ECLI:CY:DDDP:2023:1072

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4694/2022

 

19 Ιουλίου, 2023

 [Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

B.E.J. από Νιγηρία

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Τ. Μπετίτο (κος) για Π. Πιερίδη, Δικηγόροι για Αιτητή.

Σ. Σταύρου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου επιστολής ημερομηνίας 06/07/22, η οποία του κοινοποιήθηκε την ίδια ημέρα, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ως παράνομη, άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.  

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 05/02/20, ακολούθησε η συνέντευξη του στις 10/05/22 και η έκθεση με εισήγηση απόρριψης της αίτησης στις 12/05/22. Με απόφαση ημερομηνίας 05/07/22 του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Ο Αιτητής ισχυρίζεται μέσω του δικηγόρου του ότι η απόφαση απόρριψης της αίτηση ασύλου ήταν αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας. Σημειώνει ότι δόθηκαν επαρκείς λεπτομέρειες για τους λόγους που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και ότι ο λειτουργός δεν διερεύνησε επαρκώς το αίτημα του μέσω ερωτήσεων έτσι ώστε να τον κατευθύνει να δώσει περαιτέρω σχετικές με το αίτημα του πληροφορίες. Υποδεικνύει δε συγκεκριμένα σημεία της έκθεσης/εισήγησης τονίζοντας ότι οι παρατηρήσεις του λειτουργού ουδόλως κλονίζουν την εσωτερική αξιοπιστία του. Δεν έγινε έρευνα σε σχέση με την κατάσταση που επικρατεί στην χώρα του που καθιστούν επικίνδυνη την επιστροφή του και/ή κατά πόσο θα έπρεπε να του δοθεί συμπληρωματική προστασία. Ούτε ακολουθήθηκαν οι νενομισμένες διαδικασίες εξέτασης ασύλου, καθότι δεν υπάρχει κατάρτιση του λειτουργού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης Ασύλου (στο εξής ΕΥΥΑ), ότι η συμμετοχή του λειτουργού ΕΥΥΑ θα πρέπει να συνοδεύεται με συμμετοχή λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου και/ή ότι αναρμοδίως και χωρίς σχετική εξουσιοδότηση μετέχουν οι λειτουργοί της ΕΥΥΑ στην διαδικασία εξέτασης ασύλου. Πρόσθετα, η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και λήφθηκε από αναρμόδιο πρόσωπο.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση αντιτείνουν ότι ο Αιτητής έχει το βάρος απόδειξης να θεμελιώσει το βάσιμο του φόβου δίωξης ή να τεκμηριώσει ότι εμπίπτει στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Αναφέρουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, από εξουσιοδοτημένο  πρόσωπο, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η Αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης. Υποδεικνύουν συγκεκριμένα σημεία της έκθεσης/εισήγησης που κλονίζουν την εσωτερική αξιοπιστία του.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Αρχικά θα πρέπει να υποδειχθεί ότι οι θέσεις του Αιτητή όπως καταγράφονται από τον συνήγορο του στην Γραπτή του Αγόρευση δεν χωρίζονται ευκρινώς σε ανάλογες παραγράφους, μια για κάθε νομικό σημείο, το οποίο θα αναφέρεται συνοπτικά ως ο Κανονισμός 6(α) του περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2019 έως 2022 (3/2019). Η Γραπτή Αγόρευση του μέσω του δικηγόρου του σε κάποια σημεία αναλώνεται μόνο στην επανάληψη διατάξεων νόμων και κανόνων δικαίου χωρίς να γίνεται υπαγωγή τους σε πραγματικά γεγονότα και νομικά δεδομένα της υπόθεσης με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπαρκούς αιτιολόγησης. Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζονται κατ΄ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμό 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας  Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως. Επομένως, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης. (Βλέπε σχετικά, Δημοκρατία ν. Κουκκουρή(1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598).

 

Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πάνω νομολογιακές αρχές που εφαρμόζονται και στην παρούσα υπόθεση, προχωρώ να εξετάσω λόγους ακύρωσης που πληρούν τις προϋποθέσεις αιτιολόγησης και μπορούν να συνδεθούν με πραγματικά γεγονότα και νομικά σημεία της υπόθεσης.

 

Με βάση το Άρθρο 13 (1Α) περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022, (Ν.6(Ι)/2000) «Όταν ταυτόχρονες αιτήσεις από μεγάλο αριθμό υπηκόων τρίτων χωρών ή ανιθαγενών καθιστούν αδύνατη στην πράξη την έγκαιρη διεξαγωγή συνεντεύξεων επί της ουσίας κάθε αίτησης από την Υπηρεσία Ασύλου, το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται με διάταγμα, το οποίο δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να προβλέπει ότι εμπειρογνώμονες από άλλα κράτη μέλη, οι οποίοι επιστρατεύονται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο ή από άλλο συναφή οργανισμό, μπορούν προσωρινά να συμμετέχουν στη διενέργεια των συνεντεύξεων αυτών.[…]. Υπάρχει σχετικό διάταγμα του Υπουργικού Συμβουλίου στις 13/09/19 με την Κ.Δ.Π.297/2019 για συνδρομή εμπειρογνωμόνων από την ΕΥΥΑ, ο δε ισχυρισμός του Αιτητή ότι η συμμετοχή του λειτουργού της ΕΥΥΑ στις συνεντεύξεις θα πρέπει να συνοδεύεται με συμμετοχή λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου δεν βρίσκει έρεισμα ούτε στο γράμμα ούτε στο πνεύμα της πρόνοιας του Νόμου και/ή της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση), συνεπώς απορρίπτεται.

 

Απορρίπτεται και η θέση ότι αναρμοδίως οι λειτουργοί της ΕΥΥΑ προβαίνουν σε εισηγήσεις/εκθέσεις προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Στην υπόθεση με Υποθ. Αρ.453/21 M.P.B. v Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, ημερ.10/01/2022, επί παρόμοιου ισχυρισμού επί αυτού του θέματος αποφασίστηκαν τα ακόλουθα, τα οποία και υιοθετούνται για σκοπούς της παρούσας απόφασης: 

 

«Αρχικά σημειώνω ότι στα πλαίσια συμφωνημένης παροχής βοήθειας από την EASO προς την Κυπριακή Δημοκρατία, οι εξουσιοδοτημένοι λειτουργοί της EASO βοηθούν στην εξέταση της υπόθεσης. Οι λειτουργοί της EASO ενεργούν για την Υπηρεσία Ασύλου και η απόφαση λαμβάνεται από την κυπριακή Υπηρεσία Ασύλου.

[.]

Περαιτέρω, σημειώνω ότι η αρμοδιότητα ενός διοικητικού οργάνου καθορίζεται ή από το Σύνταγμα ή από το νόμο ή από κανονιστική ή διοικητική πράξη που εκδίδεται κατ' εξουσιοδότηση νόμου.

Επί τούτου παραπέμπω στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 439/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 2010, για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο, ο οποίος και αποτελεί πηγή δικαίου στην Κυπριακή έννομη τάξη δυνάμει του Άρθρου 1Α του Συντάγματος. Παραθέτω το περιεχόμενο των Άρθρων 10, 13, 14 και 18 του Κανονισμού 439/2010 τα οποία και παραθέτω:

«Άρθρο 10

Δράσεις στήριξης στα κράτη μέλη

Κατόπιν αιτήσεως των ενδιαφερόμενων κρατών μελών, η Υπηρεσία Υποστήριξης συντονίζει τις δράσεις στήριξης των κρατών μελών των οποίων τα συστήματα ασύλου και υποδοχής υφίστανται ιδιαίτερες πιέσεις και, μεταξύ άλλων, συντονίζει:

α) τη δράση υπέρ των κρατών μελών που υφίστανται στην ιδιαίτερες πιέσεις προς διευκόλυνση της αρχικής ανάλυσης των αιτήσεων ασύλου που εξετάζονται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές,

β)τη δράση που επιτρέπει τη διάθεση κατάλληλων δομών υποδοχής από το κράτος μέλος που υφίσταται ιδιαίτερες πιέσεις, ιδίως επείγουσας στέγασης, μέσων μεταφοράς και ιατρικής βοήθειας,

γ)τις ομάδες υποστήριξης για το άσυλο, οι λεπτομέρειες λειτουργίας των οποίων καθορίζονται στο κεφάλαιο 3.

[.]

Άρθρο 13

Συντονισμός

1.   Το ή τα κράτη μέλη που υφίστανται ιδιαίτερες πιέσεις μπορούν να ζητήσουν από την Υπηρεσία Υποστήριξης να αποστείλει ομάδα υποστήριξης για το άσυλο. Το αιτούν ή τα αιτούντα κράτη μέλη παρέχουν ιδίως περιγραφή της κατάστασης, δηλώνουν τους στόχους της αίτησης για αποστολή ομάδων και διευκρινίζουν τις εκτιμώμενες απαιτήσεις αποστολής ομάδων, σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 1.

2.   Ανταποκρινόμενη σε ένα τέτοιο αίτημα, η Υπηρεσία Υποστήριξης μπορεί να συντονίζει την απαιτούμενη επιχειρησιακή και τεχνική συνδρομή για το ή τα αιτούντα κράτη μέλη και την αποστολή, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, ομάδας υποστήριξης για το άσυλο στην επικράτεια του ή των εν λόγω κρατών μελών με βάση επιχειρησιακό σχέδιο, κατά το άρθρο 18.

Άρθρο 14

Τεχνική συνδρομή

Οι ομάδες υποστήριξης για το άσυλο παρέχουν εμπειρογνωσία, όπως συμφωνήθηκε στο επιχειρησιακό σχέδιο κατά το άρθρο 18, ιδίως όσον αφορά τις υπηρεσίες διερμηνείας, πληροφορίες όσον αφορά τις χώρες καταγωγής και γνώση όσον αφορά την εξέταση και τη διαχείριση των φακέλων ασύλου, στο πλαίσιο των δράσεων στήριξης προς τα κράτη μέλη στα οποία αναφέρεται το άρθρο 10.

[.]

Άρθρο 18

Επιχειρησιακό σχέδιο

1.   Ο εκτελεστικός διευθυντής και το αιτούν κράτος μέλος εγκρίνουν επιχειρησιακό σχέδιο, όπου καθορίζονται με ακρίβεια οι συνθήκες αποστολής των ομάδων υποστήριξης για το άσυλο. Το επιχειρησιακό σχέδιο περιλαμβάνει:

α)την περιγραφή της κατάστασης, του τρόπου δράσης και των στόχων της αποστολής, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρησιακού στόχου,

β)την προβλεπόμενη διάρκεια της αποστολής της ομάδας,

γ)τη γεωγραφική περιοχή ευθύνης στο αιτούν κράτος μέλος, στο οποίο αποστέλλονται οι ομάδες,

δ)την περιγραφή των καθηκόντων και των ειδικών οδηγιών για τα μέλη των ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των βάσεων δεδομένων που έχουν την άδεια να συμβουλεύονται, καθώς και τον εξοπλισμό που δύνανται να χρησιμοποιούν στο κράτος μέλος και,

ε)τη σύνθεση των ομάδων.

2. Για οποιεσδήποτε τροποποιήσεις ή προσαρμογές του επιχειρησιακού σχεδίου απαιτείται η συμφωνία του εκτελεστικού διευθυντή και του αιτούντος κράτους μέλους. Η Υπηρεσία Υποστήριξης αποστέλλει πάραυτα αντίγραφο του τροποποιημένου ή προσαρμοσμένου επιχειρησιακού σχεδίου στα συμμετέχοντα κράτη μέλη.»

 

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες της ομάδας υποστήριξης της EASO στο έδαφος του συμμετέχοντα κράτους μέλους ρυθμίζονται από το εκάστοτε συμφωνημένο επιχειρησιακό σχέδιο.»

 

Υπάρχει σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο για την χρονική περίοδο του 2020^[1], για την χρονική περίοδο 2021^[2] όπως επίσης και για την χρονική περίοδο 2022-2024^[3] μεταξύ ΕΥΥΑ και Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεπώς, κατά τον επίδικο χρόνο της συνέντευξης του Αιτητή και της ημερομηνίας ετοιμασίας έκθεσης/εισήγησης από τον λειτουργό της ΕΥΥΑ υπήρχε σε ισχύ σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο. Συνεπώς, η παροχή βοήθειας και υποστήριξης προς την Υπηρεσία Ασύλου από λειτουργό της EΥΥΑ στα πλαίσια εξέτασης της αίτησης του Αιτητή από την Υπηρεσία Ασύλου, έγινε στα πλαίσια της υφιστάμενης εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενόσω είχε ήδη υπογραφεί και τεθεί σε ισχύ το επιχειρησιακό σχέδιο μεταξύ της ΕΥΥΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Ούτε από τις πιο πάνω πρόνοιες προκύπτει ότι οι λειτουργοί της ΕΥΥΑ δεν μπορούν να διεκπεραιώνουν συνεντεύξεις και εισηγήσεις/εκθέσεις επί αιτημάτων ασύλου, ούτε δε τους έχει μεταβιβασθεί αποφασιστική αρμοδιότητα επί των αιτήσεων ασύλου, η οποία λαμβάνεται από εξουσιοδοτημένο, από τον Υπουργό Εσωτερικών,  πρόσωπο. Όπως δε προκύπτει από την Ένσταση και το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.») η απόφαση και/ή η έγκριση της έκθεσης για απόρριψη της αίτησης λήφθηκε από τον κο Α. Αγρότη που είναι εγκύρως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό για να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και/ή να προχωρεί σε έκδοση αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας με βάση την σχετική εξουσιοδότηση 09/06/22 που εντοπίζεται ως ερυθρό 86 Δ.Φ. (η οποία εξουσιοδότηση είναι σε σύμπνοια με το Άρθρο 2 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2022, (Ν.6(Ι)/2000). Ο κος Αγρότης ενέκρινε την έκθεση/εισήγηση του λειτουργού της ΕΥΥΑ και δεν υπάρχει οτιδήποτε που να καταδεικνύει ότι δεν μελέτησε το αίτημα, των σχετικών στοιχείων της υπόθεσης και των αιτιάσεων του Αιτητή προτού λάβει την προσβαλλόμενη απόφαση. Με μονογραφή του, σφραγίδα του ονόματος του, ημερομηνία και την σχετική ένδειξη «Η εισήγηση σας για απόρριψη της αίτηση ασύλου και για έκδοση απόφασης επιστροφής εγκρίνεται», τεκμαίρεται ότι συμφώνησε προς όλα όσα τέθηκαν ενώπιον του στην λεπτομερή εισήγηση μετά από εξέταση τους. Ούτε μπορεί να θεωρηθεί αυτή η ενέργεια ως απεμπόληση εξουσίας του να αποφασίζει και η έγκριση της απόρριψης του αιτήματος του Αιτητή και η απόφαση ενσωματώνει στην ουσία και την εισήγηση του λειτουργού της ΕΥΥΑ η οποία είναι υπό τύπο πρακτικού απόφασης. (Βλέπε Υποθ. Αρ. 1360/15, Tuong v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ.28/02/2019)

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό για παραβίαση του Άρθρου 13 περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022 (Ν.6(Ι)/2000) διαπιστώνω από τα στοιχεία του φακέλου του Αιτητή ότι ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό της ΕΥΥΑ για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του. Κατά την συνέντευξη του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις. Τηρήθηκε η νενομισμένη διαδικασία και του παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα σε γλώσσα κατανοητή σε αυτόν. Μετά δε το πέρας της συνέντευξης ο λειτουργός της ΕΥΥΑ, ο διερμηνέας και ο Αιτητής υπέγραψαν κάθε σελίδα της συνέντευξης όπως επίσης στο τέλος του εντύπου της συνέντευξης, βεβαιώνοντας πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του. Επομένως, δεν εντοπίζω οτιδήποτε παράτυπο, παράνομο και μεμπτό στην διαδικασία που ακολουθήθηκε που μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η διαδικασία της συνέντευξης ήτο σε πλήρη σύμπνοια με το Άρθρο 13 & 13Α του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022 (Ν.6(Ι)/2000). Απορριπτέος κρίνεται και ο σχετικός με την διαδικασία συνέντευξης ισχυρισμός περί μη κατάρτισης των λειτουργών, καθότι ούτε εδώ - όπως και στον ισχυρισμό για παράτυπη διαδικασία - ανατράπηκε το τεκμήριο της κανονικότητας που διέπει διοικητικές πράξεις της διοίκησης, με βάση τη πάγια νομολογία. Όπως τονίστηκε στην Υπόθ. Αρ.801/1999, Μαυρονύχη v. Δημοκρατίας,  ημερ.12/03/2001, η διοίκηση τεκμαίρεται πως λειτουργεί σύμφωνα με το Νόμο, εκτός όπου καθαρά αποδεικνύεται πως αυτό δεν συμβαίνει. Στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει από τα ενώπιον μου στοιχεία να έχουν επισυμβεί τα όσα υποδεικνύονται από τον συνήγορο του Αιτητή (Βλέπε Χριστίνα Μιχαηλίδου ν. Δημοκρατίας, (2009) 4 Α.Α.Δ. 929). Στο πλαίσιο δε της κανονικότητας των διοικητικών πράξεων, επί των οποίων υπάρχει μαχητό τεκμήριο, δεν νοείται ανατροπή του με τα όσα επιχειρηματολογεί η πλευρά του Αιτητή. Ούτε έχει προσκομιστεί οποιαδήποτε μαρτυρία επί αυτού του λόγου ακύρωσης που να ανατρέπει τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου.

 

Σε κάθε περίπτωση το ίδιο το Δικαστήριο, αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023, (Ν. 73(I)/2018) προχωρεί σε εξέταση των στοιχείων του Δ.Φ. του Αιτητή σε συνδυασμό με τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης που αφορούν έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ο Αιτητής είναι πολίτης της Νιγηρίας. Γεννήθηκε στο Lagos και μεγάλωσε στο Surulere της Νιγηρίας. Στην αίτηση του για διεθνή προστασία ισχυρίστηκε ότι η οικογένεια του είχε δεχτεί πνευματικές επιθέσεις (spiritual attacks) και για να τον προστατέψει, ο πατέρας του τον πίεσε να γίνει μέλος σε αδελφότητα (cult). Καθώς ο Αιτητής αντιστάθηκε στις πιέσεις από τον πατέρα του, αυτό οδήγησε σε καθημερινές διαφωνίες και απειλές κατά της ζωής του Αιτητή (ερυθρό 1, Δ.Φ.). Κατά τη συνέντευξη ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας του ασκούσε πιέσεις να ενταχθεί σε μια αδελφότητα (ερυθρά 42/1Χ & 43/1Χ, Δ.Φ.). Στην αρχή ο Αιτητής αρνήθηκε να ενταχθεί στην αδελφότητα (ερυθρά 42/1Χ & 43/1Χ, Δ.Φ.) και αυτό οδήγησε σε απειλές από κόσμο στον δρόμο (ερυθρά 42/1Χ, 43/1Χ & 38/3Χ, Δ.Φ.) αλλά και από τον ίδιο τον πατέρα του (ερυθρά 42/1Χ & 43/1Χ, Δ.Φ.). Έπειτα, ο Αιτητής δήλωσε ότι μια μέρα, ο πατέρας του τον κλείδωσε στο σπίτι, απειλώντας τον ότι θα έρθουν άτομα να τον βλάψουν εάν δεν δεχτεί να γίνει μέλος της αδελφότητας (ερυθρά 42/1Χ, 43/1Χ, 39 & 38, Δ.Φ.). Ο Αιτητής κατάφερε να δραπετεύσει από το σπίτι και επέστρεψε το βράδυ (ερυθρά 42/1Χ & 43/1Χ, Δ.Φ.). Από εκείνη την μέρα αποφάσισε ότι πρέπει να φύγει από την Νιγηρία (ερυθρά 42/1Χ & 43/1Χ, Δ.Φ.). Ο Αιτητής φοβάται ότι, αν επιστρέψει στην πατρίδα του, δεν υπάρχει καμία εγγύηση για την ζωή του και πιθανότατα θα συλληφθεί και δολοφονηθεί από την αδελφότητα (ερυθρό 42/2Χ, Δ.Φ.). Στην έκθεση/εισήγηση του ο λειτουργός καταγράφει ότι οι δηλώσεις του Αιτητή όσον αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του ήταν συγκεκριμένες, λεπτομερείς και είχαν συνέπεια, και επίσης είχαν συνοχή με τις διαθέσιμες πληροφορίες για την χώρα καταγωγής του (ερυθρά 83 & 82, Δ.Φ.).

 

Δεν έγινε αποδεκτός όμως, ο ισχυρισμός του που αφορούσε τις πιέσεις που δέχτηκε από τον πατέρα του να ενταχθεί σε αδελφότητα καθώς κρίθηκε εσωτερικά αναξιόπιστος (ερυθρά 82 & 81, Δ.Φ.) Εντοπίστηκε αριθμός αντιφάσεων, ανακριβείς απαντήσεις και αοριστίες στους ισχυρισμούς του Αιτητή που οδήγησαν τον λειτουργό σε απόρριψη τους. Συγκεκριμένα, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παρέχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την αδελφότητα, ενώ τα όσα ήξερε, ήταν αυτά που του είπε η μητέρα του, η οποία βάσει των ισχυρισμών του δεν ήξερε πολλές λεπτομέρειες (ερυθρό 37/2Χ, Δ.Φ.). Δεν γνώριζε ο Αιτητής πληροφορίες σχετικά με την λειτουργία της αδελφότητας, ούτε τον ρόλο και την θέση του πατέρα του (ερυθρό 40/5Χ, Δ.Φ.) ή/και του παππού του (ερυθρά 39/1Χ & 40/6Χ, Δ.Φ.) μέσα στην αδελφότητα. Πέραν τούτου, σημειώνεται η έλλειψη στην παροχή πληροφοριών από πλευράς Αιτητή, σε σχέση με τις απειλές που δεχόταν από κόσμο στον δρόμο  (ερυθρά 38/3Χ & 42/1Χ, Δ.Φ.) αλλά και για το περιστατικό όπου ισχυρίζεται ότι ο πατέρας του τον κλείδωσε στο σπίτι και τον απείλησε για να ενταχθεί στην αδελφότητα (ερυθρά 39/4Χ & 42/1Χ, Δ.Φ.). Τέλος, ο λειτουργός κρίνει ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να δώσει επαρκείς πληροφορίες για το εάν διατρέχει τον οποιαδήποτε κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής του στην Νιγηρία. Σημειώνεται επίσης ότι διατηρεί επαφή με τον πατέρα του, και όταν επικοινωνούν τηλεφωνικώς, δεν γίνεται κάποια αναφορά στην αδελφότητα (ερυθρό 41/3Χ, Δ.Φ.).

 

Πέραν των πιο πάνω σημαντικό αποτελεί και το γεγονός καθυστέρησης υποβολής της αίτησης του, καθότι ο Αιτητής ενώ βρισκόταν στην Κυπριακή Δημοκρατία με το καθεστώς φοιτητή από το 2013, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών το 2017 επέστρεψε – όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του – στην χώρα του, επέλεξε δε να υποβάλει αίτηση ασύλου το 2020 (ερυθρά 43/3Χ, 64-57 Δ.Φ.). Η υπέρμετρη καθυστέρηση στην υποβολή αιτήματός ασύλου χωρίς συγκεκριμένη αιτιολόγηση, είναι στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη από το Δικαστήριο καθότι η ταχύτητα με την οποία κινείται ένας Αιτητής για υποβολή αίτησης ασύλου είναι ένδειξη της ενδεχόμενης γνησιότητας του προβλήματος που αντιμετωπίζει. Χωρίς να είναι καθοριστικό κριτήριο, θεωρώ ότι υπό τις περιστάσεις είναι στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη σε συνδυασμό με τη συνολική εικόνα που παρουσιάζει ο συγκεκριμένος Αιτητής (Βλέπε Υποθ. Αρ. 1669/2011 Mahfuja Akter ν. Δημοκρατίας, ημερ. 22/03/2013, Υποθ. Αρ. 2319/06 Md Jakir Hossain v. Δημοκρατίας, ημερ. 16/07/2008, Υποθ. Αρ. 2051/06 Forhad Molla v. Δημοκρατίας, ημερ. 19/03/2008, Υποθ.Αρ. 571/07 Inram Ashraf  v.

Δημοκρατίας, ημερ. 08/05/2008, Υποθ. Αρ. 1458/2009 Postolachi Konstantin v. Δημοκρατίας, ημερ.25/02/2011)

 

Με βάση τα πιο πάνω καθίσταται σαφές ότι ο Αιτητής δεν έδωσε αναγκαίες και/ή ικανοποιητικές πληροφορίες στα ζητήματα τα οποία θα αναμενόταν να γνωρίζει με λεπτομέρεια. Οι ισχυρισμοί του θα πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην προκύπτουν αντιφάσεις και ανακρίβειες (Βλέπε Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022 (Ν. 6(Ι)/2000). Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. Ούτε τα έγγραφα που ζητήθηκαν να προσκομιστούν μέσω αίτησης (απορρίφθηκε με ενδιάμεση απόφαση ημερομηνίας 12/06/23) θα μπορούσαν να ενισχύσουν και/ή να τεκμηριώσουν ισχυρισμούς/γεγονότα που αναφέρει – για τα οποία κρίθηκε αναξιόπιστος. Σύμφωνα και με την §205(α) του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο αιτητής πρέπει:

 

«(i) Να λέει την αλήθεια και να παρέχει κάθε βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του.

(ii) Να προσπαθεί να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του με κάθε διαθέσιμο αποδεικτικό μέσο και να δώσει ικανοποιητική εξήγηση για τυχόν ελλείψεις τους. Εάν παρουσιασθεί ανάγκη, πρέπει να προσπαθήσει να προσκομίσει πρόσθετα αποδεικτικά μέσα.

(iii) Να δώσει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον ίδιο και τις προηγούμενες εμπειρίες του, τόσο λεπτομερειακό όσο είναι αναγκαίο, ώστε να δοθεί στον εξεταστή η δυνατότητα να διαπιστώσει τη συνδρομή των σχετικών γεγονότων. Πρέπει ακόμη να κληθεί να δώσει μια συναφή εξήγηση ως προς όλους τους λόγους που επικαλείται για να υποστηρίξει την αίτηση για το καθεστώς του πρόσφυγα και να απαντήσει σε όσες ερωτήσεις του τεθούν.»

 

Ούτε οι παραπομπές του δικηγόρου του Αιτητή στο Σημείωμα Καθοδήγησης της EASO για την Νιγηρία του 2021, ενισχύουν τους ισχυρισμούς του[4]. Τα όσα αναφέρονται σε εξωτερικές πηγές, ήτοι ότι η απάντηση των υπηρεσιών ασφαλείας της Νιγηρίας είναι ανεπαρκής στην βία αδελφοτήτων και/ή ένοπλων συγκρούσεων συμμοριών[5] και ότι άτομα στοχοποιούνται από μαθητικές αδελφότητες (και/ή εκτίθενται σε πράξεις τόσο σοβαρής φύσης που ισοδυναμούν με δίωξη)[6] δεν μπορούν να ανατρέψουν, ως η ανωτέρω ανάλυση, το στοιχείο εσωτερικής αναξιοπιστίας των δηλώσεων του Αιτητή. Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας, το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτητή (Βλέπε §204^[7] του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Σύμφωνα με τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (Βλέπε §37-38^[8] του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Συνεπώς, η έκθεση/εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και η επακόλουθη κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2022, (Ν.6(Ι)/2000) είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας και είναι δεόντως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής απέτυχε να καταδείξει ότι σε περίπτωση επιστροφής στην χώρα καταγωγής του, υπάρχει κίνδυνος δίωξης της για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων.

 

Από τα ενώπιον μου στοιχεία, επίσης, καταδεικνύεται ότι ο λειτουργός αξιολόγησε μέσω επίσημων πηγών πληροφόρησης κατά πόσο υπάρχει κίνδυνος ο Αιτητής να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του ήτοι καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται, ούτως ώστε να δικαιούται συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022, (Ν. 6(Ι)/2000) (ερυθρό 78-76 Δ.Φ.). Αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, στην περιφέρεια Lagos, όπου βρίσκεται ο τελευταίος τόπος διαμονής του σύμφωνα με τη βάση δεδομένων της ACLED^[9] (The Armed Conflict Location & Event Data Project) για το χρονικό διάστημα 23/06/22 έως 23/06/23 έχουν καταγραφεί μόνο 197 περιστατικά χρήσης βίας με συνολικά 57 θύματα. Πιο συγκεκριμένα, από τα 197 περιστατικά τα 55 είναι διαδηλώσεις χωρίς (καταγεγραμμένους) θανάτους, τα 49 είναι ταραχές με 12 (καταγεγραμμένους) θανάτους, τα 52 είναι περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών με 23 (καταγεγραμμένους) θανάτους, 12 είναι στρατηγικές εξελίξεις χωρίς (καταγεγραμμένους) θανάτους και 29 είναι μάχες με 29 (καταγεγραμμένους) θανάτους. Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός του Lagos είναι γύρω στα 12 εκατομμύρια[10].

 

Ο σχετικά χαμηλός αριθμός των συμβάντων -σε συνδυασμό πάντα με άλλες πηγές- ενδεικνύει το ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο κινδύνου αδιάκριτης βίας σε βάρος αμάχων της περιοχής Lagos της Νιγηρίας. Ούτε προκύπτει ότι στην περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή υφίσταται κάποια εσωτερική ένοπλη σύρραξη και άσκηση αδιάκριτης βίας ώστε να αποτελεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής του λόγω της παρουσίας του και μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει. Ούτε στην περίπτωση του Αιτητή έχουν τεκμηριωθεί οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία που να υποδηλώνουν και να καταδεικνύουν ειδικώς ότι θα τεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης.

 

Επομένως, με βάση όλα τα ανωτέρω δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε  Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270).

 

Το ίδιο δε Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

Λαμβάνω δε υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών με την Κ.Δ.Π.166/2023 ημερομηνίας 26/05/2023 καθόρισε την χώρα καταγωγής του Αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας και δεν τεκμηρίωσε με τους ισχυρισμούς του ότι η χώρα του δεν είναι ασφαλής στη συγκεκριμένη περίπτωσή του.

 

Για όλους του πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

                         

 

                         

 

 Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.