ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: Τ944/24
08 Ιανουαρίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
E.M. από το Καμερούν
Αιτήτρια
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Αίτηση για Προσαγωγή Μαρτυρίας ημερομηνίας 15/11/24
Εμφανίσεις:
Z. Ποντίκη (κα) για Νατάσα Χαραλαμπίδου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για την Αιτήτρια.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 25/07/24 η οποία της κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε η μεταγενέστερη της αίτηση ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος και είναι αποτέλεσμα πλάνης και κακής εφαρμογής του νόμου.
Μετά την καταχώρηση της προσφυγής η Αιτήτρια μέσω της δικηγόρου της (χωρίς να ζητηθεί σχετική άδεια από το Δικαστήριο) καταχώρησε την παρούσα ενδιάμεση αίτηση με την οποία αιτείται διάταγμα του Δικαστηρίου που να επιτρέπει την προσαγωγή μαρτυρίας με ένορκη δήλωση της Αιτήτριας και/ή οποιαδήποτε άλλο διάταγμα του Δικαστηρίου.
H αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας υποστηρίζεται από Ένορκη Δήλωση της ίδιας της Αιτήτριας ημερομηνίας 15/11/24. Σκοπός της αίτησης, όπως αναφέρεται από την ομνύουσα, είναι να υποβάλει επίσημα έγγραφα/τεκμήρια τα οποία επιβεβαιώνουν και/ή αποδεικνύουν την δίωξη που αντιμετωπίζει στην χώρα καταγωγής της σε περίπτωση επιστροφής της τόσο από τον στρατό όσο και από τις αστυνομικές αρχές του Καμερούν. Επιθυμεί δε να προσαγάγει ένορκη δήλωση του δικηγόρου της στο Καμερούν που περιγράφει σχετικά γεγονότα που την οδήγησαν να εγκαταλείψει την χώρα της.
Η συνήγορος για την Αιτήτρια κατά την ακροαματική διαδικασία υποστήριξε ότι επιδιωκόμενη μαρτυρία είναι σχετική με την ουσία του αιτήματος της, υιοθετεί δε το περιεχόμενο της αίτησης.
Έχω εξετάσει όσα έχουν προβληθεί και καταλήγω ως ακολούθως:
«2. Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής τηρουμένων των αναλογιών σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις/προσθήκες που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.»
Ο Κανονισμός 3 των περί τις Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019) ορίζει ότι:
«3. (α) Κάθε προσφυγή καταχωρείται στο αρμόδιο Πρωτοκολλητείο με έγγραφη αίτηση, ως το Έντυπο Αρ. 1 συνοδευόμενη από την προσβαλλομένη απόφαση και τα υποστηρικτικά αυτής στοιχεία που επιδόθηκαν στον αιτητή καθώς και οποιαδήποτε νέα έγγραφα ή στοιχεία ή πρόσθετη μαρτυρία ήθελε προσκομίσει ο αιτητής.
(β) Νέα έγγραφα ή στοιχεία ή οποιαδήποτε πρόσθετη μαρτυρία που προσκομίζονται κατά την καταχώριση της προσφυγής, παρατίθενται ή επισυνάπτονται ως τεκμήρια, ανάλογα, σε ένορκη δήλωση από τον Αιτητή. Ο ενόρκως δηλών εξηγεί το λόγο για τον οποίο δεν προσκομίστηκαν τα έγγραφα ή στοιχεία ή πρόσθετη μαρτυρία κατά την εξέταση της προσβαλλόμενης πράξης καθώς και τη συνάφειά τους με τα επίδικα θέματα.»
Ο Κανονισμός 8 των περί τις Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019) ορίζει ότι:
«8. Το Δικαστήριο δύναται να καθορίζει τη διαδικασία και να εκδίδει οδηγίες κατά περίπτωση αναφορικά με τη λήψη γραπτής ή προφορικής μαρτυρίας ή άλλων αποδεικτικών μέσων, όπως ήθελε κρίνει ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις.»
Επίσης, ο Κανονισμός 10 του περί τις Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμού του 2019 έως 2022 (3/2019) ορίζει ότι:
«10. (α) Μετά την καταχώρηση της προσφυγής, νέα έγγραφα και/ή στοιχεία και/ή οποιαδήποτε πρόσθετη μαρτυρία προσκομίζεται μόνον κατόπιν άδειας του Δικαστηρίου, μετά από προφορικό αίτημα του αιτητή, νοουμένου ότι το Δικαστήριο ικανοποιείται-
(i) ότι πρόκειται για έγγραφα ή στοιχεία ή μαρτυρία, τα οποία άνευ δικής του υπαιτιότητας, ο αιτητής αδυνατούσε να υποβάλει κατά το προηγούμενο στάδιο εξέτασης της αιτήσεως διεθνούς προστασίας ή κατά την καταχώρηση της προσφυγής του σύμφωνα με τον κανονισμό 3(β), και
(ii) είναι συναφή με τα επίδικα θέματα της υπόθεσης.
(β) Πληροφορίες για την χώρα καταγωγής του αιτητή (ΠΧΚ) δύνανται να υποβληθούν σε έντυπη ή/και ηλεκτρονική μορφή, με σχετικό υπόμνημα, το οποίο επισυνάπτεται στην αγόρευση του μέρους που επιθυμεί να την υποβάλει. Στο υπόμνημα περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία:
(i) κατάλογος των σχετικών ΠΧΚ,
(ii) καταγραφή της πηγής τους (για διαδικτυακές πηγές υποδεικνύεται ο ιστότοπος και παρατίθεται ο σύνδεσμος της σχετικής ιστοσελίδας),
(iii) επεξήγηση της συνάφειας της υποβληθείσας μαρτυρίας με συγκεκριμένο ισχυρισμό ή/ και επίδικο ζήτημα,
(iv) υπόδειξη του συναφούς αποσπάσματος των ΠΧΚ.»
Ο δε Κανονισμός 19 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 ορίζει ότι:
«Καθ΄ οιονδήποτε στάδιον της διαδικασίας το Δικαστήριον ή Δικαστής δύναται να εκδώσει τοιαύτας οδηγίας, αι οποίαι απαιτούνται προς το συμφέρον της δικαιοσύνης.».
Παρόλο που το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, μπορεί στα πλαίσια προσφυγής να λάβει υπόψη και να προβεί σε πλήρη και ex-nunc εξέταση τόσο των πραγματικών σημείων όσο και των νομικών και να λάβει υπόψη γεγονότα/στοιχεία που δεν λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια αρχή στα πλαίσια της αξιολόγησης της αρχικής αίτησης ασύλου εξακολουθούν να ισχύουν οι κανόνες του διοικητικού δικονομικού δικαίου όπου είναι ο Δικαστής, και όχι οι διάδικοι, που διευθύνει την έρευνα. Στην Δημοκρατία ν. Kassinos Constructions (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835, αναφέρθηκαν από την Ολομέλεια, τα ακόλουθα:
«Ο ρυθμιστικός ρόλος του δικαστηρίου σε θέματα διαδικασίας και απόδειξης στη διοικητική δίκη είναι διάφορος και ευρύτερος από αυτόν που επιτρέπει το δικονομικό σύστημα που επικρατεί στην πολιτική δίκη. Η διαφορά εκπηγάζει από την ύπαρξη και εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας σε συνδυασμό με τη φύση του ανακριτικού συστήματος. Σε αντίθεση με το σύστημα της αντιδικίας, που διέπει την πολιτική δίκη και που η ευθύνη για την εισαγωγή μαρτυρίας βαρύνει τους διαδίκους, στο ανακριτικό σύστημα η πρωτοβουλία ανήκει και στο δικαστή. Οι αρχές αυτές είναι διάχυτες στο διαδικαστικό κανονισμό του 1962. Στον Γ. Παπαχατζή 'Μελέται επί του Δικαίου των Διοικητικών Διαφορών' στη σελ. 36 συναντούμε την ακόλουθη εύστοχη παρατήρηση επί του θέματος:
'Ο Δικαστής, ουχί δ΄ οι διάδικοι, διευθύνει την έρευναν του πραγματικού μέρους της υποθέσεως.'».
Οι βασικοί κανόνες που διαμορφώθηκαν διαχρονικώς από τη νομολογία επί του θέματος, είναι πολύ γνωστοί και καταγράφονται στην απόφαση της Sportsman Betting Co. Limited v. Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591, 595 στην οποία λέχθηκαν τα εξής:
«Από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου προκύπτει σαφώς η αρχή ότι προϋπόθεση για την προσαγωγή μαρτυρίας στην αναθεωρητική διαδικασία είναι η σχετικότητα της μαρτυρίας προς τα επίδικα θέματα [.] Στην αναθεωρητική του δικαιοδοσία το Ανώτατο Δικαστήριο έχει την διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, με γνώμονα πάντοτε τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα. Ο διάδικος που ζητά την έκδοση οδηγιών για προσαγωγή μαρτυρίας, είτε προφορικής είτε υπό μορφή ένορκης δήλωσης, οφείλει να προσδιορίσει με εύλογη λεπτομέρεια τα γεγονότα τα οποία επιδιώκει να αποδείξει και να ικανοποιήσει επίσης το Δικαστήριο ότι τα γεγονότα αυτά είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα που εγείρονται στην προσφυγή, λαμβανομένων υπόψη των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή. Επιτρέπεται η προσκόμιση γεγονότων με μαρτυρία μόνο όταν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα και όταν η απόδειξη τους δυνατό να τεκμηριώσει οποιονδήποτε από τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης. (Βλέπε: Sunrise Industry Clothing Ltd., v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 999/91, ημερ. 24/9/92, Νικολαϊδης ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 374/92, ημερ. 19/3/93, Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. αρ. 71/97, ημερ. 18/11/99).»
(ο τονισμός δικός μου)
Οι δε βασικοί κανόνες προσαγωγής μαρτυρίας που διαμορφώθηκαν από τη πάγια νομολογία συνεχίζουν να ισχύουν κατ΄ αναλογία και στις υποθέσεις που εκδικάζονται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ήτοι τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα, την αποδεικτικότητα οποιουδήποτε επίδικου θέματος που μπορεί ή όχι να βοηθήσει το Δικαστήριο στην απονομή δικαιοσύνης στη συγκεκριμένη περίπτωση (Α.Ε. 49/2012, Σάββα ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 07/02/2018), την αναγκαιότητα να προσδιορίζονται από τον ενδιαφερόμενο διάδικο με ανάλογη λεπτομέρεια τα γεγονότα που επιδιώκει να προσκομίσει - με μόνη, όμως, εξαίρεση αυτής που αφορά μαρτυρία που διαφοροποιεί ή αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη προς έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Kyriakides v. The Republic (1961)1 R.S.C.C. 66, Skourides v. Attorney General (1967) 3 C.L.R. 518, Lambrakis v. Republic (1970) 3 C.L.R. 72, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Α. 106, Κωνσταντίνου v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (1992) 4 A.A.Δ. 3330, Νικολαΐδη v. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 609, Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 507) λόγω του εύρους των εξουσιών του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας να λαμβάνει υπόψη πραγματικά στοιχεία και/ή γεγονότα που δεν λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια αρχή στα πλαίσια της αξιολόγησης αρχικής αίτησης ασύλου και/ή στοιχεία που δεν εμπεριέχονται στο διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.
Η εξουσία, όμως, του παρόντος Δικαστηρίου να λαμβάνει υπόψη πραγματικά στοιχεία και/ή γεγονότα που δεν λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια αρχή στα πλαίσια της αξιολόγησης μεταγενέστερης αίτησης ασύλου περιορίζεται με βάση την νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως προκύπτει από την απόφαση ΔΕΕ C-651/19, JP v Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, ημερ.02/09/2020, το Δικαστήριο που επιλαμβάνεται προσφυγής που αφορά μεταγενέστερο αίτημα αξιολογεί κατά πόσο:
«58. Στο πλαίσιο αυτό επισημαίνεται, πρώτον, αφενός, ότι πριν από κάθε μεταγενέστερη αίτηση διεθνούς προστασίας προηγείται μια πρώτη αίτηση η οποία έχει οριστικώς απορριφθεί, στο πλαίσιο της οποίας η αρμόδια αρχή διενήργησε εξαντλητική εξέταση προκειμένου να διαπιστώσει αν ο αιτών πληρούσε τις προϋποθέσεις για την παροχή διεθνούς προστασίας. Αφετέρου, πριν καταστεί απρόσβλητη η απορριπτική απόφαση, ο αιτών έχει δικαίωμα άσκησης προσφυγής κατά της απόφασης αυτής.
59. Σημειώνεται συναφώς ότι, όπως προκύπτει από το άρθρο 40 της οδηγίας 2013/32, η μεταγενέστερη αίτηση διεθνούς προστασίας αποσκοπεί στην υποβολή, από τον ενδιαφερόμενο αιτούντα, νέων στοιχείων ή πορισμάτων σε σχέση με εκείνα που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της προηγούμενης αίτησης, τα οποία αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες χαρακτηρισμού του αιτούντος ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας. Όταν η προκαταρκτική εξέταση στην οποία υποβάλλεται μια τέτοια αίτηση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι προέκυψαν ή υποβλήθηκαν από τον αιτούντα τέτοια νέα στοιχεία ή πορίσματα, τότε η αίτηση εξετάζεται περαιτέρω σύμφωνα με τις διατάξεις του κεφαλαίου II της οδηγίας αυτής. Αντιθέτως, όταν από την προκαταρκτική εξέταση δεν προκύπτουν τέτοια στοιχεία ή πορίσματα, η εν λόγω αίτηση απορρίπτεται ως απαράδεκτη, σύμφωνα με το άρθρο 33, παράγραφος 2 στοιχείο δʹ, της οδηγίας 2013/32.
60. Επομένως, το δικαστήριο που επιλαμβάνεται προσφυγής κατά απόφασης με την οποία απορρίπτεται ως απαράδεκτη μεταγενέστερη αίτηση διεθνούς προστασίας πρέπει να ελέγξει μόνον κατά πόσον, αντιθέτως προς ό,τι αποφάσισε η αρμόδια αρχή, από την προκαταρκτική εξέταση της αίτησης αυτής προέκυψαν νέα στοιχεία ή πορίσματα, κατά τα διαλαμβανόμενα στην προηγούμενη σκέψη. Εξ αυτού συνάγεται ότι, στο δικόγραφο της προσφυγής του ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, ο αιτών πρέπει, κατ' ουσίαν, απλώς να αποδείξει ότι βασίμως θεώρησε ότι υφίστανται νέα στοιχεία ή πορίσματα σε σχέση με εκείνα που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της προηγούμενης αιτήσεώς του.»
(ο τονισμός δικός μου)
Από αξιολόγηση του φακέλου της υπόθεσης της Αιτήτριας προκύπτει ότι κανένα στοιχείο/έγγραφο υποβλήθηκε κατά την υποβολή της μεταγενέστερης αίτησης της, γίνεται επανάληψη των ισχυρισμών της οι οποίοι εξετάστηκαν τόσο στην αρχική της αίτηση από την αρμόδια αρχή όσο και επαναξιολογήθηκαν/εξετάστηκαν από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας στην προσφυγή της με αριθμό 7581/21 η οποία απορρίφθηκε με απόφαση του δικαστηρίου την 07/12/23. Ούτε δικαιολογείται επαρκώς από την Αιτήτρια ότι πρόκειται για έγγραφα ή στοιχεία ή μαρτυρία, τα οποία άνευ δικής της υπαιτιότητας, αδυνατούσε να τα υποβάλει κατά το προηγούμενο στάδιο εξέτασης της αίτησης διεθνούς προστασίας ή κατά την καταχώρηση της προηγούμενης προσφυγής της. Εξάλλου, ούτε η προτεινόμενη ένορκη δήλωση της Αιτήτριας προσθέτει οτιδήποτε επί του αφηγήματος της που δεν έγινε αποδεκτό είτε στα πλαίσια της αρχικής της αίτησης είτε στα πλαίσια της προσφυγής της με αριθμό 7581/21 που απορρίφθηκε αλλά ούτε το κατ΄ ισχυρισμό έγγραφο του δικηγόρου της έχει οποιαδήποτε αποδεικτική αξία.
Συνεπώς, βάση όλων των ανωτέρω κρίνω ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η συγκεκριμένη μαρτυρία ειδικά στα πλαίσια μεταγενέστερης αίτησης του αιτούντος, ούτε δε εξάλλου ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις ότι η μαρτυρία που ζητείται να παρουσιαστεί δεν ήτο διαθέσιμη κατά την πρωτοβάθμια εξέταση τις αίτησης της κα/ή κατά την καταχώρηση της αρχικής προσφυγής της, εγείρονται δε αμφιβολίες προς την αυθεντικότητα και/ή αξιοπιστία της μαρτυρίας που ζητείται να προσκομιστεί στο παρόν στάδιο της διαδικασίας.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται, με €600 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Η υπόθεση ορίζεται για ακρόαση της προσφυγής στις 17/02/25 στις 08:30.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο