ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Νομική Αρωγή αρ. 5/2025)
11 Ιουνίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002, Ν. 165(Ι)/2002, ΩΣ ΕΧΕΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ. 1 ΤΟΥ 2003
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:
M. E. G. M.
Αιτητής
……………………………
Ο αιτητής παρουσιάζεται προσωπικά.
Φοίβος Χριστοφίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
[Ali Norouzian, μεταφραστής, παρών για πιστή μετάφραση από Ελληνικά στα Ιρανικά και αντίστροφα].
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Ο αιτητής καταχώρησε στις 30.5.2025 την παρούσα αίτηση για παροχή προς αυτόν δωρεάν νομικής αρωγής, έτσι ώστε να δυνηθεί να διορίσει δικηγόρο, προκειμένου να καταχωρήσει προσφυγή κατά της νομιμότητας της έκδοσης των διαταγμάτων κράτησης κι απέλασης, ημερομηνίας 2.4.2025, τα οποία εκδόθηκαν δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105, ως αυτός έχει τροποποιηθεί, αφού θεωρήθηκε ως απαγορευμένος μετανάστης, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6(1)(δ) και (κ) του ίδιου Νόμου.
Μετά από σχετικές οδηγίες του Δικαστηρίου, καταχωρήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο που εμφανίστηκε για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, σχετικό σημείωμα, στο οποίο καταγράφονται τα γεγονότα της υπόθεσης.
Όπως αναφέρεται, ο αιτητής είναι υπήκοος Ιράν. Στις 28.3.2003, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 11.7.2005 τέλεσε γάμο με Κύπρια υπήκοο και από τον γάμο του απέκτησε ένα τέκνο. Στις 8.9.2005 απελάθηκε για την χώρα του. Αφού τα στοιχεία του αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο stop list, επανήλθε στη Δημοκρατία και προς τούτο, του παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής μέχρι τις 19.7.2018. Στις 8.7.2013, ο αιτητής έλυσε πνευματικά τον γάμο του με την Κύπρια σύζυγό του και ζητήματα διατροφής του τέκνου του, ρυθμίστηκαν με σχετικό διάταγμα διατροφής από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Στις 31.5.2022, το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, ενέκρινε αίτημα που υπέβαλε για έκδοση προσωρινής άδειας παραμονής, ως πατέρας Κύπριου πολίτη. Παρόλη την έγκριση, ο αιτητής δεν αποτάθηκε προς το Τμήμα Μετανάστευσης για έκδοση της άδειας διαμονής του.
Σε σχετική έκθεση της ΥΑΜ Λευκωσίας, ημερομηνίας 28.9.2024, καταγράφεται το ιστορικό του αιτητή. Ειδικότερα, αναφέρεται πως ο ίδιος απασχόλησε πολλάκις την Αστυνομία για διάφορα ποινικά αδικήματα. Λόγω της ψυχικής του υγείας, εξασφαλίστηκαν από την Αστυνομία διατάγματα υποχρεωτικής νοσηλείας και νοσηλεύτηκε κατά καιρούς στο ψυχιατρείο Αθαλάσσας. Περί τον Μάιο του 2024, μετά την έξοδό του με άδεια από το ψυχιατρείο, συνελήφθη από την Αστυνομία για υποθέσεις διαρρήξεων και κλοπών, καθώς και για επίθεση κατά αστυνομικού. Αφού παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου, προφυλακίστηκε στις 27.9.2024 και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 4 μηνών. Το Δικαστήριο λόγω του ότι θεώρησε πως ο αιτητής εξέτισε την περίοδο των 4 μηνών κατά τον χρόνο που αυτός βρισκόταν υπόδικος, αφέθηκε ελεύθερος. Την ίδια μέρα, συνελήφθη εκ νέου για το αδίκημα της παράνομης παραμονής και λόγω του ιστορικού και της συμπεριφοράς του, υπεβλήθη εισήγηση προς το Τμήμα Μετανάστευσης για εναντίον του έκδοση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης.
Στις 28.9.2024 εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης, τα οποία όμως στη συνέχεια ακυρώθηκαν από την Διευθύντρια του Τμήματος, λόγω του ότι στηρίχθηκαν σε εσφαλμένη νομική βάση. Με επιστολή ημερομηνίας 7.1.2025 οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ανέφεραν πως η πρώην σύζυγος του αιτητή, έχει την πλήρη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους.
Ακολούθησε η έκδοση των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης του αιτητή, ημερομηνίας 2.4.2025, δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 6(1)(δ) και (κ) και 14 του Κεφ. 105, αφού ο αιτητής κηρύχθηκε ως απαγορευμένος μετανάστης, λόγω της καταδίκης του σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών.
Τα εν λόγω διατάγματα ημερομηνίας 2.4.2025 επιθυμεί να προσβάλει δια προσφυγής, για την καταχώρηση της οποίας αιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος της Δημοκρατίας, που εμφανίστηκε εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, υποστήριξε πως η αίτηση θα πρέπει να έχει απορριπτική κατάληξη, αφού η περίπτωση του αιτητή, δεν εμπίπτει και δεν καλύπτεται από τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις του άρθρου 6Γ(2) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, άρθρο που ρυθμίζει το ζήτημα της παροχής νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών, όπως η περίπτωση του εδώ αιτητή.
Όπως υποστηρίζεται από την Δημοκρατία, δεν είναι δυνατή η παραχώρηση νομικής αρωγής σε σχέση με προσφυγή κατά της νομιμότητας διατάγματος κράτησης, αφού τέτοια δυνατότητα δεν παρέχεται από τις διατάξεις του πιο πάνω αναφερόμενου άρθρου.
Ως προς δε το διάταγμα απέλασης, διατείνεται πως και πάλιν η περίπτωση δεν καλύπτεται από τις νομοθετικές διατάξεις, καθότι δεν πρόκειται, ούτε περί απόφασης επιστροφής (άρθρο 18ΟΗ), ούτε απόφασης απομάκρυνσης (άρθρο 18Π), ούτε και απαγόρευσης εισόδου (άρθρο 18ΠΓ), ως η παράγραφος 2(α) έως (γ) του ίδιου πιο πάνω αναφερόμενου άρθρου.
Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, ο ευπαίδευτος συνήγορος του Γενικού Εισαγγελέα, υπέβαλε πως, έστω και εάν θεωρηθεί πως η περίπτωση του αιτητή, εμπίπτει στις διατάξεις του σχετικού Νόμου, που δεν είναι η περίπτωση, η αίτηση δεν μπορεί και πάλιν να επιτύχει, λόγω του ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παραγράφου (ββ) του άρθρου 6Γ(2) του Νόμου, αφού θα πρέπει ο αιτητής να αποδείξει ότι υπάρχουν πιθανότητες έκδοσης θετικής δικαστικής απόφασης.
Κατά την εισήγηση, δεν υπάρχει πιθανότητα έκδοσης θετικής δικαστικής απόφασης σε περίπτωση καταχώρησης της προσφυγής κατά των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 2.4.2025, αφού στη βάση του υλικού που τέθηκε υπόψη του Δικαστηρίου, η διοίκηση εφάρμοσε κατά γράμμα τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις, κατόπιν δέουσας έρευνας, αλλά κι ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων που ήταν ενώπιον της, κατά τον ουσιώδη χρόνο.
Βάσει τούτων, δεν υφίσταται πιθανότητα έκδοσης θετικής δικαστικής απόφασης, κατά της προσφυγής που επιθυμεί να καταχωρήσει κατά των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 2.4.2025, λόγω της κήρυξής του ως απαγορευμένου μετανάστη, ενόψει της ποινικής του καταδίκης.
Παρέπεμψε δε, σε σχέση με τους πιο πάνω ισχυρισμούς του, σε σχετικές αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου, καθώς επίσης και στην Ν.Α. 4/2024, T.W., ημερομηνίας 30.4.2024, του παρόντος Δικαστηρίου.
Αντίγραφο του υπό αναφορά σημειώματος του Γενικού Εισαγγελέα μεταφράστηκε στον αιτητή κατά την ημερομηνία που η αίτηση ορίστηκε να ακουστεί και δόθηκε στον αιτητή η δυνατότητα να αναφέρει προς το Δικαστήριο, οτιδήποτε επιθυμούσε.
Ανέφερε πως έχει ένα παιδί με την Κύπρια πρώην σύζυγό του και πως είχε καταβάλει προσπάθειες για να έχει νόμιμη παραμονή στη Δημοκρατία, αλλά δεν κατάφερε να υποβάλει αίτηση, για διάφορους λόγους, ενώ σκοπός του είναι να εξεύρει εργασία στη Δημοκρατία.
Το νομικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η παρούσα αίτηση, στη βάση και των προνοιών του περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικού Κανονισμού (Αρ. 1) του 2003, είναι ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, ως αυτός έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα.
Δυνατότητα παροχής δωρεάν νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, παρέχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6Γ του Νόμου. Στις διατάξεις του εδαφίου (2) του προαναφερθέντος άρθρου, αναφέρονται τα εξής:-
«(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε παρανόμως παραμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά -
(α) απόφασης επιστροφής που εκδίδεται από το Διευθυντή σύμφωνα µε το άρθρο 18ΟΗ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου και αφορά τον εν λόγω υπήκοο, ή
(β) απόφασης περί απομάκρυνσης που εκδίδεται από τον Υπουργό Εσωτερικών σύμφωνα µε το άρθρο 18Π του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου και αφορά τον εν λόγω υπήκοο, ή
(γ) απαγόρευσης εισόδου που εκδίδεται από το Υπουργικό Συμβούλιο σύμφωνα µε το άρθρο 18ΠΓ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου και αφορά τον εν λόγω υπήκοο.».
Από την έγγραφη δήλωση του αιτητή που συνοδεύει την υπό εκδίκαση αίτηση, ο ίδιος επιθυμεί να προσβάλει τη νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 2.4.2025, τα οποία εκδόθηκαν στη βάση των διατάξεων του άρθρου 14 του Κεφ. 105, λόγω της κήρυξής του ως απαγορευμένου μετανάστη, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6(1)(δ) και (κ) του Κεφ. 105, λόγω της καταδίκης του για τα ποινικά αδικήματα της διάρρηξης οικίας, κλοπής και επίθεσης κατά αστυνομικού, για τα οποία του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 4 μηνών.
Κατόπιν διαπίστωσης εκ μέρους της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης πως υπάρχει κίνδυνος διαφυγής, ως προνοείται στο άρθρο 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, αλλά και λόγω της καταδίκης του σε ποινή φυλάκισης, διαπιστώθηκε πως δεν υπάρχει περιθώριο εναλλακτικών της κράτησης μέτρων, εκδόθηκε το διάταγμα κράτησης ίδιας ημερομηνίας, το οποίο επίσης ερείδεται επί του άρθρου 6(1)(δ) και (κ) του Κεφ. 105.
Σε συμφωνία με τις εισηγήσεις του ευπαιδεύτου δικηγόρου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, στις διατάξεις του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, δεν υπάρχει πρόνοια για δυνατότητα παροχής νομικής αρωγής σε παρανόμως διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας, σε σχέση με το διάταγμα κράτησης. Συνεπώς, η δυνάμει του άρθρου 18ΠΣΤ απόφαση έκδοσης διατάγματος κράτησης, εκπίπτει του πεδίου εφαρμογής των νομοθετικών διατάξεων.
Ομοίως, το διάταγμα απέλασης, επίσης εκπίπτει των εξαντλητικώς απαριθμούμενων περιπτώσεων του εδαφίου (2) του άρθρου 6Γ του Νόμου. Τούτο, αφού η επιθυμούμενη να προσβληθεί διοικητική απόφαση απέλασης, δεν συνιστά, ούτε απόφαση επιστροφής, ούτε απόφαση απομάκρυνσης, ούτε και απαγόρευση εισόδου.
Παρόλα ταύτα όμως, ακόμα και σε περίπτωση που ήθελε θεωρηθεί πως το διάταγμα απέλασης, συνιστά μορφή απομάκρυνσης, ήτοι φυσική μεταφορά του αιτητή εκτός της Δημοκρατίας, εμπίπτον (το διάταγμα απέλασης) κατ’ αυτόν τον τρόπο εντός των προνοιών του άρθρου 18Π του Κεφ. 105 και της παραγράφου (2)(β) του άρθρου 6Γ του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, ήτοι απόφασης απομάκρυνσης και πάλιν δεν είναι δυνατή η έγκριση της υποβληθείσας αιτήσεως. Τούτο, λόγω του ότι, κατά την υποπαράγραφο (ββ) του ίδιου άρθρου, θα πρέπει να υπάρχει πιθανότητα προς έκδοση θετικής δικαστικής απόφασης υπέρ του αιτητή.
Επομένως, προκειμένου να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, θα πρέπει το Δικαστήριο να ικανοποιηθεί πως υπάρχει πιθανότητα να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση στα πλαίσια της πρωτοβάθμιας εκδίκασης της προσφυγής, την οποία ο αιτητής προτίθεται να καταχωρήσει, αξιολόγηση που διενεργείται από το Δικαστήριο στη βάση των στοιχείων που τίθενται ενώπιον του, στα πλαίσια πάντοτε της παρούσας διαδικασίας. Σημειώνεται πως το βάρος απόδειξης φέρει πάντοτε ο ίδιος ο αιτητής.
Προς το σκοπό αξιολόγησης αυτής της πιθανότητας, λαμβάνοντας υπόψη τα έγγραφα τα οποία έχουν τεθεί υπόψη μου και τα όσα έχει δηλώσει σήμερα ο αιτητής, χωρίς να προβαίνω σε απόφανση επί της οριστικής τύχης της προσφυγής που ενδεχομένως θα καταχωρηθεί από τον αιτητή, ανεξαρτήτως της τύχης της υπό εκδίκαση αιτήσεως, διαπιστώνω πως δεν έχει τεθεί υπόψη μου οποιοδήποτε στοιχείο που να υποδηλώνει πλάνη της διοίκησης, τόσο για το καθεστώς του αιτητή στη Δημοκρατία, όσο και για την επιβολή της ποινής φυλάκισης για ποινικά αδικήματα. Ούτε και διαπιστώνω ελλιπή διερεύνηση των πραγματικών περιστατικών που έλαβαν χώρα, είτε ως προς την ποινική του καταδίκη, είτε ως προς την μη ύπαρξη νόμιμης παραμονής στη Δημοκρατία.
Το γεγονός της καταδίκης του αιτητή με ποινή φυλάκισης 4 μηνών, δεικνύει τη σοβαρότητα των ποινικών αδικημάτων τα οποία έχει διαπράξει ο αιτητής και υπό αυτές τις περιστάσεις, κρίνεται εκ πρώτης όψεως και για τους σκοπούς εκδίκασης της υπό κρίση αιτήσεως, πως παρέχεται επαρκές έρεισμα στην διακριτική ευχέρεια της Διευθύντριας να θεωρήσει τον αιτητή ως απαγορευμένο μετανάστη και να προχωρήσει στην εναντίον του έκδοση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δεδομένης και της μη κατοχής εκ μέρους του καθεστώτος νόμιμης παραμονής στο έδαφος της Δημοκρατίας.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται.
Νοείται πως διατηρείται πάντοτε το δικαίωμα του ίδιου του αιτητή να καταχωρήσει προσφυγή, εντός της προβλεπόμενης εκ του Συντάγματος προθεσμίας, με δικά του, όμως, έξοδα.
Η παρούσα απόφαση να γνωστοποιηθεί στον αιτητή που βρίσκεται υπό κράτηση στο Χώρο Κράτησης στη Μενόγεια (ΧΩΚΑΜ) και να του μεταφραστεί στα Ιρανικά.
Ομοίως, η απόφαση να γνωστοποιηθεί προς τον δικηγόρο της Δημοκρατίας που εμφανίστηκε στη διαδικασία, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Τα έξοδα του μεταφραστή, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο