
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 538/2024
22 Ιανουαρίου, 2025
[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
K.C.U.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
....................
Ο αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
Ν. Πεσλίκα για Κασσάνδρα Κουπαρή, Δικηγόρος για τον αιτητή
Μ. Φιλίππου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 12/11/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και στις 27/05/2022 συμπλήρωσε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές. Στις 02/06/2022, ο αιτητής παρέλαβε τη Βεβαίωση Υποβολής Αίτησης Διεθνούς Προστασίας (Confirmation of Submission of an Application for International Protection).
Στις 30/10/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (στο εξής «EUAA»). Στις 03/11/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, συγκεκριμένος λειτουργός που δύναται δυνάμει σχετικής εξουσιοδότησης από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού εξέτασε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 12/11/2023. Στις 23/01/2024 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή προς τον αιτητή, στην οποία συμπεριέλαβε την απόφασή της για απόρριψη του αίτηματός του και την Έκθεση - Εισήγηση, η οποία και παραλήφθηκε ιδιοχείρως από τον αιτητή αυθημερόν. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή κατά το στάδιο των διευκρινίσεων ενώπιον του Δικαστηρίου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούσε μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης και δήλωσε πως προωθεί το νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.
Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνθηκε της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης και ανέφερε πως έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους καθ’ ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Κατά συνέπεια, εισηγείται πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Προχωρώ να εξετάσω τον μοναδικό ισχυρισμό που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο και λάμβανε απειλές εξαιτίας της άρνησής του να ενταχθεί ως μέλος μίας αδελφότητας (ερυθρά 1-3, του διοικητικού φακέλου). Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο αιτητής δήλωσε πως γεννήθηκε στην πόλη Aba της πολιτείας Abia της Νιγηρίας όπου και διέμενε μέχρι το έτος 2011 (ερυθρά 37 1x και 38 2x, του διοικητικού φακέλου). Η πόλη Owerri της πολιτείας Imo συνιστά τον τόπο συνήθους διαμονής του προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, στην οποία διέμενε από το 2011 με εξαίρεση μία περίοδο ενός έτους από το 2016 όπου ζούσε στην πολιτεία Akwa Ibom (ερυθρό 37 1x, του διοικητικού φακέλου). H εθνοτική του καταγωγή είναι Igbo και είναι Χριστιανός Καθολικός στο θρήσκευμα (ερυθρό 38 2x, του διοικητικού φακέλου). Η μητρική του γλώσσα είναι Igbo και ομιλεί επίσης Αγγλικά (ερυθρό 37 1x, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση, ο αιτητής δήλωσε πως δεν είναι παντρεμένος και ότι οι γονείς του και τα πέντε αδέλφια του ζουν στην πόλη Aba (ερυθρό 37 2x, του διοικητικού φακέλου). Ως προς το μορφωτικό του υπόβαθρο, ο αιτητής ανέφερε ότι είναι κάτοχος πτυχίου από πανεπιστήμιο της χώρας καταγωγής του (ερυθρά 37 1x και 38 2x, του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο, δήλωσε ότι ενόσω σπούδαζε, εργαζόταν ως καθαριστής ξενοδοχείου (ερυθρό 36 1x, του διοικητικού φακέλου).
Ο αιτητής περί τον Σεπτέμβριο του 2018 εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και ταξίδεψε αεροπορικώς χρησιμοποιώντας το διαβατήριο του στο αεροδρόμιο της χώρας καταγωγής του, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δυσκολία κατά την έξοδό του και μετέβη στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, από όπου και εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές περί τον Φεβρουάριο του 2022 (ερυθρό 36 1x-2x, του διοικητικού φακέλου).
Κληθείς να παραθέσει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής δήλωσε ότι κατά τον τελευταίο χρόνο των σπουδών του συγκατοικούσε με ένα πρόσωπο το οποίο είχε γνωρίσει στο πανεπιστήμιο και κάποιοι φίλοι του που τον επισκέπτονταν, είχαν ζητήσει από τον αιτητή να ενταχθεί ως μέλος της αδελφότητας στην οποία ανήκαν γιατί τους άρεσε ο τρόπος με τον οποίο ντυνόταν (ερυθρά 34 1x, 33 2x και 35 2x, του διοικητικού φακέλου). Όταν ο αιτητής αρνήθηκε να αποδεχθεί την πρότασή τους επειδή είναι Χριστιανός, ξεκίνησαν να τον απειλούν ότι θα τον σκοτώσουν, αναφέροντας του κιόλας ότι πρέπει να ενταχθεί ως μέλος, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η ζωή του θα είναι δύσκολη (ερυθρά 33 2x και 34 1x, του διοικητικού φακέλου).
Παρόλο που κάποια στιγμή εγκατέλειψε τον τόπο διαμονής του, συνέχισαν να τον ενοχλούν στο πανεπιστήμιο κλέβοντας του χρήματα και προσωπικά του αντικείμενα, αναφέροντας του ότι ο μόνος τρόπος για να σταματήσουν, ήταν να ενταχθεί ως μέλος τους (ερυθρά 31 1x, 32 2x και 34 1x, του διοικητικού φακέλου). Μάλιστα, ως ανέφερε ο αιτητής, δεν του είχαν επιτρέψει να συμμετέχει σε μία εξέταση και όταν το ανέφερε στον υπεύθυνο του πανεπιστημίου και κλήθηκε ο πρώην συγκάτοικός του να δώσει εξηγήσεις, αρνήθηκε ό,τι είχε συμβεί κάτι τέτοιο και ο αιτητής είχε αποβληθεί (ερυθρά 30 1x, 31 1x και 34 1x, του διοικητικού φακέλου).
Μετά την εξέταση, το εν λόγω πρόσωπο επισκέφθηκε τον αιτητή μαζί με κάποια άλλα πρόσωπα, τον μετέφεραν σε άγνωστο μέρος και αφού τον κτύπησαν, τον εγκατέλειψαν (ερυθρά 30 2x και 34 1x, του διοικητικού φακέλου). Ως ανέφερε ο αιτητής, το μόνο που γνωρίζει είναι ότι κρατείτο για πάνω από μία ώρα σε ένα άδειο δωμάτιο στην πόλη Owerri, χωρίς φώτα και με δεμένα τα μάτια, ώστε να μην ήταν σε θέση να δει τα πρόσωπα που τον κτύπησαν (ερυθρά 29 1x και 30 2x, του διοικητικού φακέλου). Όταν εγκατέλειψαν το μέρος, ο αιτητής είχε καλέσει ένα φίλο του που τον συνόδευσε στο φαρμακείο, καθώς το χέρι του και το πόδι του είχαν παραλύσει από τα κτυπήματα (ερυθρό 29 1x, του διοικητικού φακέλου). Δεν υπέβαλε καταγγελία στην αστυνομία για το εν λόγω περιστατικό, καθώς τον είχαν απειλήσει ότι θα σκοτώσουν την οικογένειά του (ερυθρό 29 1x, του διοικητικού φακέλου). Μετά το εν λόγω περιστατικό, ενημέρωσε σχετικά τους γονείς του και αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του (ερυθρά 29 1x και 34 1x, του διοικητικού φακέλου).
Κληθείς να παραθέσει περισσότερες πληροφορίες για τον συγκάτοικό του, δήλωσε ότι τον γνώρισε περί το 2016 όταν ξεκίνησε να φοιτά στο ίδιο τμήμα με τον αιτητή, χωρίς ωστόσο να θυμάται να παραθέσει πότε επακριβώς τον είχε γνωρίσει (ερυθρό 34 2x, του διοικητικού φακέλου). Κατόπιν σχετικής πρότασης προς τον αιτητή για να μοιράζονται το ενοίκιο, αποφάσισε να συγκατοικήσει μαζί του, χωρίς να θυμάται ακριβή ημερομηνία (ερυθρό 33 1x, του διοικητικού φακέλου).
Όταν υποβλήθηκαν στον αιτητή ερωτήσεις αναφορικά με την αδελφότητα στην οποία του είχαν ζητήσει να ενταχθεί ως μέλος, ανέφερε ότι αυτή φέρει την ονομασία Black Axe, χωρίς να γνωρίζει οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία για αυτήν. Κληθείς να παραθέσει τις δραστηριότητές της, δήλωσε ότι συνηθίζουν να προβαίνουν σε ληστείες και βιασμούς (ερυθρά 32 1x και 33 2x, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με τις απειλές που λάμβανε από μέλη της εν λόγω αδελφότητας κατά της ζωής του, ο αιτητής δήλωσε ότι αυτές ξεκίνησαν περί το έτος 2016, χωρίς να θυμάται ποιο μήνα επακριβώς και ότι διήρκησαν μέχρι και το έτος 2018 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του (ερυθρό 32 1x-2x, του διοικητικού φακέλου). Ειδικότερα, ως προς το περιεχόμενο των εν λόγω απειλών, ο αιτητής δήλωσε ότι τον είχαν απειλήσει προσωπικά περισσότερο από τρεις φορές ότι θα τον σκοτώσουν σε περίπτωση που δεν ενταχθεί ως μέλος της οργάνωσης και μία φορά τον είχαν κτυπήσει κιόλας (ερυθρό 32 2x, του διοικητικού φακέλου). Η αντίδραση του αιτητή στις απειλές που λάμβανε, ήταν ότι τους ανέφερε ότι δεν θα καταστεί ποτέ μέλος της οργάνωσης (ερυθρό 32 2x, του διοικητικού φακέλου).
Ο αιτητής υπέβαλε καταγγελία στην αστυνομία για τις απειλές που λάμβανε, αλλά ισχυρίστηκε πως η αστυνομία δεν έκανε οποιαδήποτε ενέργεια αναφορικά με την καταγγελία του και ο ίδιος θεωρεί ότι η αδράνεια της αστυνομίας αποδίδεται στο γεγονός ότι ο πατέρας του πρώην συγκάτοικού του είναι πολιτικός. Ο αιτητής δεν γνώριζε να παραθέσει πληροφορίες για την οικογένεια του εν λόγω προσώπου, αλλά ούτε και το όνομα του πολιτικού στον οποίο αναφέρθηκε (ερυθρά 30 1x και 31 2x, του διοικητικού φακέλου).
Ο αιτητής δήλωσε ότι ενόσω διέμενε στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, είχε συναντήσει δύο ομοεθνείς του που ήταν φίλοι του συγκάτοικού του στη χώρα καταγωγής του, οι οποίοι του ζήτησαν να ενταχθεί ως μέλος της αδελφότητας, και επειδή ο αιτητής αρνήθηκε, τον λήστεψαν (ερυθρό 29 2x, του διοικητικού φακέλου). Αναφερόμενος στο ίδιο περιστατικό, σε διαφορετικό σημείο της συνέντευξής του, ο αιτητής δήλωσε ότι περί τον Ιανουάριο του 2022, συνάντησε δύο ομοεθνείς του με τους οποίους αντιμετώπιζε προβλήματα στη χώρα καταγωγής του αναφορικά με την άρνησή του να ενταχθεί στην αδελφότητα. Τα εν λόγω πρόσωπα τον μετέφεραν σε ένα σπίτι, του ζήτησαν να ενταχθεί ως μέλος τους, αυτός αρνήθηκε και τον απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 35 1x-2x, του διοικητικού φακέλου).
Έτσι εγκατέλειψε τις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και εισήλθε στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, χωρίς να υποβάλει καταγγελία στην αστυνομία γιατί, ως δήλωσε, είχε λήξει το διαβατήριο του (ερυθρό 35 1x, του διοικητικού φακέλου). Όταν ωστόσο, του επισημάνθηκε ότι τον Απρίλιο του 2022 είχε λήξει το διαβατήριο του, ο αιτητής ανέφερε ότι ο λόγος που δεν υπέβαλε καταγγελία, ήταν επειδή τον απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 35 1x, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής δήλωσε ότι πέραν τούτου του περιστατικού δεν είχε λάβει οποιαδήποτε άλλη απειλή από τα εν λόγω πρόσωπα (ερυθρά 28 1x και 35 2x, του διοικητικού φακέλου).
Σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, φοβάται ότι ενδεχομένως να τον σκοτώσουν τα πρόσωπα από τα οποία λάμβανε απειλές και που τον κτύπησαν, επειδή αρνήθηκε να ενταχθεί ως μέλος της αδελφότητας στην οποία ανήκαν (ερυθρό 34 1x, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής θεωρεί ότι δεν είναι δυνατόν για τον ίδιο να μετεγκατασταθεί και να ζήσει με ασφάλεια σε κάποιο άλλο μέρος της Νιγηρίας, καθώς τα πρόσωπα από τα οποία λάμβανε απειλές έχουν διασυνδέσεις σε ολόκληρη τη χώρα και ενδεχομένως να τον εντοπίσουν οπουδήποτε και εάν βρίσκεται (ερυθρό 28 2x, του διοικητικού φακέλου).
Στη βάση των ανωτέρω ισχυρισμών, o αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αφορά την ταυτότητα του αιτητή, το προφίλ του, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο οποίος έγινε αποδεκτός, καθότι κρίθηκε εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστος. Ωστόσο, δεν έγινε αποδεκτός ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός που αφορά το ότι ο αιτητής απειλείτο και είχε κτυπηθεί από μέλη της αδελφότητας Black Axe εξαιτίας της άρνησής του να ενταχθεί ως μέλος της εν λόγω αδελφότητας, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι πληροφορίες που παρέθεσε ο αιτητής για τα γεγονότα που απαρτίζουν τον εν λόγω ισχυρισμό του κρίθηκαν γενικόλογες, στερούνταν λεπτομερειών και δεν ήταν ικανοποιητικές. Στην Έκθεση - Εισήγηση, καταγράφονται οι αντιφάσεις στις οποίες υπέπεσε ο αιτητής και οι ανεπάρκειες του αφηγήματός του.
Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, παρατίθενται ορισμένες πληροφορίες που έχουν εντοπιστεί σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την αδελφότητα Black Axe και τη δράση της στη Νιγηρία. Ελλείψει ωστόσο εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του αιτητή, ο εν λόγω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός και απορρίφθηκε στο σύνολό του.
Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τον μοναδικό αποδεκτό ισχυρισμό, το προσωπικό του προφίλ, ότι δεν παρουσιάζει θέματα ευαλωτότητας και κατόπιν παράθεσης και αξιολόγησης πληροφοριών αναφορικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του αιτητή και στην πολιτεία Imo, στην οποία βρίσκεται ο τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή, έκρινε ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση των ισχυρισμών του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του για έναν από τους λόγους του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου, καθότι με βάση έρευνα που διεξήγαγε ο αρμόδιος λειτουργός διαπιστώθηκε ότι η κατάσταση στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, στην οποία βρίσκεται ο τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή και αναμένεται να επιστρέψει ο αιτητής, δεν χαρακτηρίζεται από διεθνή ή εσωτερική ένοπλη σύγκρουση. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης εξέτασε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.
Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τη συνήγορό του, αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός ο οποίος έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου και αφορά ταυτότητα του αιτητή, το προφίλ του, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό, εφόσον προκύπτει πως ορθά έγινα αποδεκτός.
Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού των καθ’ ων η αίτηση περί αναξιοπιστίας του αιτητή ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό. Το αφήγημα του αιτητή στερείται λεπτομερειών, καθώς σε διάφορα σημεία της συνέντευξής του, είναι εμφανής η αδυναμία του να παραθέσει στοιχειώδεις πληροφορίες που συνδέονται άρρηκτα με τον πυρήνα του αιτήματός του. Όπως προκύπτει από το σύνολο της συνέντευξης του αιτητή, ο τελευταίος δεν ήταν σε θέση να παραθέσει πότε επακριβώς ξεκίνησαν οι απειλές εναντίον του, πότε εγκατέλειψε την οικία στην οποία διέμενε με τον συγκάτοικό του, πότε προέβη σε καταγγελία στις αρχές του πανεπιστημίου για το περιστατικό με την εξέταση, αλλά και στην αστυνομία για τις απειλές που λάμβανε, πέραν από τις γενικόλογες αναφορές και τοποθετήσεις του σε διάφορα σημεία της συνέντευξής του ότι τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ξεκίνησαν το 2016 και διήρκησαν μέχρι το 2018 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του. Ακόμα και όταν δήλωσε ότι η αδράνεια της αστυνομίας να λάβει μέτρα σε σχέση με την καταγγελία στην οποία προέβη για τις απειλές που λάμβανε αποδίδεται στο γεγονός ότι η οικογένεια του πρώην συγκάτοικου του είναι δημοφιλής και ότι ο πατέρας του είναι πολιτικός, ο αιτητής δεν ήταν καν σε θέση να παραθέσει το όνομα του εν λόγω προσώπου, για να στοιχειοθετήσει τη δήλωσή του αυτή.
Ο αιτητής δεν περέθεσε αρκετές πληροφορίες αναφορικά με την αδελφότητα Black Axe. Αφ’ ης στιγμής, οι κατ’ ισχυρισμόν απειλές που λάμβανε στη χώρα καταγωγής του από πρόσωπα που συνδέονταν με αυτήν ενόψει της άρνησης του να ενταχθεί ως μέλος της, συνιστούν τον μοναδικό λόγο που τον ώθησε να την εγκαταλείψει και να αιτηθεί διεθνούς προστασίας, ευλόγως αναμενόταν από τον ίδιο να είναι σε θέση να παραθέσει περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις και τις ενέργειες της, πέραν από τις γενικόλογες και αόριστες αναφορές του ότι προβαίνουν σε ληστείες και βιασμούς, έστω στα πλαίσια μίας προσπάθειάς του προς απόδειξη της απροθυμίας του να ενταχθεί ως μέλος αυτής.
Ακόμη και οι αναφορές του αιτητή στις απειλές που δεχόταν από μέλη της αδελφότητας στερούνται λεπτομερειών και δεν επαρκούν εν προκειμένω για να υποστηρίξουν την ισχυριζόμενη δίωξή του και το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου του. Ειδικότερα, γενικόλογες υπήρξαν οι αναφορές του για τις απειλές που λάμβανε ότι θα τον σκοτώσουν εάν δεν αποδεχθεί να γίνει μέλος της, καθώς παρόλο που ο αιτητής κλήθηκε επανειλημμένα να παραθέσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με αυτές, είναι εμφανές ότι αδυνατούσε να προβεί σε κάτι τέτοιο. Ακόμη και για το περιστατικό που τον είχαν κτυπήσει στο οποίο αναφέρθηκε ο αιτητής, παρατηρώ ότι και αυτό στερείται λεπτομερειών, ως ευλόγως αναμενόταν, ενόψει και του βιωματικού του χαρακτήρα. Μάλιστα, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι παρόλο που τον απειλούσαν ότι θα τον σκοτώσουν εάν δεν αποδεχθεί να ενταχθεί στην αδελφότητα, ο αιτητής δήλωνε πως δεν πρόκειται να προβεί σε κάτι τέτοιο.
Εάν ο σκοπός τους ήταν να τον σκοτώσουν λόγω της άρνησής του να ενταχθεί στην αδελφότητα, δεν είναι ξεκάθαρο για ποιο λόγο να μην είχαν προβεί σε κάτι τέτοιο ενόσω βρισκόταν ακόμα στη σφαίρα επιρροής τους, αλλά αντ’ αυτού αρκούνταν στο να εξαπολύουν μόνο σχετικές απειλές εναντίον του. Άλλωστε, σε περίπτωση που ο αιτητής φοβόταν τόσο πολύ για τη ζωή του, ευλόγως θα ανέμενε κανείς να είχε εγκαταλείψει νωρίτερα τη χώρα καταγωγής του, καθώς οι απειλές εναντίον του ισχυρίζεται ότι είχαν ξεκινήσει το 2016, ενώ ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του περί τον Σεπτέμβριο του 2018. Καταληκτικά, αξιοσημείωτο κρίνεται και το γεγονός ότι η οικογένειά του εξακολουθεί να βρίσκεται στη χώρα καταγωγής του χωρίς να προκύπτει ότι έχει υποστεί οτιδήποτε από τα μέλη της αδελφότητας, παρόλο που είχε λάβει και απειλές για τα μέλη της οικογένειάς του προτού εγκαταλείψει τη χώρα του, ως προκύπτει από τα λεγόμενά του κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του.
Επιπρόσθετα, οφείλω να επισημάνω ακόμη μία ασυνέπεια που έχει εντοπιστεί στα λεγόμενα του αιτητή, η οποία πλήττει την αξιοπιστία των δηλώσεών του. Ειδικότερα, ο αιτητής δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 2016 και ότι από το 2016 και για ένα χρόνο βρισκόταν στην πολιτεία Akwa Ibom. Ο αιτητής δήλωσε ότι οι προσωπικές απειλές εναντίον του ξεκίνησαν το 2016 και διήρκησαν μέχρι το 2018 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και ως εκ τούτου φαίνεται ότι υπήρξαν διαστήματα κατά τα οποία ο αιτητής δεν βρισκόταν στην πολιτεία Imo, όπου βρίσκονται τα πρόσωπα από τα οποία ισχυρίζεται ο αιτητής ότι λάμβανε απειλές. Επομένως, δεν φαίνεται να αντιμετώπιζε οποιοδήποτε πρόβλημα κατά τις μετακινήσεις του ούτε είναι ακριβής για τον τόπο που τελικά δεχόταν τις απειλές.
Ακόμα και οι πληροφορίες που παρέθεσε σε διάφορα σημεία της συνέντευξής του ο αιτητής αναφορικά με το περιστατικό που έλαβε χώρα στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές και το οποίο τον ώθησε εντέλει να εισέλθει στις ελεγχόμενες περιοχές και να αιτηθεί διεθνούς προστασίας, παρουσιάζουν αντιφάσεις και ασυνέπειες, όπως προκύπτει από την προηγούμενη ανάλυση. Αδιαμφισβήτητα, η εναλλαγή στα λεγόμενά του και οι ασυνέπειες που παρατηρούνται, πλήττουν τη γενικότερη αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή.
Πέραν τούτου, στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι ο αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του περί τον Σεπτέμβριο του 2018, εισήλθε στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές όπου και προκύπτει ότι διέμενε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, χωρίς να αναζητήσει διεθνή προστασία. Είναι σημαντικό να επισημανθεί, πως κάθε αιτητής ασύλου θα πρέπει να υποβάλλει το αίτημά του το συντομότερο δυνατόν και δεν θα πρέπει να καθυστερεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα να υποβάλει την αίτησή του.
Όπως έχει κατ' επανάληψη αποφασιστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, η ταχύτητα με την οποία υποβάλλονται οι αιτήσεις διεθνούς προστασίας είναι ένδειξη της γνησιότητας του προβλήματος που αντιμετωπίζει ο αιτητής (βλ. Mahfuja Akter ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1669/2011, ημερ. 22.3.2013, Md Jakir Hossain v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 2319/06, ημερ. 16.7.2008, Forhad Molla v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 2051/06, ημερ. 19.3.2008, Inram Ashraf v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 571/07, ημερ. 8.5.2008 και Postolachi Konstantin v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1458/2009, ημερ. 25.2.2011) Αυτό βέβαια δεν είναι καθοριστικό κριτήριο, αλλά είναι στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη σε συνδυασμό με την συνολική εικόνα που παρουσιάζει το πρόσωπο που αιτείται διεθνή προστασία.
Ακολούθως, σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, διαπιστώνω πως στο διοικητικό φάκελο εντοπίζεται ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 31/10/2023 που φαίνεται να έχει σταλθεί από το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του αιτητή προς την Υπηρεσία Ασύλου, με επισυνημμένα δύο μαυρόασπρα φωτοαντίγραφα, έγγραφα τα οποία σημειώνονται ως ερυθρά 79-81 του διοικητικού φακέλου. Στο ηλεκτρονικό μήνυμα, παρατίθενται τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή. Στο εν λόγω έγγραφο εντοπίζεται σχετική σφραγίδα της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 01/11/2023 με την ένδειξη «ΕΛΗΦΘΗ». Ενόψει της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου να προβαίνει σε έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, λαμβάνοντας υπόψη και σχετικά γεγονότα και ισχυρισμούς του προσφεύγοντος που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης ή πράξης, είτε αυτά είναι προγενέστερα είτε είναι μεταγενέστερα αυτής[1], προχωρώ να αξιολογήσω τα πιο πάνω αναφερόμενα έγγραφα. Τα έγγραφα αυτά είναι ουσιαστικά δύο μαυρόασπρες φωτογραφίες του αιτητή, οι οποίες όμως δεν αποδεικνύουν οτιδήποτε, δεν ενισχύουν τον ισχυρισμό του και η συνήγορος του δεν έχει προσκομίσει στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι οι φωτογραφίες αυτές συνδέονται με το συγκεκριμένο περιστατικό. Είναι δεδομένο πως οποιαδήποτε φωτογραφία δεν είναι αρκετή προς τεκμηρίωση φόβου δίωξης αλλά θα πρέπει να συνδέεται και με τον πυρήνα του αιτήματος του αιτητή. Κατά συνέπεια, οι φωτογραφίες αυτές δεν ενισχύουν με οποιονδήποτε τρόπο τον πυρήνα του αιτήματος του. Στη βάση αυτού του δεδομένου, κρίνω ότι η αποδεικτική αξία των εν λόγω εγγράφων είναι μειωμένη.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ανέτρεξα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, συμπληρωματικά με τη σχετική έρευνα που πραγματοποίησε ο αρμόδιος λειτουργός, για σκοπούς κατ' ουσίαν εξέτασης του αιτήματός του . Στη Νιγηρία υπάρχουν αρκετές αδελφότητες (cults/confraternities), οι δράσεις των οποίων συμπεριλαμβάνουν βίαιες τελετουργίες μύησης και παράνομες δραστηριότητες, όπως δολοφονίες, εμπορία ανθρώπων, σεξουαλική εκμετάλλευση, δουλεία, διακίνηση ναρκωτικών, λαθρεμπόριο, εκβιασμούς, απαγωγές και αναγκαστική στρατολόγηση (συμπεριλαμβανομένης της αναγκαστικής στρατολόγησης παιδιών), όπως επίσης και συγκρούσεις με άλλες εγκληματικές οργανώσεις και επιθέσεις εναντίον υφιστάμενων ή πρώην μελών της αδελφότητας.[2]
Σύμφωνα με αναφορές σε άλλες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, παρόλο που υπάρχουν πρόσωπα τα οποία οικειοθελώς επιλέγουν να ενταχθούν ως μέλη αδελφοτήτων, εντούτοις εντοπίζονται και περιστατικά αναγκαστικής στρατολόγησης, κατόπιν απαγωγής προσώπων και άσκησης βίας εναντίον τους.[3] Επιπρόσθετα, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο για κάποιο πρόσωπο να αποχωρήσει από μία αδελφότητα στην οποία είναι μέλος και μία τέτοια ενέργεια μπορεί να σηματοδοτήσει την έναρξη πράξεων εκφοβισμού ή επιθέσεων εναντίον του ή να κινδυνεύει ακόμα και να θανατωθεί.[4] Σε Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας για τη Νιγηρία του 2023, αναφέρεται ότι σύμφωνα με εμπιστευτική πηγή πληροφόρησης, η συμμετοχή σε αδελφότητα θεωρείται ότι θα είναι δια βίου, χωρίς κάποιο μέλος να έχει τη δυνατότητα να αποχωρήσει από αυτήν, καθώς η αποχώρηση μπορεί να θεωρηθεί ότι δημιουργεί κίνδυνο αποκάλυψης των μυστικών της αδελφότητας.[5] Εντούτοις, όπως αναφέρεται στον σχετικό Οδηγό της EASO για την Νιγηρία του 2021, δεν εντοπίζονται πληροφορίες για τις συνέπειες που επιφέρει σε κάποιο πρόσωπο η άρνησή του να ενταχθεί ως μέλος μίας αδελφότητας.[6]
Σε άρθρο που βρίσκεται δημοσιευμένο στο «The Jamestown Foundation» και το οποίο αφορά τις αδελφότητες στη Νιγηρία, αναφέρεται ότι η Black Axe πρωτοεμφανίστηκε ως μία φοιτητική συμμορία τη δεκαετία του 1970 στο πανεπιστήμιο Benin της πολιτείας Edo της Νιγηρίας.[7] Στην Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας για τη Νιγηρία του 2023, αναφέρεται ότι η αδελφότητα Black Axe συνιστά μία από τις πιο γνωστές και συνάμα πιο επικίνδυνες αδελφότητες που δραστηριοποιούνται σε διάφορες πολιτείες της Νιγηρίας.[8] Στη συλλογή πληροφοριών του Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες του Καναδά, επισημαίνεται ότι η εν λόγω αδελφότητα αριθμεί περίπου 30.000 μέλη.[9]
Σε έκθεση της EUAA η οποία δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, αναφέρεται ότι σύμφωνα με ένα ντοκιμαντέρ του BBC για την Black Axe, η τελευταία διαθέτει ένα τεράστιο δίκτυο και έχει διεισδύσει σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας της Νιγηρίας. Στο εν λόγω ντοκιμαντέρ του BBC υπάρχει αναφορά του John Stone, καθηγητή πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Benin και πρώην μέλους της οργάνωσης, ότι η Black Axe διαθέτει μέλη στον στρατό της Νιγηρίας, στο ναυτικό, στην αεροπορία και στο δικαστικό σώμα. Επιπρόσθετα, χωρίς να παρατίθενται περαιτέρω πληροφορίες, υπάρχουν επίσης αναφορές ότι πολλοί πολιτικοί σχετίζονται με την Black Axe.[10]
Επιπρόσθετα, σε ορισμένες πηγές υπάρχει σύνδεση της εν λόγω αδελφότητας με το κίνημα που φέρει την ονομασία Neo Black Movement, καθώς σε συγκεκριμένη πηγή αναφέρεται ότι η αδελφότητα Black Axe προέκυψε από το κίνημα Neo Black Movement[11], ενώ σε άλλη πηγή εντοπίζεται ότι αυτή ήταν αρχικά γνωστή με την ονομασία Neo Black Movement[12]. Ωστόσο, σύμφωνα με αναφορές σε διαδικτυακές πηγές ενημέρωσης, το κίνημα Neo Black Movement με δήλωσή του αρνείται την οποιαδήποτε σύνδεσή του με την αδελφότητα Black Axe και τις παράνομες δραστηριότητές της.[13]
Στην διαδικτυακή ιστοσελίδα του κινήματος, αναφέρεται ότι το κίνημα Neo Black Movement, που είναι αλλιώς γνωστό ως NBM συνιστά ένα κίνημα που δημιουργήθηκε στο πανεπιστήμιο Benin (University of Benin) της Νιγηρίας το 1977[14]. Το εν λόγω κίνημα προωθεί την ισότητα για όλα τα έθνη και δραστηριοποιείται στην Αφρική, την Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ασία και την Βόρεια και Νότια Αμερική. Οι βασικές αρχές του κινήματος είναι η δημοκρατία (democracy), η κοινωνική δικαιοσύνη (social justice) και η ισότητα (equality/equity).[15]
Καταληκτικά, σημειώνεται ότι το 2004 ψηφίστηκε νόμος για την απαγόρευση 100 αιρέσεων (cults) στην Νιγηρία, μεταξύ αυτών και η Black Axe.[16] Ωστόσο, η εφαρμογή των σχετικών νομοθετικών προνοιών θεωρείται ανεπαρκής και ένας καθοριστικός παράγοντας για την εν λόγω κατάσταση θεωρείται το γεγονός ότι πρόσωπα με επιρροή, κυρίως πολιτικοί, χρησιμοποιούν μέλη αδελφοτήτων για την πρόκληση πολιτικής και άλλης φύσεως βία.[17] Πέραν τούτων, διακρίνεται κιόλας και η αποτυχία των αρχών ως προς τη διερεύνηση, τη σύλληψη και την προσαγωγή ενώπιον της δικαιοσύνης των δραστών των εγκλημάτων που διαπράττονται από αδελφότητες, δημιουργώντας έτσι μία γενική κατάσταση ατιμωρησίας.[18]
Από τις πιο πάνω παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, επιβεβαιώνεται γενικά η επικίνδυνη φύση των δραστηριοτήτων των αδελφοτήτων στη χώρα καταγωγής του αιτητή, όπως επίσης και η ύπαρξη της αδελφότητας Black Axe, χωρίς βέβαια να επιβεβαιώνεται ειδικά το προσωπικό ζήτημα του αιτητή ή εν πάση περιπτώσει οποιαδήποτε τακτική της αδελφότητας που να συνδέεται με τους ισχυρισμούς που προωθεί σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματός του. Ενόψει της μη στοιχειοθετηθείσας εσωτερικής αξιοπιστίας των σχετικών ισχυρισμών του αιτητή για τους λόγους που εκτενώς αναλύονται ανωτέρω, ο ισχυρισμός του περί φόβου δίωξης του από την εν λόγω αδελφότητα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός και ως εκ τούτου απορρίπτεται στο σύνολό του.
Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου): «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής […]».
Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (Βλ. σχ. παρ.37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).
Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών του, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή του να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.
Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει βάσιμο φόβο δίωξης (βλ. απόφασή στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020).
Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με αξιοπιστία και αληθοφάνεια τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς που θα τον ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα προκειμένου να επωφεληθεί των ευεργετημάτων τέτοιου καθεστώτος.
Διαφαίνεται πως ο αιτητής είχε αρκετές ευκαιρίες κατά το στάδιο της συνέντευξής του να αναπτύξει με κάθε λεπτομέρεια τον πυρήνα του αιτήματός του και να θεμελιώσει τον φόβο δίωξης στο πρόσωπό του από τους κατ' ισχυρισμό φορείς δίωξης του στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής ούτε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας που είχε την δικονομική δυνατότητα εκπροσωπούμενος από συνήγορο, δεν κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς του, να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του και να καλύψει τα κενά και τις αντιφάσεις που εντοπίστηκαν κατά τη συνέντευξή του. Ενόψει τούτων, ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με αξιοπιστία τους προβληθέντες ισχυρισμούς που θα τον ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.
Πρόσθετα, από το σύνολο το στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου κρίνω ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).
Ο αρμόδιος λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του ήταν η πόλη Owerri στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, διεξήγαγε έρευνα για την κατάσταση ασφαλείας γενικά στη χώρα καταγωγής του αιτητή και στην εν λόγω πολιτεία, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Σε κάθε περίπτωση, στα πλαίσια της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχώρησα σε έρευνα σε έγκυρες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του αιτητή και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του.
Σύμφωνα με τη σύνοψη της κατάστασης ασφαλείας του ACCORD που βασίζεται σε στοιχεία του ACLED, η οποία αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2024 και δημοσιεύτηκε στις 8 Μαΐου 2024, στην πολιτεία Imo αναφέρθηκαν 32 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων τα 20 οδήγησαν σε 52 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Οι ακόλουθες τοποθεσίες στην πολιτεία Imo συγκαταλέγονται μεταξύ των πληγέντων: Abacheke, Agbobu, Awo-Omamma, Egbuoma, Ejemekwuru, Ihiagwa, Ihite-Owerri, Irete, Mbieri, Mgbele, Nekede, Nguru, Ohi, Okigwi, Orlu, Orodo, Orsu Ihiteukwa, Owerri, Umualumuoke.[19]
Σύμφωνα με τη σύνοψη της κατάστασης ασφαλείας του ACCORD που βασίζεται σε στοιχεία του ACLED, η οποία αφορά το δεύτερο τρίμηνο του 2024 και δημοσιεύτηκε στις 7 Αυγούστου 2024, στην πολιτεία Imo αναφέρθηκαν 26 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων τα 11 οδήγησαν σε 21 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Οι ακόλουθες τοποθεσίες στην πολιτεία Imo συγκαταλέγονται μεταξύ των πληγέντων: Akabo, Amaraka, Awo-Idemili, Mmahu-Egbema, Oguta,
Okigwe, Okwe, Orji, Orodo, Orsu Ihiteukwa, Otoko, Owerri, Umu Ezeala, Umuaka, Umuchima, Uratta.[20]
Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από την 10/01/2024 έως τις 10/01/2025 στην πολιτεία Imo, καταγράφηκαν 113 περιστατικά ασφαλείας και 181 θάνατοι, εκ των οποίων 17 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών), 4 εξεγέρσεις (3 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 56 μάχες (122 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 35 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (56 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 1 περιστατικό εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών). Συγκεκριμένα στην πόλη Owerri της πολιτείας Imo της Νιγηρίας, που συνιστά τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή σύμφωνα με τα λεγόμενά του, την ίδια περίοδο αναφοράς, καταγράφηκαν 18 περιστατικά ασφαλείας και 14 θάνατοι, εκ των οποίων 9 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών), 6 μάχες (12 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 3 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (2 απώλειες ανθρώπινων ζωών).[21] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo της Νιγηρίας ανέρχεται σε 5,459,300, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.[22]
Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή όπου αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του εκεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, νεαρής ηλικίας, υγιής, πλήρως ικανός προς εργασία, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας και με υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.
Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του δυνάμει του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την Κ.Δ.Π. 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.
Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, προέβησαν στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα. Συνεπώς, ο ισχυρισμός της ευπαίδευτης συνηγόρου του αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του.
Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιόν μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια σε όλα τα στάδια και υπήρξε επαρκής αιτιολόγηση της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αποφασίζοντος οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της EUAA, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αλλά και από τον κατ’ ουσίαν έλεγχο στον οποίο έχω προβεί αποκαλύπτεται ότι η απόφασή της είναι απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας και των εξουσιών του αρμόδιου οργάνου.
Ως εκ τούτου, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Βλ. άρθρο 11 εδάφια (3) και (5) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος του 2018 (73(I)/2018)
[2] EASO, 'Country Guidance: Nigeria, Common analysis and guidance note' (2021), 55 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2063766/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf; The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, ‘General Country of Origin Information Report Nigeria’ (2023), 14-15 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf; ACLED, ‘Political Violence and the 2023 Nigerian Election’ (2023) διαθέσιμο σε https://acleddata.com/2023/02/22/political-violence-and-the-2023-nigerian-election/
[3] EASO, 'Country Guidance: Nigeria, Common analysis and guidance note' (2021), 77 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2063766/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf; United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), 'ORGANIZED CRIME IN NIGERIA: A THREAT ASSESSMENT' (2022), 8 διαθέσιμο σε https://www.unodc.org/conig/uploads/documents/NOCTA_Web_Version_25.09.2023.pdf
[4] EASO, 'Country Guidance: Nigeria, Common analysis and guidance note' (2021), 55 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2063766/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf; The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, 'General Country of Origin Information Report Nigeria' (2023), 48 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf
[5] The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, 'General Country of Origin Information Report Nigeria' (2023), 48 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf
[6] EASO, 'Country Guidance: Nigeria, Common analysis and guidance note' (2021), 77 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2063766/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf
[7] Bestman Wellington, ‘Nigeria’s Cults and their Role in the Niger Delta Insurgency’ (2007) δημοσιευθέν στο The Jamestown Foundation (Terrorism Monitor) (Volume 5, Issue 13) διαθέσιμο σε https://jamestown.org/program/nigerias-cults-and-their-role-in-the-niger-delta-insurgency/
[8] The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, ‘General Country of Origin Information Report Nigeria’ (2023), 15 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf
[9] IRB – Immigration and Refugee Board of Canada, ‘Nigeria: The Black Axe confraternity [Aiye Confraternity; Ayee], also known as the Neo Black Movement of Africa (NBM), including initiation, rituals, oaths of secrecy, and use of symbols or particular signs; whether they use force to recruit individuals; their treatment of anti-cultists; activities in Canada (2020–November 2022) [NGA201197.E]’ (2022) διαθέσιμο σε https://irb-cisr.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=458713&pls=1
[10] EUAA, ‘Black Axe cult in Edo State, including structure and activities (2005-2010); situation and treatment of former members of Black Axe cult by state and non-state actors (January 2021-2023); availability of state protection (January 2021-2023)’ (2023), 5 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2098003/2023_09_EUAA_COI_Query_Response_Q41_2023_Nigeria_Black_Axe.pdf
[11] Sean Williams, ‘The Black Axe, How a pan-African freedom movement lost its way’ (2019) δημοσιευθέν σε Harper’s Magazine, διαθέσιμο σε https://harpers.org/archive/2019/09/the-black-axe-nigeria-neo-black-movement-africa/
[12] BBC, ‘Nigeria's campus cults: Buccaneers, Black Axe and other feared groups’ (2020) διαθέσιμο σε https://www.bbc.com/news/world-africa-52488922
[13] NBM OF AFRICA, ‘NBM Africa dissociate itself from Black Axe, says later is a widely known criminal Organization’ (2024), διαθέσιμο σε https://nbmofafrica.org/nbm-africa-dissociate-itself-from-black-axe-says-later-is-a-widely-known-criminal-organization/; ‘Neo-Black Movement dissociates self from cult group, Black Axe’ δημοσιευθέν σε Daily Trust (2021), διαθέσιμο σε https://dailytrust.com/neo-black-movement-dissociates-self-from-cult-group-black-axe/ (ημερομηνία πρόσβασης 14/01/2025); The Nigerian Post, ‘NBM Africa dissociate itself from Black Axe, says later is a widely known criminal organization’ (2024), διαθέσιμο σε https://thenigerianpost.com.ng/nbm-africa-dissociate-itself-from-black-axe-says-later-is-a-widely-known-criminal-organization/
[14] NBM OF AFRICA διαθέσιμο σε https://nbmofafrica.org/history/
[15] NBM OF AFRICA διαθέσιμο σε https://nbmofafrica.org/about-us/
[16] EUAA, ‘Black Axe cult in Edo State, including structure and activities (2005-2010); situation and treatment of former members of Black Axe cult by state and non-state actors (January 2021-2023); availability of state protection (January 2021-2023)’ (2023), 5 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2098003/2023_09_EUAA_COI_Query_Response_Q41_2023_Nigeria_Black_Axe.pdf
[17] The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, ‘General Country of Origin Information Report Nigeria’ (2023), 50 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf
[18] EASO, 'Nigeria Security Situation - Country of Origin Information Report' (2021), 38 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2053722/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf
[19] ACCORD – Austrian Centre for Country of Origin & Asylum Research and Documentation, ‘Nigeria, first quarter 2024: Update on incidents according to the Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED)’, 8 May 2024, 4 & 6, διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2109664/2024q1Nigeria_en.pdf
[20] ACCORD – Austrian Centre for Country of Origin & Asylum Research and Documentation, ‘Nigeria, second quarter 2024: Update on incidents according to the Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED)’, 7 August
2024, 4 & 6, διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2113508/2024q2Nigeria_en.pdf
[21] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 10/01/2024 – 10/01/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Imo, Location: Owerri]
[22] City Population https://citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/ (Nigeria – Imo state)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο