ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ.: 4466/2023

 

28 Φεβρουαρίου, 2025

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

K.S.C.

Αιτήτριας

και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η αίτηση

 .........

 

Β. Αποστολίδου για Μ. Σταματάρης (κος) Δικηγόρος για την Αιτήτρια

Α. Φιλίππου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 8.11.2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για διεθνή προστασία, καθότι καθώς κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από το Καμερούν και περί στις 16.12.2021, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 3.11.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό. Ακολούθως, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας και για επιστροφή  της στη χώρα καταγωγής της. Στις 8.11.2023, η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 16.11.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Η Αιτήτρια, δια του συνηγόρου της, προωθεί ως μόνους λόγους προσφυγής της έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.  

 

3.             Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης και επισημαίνουν ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ήταν προϊόν δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Παραπέμπουν στους ισχυρισμούς της Αιτήτριας κατά τη διοικητική διαδικασία και στην αξιολόγησή τους, επισημαίνουν ότι ορθώς αυτή κρίθηκε ως μη αξιόπιστη ως προς το δεύτερο και τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό της περί δίωξης από τους αποσχιστές και από το στρατό, αντίστοιχα, παραπέμποντας στα επιμέρους ευρήματα των Καθ’ ων η αίτηση. Τέλος, αναφερόμενοι στον κίνδυνο που απορρέει από το μόνο αποδεκτό ισχυρισμό της, υποστηρίζουν ότι οι περιστάσεις της Αιτήτριας, το προφίλ σε συνάρτηση με τον τόπο διαμονής της, δεν δικαιολογούν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

To νομικό πλαίσιο

4.             Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».

 

5.             Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2023 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής τηρουμένων των αναλογιών σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις/προσθήκες που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».

 

6.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (στο εξής: ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

 

7.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτό το καθεστώς.

 

8.             Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

(2)  Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙ [.]

(γ) σε περίπτωση που δεν έχει στοιχεία και έγγραφα στην κατοχή του, να εξηγήσει τους λόγους για τη μη ύπαρξη των εν λόγω εγγράφων και στοιχείων, να αναφέρει τις προσπάθειες, που έκανε για την εξασφάλισή τους και να παρουσιάσει οτιδήποτε άλλο πρόσθετο στοιχείο το οποίο η Υπηρεσία Ασύλου ήθελε ζητήσει ή είναι χρήσιμο και να προβεί σε εύλογες προσπάθειες για να προμηθεύσει την Υπηρεσία Ασύλου με τα αναγκαία στοιχεία∙ […]

(3) Η Υπηρεσία Ασύλου αξιολογεί, σε συνεργασία με τον αιτητή, τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) στοιχεία.».

9.             Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Κατάληξη

10.          Ως προς τους προωθούμενους λόγους προσφυγής περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητα της de novo και ex nunc (Βλ. Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). H Αιτήτρια αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, πλάνη, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, η Αιτήτρια εκπροσωπούμενη και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς της και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14^ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2^η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελής χαρακτηρίζεται ο λόγος προσφυγής, ο οποίος ακόμα και αν γίνει δεκτός δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].   

 

11.          Συναφές εν προκειμένω είναι και το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του εκάστοτε αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για έναν από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει την Αιτήτρια σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών της (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).

 

12.          Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνω συναφώς τα ακόλουθα.

 

13.          Κατά την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας, η Αιτήτρια κατέγραψε ότι κινδύνευε τόσο από τον κυβερνητικό στρατό του Καμερούν όσο και από τους μαχητές Αμπαζόνιανς. Διωκόταν  από τον μεν στρατό λόγω της συμμετοχής της στην ομάδα των αποσχιστών και από τους αποσχιστές διωκόταν διότι δεν της επέτρεπαν να εγκαταλείψει την ομάδα τους.

 

14.          Κατά το κρίσιμο στάδιο της προφορικής της συνέντευξης, η Αιτήτρια προσκόμισε πρωτότυπα έγγραφα του διαβατηρίου και της ταυτότητάς της (βλ. ερ. 5 και 6 του διοικητικού φακέλου) και βεβαίωση εργασίας στη Δημοκρατία (βλ. ερ. 19). Στο πλαίσιο αυτής, η Αιτήτρια δήλωσε ότι κατάγεται από Καμερούν και ειδικότερα από την πόλη Kumba (γεννηθείσα το 1998). Ωστόσο, μεγάλωσε στην Douala όπου παρέμεινε μέχρι το 2016. Από το 2012 έως το 2017 φοίτησε σε σχολείο της πόλης Buea. Ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της υποδεικνύει την περιοχή Bali πλησίον της πόλης Bamenda, στην οποία διέμενε αδιάλειπτα από το 2016 και έπειτα μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της τον Οκτώβριο του 2021. Ως προς το θρήσκευμά της, δήλωσε χριστιανή-καθολική. Αναφορικά με την οικογενειακή της κατάσταση, η Αιτήτρια δήλωσε ότι οι γονείς της απεβίωσαν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2016 ενώ ο αδελφός και η γιαγιά της δολοφονήθηκαν από το στρατό περί το Φεβρουάριο του 2021. Η ίδια διατηρεί επικοινωνία με άλλα συγγενικά της πρόσωπα στο Καμερούν (βλ. ερ. 31, του διοικητικού φακέλου). Ως προς το μορφωτικό της επίπεδο και την εργασιακή της πείρα, ανέφερε πως είναι απόφοιτη δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ότι δούλευε στο Καμερούν ως πωλήτρια ειδών φάρμας από το 2017 έως το 2021, αξιολογώντας την οικονομική της κατάσταση ως ικανοποιητική.

 

15.          Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, στο πλαίσιο της ελεύθερης αφήγησής της, δήλωσε πως η γιαγιά της και ο αδελφός της δολοφονήθηκαν από το στρατό. Εξαιτίας του θυμού και του πόνου που ένιωθε η Αιτήτρια συντάχθηκε με τους αποσχιστές για να πάρει εκδίκηση. Μια μέρα μετά από μια αποστολή τους ένα κορίτσι από τους Αμπαζόνιανς έχασε την ζωή της. Κατά την ίδια, ο κανόνας λέει πως από την στιγμή που γίνεσαι μέλος των Αμπαζόνιανς δεν μπορείς να φύγεις οικειοθελώς, με αποτέλεσμα είτε να δολοφονηθείς, είτε να δραπετεύσεις, είτε να εγκαταλείψεις την χώρα καταγωγής σου. Μετά τον θάνατο ενός μέλους της ομάδας των Αμπαζόνιανς, η αρχηγός απείλησε τα υπόλοιπα μέλη λέγοντας πως κάποιος τους πρόδωσε. Η Αιτήτρια περιέγραψε στη συνέχεια μια σκηνή όπου η αρχηγός τους πυροβόλησε ένα από τα κορίτσια της ομάδας. Έτσι αποφάσισε να δραπετεύσει από την ομάδα και μετέβη στην Douala, σε μια φίλη της γιαγιάς της. Ανέφερε πως κινδύνευε και από τον στρατό λόγω του ότι ήταν μέλος των Αμπαζόνιανς, αλλά και από τους Αμπαζόνιανς. Έτσι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της.

 

16.          Διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια αναφορικά με τις περιστάσεις της δολοφονίας της γιαγιάς και του αδελφού της (την οποία τοποθετεί χρονικά στις αρχές του 2021, περί τον Ιανουάριο / Φεβρουάριο), με τη σύνταξή της με τους αποσχιστές  ούσα στην Bamenda (γεγονός που τοποθετεί χρονικά τον Μάρτιο/ Απρίλιο του 2021) και τη δράση της στο πλαίσιο της συμμετοχής της, το περιστατικό της δολοφονίας ενός μέλους της ομάδας της από το στρατό (το περιστατικό τοποθετεί χρονικά τον Αύγουστο του 2021) και των γεγονότων που ακολούθησαν, την απόφασή της να εγκαταλείψει την ομάδα των αποσχιστών και να διαφύγει. Επίσης, ερωτήματα υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια αναφορικά με την κατ’ ισχυρισμό δίωξή της και από το στρατό. Στο πλαίσιο των αποκρίσεών της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ανησυχεί καθότι η παρουσία κατασκόπων του στρατού στις τάξεις των αποσχιστών μπορεί να τη θέσει σε κίνδυνο αν και ανέφερε ότι ουδέποτε συνέβη οτιδήποτε στην ίδια προσωπικά. Ερωτηθείσα ως προς τις πιθανές συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα της αλλά σε άλλη περιοχή, η Αιτήτρια αποκρίθηκε ότι κινδυνεύει από το στρατό εξαιτίας της ύπαρξης κατασκόπων και από την άλλη κινδυνεύει και από τους αποσχιστές εξαιτίας της απόφασής της να τους εγκαταλείψει. Τέλος, ερωτηθείσα  κατά πόσο οι αρχές της χώρας θα της επέτρεπαν την είσοδο στην χώρα, απάντησε θετικά.

 

17.          Αξιολογώντας τις πιο πάνω δηλώσεις της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς^.: Ο πρώτος σχετικά με τα στοιχεία του προσωπικού της προφίλ, της χώρας καταγωγής και της τελευταίας συνήθους διαμονής της, ο δε δεύτερος ισχυρισμός αφορά τις δηλώσεις της περί  συμμετοχής της στην ομάδα των Αμπαζόνιανς και ο τρίτος αναφορικά με τα προβλήματα που δήλωσε ότι αντιμετώπισε από τις ένοπλες δυνάμεις του Καμερούν.

 

18.          Ο πρώτος ισχυρισμός της Αιτήτριας έγινε αποδεκτός καθώς κρίθηκε ότι οι συναφείς αναφορές της ήταν ακριβείς και ότι παρείχε επαρκείς πληροφορίες, οι οποίες επιβεβαιώνονται εν μέρει από τα προσκομισθέντα εξ εκείνης και επιβεβαιώνονται από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και/ή χαρτογράφησης.

 

19.          Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός της δεν έγινε αποδεκτός. Οι Καθ’ ων η Αίτηση έκριναν ότι οι δηλώσεις της Αιτήτριας περί συμμετοχής της στην αποσχιστική ομάδα των Αμπαζόνιανς δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει το χρονικό διάστημα που έγινε μέλος τους, παρουσιάζοντας δυσκολία στο να ανακαλέσει την ημερομηνία ή τον μήνα. Περαιτέρω, αξιολογήθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και ικανοποιητικές λεπτομέρειες αναφορικά με την ένταξή της στην ομάδα  των Αμπαζόνιανς,  τα καθήκοντά της στο πλαίσιο της συμμετοχής της σε αυτήν, τη δολοφονία ενός μέλους της ομάδας της και τις περιστάσεις της διαφυγής της. Καμία πτυχή των συναφών δηλώσεών της δεν εξετάστηκε ως προς την εξωτερική της αξιοπιστία, λόγω της «ιδιωτικής φύσης του περιστατικού».

 

20.          O τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός επίσης απορρίφθηκε. Οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές εξηγήσεις αναφορικά με την πεποίθησή της ότι ήταν γνωστή στο στρατό η συμμετοχή της στην ομάδα των Αμπαζόνιανς. Ταυτόχρονα, δήλωσε ότι ουδέποτε η ίδια αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα ή απειλή από τον στρατό. Τέλος, ενώ ισχυρίστηκε πως δεν θα ήταν ασφαλής σε άλλη περιοχή του Καμερούν αφού ο στρατός την αναζητά, δεν κατόρθωσε να εξηγήσει πως ήταν δυνατόν να διαφύγει από τη χώρα νόμιμα από το αεροδρόμιο, επικαλούμενη ότι στο αεροδρόμιο δεν υπήρχαν στρατιωτικές δυνάμεις. Καμία πτυχή των συναφών δηλώσεών της δεν εξετάστηκε ως προς την εξωτερική της αξιοπιστία, λόγω της ιδιωτικής φύσης του περιστατικού, σύμφωνα πάντα με τον αρμόδιο λειτουργό.

 

21.          Στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού της Αιτήτριας, ήτοι των προσωπικών της στοιχείων της, τη χώρα καταγωγής και του τόπου τελευταίας συνήθους διαμονής της, και λαμβάνοντας υπόψιν της πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της, κρίθηκε πως προκύπτει καταρχήν ζήτημα ασφαλείας σε περίπτωση επιστροφής της Αιτήτριας στη πόλη Bamenda, δεν κρίθηκε ωστόσο ότι η Αιτήτρια θα διατρέξει οιοδήποτε κίνδυνο και/ή απειλή σε περίπτωση επιστροφής της στο τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής της, την ευρύτερη περιοχή της Bamenda.

 

22.          Προχωρώντας ωστόσο στη νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου, παραθέτοντας επιπλέον πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας.

 

23.          Ειδικώς εξετάζοντας το ενδεχόμενο υπαγωγής της Αιτήτριας στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι η Αιτήτρια δεν θα κινδυνεύσει προσωπικά σε περίπτωση επιστροφή της στη Βορειοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, καθώς, αφενός, τα επίπεδα αδιακρίτως ασκούμενης βίας στη συγκεκριμένη περιοχή δεν φτάνουν στο επίπεδο που ένας άμαχος πολίτης θα μπορούσε να κινδυνεύσει αποκλειστικά λόγω της φυσικής του παρουσίας εκεί, η δε Αιτήτρια αποτελεί μια υγιή, νέα γυναίκα, η οποία διαθέτει υψηλό μορφωτικό επίπεδο και εργασιακή πείρα, ενώ  δεν παρουσιάζει κανένα στοιχείο ευαλωτότητας ή επίτασης τυχόν κινδύνου.

 

24.          Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δια του συνηγόρου της δεν προβάλλει οποιοδήποτε νέο ισχυρισμό συναφή με το αίτημά της. Υποστηρίζει την πληρότητα, των όσων δήλωσε κατά τη διοικητική διαδικασία, υποστηρίζοντας ότι η επίδικη απόφαση δεν αποτελεί προϊόν δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, χωρίς ωστόσο να προβαίνει σε σαφή νομική υπαγωγή των περιστατικών της υπόθεσης στις αντίστοιχες διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου.  

 

25.          Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, επισημαίνονται τα εξής. Ως προς τη διάκριση των ουσιωδών ισχυρισμών συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση. Αξίζει να σημειωθεί συναφώς ότι καίτοι η δολοφονία της γιαγιάς και του αδελφού της Αιτήτριας φαίνεται να συνδέονται με την απόφασή της να ενταχθεί στις τάξεις των αποσχιστών, εντούτοις από τις αναφορές προκύπτει ότι ο θάνατός τους αποτελούσε ένα περιστατικό το οποίο αφορά στην γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή, παράμετρος η οποία εξετάζεται στη συνέχεια. Η Αιτήτρια δεν αναφέρθηκε σε οποιαδήποτε κίνητρα πίσω από τη δολοφονία, τα οποία, κατόπιν σχετικής ερώτησης που της υποβλήθηκε, δήλωσε ότι αγνοούσε. Ούτε και συνδέει με οποιοδήποτε τρόπο το εν λόγω περιστατικό με οποιοδήποτε κίνδυνο άμεσα συνδεόμενο με την ίδια.

 

26.          Προχωρώντας στην εξέταση του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού περί του προφίλ και του τόπου καταγωγής και συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, συντάσσομαι με το εύρημα των Καθ' ων η αίτηση καθώς υπήρξε συνεκτική και ακριβής ως προς τις συναφείς δηλώσεις της, χωρίς να υπάρχει κάποιος αντικειμενικός λόγος αμφισβήτησής τους, ενώ εν μέρει αυτές επιβεβαιώνονται από τα έγγραφα ταυτοποίησης που προσκόμισε και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, όπως προκύπτουν από την έκθεση των Καθ’ ων η αίτηση.

 

27.          Όσον αφορά στον δεύτερο ισχυρισμό και τις αναφορές που το συνθέτουν, επισημαίνεται ότι αφορμή της κατ’ ισχυρισμό ένταξης της Αιτήτριας στους αποσχιστές υπήρξε η δολοφονία στις αρχές του 2021 της γιαγιάς και του αδελφού της. Η ίδια μετά το περιστατικό παρέμεινε κλινήρης για δύο μήνες. Μετά την αποθεραπεία της αποφάσισε για σκοπούς εκδίκησης να συνταχθεί με τους αποσχιστές στους οποίους παρέμεινε για 4 έως 5 μήνες. Το διάστημα αυτό παρέμεινε μαζί τους στο δάσος χωρίς να συμμετέχει ενεργά σε μάχες. Στην εν λόγω ομάδα συμμετείχαν αποκλειστικά γυναίκες. Αφορμή να εγκαταλείψει την ομάδα αποτέλεσε ένα περιστατικό μετά από το θάνατο κάποιου μέλους όπου η  αρχηγός της ομάδας εκτέλεσε μπροστά στα μέλη της ομάδας μία από αυτές ως δωσίλογο. Η Αιτήτρια μετέβη στην Douala όταν βρήκε την κατάλληλη αφορμή και από εκεί εγκατέλειψε τη χώρα. Παρατηρώ ότι η Αιτήτρια υπήρξε συνεκτική ως προς την αφορμή ένταξής της στις τάξεις των Αμπαζόνιανς, ήτοι η δολοφονία των οικείων της από το στρατό. Επίσης το χρονοδιάγραμμα των γεγονότων - δολοφονία οικείων, συμμετοχή με τους Ambazonians, διαφυγή από την ομάδα- επίσης είναι ακριβές και συνεκτικό. Αυτό που δεν παρίσταται ιδιαίτερα ευλογοφανές είναι η σύνταξή της με τους Ambazonians μία μόλις εβδομάδα αφότου επανήλθε από το σοκ της απώλειας. Επίσης, η περιγραφή της σκηνής του θανάτου του αδελφού της παρουσιάζεται πολύ λακωνικά  ενώ απουσιάζει οποιαδήποτε μνεία στην γιαγιά της όταν περιγράφει τη σκηνή. Εν μέρει η έλλειψη λεπτομερειών δικαιολογείται από τη ψυχολογική της ένταση και του προβλήματος στην υγεία της που ακολούθησε. Ακολούθως, η Αιτήτρια περιγράφει την τελετή μύησή της, το ρόλο της στην ομάδα, αναφέροντας ότι στην ομάδα συμμετείχαν μόνο οκτώ γυναίκες και τις περιστάσεις που ακολούθησαν μετά την απώλεια μίας εκ των μελών της ομάδας μετά από δολοφονία της από το στρατό. Σε αυτό το σημείο, κρίνεται ότι η Αιτήτρια παρέθεσε βιωματικής φύσεως στοιχεία, χωρίς ωστόσο να παρουσιάζει εκτενείς λεπτομέρειες της πεντάμηνης συμμετοχής στην εν λόγω ομάδα. Η Αιτήτρια αναφέρθηκε τέλος ως προς τον τρόπο διαφυγής της από την ομάδα. Η περιγραφή της δεν περιλαμβάνει οποιοδήποτε στοιχείο, το οποίο να κρίνεται μη ευλογοφανές ή αντιφατικό. Η Αιτήτρια απάντησε με ακρίβεια στο μέτρο που ερωτήθηκε. Η Αιτήτρια δεν ανέφερε οποιοδήποτε άλλο περιστατικό παρελθούσας δίωξης από τους Ambazonians παρά μόνο το φόβο δίωξής της εξαιτίας της αποστασίας της.

 

28.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του συναφούς ισχυρισμού, σε έρευνα που προχώρησε το Δικαστήριο σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης, βρέθηκαν τα εξής. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αντάρτες του Αγγλόφωνου Καμερούν, οι Ambazonians, αγωνίζονται από το 2017 για να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο, αγγλόφωνο κράτος με το όνομα Ambazonia, στις δυτικές περιοχές της εν γένει γαλλόφωνης χώρας.[1] Μερικές από αυτές τις ομάδες περιλαμβάνουν τους Ambazonia Defense Forces, Tigers, Red Dragons, Seven Karta, Ambazonia Restoration Forces (ARF). Μια πηγή αρίθμησε αυτές τις αυτονομιστικές ομάδες σε περίπου 20 και ονόμασε μια ομάδα ως AMF (Στρατιωτικές Δυνάμεις Ambazonia).^[2] Σύμφωνα με έκθεση της 1^ης Μαρτίου του 2023 της R2P Monitor «Οι ένοπλοι αυτονομιστές γίνονται επίσης ολοένα και πιο βίαιοι, σκοτώνοντας, απαγάγοντας και τρομοκρατώντας πληθυσμούς ενώ διεκδικούν σταθερά τον έλεγχο σε μεγάλα τμήματα των αγγλόφωνων περιοχών. Από τις αρχές του 2022 η κυβέρνηση αύξησε τις επιχειρήσεις της κατά των ένοπλων αυτονομιστικών προπύργιων. Οι αγγλόφωνοι αυτονομιστές απάντησαν εντείνοντας τις επιθέσεις εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας, χρησιμοποιώντας περισσότερα φονικά όπλα και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς IED. Οι αυτονομιστές έχουν απαγορεύσει την κυβερνητική εκπαίδευση και συχνά επιτίθενται, απειλούν και απαγάγουν μαθητές και καθηγητές, και επιπλέον καίνε, καταστρέφουν και λεηλατούν σχολεία. Αυτές οι επιθέσεις, καθώς και τα αυστηρά lockdown που επιβλήθηκαν από ένοπλους αυτονομιστές, έχουν στερήσει την εκπαίδευσή τους από τα παιδιά. Σύμφωνα με τον OCHA, μόνο το 46 τοις εκατό των σχολείων λειτουργούν και το 54 τοις εκατό των μαθητών πραγματοποίησαν εγγραφή για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023. Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές και χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια». Περαιτέρω, σύμφωνα με έκθεση του Human Rights Watch, οι Αμπαζόνιοι στοχοποιούν άμαχους που θεωρούνται εχθρικοί ή μη υποστηρικτικοί προς την αυτονομιστική τους προσπάθεια. Αυτό περιλαμβάνει δολοφονίες, απαγωγές και εκβιασμούς. Επιπλέον, πολιτικοί που συμμετέχουν σε εκλογές ή είναι μέλη κομμάτων που δεν ευνοούν την αυτονομία των αγγλόφωνων περιοχών, έχουν επίσης στοχοποιηθεί​.^[3] Αναφορικά με τα άτομα τα οποία γίνονται αντιληπτοί από την κυβέρνηση ως υποστηρικτές των αποσχιστών, διαφαίνεται ότι στοχοποιούνται με συλλήψεις, κράτηση, εξωδικαστικές εκτελέσεις από τις αρχές/δυνάμεις ασφαλείας της χώρας^[4]. Πρόσθετες πηγές επιβεβαιώνουν την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης κατά αυτονομιστών ακτιβιστών της καμερουνέζικης διασποράς^[5] και την έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης σε βάρος αρχηγών αυτονομιστικών ομάδων^[6]. Ομοίως γίνονται αναφορές για αυθαίρετες συλλήψεις αρχηγών αυτονομιστικών ομάδων εντός του Καμερούν.^[7]

 

29.          Περαιτέρω, σύμφωνα με το COI Query της EUAA, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2023, οι γυναίκες έχουν ενταχθεί στο αυτονομιστικό κίνημα, σε ορισμένες περιπτώσεις για να στηρίξουν τους αυτονομιστές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις εξαναγκάστηκαν ή το είδαν ως στρατηγική επιβίωσης, ιδιαίτερα εκείνες που έχουν καταφύγει σε περιοχές υπό τον έλεγχο αυτονομιστών.[8] Οι γυναίκες συμμετείχαν σε δραστηριότητες όπως στη «συλλογή πληροφοριών» και δρούσαν «ως κατάσκοποι ή αγγελιοφόροι». Περαιτέρω, σε έτερο άρθρο του International Crisis Group, αναγράφεται ότι οι γυναίκες συμμετέχουν σε μάχες, συλλέγουν πληροφορίες, περιθάλπουν τους τραυματίες ή μαγειρεύουν. Ορισμένες εντάχθηκαν στους αυτονομιστές για πολιτικούς λόγους· άλλες αναζητούν εκδίκηση για κακοποιήσεις από τις δυνάμεις ασφαλείας ή εξαναγκάζονται.[9] Σύμφωνα με άλλο άρθρο του 2022, οι γυναίκες, ως μαχήτριες, έχουν συμμετάσχει στη σύγκρουση στο αγγλόφωνο Καμερούν, ιδίως καθώς βρίσκονται στις τάξεις των Amba Boys.[10] Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί ότι οι γυναίκες συμμετείχαν άμεσα στις συγκρούσεις, ωστόσο συμμετέχουν έμμεσα στις εχθροπραξίες. Οι γυναίκες εμπλέκονται στη σύγκρουση με έμμεσο τρόπο, υποστηρίζοντας τους άνδρες στην εκτέλεση ένοπλων επιχειρήσεων και παρέχοντάς τους ηθική και φυσική υποστήριξη. Ως φροντίστριες, οι γυναίκες μαγειρεύουν στα στρατόπεδα και τα κρησφύγετα, παρέχουν τρόφιμα και καταφύγιο σε αυτονομιστές μαχητές στα χωριά και επίσης λειτουργούν ως κατάσκοποι ή αγγελιοφόροι.[11] Η αγγλόφωνη σύγκρουση έχει οδηγήσει πολλές γυναίκες να συμμετάσχουν έμμεσα ως κατάσκοποι τόσο για τις ένοπλες δυνάμεις όσο και για τις μη κρατικές ένοπλες ομάδες, με καταστροφικές συνέπειες.

 

30.          Με βάση τα ανωτέρω, γίνεται αποδεκτή η δήλωση της Αιτήτριας περί συμμετοχής της σε γυναικεία ομάδα των αποσχιστών για περίοδο πέντε μηνών και ακολούθως της διαφυγής της από αυτήν. Οι συναφείς της δηλώσεις χαρακτηρίζονται από νοηματική και χρονική συνέπεια, χωρίς να εντοπίζεται κάποιο στοιχείο το οποίο να εγείρει σοβαρές αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία των αναφορών της ενώ βρίσκουν έρεισμα και στις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

31.          Ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός, αναδιατυπώνεται ως εξής: Δίωξη της Αιτήτρια από το στρατό. Παρατηρείται ότι η Αιτήτρια δεν μπορούσε να τεκμηριώσει την πεποίθησή της κατά ευλογοφανή και αντικειμενικό τρόπο, ότι ο στρατός γνώριζε ότι ανήκε στους αποσχιστές και ότι κατ΄ επέκταση ότι διώκεται για το συγκεκριμένο λόγο. Η μόνη σχετική αναφορά της Αιτήτριας είναι ότι υπάρχουν κατάσκοποι του στρατού στους Ambazonians, χωρίς η ίδια ωστόσο να αναφέρεται σε συγκεκριμένη περίσταση, κατά την οποία να επιβεβαιώνονται οι εικασίες της. Στη πράξη δε η ίδια ουδέποτε βίωσε οποιαδήποτε ενέργεια εναντίον της από το στρατό της χώρας ούτε αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την έξοδό της από τη χώρα, δεδομένο που αποτελεί ένδειξη ότι δεν αποτελεί πρόσωπο του ενδιαφέροντος των αρχών της χώρας. Επιπλέον, κατά τις δηλώσεις της η ίδια δεν συμμετείχε για μεγάλο χρονικό διάστημα στην εν λόγω ομάδα (4-5 μήνες), ούτε συμμετείχε σε μάχες αλλά παρέμεινε στα μετόπισθεν, στο στρατόπεδό τους. Υπό το φως των ανωτέρω, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η εσωτερικής αξιοπιστία ως προς τον υπό εξέταση ισχυρισμό.

 

32.          Ως προς την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, το Δικαστήριο παραπέμπει στις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, οι οποίες ανευρέθηκαν κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού της Αιτήτριας. Παρά το γεγονός ότι στο πλαίσιο της κρίσης εκατέρωθεν οι πλευρές κάνουν χρήση κατασκόπων, η Αιτήτρια δεν κατόρθωσε να επιβεβαιώσει με οποιοδήποτε αντικειμενικό τρόπο τη δίωξή της από το στρατό, ισχυρισμός που παραμένει στο επίπεδο της εικασίας και του υποκειμενικού φόβου. Παρά την εν μέρει επιβεβαίωση των δηλώσεών της από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με περιφερειακά ζητήματα του εν λόγω ισχυρισμού (ύπαρξη εμφύλιας διαμάχης με τη σύγκρουση του στρατού με αυτονομιστικές ομάδας και εκατέρωθεν διώξεις), η ουσία του ισχυρισμού της περί προσωπικής της δίωξης από το στρατό δεν δύναται να επιβεβαιωθεί ευλόγως μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης ούτε και η Αιτήτρια προσκόμισε οποιαδήποτε σχετική μαρτυρία. Συνεπώς δεδομένης της μη θεμελίωσης της εσωτερικής της αξιοπιστίας, ο συναφής ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του. 

 

33.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου στη βάση των αποδεκτών ισχυρισμών, ήτοι των προσωπικών στοιχείων της Αιτήτριας και της πεντάμηνης συμμετοχής της στην αποσχιστική ομάδα των Ambazonians, επισημαίνονται τα εξής.

 

34.          Επικαιροποιημένη έκθεση  αναφέρει ότι ανεξάρτητα από την καταγωγή τους (γαλλόφωνη ή αγγλόφωνη), οι υπήκοοι του Καμερούν που έχουν ιστορικό πολιτικών δραστηριοτήτων κατά του κράτους κινδυνεύουν να συλληφθούν κατά την επιστροφή τους στη χώρα και να τεθούν υπό κράτηση. Ορισμένοι διώκονται και δικάζονται σύμφωνα με όχι πολύ διαφανείς δικαστικές διαδικασίες, άλλοι δεν δικάζονται ποτέ. Οι αγγλόφωνοι δεν στοχοποιούνται μόνο εξ' αυτού του λόγου - μόνο όσοι είναι ύποπτοι ή άμεσα εγγεγραμμένοι στην αποσχιστική κρίση αποτελούν στόχους για τις αρχές. Προς διευκρίνιση από ποιο επίπεδο εμπλοκής ένας αγγλόφωνος θεωρείται από τις εθνικές του αρχές ότι διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη σύγκρουση στην αγγλόφωνη ζώνη που ενδέχεται να προκαλέσει μέτρα αντιποίνων εναντίον του, ένα άτομο που παίρνει θέση υπέρ του σκοπού δεν πρέπει ανησυχεί απαραίτητα. Οι αγγλόφωνοι που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο, ήτοι που είναι εγγεγραμμένοι σε υποστηρικτικά κινήματα, χρηματοδοτούν ή προμηθεύουν όπλα στις ένοπλες ομάδες βρίσκονται στο στόχαστρο των αρχών.[12] Αξιολογώντας τις ανωτέρω εξωτερικές πηγές σε συνάρτηση με τις προσωπικές της περιστάσεις, τη μη θεμελίωση της αξιοπιστίας της ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό περί δίωξής της από το στρατό, τη βραχυχρόνια συμμετοχή της στην εν λόγω ομάδα χωρίς η ίδια να λαμβάνει μέρος σε μάχης παραμένοντας κατά τις δηλώσεις της στα μετόπισθεν και μη έχοντας έρθει σε επαφή με μέλη του στρατού υπό αυτή της την ιδιότητα, μη έχοντας οποιοδήποτε απτή  ένδειξη περί αναζήτησής της από τις αρχές της χώρας, έχοντας εγκαταλείψει τη χώρα νόμιμα χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα, κρίνεται ότι δεν εντάσσεται σε κάποιο από τα προφίλ επιστραφέντων που κινδυνεύουν.

 

35.          Ακολούθως εξετάζεται ο κίνδυνος που ενδεχόμενα διατρέξει από τους Ambazonians εξαιτίας της αποχώρησής της από την ομάδα τους. Όπως έχει αναφερθεί ανωτέρω, στους Αμπαζόνιανς στρατολογούνται και κορίτσια με σκοπό να γίνουν μαχήτριες ή να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή να γίνουν αγγελιαφόροι.[13] Να τονιστεί πως η Αιτήτρια εντάχθηκε στην ομάδα των Αμπαζόνιανς οικειοθελώς και σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε εξαναγκαστική στρατολόγηση με βάση τις δηλώσεις της. Κατά την διάρκεια της συνέντευξης αναφέρει ξεκάθαρα πως εντάχθηκε γιατί ο στρατός σκότωσε την οικογένεια της (βλ. ερ. 27 του διοικητικού φακέλου). Η Αιτήτρια δεν ανέφερε οποιοδήποτε περιστατικό αναζήτησής της από τους αποσχιστές, ενώ κατά τη δήλωσή της, συγγενείς της, με τους οποίους επικοινωνεί, εξακολουθούν να παραμένουν στη χώρα (βλ. ερ. 31 του διοικητικού φακέλου) χωρίς να γίνεται αναφορά περί αναζήτησής της. Από τις εξωτερικές πηγές που καταγράφονται ανωτέρω, από όπου προκύπτει το προφίλ και ο τρόπος δράσης των αποσχιστών, δεν αποκλείεται ευλόγως η μυστική αποχώρηση της Αιτήτριας, ισχυρισμός που κρίθηκε αποδεκτός, να προκαλέσει της αντίδρασή τους. Επομένως, μπορεί να πιθανολογηθεί ευλόγως ότι κατά την επιστροφή της στο χωρίο Bali στην Bamenda, η  Αιτήτρια πιθανολογείται ότι θα αντιμετωπίσει πράξεις αντιποίνων από τους αποσχιστές Ambazonian λόγω του ότι εγκατέλειψε την ομάδα τους. Ως εκ τούτου, ο συναφής φόβος της Αιτήτριας κρίνεται ως βάσιμος και δικαιολογημένος. 

 

36.          Σε σχέση δε με την κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή της Bamenda στο Βορειοδυτικό Καμερούν, εξετάζοντας εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, αναφέρονται τα ακόλουθα. Βάσει πληροφοριών από τον ανεξάρτητο οργανισμό ACAPS, η κρίση που ξέσπασε στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν (ήτοι στη Νοτιοδυτική και Βορειοδυτική Περιφέρεια) περί τα τέλη του 2016 οδήγησε στην εμφάνιση διαφόρων αποσχιστικών ομάδων και σε ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ του κρατικού στρατού και των ενόπλων δυνάμεων των αυτονομιστών, που έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις αγγλόφωνες περιοχές, «αφήνοντας 638.400 άτομα εσωτερικά εκτοπισμένα και 64.000 να αναζητούν καταφύγιο στη γειτονική Νιγηρία» (κατάσταση ως καταγράφεται στις 9 Φεβρουαρίου 2024).^[14] Εκ των όσων επίσης αναφέρονται στην ίδια πηγή, οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται στα μακροχρόνια προβλήματα στην αγγλόφωνη κοινότητα στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας, λόγω της περιθωριοποίησης τους από τη γαλλόφωνη κυβέρνηση, «που κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες περί τα τέλη του 2016».^[15] Τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση που προκαλείται από συγκρούσεις, διακοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».^[16] Πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνέχισε να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση στη λεκάνη της λίμνης Τσαντ στα βόρεια και την εσωτερική κρίση στις περιοχές του Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν.^[17]

 

37.          Σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης το Καμερούν συμμετέχει σε μια μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση (NIAC) κατά της Μπόκο Χαράμ στον Άπω Βορρά. Στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, ορισμένες αγγλόφωνες αυτονομιστικές ομάδες μάχονται εναντίον της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία της περιοχής. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση (NIAC).^[18] Σε έκθεση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν κατά το έτος 2023 από την πηγή Amnesty International επιβεβαιώνεται η ύπαρξη της κρίσης μεταξύ του Καμερουνέζικου στρατού και των αποσχιστών στο νοτιοδυτικό και βορειοδυτικό τμήμα της χώρας και αναφέρεται πως περισσότεροι από 630.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν εσωτερικά λόγω ένοπλης βίας στις αγγλόφωνες περιοχές.^[19]

 

38.          Περαιτέρω, ως προς τη βία που σχετίζεται με τις εν λόγω συγκρούσεις στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, παρατηρούνται τα ακόλουθα. Στην αναφορά για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν για το 2023, καταγράφεται ότι «Δημοσιογράφοι και ΜΚΟ ανέφεραν πολυάριθμες αυθαίρετες και παράνομες δολοφονίες αμάχων από μη κρατικές ένοπλες ομάδες στις συγκρούσεις που συνεχίστηκαν στις περιφέρειες Northwest, Southwest και Far North.», ως επίσης ότι «Υπήρξαν αναφορές για καταχρήσεις που σχετίζονται με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες, όπου οι κυβερνητικές δυνάμεις συγκρούστηκαν με αυτονομιστές. Οι καταχρήσεις περιλάμβαναν δολοφονίες και απαγωγές τόσο από κυβερνητικές δυνάμεις όσο και από ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες.», ενώ «Υπήρξαν αναφορές ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις και οι αυτονομιστές μαχητές σκότωσαν σκόπιμα πολλούς αμάχους.» και «Ένοπλοι αυτονομιστές φέρεται να απήγαγαν αρκετά άτομα επειδή δεν σεβάστηκαν τα μέτρα κατ' οίκον περιορισμού που επιβλήθηκαν από τους αυτονομιστές. Οι αυτονομιστές κρατούσαν ομήρους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων δημοσίων αξιωματούχων, πολιτικών ηγετών, δασκάλων, μαθητών και θρησκευτικών και παραδοσιακών ηγετών. Υπήρξαν αναφορές ότι οι απαγωγείς κακοποίησαν σωματικά τα θύματά τους.».^[20] Σε άλλη έγκυρη πηγή, καταγράφεται αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν κατά τη σχετική περίοδο αναφοράς (2021-2023), ότι «.η βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας και ένοπλων αυτονομιστικών ομάδων φέρεται να συνεχίζει να μαίνεται...», ως επίσης «Η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές αναφέρεται ότι επιδεινώνεται, με την εξέγερση να γίνεται πιο δομημένη και την κρίση πιο περίπλοκη.».^[21]

 

39.           Ως προς την κατάσταση ασφαλείας συγκεκριμένα στη Βορειοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, όπου βρίσκεται το χωριό Bali πλησίον της πόλης Bamenda, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά την χρονική περίοδο 24.2.2024 έως 21.2.2025 έχουν  καταγραφεί στην εν λόγω περιφέρεια, 769 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 739 απώλειες. 17 εξ αυτών καταγράφηκαν ως διαμαρτυρίες, 273 εξ αυτών καταγράφηκαν ως μάχες (569 ανθρώπινες απώλειες), 26 ως ταραχές (5 ανθρώπινες απώλειες), 15 ως περιστατικά απομακρυσμένης βίας (16 θάνατοι) και 455 ως βία κατά αμάχων (149 ανθρώπινες απώλειες).[22] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Πολιτείας Bamenda, σύμφωνα με πρόβλεψη του 2022, ανέρχεται σε 420,445 κατοίκους.[23]

 

40.          Βάσει όλων των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι κατά την επιστροφή της στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Bamenda, όπου εντοπίζεται η περιοχή/χωρίο Bali, η Αιτήτρια πιθανολογείται ευλόγως ότι θα κινδυνέψει και ως άμαχος λόγω της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στο Βορειοδυτικό Καμερούν εξαιτίας της ένοπλης σύρραξης που εξελίσσεται εκεί στα πλαίσια της Αγγλόφωνης κρίσης. Ως εκ τούτου και ο συγκριμένος φόβος της Αιτήτριας κρίνεται ως βάσιμος και δικαιολογημένος.

 

41.          Προχωρώντας στη νομική ανάλυση,  αρχικά θα εξεταστεί το ενδεχόμενο υπαγωγής των της Αιτήτριας στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Προκειμένου να εξεταστεί το ενδεχόμενο υπαγωγής ενός αιτούντος στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου θα πρέπει να συντρέχουν τα ακόλουθα συστατικά στοιχεία: βάσιμος φόβος δίωξης, η δίωξη να συναρτάται με τουλάχιστον έναν από τους λόγους δίωξης που προβλέπονται στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο της Σύμβασης της Γενεύης και του αντίστοιχου άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, να εντοπίζεται φορέας δίωξης και να μην δύναται ο αιτών να απολαύσει την προστασία του κράτους καταγωγής ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής.

 

42.          Εν προκειμένω, στη βάση της αξιολόγησης του μελλοντοστραφούς κινδύνου που προηγήθηκε κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί καταρχάς κατά πόσον συντρέχει βάσιμος φόβος  δίωξης της Αιτήτριας για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικώς αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων). Η Αιτήτρια ως πρώην μέλος αποσχιστικής ομάδας, συνδέει το φόβο δίωξής της με την απόφασή της να εγκαταλείψει την αποσχιστική ομάδα στην οποία ανήκει και τα αντίποινα που θα αντιμετωπίσει από τους μαχητές Ambazonian. Η αποχώρηση από την ομάδα, της οποίας η δράση συνδέεται με πολιτικά κίνητρα, ευλόγως δύναται να θεωρηθεί από την ομάδα αποτελεί ως πολιτική πράξη/ δήλωση εναντίον της αυτονομιστικής τους προσπάθειας και ένεκα αυτού του λόγου να διωχθεί.  

 

43.          Ως προς την ερμηνεία όρου «βάσιμος φόβος δίωξης», ως απόσταγμα της νομολογίας του ΔΕΕ προκύπτει ότι το τεστ του δικαιολογημένου φόβου είναι αντικειμενικό και δεν εξαρτάται από τις υποκειμενικές πεποιθήσεις του αιτούντος είτε υπέρ είτε κατά του φόβου. Απαιτεί περαιτέρω μόνο «μια εύλογη πιθανότητα» δίωξης, αντί για την πιθανότητα βλάβης, μια προσέγγιση που έχει ευρέως υιοθετηθεί, με μια ποικιλία εναλλακτικών δοκιμών που ουσιαστικά ισοδυναμούν με εκείνη της «εύλογης πιθανότητας» (reasonable possibility). Ενώ αποκλείει κινδύνους που συνιστούν «καθαρή εικασία», καταστάσεις όπου υπάρχει μόνο μια «απλή πιθανότητα» βλάβης ή όπου ο κίνδυνος είναι «τόσο ελάχιστος που μπορεί να αγνοηθεί» (Βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 5ης Σεπτεμβρίου 2012,  C‑71/11 και C‑99/11, Y. Και Ζ., ECLI:EU:C:2012:518, σκέψη 76, βλ. επίσης EUAA, Judicial Analysis on Qualification for International Protection (Directive 2011/95/EU) Second edition, σ. 80). Στην περίπτωση της Αιτήτριας συντρέχει με βάση την ανωτέρω ανάλυση βάσιμος φόβος δίωξης, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές της περιστάσεις, κυρίως την προηγούμενη συμμετοχή της σε ομάδα αποσχιστών, τη συνέχιση της έκρυθμης κατάστασης και των συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή του τόπου συνήθους διαμονής της και της συνέχισης της παρουσίας των αποσχιστών σε αυτήν. Ως φορείς δίωξής της θεωρούνται οι Αμπαζόνιανς και ειδικώς τα μέλη της ομάδας στην οποία ανήκε, τα οποία γνωρίζουν την ταυτότητά της. Όπως προκύπτει από τις εξωτερικές πηγές που εκτίθενται ανωτέρω, ο τρόπος που ενεργούν οι αποσχιστές σε σχέση με άτομα που αντιτίθενται αμέσως ή εμμέσως στη δράση τους, ενδέχεται να θίξουν τη σωματική ακεραιότητα ή και τη ζωή της Αιτήτριας, πράξεις οι οποίες   υπάγονται αναντίλεκτα στις πράξεις δίωξης υπό την έννοια του άρθρου 3Γ του περί προφύγων Νόμου, ως πράξεις από τη φύση τους αρκούντως σοβαρές στρεφόμενες κατά βασικών δικαιωμάτων (δικαίωμα στη ζωή - Άρθρο 2 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. [στο εξής: o Xάρτης] και  ακεραιότητα του προσώπου – Άρθρο 3 του Χάρτη). Η Αιτήτρια στην παρούσα περίπτωση δεν δύναται, ένεκα της παρελθούσας συμμετοχής της σε αποσχιστική ομάδα, να ζητήσει τη συνδρομή των αρχών της χώρας της με σκοπό την προστασία της στην εν λόγω περιοχή από τους φορείς δίωξής της, καθώς μία τέτοια ενέργεια θα την εξέθετε σε περαιτέρω κίνδυνο δίωξης. Επιπλέον, δεδομένης της παρατεταμένης σύγκρουσης των δυο μερών στην εν λόγω περιοχή δεν φαίνεται σε κάθε περίπτωση οι αρχές της χώρας να είναι σε θέση να την προστατέψουν αποτελεσματικά από τους αποσχιστές.

 

44.            Υπό το φως των ανωτέρω, η Αιτήτρια πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής της στο καθεστώς του πρόσφυγα ως πρόσωπο, το οποίο διατρέχει βάσιμο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής της ένεκα των αποδιδόμενων, από τους μαχητές Ambazonian, πολιτικών της πεποιθήσεων, ενώ το κράτος της δεν είναι σε θέση να την προστατέψει αφού λόγω και της ένοπλης σύγκρουσης στην εν λόγω περιοχή, αδυνατεί να ελέγξει πλήρως την περιφέρεια του Νοτιοδυτικού Καμερούν.

 

45.          Επόμενο στάδιο της ανάλυσης αναφορικά με τη χορήγηση στην Αιτήτρια καθεστώτος διεθνούς προστασίας, είναι η εξέταση του ενδεχομένου επιστροφής και εγκατάστασης της Αιτήτριας σε άλλο τμήμα της χώρας ιθαγένειάς της.

 

46.          Δυνάμει  του άρθρου 12Γ του περί Προσφύγων Νόμου  (το οποίο μεταφέρει το άρθρο 8 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) κατά τη λήψη απόφασης επί της αίτησης, ο Προϊστάμενος δύναται να αποφασίσει ότι ο αιτητής δεν χρήζει διεθνούς προστασίας, εάν σε τμήμα της χώρας ιθαγένειάς του (i) δεν υπάρχει βάσιμος φόβος ότι θα υποστεί δίωξη  ή ότι διατρέχει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ή (ii) έχει πρόσβαση σε προστασία κατά της δίωξης ή της σοβαρής βλάβης, όπως η εν λόγω προστασία ορίζεται στο άρθρο 3Β, και ο αιτητής μπορεί νόμιμα και με ασφάλεια να ταξιδέψει και να γίνει δεκτός σε εκείνο το τμήμα της χώρας και μπορεί εύλογα να αναμένεται να εγκατασταθεί εκεί.

 

47.          Ως προς την πρώτη προϋπόθεση περί ανυπαρξίας βάσιμου φόβου δίωξης ή σοβαρής βλάβης, ο Πρακτικός Οδηγός της EASO, αναφέρει ότι η σχετική αξιολόγηση θα πρέπει να περιστρέφεται γύρω από την πιθανότητα ο φορέας δίωξης ή σοβαρής βλάβης να καταδιώξει τον αιτητή στην τοποθεσία όπου εξετάζεται το ενδεχόμενο εσωτερικής μετεγκατάστασης. Ειδικά στην περίπτωση των μη κρατικών δρώντων, θα πρέπει να υπάρχει κάποιος λόγος να πιστεύεται ότι o δρων δε θα δύναται να φθάσει τον αιτητή στην τοποθεσία αυτή.[24] Σύμφωνα επιπλέον με τον Οδηγό για την εφαρμογή της Εσωτερικής Μετεγκατάστασης, στην περίπτωση των μη κρατικών δρώντων, σε περίπτωση μη σύνδεσης με ορισμένο οργανισμό, ενδεχομένως η δυνατότητα αυτή να είναι περιορισμένη, ενώ υπόψιν θα πρέπει να λαμβάνεται και η βούληση του δρώντος, η οποία ενδεχομένως να σχετίζεται με τοπικής φύσης λόγους δίωξης.[25]

 

48.          Υπενθυμίζεται ακόμη η αναστροφή του βάρους απόδειξης, την οποία φέρει το κράτος-μέλος, ως προς τη δυνατότητα μετεγκατάστασης του αιτητού.[26]

 

49.          Ειδικά ως προς τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης, παρατηρώ ότι βάσει της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, οφείλουν να αξιολογηθούν μεταξύ άλλων η ικανότητα του αιτητού να εξασφαλίσει τις πλέον βασικές του ανάγκες, όπως φαγητό, υγιεινή και καταφύγιο, η ευαλωτότητά του στην κακομεταχείριση και  η πιθανότητα η κατάστασή του να βελτιωθεί εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.[27] Προσωπικές περιστάσεις που δύνανται να ληφθούν υπόψιν συνιστούν η διατήρηση οικογενειακού δεσμού στην περιοχή μετεγκατάστασης και εάν ο αιτητής έχει πρόσφατη εμπειρία διαβίωσης στη χώρα καταγωγής του.[28]

 

50.          Επιπλέον κριτήρια δόθηκαν με την απόφαση A.A.M v. Sweden του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Aρ. Αιτ. 68519/10, ημερ. 3.7.2014 για την ευλογοφάνεια της μετεγκατάστασης. Πιο συγκεκριμένα κρίθηκε, ότι παρότι η μετεγκατάσταση συμπεριλαμβάνει ορισμένο βαθμό δυσκολίας, όπως η εξεύρεση κατάλληλων εργασιών και οικίας, τέτοιες δυσκολίες δεν είναι αποφασιστικές αν μπορεί να ανευρεθεί ότι οι γενικές συνθήκες διαβίωσης για τον αιτητή δεν είναι μη εύλογες ή με οποιοδήποτε τρόπο δε συνεπάγονται μεταχείριση απαγορευμένη από το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ. Επιπλέον δείκτες του εύλογου χαρακτήρα της μετεγκατάστασης αξιολογήθηκαν η διαθεσιμότητα εργασιών και η πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όπως και η οικονομική και άλλη υποστήριξη από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τοπικές οργανώσεις.[29]

 

51.          Σε σχέση συγκεκριμένα με τη δυνατότητα μετεγκατάστασης της Αιτήτριας σε ασφαλέστερη περιοχή της χώρας καταγωγής της, λαμβάνεται εξάλλου υπόψη η κατευθυντήρια οδηγία της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες για τη Διεθνή Προστασία Νο.4, σύμφωνα με την οποία η αξιολόγηση της εναλλακτικής δυνατότητας εγχώριας προστασίας έχει ως προϋπόθεση την εξεύρεση μιας περιοχής στην οποία δεν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος δίωξης, και που θα μπορούσε ευλόγως να αναμένεται ότι η Αιτήτρια μπορεί να έχει εκεί μια φυσιολογική ζωή^[30]. Η αξιολόγηση της δυνατότητας εφαρμογής της εγχώριας προστασίας απαιτεί την ανάλυση δύο στοιχείων, που συνίστανται στη διαπίστωση του εφικτού και του εύλογου χαρακτήρα της δυνατότητας μετεγκατάστασης, συνεκτιμώντας αφενός τις γενικές περιστάσεις που επικρατούν στο τμήμα της χώρας που προτείνεται για μετεγκατάσταση και αφετέρου τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντα (βλ. άρθρο 8 Οδηγίας 2011/95/ΕΕ).^[31]

 

52.          Επίσης ο ανωτέρω αναφερόμενος Πρακτικός οδηγός της EUAA, επισημαίνει ότι   στις χώρες όπου λαμβάνει χώρα ένοπλη σύρραξη, είναι αναγκαία η αξιολόγηση της γενικότερης κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή της μετεγκατάστασης, προκειμένου να διαπιστωθεί ή απουσία δίωξης ή σοβαρής βλάβης στην περιοχή αυτή. Είναι επιπλέον αναγκαία η αξιολόγηση της ανθρωπιστικής κατάστασης στο πλαίσιο εξέτασης του εύλογου χαρακτήρα της μετεγκατάστασης. Η κατάσταση ασφαλείας οφείλει να αξιολογηθεί κατά τα πρότυπα του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας, και συνεπώς άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου[32].

 

53.          Ειδικά ως προς τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης το ΕΔΔΑ σημείωσε ότι η εσωτερική μετεγκατάσταση συμπεριλαμβάνει ορισμένες δυσχέρειες, ενώ, προβαίνοντας σε in concreto εξέταση των περιστάσεων της υπόθεσης, δεν ανηύρε κάποια ένδειξη ότι οι γενικές συνθήκες διαβίωσης στην περιοχή μετεγκατάστασης θα ήταν μη εύλογες ή με οποιοδήποτε τρόπο θα οδηγούσαν σε μεταχείριση απαγορευμένη από το άρθρο 3.^[33] Κριτήρια για τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης έχουν τεθεί από τη νομολογία του ίδιου Δικαστηρίου.^[34]

 

54.          Στην προκειμένη περίπτωση, θα αξιολογηθεί το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης της Αιτήτριας στην πόλη της Douala, περιοχή όπου μεγάλωσε και διέμεινε μέχρι το 2016, ενώ αποτέλεσε επίσης τον τελευταίο σταθμό της προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της με τη συνδρομή φιλικού της προσώπου. Ερευνώντας την πρώτη προϋπόθεση, ήτοι την απουσία φόβου δίωξης ή κινδύνου βλάβης στην Douala, υπενθυμίζεται ότι βάσει του άρθρου 12Γ(3), κατά την εξέταση βάσιμου φόβου δίωξης ή πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης στην περιοχή μετεγκατάστασης λαμβάνονται υπόψιν οι γενικές περιστάσεις που επικρατούν στο εν λόγω τμήμα της χώρας και οι προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας. Βάσει πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, οι βιαιοπραγίες είναι σε μεγάλο βαθμό περιορισμένες στους κόλπους των αγγλόφωνων περιοχών.^[35] Σε έρευνα στην βάση δεδομένων του ACLED κατά την χρονική περίοδο 17.02.2024 και 14.02.2024  καταγράφηκαν συνολικά 8 περιστατικά ασφαλείας στην πόλη της Douala (4 περιστατικά βίας εναντίον πολιτών/αμάχων και 4 περιστατικά εξεγέρσεων) εκ των οποίων προέκυψαν 3 απώλειες (2 από τα περιστατικά εξεγέρσεων και 1 από τα περιστατικά βίας κατά αμάχων)[36]. Τα εν λόγω στοιχεία, εξεταζόμενα συνδυαστικά με τον εκτιμώμενο πληθυσμός της Douala που ανέρχεται στους 1,338,082 κατοίκους^[37] σύμφωνα με εκτίμηση του 2024, δεικνύουν ότι η ένταση της βίας στην εν λόγω περιοχή είναι σχετικά πολύ μικρή. Ως εκ τούτου, από την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην εν λόγω περιοχή δεν απορρέει καταρχήν κίνδυνος για την Αιτήτρια.

 

55.          Το πιο πάνω συμπέρασμα δεν μεταβάλλεται, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας καθώς πρόκειται για ενήλικη νεαρή   γυναίκα, απόφοιτη δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,  με εργασιακή πείρα στη χώρα της και παρούσα ικανότητα προς εργασία, χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας ή κάποια άλλη ευαλωτότητα, διαθέτουσα υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής της (βλ. ερ. 31 του διοικητικού φακέλου), ενώ όντας στην Douala δέχτηκε τη συνδρομή φιλικού της προσώπου που διαμένει εκεί. Σημειώνεται ότι η Αιτήτρια έχει επικοινωνία με άλλους συγγενείς της, οι οποίοι όπως δήλωσε διαμένουν στο Καμερούν και με τους οποίους διατηρεί επικοινωνία (βλ. ερυθ. 31). Επιπλέον, επαναλαμβάνεται ότι η Douala αποτελεί οικία τόπο για την ίδια καθώς μεγάλωσε και διάμενε εκεί μέχρι το 2016.

 

56.          Σε σχέση με τη γενικότερη μεταχείριση των αγγλόφωνων από τις αρχές στις γαλλόφωνες περιοχές, οι πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής οι οποίες παρατίθενται από το Γραφείο του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες του Βελγίου καταδεικνύουν ότι οι αγγλόφωνοι άμαχοι αναφέρουν πως συνιστούν θύματα διακριτικής μεταχείρισης όταν απευθύνονται στα αγγλικά στις δημόσιες υπηρεσίες, ενώ τους αρνούνται υπηρεσίες καθώς μιλούν αγγλικά και όχι γαλλικά. Παρά την ύπαρξη νομοθεσίας η οποία ορίζει ότι τα αγγλικά και τα γαλλικά οφείλουν να χρησιμοποιούνται κατά ισότιμο τρόπο στο πλαίσιο των δημόσιων υπηρεσιών, μεγάλος αριθμός κρατικών αξιωματούχων δίδει προέχουσα θέση στα γαλλικά.[38] Οι εκτοπισμένες αγγλόφωνες κοινότητες δυνατό να γίνονται αντικείμενο διακρίσεων σχετικών με τη γλώσσα στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως διαπιστώνει η αναφορά.[39] Λοιπές πηγές της έρευνας του Γραφείου του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες του Βελγίου, υποδεικνύουν ότι δεν έχουν καταγράψει διακριτική μεταχείριση εκ μέρους των αρχών προς τους εκτοπισμένους αγγλόφωνους. Υποδεικνύουν ακόμα ότι επιδρομές οι οποίες λάμβαναν χώρα το 2020 και των οποίων οι αγγλόφωνοι αποτελούσαν αντικείμενο, δεν παρατηρούνται πλέον ή δεν έχουν γνώση τέτοιων περιστατικών.[40] Πηγή της έρευνας της Γραμματείας για τη Μετανάστευση της Ελβετίας (SEM) η οποία εκδόθηκε το 2024 υποδεικνύει πως «αντίθετα με την αρχή της κρίσης, ο στρατός δεν προβαίνει πλέον σε συστηματικές διακρίσεις σε βάρος των αγγλόφωνων εκτοπισθέντων στη γαλλόφωνη ζώνη».[41] Άλλη πηγή της έρευνας υπέδειξε ότι «τα πρόσωπα τα οποία προέρχονται από τις κατειλημμένες από τις ένοπλες ομάδες ζώνες είναι περισσότερο εκτεθειμένα σε συλλήψεις».[42]

 

57.          Οι πηγές της έρευνας του Γραφείου του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες υποδεικνύουν ακόμα την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των εκτοπισμένων και των κοινοτήτων υποδοχής.^[43] Η έρευνα του SEM υποδεικνύει επίσης ότι ένα ποσοστό 54% εκτοπισμένων προσώπων σε αγγλόφωνες και γαλλόφωνες περιοχές εκτιμά ότι οι κοινότητες υποδοχής τους είναι φιλικές έναντί τους. Βάσει της ίδιας έρευνας, αν και αρκετοί αγγλόφωνοι φοβούνται μία εχθρική στάση εκ μέρους των γαλλόφωνων, κάποιοι εξ αυτών «έχουν αναθεωρήσει τις προκαταλήψεις τους».[44]

 

58.          Σε σχέση με τη δεύτερη ουσιώδη προϋπόθεση, ήτοι τη δυνατότητα νόμιμης και ασφαλούς μετάβασης στην Douala, επισημαίνεται καταρχάς ότι είναι αεροπορικώς προσβάσιμη.[45] Από το διεθνή αερολιμένα της Douala, η Αιτήτρια, κατά τη δήλωσή της, εγκατέλειψε τον Οκτώβριο του 2021 την χώρα της. Σύμφωνα με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής, το Σύνταγμα προβλέπει την ελευθερία επαναπατρισμού, χωρίς να υποδεικνύεται διαφορετική πρακτική εκ μέρους της κυβέρνησης.[46] Στην ίδια αναφορά δεν αναφέρεται πρακτική η οποία να απαγορεύει την πρόσβαση και την εγκατάσταση στην Douala. Πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής υποδεικνύουν ότι η έλλειψη εγγράφων ταυτοποίησης παρεμπόδιζε την ελευθερία μετακίνησης στη χώρα[47], ενώ η αστυνομία συχνά σταματούσε τους ταξιδιώτες προς έλεγχο των εγγράφων ταυτότητας.[48]  Η Αιτήτρια εν προκειμένω κατέχει έγγραφο ταυτοποίησης το οποίο προσκόμισε ενώπιον της διοίκησης (βλ. ερ. 5 του διοικητικού φακέλου). Βάσει πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, επιπλέον, υπό το πρόσχημα ελάσσονων παραβάσεων, η αστυνομία, η χωροφυλακή και οι τελωνειακοί συχνά αποσπούσαν δωροδοκίες και παρενοχλούσαν τους ταξιδιώτες σε οδοφράγματα και σημεία ελέγχου σε πόλεις και αυτοκινητοδρόμους.[49] Η ως άνω συμπεριφορά ωστόσο δεν ξεπερνά το απαιτούμενο επίπεδο σοβαρότητας προκειμένου να κατηγοριοποιηθεί στην έννοια της δίωξης ή σοβαρή βλάβης.[50]

 

59.          Σε σχέση, τέλος, με τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης, λαμβάνονται καταρχάς οι ανωτέρω προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων και τον προηγούμενο δεσμό της με την εν λόγω περιοχή και το προφίλ της. Βάσει εξάλλου των πλέον πρόσφατων δεδομένων της Παγκόσμιας Τράπεζας, το δημοσιονομικό ισοζύγιο του Καμερούν έχει βελτιωθεί, εμφανίζοντας πλεόνασμα το 2022, σε σύγκριση με το έλλειμμα του προηγούμενου χρόνου, αν και παραμένει εκτεθειμένο στην αστάθεια των αγορών.[51] Επισημαίνεται επιπλέον η αύξηση του κόστους διαβίωσης, ιδίως οι αυξημένες τιμές τροφίμων, οι οποίες επιδρούν αρνητικά ιδίως στα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ υψηλά παραμένουν τα επίπεδα ένδειας.[52] Η ένδεια στη χώρα συγκεντρώνεται στις βόρειες περιοχές, όπου διαμένουν το 56% των ενδεών προσώπων,[53] και όχι στα αστικά κέντρα όπως η Douala, ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η σημαντική μετατόπιση των αγγλόφωνων πληθυσμών έχει πιέσει τις κοινότητες υποδοχής και έχει περιορίσει τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στην Douala.[54] Ως προς τα ποσοστά της ανεργίας στην πόλη, σύμφωνα με τα στοιχεία του National Employment Fund στο Καμερούν, η ανεργία είναι τονισμένη μεταξύ των νέων ανθρώπων σε πόλεις όπως η Douala, όπου το ποσοστό ανεργίας ορισμένες φορές αγγίζει το 24%.[55] Για το λόγο αυτό, ωστόσο, σχεδιάστηκε το πρόγραμμα USEP, το οποίο μεταξύ άλλων στοχεύει στη μείωση της ανεργίας των νέων. Περαιτέρω, βάσει της Περιοδικής Έκθεσης η οποία εκδόθηκε το 2023 σχετικά με την Κοινή Πρωτοβουλία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το εν λόγω σχήμα προσφέρει σειρά παροχών σε επιστραφέντες, όπως χρηματική βοήθεια, ψυχοκοινωνική υποστήριξη για την ενσωμάτωσή τους και διάφορες μορφές κοινωνικής συνδρομής.[56]

 

60.          Με βάση την ανωτέρω ανάλυση, κρίνεται ότι η Αιτήτρια μπορεί να ταξιδέψει με ασφάλεια αλλά και να γίνει δεκτή στην πόλη Douala, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν περί του αντιθέτου.

 

61.          Παράλληλα, η Αιτήτρια δεν προβάλλει και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει οποιοδήποτε ζήτημα, που να συναρτάται με την επικείμενη επιστροφή της σε συνάρτηση με την αρχή της μη επαναπροώθησης, το οποίο να μην εξετάστηκε ήδη ανωτέρω.

 

 

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω χωρίς καμία διαταγή για έξοδα δεδομένων των ευρημάτων του παρόντος Δικαστηρίου όπως καταγράφονται ανωτέρω και τα οποία διαφοροποιούνται ουσιωδώς από τα ευρήματα των Καθ’ ων αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.