
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υποθ. Αρ.: 210/2024
3 Φεβρουαρίου 2025
[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ-KΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με τo άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
N.C.N. από το Καμερούν και τώρα στη Λάρνακα
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Ν. Λήνος (κος) για Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόροι για τον Αιτητή.
Θ. Βασιλάκη (κα) για Β. Θωμά (κα) Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
O Αιτητής παρών. Παρούσα η κα Ζ. Αγαπίου για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντιστρόφως.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο Αιτητής αιτείται δήλωσης του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 28/12/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 12/1/2024 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παροχή Διεθνούς προστασίας καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/2000 και είναι παράνομη, άκυρη και στερείται κάθε νόμιμου αποτελέσματος .
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που βρίσκονται ενώπιόν μου, ο Αιτητής είναι υπήκοος Καμερούν και στις 13/03/2019 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία, μέσω των κατεχόμενων εδαφών στις 02/03/2019. Στη 21/12/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 22/12/2023 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή. Στις 28/12/2023 ο δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την πιο πάνω Έκθεση-Εισήγηση αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή και εξέδωσε απόφαση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Την 12/01/2024 εκδόθηκε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου συνοδευόμενη από αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 12/01/2024. Στις 22/01/2024 ο Αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής προέβαλε μέσω της αίτησης πολλούς λόγους ακυρώσεως, τους οποίους και περιόρισε με την γραπτή αγόρευσή του στους ακόλουθους τρεις λόγους ακυρώσεως:
1. Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση ήταν προιόν μη επαρκούς και/ή δέουσας έρευνας. Συγκεκριμένα, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι ενώ επικαλέστηκε ότι έχει σύντροφο και δύο παιδιά στη Δημοκρατία το εν λόγω ζήτημα αγνοήθηκε και δεν αξιολογήθηκε ως ανεξάρτητος ισχυρισμός η ενότητα της οικογένειας και το πως θα επηρέαζε η επαναπροώθηση του Αιτούντος τα ανήλικα τέκνα του και το συμφέρον τους.
2. Η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη από την αρμόδια αρχή η οποία τελούσε υπό πλάνη και/ή υπό πεπλανημένα κριτήρια και/ή με κατάχρηση εξουσίας και κατ’ αντίθεση με το Νόμο. Συγκεκριμένα, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο λειτουργός παρέλειψε να κάνει επαρκείς ερωτήσεις αλλά και διευκρινιστικές ερωτήσεις ως είχε υποχρέωση σε σχέση με την ουσία των ισχυρισμών του.
3. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη και/ή μη δεόντως αιτιολογημένη. Συγκεκριμένα, ο Αιτητής ισχυρίστκηε ότι η απόφαση είναι αναιτιολόγητη καθώς οι καθ’ ων η αίτηση απλώς επανέλαβαν τους γενικούς όρους που εφαρμόζουν σε κάθε περίπτωση δίχως να αιτιολογήσουν επαρκώς τους λόγους για τους οποίους κατέληξαν σε εκείνο το συμπέρασμα.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Καταρχάς πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι ακύρωσης είναι με γενικότητα και αοριστία που εγείρονται στην παρούσα αίτηση. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Καν. 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.
Η αναφορά, για παράδειγμα, ότι «Η απόφαση πάσχει γιατί λήφθηκε χωρίς την δέουσα έρευνα» (το ίδιο αοριστόλογοι είναι και οι υπόλοιποι λόγοι ακύρωσης), δεν εξηγεί καθόλου, ούτε παραπέμπει σε συγκεκριμένα κατ' ισχυρισμόν δεδομένα που οδήγησαν σε μη έρευνα ή έλλειψη δέουσας έρευνας κλπ. Η συνήγορος του Αιτητή εν προκειμένω αναφέρεται με γενικό τρόπο στους λόγους χωρίς να τεκμηριώνει πως αυτοί υφίστανται και χωρίς να υποδεικνύει τα σημεία της διοικητικής διαδικασίας όπου αυτές οι αρχές καταπατώνται. Η προσφυγή θα μπορούσε να απορριφθεί για τους πιο πάνω διαδικαστικούς λόγους οι οποίοι αντανακλούν βεβαίως και επί της ουσίας. Αυστηρώς ομιλούντες τα όσα αναφέρονται στην αγόρευση της δικηγόρου του Αιτητή δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη, εφόσον παγίως αναγνωρίζεται ότι οι αγορεύσεις δεν αποτελούν μέσο για τη θεμελίωση γεγονότων. (δέστε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Ελισσαίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2004) 3 Α.Α.Δ. 412 και Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 384) (δέστε Υπόθεση Αρ. 1119/2009 ημερ. 31 Ιανουαρίου 2012 FARHAN KHALIL, και Κυπριακής Δημοκρατίας).
Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672: «Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης».
Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).
Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγεί-ρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636: «Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγόρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία».
Σύμφωνα με την Μαραγκός ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 671 : «Για να καταστεί το θέμα επίδικο, πρέπει αυτό να εγείρεται σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις και να αποφασίζεται ύστερα από εξαντλητική επιχειρηματολογία.»
«Η αγόρευση αποτελεί το μέσο για την έκθεση της επιχειρηματολογίας υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης και όχι υποκατάστατο της στοιχειοθέτησής τους. Βλ. Παπαδοπούλας ν. Ιωσηφίδη κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 601 και Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56.»
Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.
Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε τόσο με την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας, όσο και κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, αλλά και όσων προβάλλει με την παρούσα προσφυγή.
Ειδικότερα, ο Αιτητής είναι υπήκοος Καμερούν. Ως προς το θρήσκευμα δήλωσε πως είναι Χριστιανός. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο δήλωσε πως μιλάει Αγγλικά (μητρική). Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε κατά την καταγραφή άγαμος.
Κατά τη πρωτοβάθμια συνέντευξη ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος Καμερούν, ότι γεννήθηκε και ζούσε στο χωριό Mankon της πόλης Bamenda, Mezam Sub Division της επαρχίας Northwest Region του Καμερούν, το οποίο κατά δήλωση του ήταν ο τελευταίος τόπος διαμονής του στη χώρα καταγωγής. Ως προς το μορφωτικό επίπεδο και το επάγγελμα του δήλωσε απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και κτηνοτρόφος. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών και πως η γυναίκα του και τα παιδιά του βρίσκονται μαζί του στην Κύπρο.
Κατά τη συνέντευξη ο Αιτητής δήλωσε υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς την 21/01/1987 και πατέρας τριών παιδιών, εκ των οποίων το ένα ζει στο Καμερούν με τη μητέρα του και τα άλλα δύο βρίσκονται στην Κύπρο με τον Αιτητή και τη μητέρα τους. Ο Αιτητής δήλωσε ότι η σύζυγός του είναι και αυτή Αιτήτρια ασύλου και πως παντρεύτηκαν με παραδοσιακό γάμο το 2020, δίχως όμως να προσκομίσει κάποιο σχετικό αποδεικτικό έγγραφο. Δήλωσε περαιτέρω ότι είναι Χριστιανός, ότι είναι απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ότι στη χώρα του ήταν κτηνοτρόφος στο επάγγελμα και ότι ομιλεί Αγγλικά (μητρική του γλώσσα). Ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στο χωριό Mankon της πόλης Bamenda, Mezam Sub Division της επαρχίας Northwest Region του Καμερούν, το οποίο είναι και ο τελευταίος τόπος διαμονής του στη χώρα καταγωγής (βλ. ερ 43 1χ, 2χ και ερ. 42 χ1, χ3).
Ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν επειδή είχε προβλήματα με τους Ambazonians και με το στρατό του Καμερούν. Συγκεκριμένα ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του είναι αστυνομικός και ότι μία μέρα μετέφερε με το αυτοκίνητό του φίλους του πατέρα του οι οποίοι είναι στρατιωτικοί από το σπίτι του όπου είχαν έρθει για επίσκεψη έως τη στρατιωτική βάση και πως τον είδαν κάποια μέλη των αυτονομιστών μαχητών Ambazonians και έκτοτε τον θεώρησαν συνεργάτη του στρατού. Την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τον Αιτητή, ο στρατός πήγε στο χωριό του και έκαψε τα περισσότερα σπίτια, με αποτέλεσμα να μην μπορεί καν να βρίσκεται στο χωριό του. Μετά από αυτά τα συμβάντα, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν μπορούσε να μείνει πια στον τόπο καταγωγής του και αποφάσισε να φύγει από τη χώρα, ενώ δήλωσε περαιτέρω ότι του έστελναν μηνύματα δίνοντάς του 3 μέρες διορία προτού τον διώξουν (βλ. ερ. 37) και πως του τηλεφωνούσαν ακόμη και αφότου έφυγε από τη χώρα και του λέγανε πως όπου και να κρυφτεί στο Καμερούν θα τον βρουν (βλ. ερ. 39, 2χ). Σε διευκρινιστική ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το πως επηρέαζε τον Αιτητή το γεγονός ότι ο πατέρας του ήταν αστυνομικός, αυτός δήλωσε ότι οι αυτονομιστές θεωρούν τα παιδιά αστυνομικών προδότες και πιθανούς συνεργάτες του στρατού και τους αποκαλούν “black legs”. Επιπλέον δήλωσε ότι οι αυτονομιστές ζήτησαν από τον πατέρα του να παραιτηθεί από την αστυνομία και να αρχίσει να δουλεύει για αυτούς, πράγμα το οποίο δε συνέβη, και πως η μόνη του επιλογή ήταν να γίνει μέλος των αυτονομιστών αλλά όταν τον είδαν με στρατιωτικούς στο αυτοκίνητό του ξεκίνησαν τα πραγματικά προβλήματα (βλ. ερ. 38, 2χ).
Ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του δολοφονήθηκε στις 7 Αυγούστου 2022 από αυτονομιστές, οι οποίοι τον σκότωσαν και άφησαν το πτώμα του κοντά στο σπίτι τους. Ο Λειτουργός υπενθύμισε στον Αιτητή ότι στην αίτηση διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ανέφερε ότι οι Ambazonians το 2019 πυροβόλησαν και σκότωσαν τον πατέρα του και όταν του ζητήθηκε να εξηγήσει την αντίφαση αυτός δήλωσε ότι το 2018 ο πατέρας του και κάποιοι ακόμη αστυνομικοί ήταν σε αποστολή και όταν δε γύρισαν πίσω τους πληροφόρησαν ότι τους απήγαγαν και τους σκότωσαν και πως μόνο μετά από πολύ καιρό, αφότου αυτός έφτασε στη Δημοκρατία, άφησαν τον πατέρα του ελεύθερο και τον ενημέρωσε η οικογένειά του ότι τελικά ήταν ζωντανός (βλ. ερ. 36 2χ).
Σε ερώτηση του Λειτουργού σχετικά με το πως γίνεται, εφόσον τα παιδιά των αυτονομιστών θεωρούνται εν δυνάμει προδότες, ο αδερφός του να είναι μέλος των Ambazonians ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του ήταν πολύ δημοφιλής στο χωριό τους, πως με τους περισσότερους αυτονομιστές μεγαλώσανε μαζί και πως ο αδερφός του είναι πρόεδρος της νεολαίας εκεί. Δήλωσε περαιτέρω ότι υπήρχε ένα στρατόπεδο αυτονομιστών κοντά στο σπίτι τους και είχανε πολύ συχνά επαφές με αυτούς καθώς μερικές φορές πήγαιναν και στο σπίτι τους για να φορτίσουν τα κινητά τους (βλ. ερ. 36 2χ 3χ 4χ 6χ). Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με την απαγωγή του πατέρα του, ο Αιτητής δήλωσε μόνον ότι οι μόνες πληροφορίες που έχει είναι από νέα που κυκλοφόρησαν στο χωριό του (βλ. ερ. 36 5χ).
Σε ερώτηση του Λειτουργού σχετικά με το ταξί του Αιτητή και το λόγο για τον οποίο δεν ανέφερε στη συνέντευξη ότι του το έκαψαν οι αυτονομιστές, κάτι που ο ίδιος είχε αναφέρει στην αίτησή διεθνούς προστασίας του, αυτός δήλωσε ότι όταν τον είδαν να παρκάρει το ταξί του στο σπίτι τους έκαψαν μέρος του σπιτιού τους και κάηκε και το ταξί του (βλ. ερ. 35). Όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους δεν ανέφερε ότι δούλευε και ως οδηγός ταξί όταν συζητούσαν για το επάγγελμά του στο Καμερούν, αυτός απήντησε ότι δήλωσε πως είχε φάρμα με πουλερικά και πως εργαζόταν και ως οδηγός ταξί (βλ. ερ 35 2χ).
Όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να εξηγήσει τι είδους προβλήματα είχε – κατά δήλωσή του- με τον στρατό του Καμερούν, αυτός δήλωσε ότι είχε προβλήματα ως Αγγλόφωνος καθώς ο στρατός δεν κάνει διακρίσεις και πυροβολεί νέους άνω των 18 χρονών. Σε διευκρινιστική ερώτηση σχετικά με το αν ο στρατός του δημιούργησε κάποιο πρόβλημα προσωπικά ο Αιτητής απήντησε αρνητικά(βλ. ερ. 36).
Σε ερώτηση του Λειτουργού αναφορικά με το τι πιστεύει ότι θα του συμβεί αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι σε περίπτωση που επιστρέψει η ζωή του θα είναι σε κίνδυνο τόσο από τους Ambazonians όσο και από τον στρατό, ενώ σε περαιτέρω ερώτηση δήλωσε ότι οι αρχές της χώρας του θα τον επέτρεπαν να γυρίσει στη χώρα του (βλ. ερ 35 2χ 3χ). Τέλος σε ερώτηση του Λειτουργού αν υπάρχουν μέρη στο Καμερούν όπου θα μπορούσε να επιστρέψει και να ζήσει με ασφάλεια ο Αιτητής δήλωσε ότι υπάρχουν περιοχές οι οποίες είναι ασφαλείς όμως δεν μπορεί να πάει σε αυτές (βλ. ερ 35).
Κατά την αξιολόγηση της αίτησης ασύλου του Αιτητή, ο Λειτουργός κατέγραψε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ήτοι
(α) ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή,
(β) ισχυριζόμενη κατηγορία από τους αγγλόφωνους αυτονομιστές ότι ο Αιτητής είναι κατάσκοπος του στρατού.
Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό του Αιτητή, ο Λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε δεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή, όπως εκεί καταγράφονται. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του Αιτητή εξακριβώθηκαν από το πιστοποιητικό γεννήσεως το οποίο προσκόμισε.
Ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε και ζούσε στο χωριό Mankon της πόλης Bamenda, Mezam Sub Division της επαρχίας Northwest Region του Καμερούν, το οποίο κατά δήλωση του ήταν ο τελευταίος τόπος διαμονής του στη χώρα καταγωγής. Το χωριό Mankon το οποίο ανέφερε ο Αιτητής εντοπίστηκε κατόπιν έρευνας στο διαδίκτυο. Σχετική πηγή η ακόλουθη: https://www.fallingrain.com/world/CM/07/Mankon.html
Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του Αιτητή, ο Λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά αναξιόπιστο καθώς έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες για θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του. Πιο συγκεκριμένα, κληθείς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τα γεγονότα τα οποία ανέφερε, υπέπεσε σε αντιφάσεις και σε έλλειψη επαρκών πληροφοριών.
Συγκεκριμένα, ο Λειτουργός έκρινε ότι υπήρξε αντίφαση στα λεγόμενα του Αιτητή σχετικά με το επάγγελμα του, καθώς ενώ στην αίτησή του δήλωσε ότι οδηγούσε ταξί, κατά τη συνέντευξη δεν αναφέρθηκε καθόλου σε αυτό και μόνον ανέφερε ότι ήταν κατ’ επάγγελμα κτηνοτρόφος. Σε σχετικό ερώτημα του Λειτουργού, ο Αιτητής δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της συνεντεύξεως ανέφερε ότι ήταν και οδηγός ταξί, κάτι το οποίο όμως δεν ισχύει.
Επιπλέον, σε ερωτήσεις του Λειτουργού αναφορικά με το επάγγελμα του πατέρα του, ο Αιτητής δήλωσε μόνον ότι ήταν επιθεωρητής της αστυνομίας και ότι δολοφονήθηκε, δίχως να αναφέρει περαιτέρω πληροφορίες για την εργασία του πατέρα του, όπως θα ήταν αναμενόμενο να γνωρίζει. Ο Λειτουργός εντόπισε επίσης αντιφάσεις στα λεγόμενα του Αιτητή αναφορικά με το θάνατο του πατέρα του, καθώς ενώ στην αίτηση διεθνούς προστασίας του δήλωσε ότι ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τους Ambazonians πριν αυτός έρθει στη Δημοκρατία το 2019 κατά τη συνέντευξη δήλωσε ότι ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τους αυτονομιστές την 7/8/2022. Σε διευκρινιστική ερώτηση του Λειτουργού σε σχέση με την αντίφαση αυτή, ο Αιτητής απλώς δήλωσε ότι το περιστατικό το οποίο ανέφερε στην αίτησή του είναι διαφορετικό από αυτό κατά το οποίο δολοφονήθηκε ο πατέρας του, καθώς ο πατέρας του απήχθη από τους αυτονομιστές το 2018 και τον θεωρούσαν νεκρό έως ότου τον απελευθέρωσαν το 2019.
Επιπλέον, ο Λειτουργός έκρινε ότι τα λεγόμενα του Αιτητή σχετικά με το ρόλο του αδερφού του ως μέλος των αυτονομιστών και το ρόλο του πατέρα του ως αστυνομικός πάσχουν από έλλειψη ευλογοφάνειας, καθώς θα ήταν ευλόγως αναμενόμενο ο αδερφός του, ως τέκνο αστυνομικού, να αντιμετωπίσει παρόμοιες υποψίες και προβλήματα σε σχέση με την αξιοπιστία του. Συγκεκριμένα, σε σχετικό ερώτημα πως γίνεται δύο μέλη της ίδιας οικογενείας να ανήκουν σε αντίθετα στρατεύματα ο Αιτητής απήντησε ότι ο λόγος είναι διότι ο πατέρας του ήταν πολύ αγαπητός από τα νεαρά άτομα της περιοχής και ο αδερφός του ήταν πρόεδρος της τοπικής οργάνωσης νεολαίας και πως για τον λόγο αυτό ο αδερφός του έγινε μέλος των αυτονομιστών.
Εν συνεχεία ο Λειτουργός έκρινε ότι, καθώς τα όσα ανέφερε στη συνέντευξη ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του, δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι για την οποιαδήποτε ανάλυση των δηλώσεων μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης.
Εν κατακλείδι, ο Λειτουργός απέρριψε τον ισχυρισμό του Αιτητή δεδομένου ότι αυτός υπέπεσε σε αντιφάσεις, χρονική ασυνέπεια, έλλειψη ευλογοφάνειας και έλλειψη επαρκών πληροφοριών.
Εν συνεχεία ο Λειτουργός προχώρησε στην αξιολόγηση του μελλοντικού κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής και συγκεκριμένα στο χωριό Mankon της πόλης Bamenda, Mezam Sub Division της επαρχίας Northwest Region του Καμερούν. Εξετάζοντας τα ουσιώδη περιστατικά τα οποία έγιναν δεκτά και αναλύοντας την κατάσταση ασφαλείας τόσο στη χώρα όσο και στον τελευταίο τόπο διαμονής, o Λειτουργός διαπίστωσε ότι υπάρχουν εύλογοι/βάσιμοι λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι υπάρχει περίπτωση, εάν ο Αιτητής επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω της κατάστασης ανασφάλειας η οποία επικρατεί στην Bamenda της περιφέρειας Northwest Region του Καμερούν.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση και βασιζόμενος στην προηγηθείσα αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δε συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχειά τα οποία θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή πολιτικών πεποιθήσεων σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς του πρόσφυγα.
Ο Λειτουργός εν συνεχεία προέβη σε εξέταση του κατά πόσο ο Αιτητής δικαιούται παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19 (1) και έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 (2), (α), (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000. Συγκεκριμένα, ο Λειτουργός έκρινε ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στο Καμερούν δεν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους να προκύπτει ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(α) ή βασανιστήρια, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(β). Αντιθέτως, ο Λειτουργός έκρινε ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στο Καμερούν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους να προκύπτει ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του λόγω αδιάκριτης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ως το άρθρο 19 (2)(γ) προνοεί, καθώς η περιφέρεια Northwest Region, περιοχή στην οποία ο Αιτητής αναμένεται να επιστρέψει, βρίσκεται σε συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.
Σχετικά με τις πρόνοιες του άρθρου 19 (2)(γ), ο Λειτουργός εξέτασε τα επιμέρους στοιχεία του άρθρου, ήτοι (i) κατά πόσο επικρατεί κατάσταση εσωτερικής ένοπλης σύρραξης στην περιοχή, (ii) κατά πόσο ασκείται αδιάκριτη βία στην περιοχή και (iii) κατά πόσο υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου λόγω αδιάκριτης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Κατόπιν εξέτασης των ως άνω, με βάση τα δεδομένα που αφορούν την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή, ο Λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι (i) η εν λόγω περιοχή βρίσκεται υπό κατάσταση εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, (ii) ότι επικρατούν συνθήκες οι οποίες ευνοούν περιστατικά πράξεων αδιακρίτως ασκούμενης βίας, και (iii) ότι από τις ιδιαίτερες καταστάσεις του Αιτητή στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην περιοχή. Ως εκ τούτου ο Λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε Αιτητή/Αιτήτρια να τεκμηριώσει την αίτησή του για διεθνή προστασία. Στην υπό κρίση περίπτωση, για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω, ο Αιτητής δεν κατάφερε τεκμηριώσει κάποια παρελθούσα πράξη δίωξης σε βάρος του ούτε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης, αλλά ούτε κατά την ενώπιόν μου διαδικασία. Συγκεκριμένα το δικαστήριο έχει εντοπίσει πως ο Αιτητής κατά τη καταγραφή του αιτήματος του δήλωσε ότι οι αυτονομιστές τον κυνηγούσαν με απειλές κατά τη ζωή του , απειλές οι οποίες οδήγησαν στον βιασμό του ξαδέλφου του και στο θάνατο της μητέρας του. Επιπλέον ο Αιτητής αναφέρθηκε σε μάχες κοντά στο συνεργείο του στη Muea οι οποίες οδήγησαν στο θάνατο ενός μαθητή πέντε ετών περίπου ο οποίος οδήγησε στο θάνατο στρατιώτη από την κοινότητα ως αντίποινα για το θάνατο του εν λόγω μαθητή. Ως συνέπεια τούτου ο στρατός εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για όλους τους υπόπτους τους οποίους συλλάμβαναν και σκότωναν . Παρά την σοβαρότητα των εν λόγω ισχυρισμών αυτών ο Αιτητής δεν έκαμε οποιαδήποτε αναφορά κατά τη συνέντευξη του στοιχείο το οποίο αποδυναμώνει την αξιοπιστία του .
Όταν ο αιτητής κρίνεται αναξιόπιστος, δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω διερεύνησης (δέστε υπόθ. αρ. 1964/06, ημερ. 11.3.08 Obaidul Haque v. Δημοκρατίας).
Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού/των υπό εξέταση ισχυρισμών, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και ο/οι υπό εξέταση ισχυρισμός/ισχυρισμοί απορρίπτεται/ονται στο σύνολό του/τους ως μη αξιόπιστος/αξιόπιστοι.
Εν πάση περιπτώσει κρίνω ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, στην έκθεση-εισήγηση, αξιολόγησε κάθε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην εισήγησή του, εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του δεν κρίνεται ως ικανοποιητική και ως εκ τούτου ορθά δεν παραχωρήθηκε το ευεργέτημα της αμφιβολίας, όπως αυτό καθορίζεται στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων.
Έχει, πολλάκις, νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Κ.Α. (2009 3 Α.Α.Δ. 358).
Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, "Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους".
Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε σε αυτόν το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασία.
Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο Άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.
Σημειώνεται πως λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).
Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:
Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619 όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staats-secretarisvan Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας[1]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).
Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.
Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι το χωριό Mankon της πόλης Bamenda, Mezam Sub Division της επαρχίας Northwest Region του Καμερούν, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.
Τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση και κρίση προστασίας που προκαλείται από συγκρούσεις, ενδοκοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»[1]. Πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνέχισε να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση στη λεκάνη της λίμνης Τσαντ στον Άπω Βορρά και την εσωτερική κρίση στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (NWSW)[2].
Η περιοχή του Άπω Βορρά, που θεωρείται «γεωστρατηγική τοποθεσία» στο «σταυροδρόμι των σημαντικών διαδρομών επικοινωνίας μεταξύ του Καμερούν, του Τσαντ, της Νιγηρίας και του Νίγηρα, «σημαδεύτηκε» από ασθενέστερη εθνική ενσωμάτωση, εν μέρει λόγω των ιστορικών τρωτών συνόρων που εκμεταλλεύονται μη κρατικές ένοπλες ομάδες (NSAGs)[3]. Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό της Ανθρωπιστικής Υποθέσεων (UNOCHA), η σύγκρουση με τις NSAG έχει εντείνει τις υπάρχουσες διακοινοτικές εντάσεις και κρυφές συνεχιζόμενες εγκληματικές δραστηριότητες[4]. Το μέσο ενημέρωσης Voice of America (VOA), ανέφερε ότι «τουλάχιστον 36.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 3 εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους από το 2009, όταν οι μάχες μεταξύ νιγηριανών κυβερνητικών στρατευμάτων και μαχητών της Μπόκο Χαράμ εξαπλώθηκαν στο Καμερούν, στο Νίγηρα και στο Τσαντ»[5]. Τρομοκρατικές επιθέσεις της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους Δύτικης Αφρικής (ISWAP) συνεχίστηκαν το 2023, στοχεύοντας κυρίως τους Mayo-Sava, Mayo-Tsanaga, και τα τμήματα Logone-et-Chari[6]. Οι φυσικοί πόροι ήταν «στη ρίζα των διακοινοτικών αντιπαλοτήτων στον Άπω Βορρά του Καμερούν»[7].
Η διακοινοτική βία μεταξύ των Αράβων της Τσόα και των εθνοτικών ομάδων Musgum πάνω από τα εδάφη και τους υδάτινους πόρους γύρω από τον ποταμό Logone επανήλθε το Νοέμβριο του 2023[8]. Οι εντάσεις που προκαλούνται από διαμάχες για τους φυσικούς πόρους έχουν επίσης κλιμακωθεί μεταξύ άλλων κοινοτήτων στο Mayo-Sava, Mayo-Tsanaga, Mayo-Danay και Diamare[9].
Στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές επαρχίες, κοινώς γνωστές ως αγγλόφωνες περιοχές[10], οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αυτονομιστών μαχητών συνεχίζονται από το 2017 όταν οι αυτονομιστές προσπάθησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος[11].
Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ αυτονομιστών ηγετών χώρισαν τις αυτοαποκαλούμενες αγγλόφωνες κυβερνήσεις σε περισσότερες από 50 αυτονομιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας τα πολιτικά τους αιτήματα και την ικανότητά τους να αντιστέκονται στις κρατικές επιθέσεις[12].
Το ACLED περαιτέρω έδειξε ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων αυτονομιστές, η κυβέρνηση, ιδιωτικές εταιρείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις[13].
Η Human Rights Watch (HRW) ανέφερε μια αυξανόμενη τάση περιορισμών στην ελευθερία του λόγου στο Καμερούν, που αναδύεται ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2025[14]. Ομοίως, μετά από επίσκεψη στο Καμερούν τον Αύγουστο του 2024, το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών της Ύπατης Αρμοστείας για την Ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR) ανέφερε «σοβαρές ανησυχίες σχετικά με περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης και συναναστροφής και το δικαίωμα στην ειρηνική συγκέντρωση»[15]. Στις 9 Οκτωβρίου 2024, ο Υπουργός Εδαφικής Διοίκησης του Καμερούν, Paul Atanga Nji, κυκλοφόρησε μια δήλωση που απαγορεύει τις συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την υγεία του Προέδρου Paul Biya και προειδοποίησε ότι οι παραβάτες θα υπόκεινται σε νομικές συνέπειες[16]. Στις 12 Μαρτίου 2024, ο υπουργός Nji δήλωσε σε δελτίο τύπου ότι δύο αντιπολιτευόμενοι συνασπισμοί, η Πολιτική Συμμαχία για την Αλλαγή (APC) και η Συμμαχία για μια Πολιτική Μετάβαση στο Καμερούν (ATP), δεν πληρούσαν τις νομικές προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως πολιτικά κόμματα και ως εκ τούτου απαγορεύεται να εμπλέκονται σε οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα εντός της εθνικής επικράτειας[17].
Πηγές ανέφεραν περαιτέρω συλλήψεις και κρατήσεις ατόμων που θεωρούνται ότι αντιτίθενται στην τωρινή κυβέρνηση[18]. Στην Έκθεση Χώρας του 2023 για τις Πρακτικές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Υπουργείο Εσωτερικών των Η.Π.Α (USDOS) ανέφερε ότι αρκετές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων «είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε πολιτικούς κρατούμενους»[19].
Οι επικριτές της κυβέρνησης κατηγορούνταν συχνά για αδικήματα σχετικά με την κρατική ασφάλεια όπως η τρομοκρατία, η εξέγερση ή η απόσχιση, με πολλούς να λαμβάνουν ποινές που υπερβαίνουν τα νομικά προβλεπόμενα όρια για τα εγκλήματα αυτά[20].
Αναφορικά με την κατάσταση στη Northwest Region ,τον Ιανουάριο του 2024, η UNOCHA ανέφερε ότι οι πληθυσμοί στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές «συνέχισαν να υποφέρουν από καταχρήσεις, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, καταστροφών περιουσιών, απαγωγών για λύτρα, παράνομη φορολογία, αυθαίρετες συλλήψεις και εκβιασμούς»[21]. Η κατάσταση ασφαλείας παρέμεινε «ιδιαίτερα ασταθής» καθ' όλη τη διάρκεια του 2024[22] και χαρακτηρίζεται από αυξημένη εγκληματική δραστηριότητα, εισβολές από NSAG σε αστικά κέντρα, επιθέσεις κατά των Σωμάτων Κρατικής Ασφάλειας, απειλές κατά αμάχων και χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών (IED) από NSAG[23]. Σύμφωνα με την ACLED, «η σύγκρουση στην αγγλόφωνη περιοχή αυξάνεται κάθε χρόνο, με τα βίαια γεγονότα να αυξάνονται κατά μέσο όρο 49% ετησίως από το 2020 έως το 2023»[24]. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι αυτονομιστές επέβαλαν το κλείσιμο και περιορισμό κυκλοφορίας στις σχολικές δραστηριότητες και ήταν υπεύθυνοι για το 89% των σχεδόν 50 βίαιων περιστατικών με στόχο τους εκπαιδευτικούς το 2023[25]. Σε μια ενημέρωση παρακολούθησης προστασίας που καλύπτει τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2024, το Global Protection Cluster σημείωσε μια έξαρση στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Ιούλιο του 2024, με τους SSF να πραγματοποιούν «απαγόρευση κυκλοφορίας και επιχειρήσεις έρευνας που οδήγησαν σε επτά περιστατικά αυθαίρετων συλλήψεων που επηρέασαν 303 θύματα, ενώ οι NSAG δημιούργησαν περισσότερα παράνομα σημεία ελέγχου για να εκβιάζουν χρήματα και να απαγάγουν πολίτες λύτρα[26]. Οι πιο συχνές παραβιάσεις που καταγράφηκαν ήταν αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, σωματικές επιθέσεις ή κακοποίηση και δολοφονίες[27].
Αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας, σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της βάσης δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων γεγονότων πολιτικής βίας και διαμαρτυρίας σε παγκόσμια κλίμακα, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 20/1/2024 και 17/1/2025 στην επαρχία Northwest Region του Καμερούν καταγράφηκαν συνολικά 1078 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία επήλθε ο θάνατος συνολικά 510 πολιτών. Πιο αναλυτικά, 315 εξ αυτών καταγράφηκαν ως μάχες (με 312 θύματα), 678 ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 168 θύματα), 40 ως εκρήξεις (με 24 θύματα), 26 ως ταραχές (με 4 θύματα) και 19 ως διαμαρτυρίες (με 2 θύματα)[28].
Σημειώνεται ότι στο χωριό Mankon την ανωτέρω χρονική περίοδο σημειώθηκαν 44 περιστατικά ασφαλείας με 40 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων καταγράφηκαν 14 μάχες (με 15 θύματα), 27 περιστατικά βίας κατά αμάχων (με 18 θύματα) και 3 εκρήξεις (με 7 θύματα)[29].
Ο πληθυσμός δε της εν λόγω επαρχίας καταγράφεται στους 1.728.953 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη καταμέτρηση του 2005[30]. Ειδικότερα στην Bumenda, πόλη στην οποία ανήκει το χωριό Mankon το οποίο αποτελεί τόπο τελευταίας διαμονής στην χώρα καταγωγής του Αιτητή, ο πληθυσμός ανέρχεται στους 269.530 κατοίκους[31].
Δεδομένων των πιο πάνω, καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι ο Αιτητής θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας εάν επιστρέψει στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του.
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας και γενικά δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά μόνο από την παρουσία του στην εν λόγω πολιτεία, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Από τα πιο πάνω, δεν προκύπτει οτιδήποτε που να δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις ώστε, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην περιοχή συνήθους διαμονής του, να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, αφού πρόκειται για άμαχο πολίτη, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του στη χώρα καταγωγής του.
Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας νεαρής ηλικίας, υγιής και ικανός προς εργασία. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν επίσης και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, οι οποίες δεν παρουσιάζουν δείκτες ευαλωτότητας, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.
Στη βάση των παραπάνω δεν προκύπτει ότι με την επιστροφή του στη Bumenda ο Αιτητής θα έλθει αντιμέτωπος με σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης βάσει του άρθρου 19 (2) (γ).
Βάσει λοιπόν, και της επικαιροποιημένης έρευνας του Δικαστηρίου, κρίνεται ότι το ενδεχόμενο χορήγησης συμπληρωματικής προστασίας στον Αιτητή σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου απορρίπτεται, λόγω του ότι δεν πληρούνται οι προβλεπόμενες εκ του Νόμου προϋποθέσεις.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι δεν έχει εξεταστεί το το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών του Αιτητή αυτός δεν κακογραφείται συνεπώς δεν θα εξεταστεί από το Δικαστήριο για τους λόγους που πιο πάνω αναφέρθηκαν .
Επί τη βάσει όλων όσων παρατέθηκαν στην παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Συνεπώς, κρίνω, με βάση τα ανωτέρω, ότι οι λόγοι ακυρώσεως της προσβαλλόμενης απόφασης δεν ευσταθούν.
Υπό το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1500 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.
Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] UNHCR, Fact Sheet; UNHCR Cameroon Refugee; July 2024, 10 September 2024, https://data.unhcr.org/en/documents/download/111089 σελ. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[2] European Commission, Cameroon, last updated 25 November 2024, url; UNOCHA, Cameroon Humanitarian
Needs Overview 2024, 14 April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf , σελ. 9
(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[3] UNOCHA, Humanitarian Needs Overview Cameroon, April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf σελ. 10, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[4] UNOCHA, Humanitarian Needs Overview Cameroon, April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf σελ. 10, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[5] VOA, Cameroon military frees 300 Boko Haram captives along northern border, 14 May 2024, ur https://www.voanews.com/a/cameroon-military-frees-300-boko-haram-captives-along-northern-border-with-chad-and-nigeria-/7610292.html , (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[6] USDOS, Country Report on Terrorism 2023 - Chapter 1 - Cameroon, 12 December 2024, https://www.state.gov/reports/country-reports-on-terrorism-2023/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[7] ISS, Cameroon’s community violence adds to Lake Chad Basin security woes, 4 October 2021, https://issafrica.org/iss-today/cameroons-community-violence-adds-to-lake-chad-basin-security-woes (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[8] International Crisis Group, Curbing Feuds over Water in Cameroon’s Far North, 25 April 2024, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b197-curbing-feuds-over-water-cameroons-far-north (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[9] International Crisis Group, Curbing Feuds over Water in Cameroon’s Far North, 25 April 2024, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b197-curbing-feuds-over-water-cameroons-far-north (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[10] International Crisis Group, A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status, 31 March 2023, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b188-second-look-cameroons-anglophone-special-status (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[11] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, url; ACLED, Non-State Armed Groups and Illicit
Economies, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf σελ. 10 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[12] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf , σελ. 3, 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[13] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf σελ. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[14] HRW, Another Troubling Decision For Free Speech in Cameroon, 11 October 2024, https://www.hrw.org/news/2024/10/11/another-troubling-decision-free-speech-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[15] OHCHR, UN High Commissioner for Human Rights Volker Türk concludes official visit to Cameroon, 7 August 2024, https://www.ohchr.org/en/statements/2024/08/un-high-commissioner-human-rights-volker-turk-concludes-official-visit-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[16] BBC News, Cameroon bans reports on President Biya’s health, 11 October 2024, https://www.bbc.com/news/articles/cwye2gljdewo; Al Jazeera, Cameroon bans media from talking about President Biya’s health, 11 Oct 2024, https://www.aljazeera.com/news/2024/10/11/cameroon-bans-media-from-talking-about-missing-presidents-health (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[17] Afrique – sur 7, Cameroun – Présidentielle 2025 : deux coalitions de l’opposition interdites, 13 March 2024, https://www.afrique-sur7.fr/cameroun-deux-coalitions-de-lopposition-interdites ;
Jeune Afrique, Au Cameroun, le gouvernement met en garde deux coalitions d’opposition, 13 March 2024, https://www.jeuneafrique.com/1546792/politique/au-cameroun-le-gouvernement-met-en-garde-deux-coalitions-dopposition/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[18] AI, Cameroon: Civil society members arbitrarily detained in Garoua must be immediately released, 26 September
2024, https://www.amnesty.org/en/latest/news/2024/09/cameroon-civil-society-members-arbitrarily-detained-in-garoua-must-be-immediately-released/ ; CIVICUS, Opposition Coalitions, Irreverent Language Against Institutions And Discussing The President's Health Are Banned; Long List Of Arbitrary Arrests Of Activists And Journalists, 31 October 2024, https://monitor.civicus.org/explore/opposition-coalitions-irreverent-language-against-institutions-and-discussing-the-presidents-health-are-banned-long-list-of-arbitrary-arrests-of-activists-and-journalists/ ; HRW, World Report 2024 - Cameroon, 11 January 2024, https://www.hrw.org/world-report/2024/country-chapters/cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[19] USDOS, 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/02/528267-CAMEROON-2023-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf σελ. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[20] USDOS, 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/02/528267-CAMEROON-2023-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf σελ. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[21] UNOCHA, Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 61 (January 2024), 8 March 2024, https://www.unocha.org/publications/report/cameroon/cameroon-north-west-and-south-west-situation-report-no-61-january-2024 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[22] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[23] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf σελ. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[24] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in
West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf σελ. 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[25] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in
West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf σελ. 28 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[26] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf σελ. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[27] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf σελ. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[28] ACLED - The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/. Περιστατικά ασφαλείας για το χρονικό διάστημα από 20/1/2024 έως 17/1/2025 στην Northwest Region του Καμερούν: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 20/01/2025)
[29] ACLED - The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/. Περιστατικά ασφαλείας για το χρονικό διάστημα από 20/1/2024 έως 17/1/2025 στην Mankon της Northwest Region του Καμερούν: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 20/01/2025)
[30] City Population, Cameroon, Northwest Region, https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
[31] City Population, Cameroon, Nguti, https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/?cityid=1193 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/1/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο