ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 468/2017
14 Φεβρουαρίου, 2025
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. Μάριου Ι . Κυριακίδη, διαχειριστή της περιουσίας του Hilmi Mahmut, άλλως Hilmi Mahmut Mustafa (Kilani) ή (Kilanioti) τέως από τη Λεμεσό αποθανόντα, Παλιάς Ηλεκτρικής 10-12, 1016 Λευκωσία
2. T. C. αρ. ταυτότητας XXXXXX.
3. O. U., αρ. ταυτότητας XXXXXX.
4. O. N., αρ. ταυτότητας XXXXXX
5. O. S., αρ. ταυτότητας XXXXXX
6. O. N., αρ. ταυτότητας XXXXXX
7. O. S., αρ. ταυτότητας XXXXXX
8. O. I., αρ. ταυτότητας XXXXXX
9. K. N., αρ. ταυτότητας XXXXXX
10. U. A., αρ. ταυτότητας XXXXXX
11. N. C., αρ. ταυτότητας XXXXXX
12. C. H., αρ. ταυτότητας XXXXXXX
13. G. N., αρ. ταυτότητας XXXXXX
Αιτητών
και
1. Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργικού Συμβουλίου, Λευκωσία
2. Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Λευκωσία
3.Υπουργείου Εσωτερικών, Λευκωσία
Καθ' ων η Αίτηση
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡ. 7.04.2021 ΓΙΑ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΚΑΘ’ ΩΝ Η ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
Μ. Κυριακίδης για Μάριος Ι . Κυριακίδης Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόρος Αιτητών.
Θ. Πιπερή-Χριστοδούλου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α’, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Μ. Χριστοφή, για Ηλία Νεοκλέους ΔΕΠΕ, Δικηγόροι Ενδιαφερόμενου Μέρους Limassol Marina Ltd
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.: Οι Αιτητές καταχώρησαν στις 16.03.2017, την προσφυγή με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο, δια της οποίας προσβάλλουν την παράληψη των Καθ' ων η αίτηση να προσφέρουν πίσω προς πώληση στους Αιτητές τα ακίνητα με αριθμούς τεμάχιο 60 και τεμάχιο 61 (Φ/Σχ 59/020102) στη ενορία Τζιαμί Τζιεντίτ του Δήμου Λεμεσού, τα οποία είχαν απαλλοτριωθεί για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας, ήτοι την επέκταση και βελτίωση του παλιού λιμανιού Λεμεσού, στις 25.1.1954 και 19.01.1956 και ζητούν σχετικές δηλώσεις του Δικαστηρίου. Της απαλλοτρίωσης ακολούθησαν επισχέσεις το 1957 και το 2007, ενώ τα τεμάχια αυτά εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένα στο όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας και αφού κρίθηκαν αναγκαία για τη δημιουργία της Μαρίνας Λεμεσού, έχουν παραχωρηθεί το 2008 στην εταιρεία Limassol Marina Ltd, με Σύμβαση Μίσθωσης ημερ 7.1.2008, με σκοπό την υλοποίηση του εν λόγω έργου κοινής ωφελείας.
Της παρούσας αίτησης προηγήθηκαν, η καταχώρηση της Ένστασης στην κυρίως υπόθεση εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση στις 25.05.2018 και της ξεχωριστής Ένστασης στην κυρίως υπόθεση εκ μέρους του Ενδιαφερόμενου Μέρους στις 6.09.2018. Επίσης, μεσολάβησε αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας στις 23.11.2018 για την οποία εκδόθηκε διάταγμα του Δικαστηρίου στις 9.01.2019. Συνεπεία του διατάγματος του Δικαστηρίου καταχωρήθηκαν, αρχικά στις 18.01.2019 μαρτυρία με ένορκη δήλωση με συνημμένα έγγραφα εκ μέρους των Αιτητών και στις 2.04.2019 μαρτυρία με 2 ένορκες δηλώσεις με συνημμένα σε αυτές έγγραφα εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση. Στις 5.11.2019 καταχωρήθηκε η γραπτή αγόρευση εκ μέρους των Αιτητών στην κυρίως υπόθεση και ακολούθως η γραπτή αγόρευση εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση στις 24.05.2021.
Στις 7.09.2022 καταχωρήθηκε η αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας / ένορκη αποκάλυψη στοιχείων, δια της οποίας οι Αιτητές ζητούσαν Διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να καλείται η δικηγόρος της Δημοκρατίας η οποία εμφανίζεται για τους Καθ' ων η Αίτηση να καταθέσει στο Δικαστήριο ενόρκως γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για την οποία έγινε αναφορά σε υπόθεση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού μεταξύ τρίτων προσώπων, αίτηση η οποία έχει απορριφθεί μέσω ενδιάμεσης απόφασης ημερ.19.6.2024.
Ακολούθως στις 17.10.2022 καταχωρήθηκε άλλη αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας ήτοι της Ένορκης Δήλωσης του Αιτητή αρ.4, με την οποία προσδιορίζει γεγονότα της περιόδου 1963 οπότε αυτός ήταν 16 ετών, αναφορικά με την έκτασης γης που απαλλοτριώθηκε, το μέρος της που επισχέθηκε και ποιο από το μέρος που επισχέθηκε χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της επίσχεσης και ποιο κατέστει πλεονάζον. Ομοίως η εν λόγω αίτηση έχει απορριφθεί μέσω ενδιάμεσης απόφασης του παρόντος δικαστηρίου ημερ. 20.6.2024.
Στις 7.04.2021 καταχωρήθηκε άλλη ενδιάμεση αίτηση με την οποία οι Αιτητές ζητούν Διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να διατάσσονται οι Καθ' ων η Αίτηση και το Ενδιαφερόμενο Μέρος Limassol Marina Ltd «να αποκαλύψουν ενόρκως, τους ιδιοκτήτες ή/και κατόχους ή/και ενοικιαστές κτισμάτων επί των ακινήτων οι οποίοι επηρεάζονται από την έκβαση της Προσφυγής», ώστε να κληθούν να πάρουν μέρος στη διαδικασία σαν Ενδιαφερόμενα Μέρη. Η εν λόγω αίτηση αρχικά τέθηκε εκτός πινακίου του Δικαστηρίου, αλλά μετά από επιστολή του δικηγόρου των Αιτητών προς το Πρωτοκολλητείο ημερομηνίας 6.03.2024 επανήλθε στο Πινάκιο και η ακρόαση αυτής πραγματοποιήθηκε στις 15.11.2024.
Η επίδικη αίτηση υποστηρίζεται από την Ένορκη Δήλωση απασχολούμενης στο γραφείο του δικηγόρου των Αιτητών, η οποία αναφέρει ουσιαστικά τα ακόλουθα.
« (…) Περαιτέρω, είναι δημόσια γνωστό ότι το Κράτος παραχώρησε την περιοχή της Μαρίνας Λεμεσού στην οποία βρίσκονται και τα Τεμ.60 και 60 του ΦΙΣ LIV/2.2.l & ΙΙΙ , στο Ενδιαφερόμενο Μέρος για αξιοποίηση και μακροχρόνια εκμετάλλευση.
3. Επιπλέον, έχω πληροφορηθεί ότι επί των επιδίκων ακινήτων με αρ. Τεμ.60 και 61 του ΦΙΣ LIV/2.2.l & ΙΙΙ στην Ενορία Τζαμί Τζιετίτ στη Λεμεσό, όπως ήταν τα κτηματολογικά τους στοιχεία κατά την απαλλοτρίωση, έχουν ανεγερθεί υποστατικά τα οποία είτε ανήκουν είτε κατέχονται και χρησιμοποιούνται από διάφορα πρόσωπα.
4. Οι πληροφορίες αυτές μου δόθηκαν από το δικηγόρο κ. Μάριο Κυριακίδη της δικηγορικής εταιρείας Μάριος l. Κυριακίδης ΔΕΠΕ, που καταχώρησε για τους αιτητές αυτή την προσφυγή και οι οποίοι τον ενημέρωσαν για την ανέγερση και χρήση υποστατικών στα εν λόγω ακίνητα.
5. Κατά την καταχώρηση της προσφυγής ούτε οι Αιτητές, ούτε οι δικηγόροι τους γνώριζαν οτιδήποτε για την ανέγερση των εν λόγω υποστατικών όπως με πληροφορούν.
6. Τους ήταν μόνο γνωστό, όπως με πληροφορούν, ότι η ανάπτυξη της Μαρίνας Λεμεσού είχε παραχωρηθεί από το Κράτος στη εταιρεία Limassol Marina Ltd, την οποία προσεπικάλεσαν σαν Ενδιαφ. Μέρος στη διαδικασία αυτής της προσφυγής.
7. Περαιτέρω, είναι δημόσια γνωστό και φαίνεται από τη σύμβαση στην Ένσταση του Ενδιαφερόμενου Μέρους, ότι το Κράτος παραχώρησε την περιοχή της Μαρίνας Λεμεσού στην οποία βρίσκονται τα τεμ. 60 και 61 στο Ενδιαφερόμενο Μέρος για αξιοποίηση και μακροχρόνια εκμετάλλευση με δικαίωμα ανάπτυξης και παραχώρησης κτισμάτων σε τρίτους.
8. Στηριζόμενη στα όσα αναφέρω πιο πάνω, πιστεύω ότι οι ιδιοκτήτες ή ιδιοκτήτες και κάτοχοι ή κάτοχοι των υποστατικών που κτίστηκαν στα Τεμ 60 και 61 έχουν έννομο συμφέρον που επηρεάζεται από την έκβαση της προσφυγής και θα έπρεπε να κληθούν να πάρουν μέρος στη διαδικασία για να ακουστούν από το Δικαστήριο.
9. Οι δικηγόροι των Αιτητών απέστειλαν στους Καθ'ων η Αίτηση επιστολή ημ.30.9.2020, η οποία είναι κατατεθειμένη στο φάκελο του Δικαστηρίου με την οποία τους ζητούσαν να τους πληροφορήσουν σχετικά με το ιδιοκτησιακό ή άλλο καθεστώς των κτιρίων αυτών, ώστε να πάρουν μέρος στη διαδικασία της προσφυγής σαν Ενδιαφερόμενα Μέρη αφού στοιχειοθετείται έννομο συμφέρον που δικαιολογεί τη συμμετοχή τους.»
Ακολούθησε η καταχώρηση της Ένστασης εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση στις 10.2.2022 την οποία υιοθέτησε και το Ενδιαφερόμενο Μέρος, όπου υποστηρίζεται ότι δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος που να δικαιολογεί την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος, καθότι δεν εξειδικεύεται αρκούντως εκ μέρους των Αιτητών γιατί η αποκάλυψη στοιχείων μισθωτών και/ή ενοικιαστών και/ή άλλως πως τρίτων συμβαλλόμενων με το Ενδιαφερόμενο Μέρος, αφορά άμεσα την εκδίκαση της παρούσας υπόθεσης.
Ακόμα, είναι η θέση των Καθ' ων η Αίτηση ότι, οι Αιτητές δεν έχουν καταφέρει να αποδείξουν τη σχετικότητα της αιτούμενης αποκάλυψης σε σχέση με στοιχεία που, εκ των πραγμάτων, δεν επηρεάζουν ούτε δύνανται να επηρεάσουν το δικαίωμα των Αιτητών να προωθήσουν δίκαια και αποτελεσματικά την υπόθεσή τους. Τονίζουν περαιτέρω στην Ένσταση τους ότι, οποιαδήποτε έγγραφα πέραν των εγγράφων που βρίσκονται εντός του διοικητικού φακέλου, στον οποίο τους έχει ήδη παρασχεθεί πρόσβαση, είναι άσχετα με την προσβαλλόμενη απόφαση ούτε βοηθούν τους Αιτητές στην προώθηση οποιουδήποτε λόγου ακυρότητας που προωθείται με την παρούσα προσφυγή, ούτε συνεισφέρουν στη συζήτηση επίδικων θεμάτων, αλλά και ούτε επηρεάζουν το κύρος της παρούσας διαδικασίας.
Κύρια θέση των Καθ’ ων η αίτηση είναι ότι, η παροχή στοιχείων για σκοπούς υποχρεωτικής επίδοσης σε ενδιαφερόμενο μέρος αφορά περιπτώσεις όπου η προσβαλλόμενη πράξη επηρεάζει άμεσα τρίτο πρόσωπο και όχι όταν οι συνέπειες της ακύρωσης μίας πράξης δύνανται να τα επηρεάσουν έμμεσα και/ή αντανακλαστικά. Εν προκειμένω, υποστηρίζεται, από την ενδεχόμενη ακυρωτική εξέλιξη της παρούσας διαδικασίας δεν μπορεί να θεμελιωθεί άμεσος επηρεασμός και/ή έννομο συμφέρον των τρίτων προσώπων των οποίων οι Αιτητές ζητούν να τους παραχωρηθούν τα στοιχεία, κατά τρόπο που να δικαιολογεί την συμμετοχή τους στη διαδικασία ως ενδιαφερόμενων μερών και, ως εκ τούτου, δεν έχει νόημα η αποκάλυψη των στοιχείων που επιδιώκουν οι Αιτητές. Τέλος, στην Ένσταση προβάλλεται ότι, μία αντίθετη προσέγγιση θα διεύρυνε αδικαιολόγητα το αντικείμενο της παρούσας δίκης, θα επιβάρυνε καταχρηστικά τη διαδικασία με αχρείαστο όγκο διαδίκων και δαπάνη χρόνου, εις βάρος του πολύτιμου δικαστικού χρόνου και της οικονομίας της δίκης, χωρίς τούτο να αντιμετωπίζει συγκεκριμένη ανάγκη στο πλαίσιο της διοικητικής δίκης, ούτε η τυχόν ικανοποίηση των Αιτητών δύναται να ενεργήσει, προς το καλώς νοούμενο συμφέρον της δικαιοσύνης.
Περαιτέρω, όπως καταγράφεται και στην ένορκη δήλωση της εργαζόμενης στο Επαρχιακό Γραφείο Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας Λεμεσού, η οποία υποστηρίζει την Ένσταση των Καθ’ ων η Αίτηση, το μόνο τρίτο - άμεσα επηρεαζόμενο πρόσωπο από τυχόν ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξη είναι το Ενδιαφερόμενο Μέρος Limassol Marina Limited η οποία συνήψε σύμβαση μίσθωσης του επίδικου χώρου (πρώην τεμαχίων 60 και 61, πλέον μέρος του Τεμαχίου 275) με τους Καθ’ ων η Αίτηση. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα.
«7. (…) όπως καταγράφεται και στην Πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο αρ. 649/2007 ημερομηνίας 21.5.2007 (βλ. το Τεκμήριο Β3 στην Ένορκη Δήλωση «Β», ημ. 2.4.2019) ο επίδικος χώρος, βάσει των διαταγμάτων ΚΔΠ 215/2001 και ΚΔΠ 63/2007 κηρύχθηκε σε μαρίνα για την προώθηση του σχεδιασμού και την ανάπτυξη του ναυτικού τουρισμού δυνάμει των διατάξεων του περί Ρυθμίσεως Μαρίνων Νόμου του 2007 έως 2002 (Ν 4/1977) και, ως εκ τούτου, ο πιο πάνω χώρος προορίσθηκε να αξιοποιηθεί από τον Στρατηγικό Επενδυτή, με τη μέθοδο D.B.F.O.T. (σχεδιασμός, ανέγερση, χρηματοδότηση, λειτουργία και μεταβίβαση). Το Ενδιαφερόμενο Μέρος, ήτοι «Lemesos Marina Limited» και στη συνέχεια «Limassol Marina Limited» στις 25.1 2008 συνήψε σύμβαση μίσθωσης με τη Δημοκρατία, βάσει της οποίας έχει δικαιώματα κατοχής, χρήσης, διοίκησης, διαχείρισης και λειτουργίας, όπως καθορίζεται στη σχετική σύμβαση
.
8. Όπως ειλικρινά πιστεύω και όπως με συμβουλεύει η δικηγόρος της Δημοκρατίας που χειρίζεται στην υπόθεση, το μόνο τρίτο - ως προς τους βασικούς διάδικους - άμεσα επηρεαζόμενο πρόσωπο που συνδέεται με την προσβαλλόμενη πράξη είναι το Ενδιαφερόμενο Μέρος, το οποίο μετέχει ήδη στην παρούσα δικαστική διαδικασία και επομένως, λαμβάνει γνώση των όσων διαλαμβάνονται στο πλαίσιο της δίκης.».
Παραθέτοντας τούτα, προχωρώ με την εξέταση της ουσίας της ενώπιον μου αιτήσεως.
Η θέση των Αιτητών, ως επεξηγείται στη γραπτή αγόρευση του κ.Κυριακίδη, έγκειται στο ότι επηρεάζεται το έννομο συμφέρον των προσώπων τα οποία προσδιορίζει ως «ιδιοκτήτες ή/και κατόχους ή/και ενοικιαστές κτισμάτων επί των ακινήτων οι οποίοι επηρεάζονται από την έκβαση της Προσφυγής», αφού ως προβάλει στην παράγραφο 5 της ενόρκου δήλωσης η οποία υποστηρίζει την αίτηση «κατά την καταχώρηση της προσφυγής ούτε οι Αιτητές, ούτε οι δικηγόροι τους γνώριζαν οτιδήποτε για την ανέγερση των εν λόγω υποστατικών». Δεδομένου ότι με την προσφυγή τους επιδιώκουν να τους επιστραφεί η ιδιοκτησία της γης, θεωρούν οι Αιτητές ότι, θα πρέπει τα πρόσωπα αυτά θα πρέπει να ενημερωθούν ώστε να προσέλθουν ως διάδικοι στην δικαστική διαδικασία. Με αναφορά σε νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία αφορά κυρίως τις συνέπειες μη επίδοσης σε ενδιαφερόμενα πρόσωπα, υποστηρίζουν ότι «το συμφέρον των εν λόγω προσώπων στα ακίνητα θα επηρεαστεί μέχρι εκμηδενισμού και απώλειας αφού οι Καθ’ων η Αίτηση θα υποχρεωθούν στη βάση της δικαστικής απόφασης να επιστρέψουν την ιδιοκτησίας της γης στους Αιτητές» και αυτό επιβάλει να παραδοθούν τα στοιχεία για τα πρόσωπα αυτά στους Αιτητές, ούτως ώστε να τους επιδώσουν το δικόγραφο της προσφυγής για να λάβουν μέρος στη διαδικασία και να προστατεύσουν τα συμφέροντα τους.
Εξετάζοντας το περιεχόμενο της αίτησης σε συνάρτηση με τα δεδομένα της υπόθεσης ως προκύπτουν από τις ένορκες δηλώσεις που έχουν τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, διαπιστώνω πως δεν αποκαλύπτεται από τους Αιτητές ότι υφίσταται οιοσδήποτε άλλος ιδιοκτήτης κτίσματος πλην των Καθ’ ων η Αίτηση, ούτως ώστε να αιτούνται όπως τους αποκαλυφθούν τα στοιχεία αυτού. Αντίθετα, από τα ενώπιον μου στοιχεία του φακέλου, αλλά και από τα όσα προβάλουν οι ίδιοι οι Αιτητές, φαίνεται πως μοναδικός ιδιοκτήτης του όλου χώρου της Μαρίνας Λεμεσού είναι οι Καθ’ ων η Αίτηση, ήτοι η κυπριακή πολιτεία. Δεδομένου ότι, οι Αιτητές δεν αναφέρονται σε συγκεκριμένο πρόσωπο, ιδιοκτήτη κτίσματος ή άλλου, τα στοιχεία και ουσιαστικά τα προσωπικά δεδομένα του οποίου, ζητούν να τους αποκαλυφθούν από το επίσημο κράτος, αλλά αναφέρονται σε γενικά σε «ιδιοκτήτες ή/και κατόχους ή/και ενοικιαστές κτισμάτων επί των ακινήτων οι οποίοι επηρεάζονται από την έκβαση της Προσφυγής», το αίτημα τους ως προς τους ιδιοκτήτες δεν έχει ουσιαστικό αντικείμενο.
Εξετάζοντας τα υπόλοιπα πρόσωπα ήτοι «κατόχους ή/και ενοικιαστές κτισμάτων επί των ακινήτων», των οποίων αντίστοιχα με γενικό και αόριστο τρόπο ζητείται η αποκάλυψη των στοιχείων τους, διαπιστώνω τα ακόλουθα. Παραμένει αναμφισβήτητο γεγονός ότι, δυνάμει σύμβασης περί το 2008 η Πολιτεία, ως ο ιδιοκτήτης παραχώρησε την μακροχρόνια μίσθωση του χώρου στο Ενδιαφερόμενο Μέρος, το οποίο εκπροσωπείται στη διαδικασία μέσω των δικηγόρων του ήδη από 6.7.2017. Άλλες υπενοικιάσεις και/ή μεμονωμένες εκμισθώσεις κτισμάτων που πιθανόν έγιναν στη συνέχεια, ούτε αποκαλύπτονται με μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου, ούτε εμπίπτουν στο ενδιαφέρον του Δικαστηρίου να αποκαλυφθούν, αφού προφανώς, τα όποια τρίτα πρόσωπα τυχόν σχετίζονται με τη Μαρίνα Λεμεσού έχουν συμβληθεί αποκλειστικά με το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Επί του σημείου τούτου, απασχολείται εκτενώς στην αγόρευση της η κα. Πιπερή, αλλά και οι δικηγόροι του Ενδιαφ. Μέρους οι οποίοι έχουν υιοθετήσει πλήρως τις θέσεις οι οποίοι προβάλλονται από τους Καθ' ων η Αίτηση και επιχειρηματολογούν ομοίως επί του ζητήματος της έλλειψης άμεσου εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των προσώπων για τα οποία ζητούν οι Αιτητές την αποκάλυψη των στοιχείων τους ούτως ώστε να τους επιδώσουν την προσφυγή. Αναφέρουν αμφότεροι πως, από τα γεγονότα προκύπτει ότι, μόνο μελλοντικά και κατ’ αντανάκλαση, τα τρίτα αυτά πρόσωπα, θα μπορούσαν να επηρεάζονται από την έκβαση της παρούσας υπόθεσης.
Στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερ. 13.11.2001, Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Ε.Δ.Υ. ν. Ιωάννη Σολωμού, (Αναθεωρητική Έφεση Aρ. 3209, (2001) 3 ΑΑΔ 955, ο Πικής Π. αναφέρει ότι, το συμφέρον που επιτρέπει παρέμβαση τρίτου στην αναθεωρητική διαδικασία πρέπει να είναι άμεσο και ενεστώς και όχι κατ' αντανάκλαση και μελλοντικό. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα.
«Δικαίωμα εκπροσώπησης κατά την προσφυγή έχει άτομο του οποίου το συμφέρον είναι κατά νομική συνέπεια ενδεχόμενο να επηρεαστεί από τη θεώρηση της νομιμότητας της πράξης η οποία προσβάλλεται. Τα άτομα αυτά είναι κατά κανόνα οι ευνοηθέντες από την επίδικη διοικητική απόφαση. O θεσμός της παρέμβασης τρίτου σε διαδικασία δεν είναι θεσμοθετημένος στην Κύπρο. Πότε και κάτω από ποίες προϋποθέσεις μπορεί να δικαιολογηθεί η παρέμβαση τρίτου σε αναθεωρητική δικαιοδοσία εξετάστηκε σε κάποια έκταση στη Vorkas and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 87. Εν πρώτοις επαναλαμβάνεται ότι το δικαίωμα προσώπου του οποίου το συμφέρον διακυβεύεται ή θα επηρεαστεί δυσμενώς από την ακύρωση της υπό αναθεώρηση διοικητικής πράξης ή απόφασης, έχει δικαίωμα να ακουστεί ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Τούτο αναγνωρίστηκε από την καθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Josephides v. Republic 2 R.S.C.C. 72, 75. Διαπιστώθηκε επίσης ότι η θέση του ενδιαφερομένου προσώπου παραλληλίζεται προς εκείνη του παρεμβαίνοντος στο αντίστοιχο Ελληνικό δικαιϊκό σύστημα. Το συμφέρον, που καθιστά παραδεχτή τη συμμετοχή του ενδιαφερομένου προσώπου στη διαδικασία, είναι όπως εξηγείται στη Vorkas, ανάλογο προς εκείνο του προσφεύγοντος. Ο επηρεασμός από τη δικαστική απόφαση πρέπει να διαγράφεται ως άμεσος κατ' ανάλογο τρόπο προς τον επηρεασμό συμφέροντος που νομιμοποιεί τον αιτητή να προσφύγει στο Δικαστήριο και να ζητήσει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, απόφασης ή παράλειψης. Το νομιμοποιητικό συμφέρον του προσφεύγοντος πρέπει να υφίσταται, όπως είναι καθιερωμένο και στα τρία κρίσιμα χρονικά στάδια κατά τον αντίστοιχο χρόνο έκδοσης, προσβολής και αναθεώρησης της διοικητικής απόφασης.
(…)
Με όση χαλαρότητα και αν ήθελε ιδωθεί το συμφέρον τρίτου να παρέμβει ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο στην αναθεωρητική διαδικασία, η αιτήτρια παραμένει ξένη προς αυτή, μη έχουσα άμεσο συμφέρον στην έκβασή της. Το συμφέρον το οποίο επικαλείται με αναφορά στην υπό κρίση διοικητική απόφαση έχει μελλοντικό χαρακτήρα. Ανακύπτει δε αντανακλαστικά από τον επηρεασμό του συμφέροντος του ενδιαφερομένου προσώπου, του κ. Χατζησάββα.
Το αίτημα απορρίπτεται.»
Στην εξεταζόμενη από το παρόν Δικαστήριο περίπτωση, τυγχάνουν αναλογικής εφαρμογής τα όσα αφορούν το έννομο συμφέρον του προσφεύγοντος στην διοικητική δίκη. Επί τούτου του ζητήματος, το Ανώτατο Δικαστήριο στην Joannou & Paraskevaides Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας (2006) 3 ΑΑΔ 341, με παραπομπή στην Οικονομίδης v. Επιτροπής Δημόσιας Υγείας Κάτω Ακουρδάλιας κ.α. (1990) 3 ΑΑΔ 928, τόνισε ότι το έννομο συμφέρον του προσφεύγοντος διαδίκου, πρέπει να είναι εκτός από προσωπικό και άμεσο.
Παραθέτω το εξής απόσπασμα, το οποίο και υιοθετώ για τους σκοπούς της παρούσας (η έμφαση προστέθηκε):
«Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί μόνο να συνδέεται με το πρόσωπο του αιτητή, αλλά θα πρέπει η σύνδεση να γίνεται απευθείας. Θα πρέπει, τη βλάβη που προκαλεί η διοικητική πράξη ή η παράλειψη να υφίσταται ο ίδιος ο αιτητής και όχι άλλο πρόσωπο.
Άμεσο, με άλλα λόγια, είναι το έννομο συμφέρον το οποίο ερείδεται ευθέως σε δικαιώματα ή γενικότερα σε έννομες καταστάσεις του αιτητή, μεταξύ δε της διοικητικής πράξης ή παράλειψης που προσβάλλεται και της βλάβης αυτού που επιδιώκει την ακύρωσή της, θα πρέπει να υφίσταται αιτιώδης σχέση, χωρίς να παρεμβάλλεται, όπως στην παρούσα περίπτωση, συμφέρον τρίτου προσώπου. Όταν παρεμβάλλεται συμφέρον τρίτου, τότε το έννομο συμφέρον δεν είναι άμεσο, ακόμη κι' αν ενδέχεται να ζημιωθούν τα έννομα συμφέροντα του αιτητή εμμέσως ή εξ αντανακλάσεως. Το έννομο συμφέρον, σ' αυτή την περίπτωση, δεν είναι άμεσο, αλλά ενδεχόμενο, γιατί τυχόν ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης δεν θα είχε ως άμεση συνέπεια την επίτευξη του στόχου του αιτούντος».
Εν προκειμένω, διαπιστώνω, μεταξύ της διοικητικής πράξης που προσβάλλεται και της ωφέλειας των Αιτητών από πιθανή επιτυχία της προσφυγής τους, παρεμβάλλεται το συμφέρον των Καθ’ ων η αίτηση ως των ιδιοκτητών της ακίνητης ιδιοκτησίας, αλλά και του Ενδιαφερόμενου Μέρους ως του ενοικιαστή της Μαρίνας Λεμεσού δυνάμει μακροχρόνιας μίσθωσης από το κράτος η οποία πραγματοποιήθηκε ήδη από το 2008, με δικαίωμα, ως δηλώνεται από τους Καθ΄ων η Αίτηση, υπενοικίασης σε τρίτα πρόσωπα. Αυτών των τρίτων προσώπων τα στοιχεία, επιδιώκουν οι Αιτητές να τους αποκαλυφθούν από τους Καθ’ ων η Αίτηση μέσω της παρούσας ενδιάμεσης αίτησης με σκοπό στη συνέχεια να τους επιδώσουν «ώστε να πάρουν μέρος στη διαδικασία της προσφυγής σαν Ενδιαφερόμενα Μέρη αφού στοιχειοθετείται έννομο συμφέρον που δικαιολογεί τη συμμετοχή τους». Δεδομένου όμως ότι παρεμβάλλεται συμφέρον τρίτου, τότε το έννομο συμφέρον δεν είναι άμεσο, αλλά έμμεσο ή εξ' αντανακλάσεως, αφού τυχόν επιτυχία της προσφυγής δεν θα είχε άμεση συνέπεια επί των προσώπων αυτών, αλλά επί των ήδη διαδίκων Καθ’ ων η Αίτηση και Ενδιαφερόμενου Μέρους. Συνεπώς, τα τρίτα αυτά πρόσωπα, τα στοιχεία των οποίων μέσω της παρούσας ενδιάμεσης αίτησης επιδιώκουν οι Αιτητές να τους αποκαλυφθούν από τους Καθ’ ων η Αίτηση, δεν προκύπτει ότι έχουν το απαραίτητο άμεσο και ενεστώς έννομο συμφέρον, ούτως ώστε να βρεθούν διάδικοι στην παρούσα υπόθεση. Διαπιστώνω συνεπώς ότι, επιτυχία της παρούσας αίτησης δεν θα εξυπηρετούσε τον σκοπό τον οποίο ακριβώς δηλώνουν ότι επιδιώκουν οι Αιτητές.
Λέγοντας τούτα, τα οποία καθορίζουν το αποτέλεσμα τη παρούσας αίτησης, προχωρώ να σχολιάσω τα όσα περαιτέρω αναφέρονται στους λόγους ένστασης των Καθ’ ων η Αίτηση και την αντίστοιχη επιχειρηματολογία εκατέρωθεν, περί του καλώς νοουμένου συμφέροντος της δικαιοσύνης για την επιτυχία της αιτήσεως.
Ανατρέχοντας στα γεγονότα της υπόθεσης, σημειώνω τα ακόλουθα. Κατά τον χρόνο καταχώρησης της προσφυγής στις 16.3.2017, ως προβάλλεται στη σχετική ένορκη δήλωση που συνοδεύει την παρούσα, ούτε οι Αιτητές, αλλά και ούτε οι δικηγόροι τους, γνώριζαν οτιδήποτε για την ανέγερση υποστατικών επί των ακινήτων. Μεταγενέστερα, ήτοι στις 30.9.2020, απέστειλαν στους Καθ’ ων η Αίτηση επιστολή, η οποία είναι κατατεθειμένη στο φάκελο του Δικαστηρίου, με την οποία τους ζητούσαν να τους πληροφορήσουν σχετικά, χωρίς ως αναφέρουν ανταπόκριση. Η επίδικη αίτηση, καταχωρήθηκε το 2021. Η Ένσταση των Καθ’ ων η Αίτηση στην κυρίως υπόθεση καταχωρήθηκε από τις 25.5.2018, οπότε ξεκαθαρίστηκε πως τα επίδικα τεμάχια εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένα στο όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας, κρίθηκαν αναγκαία για τη δημιουργία της Μαρίνας Λεμεσού, ενώ με Σύμβαση Μίσθωσης έχουν παραχωρηθεί στην εταιρεία Limassol Marina Ltd για τους σκοπούς υλοποίησης της ανάπτυξης, ήδη από 7.1.2008. Εν τω μεταξύ, στη δικαστική διαδικασία καταχωρήθηκαν εκ μέρους των Αιτητών και άλλες ενδιάμεσες αιτήσεις, στις οποίες γίνεται αναλυτική αναφορά στην εισαγωγή της απόφασης, ενώ η παρούσα αίτηση ημερομηνίας 7.4.2021 παρέμεινε εκτός πινακίου μέχρι και την επιστολή του κ.Κυριακίδη προς τον Πρωτοκολλητή του Διοικητικού Δικαστηρίου ημερ. 6.3.2024, με την οποία ζητούσε όπως αυτή επανέλθει στο Πινάκιο.
Εξετάζοντας τα δεδομένα μέσα στα οποία έχει καταχωρηθεί η παρούσα αίτηση, προκαλείται απορία για τη σκοπιμότητα καταχώρησης και δη προώθησης της το συγκεκριμένο χρονικό σημείο της δικαστικής διαδικασίας. Είναι η διαπίστωση του Δικαστηρίου ότι, η παρούσα αίτηση ουδόλως εξυπηρετεί την οικονομία της δίκης και τυχόν επιτυχία της, με ότι αυτό θα συνεπαγόταν, δεν συντείνει στην εξοικονόμηση πολύτιμου δικαστικού χρόνου και εξόδων. Τουναντίον, κρίνω, θα έχει ακριβώς τις αντίθετες συνέπειες στη συνεχιζόμενη δικαστική διαδικασία, από ότι υποστηρίζουν οι Αιτητές, ήτοι την περαιτέρω παρεμπόδιση της ολοκλήρωσης αυτής μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και την επιβάρυνση της με ακόμη περισσότερα δικαστικά έξοδα.
Η αίτηση ημερομηνίας 7.4.2021 αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον των Αιτητών, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο στο τέλος της διαδικασίας.
Η κυρίως υπόθεση επαναορίζεται από το Δικαστήριο για Οδηγίες στις 11.03.2025 ώρα 9:00.
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο