
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Συνεκδ. Υποθέσεις αρ. 179/2020 και 181/2020)
16 Ιουλίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ AΡΘΡΑ 23, 24, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθ. αρ. 179/2020)
ZAMBOGLOU MEDICAL CENTER OF EXCELLENCE LIMITED,
Αιτήτρια,
v.
ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ
Καθ’ ου η αίτηση.
__________________________________
(Υπόθ. αρ. 181/2020)
G.O.C. GERMAN ONCOLOGY CENTER LIMITED,
Αιτήτρια,
v.
ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ
Καθ’ ου η αίτηση.
……………………………
Ρούλα Ιάσωνος, για Chrysses Demetriades & Co LLC, για τις αιτήτριες.
Αναστασία Παπαμιχαήλ, μαζί με Ανδρέα Αυξεντίου, για Α & Α Κ. Αιμιλιανίδης, Κ. Κατσαρός και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για τον καθ’ ου η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Οι αιτήτριες εταιρείες, συνιστούν εταιρείες περιορισμένης ευθύνης δεόντως εγγεγραμμένες στην Δημοκρατία, οι οποίες διατηρούν το εγγεγραμμένο τους γραφείο στη Λεμεσό.
Όπως αναφέρεται στην Ένσταση, κατόπιν έρευνας που διεξήγαγε ο καθ΄ου η αίτηση στα μητρώα του Εφόρου Εταιρειών και στα μητρώα της Infocredit και οι δύο εταιρείες είναι εγγεγραμμένες και ενεργείς, οι οποίες έχουν το εγγεγραμμένο τους γραφείο στη Λεμεσό. Κατόπιν τούτου, στις 12.11.2019, ο καθ’ ου η αίτηση, εφαρμόζοντας τις διατάξεις του άρθρου 104 του περί Δήμων Νόμου, Ν. 111/85 ως αυτός έτυχε τροποποίησης, επέβαλε στις αιτήτριες τέλη επαγγελματικής άδειας για το έτος 2019, ύψους €150,00 αντίστοιχα σε μία έκαστη εταιρεία.
Με τις υπό εκδίκαση προσφυγές, οι οποίες συνεκδικάστηκαν κατόπιν διατάγματος του Δικαστηρίου ημερομηνίας 9.5.2022, προσβάλλεται η νομιμότητα της προαναφερθείσας επιβολής τελών επαγγελματικής άδειας για το έτος 2019, η οποία απεστάλη στη διεύθυνση του εγγεγραμμένου τους γραφείου στη Λεμεσό.
Με την γραπτή επιχειρηματολογία της ευπαιδεύτου συνηγόρου των αιτητριών, δεν αμφισβητείται πως οι εταιρείες είναι εγγεγραμμένες και ενεργείς, έχουσες το εγγεγραμμένο τους γραφείο στη Λεμεσό. Κατά τις εισηγήσεις, όμως, οι αιτήτριες δεν ασκούν οποιαδήποτε επιχείρηση, βιομηχανία, βιοτεχνία, εργασία, εμπόριο, επιτήδευμα ή επάγγελμα, ούτε και διατηρούν επαγγελματική εγκατάσταση ή υποστατικά, αλλά ούτε και εργοδοτούν προσωπικό στη Λεμεσό. Όπως αναφέρεται, η εταιρεία Zamboglou Medical Center of Excellence Ltd, αιτήτρια στην προσφυγή 179/20, είναι κάτοχος μετοχών στην εταιρεία G.O.C. German Oncology Center Ltd, αιτήτρια στην προσφυγή 181/20, η οποία με την σειρά της κατέχει μετοχές στις εταιρείες Lina Pet Scan Opco Ltd και στην Tosino Holdings Ltd, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον Άγιο Αθανάσιο. Ειδικότερα, η μία παρέχει υπηρεσίες ακτινοθεραπείας και η άλλη κατέχει το ακίνητο στο οποίο δραστηριοποιείται το Γερμανικό Ογκολογικό Κέντρο. Υποβάλλουν πως η ύπαρξη και μόνον του εγγεγραμμένου τους γραφείου στη Λεμεσό, δεν αποδεικνύει και άσκηση επιχείρησης εντός του καθ’ ου η αίτηση. Συνεπώς, δεν θα μπορούσε να γίνει χρήση των διατάξεων του άρθρου 104 του Νόμου.
Αποτελεί βασική θέση των αιτητριών πως η απόφαση στην Bolinov ν. Δήμου Λεμεσού, υπόθ. αρ. 170/2015, ημερομηνίας 18.10.2018, διαφοροποιείται από τα γεγονότα της υπό εκδίκαση υπόθεσης, καθότι στην παρούσα περίπτωση, οι αιτήτριες δεν δραστηριοποιούνται εντός του καθ’ ου η αίτηση Δήμου Λεμεσού, αλλά εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Αγίου Αθανασίου. Όπως πολύ συνοπτικά αναφέρεται στην γραπτή τους αγόρευση, οι επίδικες ειδοποιήσεις εκδόθηκαν κατά παράβαση των Άρθρων 24 και 28 του Συντάγματος, κατά παράβαση της χρηστής διοίκησης και της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την διοίκηση, πως δεν προηγήθηκε ικανοποιητική έρευνα, ενώ υποβάλλουν ότι απλή αναφορά στο μητρώο του Εφόρου Εταιρειών, δεν αποτελεί ικανοποιητική διερεύνηση, για έκδοση των επίδικων αποφάσεων.
Απορρίπτοντας τις θέσεις των αιτητριών, η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ’ ου η αίτηση υποστηρίζει πως ορθά επιβλήθηκε τέλος επαγγελματικής άδειας και στις δύο εταιρείες, λαμβανομένου υπόψη πως δεν αμφισβητείται η ύπαρξη του εγγεγραμμένου τους γραφείου εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λεμεσού αφενός και αφετέρου, ενόψει της διάκρισης της νομικής τους προσωπικότητας από τις εταιρείες τις μετοχές των οποίων κατέχουν και οι οποίες δραστηριοποιούνται εντός του Δήμου Αγίου Αθανασίου. Με αναφορά στην έννοια μίας holding company, η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ’ ου η αίτηση, υπέδειξε πως αυτή αποτελεί διακριτή νομική οντότητα συγκριτικά με τις εταιρείες τις μετοχές των οποίων κατέχει, οι δε εταιρείες έχουν μεταξύ τους ξεχωριστή νομική προσωπικότητα. Σχολιάζεται επίσης πως δεν εγείρεται ζήτημα διπλής φορολογίας, λαμβανομένης υπόψη της βασικής θέσης των αιτητριών πως δραστηριοποιούνται εντός του Δήμου Αγίου Αθανασίου, υποβάλλοντας πως θα πρέπει να τύχουν εφαρμογής τα όσα κρίθηκαν στην Bolinov (ανωτέρω), αλλά και στην Spesipa Trading Ltd κ.ά. ν. Δήμου Λευκωσίας, συνεκδ. υποθ. 177/16 κ.ά., ημερομηνίας 17.3.2023, το σκεπτικό της οποίας υιοθετήθηκε.
Νομικό έρεισμα επιβολής από Δημοτικό Συμβούλιο τελών επαγγελματικής άδειας, αποτελούν οι διατάξεις των άρθρων 104 και 105 του περί Δήμων Νόμου, Ν. 111/85, ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, κατά τον οποίο επιβλήθηκαν τα εδώ προσβαλλόμενα τέλη για το έτος 2019, όπου προβλέπονται τα εξής:-
«104. Το συμβούλιο επιβάλλει σε νομικά πρόσωπα που ασκούν οποιαδήποτε επιχείρηση, βιομηχανία, βιοτεχνία, εργασία, εμπόριο, επιτήδευμα ή επάγγελμα, εντός των δημοτικών ορίων, ετήσια δικαιώματα σύμφωνα με τον Τρίτο Πίνακα.
105. Σε νομικά πρόσωπα τα οποία έχουν την έδρα τους σε δημοτικά όρια οποιουδήποτε δήμου και στα οποία επιβάλλονται ετήσια δικαιώματα με βάση το άρθρο 104, δεν επιβάλλονται ετήσια δικαιώματα σε άλλο δήμο, εκτός εάν έχουν μόνιμο τόπο εργασίας ή παραμένουν για σκοπούς άσκησης ή διεξαγωγής της επιχείρησης, της εργασίας, του επιτηδεύματος ή του επαγγέλματός τους, εντός των δημοτικών ορίων οποιουδήποτε άλλου δήμου, για περίοδο που υπερβαίνει τις δεκαπέντε εργάσιμες, κατά τη διάρκεια του έτους χωρίς οι ημέρες αυτές απαραίτητα να είναι συνεχείς».
Στη βάση των προαναφερόμενων νομοθετικών διατάξεων, ο καθ΄ου η αίτηση επέβαλε στις αιτήτριες τα προσβαλλόμενα τέλη επαγγελματικής άδειας για το έτος 2019, αφού μετά από έρευνα, διαπίστωσε πως οι εταιρείες είναι εγγεγραμμένες, ενεργείς και έχουν το εγγεγραμμένο τους γραφείο εντός του Δήμου Λεμεσού.
Τα πιο πάνω δεδομένα, δεν αμφισβητούνται από τις αιτήτριες. Διατείνονται όμως, πως η ύπαρξη τους και μόνον, δεν είναι αρκετή για την επιβολή των επίδικων τελών, αφού οι ίδιες δεν ασκούν οποιοδήποτε επάγγελμα ή επιχείρηση εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λεμεσού, αλλά εντός του Δήμου Αγίου Αθανασίου.
Η θέση τους όμως αυτή, παρέμεινε έωλη. Τόσο στα γεγονότα που εκτίθενται στις αιτήσεις ακυρώσεως, όσο και στην γραπτή τους αγόρευση, γίνεται περιγραφή των δραστηριοτήτων των αιτητριών. Και οι δύο, συνιστούν εταιρείες συμμετοχών (holding companies). Η αιτήτρια στην προσφυγή 179/20, είναι κάτοχος μετοχών στην αιτήτρια στην προσφυγή 181/20, η οποία κατέχει μετοχές στις εταιρείες Lina Pet Scan Opco Ltd και στην Tosino Holdings Ltd, οι οποίες εταιρείες δραστηριοποιούνται στον Άγιο Αθανάσιο.
Από το σύνολο της γραπτής επιχειρηματολογίας τους, οι αιτήτριες, ως εταιρείες συμμετοχών, δεν αρνούνται στην άσκηση εκ μέρους τους επιχειρησιακής δραστηριότητας. Αρνούνται όμως την άσκηση της δραστηριότητας αυτής, εντός των ορίων του Δήμου Λεμεσού.
Εδώ έγκειται, κατά την κρίση μου, η διαφοροποίηση των όσων εξετάστηκαν και κρίθηκαν στην Bolinov (ανωτέρω), απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου. Στην υπόθεση εκείνη, αποτελούσε επίδικο ζήτημα το κατά πόσον μία εταιρεία συμμετοχών – που εκεί είχε προσδιοριστεί η αιτήτρια, σε αντίθεση με την παρούσα[1], ως μητρική σε σχέση με τις εταιρείες το πλειοψηφικό πακέτο των οποίων κατείχε – ασκούσε επιχείρηση, έτσι ώστε να εφαρμοστούν οι διατάξεις του άρθρου 104 του Νόμου. Με αναφορά σε σχετική νομολογία και συγγράμματα, κρίθηκε εκεί από το Δικαστήριο, πως εταιρεία συμμετοχών ασκεί, πράγματι, επιχειρηματική δραστηριότητα.
Στην υπό εξέταση περίπτωση, αυτό δεν αμφισβητήθηκε από τις αιτήτριες. Δεν αμφισβητείται δηλαδή η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας εκ μέρους τους. Υποβάλλουν όμως πως αυτή τους η δραστηριοποίηση γίνεται εντός των ορίων του Δήμου Αγίου Αθανασίου, εκεί που δραστηριοποιούνται οι εταιρείες στις οποίες οι αιτήτριες κατέχουν μετοχές.
Η θέση όμως αυτή, δεν με βρίσκει σύμφωνη. Αφενός, δεν προσκομίστηκε οτιδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου που να αποδεικνύει την θέση τους. Δεν υποδείχθηκε, ούτε και παρουσιάστηκε οποιοδήποτε έγγραφο από το οποίο να προκύπτει επιβολή τέλους, στις ίδιες τις αιτήτριες, από τον Δήμο Αγίου Αθανασίου. Ταυτοχρόνως, όπως πολύ ορθά το έθεσε και η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ΄ου η αίτηση, δεν εγέρθηκε ούτε και αναπτύχθηκε οποιοσδήποτε ισχυρισμός περί ύπαρξης, εν προκειμένω, διπλής φορολογίας. Τόσο δηλαδή από τον Δήμο Αγίου Αθανασίου, όσο και από τον καθ’ ου η αίτηση.
Από την άλλη, δεν μπορούν οι αιτήτριες να ΄δανείζονται΄ την δραστηριοποίηση των άλλων εταιρειών στις οποίες κατέχουν – απροσδιόριστο, εδώ, αριθμό – μετοχές. Κάθε νομικό πρόσωπο, έχει τη δική του νομική προσωπικότητα και αποτελεί ανεξάρτητη νομική οντότητα, ακόμα και εάν πρόκειται για σχέση μητρικής με θυγατρική εταιρεία (Adams v. Cape Industries plc [1991] 1 All ER 929).
Καταλήγω συνεπώς, πως ευλόγως το Δημοτικό Συμβούλιο του καθ’ ου η αίτηση εφάρμοσε, σε σχέση με τις αιτήτριες, τις διατάξεις του άρθρου 104 του Νόμου, αφού συνιστούσαν εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, δεόντως εγγεγραμμένες στο Μητρώο του Εφόρου Εταιρειών, ήταν ενεργείς και είχαν το εγγεγραμμένο τους γραφείο εντός του Δήμου Λεμεσού, στην οδό Καραϊσκάκη 13, 3032 Λεμεσός.
Δεν συμφωνώ με τον γενικά προβαλλόμενο ισχυρισμό των αιτητριών πως δεν προηγήθηκε η δέουσα έρευνα και πως δεν εξετάστηκαν τα αναγκαία στοιχεία που θα επέτρεπαν στον καθ’ ου η αίτηση να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Τα συμπεράσματα ως προς τα δεδομένα των δύο αιτητριών, ήτοι ως προς την εγγραφή τους στο Μητρώο εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, ως προς το γεγονός ότι αυτές είναι ενεργείς και όχι διαγραμμένες, καθώς επίσης και ως προς την διεύθυνση του εγγεγραμμένου τους γραφείου, δεν αμφισβητήθηκαν ως προς την ορθότητά τους.
Εξάλλου, όπως αναφέρεται και από τον καθ’ ου η αίτηση, η διερεύνηση έγινε μέσω της υπηρεσίας Infocredit που χρησιμοποιεί για την διενέργεια ελέγχων, λαμβανομένων υπόψη των καταχωρημένων στοιχείων του Εφόρου Εταιρειών και λαμβανομένων αυτών, προέβη σε εύλογες διαπιστώσεις για την ενεργητικότητα των εταιρειών. Ερεύνα που, υπό τις περιστάσεις και λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, κρίνεται ως δέουσα και εμπεριστατωμένη.
Τέλος, αναφέρθηκαν απλά, χωρίς να εξειδικεύονται, ούτε και να αναπτύσσονται, στις σελίδες 8 και 9 της γραπτής αγόρευσης των αιτητριών, ισχυρισμοί περί παράβασης των διατάξεων των Άρθρων 24 και 28 του Συντάγματος, καθώς και ισχυρισμοί περί παράβασης της αρχής της αναλογικότητας. Σύμφωνα με την νομολογία, απλή και αόριστη επίκληση παραβίασης κάποιων αρχών ή διατάξεων, ιδιαίτερα όταν αυτές είναι συνταγματικής φύσεως, δεν είναι αρκετή, αφού μόνον στοιχειοθετημένοι λόγοι ακύρωσης μπορεί να παράσχουν έρεισμα στο αίτημα για την ακύρωση της διοικητικής απόφασης που προσβάλλεται (Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56, Πετρίδου ν. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 636, Δημοκρατία ν. Ευγενίου (2005) 3 Α.Α.Δ. 257 και Γιασουμής ν. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 27, Α.Ε. 202/2012, Odessa Hotels Ltd ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, ημερομηνίας 17.1.2019, Ε.Δ.Δ. 128/2020, The Vegetable Producers and Exporters Ltd κ.ά. ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 3.4.2025, Ε.Δ.Δ. 178/2020, Δημητριάδου ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 12.6.2025).
Ενόψει όλων των πιο πάνω, είναι η κατάληξή μου πως οι προσβαλλόμενες διοικητικές αποφάσεις, εκδόθηκαν νόμιμα και εντός των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας.
Στη βάση των ανωτέρω και οι δύο προσφυγές απορρίπτονται. Ως προς τα έξοδα, λαμβανομένης υπόψη της συνεκδίκασης, επιδικάζεται ένα σετ εξόδων, ήτοι €2.000 πλέον Φ.Π.Α., εάν υπάρχει, εναντίον των αιτητριών και υπέρ του καθ’ ου η αίτηση.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
[1] Δεν δίδονται από τις αιτήτριες λεπτομέρειες του ποσοστού συμμετοχής τους στις άλλες δύο εταιρείες, έτσι ώστε να προσδιοριστεί το κατά πόσον αφορά σε μητρική έναντι θυγατρικών εταιρειών, προκειμένου να προσδιοριστεί η δομή συμμετοχών.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο