελούσε εκ του Νόμου προϋπόθεση η μη ύπαρξη άλλης κατοικίας στο όνομα του αιτητή, ή και η μη ύπαρξη άλλου λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος  στο όνομά του, υποβάλλοντας πως οι καθ’ ων η αίτηση, έλαβαν την προσβαλλόμενη απόφαση χωρίς να έχουν στην κατοχή τους τα αποδεικτικά στοιχεία που οι ίδιοι ζήτησαν με την επιστολή ημερομηνίας 11.11.2019, η οποία επιστράφηκε ως αζήτητη.

 

  Σημειώνεται πως ο λόγος ακύρωσης που αφορούσε στην αντισυνταγματικότητα του διορισμού του Εφόρου Φορολογίας, λόγος ακύρωσης που προστέθηκε και δια της έκδοσης σχετικού διατάγματος του Δικαστηρίου για τροποποίηση των νομικών σημείων της προσφυγής, απεσύρθη κατά το στάδιο των προφορικών διευκρινίσεων, ενόψει της απόφασης του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου που επέλυσε το ζήτημα δεσμευτικώς.

 

  Η πλευρά της Δημοκρατίας, δια της ευπαίδευτης συνηγόρου τους, υποστηρίζοντας την νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού υπενθύμισε τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, βάσει της οποίας οι φορολογικοί νόμοι ερμηνεύονται στενά και αυστηρά, υπέδειξε πως το βάρος απόδειξης πως ο αιτητής δικαιούται τον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α., βαρύνει τον ίδιο, ο οποίος όφειλε να προβεί στην προσκόμιση όλων των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων, προκειμένου να επωφεληθεί την εξαίρεση του κανόνα. Εφόσον ο αιτητής δεν ανταποκρίθηκε, ορθά οι καθ’ ων η αίτηση προχώρησαν στην έκδοση της εδώ προσβαλλόμενης απόφασης, στη βάση των στοιχείων που οι ίδιοι περισυνέλλεξαν.

 

  Σημειώνεται πως κατά το στάδιο των προφορικών διευκρινίσεων, τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου, ο διοικητικός φάκελος της υπόθεσης, ο οποίος σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1.

 

  Το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο ρυθμίζει τις παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που υπόκεινται σε μειωμένο συντελεστή 5%, ως αυτό ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, εν σχέση με την παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, είναι οι διατάξεις του άρθρου 18 του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου, Ν. 95(Ι)/2000, ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, τις οποίες παραθέτω:-

«18.—(1) Ο Φ.Π.Α. που επιβάλλεται επί— (α) Οποιασδήποτε συναλλαγής που εκάστοτε εμπίπτει στο Πέμπτο Παράρτημα· ή (β) οποιασδήποτε αντίστοιχής απόκτησης ή εισαγωγής, επιβάλλεται µε συντελεστή πέντε τοις εκατόν (5%)».

 

  Στον Πίνακα Γ, του Πέμπτου Παραρτήματος του Νόμου, αναφέρονται τα εξής:-

«Πίνακας Γ: Παράδοση ή Ανέγερση Κατοικίας

1. Παράδοση κτιρίου ή τμήματός του, περιλαμβανομένου του οικοπέδου που αγοράζεται μαζί µε αυτό ή εξ’ αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ’ αυτού, εφόσον η παράδοση πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ’ αυτό, το οποίο χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής στη Δημοκρατία.

[…]

Το δικαιούχο πρόσωπο υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση σε ειδικό έντυπο που καθορίζεται από τον Έφορο µε γνωστοποίησή του που δημοσιεύεται στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας, στο οποίο να δηλώνει µμεταξύ άλλων, ότι δεν έχει εξασφαλίσει άλλη κατοικία στη Δημοκρατία, την οποία χρησιμοποιεί ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής, καταβάλλοντας το μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Η υπεύθυνη δήλωση μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε στάδιο κατά το χρόνο της ανέγερσης της κατοικίας ή στην περίπτωση της παράδοσης πριν να περιέλθει η κατοικία στην κατοχή του δικαιούχου προσώπου.

Στην υπεύθυνη δήλωση επισυνάπτονται:

(ι) συμβόλαιο αγοραπωλησίας, στην περίπτωση αγοράς κατοικίας ή εργολαβίας στην περίπτωση ανέγερσης κατοικίας·

(ιι) αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την ανέγερση, στην περίπτωση ανέγερσης κατοικίας·

(ιιι) αρχιτεκτονικά σχέδια της κατοικίας (όψεις, κάτοψη τεμαχίου της κλίμακας 1/100, εμβαδομέτρηση)

(iv) οποιαδήποτε στοιχεία, τα οποία να αποδεικνύουν ότι ο δικαιούχος χρησιμοποιεί την κατοικία χώρο διαμονής τα οποία δύνανται να είναι:

(1) Αντίγραφο λογαριασμού τηλεφώνου,

(2) αντίγραφο λογαριασμού υδατοπρομήθειας,

(3) αντίγραφο λογαριασμού ηλεκτρισμού,

(4) αντίγραφο λογαριασμού δημοτικών ή κοινοτικών φόρων,

(5) οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, τα οποία να αποδεικνύουν ότι ο δικαιούχος χρησιμοποιεί την κατοικία ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής:

Νοείται ότι, τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο (iv) υποβάλλονται στον Έφορο και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της αίτησης, εντός έξι (6) μηνών από το χρόνο που το δικαιούχο πρόσωπο αποκτά κατοχή της κατοικίας·

[…]»[1]

 

  Όπως προαναφέρθηκε, η υπεύθυνη δήλωση που ο αιτητής υπέβαλε για να διεκδικήσει το ευεργέτημα των διατάξεων του άρθρου 18 και των όσων αναφέρονται στο Πέμπτο Παράρτημα του Νόμου, Πίνακα Γ, για να απαλλαγεί, ουσιαστικά, από την επιβολή του κανονικού συντελεστή Φ.Π.Α. 19% και να ευεργετηθεί με τον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 5%, εγκρίθηκε, αφού προσκόμισε προς το Τμήμα Φορολογίας, έγγραφα που αφορούσαν ουσιαστικά την ίδια την κατοικία που ο αιτητής αγόρασε κι ήταν ενισχυτικά του αιτήματός του, κατά τον χρόνο εξέτασης της αίτησης. Πάντοτε, όμως, παρέμενε ως ζητούμενο προς διευκρίνιση, η ίδια η χρήση της κατοικίας, που δυνάμει της παραγράφου 1 του Πίνακα Γ, θα έπρεπε να είναι ο κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής του αιτητή στη Δημοκρατία.

 

  Αυτό το ζητούμενο, βεβαίως, δεν αναμενόταν να αποδειχθεί από τον αιτητή, κατά την υποβολή της αίτησης για μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α., αλλά όφειλε ο ίδιος, ως φορολογούμενος, που διεκδικούσε ανακούφιση ή έκπτωση από την υποχρέωση του για καταβολή του κανονικού συντελεστή Φ.Π.Α., να αποδείξει, στη συνέχεια, ότι ήταν δικαιούχος, προσκομίζοντας τα αναγκαία αποδεικτικά έγγραφα και στοιχεία, εντός 6 μηνών από τον χρόνο που απέκτησε κατοχή της κατοικίας.

 

  Επομένως, βάσει των διατάξεων του ίδιου του Νόμου, ήτοι στη βάση της επιφύλαξης του εδαφίου (iv) της παραγράφου 3 του Πίνακα Γ του Πέμπτου Παραρτήματος, το βάρος απόδειξης πως ο αιτητής ήταν δικαιούχος για καταβολή του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., ήταν στους ώμους του ιδίου. Και συγκεκριμένα, να προσκομίσει στο Τμήμα Φορολογίας οποιαδήποτε στοιχεία για την χρήση της κατοικίας, ως τον κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής του, προσκομίζοντας, μεταξύ άλλων, αντίγραφα λογαριασμού τηλεφώνου, υδατοπρομήθειας, ηλεκτρισμού, δημοτικών ή κοινοτικών φόρων κ.ο.κ.

 

  Αυτά τα στοιχεία, όφειλε ο ίδιος ο αιτητής να τα παρουσιάσει στο Τμήμα Φορολογίας, όπως αυτό του υποδείχθηκε και κατά την παραλαβή της έγκρισης της υπεύθυνης του δήλωσης, ημερομηνίας 18.4.2018 και γι’ αυτό του απεστάλη υπενθύμιση, της προαναφερόμενης υποχρέωσής του, μέσω της επιστολής ημερομηνίας 11.11.2019, η οποία, όμως, επιστράφηκε προς τους καθ’ ων η αίτηση, ως αζήτητη.

 

  Δεν μπορεί να μέμφεται ο αιτητής τις προσπάθειες των καθ’ ων η αίτηση, προκειμένου να μπορέσουν να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα για την χρήση της κατοικίας, τη στιγμή που ο ίδιος δεν συμμορφώθηκε με τις εκ του Νόμου υποχρεώσεις του, προκειμένου να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία για την χρήση της κατοικίας του στο Παραλίμνι.

 

  Αντιθέτως, κρίνεται πως οι καθ’ ων η αίτηση, ενόψει ακριβώς της παράλειψης του αιτητή να παρουσιάσει έγγραφα και στοιχεία ως προς την χρήση της κατοικίας του στο Παραλίμνι, ορθά προέβησαν σε δική τους εκτίμηση, έχοντας στην κατοχή τους έγγραφα που εξασφάλισαν μετά από δική τους έρευνα, ήτοι έγγραφα που αφορούσαν σε κατάσταση λογαριασμού της ΑΗΚ, στα οποία φαινόταν συγκεκριμένη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος στις δύο κατοικίες, όπως επίσης διερεύνησαν έγγραφα που προέκυπταν από την Κυβερνητική Αποθήκη Πληροφοριών.

 

  Το γεγονός ότι δεν προηγήθηκε επιτόπια έρευνα, ως ήταν η εισήγηση της Λειτουργού ημερομηνίας 2.4.2020, δεν αποτελεί ένδειξη ελλιπούς διερεύνησης της χρήσης της κατοικίας, λαμβανομένης υπόψη της παράλειψης του αιτητή να αποδείξει την πραγματική χρήση της κατοικίας, για την αγορά της οποίας επωφελήθηκε τον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 5% αντί του 19%. Παρόλο που η εν λόγω υποχρέωση του είχε υποδειχθεί και με την παραλαβή της έγκρισης, στις 18.4.2018, ανεξαρτήτως, δηλαδή της επιστολής ημερομηνίας 11.11.2019 που επεστράφη στο Τμήμα Φορολογίας, ως αζήτητη από τον αιτητή.

 

  Είναι πάγια η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως προς την ιδιαίτερη ανάγκη ερμηνείας και εφαρμογής των φορολογικών διατάξεων. Ο κανόνας είναι όπως οι φορολογικοί νόμοι ερμηνεύονται αυστηρά, προς όφελος του φορολογούμενου και δεν επιβάλλεται στον πολίτη φορολογία, εκτός εάν το λεκτικό του νόμου, καθαρά προνοεί τέτοια φορολογική υποχρέωση (Southfields Industries Ltd v. Δήμου Λευκωσίας (1995) 3 ΑΑΔ 59).

 

  Πάγια, όμως, νομολογία, επιτάσσει κατ’ εξαίρεσιν στενή ερμηνεία των διατάξεων που θεσπίζουν φορολογικές ανακουφίσεις, εκπτώσεις, απαλλαγές ή εξαιρέσεις, ακριβώς, διότι αυτές αποτελούν παρέκκλιση από τον κανόνα της καθολικότητας του φόρου (Μάτσης ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 404, Δημοκρατία ν. Joannou & Paraskevaides (Overseas) Ltd, A.E. 197/2010, ημερομηνίας 12.9.2016).

 

  Και σε τέτοιες περιπτώσεις, ο κανόνας ερμηνείας περί του ότι οι φορολογικοί νόμοι ερμηνεύονται αυστηρά, προς όφελος του φορολογούμενου, δεν εφαρμόζεται σε πρόνοιες που παρέχουν στον φορολογούμενο ανακούφιση ή έκπτωση, όπως η παρούσα, ακριβώς, περίπτωση (Southfields Industries Ltd (ανωτέρω), Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις Πλάζα Λτδ και άλλοι ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερμασόγειας (1998) 3 Α.Α.Δ. 348).

 

  Στην Μάτσης (ανωτέρω), με αναφορά στο σύγγραμμα του Μ. Δ. Στασινόπουλου "Μαθήματα Δημοσιονομικού Δικαίου" 3η έκδοση, 1966 στη σελ. 246, παρατέθηκε το ακόλουθο απόσπασμα:-

΄΄Στενή ερμηνεία επιβάλλεται αναμφιβόλως εις τας διατάξεις, αίτινες θεσπίζουν φορολογικός απαλλαγάς ή εξαιρέσεις, διότι η φορολογική εξαίρεσις ή απαλλαγή, αποτελεί παρέκκλισιν από τον κανόνα της καθολικότητας του φόρου και άρα αι θεσπίζουσαι εξαιρέσεις ή απαλλαγάς διατάξεις είναι διατάξεις εξαιρετικαί, αι δε εξαιρετικής φύσεως διατάξεις, συμφώνως προς γενικούς ερμηνευτικούς κανόνας, δέον να ερμηνεύωνται στενώς."

 

 

 Αποτελεί δε επίσης πάγια γραμμή της νομολογίας, ότι το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στις αποφάσεις των φορολογικών αρχών και στην ερμηνεία που έχουν δώσει σε σχετικές πρόνοιες της νομοθεσίας της δικής τους αρμοδιότητας, εφόσον είναι της γνώμης ότι οι εν λόγω αποφάσεις ήταν εύλογα και ορθά επιτρεπτές, στη βάση των ορθών γεγονότων και υπό το φως ορθής εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας και νομικών αρχών (Ignatiou & another v. The Republic (1989) 3 C.L.R. 346).

 

  Επιπροσθέτως, διαπιστώνω πως η προσβαλλόμενη διοικητική απόφαση, είναι πλήρως και επαρκώς αιτιολογημένη, αφού σε αυτήν εντοπίζονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία και λόγοι, στη βάση των οποίων είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της υπό αμφισβήτηση απόφασης. Είναι δε καλά εμπεδωμένη αρχή από τη νομολογία, ότι το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στην κρίση του Εφόρου, εκτός αν υπάρχει πλάνη, υπέρβαση εξουσίας ή όταν η κατάληξή του δεν ήταν, ως θέμα λογικής συνέπειας, δυνατή, που δεν είναι η περίπτωση (Βαρναβίδης ν. Δημοκρατίας (1990) 3Ε Α.Α.Δ 3376).

 

  Για τους πιο πάνω λόγους, διαπιστώνω πως δεν παρέχεται περιθώριο επέμβασης του Δικαστηρίου, αφού η εκδοθείσα διοικητική απόφαση, κρίνεται ορθή και νόμιμη.

 

  Η προσφυγή απορρίπτεται με €1.900 έξοδα εναντίον του αιτητή.

  Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.                 

 

 

 

 

         Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.

 

 



[1] Η έμφαση προστέθηκε από το Δικαστήριο.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο