ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 946/23

10 Ιανουαρίου, 2025

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

S.M.

Αιτήτριας,

και

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η αίτηση

Τζ. Μπετίτο (κ.) για Πιερίδης & Πιερίδης, για την Αιτήτρια

Ν. Κουρσάρης (κ.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 1.3.2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022.

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Εισήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί τις 21.5.2021, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 23.2.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό. Ακολούθως, υποβλήθηκε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας της Αιτήτριας και επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 21.3.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Η Αιτήτρια, κατά την ακροαματική διαδικασία προωθεί ως μόνο  λόγο προσφυγής την κατ΄ισχυρισμό έλλειψη δέουσας έρευνας. Υποστηρίζει συγκεκριμένα ότι λανθασμένως κρίθηκε ως αναξιόπιστη ως προς τον επικαλούμενο σεξουαλικό της προσανατολισμό και επιπλέον, επικαλείται ότι εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού διατρέχει κίνδυνο δίωξης. Η ενδεχόμενη κατά την Αιτήτρια δίωξη έγκειται στο γεγονός ότι εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού αυτή θα υποστεί δυσμενείς διακρίσεις με αποτέλεσμα να μην είναι ικανή να εξασφαλίσει τα προς το ζειν και να καταστεί ευάλωτη σε πράξεις εμπορίας προσώπων ή άλλου είδους εκμετάλλευση ή κακομεταχείριση. Υποστηρίζεται συναφώς ότι οι αρχές της χώρας καταγωγής της Αιτήτριας δεν είναι σε θέση να παρέχουν σε αυτή επαρκή προστασία σε πρόσωπα με το προφίλ της Αιτήτριας. Υποβάλλει ότι εν προκειμένω οι Καθ’ ων η αίτηση δεν εξέτασαν τις ενδεχόμενες συνέπειες που θα αντιμετωπίσει στη χώρα της σε περίπτωση επιστροφής της καθώς ως ομοφυλόφιλο άτομο κινδυνεύει να διωχθεί από τις αρχές της χώρας όπου η ομολοφυλία είναι, κατά τη δήλωσή της ποινικοποιημένη. Ούτε αξιολογήθηκαν ορθώς κατά την ίδια οι αναφορές της περί συγκεκριμένου περιστατικού δίωξης το οποίο υπέστη ένεκα του σεξουαλικού της προσανατολισμού. Να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της γραπτής της αγόρευσης, η Αιτήτρια επισυνάπτει στη γραπτή της αγόρευση εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την αντιμετώπιση των ομοφυλοφίλων προσώπων στη χώρα καταγωγής της.

3.             Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης και υποβάλλουν ότι αυτή αποτελεί προϊόν δέουσας έρευνας. Αρχικώς υποστηρίζουν ότι ο συναφής λόγος προσφυγής δεν δικογραφείται δεόντως καθώς δεν εξειδικεύεται επαρκώς στο εισαγωγικό δικόγραφο της διαδικασίας. Ως προς την ουσία του αιτήματος της Αιτήτριας, υποστηρίζουν ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε κατά τρόπο αξιόπιστο να προβάλει ισχυρισμούς που να δικαιολογούν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Συγκεκριμένα, παραπέμποντας στα ευρήματα των Καθ’ ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του ισχυρισμού της περί της σεξουαλικής της ταυτότητας υποστηρίζουν ότι αυτή υπήρξε αντιφατική, χωρίς επαρκείς λεπτομέρειες στις αποκρίσεις της, οι οποίες εν μέρει χαρακτηρίζονταν και από έλλειψη ευλογοφάνειας. Επιπλέον, εκ των αποδεκτών στοιχείων του προφίλ και του τόπου συνήθους διαμονής της στη χώρα καταγωγής της υποστηρίζουν ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγής της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Το νομικό πλαίσιο

4.             Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».

5.             Το άρθρο 46 παράγραφοι 1 και 3, της oδηγίας, το οποίο φέρει τον τίτλο «Δικαίωμα πραγματικής προσφυγής», προβλέπει τα εξής:

«1.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι αιτούντες να έχουν δικαίωμα πραγματικής προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου κατά των ακόλουθων αποφάσεων:

α)         απόφαση επί της αιτήσεως διεθνούς προστασίας, περιλαμβανομένων των αποφάσεων:

i)          με τις οποίες κρίνουν αίτηση ως αβάσιμη όσον αφορά το καθεστώς του πρόσφυγα και/ή το καθεστώς επικουρικής προστασίας,

ii)          με τις οποίες η αίτηση κρίνεται ως απαράδεκτη σύμφωνα με το άρθρο 33 παράγραφος 2,

iii)         που λαμβάνονται στα σύνορα ή τις ζώνες διέλευσης κράτους μέλους όπως περιγράφεται στο άρθρο 43 παράγραφος 1,

iv)         να μη διεξαχθεί εξέταση σύμφωνα με το άρθρο 39·

β)         άρνηση να αρχίσει εκ νέου η εξέταση της αίτησης η οποία σταμάτησε σύμφωνα με τα άρθρα 27 και 28·

γ)         απόφαση ανάκλησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 45.

[…].

3.   Προκειμένου να τηρούν τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 1, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η πραγματική προσφυγή να εξασφαλίζει πλήρη και ex nunc εξέταση τόσο των πραγματικών όσο και των νομικών ζητημάτων, ιδίως, κατά περίπτωση, εξέταση των αναγκών διεθνούς προστασίας σύμφωνα με την οδηγία 2011/95/ΕΕ, τουλάχιστον κατά τις διαδικασίες άσκησης ένδικου μέσου ενώπιον πρωτοβάθμιου δικαστηρίου.».

6.             Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2023 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής τηρουμένων των αναλογιών σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις/προσθήκες που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.»

7.             Ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:

«Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται, αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρεούται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμόν τούτον.»

8.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (στο εξής: ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

9.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτό το καθεστώς.

10.          Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

(2)  Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙

[.]

(γ) σε περίπτωση που δεν έχει στοιχεία και έγγραφα στην κατοχή του, να εξηγήσει τους λόγους για τη μη ύπαρξη των εν λόγω εγγράφων και στοιχείων, να αναφέρει τις προσπάθειες, που έκανε για την εξασφάλισή τους και να παρουσιάσει οτιδήποτε άλλο πρόσθετο στοιχείο το οποίο η Υπηρεσία Ασύλου ήθελε ζητήσει ή είναι χρήσιμο και να προβεί σε εύλογες προσπάθειες για να προμηθεύσει την Υπηρεσία Ασύλου με τα αναγκαία στοιχεία∙

[…]

(3) Η Υπηρεσία Ασύλου αξιολογεί, σε συνεργασία με τον αιτητή, τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) στοιχεία.»

11.          Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Κατάληξη

12.          Η Αιτήτρια προωθεί ως μόνο λόγο προσφυγής την κατ΄ισχυρισμό έλλειψη δέουσας έρευνας, η οποία κατά την ίδια απέληξε σε λανθασμένη αξιολόγηση της αξιοπιστίας της και εν τέλει της αίτησής της για διεθνή προστασία. Παρά την προβολή από τους Καθ’ ων η αίτηση του ισχυρισμού περί απαραδέκτου του υπό αναφορά λόγου προσφυγής λόγω μη επαρκούς εξειδίκευσης, κρίνεται παρά ταύτα ότι το παρόν το παρόν Δικαστήριο υπό το φως της ημεδαπής νομολογίας (βλ. Μαρία Ευθυμίου ν. Ε.Δ.Υ., (1997) 3 ΑΑΔ 281, 14.7.1997), δεδομένης της έκτασης του ελέγχου που ασκεί επί της επίδικης πράξης (βλ. άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, το οποίο μεταφέρει στην εθνική έννομη τάξη το άρθρο 46 της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ), υπό το φως του άρθρου 46 της Οδηγία 2013/32/EE όπως ερμηνεύτηκε από το ΔΕΕ (βλ. απόφαση του ΔΕΕ ημερομηνίας 4 Οκτωβρίου 2024, CV, C-406/22,  σκέψεις 84 έως 96, (Βλ. απόφαση της της 17ης Οκτωβρίου 2024, υπόθεση C‑156/23 [Ararat] K, L, M, N κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2024:892, ιδίως σκέψεις 50 έως 51), ως προς την έκταση του ελέγχου που οφείλει να διενεργεί επί απορριπτικής απόφασης επί αιτήσεως διεθνούς προστασίας, δεν μπορεί παρά να εξετάσει στη βάση των ενώπιόν του δεδομένων πλήρως και ex nunc τα πραγματικά και νομικά ζητήματα που άπτονται της αίτησή της Αιτήτριας για διεθνή προστασία.

13.          Επισημαίνεται εξάλλου ότι είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως Δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιόν του πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc), κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής, που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητά της επίδικης πράξεως. Η Αιτήτρια αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή της στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Δεδομένης της έκτασης του ελέγχου που ασκεί το παρόν Δικαστήριο επί της επίδικης απόφασης, καθίσταται αλυσιτελής η προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας και ορισμένες ήσσονος σημασίας διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, η Αιτήτρια εκπροσωπούμενη και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς της και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους (Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14^η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου», Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2^η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και «Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο», Π.Δ. Δαγτόγλου, σελ. 552).

14.          Συναφές εν προκειμένω είναι και το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση της Αιτήτριας να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου της. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικό, αιτιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει στην προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών τους (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 έως 68).

15.          Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνονται τα ακόλουθα: κατά την καταγραφή της αίτησής της η Αιτήτρια δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα της εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού. Δήλωσε εξάλλου, ότι ο πατέρας της είναι μουσουλμάνος και στο μουσουλμανισμό απαγορεύεται να είναι λεσβία. Ο πατέρας της την συνέλαβε σε ερωτική πράξη και μη μπορώντας να το ανεχτεί τη βασάνισε και απείλησε ότι θα την σκοτώσει.  

16.          Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, η Αιτήτρια ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, ανέφερε ότι γεννήθηκε στην πόλη Kikwit της επαρχίας Kwilu της ΛΔΚ το 2000, ενώ προτού εγκαταλείψει τη χώρα της διέμενε στην Κινσάσα, όπου μετοίκησε το 2016 με το πέρας της σχολικής της εκπαίδευσης με τη μητέρα της. Στο ίδιο μέρος, εκτός από τη μητέρα της διέμενε ο πατριός της, μια μητριά και μία ετεροθαλής αδελφή (της Αιτήτριας). Είναι χριστιανή καθολική ως προς το θρήσκευμα. Οι γονείς της είναι διαζευγμένοι. Η μητέρας της βρίσκεται στη χώρα καταγωγής της ενώ ο πατέρας της στην Αγγλία. Η μητέρα της ξαναπαντρεύτηκε. Η Αιτήτρια έχει τρία αδέλφια εκ των οποίων ο ένας αδελφός και η αδελφή από άλλο πατέρα. Έχει επίσης τρεις θείες στη χώρα καταγωγής της. Αν και ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή της, η ίδια δεν εργάστηκε και στηριζόταν οικονομικά από τους γονείς της. Η μητέρα της είναι κατά τη δήλωσή της βρίσκεται σε πολύ καλή οικονομική κατάσταση, είναι αυτή η οποία κατέβαλε τα έξοδα για ταξίδι της και κάποιες φορές επικοινωνεί μαζί της. Εγκατέλειψε τη χώρα της δια της μόνιμης οδού.

17.           Ερωτηθείσα για ποιους λόγους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, ανέφερε ως αιτία το σεξουαλικό της προσανατολισμό. Κατά την ελεύθερή της αφήγηση, η Αιτήτρια δήλωσε ότι φοιτούσε σε ένα οικοτροφείο θηλέων, όπου λάμβανε χώρα το εξής περίεργο φαινόμενο ονόματι «carinage». Κάθε μεγαλύτερο κορίτσι μπορούσε να διαλέξει ένα μικρότερο για να είναι φίλες, να καθορίζει για λογαριασμό της τα πράγματά της, να κάνει τiς εργασίες της και να συχνάζουν μαζί.  Στη συνέχεια της ελεύθερής της αφήγησης η Αιτήτρια εξήγησε ότι η ιδία έγινε φίλη με ένα κορίτσι με το οποίο μάλιστα συγκατοικούσαν στον κοιτώνα. Η ίδια ανέπτυξε σχέση με την κοπέλα αυτή χωρίς όμως κάποιος να το γνωρίζει. Ένα χρόνο προτού η Αιτήτρια ολοκληρώσει τη φοίτησή της, η Αιτήτρια επέστρεψε στο σπίτι της όπου στο μεταξύ η μητέρα της είχε παντρευτεί με ένα συντηρητικό μουσουλμάνο, ο οποίος επέβαλε πολλούς περιορισμούς. Η Αιτήτρια για το λόγο αυτό αποφάσισε να μετακομίσει στη Lemba μια άλλη συνοικία της Κινσάσα σε μια θεία της. Η σύντροφός της διέμενε κοντά στη Lemba και την παρουσίασε ως φίλη της. Το 2021, η Αιτήτρια ζήτησε από τη μητέρα της να φιλοξενήσει τη σύντροφό της στην οικία της. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της, ο πατριός της βρήκε την Αιτήτρια και τη σύντροφό της κατά την ερωτική πράξη και ωθούμενος από τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις κακοποίησε σωματικά την Αιτήτρια κτυπώντας την και έδιωξε τη σύντροφό της. Το γεγονός αυτό κοινοποίησε ο πατριός της και στην υπόλοιπη οικογένεια. Αλλά και από την πλευρά της συντρόφου της, όταν η οικογένειά της το έμαθε ήρθε στο σπίτι της Αιτήτριας απειλώντας και πιέζονταν να τερματίσουν τη σχέση τους. Πιέσεις και απειλές υπήρχαν και από την οικογένεια του πατριού της. Η Αιτήτρια ανέφερε ότι δεν μπορούσε να κυκλοφορήσει στη γειτονιά διότι ο κόσμος την κορόιδευε και την προσέβαλε. Η Αιτήτρια κακοποιείτο από τον πατριό της με ξυλοδαρμό και αυτός την πίεζε να εγκαταλείψει την οικία τους. Με την βοήθεια της μητέρας της και με την παρότρυνσή της η Αιτήτρια εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της. Ερωτηθείσα ως προς τις ενδεχόμενες συνέπειες τις επιστροφής της στη χώρα της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι θα την απειλήσουν και ενδεχόμενα κάποιος να τη βλάψει. Ταυτόχρονα, ο πατριός της δεν θα τη δεχτεί.

18.          Στη συνέχεια υποβλήθηκαν διευκρινιστικής φύσεως στην Αιτήτρια αναφορικά με το σεξουαλικό της προσανατολισμό (προηγούμενες σχέσεις και εμπειρίες) και τις περιστάσεις γύρω από την αποκάλυψη της σχέσης της και τους σεξουαλικού της προσανατολισμού καθώς επίσης και της αντίδρασης των οικείων της και της κοινωνίας.   

19.          Αξιολογώντας τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση διέκριναν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος, όσον αφορά στην ταυτότητα, προφίλ και χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, ο δεύτερος το σεξουαλικό της προσανατολισμό και ο τρίτος την κατ’ ισχυρισμό παρελθούσα δίωξη που υπέστη εξαιτίας της αποκάλυψης του σεξουαλικού της προσανατολισμού. Ο πρώτος ισχυρισμός της έγινε αποδεκτός, καθώς η ίδια ταυτοποιείται και κάποια από τα προσωπικά της στοιχεία προκύπτουν από τον διαβατήριό της, το οποίο προσκόμισε κατά τη διοικητική διαδικασία, ενώ εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνουν τις γεωγραφικές περιοχές που αυτή ανέφερε κατά τη συνέντευξή της.

20.          Εντούτοις τόσο ο δεύτερος όσο και ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός της, ο οποίος συνδέεται άμεσα με τον δεύτερο, έτυχαν απόρριψης. Κατά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, έγινε χρήση του μοντέλου (Difference, Stigma, Shame, Harm (DSSH) όπου διαπιστώθηκε ότι η Αιτήτρια σε διάφορα σημεία των αποκρίσεών της υπήρξε αντιφατική, γενικόλογη ενώ κάποιοι εκ των ισχυρισμών της κρίθηκαν ότι δεν ήταν ευλογοφανείς. Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό της, εκ της σύνδεσής του με το δεύτερο λογικά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός, αλλά επιπλέον, περαιτέρω σημεία που ενισχύουν την αναξιοπιστία της Αιτήτρια εντοπίστηκαν.

21.          Ακολούθως, κατά την αξιολόγηση κινδύνου λήφθηκε υπόψη ο μόνος αποδεκτός ισχυρισμός της Αιτήτριας, όπου, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει πως η Αιτήτρια θα αντιμετωπίσει οποιονδήποτε κίνδυνο κατά την επιστροφή της στην Κινσάσα.

22.          Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν έχει καταδειχθεί βάσιμος φόβος δίωξης της Αιτήτριας για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικώς αναφέρονται στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, εφόσον απουσιάζει το αντικειμενικό στοιχείο και ότι συνεπώς δεν πληρούνται οι πρόνοιες για παραχώρηση του καθεστώτος του πρόσφυγα στην Αιτήτρια. Ως προς την υπαγωγή της Αιτήτριας στο άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι με βάση την αξιολόγηση κινδύνου, δεν προκύπτει κίνδυνος σοβαρής βλάβης για την Αιτήτρια κατά την επιστροφή της Κινσάσα, καταλήγοντας στην απόρριψη της αίτησής της για διεθνή προστασίας.

23.          Ενώπιον της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δια του συνηγόρου της δεν προβάλουν οποιουσδήποτε νέους ισχυρισμούς συναφείς με τον πυρήνα του αιτήματός της, παρά μόνο με τη γραπτή της αγόρευση παραπέμπει σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την αντιμετώπιση των ομοφυλοφίλων στη χώρα καταγωγής της. 

24.          Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, επισημαίνονται τα εξής:

25.          Ως προς τη διάκριση των ουσιωδών ισχυρισμών συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση. Ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό πράγματι τα επιμέρους στοιχεία που τον συνθέτουν προκύπτουν από τα δεδομένα που καταγράφονται στο προσκομισθέν από την Αιτήτρια διαβατήριο, εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, αλλά και το σύνολο των σχετικών δηλώσεων της Αιτήτρια υπήρξαν συνεκτικές.

26.          Ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό της Αιτήτρια αναφορικά με το σεξουαλικό της προσανατολισμό σχετικά με μοντέλο ανάλυσης που χρησιμοποιήσαν οι Καθ' ων η αίτηση (Difference, Stigma, Shame, Harm (DSSH) model), σημειώνεται ο σκεπτικισμός γύρω από τη χρήση του, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν στερεότυπα και να καταλήξει η αξιολόγηση αξιοπιστίας της Αιτήτριας σε ένα κατάλογο τυποποιημένων στοιχείων που ένας αιτών θα πρέπει ή όχι να πληροί, εις βάρος της εξατομικευμένης εξέτασης.[1] Χωρίς το εν λόγω μοντέλο να αποκλείεται ως καθοδηγητική μέθοδος για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας της Αιτήτριας, εν προκειμένω, το παρόν Δικαστήριο αξιολογεί τον εν λόγω ισχυρισμό στη βάση των κοινώς αποδεκτών δεικτών αξιοπιστίας, χωρίς να γίνεται ειδική αναφορά στο εν λόγω μοντέλο για τους λόγους που εξηγήθηκαν ανωτέρω.

27.          Επί της ουσίας του ισχυρισμού, παρατηρώ ότι ο πυρήνας του αιτήματος της Αιτήτριας υπήρξε σταθερός σε όλα τα στάδια εξέτασης της αίτησής της. Η Αιτήτρια υπήρξε εξάλλου συγκεκριμένη ως προς το χρόνο που συνειδητοποίησε την κατ’ ισχυρισμό σεξουαλική της ταυτότητα παρουσιάζοντας μάλιστα ένα ιδιόμορφο «έθιμο» που επικρατεί στο σχολείο όπου φοιτούσε για την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ κοριτσιών στο οικοτροφείο όπου φοιτούσε. Εντούτοις, όπως διαπιστώθηκε και από τους Καθ’ ων η αίτηση η Αιτήτρια σε διάφορα κρίσιμα σημεία του αφηγήματός της υπήρξε αντιφατική, γεγονός που αποτελεί αρνητικό δείκτη κατά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας της.[2] Ειδικότερα, η Αιτήτρια αναφερόμενη στη σχέση της με τη σύντροφό της, η οποία κατά τη δήλωσή της αναπτύχθηκε κατά τα σχολικά της έτη, ανέφερε αρχικώς ότι προσπαθούσε να διατηρήσει τη σχέση της κρυφή από το υπόλοιπο σχολικό και κοινωνικό τους περιβάλλον (βλ. ερ, 32, 2Χ), σε ακόλουθο στάδιο της αφήγησής της, η Αιτήτρια αναφέρει ότι συγκατοικούσε με τη σύντροφό της σε κοιτώνα όπου διέμεναν περισσότερα άτομα και όπου προέβαινε σε ερωτικές πράξεις, χωρίς να κρύβονται, χωρίς ωστόσο κανείς να το αναφέρει στη διεύθυνση καθώς δεν ήταν κάτι καινοφανές στο οικοτροφείο (βλ. ερ. 28, 3Χ). Πέραν της αντίφασης που παρουσιάζεται τόσο όσον αφορά στη διάρθρωση των κοιτώνων όσο και το πόσο ανοιχτά εκδήλωναν τη σχέση τους η Αιτήτρια με τη σύντροφό της, η ίδια αναφορά παρίσταται και μη ευλοφανής δεδομένης της κοινωνικής απαξίας που φέρει η ομοφυλοφιλία στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, όπως προκύπτει από τις πηγές που παραθέτουν και οι Καθ’ ων η αίτηση στη ανάλυσή τους (βλ. ερ. 110 - 108). Ερωτηθείσα η Αιτήτρια σχετικά με τις εν λόγω αντιφάσεις δεν παρείχε ικανοποιητική απάντηση (βλ. ερ. 28, σημεία 5Χ), αναφέροντας ότι αυτό που εννοούσε είναι ότι η ίδια δεν επιθυμούσε αυτό να είναι γνωστό στο σχολείο, ωστόσο ήταν ένα γενικό φαινόμενο εκεί. Εντούτοις, εάν όντως η ίδια επιθυμούσε να διατηρήσει κρυφή την ομόφυλη σχέση της δεν παρίσταται εύλογο να προβαίνει σε ερωτικές πράξεις δημοσίως όπως στη συνέχεια ισχυρίστηκε. Επίσης, η Αιτήτρια ήταν πολύ γενικόλογη και ασαφής ως προς τις περιστάσεις της γνωριμίας και του περιεχομένου της σχέσης της με άλλα δύο πρόσωπα στη Δημοκρατία, επιπλέον αρνητικό δείκτη της αξιοπιστίας της. Ιδιαίτερα λακωνική ήταν και η Αιτήτρια και κατά την περιγραφή του προσώπου με το οποίο διατηρούσε κατ΄ ισχυρισμό πέντε χρόνια σχέση.

28.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού κατουσία αυτός αποτελεί προσωπικό βίωμα της Αιτήτριας το οποίο δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί από εξωτερικές πηγές. Ωστόσο, σε σχέση με περιφερειακά ζητήματα που άπτονται του εν λόγω ισχυρισμού, επισημαίνεται ότι η ομοφυλοφιλία είναι καταρχήν νόμιμη στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και ποτέ δεν έχει ρητά απαγορευθεί από τον Ποινικό Κώδικα  (1940). Η ηλικία συναίνεσης είναι η ίδια με αυτήν για τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια. Ο γάμος ομοφύλων δεν αναγνωρίζεται στο άρθρο 40 του Συντάγματος του Κονγκό: «Όλα τα άτομα έχουν το δικαίωμα να παντρευτούν ένα άτομο της επιλογής τους του αντίθετου φύλου και να δημιουργήσουν οικογένεια». Δεν υπάρχει νόμος κατά των διακρίσεων που να προστατεύει από την παρενόχληση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. Παράλληλα, από πηγές που παραθέτουν οι Καθ’ ων η αίτηση (βλ. ερ. 110), προκύπτει ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ενδέχεται να διωχθούν ποινικά για δραστηριότητες κατά της «δημόσιας αξιοπρέπειας». Σε σχέση με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ωστόσο από την ευρύτερη κοινωνία, η ίδια πηγή αναφέρει ότι η κοινωνία ευνοεί την ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας γιατί θεωρείται ταμπού. Τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ συχνά δεν είναι ανοιχτά σχετικά με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό επειδή δεν γίνονται αποδεκτά από την κοινωνία. Όσοι είναι ανοιχτοί σχετικά με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό αντιμετωπίζουν εχθρότητα, εκτεταμένες διακρίσεις, απόρριψη, κοινωνικό αποκλεισμό και παρενόχληση. Η κοινότητα LGBTQI+ στερείται οποιουδήποτε είδους υπηρεσιών υποστήριξης[3]. Εξάλλου, το Δικαστήριο εντόπισε έρευνα της EQUALDEX του Ιουνίου του 2023 με θέμα το «Πόσο κατάλληλη είναι η χώρα καταγωγής για μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας σύμφωνα με τους κατοίκους της»,  η οποία αναφέρει ότι από τις 124 χώρες οι οποίες έλαβαν μέρος σε αυτήν, η Λ.Δ.Κ. κατέκτησε την 101η θέση.[4] Άλλωστε, έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.) το 2023,  επιβεβαιώνει ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι παράνομη στη ΛΔΚ, αλλά πολλοί την αποδοκιμάζουν. Δεν υπάρχει νομική αναγνώριση ομόφυλων ζευγαριών ή γάμου ομοφύλων. Μέλη της LGBT κοινότητας είναι γνωστό ότι παρενοχλούνται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα ενδέχεται να κατηγορηθούν για αδικήματα σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα της ΛΔΚ για «εγκλήματα κατά της οικογενειακής ζωής». Δεν υπάρχουν ειδικοί νόμοι κατά των διακρίσεων που να προστατεύουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα.[5] Περαιτέρω, στο Σύνταγμα της χώρας υπάρχει πρόνοια ενάντια στις διακρίσεις (όχι συγκεκριμένα για LGBTQ άτομα), αλλά οι διακρίσεις εναντίον των LGBTQ ατόμων είναι ευρέως διαδεδομένες. ^[6]

29.          Ως προς τον κοινωνικό στιγματισμό που υπόκεινται τα εν λόγω άτομα, η επιτροπή του ΟΗΕ CESCR, σημείωσε στις 28 Μαρτίου 2022 ότι η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αντιμετωπίζει στιγματισμό και διακρίσεις κατά την απόλαυση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών τους δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εργασία, τη στέγαση, την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση.^[7]

30.          Σε σχετικό σημείωμα της ACCORD, αναφέρεται ότι τον Φεβρουάριο του 2022, η Διεθνής Ένωση Λεσβιών, Γκέι, Αμφιφυλόφιλων, Τρανς και Διαφυλικών (ILGA) σε συνεργασία με τη μη κυβερνητική οργάνωση WEKA Organisation (WEO) που εδρεύει στη ΛΔΚ δημοσίευσε μια έκθεση (‘shadow report’) για την προαναφερθείσα Επιτροπή για την Κρατική Έκθεση για την εφαρμογή του Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, η οποία αναφέρει ότι, κατόπιν έρευνας που έγινε στην χώρα περί το 2015 η Κονγκολέζικη κοινωνία παραμένει βαθιά ομοφοβική, εφόσον 96% των Κονγκολέζων δεν πιστεύουν ότι η ομοφυλοφιλία πρέπει να γίνεται αποδεκτή, ενώ παρόμοιο ποσοστό δεν θα ανεχόταν ομοφυλόφιλους γείτονες.^[8] Η ίδια πηγή αναφέρει ότι το 2021 καταγγέλθηκαν 179 περιστατικά σε τοπικές οργανώσεις, καταγράφοντας 226 παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των LGBTQ ατόμων.^[9]

31.          Σύμφωνα με το United States Department of State στην Έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2023 κα αφορά στο έτος 2022, άτομα της εν λόγω κοινότητας υπόκεινται σε παρενόχληση, στιγματισμό, βία, ενώ LGBTQ γυναίκες ήταν θύματα έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένου του ‘διορθωτικού βιασμού’ (corrective rape). Τοπικές οργανώσεις ανέφεραν ότι υπήρξε αύξηση στην LGBTQ βία, απειλές και διακρίσεις κατά την διάρκεια του COVID-19.^[10]

32.          Περαιτέρω δε, η ίδια ως άνω έκθεση σημειώνει ότι τοπικοί οργανισμοί ανέφεραν αρκετές περιπτώσεις όπου LGBTQ άτομα υποβλήθηκαν σε ψυχιατρική θεραπεία ή θρησκευτικά τελετουργικά για να ‘αλλάξουν’ τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ατόμου. Σε κάποιες περιπτώσεις, υπέστησαν και σωματική βία. Ακόμη, LGBTQ οργανώσεις στην ΛΔΚ δεν μπόρεσαν να εγγράψουν οργανισμούς επειδή οι αρχές το αρνήθηκαν, ενώ άλλων ομάδων η εγγραφή καθυστέρησε χρόνια.^[11]

33.          Όσον αφορά την κρατική προστασία, πηγές παραπέμπουν σε τοπικές οργανώσεις οι οποίες αναφέρουν ότι οι αρχές σπανίως προέβαιναν στην διερεύνηση, δίωξη ή τιμωρία οργάνων του κράτους που πραγματοποιούσαν παραβιάσεις δικαιωμάτων των LGBTQ ατόμων.^[12] Ακόμη δε, σύμφωνα με συλλογή πληροφοριών της ΑCCORD, 23 LGBTI άτομα συνελήφθησαν αφότου αναζήτησαν προστασία από την αστυνομία, ενώ 4 ομοφυλόφιλοι άνδρες συνελήφθησαν επειδή ‘έμοιαζαν’ ομοφυλόφιλοι.^[13] Σε άλλο περιστατικό, τον Οκτώβριο του 2021, η ILGA σημειώνει ότι «7 άνδρες, συμπεριλαμβανομένων και ακτιβιστών, ‘εγκλωβίστηκαν’ στα γραφεία ενός μη – κυβερνητικού οργανισμού με ένα πλήθος κόσμου απ’ έξω να φωνάζει ομοφοβικές προσβολές στους άνδρες. Παρ’ ότι η Αστυνομία διασκόρπισε το πλήθος, εντούτοις στην συνέχεια προσέβαλε και συνέλαβε τους 7 κατηγορώντας τους για το αδίκημα της «σαρκικής επαφής ενάντια στην φυσική τάξη» και υποβάλλοντας τους σε πρωκτικές εξετάσεις».^[14]

34.          Σύμφωνα με έναν τοπικό οργανισμό, παρά το γεγονός ότι η μεταχείριση της Αστυνομίας και του στρατού προς τα LGBTQ άτομα είχε βελτιωθεί κατά τις χρονιές 2019 – 2020, το 2021 η κατάσταση χειροτέρεψε καθ’ ότι σημειώθηκαν μαζικές συλλήψεις.^[15]

35.          Σύμφωνα με έκθεση του Καναδικού Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και της Πρόσφυγες, οι πληροφορίες για την κρατική προστασία ήταν σπάνιες μεταξύ των πηγών που συμβουλεύτηκε η Διεύθυνση Έρευνας εντός των χρονικών περιορισμών της έκθεσης. Χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, εκπρόσωπος της προαναφερθείσας τοπικής οργάνωσης Rainbow Sunrise Mapambazuko (RSM) δήλωσε ότι «οι σεξουαλικές μειονότητες και οι μειονότητες λόγω φύλου δεν μπορούν να απευθυνθούν στην αστυνομία για προστασία». Ο εκπρόσωπος της RSM ανέφερε ότι δεν υπάρχουν υπηρεσίες υποστήριξης για μέλη σεξουαλικών μειονοτήτων και μειονοτήτων λόγω φύλου στη ΛΔΚ.^[16]

36.          Από τις ανωτέρω πληροφορίες, προκύπτει ότι παρά το γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία δεν θεωρείται κατ’ αρχήν παράνομη, εντούτοις τα ομοφυλόφιλά άτομα υπόκεινται συχνά σε διακριτική μεταχείριση και κοινωνικό στιγματισμό, ενώ παρά την βελτίωση της κρατικής προστασίας απέναντι στα εν λόγω άτομα, αυτή εξακολουθεί να παραμένει σε πολλές περιπτώσεις ελλιπής.

37.          Περαιτέρω, από έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με το οικοτροφείο «Lycee Abidasoa»στο οποίο φοίτησε η Αιτήτρια εντοπίστηκε το εν λόγω λύκειο με την ονομασία Lycee Bidasoa/kikoti σε σελίδα μέσου κοινωνικής δικτύωσης (Facebook) στην οποία δεν υπάρχει κάποια ανάρτηση ώστε να εξαχθούν πληροφορίες σχετικά με το υπό κρίση σχολείο[17]. Εντούτοις, σε έτερο άρθρο στην ιστοσελίδα του Radio Okapi(ραδιοφωνικού σταθμού στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ)  επιβεβαιώνεται η ύπαρξη του ανωτέρω σχολείου και καταγράφεται πως το γυμνάσιο Bidasoa, το οποίο χτίστηκε το 2002 από τις αδελφές «les Sœurs Passionnistes», βρίσκεται 7 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης Kikwit. Το ανωτέρω άρθρο προσθέτει πως το εν λόγω σχολείο διαθέτει τρία τμήματα (εμπορίου, ραπτικής και διατροφής) καθώς και οικοτροφείο[18]. Τέλος δεν βρέθηκαν σαφείς πληροφορίες σχετικά με το εάν λόγω σχολείο λειτουργεί ως οικοτροφείο θηλέων.  Εντοπίστηκε, ωστόσο, μια σελίδα στο Facebook με την ονομασία "Les belles filles du lycée bidasoa"[19]  το οποίο θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη ότι το οικοτροφείο που διαθέτει το εν λόγω σχολείο προορίζεται για κορίτσια. Παρ' όλα αυτά, δεν υπάρχει καμία ανάρτηση στη συγκεκριμένη σελίδα που να παρέχει συγκεκριμένες πληροφορίες για το κοινό στο οποίο απευθύνεται το οικοτροφείο. Ως εκ τούτου οι εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του εν λόγω οικοτροφείου, ωστόσο δεν εντοπίστηκαν συγκεκριμένες και σαφείς πληροφορίες σχετικά με το φύλο των διαμενόντων σε αυτό.

38.          Ως εκ των ανωτέρω, ο συναφής ισχυρισμός της Αιτήτριας δεν γίνεται αποδεκτός.

39.          Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, συντάσσομαι επίσης με την αξιολόγηση των Καθ' ων η αίτηση επί της εσωτερικής αξιοπιστίας της Αιτήτριας. Ενδεικτικώς αναφέρεται ότι δεν κρίνεται εύλογη η περιγραφή της αντίδρασης του κατά άλλα συντηρητικού πατριού της Αιτήτριας την πρώτη φορά που εντόπισε την Αιτήτρια και τη φίλη της να φιλιούνται, όπου η Αιτήτρια αναφέρει ότι απλώς αποχώρησε από τη σκηνή σε αντιπαράθεση και με την ακραία αντίδρασή του όταν τις εντόπισε κατά την ερωτική πράξη, όπου, κατά τη δήλωσή της, τη ξυλοκόπησε και εξακολουθούσε να την ξυλοκοπεί το σημαντικό διάστημα που παρέμενε στην οικία τους. Δεν παρίσταται επίσης ευλογοφανής η εμμονή της Αιτήτριας να παραμένει στην οικία της αφ΄ης στιγμής όπως προκύπτει από το σύνολο της αφήγησής της η ίδια θα μπορούσε μέσω της μητέρας της να εξασφαλίσει τα κατάλληλα οικονομικά μέσα για να διαμείνει εκτός της οικίας. Ούτε ευλογοφανής κρίνεται και η απόφαση της Αιτήτρια απροκάλυπτα να προβαίνει σε ερωτική πράξη εντός της οικίας της αφ’ ης στιγμής γνώριζε όλους του πιθανούς κινδύνους. Γενικότερα, η περιγραφή από την Αιτήτρια και των δύο συμβάντων γίνεται κατά τρόπο γενικόλογο.

40.          Υπό το φως των ανωτέρω, και ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός της Αιτήτριας απορρίπτεται καθώς για τις περιστάσεις της κατ’ ισχυρισμό δίωξής της, εκ της ιδιωτικής φύσεως των γεγονότων δεν δύναται να επιβεβαιωθεί από εξωτερικές πηγές. 

41.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει η Αιτήτρια, στη βάση των αξιόπιστων ισχυρισμών της, έχοντας ενώπιόν μου τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση, παρατηρώ τα εξής:

42.          Ως προς το προφίλ της Αιτήτριας, ήτοι νέα μορφωμένη γυναίκα, μη συζευγμένη, διαθέτουσα υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής της, χριστιανή ως προς το θρήσκευμα δεν προκύπτει φόβος δίωξης καθαυτός από τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.

43.          Ούτε προκύπτει κίνδυνος για την Αιτήτρια ένεκα της θρησκείας της ως Χριστιανή στην ΛΔΚ και ειδικότερα στην περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει, ήτοι την Kinshasa. Ειδικότερα σε έρευνα του Δικαστηρίου σε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι Χριστιανοί στη ΛΔΚ, προκύπτει πως οι Χριστιανοί αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού, μάλιστα απαρτίζουν το 95,1 % του πληθυσμού με το υπόλοιπο 1,5% να είναι Μουσουλμάνοι και το 2,5% να μην έχει κάποια θρησκευτική πεποίθηση/προσανατολισμό[20]. Παρόλο που οι χριστιανοί αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού, παρατηρούνται εντάσεις σε περιοχές όπου συνυπάρχουν με μουσουλμανικές κοινότητες, κυρίως στις ανατολικές περιοχές(North Kivu) όπου δρουν ένοπλες ομάδες, όπως οι Allied Democratic Forces (ADF), οι οποίες φέρονται να επιτίθενται σε χριστιανικές κοινότητες, εκκλησίες και σπίτια[21].  Έκθεση της χριστιανικής ΜΚΟ Open Doors του 2023 επιβεβαιώνει πως η βία κατά χριστιανών εντοπίζεται στο ανατολικό τμήμα της χώρας όπου χριστιανοί  σε εκείνη την περιοχή ζουν υπό την απειλή της απαγωγής, των δολοφονιών και των επιθέσεων από ένοπλες μουσουλμανικές ομάδες που είναι ενεργές στην περιοχή και οι οποίες στοχοποιούν κυρίως Χριστιανούς[22].

44.          Εν συνεχεία, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν για τις γυναίκες στην ΛΔΚ από τις οποίες προέκυψαν τα κάτωθι:

45.          Πρόσφατες πηγές που εντόπισε σε COI query η EUAA που δημοσιεύτηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 2024,^[23] ανέφεραν σχετικά με τον ρόλο την γυναίκας μέσα στην κοινωνία της ΛΔΚ  ότι παρά τη συνταγματική απαγόρευση των διακρίσεων κατά των γυναικών, οι γυναίκες αντιμετώπισαν διακρίσεις σε όλες τις πτυχές της ζωής τους.^[24] Η έκθεση Bertelsmann Stiftung για τη ΛΔΚ, που καλύπτει την περίοδο από 1 Φεβρουαρίου 2021 έως 31 Ιανουαρίου 2023, σημείωσε ότι η χώρα «χαρακτηρίζεται από μια βαθιά ενσωματωμένη πατριαρχική κουλτούρα που περιλαμβάνει νόμους και παραδοσιακά έθιμα που συμβάλλουν στις διακρίσεις κατά των γυναικών». Επιπλέον, παρόλο που είναι παράνομο, οι γυναίκες και τα κορίτσια υφίστανται διακρίσεις σε όλα τα επίπεδα. Οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται δυσανάλογα από τη φτώχεια και αντιμετωπίζουν τακτικά σεξουαλική βία.^[25]  Ομοίως και έκθεση του Freedom House του 2024 επιβεβαιώνει τα ανωτέρω πως ότι «οι γυναίκες στη ΛΔΚ βιώνουν διακριτική μεταχείριση σχεδόν σε κάθε πτυχή της ζωής τους»[26].  Σε αυτό το γενικό πλαίσιο, η ετήσια έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών (USDOS) για τις πρακτικές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που καλύπτει το 2023, σημείωσε ότι οι νεαρές ανύπαντρες μητέρες αντιμετώπιζαν συχνά «κοινωνικό στίγμα».^[27] Η έμφυλη βία συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής και σεξουαλικής βίας, είναι ευρέως διαδεδομένη  στην χώρα και κυρίως στο τμήμα της χώρας που πλήττεται από ένοπλες συγκρούσεις, με τις επιζήσασες να μην καταγγέλλουν τα ανωτέρω περιστατικά βίας φοβούμενες αντιποίνων και κοινωνικού στιγματισμού, αλλά και με την  ατιμωρησία των δραστών να αποτελεί κοινή πρακτική^[28]. Περαιτέρω ως προς την πρόσβαση των γυναικών στην εργασία, έκθεση του USDOS του 2023 καταγράφει πως «το Σύνταγμα απαγορεύει τη διάκριση βάσει φύλου, ωστόσο η νομοθεσία δεν παρέχει τα ίδια δικαιώματα για τις γυναίκες και τους άνδρες. Παρότι η νομοθεσία επιτρέπει στις γυναίκες τη συμμετοχή σε οικονομικούς τομείς χωρίς τη συγκατάθεση των ανδρών συγγενών, προβλέπει τη φροντίδα μητρότητας,  απαγορεύει τις σχετικές με το θεσμό της προίκας ανισότητες και ορίζει πρόστιμα και ποινές για όσους προβαίνουν σε διακρίσεις ή λαμβάνουν μέρος σε έμφυλη βία, η κυβέρνηση όμως δεν εφάρμοσε αποτελεσματικά τη νομοθεσία. Οι γυναίκες βίωσαν οικονομική διάκριση, ενώ υπήρξαν νομικοί περιορισμοί στη γυναικεία εργασία, χωρίς περιορισμούς ωστόσο στη διάρκεια εργασίας των γυναικών^[29]. 

 

46.          Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει πως οι  γυναίκες στην ΛΔΚ αντιμετωπίζουν γενικότερα εμπόδια και διακριτική μεταχείριση στην πρόσβαση τους στην εργασία, στην στέγαση, στην πρόσβαση τους στην δικαιοσύνη και στην κατοχή περιουσίας, με τις μόνες γυναίκες χωρίς υποστηρικτικό δίκτυο να καθίστανται περισσότερο ευάλωτες σε έμφυλη βία, οικονομική περιθωριοποίηση και  κοινωνικό στιγματισμό.  Λαμβάνοντας υπόψη τις ατομικές περιστάσεις της Αιτήτριας (βλ. μεταξύ άλλων άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου[30] και ΔΕΕ, απόφαση ημερομηνίας 4.10.2018, Ahmedbekova, C-652/16 σκέψη 48) ήτοι το σχετικά ικανοποιητικό μορφωτικό της επίπεδο, τις γλωσσικές της δεξιότητες, την κατάσταση της υγείας της καθώς και την ικανότητα της προς εργασία αλλά και την ύπαρξη υποστηρικτικού δικτύου στην χώρα καταγωγής της δεν προκύπτει ότι, κατά την επιστροφή της στην ΛΔΚ,  και  ειδικότερα στην περιοχή διαμονής της εκεί, την Kinshasa, θα εκτεθεί σε κίνδυνο δίωξης/σοβαρής βλάβης λόγω των κοινωνικών, εθιμικών, οικονομικών συνθηκών που επικρατούν για τις γυναίκες στην χώρα καταγωγής της.

 

47.          Τέλος, προχωρώντας σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, και ειδικότερα στην πόλη συνήθους διαμονής της, ήτοι την πόλη Kinshasa σημειώνονται τα κάτωθι.

48.          Κατόπιν έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθη ότι, δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Kinshasa, αλλά μόνο στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ, ήτοι Ituri, Kasai, και Kivu.[31]

49.          Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν και αριθμητικά δεδομένα από τη βάση δεδομένων ACLED. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτά τα δεδομένα  αφορούν συνολικά την επαρχία της Kinshasa, της οποίας η πόλη Kinshasa αποτελεί πρωτεύουσα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), τη χρονική περίοδο 2.12.2023 – 29.11.2024 καταγράφηκαν στην πόλη Kinshasa 33 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 154 ανθρώπινες ζωές. Τα 104 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 17 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 132 ανθρώπινες απώλειες, 10 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 17 ανθρώπινες απώλειες, 4 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 5 ανθρώπινες απώλειες και 2 διαμαρτυρίες (protests) από τις οποίες δεν προέκυψε κάποια ανθρώπινη απώλεια.^[32] Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της πόλης Kinshasa ανέρχεται σήμερα (2024) σε περίπου 17.032.000 κατοίκους^[33],  καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (154 θάνατοι) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας.

50.          Υπό το φως των ανωτέρω, καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης σε σχέση με το πρόσωπό του για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

51.          Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς η Αιτήτρια δεν επικαλείται αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

52.          Στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι η Αιτήτρια δεν καταδεικνύει ειδικώς, ότι ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], πιο συγκεκριμένα ότι δεν προκύπτει ότι αυτή διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της(βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β)).

53.          Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής της Αιτήτριας, ήτοι την πόλη Kinshasa, λόγω της ύπαρξης διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, όπου, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

54.          Ιδίως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ.  απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

55.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

56.          Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

57.          Ενόψει των ανωτέρω ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών, ιδίως δε του χαμηλού βαθμού απομακρυσμένης βίας, η οποία είναι εκ φύσεως δυνατό να επιφέρει απώλειες αμάχων, καθώς και του σχετικά χαμηλού αριθμού μαχών και περιστατικών βίας κατά αμάχων, σε σχέση και με το συνολικό πληθυσμό της περιοχής, δεν είναι δυνατό η επικρατούσα κατάσταση στην πόλη Kinshasa να χαρακτηριστεί ως αδιάκριτη βία λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε η Αιτήτρια μόνο λόγω της παρουσίας του εκεί να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης εντός του πλαισίου του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Tην ίδια στιγμή δεν προκύπτει οποιοσδήποτε παράγοντας επίτασης του κινδύνου στο πρόσωπο της Αιτήτριας, δεδομένου ότι αυτής νεαρής ηλικίας, μορφωμένης γυναίκας χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας και με υποστηρικτικό δίκτυο, εξοικειωμένη με την εν λόγω περιοχή δεδομένης της μακράς προηγούμενης διαμονής της.

58.          Παράλληλα, η Αιτήτρια δεν προβάλλει και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει οτιδήποτε που να συναρτάται με την επικείμενη επιστροφή της να οδηγεί σε παράβαση της αρχής της μη επαναπροώθησης, πέραν των όσων ήδη εξετάστηκαν στο πλαίσιο της αίτησής της για διεθνή προστασία.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.

 Κ. Κ. Κλεάνθους,  Δ.Δ.Δ.Δ.Π.