
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 2148/23
10 Ιανουαρίου, 2025
[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
P. O. MBA.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας,
μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
..................................................
O αιτητής παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου.
Χρυστάλλα Παφίτη για Αγγελική Λαζάρου, Δικηγόρος για τον αιτητή
Ιωάννα Χαραλάμπους, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 09/05/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και στις 15/10/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές. Ο αιτητής παρέλαβε στις 18/10/2021 τη Βεβαίωση υποβολής αιτήματος διεθνούς προστασίας (Confirmation of Submission of an Application for International Protection).
Στις 26/04/2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum, στο εξής: EUAA). Ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή και στις 09/05/2023, αρμόδιος λειτουργός εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών, να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης του αιτητή. Στις 29/05/2023, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση σχετικά με το αίτημα του αιτητή η οποία στις 07/06/2023 παραλήφθηκε από τον ίδιο. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή κατά το στάδιο των διευκρινίσεων ενώπιον του Δικαστηρίου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούσε μέσω της Γραπτής της Αγόρευσης και δήλωσε πως προωθεί τους νομικούς ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας και έλλειψης δέουσας αιτιολογίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Συνεπώς, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.
Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατόπιν δέουσας υπό τις περιστάσεις έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στο αρμόδιο όργανο. Κατά συνέπεια, εισηγείται πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Κατά συνέπεια, θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αιτιολόγησε πλήρως την απόφασή του μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Στην αίτηση που υπέβαλε ο αιτητής στην Υπηρεσία Ασύλου κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή ο θείος του τον κατηγόρησε ότι εκμεταλλεύτηκε τον γιο του για να κερδίσει χρήματα μέσω τελετουργιών. Ειδικότερα κατέγραψε ότι πήρε τον γιο του θείου του στην πόλη για να εργαστεί και την 1η Ιουλίου 2021, ο ξάδερφός του πήγε στην εργασία του και δεν επέστρεψε. Τότε, ο θείος του άρχισε να τον απειλεί ότι θα τον σκοτώσει αν δεν επιστρέψει ο γιος του. Στις 22 Ιουλίου 2021, ο θείος του και οι χωριανοί επιτέθηκαν και έκαψαν το σπίτι του αιτητή, όμως ο αιτητής κατάφερε να δραπετεύσει. Επιπλέον, οι χωρικοί τον κατηγόρησαν ότι είναι δολοφόνος και αιρετικός και ότι θα τον σκοτώσουν γιατί χρησιμοποίησε τον γιο του για τελετουργίες. Επισκέφθηκαν την πόλη στις 25 Ιουλίου με σκοπό να του επιτεθούν και ο αιτητής κατάφερε και πάλι να διαφύγει φτάνοντας στην Κυπριακή Δημοκρατία προκειμένου να ζητήσει προστασία (ερυθρά 1-3, του διοικητικού φακέλου).
Κατά τη συνέντευξή του, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι γεννήθηκε στην Onitsa της πολιτείας Anambra και το 2016 μετοίκησε στην πόλη Festac της πολιτείας Lagos της Νιγηρίας η οποία, όπως ανέφερε, αποτελεί και το συνήθη τόπο διαμονής του στη χώρα του (ερυθρό 30 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Σε σχέση με το θρήσκευμα, την εθνικότητα και τη γλώσσα του, ο αιτητής δήλωσε ότι είναι Χριστιανός, ανήκει στους Igbo και ομιλεί Αγγλικά, καθώς επίσης και τη γλώσσα των Igbo (ερυθρά 34 1Χ και 31 3Χ, του διοικητικού φακέλου). Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, ανέφερε ότι δεν είναι παντρεμένος και είναι άτεκνος. Ο αιτητής δήλωσε ότι οι γονείς του διαμένουν στην Onitsa όπως επίσης και η αδερφή του (ερυθρό 31 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Όσον αφορά το μορφωτικό του επίπεδο και το επάγγελμά του, ανέφερε ότι είναι απόφοιτος του πανεπιστημίου Nnamdi με πτυχίο στις πολιτικές επιστήμες και, όπως ανέφερε, ήταν ιδιοκτήτης καταστήματος πώλησης προϊόντων υπόδησης και ένδυσης (ερυθρό 31 2Χ, 4Χ του διοικητικού φακέλου).
Όσον αφορά τους λόγους που τον οδήγησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής ανέφερε ότι τις διακοπές του Πάσχα, τον Απρίλιο, επισκέφθηκε το χωριό του. Ενόσω βρισκόταν εκεί, ο θείος του τον παρακάλεσε να πάρει τον γιο του μαζί στην πόλη για να τον εκπαιδεύσει στο εμπόριο και ο αιτητής αποδέχτηκε την πρόταση. Μερικούς μήνες αργότερα, τον Ιούλιο 2021, όταν ο αιτητής επέστρεψε στο σπίτι δεν βρήκε τον ξάδερφό του. Παρά το ότι τον κάλεσε στο τηλέφωνο, ο αιτητής δεν έλαβε καμία απάντηση και ο ξάδερφος του δεν επέστρεψε στο σπίτι το βράδυ. Την επόμενη μέρα, ο αιτητής αποφάσισε να δηλώσει την εξαφάνισή του στην αστυνομία. Μετά την πάροδο δύο ημερών περιμένοντας κάποιο νέο, ο αιτητής επικοινώνησε με την μητέρα του η οποία του πρότεινε να αναφέρει την εξαφάνιση στον θείο του, κάτι το οποίο ήταν δύσκολο για τον αιτητή, ωστόσο τελικά τον ενημέρωσε. Ο θείος του δεν αποδέχτηκε ότι ο γιος του εξαφανίστηκε και απαίτησε από τον αιτητή εντός μίας εβδομάδας να του επιστρέψει το παιδί του. Ο αιτητής κατέβαλε προσπάθειες να βρει τον ξάδερφό του ζητώντας βοήθεια από τις αστυνομικές αρχές.
Ο αιτητής ισχυρίστηκε πως τέτοιου είδους προβλήματα όπως δολοφονίες και απαγωγές συμβαίνουν συχνά στη Νιγηρία και αναφέρθηκε και στη γενικότερη κατάσταση ανασφάλειας που επικρατεί στην χώρα του. Μετά από μία εβδομάδα, ο αιτητής δεν μπορούσε να επισκεφθεί το χωριό, επειδή δεν γνώριζε τι είχε συμβεί στον ξάδερφό του. Εντούτοις, ο θείος του ανακοίνωσε στους χωρικούς, ότι ο αιτητής πήρε τον γιο του με σκοπό να τον χρησιμοποιήσει σε τελετές για να κερδίσει χρήματα. Όταν ο αιτητής επισκέφθηκε το χωριό, προσπάθησε να τους εξηγήσει τι έγινε χωρίς όμως να τον πιστέψουν με αποτέλεσμα να τον συλλάβουν με την κατηγορία ότι σκότωσε τον αδερφό τους, ότι είναι αιρετικός και ότι θα τον φυλακίσουν. Έτσι, τον έδεσαν με σκοπό να τον κρεμάσουν. Ανέφερε ότι κατά την κράτησή του η οποία διήρκησε για δύο μέρες βρισκόταν σε ένα δωμάτιο χωρίς φαγητό και χωρίς να γνωρίζει η μητέρα του που βρισκόταν.
Το βράδυ, κάποιο πρόσωπο του μαρτύρησε τι σχεδίαζαν να κάνουν και με την βοήθεια του προσώπου αυτού αφέθηκε ελεύθερος. Ο αιτητής κατόρθωσε να δραπετεύσει και να απευθυνθεί προς το Lagos και την επόμενη μέρα όταν οι χωρικοί αντιλήφθηκαν ότι ο αιτητής το έσκασε, προέβησαν σε εμπρησμό του σπιτιού του και έδιωξαν την μητέρα του από το χωριό. Στη συνέχεια, κάποιο βράδυ εισέβαλαν στο σπίτι του αιτητή στην πολιτεία Lagos και ο αιτητής και πάλι κατάφερε να διαφύγει από το παράθυρο. Ακολούθως, υπέβαλε καταγγελία στις αστυνομικές αρχές, ωστόσο του ανέφεραν πως δεν μπορούν να τον βοηθήσουν καθότι είναι άνθρωποι από το χωριό του. Ο αιτητής τέλος ανέφερε ότι μοιράστηκε την ιστορία του με κάποιον φίλο του καθότι δεν ήξερε τι άλλο να κάνει και εν τέλει αποφάσισε να πουλήσει την επιχείρησή του για να φτάσει στην Κυπριακή Δημοκρατία (ερυθρό 29 1Χ του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να αναφέρει ο αιτητής τι πιστεύει ότι συνέβη στον ξάδερφό του, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει και επίσης συμπλήρωσε ότι ακόμα δεν έχει επιστρέψει (ερυθρό 28 1Χ, του διοικητικού φακέλου).
Ο αιτητής δήλωσε πως κατάφερε να παραμείνει ασφαλής μέχρι που εγκατέλειψε την χώρα του, επειδή βρισκόταν στο Lagos για πολλά χρόνια και είχε την βοήθεια του φίλου του. Όπως δήλωσε, δεν θα μπορούσε να επιστρέψει στο σπίτι του, έτσι μετά την πώληση των καταστημάτων του, ταξίδεψε από το Lagos (ερυθρό 26 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στην χώρα του και να είναι ασφαλής επειδή μπορεί να του συμβεί το οτιδήποτε. Ο αιτητής ανέφερε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Νιγηρία καταπατούνται και πως αν υπήρχε σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν είχε σκοπό να εγκαταλείψει την χώρα του.
Επιπλέον ανέφερε ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στην χώρα του λόγω του ότι είναι καταζητούμενος στο χωριό του, θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 29 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Επιπρόσθετα, ο αιτητής αναφέρει πως όσο ζούσε με τον ξάδερφό του στην πόλη, είχαν πολύ καλή σχέση, όμως λόγω του ότι ήταν αρκετά νεαρότερος δεν πήγαιναν παντού μαζί. Η τελευταία φορά που τον είδε ήταν την 1η Ιουλίου 2021 και την επόμενη μέρα, υπέβαλε την εξαφάνισή του στην αστυνομία. Ο αιτητής, περαιτέρω δήλωσε ότι ανακοίνωσε στον θείο του για την εξαφάνιση του ξαδέρφου του στις 8 Ιουλίου. Ο αιτητής ανέφερε ακόμα ότι μπορούσε να κατανοήσει την αντίδραση του θείου του καθότι ήταν το μοναδικό του τέκνο, ωστόσο, ο θείος του δεν τον πίστεψε και θεωρούσε τον αιτητή υπεύθυνο χωρίς να είναι σε θέση να ακούσει την πλευρά του αιτητή. Επιπλέον, ανέφερε ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα του λόγω του ότι είναι καταζητούμενος στο χωριό του, θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 29 2χ, του διοικητικού φακέλου). Επιθυμία του, όπως ανέφερε είναι να παραμείνει στην Κυπριακή Δημοκρατία, παρά το ότι δεν επιθυμούσε να εγκαταλείψει την χώρα του, ωστόσο αναγκάστηκε λόγω της κατάστασης. Στην Κυπριακή Δημοκρατία δήλωσε τέλος, πως αισθάνεται ασφαλής και χαρούμενος (ερυθρό 26 του διοικητικού φακέλου).
Στη βάση των ανωτέρω ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε δυο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αναφορικά με την ταυτότητα, το προσωπικό του προφίλ και τη χώρα καταγωγής του, ο οποίος έγινε αποδεκτός, αφού κρίθηκε εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστος στις δηλώσεις του. Αντιθέτως, ο δεύτερος ισχυρισμός ως προς το ότι κατηγορήθηκε από τον θείο του ότι δολοφόνησε τον ξάδερφό του μετά από τελετές για χρήματα, δεν έγινε αποδεκτός καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός του και οι απαντήσεις του στις ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού, χαρακτηρίζονταν από γενικότητα και αοριστία.
Προχωρώντας στη διερεύνηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού, ο λειτουργός ανέτρεξε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από τις οποίες άντλησε πληροφορίες σχετικά με πρακτικές αφρικανικών παραδόσεων σε τελετουργίες που αποφέρουν χρήματα, αφού στις αφρικανικές κουλτούρες υπάρχουν μύθοι που σχετίζονται με την δημιουργία πλούτου και πεποιθήσεις ότι ο πλούτος μπορεί να αποκτηθεί μέσω μεταφυσικών δυνάμεων. Ο λειτουργός ωστόσο έκρινε ότι λόγω της προσωπικής φύσης των δηλώσεων του αιτητή, δεν μπορούσαν να ανευρεθούν περαιτέρω πληροφορίες και αφού η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή δεν τεκμηριώθηκε, σε συνδυασμό λοιπόν με την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός δεν έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό του στο σύνολό του.
Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη το μοναδικό αποδεκτό ισχυρισμό, τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, τη μη παρουσίαση οποιουδήποτε στοιχείου ευαλωτότητας από πλευράς του ως επίσης και ότι στη χώρα του δεν υπέστη οποιασδήποτε μορφής δίωξη ή σοβαρή βλάβη αλλά και κατόπιν παράθεσης και αξιολόγησης πληροφοριών αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos της Νιγηρία, στην οποία αναμενόταν να επέστρεφε ο αιτητής, έκρινε ότι δεν υπήρχαν εύλογοι λόγοι να θεωρείτο ότι σε περίπτωση που επέστρεφε στη χώρα του θα αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του για έναν από τους λόγους του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως ο αιτητής δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα να αντιμετώπιζε κίνδυνο σοβαρής βλάβης, όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου, αφού η κατάσταση στη Νιγηρία και ειδικότερα στην πολιτεία Lagos στην οποία αναμενόταν να επέστρεφε, δεν χαρακτηριζόταν από διεθνή η εσωτερική ένοπλη σύγκρουση. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης εξέτασε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.
Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τη συνήγορό του αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση. Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε. Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, συμφωνώ με το εύρημα των καθ' ων η αίτηση ότι ο ισχυριζόμενος φόβος δίωξης του αιτητή προβλήθηκε κατά τρόπο γενικό και αόριστο. Ειδικότερα, θα πρέπει να αναφερθεί πως ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει πως ήταν το μέρος που κρατήθηκε, κατά τη διάρκεια των δύο ημερών. Θα αναμένετο από τον αιτητή να αναφέρει με περισσότερη λεπτομέρεια το μέρος που ήταν κρατούμενος αλλά και τις συνθήκες της κράτησής του. Επιπρόσθετα, ομοίως οι αναφορές του αιτητή για την επίθεση που ισχυρίστηκε ότι δέχτηκε στο σπίτι του, στο Lagos ήταν γενικές και αόριστες και οι απαντήσεις του δεν κρίνονται αρκούντως ικανοποιητικές.
Από τα πρακτικά της συνέντευξης του αιτητή παρατηρώ ότι οι αναφορές του σε σχέση με τους ισχυρισμούς του παρουσιάζονται ελλιπείς, χωρίς ευλογοφάνεια και χωρίς τεκμηρίωση στα όσα ισχυρίστηκε σε σχέση με τα γεγονότα τα οποία τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει την χώρα του.
Θα πρέπει βεβαίως να αναφερθεί πως ο προαναφερόμενος ισχυρισμός, αφορά ιδιωτικής φύσεως διαφορά και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να οδηγήσει σε χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, τουλάχιστον με τον τρόπο που προωθήθηκε από τον αιτητή και λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη πως η χώρα καταγωγής του αιτητή θεωρείται ασφαλής χώρα ιθαγένειας δυνάμει της Κ.Δ.Π. 191/24. Επιπρόσθετα, σε σχέση με τον κίνδυνο που ισχυρίζεται ότι διατρέχει ο αιτητής από τον θείο του στη χώρα καταγωγής του, όπως έχω αναφέρει στην απόφασή μου στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020: «Η αόριστη επίκληση ενός κινδύνου ζωής, όταν όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συνεπικουρείται εξ' ουδενός αντικειμενικού στοιχείου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι αρκούντως σοβαρή, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση...»
Επιπλέον, από το σύνολο το στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου κρίνω ότι ορθά διαπιστώθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνταν ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υφίστατο σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Ο αρμόδιος λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του ενέπιπτε στην πολιτεία Lagos της Νιγηρίας, διεξήγαγε έρευνα για τη γενική κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω πολιτεία, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Σε κάθε περίπτωση, στα πλαίσια της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, διεξήχθη περαιτέρω έρευνα σε πρόσφατες πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από τη βάση δεδομένων της ACLED ("Armed Conflict Location and Event Data Project") για το διάστημα από 03/01/2024 έως 03/01/2025, στην πολιτεία Lagos καταγράφηκαν 196 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 93 ανθρώπων. Αναλυτικότερα, έχουν καταγραφεί, 30 εξεγέρσεις/ταραχές (riots) με 19 ανθρώπινες απώλειες, 80 διαμαρτυρίες (protests) με καμία ανθρώπινη απώλεια, 21 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) με 6 ανθρώπινες απώλειες και 65 μάχες (battles) με 68 ανθρώπινες απώλειες. Ειδικότερα για την ίδια χρονική περίοδο, στην πόλη Festac της πολιτείας Lagos, η οποία διαπιστώθηκε ως ο τελευταίος τόπος διαμονής του, έχουν καταγραφεί 3 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων 1 διαμαρτυρία (protests), 1 εξέγερση/ταραχή (riots) και 1 περιστατικό βίας κατά πολιτών (violence against civilians), χωρίς να καταγραφούν σε κανένα από τα τρία περιστατικά ανθρώπινες απώλειες.[1] Σημειώνεται ότι ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Lagos ανέρχεται σε 13,491,800, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022. [2]
Έκθεση της EASO αναφέρει ότι οι πολιτείες όπου γενικά δεν διαπιστώνεται πραγματικός κίνδυνος για έναν άμαχο να επηρεαστεί προσωπικά με βάση την έννοια του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας είναι οι Abia, Akwa Ibom, Anambra, Bauchi, Bayelsa, Cross River, Delta, Ebonyi όπου διέμενε ο αιτητής), Edo, Ekiti, Enugu, Gombe, Imo, Jigawa, kano, Kebbi, Kogi, Kwara, Lagos (πολιτεία όπου διέμενε ο αιτητής), Nasarawa, Niger, Ogun, Ondo, Osun, Oyo, Plateau, Rivers, Sokoto και Taraba, καθώς και η ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Abuja.[3]
Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τόπο όπου διέμενε και στον οποίο αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του στην περιοχή. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, ενήλικος, υγιής, πλήρως ικανός προς εργασία και χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.
Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψιν ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του δυνάμει του άρθρου 12Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την ΚΔΠ 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.
Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, το αρμόδιο όργανο διεξήγαγε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα. Ως εκ τούτου ο ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του.
Η δικηγόρος του αιτητή ισχυρίζεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας. Η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει εάν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο που βασίστηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414).
Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. Στέφανος Φράγκου v. Κυπριακή Δημοκρατίας, (1998) 3ΑΑΔ 270).
Η αιτιολογία της απόφασης του διοικητικού οργάνου συμπληρώνεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371). Η δυνατότητα αυτή υπάρχει όταν τα στοιχεία που βρίσκονται στο φάκελο του Δικαστηρίου συνδέονται με την απόφαση και αποκαλύπτουν τους λόγους που οδήγησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου, μπορεί να λεχθεί ότι αυτά βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω από την προσβαλλόμενη απόφαση και ούτως ή άλλως διαφαίνεται η αιτιολογία της απόφασης και από το κείμενό της (Ηλιόπουλος ν. Α.Η.Κ., Α.Ε. 2452, ημερομηνίας 21.7.2000, Χρυστάλλα Συμεωνίδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 911/93 κ.α., ημερ. 18.4.97). Συνεπώς, από όσα έχω επεξηγήσει ανωτέρω προκύπτει ότι, το αρμόδιο όργανο έλαβε δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση και ως εκ τούτου ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.
Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια σε όλα τα στάδια και υπήρξε επαρκής αιτιολόγηση και η δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 03/01/2024 – 03/01/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Lagos, LOCATION: Festac] (ημερομηνία πρόσβασης 10/01/2025)
[2] City Population https://citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/ (Nigeria – Lagos state) (ημερομηνία πρόσβασης 10/01/2025)
[3] EASO, Nigeria Security Situation - Country of Origin Information Report, June 2021 V. 1.1, σ. 196
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο