
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση αρ. 184/18
30 Απριλίου, 2025
[Α. ΖΕΡΒΟΥ, Δ.Δ.Δ.]
Επί τοις αφορώσι τα Άρθρα 16, 23, 25, 28 και 146 του Συντάγματος, τα άρθρα 1-22 των περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμων του 1962 μέχρι 2014, τα άρθρα 1-17 των περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμων του 1991 μέχρι 2012 και τα άρθρα 1-61 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/99)
Μεταξύ:
Δ.Κ., Δ.Τ. […], ΑΠΟ ΛΑΡΝΑΚΑ, ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΠΟΒΙΩΣΑΣΑΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΣ R.S.S. ΑΛΛΩΣ S.S.M. ΑΛΛΩΣ S.M. ΑΛΛΩΣ S.M.N.S ΑΛΛΩΣ S.T, ΑΡ. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ […], ΤΕΩΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΥΝΕΙΑ, ΚΥΠΡΟΣ
Αιτήτρια,
ΚΑΙ
1. |
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. |
2. |
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΩΣ ΚΗΔΕΜΟΝΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ |
3. |
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ |
Καθ’ ων η αίτηση.
------------
Τ. Κουκούνης, για Ανδρέας Κουκούνης & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για την αιτήτρια.
Σ. Καρασαμάνης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Ενδιάμεση απόφαση στην αίτηση
ημερομηνίας 25.10.2024 για τροποποίηση της προσφυγής
Α. ΖΕΡΒΟΥ, Δ.Δ.Δ.: Η αιτήτρια καταχώρισε στις 05.02.2018 την ανωτέρω προσφυγή, αξιώνοντας από το Δικαστήριο την ακόλουθη θεραπεία:
«Α. Δήλωση ή/και διάταγμα ή/και απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης με αριθμό 340, το οποίο εκδόθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση 1 και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την 8.5.2009, για το οποίο η Αιτήτρια έλαβε για πρώτη φορά γνώση ή/και πλήρη και ολοκληρωμένη γνώση με το Πιστοποιητικό Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349, το οποίο δόθηκε στους δικηγόρους της Αιτήτριας στις 24/11/2017, και με το οποίο Διάταγμα Απαλλοτρίωσης απαλλοτριώθηκε (α) ολόκληρο το τεμάχιο γης ΕΠΙ 381 (παλιό 381), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/9289, στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, (β) το υπόλοιπο μέρος του τεμαχίου γης 718 (νέα τεμάχια 816 & 817), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/8083 (νέες εγγραφές 0/10806 & 0/10807), στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, είναι άκυρο και/ή παράνομο και χωρίς κανένα νομικό αποτέλεσμα (Αντίγραφο του ρηθέντος Διατάγματος Απαλλοτρίωσης με αρ. 340 και του ρηθέντος Πιστοποιητικού Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349 επισυνάπτονται ως Παράρτημα Α & Β αντίστοιχα).
Β. Δήλωση ή/και διάταγμα ή/και απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης με αριθμό 340, το οποίο εκδόθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση 1 και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την 8.5.2009, για το οποίο η Αιτήτρια έλαβε για πρώτη φορά γνώση ή/και πλήρη και ολοκληρωμένη γνώση με το Πιστοποιητικό Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349, το οποίο δόθηκε στους δικηγόρους της Αιτήτριας στις 24/11/2017, και με το οποίο Διάταγμα Απαλλοτρίωσης απαλλοτριώθηκε (α) ολόκληρο το τεμάχιο γης ΕΠΙ 381 (παλιό 381), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/9289, στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, (β) το υπόλοιπο μέρος του τεμαχίου γης 718 (νέα τεμάχια 816 & 817), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/8083 (νέες εγγραφές 0/10806 & 0/10807), στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, είναι πράξη άκυρη, παράνομη και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος (Αντίγραφο του ρηθέντος Διατάγματος Απαλλοτρίωσης με αρ. 340 και του ρηθέντος Πιστοποιητικού Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349 επισυνάπτονται ως Παράρτημα Α & Β αντίστοιχα).
Γ. Δήλωση ή/και διάταγμα ή/και απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης με αριθμό 340, το οποίο εκδόθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση 1 και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας την 8.5.2009, για το οποίο η Αιτήτρια έλαβε για πρώτη φορά γνώση ή/και πλήρη και ολοκληρωμένη γνώση με το Πιστοποιητικό Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349, το οποίο δόθηκε στους δικηγόρους της Αιτήτριας στις 24/11/2017, και με το οποίο Διάταγμα Απαλλοτρίωσης απαλλοτριώθηκε (α) ολόκληρο το τεμάχιο γης ΕΠΙ 381 (παλιό 381), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/9289, στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, (β) το υπόλοιπο μέρος του τεμαχίου γης 718 (νέα τεμάχια 816 & 817), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/8083 (νέες εγγραφές 0/10806 & 0/10807), στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, είναι άκυρο και/ή παράνομο και/ή στερείται έννομου αποτελέσματος και/ή ελήφθη υπό καθεστώς πραγματικής και νομικής πλάνης ή/και αντίκειται στις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ή/και της χρηστής διοίκησης ή/και της καλής πίστης ή/και η ως άνω ρηθείσα απόφαση υπερβαίνει τις πρόνοιες του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή/και είναι άνευ αιτιολογίας ή/και ελήφθη χωρίς την δέουσα έρευνα ή/και αντίκειται στο Κοινοτικό Δίκαιο ή/και αντίκειται στις γενικές αρχές δικαίου της Κοινοτικής έννομης τάξης ή/και σαν τέτοιο το ως άνω Διάταγμα Απαλλοτρίωσης είναι άκυρο και/ή παράνομο και χωρίς κανένα νομικό αποτέλεσμα (Αντίγραφο του ρηθέντος Διατάγματος Απαλλοτρίωσης με αρ. 340 και του ρηθέντος Πιστοποιητικού Έρευνας Ακίνητης Ιδιοκτησίας αρ. 023349 επισυνάπτονται ως Παράρτημα Α & Β αντίστοιχα).»
Βάσει του σχετικού Διατάγματος Απαλλοτρίωσης (Παράρτημα Α στην προσφυγή), ο σκοπός δημόσιας ωφέλειας για τον οποίο κρίθηκε αναγκαία η απαλλοτρίωση της επίδικης ακίνητης ιδιοκτησίας ήταν «η προμήθεια ή/και συντήρηση ή/και διατήρηση ή/και ανάπτυξη προμηθειών και υπηρεσιών οι οποίες είναι αναγκαίες στη ζωή και προάγουν την ευημερία ή την αναψυχή του κοινού (μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια και διανομή πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου για χρήση οικιακή, εμπορική και για βιομηχανικούς σκοπούς) και η απαλλοτρίωση της επιβάλλεται για τη δημιουργία ενεργειακού κέντρου που θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις αποθήκευσης λειτουργικών και στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαιοειδών, εγκαταστάσεις υποδοχής και αποθήκευσης φυσικού αερίου καθώς και εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
Συμφώνως των γεγονότων επί των οποίων η προσφυγή βασίζεται, η αιτήτρια διορίστηκε στις 21.05.2014 ως διαχειρίστρια της περιουσίας της αποβιώσασας την 01.04.2005 Τουρκοκύπριας, η οποία γεννήθηκε στο χωριό Μαρί της Επαρχίας Λάρνακας, όπου διέμενε μέχρι την τουρκική εισβολή, μετά την οποία μετακόμισε στην κατεχόμενη Κερύνεια, τόπο διαμονής της μέχρι τον θάνατό της. Μετά τον διορισμό της ως διαχειρίστρια της περιουσίας της αποβιώσασας, η αιτήτρια, κατόπιν υποβολής σχετικών αιτήσεων, έλαβε από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας πιστοποιητικά έρευνας της ακίνητης περιουσίας της αποβιώσασας. Μεταξύ δε αυτών εξασφάλισε στις 24.11.2017 από το Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λάρνακας το πιστοποιητικό έρευνας υπ’ αρ. 023349, από το οποίο έλαβε γνώση για την επίδικη απαλλοτρίωση εναντίον της οποίας καταχώρισε την παρούσα προσφυγή.
Στην παράγραφο 15 των γεγονότων της προσφυγής η αιτήτρια αναφέρει πως οι καθ’ ων η αίτηση, μέχρι τον χρόνο καταχώρισης της προσφυγής, δεν είχαν υλοποιήσει το σκοπό δημόσιας ωφέλειας για τον οποίο απαλλοτρίωσαν την υπό αναφορά ακίνητη ιδιοκτησία, κατά παράβαση του Άρθρου 23.5 του Συντάγματος και δεν έχουν επιστρέψει τα ακίνητα στην αιτήτρια. Στα δε νομικά σημεία επί των οποίων η προσφυγή στηρίζεται, εκτός από τους λόγους ακύρωσης που αφορούν στη διαδικασία έκδοσης του επίδικου Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, περιλαμβάνονται και ισχυρισμοί (παράγραφοι 7, 32 και 59) ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν έχει ακόμα συντελεστεί και ότι οι καθ’ ων η αίτηση δεν έχουν προβεί στην υλοποίηση του σκοπού δημόσιας ωφέλειας για τον οποίο απαλλοτρίωσαν την επίδικη περιουσία και δεν επέστρεψαν αυτήν στην αιτήτρια, κατά παράβαση του Άρθρου 23.5 του Συντάγματος.
Οι λόγοι ακύρωσης αναπτύχθηκαν στη γραπτή αγόρευση των ευπαιδεύτων δικηγόρων της αιτήτριας και αφορούν, αφενός, επιχειρηματολογία ως προς την κατ’ ισχυρισμό παρανομία έκδοσης του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης και, αφετέρου, ισχυρισμούς, με παραπομπή σε στοιχεία του διοικητικού φακέλου, ως προς τη μη υλοποίηση του σκοπού της απαλλοτρίωσης, οι οποίοι συνοψίζονται στη θέση πως δεν ιδρύθηκε ποτέ η Ενεργειακή και Βιομηχανική Περιοχή ούτε δημιουργήθηκε οδικό δίκτυο που να την εξυπηρετεί και η περιοχή ή μέρος της, όπου βρίσκεται η επίδικη ακίνητη ιδιοκτησία, δεν έχει χρησιμοποιηθεί για οποιοδήποτε σκοπό που συντελεί στην ανάπτυξη της ενέργειας ή/και της βιομηχανίας.
Στους λόγους ακύρωσης απάντησε ο ευπαίδευτος δικηγόρος των καθ’ ων η αίτηση στο πλαίσιο της δικής του γραπτής αγόρευσης, αντιτείνοντας επιχειρηματολογία τόσο ως προς τη νομιμότητα του επίδικου Διατάγματος Απαλλοτρίωσης όσο και ως προς τον σκοπό της επίδικης απαλλοτρίωσης, εισηγούμενος ότι αυτός έχει υλοποιηθεί, εφόσον η Ενεργειακή και Βιομηχανική Περιοχή έχει ιδρυθεί και το οδικό δίκτυο είναι υπό κατασκευή, ενώ από το 2003 που έγινε η πρώτη απαλλοτρίωση στην περιοχή οι καθ’ ων η αίτηση εργάζονται, έχοντας ολοκληρώσει σημαντικό αριθμό μελετών και εργασιών, για την υλοποίηση του έργου, ο σχεδιασμός του οποίου αφορά την ευρύτερη περιοχή Βασιλικού και όχι κάθε τεμάχιο ξεχωριστά.
Μετά τη συμπλήρωση των γραπτών αγορεύσεων, η υπόθεση ορίσθηκε για Διευκρινίσεις στις 18.09.2024, ημερομηνία κατά την οποία προσκομίσθηκαν από τον κ. Καρασαμάνη οι σχετικοί με την υπόθεση διοικητικοί φάκελοι. Λόγω δε του όγκου αυτών, ο κ. Κουκούνης ζήτησε να του παραχωρηθεί λίγος χρόνος ώστε να επιθεωρήσει τους φακέλους για να διαπιστώσει κατά πόσον αυτοί ανταποκρίνονται στους φακέλους που ο ίδιος είχε επιθεωρήσει και στους οποίους παραπέμπει στη γραπτή του αγόρευση. Το Δικαστήριο, με τη σύμφωνη γνώμη του κ. Καρασαμάνη, ενέκρινε το αίτημα, επαναορίζοντας την υπόθεση για Διευκρινίσεις στις 27.09.2024, αναφέροντας στον ευπαίδευτο δικηγόρο της αιτήτριας πως, κατά την ημέρα εκείνη, θα ερωτηθεί να διευκρινίσει τους ισχυρισμούς της αιτήτριας περί μη υλοποίησης του σκοπού της απαλλοτρίωσης βάσει της αιτούμενης με την προσφυγή θεραπείας.
Κατά τη δικάσιμο της 27.09.2024, ο κ. Κουκούνης αιτήθηκε όπως του δοθεί χρόνος να καταχωρίσει αίτηση τροποποίησης του αιτητικού της προσφυγής, ώστε σε αυτό να συμπεριληφθεί θεραπεία ως προς την κατ’ ισχυρισμό παράλειψη απόδοσης της επίδικης απαλλοτριωθείσας ιδιοκτησίας λόγω μη υλοποίησης του σκοπού της απαλλοτρίωσης. Ο κ. Καρασαμάνης δεν έφερε ένσταση στο αίτημα, επιφυλάσσοντας το δικαίωμά του να τοποθετηθεί επί της σκοπούμενης τροποποίησης.
Στις 25.10.2024 η αιτήτρια καταχώρισε την παρούσα, υπό εξέταση, αίτηση, με την οποία εξαιτείται:
«Α. Διάταγμα του Δικαστηρίου διατάττον την τροποποίηση της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Υπόθεσης/Προσφυγής με την προσθήκη της ακόλουθης νέας παραγράφου Γ1 στην αιτούμενη θεραπεία της εν λόγω Υπόθεσης/Προσφυγής μετά την υφιστάμενη θεραπεία Γ της εν λόγω Υπόθεσης/Προσφυγής:
«Γ1. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η άρνηση και/ή παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να ανακαλέσουν την απαλλοτρίωση αναφορικά με (α) ολόκληρο το τεμάχιο γης ΕΠΙ 381 (παλιό 381), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/9289, στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, (β) το υπόλοιπο μέρος του τεμαχίου γης 718 (νέα τεμάχια 816 & 817), Φύλλο/Σχέδιο 55/28, αρ. εγγραφής 0/8083 (νέες εγγραφές 0/10806 & 0/10807), στο χωριό Μαρί, Επαρχία Λάρνακας, Κύπρος, τα οποία απαλλοτριώθηκαν στις 16/4/2009 με σκοπό δημόσιας ωφέλειας, δηλαδή για προμήθεια ή/και συντήρηση ή/και διατήρηση ή/και ανάπτυξη προμηθειών και υπηρεσιών οι οποίες είναι αναγκαίες στη ζωή και προάγουν την ευημερία ή την αναψυχή του κοινού (μεταφορά, αποθήκευση, προμήθεια και διανομή πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου για χρήση οικιακή, εμπορική και για βιομηχανικούς σκοπούς), και για τη δημιουργία ενεργειακού κέντρου που θα περιλαμβάνει εγκαταστάσεις αποθήκευσης λειτουργικών και στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαιοειδών, εγκαταστάσεις υποδοχής και αποθήκευσης φυσικού αερίου καθώς και εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, είναι άκυρη και/ή παράνομη και/ή ελήφθη καθ’ υπέρβαση εξουσίας, καθότι τα ως άνω ρηθέντα απαλλοτριωθέντα ακίνητα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί και/ή δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέσα στα καθοριζόμενα από το σύνταγμα και το νόμο χρονικά περιθώρια και/ή δεν έχουν χρησιμοποιηθεί για τον ως άνω ρηθέντα σκοπό της απαλλοτρίωσης και/ή ο σκοπός για τον οποίο έγινε η απαλλοτρίωση κατέστη ανέφικτος και/ή εγκαταλείφθηκε.»
Β. Οιονδήποτε άλλο διάταγμα και/ή θεραπεία το Δικαστήριο ήθελε θεωρήσει ορθό και δίκαιο να εκδώσει υπό τις περιστάσεις.
Γ. Τα έξοδα της παρούσας αίτησης συν Φ.Π.Α. και το τέλος επίδοσης.».
Η αίτηση βασίζεται στους περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 2015, Κανονισμοί 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, στο Διαδικαστικό Κανονισμό του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, Κανονισμοί 1-9, 10 (1) (2), 11, 12 (1) (2), 13-17, 18, 19, 20-25, στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας Δ.48 Θ.1-9, Δ.19 Θ.1-27, Δ.20 Θ.1-5, Δ.21 Θ.1-15, Δ.25 Θ. 1 (1) (2) (3), 2-9, Δ.64 Θ.1-2, στον περί Δικαστηρίων Νόμο, Ν. 14/1960, άρθρο 31, στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, Άρθρα 30, παράγραφος 1, 2, 3 (α)-(ε), 17, 21, 23, 24, 25, 26 και 146 (1) (2) (3) (4) (5) (6), στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, άρθρα 1, 2, 3, 4, 5, 6 παράγραφος 1, 2, 3 α.-ε., 7-59, στα Άρθρα 1-63 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999, Νόμος 158(Ι)/1999, στις αρχές της επιείκειας, στο Κοινοδίκαιο, στη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου της Κύπρου, στη νομολογία των Αγγλικών Δικαστηρίων, στη γενική πρακτική και στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου, στη νομολογία των Κυπριακών Δικαστηρίων, στη νομολογία του Διοικητικού Δικαστηρίου, καθώς επίσης στις γενικές και συμφυείς εξουσίες και τη γενική πρακτική και διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου.
Την αίτηση υποστηρίζει ένορκη δήλωση της αιτήτριας, η οποία, αφού αναφέρεται στην πορεία της εκδίκασης της προσφυγής, ως ανωτέρω περιγράφεται, δηλώνει πως, βάσει της πληροφόρησης που λαμβάνει από τους δικηγόρους της, ενώ στην παράγραφο 15 της προσφυγής γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι οι καθ’ ων η αίτηση δεν έχουν υλοποιήσει μέχρι σήμερα τον σκοπό δημόσιας ωφελείας για τον οποίο απαλλοτρίωσαν τα επίδικα ακίνητα, και ενώ στις παραγράφους 7, 32 και 59 των νομικών σημείων της προσφυγής γίνεται εκτενής αναφορά στη μη υλοποίηση του σκοπού της απαλλοτρίωσης, και ενώ στις παραγράφους 32-52 της γραπτής εκ μέρους της αγόρευσης γίνεται εκτενής αναφορά, ανάλυση και επιχειρηματολογία για το ζήτημα της μη υλοποίησης του σκοπού της επίδικης απαλλοτρίωσης, εντούτοις δεν υπάρχει στην αιτούμενη θεραπεία της προσφυγής αντίστοιχη αιτούμενη θεραπεία για το θέμα της μη υλοποίησης του σκοπού της απαλλοτρίωσης. Τούτο δε, ως δηλώνει η αιτήτρια, οφείλεται σε εκ παραδρομής καλόπιστο λάθος που έλαβε χώρα κατά τη σύνταξη της προσφυγής. Ενώ, κατά τη θέση της, είχαν τεθεί όλοι οι απαραίτητοι ισχυρισμοί γεγονότων και όλα τα απαραίτητα νομικά σημεία και ενώ αναλύθηκε το θέμα αυτό στη γραπτή εκ μέρους της αγόρευση, από καθαρό λάθος δεν δικογραφήθηκε η αιτούμενη θεραπεία για το θέμα της μη υλοποίησης του σκοπού της απαλλοτρίωσης. Η δε αιτούμενη τροποποίηση σκοπό έχει να άρει το καλόπιστο αυτό λάθος στη δικογράφηση της προσφυγής, αφού η μη δικογραφηθείσα αυτή αιτούμενη θεραπεία έχει άμεση σχέση με όλα τα νομικά σημεία, γεγονότα και επιχειρηματολογία της στην Προσφυγή. Ως εκ τούτου, κατά τη θέση της, καθίσταται αναγκαία η τροποποίηση της αιτούμενης με την προσφυγή θεραπείας, με την προσθήκη της αιτούμενης παραγράφου, η οποία αναφέρεται στο αιτητικό της παρούσας αίτησης, ώστε να τεθούν ενώπιον του Δικαστηρίου ολοκληρωμένα και ορθά όλες οι αιτούμενες θεραπείες που η αιτήτρια ζητά και δικαιούται από το Δικαστήριο, να καταστεί δυνατή και εφικτή η αποπεράτωση όλων των πραγματικών ζητημάτων και όλων των επίδικων θεμάτων της παρούσας προσφυγής και να απονεμηθεί τάχιστα και ορθά η δικαιοσύνη.
Είναι περαιτέρω η πεποίθηση της αιτήτριας πως, τυχόν έγκριση της αιτούμενης τροποποίησης από το Δικαστήριο, δεν θα προκαλέσει οποιαδήποτε ανεπανόρθωτη ζημιά στους καθ’ ων η αίτηση, οι οποίοι γνώριζαν από την αρχή της προσφυγής τους δικογραφημένους ισχυρισμούς της ως προς το θέμα της μη υλοποίησης του σκοπού του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, ισχυρισμούς στους οποίους οι καθ’ ων η αίτηση απάντησαν στη γραπτή τους αγόρευση και ως εκ τούτο το εν λόγω θέμα έχει ήδη καλυφθεί και από τις δύο πλευρές και δεν χρειάζεται οποιαδήποτε προσθήκη επιχειρηματολογίας ως προς αυτό. Για το λόγο αυτό, είναι η θέση της αιτήτριας πως τυχόν έγκριση της αιτούμενης τροποποίησης δεν θα προκαλέσει εκτροχιασμό της δίκης από τα παραδεκτά θεσμικά και χρονικά πλαίσια απονομής της δικαιοσύνης αφού, εάν η σκοπούμενη τροποποίηση ήθελε εγκριθεί, το Δικαστήριο δύναται να ορίσει την υπόθεση για διευκρινίσεις, χωρίς να προκληθεί οποιαδήποτε καθυστέρηση.
Επιπρόσθετα η αιτήτρια επισημαίνει πως η παρούσα αίτηση έγινε ευθύς μόλις έγινε αντιληπτό το ως άνω ρηθέν καλόπιστο λάθος στη δικογράφηση της αιτούμενης με την προσφυγή θεραπείας, μετά τη δικάσιμο της 18.09.2024. Είναι δε η θέση της πως, τυχόν αποδοχή της αίτησης, δεν θα μεταβάλει καθόλου και καθ’ οιονδήποτε τρόπο το περιεχόμενο των στοιχείων που αποτελούν όλα μαζί τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, αφού με την προσφυγή και τη γραπτή αγόρευση των δικηγόρων της έχουν ήδη γίνει αναφορές στους διοικητικούς φακέλους, από τους οποίους φαίνεται η, κατά τον ισχυρισμό της, μη υλοποίηση του σκοπού του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης. Υπό αυτές τις περιστάσεις πιστεύει ότι είναι ορθό και δίκαιο όπως εγκριθεί η παρούσα αίτηση.
Οι καθ’ ων η αίτηση ενίστανται στην αιτούμενη τροποποίηση για τον λόγο ότι με αυτήν επιδιώκεται η ανεπίτρεπτη μεταβολή των αιτούμενων θεραπειών και της βάσης της προσφυγής, με σκοπό την επέκταση της ανατρεπτικής συνταγματικής προθεσμίας των 75 ημερών για την καταχώριση προσφυγής, όπως ορίζεται στο Άρθρο 146 του Συντάγματος. Επιπλέον, αλλάζει ριζικά η γραμμή πλεύσης της προσφυγής, αφού επιχειρείται ουσιαστικά η καταχώριση νέας προσφυγής, διαφορετικής απ' αυτήν που καταχωρίστηκε στις 05.02.2018 και/ή πλήρως αναδιαμορφωμένης προσφυγής, κατά τρόπο που αλλάζει ουσιαστικά και ανεπίτρεπτα η εμβέλειά της, με τρόπο που θα ισοδυναμούσε με τον εξ υπαρχής καθορισμό και διαμόρφωση από την αιτήτρια των ισχυρισμών της και των νομικών λόγων που προβάλλει. Είναι δε η θέση των καθ’ ων η αίτηση πως με τη σκοπούμενη τροποποίηση επιδιώκεται απαραδέκτως η προσθήκη νέας αιτούμενης θεραπείας που αφορά ισχυριζόμενη παράλειψη εκτέλεσης οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση, παράλειψη που δεν είναι συναφής με την προσβαλλόμενη θετική πράξη, με αποτέλεσμα να υπάρξει, σε περίπτωση έγκρισης της αίτησης, απαράδεκτη συμπροσβολή μη συναφών διοικητικών πράξεων και/ή παραλείψεων στο ίδιο δικόγραφο.
Επιπρόσθετα, κατά τους καθ’ ων η αίτηση, τυχόν έγκριση της αιτούμενης τροποποίησης θα προκαλούσε τον εκτροχιασμό της δίκης, αφού ουσιαστικά θα ισοδυναμούσε με τον εξ' υπαρχής καθορισμό από την αιτήτρια των αιτούμενων θεραπειών και των νομικών λόγων και γεγονότων επί των οποίων η προσφυγή βασίζεται, ουσιαστική και ριζική μεταβολή της βάσης της προσφυγής και επέκταση της εμβέλειάς της. Ο δε ισχυρισμός ότι στη γραπτή αγόρευση της αιτήτριας αναπτύχθηκε σχετική επιχειρηματολογία ως προς τη μη υλοποίηση του σκοπού της απαλλοτρίωσης και ότι η εν λόγω επιχειρηματολογία απαντήθηκε από τους καθ’ ων η αίτηση, δεν ευσταθεί καθότι ο εν λόγω ισχυρισμός αναπτύσσεται ως αυτοτελής λόγος ακύρωσης στην προσφυγή κατά της νομιμότητας του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, χωρίς να αναπτύσσεται οποιαδήποτε επιχειρηματολογία για παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση, γεγονός που, κατά τους καθ’ ων η αίτηση, καταδεικνύει ακόμα περισσότερο ότι επιδιώκεται η καταχώριση νέας προσφυγής στο πλαίσιο αίτησης τροποποίησης, κάτι που δεν είναι δικονομικώς ορθό εφόσον θα ήταν δυνατό να καταχωρισθεί ξεχωριστά νέα προσφυγή.
Η αιτήτρια, σύμφωνα με περαιτέρω λόγο ένστασης, δεν έχει αποσείσει με τους ισχυρισμούς της το βάρος που φέρει ώστε να δικαιούται σε έγκριση της αίτησης τροποποίησης, δεδομένου του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η προσφυγή, αφού δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ των λόγων ακύρωσης όπως έχουν αναπτυχθεί στην γραπτή της αγόρευση και της αιτούμενης να προστεθεί θεραπείας ως επιπλέον αιτητικό στην προσφυγή και χωρίς ο λόγος που δίνεται από την αιτήτρια να είναι ικανοποιητικός. Εν πάση περιπτώσει, κατά τους καθ’ ων η αίτηση, η αιτήτρια δεν πρόκειται να υποστεί οποιαδήποτε ανεπανόρθωτη ζημιά από τυχόν μη έγκριση της αίτησης τροποποίησης, αφού η ισχυριζόμενη παράλειψη της διοίκησης μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής όσο η εν λόγω κατ’ ισχυρισμόν παράλειψη συνεχίζει να υφίσταται.
Την ένσταση των καθ’ ων η αίτηση υποστηρίζει ένορκη δήλωση του κ. Α.Σ., Λειτουργού Βιομηχανικών Εφαρμογών, τοποθετημένου στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ο οποίος γνωρίζει τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης και είναι δεόντως εξουσιοδοτημένος να προβεί στην ένορκη δήλωση. Ο κ. Α.Σ., στη βάση της συμβουλής που λαμβάνει από τον Δικηγόρο της Δημοκρατίας που χειρίζεται την υπόθεση εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση, απορρίπτει το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης της αιτήτριας, με το οποίο διαφωνεί, και επαναλαμβάνει τους λόγους ένστασης στην αιτούμενη τροποποίηση, σημειώνοντας πως αυτή θα μπορούσε να εγκριθεί μόνο εάν αυτό απαιτούσε και εξυπηρετούσε το συμφέρον της δικαιοσύνης. Στη συγκεκριμένη δε υπόθεση δεν συντρέχει η απαιτούμενη από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναγκαία συνάφεια μεταξύ της επίδικης με την προσφυγή διοικητικής πράξης και της αιτούμενης να προστεθεί θεραπείας, επειδή η πράξη δεν είναι προϋπόθεση για την κατ’ ισχυρισμό παράλειψη, ούτε το ζήτημα της έκδοσης του διατάγματος απαλλοτρίωσης και το ζήτημα της ανάκλησής του ή παράλειψης για ανάκληση, που θα οδηγήσει σε επιστροφή των απαλλοτριωθέντων ακινήτων, γίνονται στο πλαίσιο της ίδιας διοικητικής διαδικασίας ούτε στηρίζονται στις ίδιες διατάξεις του Νόμου και δεν δύναται να έχουν ταυτόσημη αιτιολογία. Περαιτέρω, σύμφωνα με τη νομική συμβουλή που λαμβάνει, είναι διαφορετικό το ζήτημα της νομιμότητας του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης και διαφορετική η ενδεχόμενη παράλειψη επιστροφής των απαλλοτριωθέντων λόγω μη υλοποίησης του σκοπού της απαλλοτρίωσης. Ως εκ τούτου, τυχόν έγκριση της αιτούμενης τροποποίησης, δεν εξυπηρετεί το συμφέρον της δικαιοσύνης αφού θα οδηγήσει σε δικονομικώς απαράδεκτη συμπροσβολή μη συναφούς διοικητικής πράξης και παράλειψης και θα προκαλέσει τον εκτροχιασμό της δίκης, εφόσον θα καταστεί αναγκαία η ανάπτυξη νέας επιχειρηματολογίας από τους διαδίκους, δοθέντος ότι τυχόν παράλειψη θα πρέπει να εξεταστεί και υπό το πρίσμα των γεγονότων της υπόθεσης όπως αυτά υφίστανται σήμερα. Όπως δε ειλικρινά πιστεύει και όπως τον πληροφορεί ο δικηγόρος που χειρίζεται την υπόθεση, η αίτηση γίνεται από την αιτήτρια κατά κατάχρηση της δικαιοδοσίας και/ή των εξουσιών του Δικαστηρίου.
Τις εκατέρωθεν θέσεις και επιχειρήματα οι ευπαίδευτοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν κατά την ακρόαση, παραπέμποντας σε νομολογία σχετική με την τροποποίηση δικογράφου στο πλαίσιο της αναθεωρητικής δίκης. Οι βασικές αρχές επί αιτημάτων τροποποίησης είναι κοινώς αποδεκτές, συνοψίζονται δε στην απόφαση Sigma Radio TV Ltd v Aρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (Αρ.2) (2010) 3 ΑΑΔ 579 ως ακολούθως:
«[…]Το δικαιοδοτικό πλαίσιο με βάση το οποίο εγκρίνονται αιτήσεις τροποποίησης σε προσφυγές, είναι ο Κανονισμός 19 των πιο άνω Κανονισμών του 1962, ο οποίος παρέχει γενική εξουσία στο Δικαστήριο να εκδώσει οποιεσδήποτε οδηγίες κρίνει ότι θα προωθήσουν το «συμφέρον της δικαιοσύνης». Σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τροποποίηση, κατά κανόνα επιτρέπεται, εφόσον με την έγκρισή της δεν προκαλείται ανεπανόρθωτη ζημιά στις θέσεις της άλλης πλευράς και εκτροχιασμός της δίκης από τα παραδεχτά θεσμικά και χρονικά πλαίσια απονομής της δικαιοσύνης (βλ. Γιαγκουλλής κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 2569, Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 580 και Οικονόμου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 530).».
Στην ανωτέρω αναφερόμενη απόφαση Αντωνίου, το Ανώτατο Δικαστήριο επεσήμανε πως «το συμφέρον της δικαιοσύνης, αποτιμούμενο υπό το πρίσμα των σκοπών της έφεσης και των εκατέρωθεν δικαιωμάτων ως προς το τελέσφορο της δικαστικής διαδικασίας, αποτελεί τη βασική αρχή η οποία διέπει την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου».
Περαιτέρω, σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, παρά την ελαστικότητα με την οποία γενικά αντιμετωπίζονται αιτήσεις για τροποποίηση σε προσφυγές, εντούτοις «μια τροποποίηση που τείνει να περιπλέξει τη διαδικασία δεν μπορεί να επιτραπεί» (Μαρία Αδαμίδου Παστελλή ν ΕΔΥ, Υπόθ. αρ. 299/2012, ημερ. 17.02.2015, ECLI:CY:AD:2015:D111).
Στην υπό εξέταση υπόθεση, παρά το γεγονός ότι η αιτήτρια έχει περιλάβει στα νομικά σημεία της προσφυγής ισχυρισμούς σε σχέση με τη μη υλοποίηση του σκοπού της απαλλοτρίωσης, ισχυρισμούς τους οποίους έχει αναπτύξει στη γραπτή της αγόρευση, εντούτοις, σε συμφωνία με τον ευπαίδευτο δικηγόρο των καθ’ ων η αίτηση, καταλήγω πως τυχόν έγκριση της αιτούμενης τροποποίησης, θα έχει ως αποτέλεσμα τον εκτροχιασμό της δίκης από τα παραδεχτά θεσμικά και χρονικά πλαίσια απονομής της δικαιοσύνης. Τούτο καθότι, ως ορθώς επισημαίνει ο κ. Καρασαμάνης, το ζήτημα κατά πόσον έχει ή όχι υλοποιηθεί ο σκοπός της απαλλοτρίωσης θα πρέπει να εξετασθεί από το Δικαστήριο σε συνάρτηση με τα γεγονότα της υπόθεσης ως αυτά έχουν μέχρι σήμερα, γεγονός που θα καταστήσει αναγκαία την εκ νέου ανάπτυξη σχετικής επιχειρηματολογίας μεταξύ των διαδίκων, με αποτέλεσμα η τροποποίηση να ισοδυναμεί με την εξ υπαρχής εκδίκαση της προσφυγής.
Περαιτέρω, λαμβάνω υπόψη ότι η αίτηση τροποποίησης υποβλήθηκε ιδιαιτέρως καθυστερημένα, ήτοι 6 σχεδόν χρόνια μετά την καταχώριση της προσφυγής, γεγονός το οποίο συνηγορεί υπέρ της απόρριψής της (Hermes Airports Ltd v Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λάρνακας, ΕΔΔ αρ. 199/2019, ημερ. 06.06.2024).
Ως εκ τούτου, η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των καθ’ ων η αίτηση και εναντίον της αιτήτριας, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η προσφυγή ορίζεται για Διευκρινίσεις στις 11.06.2025.
Α. ΖΕΡΒΟΥ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο