
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 428/23
24 Φεβρουαρίου, 2025
[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
C.A.M.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση
…………………………..........
Δώρος Κακουλλής, Δικηγόρος για τον αιτητή
Κρίστια Κοτζιά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 10/1/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής «Λ.Δ.Κ.») και αφίχθηκε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 23/11/2022. Ακολούθως, στις 07/12/2022 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και αυθημερόν παρέλαβε τη βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας από το Επαρχιακό Γραφείο Αλλοδαπών Λευκωσίας.
Στις 30/12/2023 πραγματοποιήθηκε προφορική συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum – στο εξής: E.U.A.A.). Στις 05/01/2023, ο αρμόδιος λειτουργός του Ε.Α.Α.Α. ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου εισηγούμενος την απόρριψη του αιτήματος του αιτητή. Στη συνέχεια, συγκεκριμένος λειτουργός που δύναται δυνάμει σχετικής εξουσιοδότησης από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης στις 10/01/2023. Η Υπηρεσία Ασύλου στις 19/01/2023 εξέδωσε επιστολή, στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση σχετικά με το αίτημά του αιτητή, η οποία παραλήφθηκε από τον αιτητή στις 19/01/2023. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρισε στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
Ο συνήγορος του αιτητή μέσω της γραπτής του αγόρευσης εισηγείται πως λανθασμένα οι καθ’ ων η αίτηση χαρακτήρισαν ως ανεπαρκείς και/ή αντιφατικούς τους ισχυρισμούς του αιτητή. Όπως υποστηρίζει, η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει γιατί το αρμόδιο όργανο δεν έδωσε τη δέουσα σημασία ούτε προέβηκε στην επαρκή έρευνα ώστε να αποδειχθεί το αληθές ή το αναληθές των λεγομένων του αιτητή και εισηγείται πως παρερμήνευσαν τα λεγόμενα του και δεν απέδωσαν ορθά τα δεδομένα που λήφθηκαν κατά την συνέντευξή του, καθώς και τα όσα πληροφορήθηκαν από την έρευνα τους.
Επιπρόσθετα, ο συνήγορος του αιτητή εισηγείται πως δεν αιτιολόγησαν δεόντως την απόφαση σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης και προσθέτει πως η αιτιολογία για τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης είναι ελλιπής και καταδεικνύει ότι η διεξαχθείσα έρευνα δεν ήταν επαρκής. Όπως ισχυρίζεται, διαπιστώνεται πλάνη εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου, καθώς οι αναφορές του αιτητή δεν έτυχαν ορθής αξιολόγησης από τους καθ' ων η αίτηση και ούτε λήφθηκαν υπόψη τα στοιχεία της έρευνας τους, με αποτέλεσμα η πλάνη να είναι ουσιώδης και να επιδράσει στην τελική τους κρίση.
Η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση υπεραμύνθηκε της νομιμότητας της απόφασης μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης και υποστήριξε πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, επαρκώς αιτιολογημένη και σύμφωνη με τη σχετική νομοθεσία. Ειδικότερα, εισηγείται ότι, ως προς τους προβληθέντες ισχυρισμούς, ο αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που του αναλογεί και ως εκ τούτου, δεν απέδειξε βάσιμο φόβο δίωξης ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Όπως αναφέρει, η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί κατόπιν δέουσας έρευνας και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.
Προχωρώ να εξετάσω τον ισχυρισμό του αιτητή περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Ο αιτητής κατά την υποβολή του αιτήματος διεθνούς προστασίας στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του ότι κατηγορήθηκε από ένα πολιτικό για την διαρροή προσωπικών του φωτογραφιών. Αναλυτικότερα ισχυρίστηκε ότι εργαζόταν ως φωτογράφος και συνεργάστηκε με ένα πολιτικό για την λήψη ορισμένων προσωπικών φωτογραφιών του τελευταίου, αγνοώντας ότι είναι ομοφυλόφιλος. Παρότι ο πολιτικός τον προειδοποίησε ότι οι εν λόγω φωτογραφίες δεν θα πρέπει να δημοσιευθούν, εντούτοις από άγνωστη αιτία το εν λόγω υλικό διέρρευσε. Στη συνέχεια, ο πολιτικός τον κατηγόρησε ως υπεύθυνο της διαρροής των φωτογραφιών και έστειλε άντρες να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν στην φυλακή. Εκεί ισχυρίζεται ότι τον χτύπησαν αλλά κατάφερε να δραπετεύσει με τη βοήθεια ενός υπαλλήλου (ερυθρό 1, του διοικητικού φακέλου).
Κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο αιτητής δήλωσε ότι κατάγεται από το Κονγκό και προέρχεται από την πόλη Kinshasa, η οποία αποτελεί τόσο τον τόπο γέννησης όσο και τον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του (ερυθρό 28, 2Χ του διοικητικού φακέλου). Περαιτέρω, ως προς τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις δήλωσε χριστιανός προτεστάντης και ως προς την εθνοτική του καταγωγή δήλωσε ότι είναι Σουαχίλι (Swahili)(ερυθρό 29, 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Σε σχέση με το μορφωτικό του επίπεδο, ανέφερε πως έχει ολοκληρώσει την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην χώρα καταγωγής του και πως εργαζόταν ως φωτογράφος (ερυθρό 29, 3Χ και 27, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος, αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε άγαμος και άτεκνος (ερυθρό 28, 3Χ του διοικητικού φακέλου). Ο πατέρας του έχει αποβιώσει ενώ η μητέρα του, μαζί με τα τέσσερα αδέρφια του, με τους οποίους βρίσκεται σε επικοινωνία, ζουν στην Kinshasa (ερυθρό 28, 3Χ, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής επανέλαβε τα όσα κατέγραψε στην αίτησή του, ότι δηλαδή κατηγορήθηκε από ένα πολιτικό για την διαρροή προσωπικών του φωτογραφιών και γι’αυτό το λόγο συλλήφθηκε και στη συνέχεια δραπέτευσε. Κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησής του ο αιτητής πρόβαλε ότι εργαζόταν ως φωτογράφος και συνεργαζόταν με ένα πολιτικό, τον οποίο φωτογράφιζε και του κοινοποιούσε τις φωτογραφίες σε άλμπουμ. Ο αιτητής πληρωνόταν γι’αυτή του την εργασία. Μια ημέρα, επειδή κάποια φωτογραφία δεν άρεσε στον πολιτικό, τον κάλεσε στην οικία του για να επαναλάβουν την φωτογράφιση. Την ημέρα εκείνη απουσίαζαν από την οικία του η σύζυγος και τα παιδιά του πολιτικού και όσο ο αιτητής εγκαθιστούσε τον εξοπλισμό, ισχυρίστηκε ότι ο πολιτικός εμφανίστηκε ντυμένος ως «ομοφυλόφιλος» ζητώντας από τον αιτητή να μην ανησυχεί διότι επρόκειτο για «ιδιωτική» φωτογράφιση.
Την επόμενη ημέρα της φωτογράφισης οι επίμαχες φωτογραφίες, προς έκπληξη του αιτητή, είχαν δημοσιευτεί και ο πολιτικός κατήγγειλε τον αιτητή στο τμήμα «ANR», οι οποίοι συνέλαβαν τον αιτητή και τον οδήγησαν στο γραφείο τους και στη συνέχεια τον μετέφεραν στην φυλακή «Makala». Όπως του εξήγησαν, θεωρήθηκε υπεύθυνος για την διαρροή των φωτογραφιών οι οποίες κατέστρεψαν τη φήμη του πολιτικού. Την ημέρα που ο αιτητής θα μεταφερόταν στην φυλακή, τον αναγνώρισε ένας υπάλληλος λόγω του ονόματός του, ο οποίος γνώριζε τον πατέρα του και τον βοήθησε να δραπετεύσει (βλ. ερυθρό 26, 2Χ, του διοικητικού φακέλου).
Κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων, δόθηκε η ευκαιρία στον αιτητή μέσω πρόσθετων ερωτήσεων να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα γεγονότα της αφήγησή του. Συγκεκριμένα, ο αιτητής ισχυρίστηκε πως ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον εν λόγω πολιτικό, ονόματι Noel Tshani, από τον Φεβρουάριο του 2022, οπότε και του ανέθετε περιστασιακά την διενέργεια φωτογραφήσεων. Όπως διευκρίνισε, ο εν λόγω πολιτικός ήταν αρχηγός κόμματος και υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές το έτος 2018 (ερυθρό 25, 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής ανέφερε πως η φωτογράφηση έλαβε χώρα στις 30/06/2022 κατά την οποία ο πολιτικός ήταν ντυμένος με «μπικίνι, περούκα και τακούνια», εμφάνιση «ομοφυλόφιλου» όπως την χαρακτήρισε ο αιτητής (ερυθρό 25, 2Χ, του διοικητικού φακέλου).
Τις εν λόγω φωτογραφίες ο Αιτητής κράτησε στη συσκευή του και την επόμενη ημέρα τις απέστειλε μέσω εφαρμογής «WhatsApp» στον πολιτικό, ο οποίος του ανέφερε ότι οι φωτογραφίες είχαν διαρρεύσει και πως ήταν προσωπικά υπεύθυνος γι’ αυτό. Βέβαια σε άλλο σημείο της συνέντευξής του, ο αιτητής ανέφερε πως απέστειλε τις φωτογραφίες στον πολιτικό στις 02/7/2022 (και όχι την «επόμενη της φωτογράφισης» όπως είχε δηλώσει προηγουμένως). Ο Αιτητής του ξεκαθάρισε πως γνώριζε ότι οι φωτογραφίες ήταν εμπιστευτικές και ότι ουδείς άλλος είχε προσβαση στο φωτογραφικό υλικό, γι’ αυτό και δεν γνωρίζει πως είναι δυνατόν να δημοσιεύτηκαν (βλ. ερυθρό 24, 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Όταν ρωτήθηκε αν ο ίδιος είδε τις φωτογραφίες δημοσιευμένες, ο αιτητής απάντησε αρνητικά, ισχυριζόμενος ότι δεν γνωρίζει σε ποια πηγή δημοσιεύτηκαν και ότι απλώς ο πολιτικός του έστειλε σε μορφή στιγμιότυπου οθόνης («screenshot») τις φωτογραφίες (ερυθρό 24, 1Χ, του διοικητικού φακέλου).
Στη συνέχεια, αναφορικά με την σύλληψή του, ο αιτητής δήλωσε πως συλλήφθηκε από μέλη του «ANR», που όπως εξήγησε πρόκειται για μονάδα «εσωτερικής ασφάλειας της χώρας». Η σύλληψη του έλαβε χώρα στις 05/07/2022, όπου οδηγήθηκε από το σπίτι του στο γραφείο του «ΑNR» στο Gombe, όπου θα παρέμενε για τρεις ημέρες μέχρι να τον μεταφέρουν στην φυλακή «Makala» (ερυθρό 24, 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Την πρώτη ημέρα της κράτησής του ισχυρίστηκε ότι δέχτηκε σωματικά χτυπήματα από τους υπαλλήλους αλλά τη δεύτερη ημέρα ένας υπάλληλος που γνώριζε τον πατέρα του, τον αναγνώρισε από το όνομα και τον βοήθησε κατά την διάρκεια της νύχτας να δραπετεύσει.
Συγκεκριμένα, ανέφερε πως τον έβαλε σε ένα ταξί και έφυγε. Ο αιτητής ανέφερε πως δεν γνώριζε το άτομο αυτό, ούτε και το όνομά του. Όπως εξηγεί, εικάζει ότι ο πατέρας του θα τον είχε βοηθήσει στο παρελθόν το φρουρό γι’ αυτό και ο τελευταίος του το ανταπέδωσε. Ο αιτητής μετέβη στην οικία της μητέρας του, στην Monga Fula, όπου παρέμεινε κρυμμένος για διάστημα πέντε ημερών, προτού εγκαταλείψει οριστικά τη χώρα του (ερυθρό 23, 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Έτσι, ο αιτητής αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα γιατί η ζωή του όπως ισχυρίστηκε βρισκόταν σε κίνδυνο. Ερωτηθείς αν συντρέχουν άλλοι λόγοι για τους οποίους αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο αιτητής απάντησε αρνητικά.
Ερωτηθείς τι είναι αυτό που φοβάται ότι θα του συμβεί σε πέριπτωση επιστροφής του στη χώρα οτυ, ο αιτητής απάντησε πως θα είναι «μεγάλο ρίσκο» γι’ αυτόν να επιστρέψει, εκφράζοντας το φόβο ότι «ίσως τον βλάψουν» (ερυθρό 25, 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Επιπρόσθετα, ισχυρίστηκε ότι τα μέλη του «ΑNR» έχουν την ταυτότητά του και εξακολουθούν να τον αναζητούν (ερυθρό 23, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος, αναφορικά με τη δυνατότητα εσωτερικής μετεγκατάστασης του σε άλλο σημείο της χώρας καταγωγής του, ο αιτητής υποστήριξε την έλλειψη τέτοιας δυνατότητας διότι ο πολιτικός είναι ευρέως γνωστό πρόσωπο στη χώρα του και λόγω του ότι τον αναζητούν θα συλληφθεί με την άφιξη του στο έδαφος της χώρας (ερυθρό 23, 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Σημειώνεται ότι ο αιτητής κατά το στάδιο της συνέντευξης ενημερώθηκε για το δικαίωμά του στην υποβολή εγγράφων και άλλων αποδεικτικών στοιχείων προς υποστήριξη του αιτήματός του και προσκόμισε μόνο το διαβατήριο του (ερυθρό 13, του διοικητικού φακέλου).
Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που πρόβαλε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο αιτητής διέκρινε στην έκθεση - εισήγησή του δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του αιτητή ως κατωτέρω: Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά τα προσωπικά στοιχεία, την χώρα καταγωγής και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή και ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά το ότι ο αιτητής συνελήφθη επειδή φωτογράφισε ένα πολιτικό πρόσωπο, οι φωτογραφίες του οποίου στη συνέχεια δημοσιεύτηκαν. Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτούς τους ισχυρισμούς του αιτητή ως προς τα προσωπικά του στοιχεία καθώς οι δηλώσεις του αιτητή κρίθηκαν σαφείς, συνεκτικές ενώ διασταυρώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
Αντιθέτως, αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως οι δηλώσεις και οι απαντήσεις του αιτητή είναι ασαφείς και ασυνεπείς. Ειδικότερα, όπως καταγράφεται στην έκθεση, μολονότι ο αιτητής κλήθηκε να παρέχει όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες σε σχέση με το επάγγελμά του ως φωτογράφος, έδωσε ανεπαρκείς λεπτομέρειες. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ξεκίνησε να εργάζεται ως φωτογράφος το 2017, ωστόσο, δεν ήταν σε θέση να παρέχει περισσότερες πληροφορίες, όπως για ποιους εργαζόταν, σε ποιες περιπτώσεις, ποιες ήταν οι ώρες εργασίας του και σε ποιο μέρος παρείχε τις υπηρεσίες του (βλ. ερυθρά 25, 2X, του διοικητικού φακέλου). Ο αρμόδιος λειτουργός αναφέρει πως αναμενόταν ευλόγως από τον αιτητή να είναι σε θέση να παρέχει συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με το επάγγελμά του, δεδομένου ότι το ασκούσε από το 2017.
Ομοίως, κληθείς να παρέχει περισσότερες πληροφορίες για την επαγγελματική του σχέση με τον Noel Tshani, ο αιτητής δεν μπόρεσε να παρέχει επαρκείς και συνεπείς πληροφορίες, λέγοντας απλώς ότι δεν θυμάται για πόσο καιρό ή πόσες φορές εργάστηκε για τον Noel Tshani. Σχετικά δε με τον ίδιον τον Noel Tshani δήλωσε ότι είναι Πρόεδρος ενός πολιτικού κόμματος και ήταν υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2018 αλλά δεν ήταν σε θέση να υποδείξει το πολιτικό κόμμα (βλ. ερυθρό 25, 2Χ, του διοικητικού φακέλου). Περαιτέρω, ο αιτητής δήλωσε ότι στις 02/07/2022 έλαβε μια κλήση από τον κύριο Tshani ο οποίος τον κατηγορούσε ότι δημοσίευσε τις φωτογραφίες και κατέστρεψε τη φήμη του (βλ. ερυθρό 24, 1Χ, του διοικητικού φακέλου).
Στο σημείο αυτό ο λειτουργός κρίνει ότι ο αιτητής προέβηκε σε αντικρουόμενες δηλώσεις, καθώς είχε δηλώσει συγκεκριμένα στην αρχή του αφηγήματός του, ότι έλαβε «κλήση» από τον κύριο Tshani την επόμενη ημέρα της φωτογράφησης, αλλά στη συνέχεια, δήλωσε ότι ο τελευταίος του είχε αποστείλει ένα «στιγμιότυπο» από τη δημοσίευση των φωτογραφιών στις 2/7/2022 (βλ. ερυθρό 24, 1Χ, του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δημοσίευση, ο αιτητής δήλωσε ότι δεν γνωρίζει πού δημοσιεύτηκαν οι φωτογραφίες, παρόλο που προηγουμένως δήλωσε ότι φωτογραφία (στιγμιότυπο) της δημοσίευσης εστάλη από τον κύριο Tshani στον ίδιο.
Όπως αναφέρετε στην έκθεση, ο αιτητής δεν μπόρεσε να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες κρατήθηκε, ενώ περιορίστηκε απλώς στην δήλωση ότι την πρώτη μέρα τον ξυλοκόπησαν (βλ. ερυθρό 23, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Ομοίως ασαφείς ήταν και οι δηλώσεις του σχετικά με το πώς κατάφερε να διαφύγει και ποιος ήταν ο υπάλληλος που τον βοήθησε, πώς τον αναγνώρισε και πώς κατάφερε να διαφύγει χωρίς να τον δει κανείς (βλ. ερυθρό 23, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, κρίσιμη κρίθηκε και η δήλωση του αιτητή ότι ποτέ δεν τον πλησίασε ή τον απείλησε προσωπικά ο κύριος Tshani (βλ. ερυθρό 23, 1Χ του διοικητικού φακέλου), όπως και το ότι κατά το διάστημα των πέντε ημερών που διέμεινε στο σπίτι της μητέρας του στη Monga Fula, αφού διέφυγε, δεν τον πλησίασε η «ANR» (βλ. ερυθρό 23, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Με βάση τις ασυνέπειες και την προφανή έλλειψη λεπτομερειών που προέκυψαν από την αφήγηση του αιτητή και τις ασαφείς και αντιφατικές δηλώσεις στις οποίες προέβη, είναι κρίση του λειτουργού πως δεν θεμελιώνεται η εσωτερική αξιοπιστία του προβαλλόμενου ισχυρισμού του.
Όσον αφορά την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός έκρινε ότι παρότι πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνουν την ύπαρξη και την πολιτική ιδιότητα του κύριου Noel Tshani, εντούτοις δεν ανευρέθηκαν πηγές που να συνδέουν το πρόσωπό του με δίωξη σε βάρος του αιτητή για όσα ο τελευταίος ανέφερε στη συνέντευξη του. Υπό το φως των ανωτέρω, ελλείψει τόσο εσωτερικής όσο και εξωτερικής αξιοπιστίας, ο εν λόγω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός στο σύνολό του.
Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη το μοναδικό αποδεκτό ισχυρισμό σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή και αξιολογώντας ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του την πόλη Kinshasa, αφού διεξήγαγε έρευνα σε πληροφορίες αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στη χώρα καταγωγής του, κατέληξε ότι ο αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην Kinshasa, δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να κινδυνεύσει με σοβαρή βλάβη.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο λειτουργός κατέληξε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής του αιτητή σε ένα από τους λόγους που εξαντλητικά προβλέπονται από το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 και ως εκ τούτου, εισηγήθηκε πως δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς. Αναφορικά με το άρθρο 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου, του Ν. 6 (Ι)/2000, ο αρμόδιος λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην ΛΔΚ, και συγκεκριμένα στη πόλη Kinshasa, από τις οποίες προέκυψε ότι δεν υφίστανται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του, ο αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, αφού η κατάσταση ασφαλείας στην Kinshasa παρουσιάζεται σταθερή και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί από διεθνή ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός εισηγήθηκε πως δεν μπορεί να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και συνεπώς, το αίτημα του απορρίφθηκε στο σύνολό του. Ο αρμόδιος λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού μελέτησε την έκθεση/εισήγηση του λειτουργού, αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος του αιτητή.
Στα πλαίσια της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου προχωρώ να εξετάσω κατ’ ουσίαν τους ουσιώδεις ισχυρισμούς του αιτητή. Δεν θα ασχοληθώ με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό ο οποίος έγινε αποδεκτός στο σύνολό του από την Υπηρεσία Ασύλου, εφόσον ο αιτητής κρίθηκε εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστος στις δηλώσεις του.
Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του αιτητή περί του ότι συνελήφθη επειδή φωτογράφισε ένα πολιτικό πρόσωπο, όταν οι φωτογραφίες αυτές δημοσιεύτηκαν, θα πρέπει να αναφερθεί πως το αφήγημα του αιτητή δεν περιλαμβάνει όλα αυτά τα γεγονότα και δεδομένα από τα οποία να προκύπτει επακριβώς η επαγγελματική του ιδιότητα ως φωτογράφος, με αποτέλεσμα να ελλείπουν βασικές πληροφορίες από το αφήγημά του, οι οποίες εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία του. Ο αιτητής δεν εξήγησε επαρκώς τη φύση της συνεργασίας του με τον πολιτικό, ούτε έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία για το χρόνο που συνεργάστηκε μαζί του και δεν θυμόταν να αναφέρει βασικές πληροφορίες για τη συνεργασία τους, γεγονός που επίσης δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία του. Επιπρόσθετα, αντικρουόμενη ήταν η θέση του αιτητή ως προς την ενημέρωση του για τη δημοσίευση των φωτογραφιών, γεγονός που εντοπίζεται και από τον αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου ως έχει αναλυθεί προηγουμένως. Η αντίφαση αυτή δεν έχει διευκρινιστεί ούτε στην ενώπιον μου διαδικασία παρόλο που καταγράφεται στην έκθεση που είχε ενώπιον του ο ίδιος και ο συνήγορός του.
Επιπρόσθετα, δεν μπορώ να αγνοήσω το γεγονός ότι ο αιτητής δήλωσε ότι συνελήφθη από την ANR επειδή κατέστρεψε τη φήμη ενός πολιτικού προσώπου αλλά δεν προσκόμισε στοιχεία ούτε τεκμηρίωσε τον ισχυρισμό του. Η απουσία τεκμηρίωσης του ισχυρισμού του περί σύλληψη του και σύνδεσης του γεγονότος αυτού με τη δημοσίευση των φωτογραφιών καθιστά τον ισχυρισμό του αδύναμο. Σύμφωνα με την αφήγησή του οι αξιωματούχοι του ανέφεραν ότι ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν εντολές λόγω της φθοράς που υπέστη η δημόσια εικόνα του πολιτικού. Ο αιτητής δεν παρέχει καμία συγκεκριμένη πληροφορία σε σχέση με τη διαδικασία της σύλληψής του. Δεν εξηγεί πως ακριβώς εντοπίστηκε, αν υπήρξε προηγούμενη κλήση από τις αρχές ή αν η σύλληψή του έγινε απρόσμενα. Αρκείτε στο να αναφέρει ότι τον πήραν από το σπίτι του. Ο ισχυρισμός του αιτητή για τη σύλληψή του πάσχει από έλλειψη συγκεκριμένων λεπτομερειών, εφόσον δεν τεκμηριώνει επαρκώς τη σύνδεση μεταξύ της υποτιθέμενης δημοσίευσης των φωτογραφιών και της παρέμβασης των αρχών ενώ παραλείπει σημαντικές πληροφορίες για την κράτησή του.
Επιπρόσθετα, δεν μπορώ να αγνοήσω πως ο αιτητής ισχυρίζεται ότι διέφυγε από τη φυλακή με τη βοήθεια του φίλου του πατέρα του, χωρίς να παρέχει πειστικά στοιχεία για τον τρόπο απόδρασής του. Ο ισχυρισμός του αιτητή πως το μόνο που έκανε το πρόσωπο αυτό ήταν να τον βάλει σε ταξί και να τον αφήσει να φύγει, στερείται ρεαλισμού, αφού αναμένεται οι αποδράσεις από τις φυλακές να είναι συνήθως πολύπλοκες και να απαιτούν προετοιμασίες. Κατά συνέπεια, οι ισχυρισμοί του, παρουσιάζουν σοβαρά λογικά κενά και δεν υποστηρίζονται από επαρκή στοιχεία.
Οι ασαφείς, αντιφατικές και ελλιπείς απαντήσεις του δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την αλήθεια των ισχυρισμών του. Οι ανωτέρω αποκλίσεις και παραλείψεις στις δηλώσεις του αποδυναμώνουν έτι περαιτέρω την ήδη πληγείσα εκ της ανωτέρω ανάλυσης, αλλά και από της ανάλυσης από τον αρμόδιο λειτουργό, εσωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού.
Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, αν και συντάσσομαι με την έρευνα που διεξήγαγε το αρμόδιο όργανο, ανέτρεξα και σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του αιτητή από την οποία προέκυψε ότι επιβεβαιώνεται η ύπαρξη του Noel Tshani και η ιδιότητα του κύριου Noël K. Tshiani Muadiamvita ως πολιτικού προσώπου στην Λ.Δ.Κ. με μεγάλη εργασιακή εμπειρία στα οικονομικά και πολιτική σταδιοδρομία[1]. Σύμφωνα με πρόσφατες πηγές, συμμετείχε στις προεδρικές εκλογές της χώρας του τα έτη 2018[2] και 2023 ως ανεξάρτητος[3]. Εντούτοις, κατόπιν ενδελεχούς έρευνας δεν ανευρέθηκαν πηγές που να αποκαλύπτουν άσεμνες ή ιδιωτικές φωτογραφίες του εν λόγω πολιτικού προσώπου, να κάνουν λόγο για καταστροφή της καριέρας του ή να τον συνδέουν με οποιονδήποτε τρόπο με τον αιτητή. Η επίμαχη φωτογράφιση έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 2022, γεγονός που δεν συνηγορεί με τον ισχυρισμό περί καταστροφής της καριέρας του πολιτικού τον κρίσιμο αυτό χρόνο, αφού σύμφωνα με τις πηγές πληροφόρησης συμμετείχε στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας θέτοντας την υποψηφιότητά του στις προεδρικές εκλογές που ακολούθησαν και έλαβαν χώρα στις 20/12/2023.
Εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνουν την ύπαρξη και λειτουργία του σώματος ασφαλείας «ANR» στην ΛΔΚ. Συγκεκριμένα, η «Agence Nationale de Renseignements» (ANR) είναι κυβερνητική υπηρεσία πληροφοριών της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ). Ο ρόλος του οργανισμού είναι να διασφαλίζει την «εσωτερική ασφάλεια και την εξωτερική ασφάλεια» του κράτους. Η εν λόγω υπηρεσία μπορεί να προβαίνει και σε συλλήψεις[4]. Ο οργανισμός επικρίθηκε έντονα για την έλλειψη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από διάφορες οργανώσεις, ενώ πηγές πήροφόρησης κάνουν λόγο και για την εργαλειοποίηση της υπηρεσίας ως μέσο πολιτικής καταστολής εναντίον ηγετών της αντιπολίτευσης και ακτιβιστών υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας[5]. Επομένως, ενόψει του ότι ο αιτητής δεν κατάφερε σε κανένα σημείο της συνέντευξης του να τεκμηριώσει τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, αυτός ορθώς δεν έγινε αποδεκτός.
Σημειώνεται άλλωστε ότι ούτε κατά την ενώπιον μου διαδικασία αλλά και ούτε μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης προσέθεσε άλλα στοιχεία και/ή πληροφορίες που να ανατρέπουν την αξιολόγηση των καθ' ων η αίτηση και να τεκμηριώνουν το αίτημά του. Οι αντιφάσεις που εντοπίστηκαν από το λειτουργό ήταν ενώπιον του και είχε τη δυνατότητα στην ενώπιον μου διαδικασία με το ορθό δικονομικό διάβημα, να καλύψει τα κενά, τις αντιφάσεις και τις ανακρίβειες που προέβη κατά το αφήγημά του, πράγμα που βεβαίως δεν έπραξε.
Όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο αιτητής δεν έχει επικαλεσθεί στη συνέντευξή του κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις υπαγωγής ατόμου σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παραγράφους 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).
Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. O αιτητής δεν ήταν υποχρεωμένος να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών του, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή του να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την παράγραφο 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια του Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών, ο αιτητής πρέπει (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):
«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.
(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.
(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»
Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης (βλ. Απόφαση στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20 A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020). Εν προκειμένω, ο αιτητής πρόβαλε μη τεκμηριωμένους ισχυρισμούς σε σχέση με την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του, χωρίς όμως να είναι σε θέση να αναφερθεί με σαφήνεια σε συγκεκριμένα γεγονότα από τα οποία να τεκμηριώνεται κίνδυνος βλάβης για τον αιτητή.
Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Από τα όσα ισχυρίστηκε ο αιτητής σε κάθε στάδιο εξέτασης του αιτήματός του, προκύπτει πως δεν πρόβαλε σαφείς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς, με επαρκείς εξηγήσεις, λεπτομέρειες και πληροφορίες σχετικά με τον πυρήνα του αιτήματός του, ώστε να υπαχθεί στο προστατευτικό καθεστώς της έννοιας του «πρόσφυγα». Οι ισχυρισμοί που έγιναν αποδεκτοί, όπως αναλύθηκε ανωτέρω, δεν δύνανται να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι εύλογα ο αιτητής θα αντιμετωπίσει πράξεις δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με αξιοπιστία τους προβληθέντες ισχυρισμούς που θα τον ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.
Σχετικά με τις προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και τη διαπίστωση του πραγματικού κινδύνου καθορίζεται πως θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619 .
Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, δεν διαπιστώνεται πως προκύπτουν «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία στη χώρα καταγωγής του, κατά την έννοια του άρθρου 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.
Αναφορικά με την υπαγωγή του αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13), όσο και του ΔΕΕ (βλ. C285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011).
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αιτητή και βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του ως παρατέθηκε ανωτέρω, η περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του στη χώρα του ήταν η Kinshasa. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 ανέτρεξα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην επαρχία της Kinshasa.
Κατόπιν έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Kinshasa, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ[6]. Το σχετικά ασφαλές της πόλης Kinshasa καταδεικνύεται και από περαιτέρω ποσοτικά στοιχεία, καθώς κατά το τελευταίο έτος και συγκεκριμένα μεταξύ 10/02/2024 και 07/02/2025, στην περιφέρεια της Kinshasa, τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του αιτητή, καταγράφηκαν, ως προκύπτει από την βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), 23 συνολικά περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων επήλθαν 226 απώλειες. Πιο αναλυτικά, 8 εξ αυτών καταγράφηκαν ως εξεγέρσεις (202 απώλειες), 9 καταγράφηκαν ως περιστατικά βίας κατά των αμάχων (19 απώλειες), 4 περιστατικά καταγράφηκαν ως μάχες (5 απώλειες) και 2 περιστατικά καταγράφηκαν ως διαμαρτυρίες χωρίς να υπάρξει κάποια απώλεια[7]. Ο πληθυσμός της πόλης Kinshasa καταγράφεται στους 17.032.300 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2024[8].
Λαμβάνοντας υπόψιν και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, ότι πρόκειται για έναν νέο και υγιή άνθρωπο, χωρίς εξαρτώμενα, με επαρκή μόρφωση, ικανό προς εργασία και με υποστηρικτικό δίκτυο, εφόσον στη χώρα του ζουν η μητέρα του με τα αδέλφια του με τους οποίους έχει επικοινωνία, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Kinshasa της Λ.Δ.Κ. Κατά συνέπεια, η επαρχία της Kinshasa, την οποία θεωρώ ως την περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του αιτητή, βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του ως παρατέθηκαν ανωτέρω, δεν φαίνεται να πλήττεται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας.[9] Λαμβάνοντας υπόψιν και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πόλη Kinshasa της Λ.Δ.Κ.
Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βΒλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για δέουσα έρευνα.
Οι καθ’ ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, διεξήγαγαν τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, ο σχετικός προβαλλόμενος νομικός ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του, εφόσον το αρμόδιο όργανο διενήργησε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος του αιτητή ισχυρίζεται επιπλέον ότι η απόφαση των καθ’ ων η αίτηση είναι προϊόν νομικής και/ή πραγματικής πλάνης, καθότι η έκθεση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου δεν ανταποκρίνεται στα πραγματικά γεγονότα. Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ’ων η αίτηση αντιτείνει πως όλα τα στοιχεία που αφορούν το αίτημα του αιτητή εξετάστηκαν από το αρμόδιο όργανο χωρίς να εμφιλοχωρήσει οποιαδήποτε πλάνη στο συλλογισμό του και υποστηρίζει πως ο προβαλλόμενος ισχυρισμός θα πρέπει να απορριφθεί.
Θα πρέπει να αναφερθεί πως το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού για την ύπαρξη πλάνης το έχει ο αιτητής (βλ. Παπαδόπουλος v. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1190) 3ΑΑΔ 262, 267) και διαφαίνεται πως ο ισχυρισμός του δεν στοιχειοθετείται επαρκώς και είναι γενικόλογος. Κατά συνέπεια, από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου, δεν στοιχειοθετήθηκε οποιουδήποτε είδους πλάνη, τόσο ως προς τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, όσο και ως προς τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Υπηρεσία Ασύλου με βάση τα στοιχεία που είχε ενώπιον της, αλλά ούτε και ως προς τα γεγονότα που έλαβε η Υπηρεσία Ασύλου υπόψη της.
Πλάνη περί τα πράγματα στοιχειοθετείται όταν αποδεικνύεται η αντικειμενική ανυπαρξία γεγονότων που έλαβε υπόψη του το αρμόδιο όργανο για να εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση (βλ. Σύγγραμμα του Επαμεινώνδα Π. Σπηλιωτόπουλου, «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» (Τόμος 2, 14η έκδοση, 2011, σελίδες 136, 137, παράγραφοι 510 και 511). Ο αιτητής δεν παραπέμπει σε γεγονότα τα οποία οι καθ’ ων η αίτηση παρέλειψαν να λάβουν υπόψη με αποτέλεσμα να αποφασίσουν κατά πλάνη περί τα πράγματα. Στη βάση των ανωτέρω, είναι προφανές πως δεν αποδεικνύεται ο ισχυρισμός του αιτητή περί πραγματικής πλάνης ή/και οποιασδήποτε άλλης ουσιώδους πλάνης και ως εκ τούτου, απορρίπτεται.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό του συνηγόρου του αιτητή, περί αναιτιολόγητης απόφασης των καθ’ ων η αίτηση θα πρέπει να αναφερθεί πως η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει εάν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με τον Νόμο και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο πού βασίστηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. Στέφανος Φράγκου v. Κυπριακή Δημοκρατίας, (1998) 3ΑΑΔ 270).
Η αιτιολογία της απόφασης του διοικητικού οργάνου συμπληρώνεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371). Η δυνατότητα αυτή υπάρχει όταν τα στοιχεία που βρίσκονται στο φάκελο του Δικαστηρίου συνδέονται με την απόφαση και αποκαλύπτουν τους λόγους που οδήγησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου, μπορεί να λεχθεί ότι αυτά βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω από την προσβαλλόμενη απόφαση και ούτως ή άλλως διαφαίνεται η αιτιολογία της απόφασης και από το κείμενό της (Ηλιόπουλος ν. Α.Η.Κ., Α.Ε. 2452, ημερομηνίας 21.7.2000, Χρυστάλλα Συμεωνίδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 911/93 κ.α., ημερ. 18.4.97). Συνεπώς, από όσα έχω επεξηγήσει ανωτέρω προκύπτει ότι, το αρμόδιο όργανο έλαβε δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση και ως εκ τούτου ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.
Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας. Επιπρόσθετα, από τον έλεγχο της ορθότητας τη προσβαλλόμενης απόφασης δεν προέκυψε οποιοδήποτε στοιχείο από το οποίο να ανάγεται ότι θα πρέπει να του δοθεί καθεστώς πρόσφυγα ή καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ’ ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Congovirtuel - information analysis and processing site - english.congovirtuel.com - Βιογραφία του Noel K Tshiani Muadiamvita, 7 Ιουνίου 2021 https://english.congovirtuel.com/biography-of-noel-k-tshiani-muadiamvita/, Howard University – Centre for African Studies, Marshall Plan for the Reconstruction of the DRC, March 11, 2017, https://cfas.howard.edu/articles/marshall-plan-reconstruction-drc
[2] African Union (in French) - Mission d'Observation Electorate de l'Union Africaine pour les Elections Generales di 30 Decembre 2018 en Republique Democratique du Congo" - Rapport de la Mission d'Observation Electorale de l'Union africaine pour les Elections Generales du 30 decembre 2018 en Republique Democratique du Congo [African Union Electorate Observation Mission for the General Elections of 30 December 2018 in the Democratic Republic of Congo] (PDF), January 2019. p. 38.
[3] Reuters, Kinshasa, DR Congo - https://www.reuters.com/world/africa/congo-bill-limit-presidential-eligibility-prompts-backlash-2021-07-09/, 13 April 2023, Radiookapi, www.radiookapi.net (στα γαλλικά) - Εκλογές 2023: ο υποψήφιος Noël Tshiani υπόσχεται να εισαγάγει εγγυημένο κατώτατο μισθό 1000 δολαρίων ΗΠΑ στη ΛΔΚ, 25/11/2023, https://www.radiookapi.net/2023/11/25/actualite/politique/elections-2023-le-candidat-noel-tshiani-promet-dinstaurer-un-salaire, RFI, Noël Tshiani: «Να δώσουμε στο Κονγκό μια νέα ηγεσία ικανή να θέσει τη χώρα σε λειτουργία και στο δρόμο της επιταχυνόμενης ανάπτυξης», 14/12/2023, https://www.rfi.fr/fr/podcasts/le-grand-invit%C3%A9-afrique/20231214-no%C3%ABl-tshiani-redonner-au-congo-un-nouveau-leadership-capable-de-mettre-le-pays-au-travail-et-sur-la-voie-du-d%C3%A9veloppement-acc%C3%A9l%C3%A9r%C3%A9 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24/02/2025).
[4] Immigration and Refugee Board of Canada, Responses to Information Requests, DRC: The National Intelligence Agency (Agence Nationale de Renseignements ANR) Including its Mission, Structure, Territorrial Jurisdictions, Cooperation with Other State Actors and the Documents it Issues (2017-July2019), 12 July 2019, https://irb-cisr.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457860&pls=1
[5] COI QUERY RESPONSE – Democratic Republic of the Congo, National Intelligence Agency (Agence Nationale de Renseignements, ANR); treatment by ANR of individuals who express dissent or are perceived to do so against the government, including ability to track dissenters; availability of state protection, 05/08/2024, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2024_08_EUAA_COI_Query_Response_Q52_DRC_Agence_%20nationale_de_renseignements.pdf, Απαντήσεις σε αιτήματα παροχής πληροφοριών: Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Αρχειοθετήθηκε 2007-05-20 στο archive.today, Immigration and Refugee Board of Canada, 25 March 2002, https://archive.ph/20070520214712/http://www.irb-cisr.gc.ca/en/research/rir/index_e.htm?action=record.viewrec&gotorec=449943, «ΛΔ Κονγκό: Ερευνήστε πρώην αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών», Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, 2019-03-22, https://www.hrw.org/news/2019/03/22/dr-congo-investigate-ex-intelligence-officials, «Αμερικανός κατηγορεί αξιωματούχους του Κονγκό για παράνομη σύλληψη, βασανιστήρια», AP NEWS, 05/18/2016, https://apnews.com/american-accuses-congo-officials-of-unlawful-arrest-torture-9acaa6485cbe480d843c514f60ab2f3e, «Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, οι "βασανισμένοι" αντιφρονούντες στην εξορία μιλούν», www.aljazeera.com, 04/12/2018, https://www.aljazeera.com/features/2018/12/4/as-drc-election-nears-tortured-dissidents-in-exile-speak-out (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 20/02/2025), Human Rights Watch, DR Congo: Investigate Ex-Intelligence Officials, 22 March 2019, https://www.hrw.org/news/2019/03/22/dr-congo-investigate-ex-intelligence-officials
[6] βλ. ενδεικτικά RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, 13 April 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th , UN Security Council Resolutions για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/un-documents/democratic-republic-of-the-congo/ , καθώς και το πλέον πρόσφατο ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 30/06/2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_res_2641.pdf , HRW, Democratic Republic of Congo, Events of 2021, 13 January 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/democratic-republic-congo , UNHCR, Attacks by armed groups displace 20 000 civilians in eastern DRC, 16 July 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.unhcr.org/news/briefing/2021/7/60f133814/attacks-armed-group-displace-20000-civilians-eastern-drc.html , USAID, Democratic Republic of the Congo – Complex Emergency, Fact Sheet #3, 13 May 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.usaid.gov/sites/default/files/documents/2022-05-13_USG_Democratic_Republic_of_the_Congo_Complex_Emergency_Fact_Sheet_3_0.pdf και CFA, Global Conflict Tracker, Center for Preventive Action, Instability in the Democratic Republic of Congo, last updated 03 August 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/violence-democratic-republic-congo
[7] Accled, Kinshasa , reference period 31.01.2024 - 03.02.2025, διαθέσιμο σε https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard
[9] Βλ. C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides και στην C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali v Staatssecretaris van Justitie
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο