ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση Αρ. 581/2021)
29 Μαΐου, 2025
[ΜΙΧΑΗΛ, Δ/στης Δ.Δ.]
Α. Α.
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Καθ’ ου η Αίτηση.
…………………………
Μάριος Κοκωνάς για Α. Χρίστου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για τον αιτητή.
Κυριακή Παπαδοπούλου (κα) για Γενικό Εισαγγελέα, για τον καθ’ ου η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΙΧΑΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την υπό κρίση προσφυγή ο αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης του καθ’ ου η αίτηση ημερομηνίας 29.3.2021 να απορρίψει την ένσταση που υπέβαλε ο αιτητής κατά της απόφασης ημερομηνίας 28.12.2020 για απόρριψη της αίτησής του για παροχή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος (στο εξής «το επίδομα»).
Ο αιτητής υπέβαλε στις 6.8.2020 αίτηση για να του παραχωρηθεί το επίδομα η οποία απορρίφθηκε στις 28.12.2020 λόγω μη συνεχούς διαμονής του αιτητή στη Δημοκρατία κατά την περίοδο των πέντε ετών πριν την υποβολή της αίτησης. Στις 3.2.2021 ο αιτητής υπέβαλε ένσταση συνοδευόμενη από διάφορα έγγραφα.
Ο αιτητής εισηγείται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε πεπλανημένα, κατά παράβαση του νόμου και χωρίς τη δέουσα έρευνα.
Στην ένσταση που υπέβαλε ο αιτητής δεν αναφέρεται κανένας λόγος. Το έντυπο υποβλήθηκε υπογεγραμμένο αλλά κενό. Αυτό από μόνο του εμποδίζει τον αιτητή να εγείρει ισχυρισμούς μέσω του δικηγόρου του που η διοίκηση ουδέποτε είχε την ευκαιρία να εξετάσει. Επειδή, όμως, παρά την παράλειψη αυτή του αιτητή έγινε έλεγχος από τη διοίκηση ως αν να είχε προβάλει λόγους, το Δικαστήριο θα εξετάσει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης.
Το Άρθρο 5 του περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμος, Ν. 109(Ι)/2014 (στο εξής ο «Νόμος»), αιτητής μπορεί να είναι πολίτης της Ένωσης και να πληροί την προϋπόθεση του εδαφίου (1) παράγραφος (β) δηλαδή:
«Να έχει κατά την αμέσως προηγούμενη περίοδο των πέντε (5) ετών που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης, νόμιμη και συνεχή διαμονή στη Δημοκρατία: […]»
Το Άρθρο 6 του Νόμου διευκρινίζει ότι η απουσία αιτητή από τη Δημοκρατία θεωρείται προσωρινή και δεν λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό της περιόδου για τους εξής λόγους:
«6. Η απουσία από τη Δημοκρατία αιτητή ή/και δικαιούχου θεωρείται ως προσωρινή και δε λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό της περιόδου που προβλέπεται στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του άρθρου 5 και στο εδάφιο (2) του άρθρου 5 για τους ακόλουθους λόγους:
(α) Όταν η απουσία είναι μικρότερη του ενός (1) ημερολογιακού μήνα ανά έτος∙
(β) όταν η απουσία είναι για σκοπούς λήψης θεραπείας εκτός της Δημοκρατίας για λόγους υγείας, εφόσον προσκομιστούν τα απαραίτητα πιστοποιητικά και ικανοποιηθεί ο Προϊστάμενος Υπηρεσίας ότι η απουσία αυτή είναι δικαιολογημένη∙
(γ) όταν η απουσία κατά την περίοδο των πέντε (5) ετών που προβλέπεται στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του άρθρου 5 αφορά διαμονή εκτός της Δημοκρατίας, λόγω του ότι ο αιτητής ή/και δικαιούχος ήταν φοιτητής ενώ κατά την περίοδο που προηγείτο της φοίτησης είχε τη νόμιμη και συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία:
Νοείται ότι η περίοδος που αναφέρεται στις παραγράφους (α) και (γ) δύναται να παραταθεί από τριμελή επιτροπή η οποία ορίζεται από τον Υπουργό για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται δικαιολογημένο, σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης.»
Σύμφωνα με τις πιο πάνω πρόνοιες, ο αιτητής θα έπρεπε να έχει νόμιμη και συνεχή διαμονή στη χώρα από τις 6.8.2015 εκτός εάν απουσίαζε κατά τον τρόπο που προνοείται στο Άρθρο 6.
Στα διάφορα έγγραφα που υπέβαλε ο αιτητής περιλαμβάνονται και δύο βεβαιώσεις από κοινοτάρχη. Στη μία βεβαίωση ημερομηνίας 5.9.2019 αναφέρεται ότι ο αιτητής διαμένει με την αδερφή του σε συγκεκριμένη οδό ενώ σε άλλη ημερομηνίας 21.7.2020 αναφέρεται ότι ο αιτητής είναι κάτοικος Κύπρου από το 2003 και πως κατά τον χρόνο της βεβαίωσης διαμένει στην ίδια οδό στην οποία σύμφωνα με τη βεβαίωση του 2019 διέμενε με την αδερφή του. Ο αιτητής υπέβαλε επίσης τρία ενοικιαστήρια έγγραφα που αφορούν τη διεύθυνση διαμονής που βεβαιώνει ο κοινοτάρχης. Στα δύο ενοικιαστές είναι ο αιτητής και η αδερφή του με διάρκεια από τις 25.6.2015 μέχρι τις 31.8.2018 και στο τρίτο ο αιτητής από 1.9.2020 μέχρι 31.8.2021. Προσκόμισε επίσης ο αιτητής βεβαίωση της ιδιοκτήτριας του ακινήτου με ημερομηνία 22.7.2020 στην οποία δηλώνει ότι το κόστος υδροδότησης του διαμερίσματος το πληρώνει ο αιτητής από τον Ιούνιο του 2015. Σύμφωνα με καταστάσεις λογαριασμού της ΑΗΚ, από τις 25.6.2015 μέχρι τις 2.5.2019 ο λογαριασμός ηλεκτρισμού ήταν επ’ ονόματι της αδερφής του αιτητή ενώ από 2.7.2019 και μετέπειτα στο όνομά του. Από τις καταστάσεις αυτές εύλογα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το ίδιο διαμέρισμα ενοικιαζόταν και μετά τις 31.8.2018 παρά το ότι δεν υποβλήθηκαν ενοικιαστήρια έγγραφα για την περίοδο από 1.9.2018 μέχρι 31.8.2020.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η διοίκηση με την οποία ζήτησε από το Τμήμα Εργασίας πληροφορίες για τον αιτητή για την περίοδο από το 2015 μέχρι σήμερα, δόθηκαν οι ακόλουθες ως καταγράφονται σε ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 22.3.2021:
«Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα σας παρέχω τις πληροφορίες που ζητήσατε σχετικά με τον κύριο Α. Α. ARC ……, για την περίοδο 2015 μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με το Μηχανογραφημένο Σύστημα Τοποθέτησης Υποψηφίων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης δεν υπάρχει ενεργή εγγραφή του υποψήφιου. Η τελευταία του εγγραφή ημερομηνίας 30/09/2014 είχε τερματιστεί στις 12/05/2017 με τη δικαιολογία ότι δεν είναι διαθέσιμος για εργασία. Επίσης σας παρέχω τα πιο κάτω σχόλια συναδέλφων για δική σας ενημέρωση.
…/07/2019: Παρουσιάστηκε για εγγραφή για σκοπούς ΕΕΕ. Δεν έγινε εγγραφή γιατί έχει προβλήματα υγείας και πλησιάζει για σύνταξη
12/05/2017: Στο ΕΓΕ έρχεται για να παίρνει την κάρτα ανεργίας. Αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας με στομάχι. Έρχεται και υπογράφει και θέλει ως τα 65. Μη διαθέσιμος για εργασία.
12/08/2016: Δια τηλεφώνου: [Ε.: Τηλ.: 99961700]: Πληροφορήσαμε ύστερα από παράκληση του υποψηφίου για τις αλλαγές στα επιθυμητά επαγγέλματα.
Επίσης: Αφού ικανοποιεί τα σχετικά κριτήρια: [Μακροχρόνια άνεργος]: Πληροφορήθηκε ο υποψήφιος για τα πολυεπιχειρησιακά προγράμματα κατάρτισης. Είναι αδύνατη ωστόσο η συμμετοχή του, διότι τα ελληνικά του είναι περιορισμένα και: Δε διαβάζει, δε γράφει. Ο υποψήφιος απευθύνεται για εργασία στο επάγγελμα του οικοδόμου: Τούβλα, σουβάς, τρίτο χέρι και επίσης: Τοποθέτηση κεραμικών. Επιθυμεί εργασία στη Λευκωσία και διακινείται με λεωφορείο.»
Στην έκθεση γεγονότων ημερομηνίας 26.3.2021 στη βάση της οποίας απορρίφθηκε η ένσταση του αιτητή, καταγράφονται τα πιο κάτω:
«Κατά πόσο οι ισχυρισμοί ευσταθούν: Σύμφωνα με την Εγκύκλιο ημερομηνίας 2 Μαρτίου 2015 (αρ. Εγκυκλίου ΕΕΕ-6/2015), η συνέχεια της διαμονής Υπηκόων Τρίτων Χωρών επιβεβαιώνεται με την προσκόμιση: 1) Βεβαίωσης από αρχή Τοπικής Αυτοδιοίκησης, 2) Βεβαίωσης από ΑΗΚ για τη διμηνιαία κατανάλωση ηλ. ρεύματος τα τελευταία 5 έτη για την κατοικία/τις κατοικίες στην οποία/στις οποίες διέμενε (στο όνομα του αιτητή), 3) αντίγραφο συμβολαίων εργασίας (ή βεβαίωση εργοδότη για τη διάρκεια των τελευταίων 5 χρόνων για τον αιτητή/τρια) ή/και 4) αντίγραφο του ενοικιαστήριου συμβολαίου ή αγοραπωλητηρίου εγγράφου για την κατοικία την οποία διαμένει κατά τα τελευταία 5 χρόνια.
Σύμφωνα με τον Επαρχιακό Λειτουργό Εργασίας Λευκωσίας, η τελευταία εγγραφή του αναφερόμενου ως κανονικού άνεργου στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης έλαβε χώρα στις 30/09/2014 και αφορούσε την περίοδο μέχρι και τις 12/05/2017 (ερ. 83). Τα ερ. 85-82 είναι σχετικά.
[…]
Εισήγηση: Υπό το φως των πιο πάνω και αφού έχουν ληφθεί υπόψη το περιεχόμενο του φακέλου της Υ.Δ.Ε.Π. με αρ. 119454 και όλα τα στοιχεία που υποβλήθηκαν με την παρούσα ένσταση, ενδεχομένως η παρούσα ένσταση να απορριφθεί λόγω μη τεκμηριωμένης συνεχούς διαμονής στην ΚΔ ως καθορίζεται στην πιο πάνω αναφερθείσα Εγκύκλιο ημερομηνίας 2 Μαρτίου 2015.»
Στην εγκύκλιο ΕΕΕ 6/2015 και συγκεκριμένα στο Παράρτημα 2 αυτής καταγράφονται τα πιστοποιητικά που υποβάλλονται για σκοπούς ελέγχου αιτήσεων από Ευρωπαίους πολίτες ως είναι η περίπτωση του αιτητή. Στο σημείο 10 καταγράφεται το ακόλουθο σημείο ελέγχου:
«Βεβαίωση Ανεργίας από το Τμήμα Εργασίας (Τύπος R212) για την περίοδο των 5 ετών που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης.
(Έλεγχος ότι ο αιτητής ήταν εγγεγραμμένος άνεργος στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης για όλα τα χρονικά διαστήματα κατά τα οποία φαίνεται ότι δεν εργαζόταν από τον πιο πάνω έλεγχο).»
Προφανώς, εφαρμόζοντας τα πιο πάνω ο καθ’ ου η αίτηση κατέληξε σε απόρριψη της ένστασης. Εντούτοις, το σημείο αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά που περιλαμβάνει η εγκύκλιος προς έλεγχο τα οποία δεν φαίνεται να αξιολογήθηκαν κατά την εξέταση της ένστασης. Ακόμα όμως και κατά την εξέταση του συγκεκριμένου σημείου ελέγχου φαίνεται να μην λήφθηκε υπόψη η αναφορά ότι στις 12.5.2017 που τερματίστηκε η εγγραφή του αιτητή, αυτό έγινε επειδή ο αιτητής αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας που τον καθιστούσαν μη διαθέσιμο για εργασία. Για τον ίδιο λόγο η διοίκηση αρνήθηκε να εγγράψει τον αιτητή τον Ιούλιο του 2019. Αφενός, τα σημεία ελέγχου ορθά τίθενται σε εγκύκλιο για σκοπούς ομοιόμορφης αντιμετώπισης αφετέρου, η έρευνα που πραγματοποιείται πρέπει να είναι πλήρης και να αξιολογεί τη συνολική εικόνα και πραγματικά δεδομένα και περιστατικά του κάθε αιτητή, ενέργεια που δεν φαίνεται να έγινε στην υπό κρίση υπόθεση.
Για τους πιο πάνω λόγους καταλήγω ότι η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Επιδικάζονται €2000 έξοδα πλέον Φ.Π.Α. υπέρ του αιτητή και εναντίον του καθ’ ου η αίτηση.
Ε. ΜΙΧΑΗΛ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο