ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 680/24

 19  Φεβρουαρίου 2025

[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ - ΚΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

A.A. από τη Σομαλία και τώρα στη Λευκωσία

Αιτητή

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                               Καθ' ων η Αίτηση

 

Κάλια Σάββα (κα) για Έλενα Μυριάνθους (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Ιωάννης Αλέξανδρος Γεωργίου (κος), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η αίτηση

Ο Αιτητής είναι παρών (Παρόντες ο διερμηνέας κος Mohamed Seynab για πιστή μετάφραση από Somali σε Αγγλικά και αντίστροφα, όπως επίσης και η διερμηνέας κα Ζωή Αγαπίου για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα)

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 09/02/2024, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή την 21/02/2024 και με την οποία πληροφορείτο ότι το αίτημά του για διεθνή προστασία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου απορρίπτεται και αποφασίστηκε η επιστροφή του, στην χώρα καταγωγής του, καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 και 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.  

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, ο Αιτητής είναι  υπήκοος Σομαλίας, ο οποίος την 01/11/2021 εισήλθε παράνομα  στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, μέσω των μη ελεγχόμενων από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχών. Στις 06/12/2021, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία και στις 07/12/2021 παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αιτήματος διεθνούς προστασίας.

Στις 13/10/2023 και 03/11/2023 διεξήχθησαν συνεντεύξεις στον Αιτητή  για την εξέταση της ουσίας της αίτησής του από αρμόδια λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία στις 09/02/2024 ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου για την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή για παροχή διεθνούς προστασίας. Στις 09/02/2024, ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών Λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, κατόπιν μελέτης της Έκθεσης-Εισήγησης αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή και την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του.

Την 21/02/2024 ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης από την Υπηρεσία Ασύλου προς τον Αιτητή σχετικά με την απόρριψη της αίτησής του, μαζί με την σχετική Έκθεση-Εισήγηση. Η εν λόγω επιστολή, μαζί με την Έκθεση-Εισήγηση, παραλήφθηκε και υπογράφθηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή αυθημερόν, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου της από διερμηνέα, σε γλώσσα που κατανοεί ο Αιτητής.

Ακολούθως, ο Αιτητής προχώρησε στην αυτοπρόσωπη καταχώρηση της παρούσας προσφυγής στις 26/02/2024 και εν συνεχεία διόρισε συνήγορο για να τον εκπροσωπήσει.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την καταχώρηση της προσφυγής, ο Αιτητής, ο οποίος δεν εκπροσωπείτο από δικηγόρο, δεν προέβαλε κανένα νομικό ισχυρισμό εναντίον της επίδικης απόφασης απόρριψης του αιτήματός του για διεθνή προστασία. Σημείωσε δε, ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του καθώς η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω επίθεσης εναντίον του από έναν αξιωματικό ασφαλείας που ζει στην ίδια περιοχή με τον Αιτητή, ήτοι Laascaanood.

Έπειτα από τον διορισμό της κυρίας Έλενας Μυριάνθους  ως συνηγόρου του Αιτητή στις 29/03/2024, καταχωρήθηκε στις 02/05/2024 αίτηση δια κλήσεως, μέσω της οποίας ο  Αιτητής δια της συνηγόρου του, αιτείτο την έκδοση διατάγματος του δικαστηρίου που να επιτρέπει την τροποποίηση του εισαγωγικού δικογράφου της προσφυγής. Το Δικαστήριο ενέκρινε το αίτημα του Αιτητή στις 15/05/2024, και η τροποποιημένη προσφυγή καταχωρήθηκε  στις 31/05/2024. Κατά την τροποποιημένη προσφυγή, ο Αιτητής προβάλλει γενικά δια της συνηγόρου του, πλείονες λόγους ακυρώσεως, οι οποίοι καταγράφονται με γενικό και αόριστο τρόπο.

Δια της Γραπτής Αγόρευσης της συνηγόρου του, ο Αιτητής προβάλλει αρχικά τον ισχυρισμό ότι προσβαλλόμενη η απόφαση με την οποία απορρίπτεται το αίτημά του διεθνούς προστασίας, είναι άκυρη και δεν παράγει κανένα αποτέλεσμα, καθώς δεν είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του Συντάγματος, των Διεθνών Συμβάσεων, των Νόμων, των Κανονισμών και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου. Προβάλλει περαιτέρω, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη χωρίς να διεξαχθεί δέουσα έρευνα, αγνοώντας τους ισχυρισμούς του Αιτητή και τελώντας υπό πλάνη ως προς τα πραγματικά περιστατικά και γεγονότα, καθώς παρέλειψαν οι Καθ’ ων η αίτηση να σχηματίσουν έναν επιπρόσθετο ουσιώδη ισχυρισμό ο οποίος αφορά τον μελλοντικό φόβο για τη ζωή του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη Σομαλία, που δεν εμπίπτει στις ασφαλείς χώρες ιθαγένειας. Πέραν τούτου, υποστηρίζει κιόλας ότι, το γεγονός ότι από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ΄ ων η Αίτηση απουσιάζει το πρακτικό της δεύτερης συνέντευξης του Αιτητή, υποδεικνύει ότι οι Καθ’ ων η Αίτηση δεν έλαβαν υπόψη τους όλα τα γεγονότα που έπρεπε προκειμένου να λάβουν ορθή απόφαση. Επιπρόσθετα, είναι η θέση του, ότι λανθασμένα ο Αιτητής έχει κριθεί αναξιόπιστος ως προς τους ισχυρισμούς του, καθώς η επικαλούμενη από πλευράς των Καθ΄ ων η αίτηση ανεπάρκεια των πληροφοριών που παρέθεσε ο Αιτητής για να στοιχειοθετήσει το αίτημά του, ανάγεται σε δική τους υπαιτιότητα και δη στην παράλειψη τους να υποβάλουν στον Αιτητή τις απαιτούμενες διευκρινιστικές ερωτήσεις προς διευκρίνιση των όποιων ασαφειών είχαν προκύψει. Καταληκτικά, υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς και/ή δέουσας αιτιολογίας και ότι ελήφθη και/ή υπογράφεται από αναρμόδιο πρόσωπο και/ή πρόσωπο το οποίο δεν έλαβε την απαιτούμενη εξουσιοδότηση.

Οι Καθ' ων η αίτηση μέσω της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου τους, υποβάλλουν ότι οι λόγοι ακύρωσης που προβάλλει ο Αιτητής μέσω της προσφυγής του δεν εγείρονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 και για αυτόν τον λόγο δεν μπορούν να εξεταστούν. Επίσης, υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη νομικών ισχυρισμών στο πλαίσιο της γραπτής αγόρευσης του Αιτητή δεν ακολουθεί τον Κανονισμό 6 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019, που επιτάσσει όπως κάθε γραπτή αγόρευση χωρίζεται ευκρινώς σε ανάλογες παραγράφους, μια για κάθε νομικό σημείο, το οποίο θα αναφέρεται συνοπτικά. Το Δικαστήριο σημειώνει ότι ο προαναφερόμενος Κανονισμός 6, δεν επιτάσσει τα όσα αναφέρουν οι Καθ' ων η Αίτηση, αλλά αφορά το χρονικό διάστημα που οφείλουν να καταχωρηθούν οι Γραπτές Αγορεύσεις. Η υποχρέωση όπως κάθε γραπτή αγόρευση χωρίζεται ευκρινώς σε ανάλογες παραγράφους, μια για κάθε νομικό σημείο, το οποίο θα αναφέρεται συνοπτικά, προβλέπεται από τον Κανονισμό 7. Επιπρόσθετα, οι Καθ΄ ων η Αίτηση ισχυρίζονται ότι ο Αιτητής προβαίνει σε αόριστη παράθεση των λόγων ακυρώσεως και δεν έχει αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακυρώσεως και των ισχυρισμών του που θεμελιώνουν το αίτημά του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, καθώς δεν απέδειξε βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου έτσι ώστε να του αναγνωρισθεί το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά ούτε απέδειξε ότι δύναται να του χορηγηθεί το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας. Οι Καθ΄ ων η Αίτηση αντιτείνουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση έχει ληφθεί από αρμόδιο όργανο, ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση, χωρίς να εμφιλοχωρήσει καμία πλάνη στη λήψη της και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Κατά συνέπεια, εισηγούνται πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο και να επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, η ευπαίδευτη συνήγορος που εκπροσωπεί τον Αιτητή ανέφερε ότι αποσύρει τον νομικό ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας του οργάνου που έλαβε την προσβαλλόμενη απόφαση και κατά λοιπά υιοθετεί το περιεχόμενο της αίτησης και της Γραπτής Αγόρευσης του Αιτητή.  

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Καταρχάς, παρατηρείται ότι οι λόγοι ακύρωσης που εγείρονται στην παρούσα αίτηση παρατίθενται με γενικότητα και αοριστία. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.  

«Η αναφορά, για παράδειγμα, ότι «Η απόφαση πάσχει γιατί λήφθηκε χωρίς την δέουσα έρευνα» (το ίδιο αοριστολόγοι είναι και οι υπόλοιποι λόγοι ακύρωσης), δεν εξηγεί καθόλου, ούτε παραπέμπει σε συγκεκριμένα κατ' ισχυρισμόν δεδομένα που οδήγησαν σε μη έρευνα, ή σε πλάνη κλπ.  Η προσφυγή θα μπορούσε να απορριφθεί για τους πιο πάνω διαδικαστικούς λόγους οι οποίοι αντανακλούν βεβαίως και επί της ουσίας.  Αυστηρώς ομιλούντες, τα όσα αναφέρονται στην αγόρευση της δικηγόρου του Αιτητή δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη, εφόσον παγίως αναγνωρίζεται ότι οι αγορεύσεις δεν αποτελούν μέσο για τη θεμελίωση γεγονότων. (δέστε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Ελισσαίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2004) 3 Α.Α.Δ. 412 και Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 384) (δέστε Υπόθεση Αρ. 1119/2009  ημερ. 31 Ιανουαρίου 2012 FARHAN KHALIL, και   Κυπριακής Δημοκρατίας).

Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672:

«Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης.»

Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως.  Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).

Σε σχέση με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση συνιστά προϊόν πλάνης, θα πρέπει να αναφερθεί πως το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού για την ύπαρξη πλάνης το φέρει ο Αιτητής (βλ. Παπαδόπουλος v. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1190) 3ΑΑΔ 262, 267). Ο προβαλλόμενος ισχυρισμός δεν στοιχειοθετείται επαρκώς από τον Αιτητή και είναι γενικόλογος, και ως εκ τούτου απορρίπτεται ως γενικός και αόριστος.

Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται, τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση του Δικαστηρίου.

Στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης, το Δικαστήριο εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντας οργάνου και διαφέρει κατά περίπτωση (βλ. Απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU V Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου, 2010).

Όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (KNAI ν. The Republic (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης» (Δημοκρατίας ν. Γιαλλουρίδη και Άλλων), Αναθεωρητικές Εφέσεις 868, 868, ημερομηνίας 13.12.90)».

 

Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεών του, όσο και όσα προβάλλει με την παρούσα  προσφυγή.

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία στο φάκελο του Αιτητή, αυτός είναι ενήλικας από τη Σομαλία. Κατά την υποβολή της αίτησής του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας προβλημάτων που αντιμετώπιζε με την Al-Shabaab. Ειδικότερα, δήλωσε ότι όταν δεν μπορούσαν να πληρώνουν το φόρο που τους επέβαλε τόσο το κράτος όσο και η Al-Shabaab για το μικρό κατάστημα που διέθεταν, αιτήθηκαν τη μείωσή του και από τις δύο πλευρές. Τότε η Al-Shabaab αρνήθηκε και ζήτησε από τον πατέρα του Αιτητή, όπως ο Αιτητής και ο μεγαλύτερος αδελφός του ενταχθούν στις δυνάμεις του. Εξαιτίας της άρνησης του πατέρα του, τον σκότωσαν, όπως επίσης και το μεγαλύτερο του αδελφό. Μετέπειτα, βασάνισαν τον Αιτητή και αφού τον ενημέρωσαν ότι η κυβέρνηση ευθύνεται για το θάνατο του αδελφού του και του πατέρα του, και τον προμήθευσαν με όπλο για να πολεμήσει εναντίον της. Για αυτό το λόγο, ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα του για να σωθεί.

Κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεών του, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Lasanod^[1], Sool Region στη Σομαλία, όπου και ζούσε προτού εγκαταλείψει τη χώρα του (ερυθρό 27 1x του Δ.Φ.). Ενόσω ζούσε εκεί, η εν λόγω περιοχή βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Somaliland (ερυθρό 27  8x του Δ.Φ.). Ανήκει στη φυλή (clan) Dhulbahante και είναι Μουσουλμάνος (ερυθρά 27 4x και 33 2x του Δ.Φ.). Ούτε ο Αιτητής, αλλά ούτε και οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας του ανήκει σε κάποια πολιτική ή θρησκευτική ομάδα (ερυθρό 28 του Δ.Φ.).

Είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και έχει φοιτήσει κιόλας για περίπου 5-6 χρόνια σε σχολείο για το κοράνι (ερυθρό 31 4x-5x του Δ.Φ.). Τον Ιανουάριο του 2020 μετέβη στην Τουρκία για να σπουδάσει και έζησε εκεί για ένα περίπου χρόνο (ερυθρά 27 9x και 39 1x του Δ.Φ.). Ως δήλωσε ο Αιτητής, παρακολούθησε μόνον ένα μήνα μαθημάτων και μετέπειτα εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο στο οποίο φοιτούσε στην Τουρκία, γιατί δεν μπορούσε να καλύψει τα δίδακτρά του (ερυθρό 39 2x-3x του Δ.Φ.).

Ως προς το επαγγελματικό του υπόβαθρο, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν εργαζόταν στη χώρα του και ότι βοηθούσε μόνο την μητέρα του στην εργασία της και ότι για διάστημα έξι μηνών (Μάρτιος 2019-Αύγουστος 2019), που βρισκόταν στην πόλη Mogadishu, βοηθούσε τον πατέρα του στο κατάστημα που διέθετε (ερυθρό 28 5x-6x του Δ.Φ.).

Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, o Αιτητής δήλωσε ότι είναι ανύπαντρος  η μητέρα του μαζί με τα τρία του αδέλφια διαμένουν σε καταυλισμό (camp) που βρίσκεται στην περιοχή Mirqaan, Bokh District (ερυθρά 31 7x και 33 1x του Δ.Φ.). Ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν γνωρίζει από πότε ακριβώς διαμένουν εκεί, πλην όμως ανέφερε ότι μετακόμισαν εκεί λόγω της ανασφάλειας  και του πολέμου, ο οποίος γνωρίζει ότι ξεκίνησε στις αρχές Ιανουαρίου του 2023 (ερυθρό 40 2x-4x του Δ.Φ.). Ο πατέρας του και ο μεγαλύτερος αδελφός του έχουν πεθάνει (ερυθρό 31 7x του Δ.Φ.). Ο Αιτητής αναφέρθηκε και σε κάποιο θείο του από την πλευρά της μητέρας του, με τον οποίο είχαν πολύ καλή σχέση και ο οποίος τον στήριζε οικονομικά μετά το θάνατο του πατέρα του μαζί με την μητέρα του (ερυθρό 30 6x, 14x του Δ.Φ.). Ο εν λόγω θείος του ζούσε στην πόλη Las Anod και το 2023 μετακόμισε σε καταυλισμό (camp) στην περιοχή Goob μαζί με την μεγαλύτερη του αδελφή (ερυθρό 30 11x-12x του Δ.Φ.) και δεν βρίσκονται σε επικοινωνία, καθώς δεν υπάρχει διαδίκτυο εκεί που διαμένει (ερυθρό 30 14x του Δ.Φ.).

Ερωτηθείς μάλιστα κατά πόσον διατηρεί επικοινωνία με την οικογένειά του, ο Αιτητής αρχικά δήλωσε ότι είχε παρέλθει ένας μήνας από τότε που μίλησαν τελευταία φορά, καθώς δεν υπάρχει διαδίκτυο εκεί που διαμένουν. Τότε κλήθηκε να σχολιάσει πως γνώριζε ότι διέμεναν στον καταυλισμό από τον Ιανουάριο του 2023, ως δήλωσε προηγουμένως, και ο Αιτητής ανέφερε ότι η μητέρα του δεν έχει κινητό τηλέφωνο και όποτε έχει την ευκαιρία ζητά από άλλα πρόσωπα που βρίσκονται εκεί να της δανείσουν το κινητό τους τηλέφωνο για να επικοινωνήσει με τον Αιτητή και ότι ο λόγος για τον οποίο δεν παρέθεσε αυτή την πληροφορία νωρίτερα, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ήταν διότι δεν ρωτήθηκε σχετικά (ερυθρό 29 8x-10x του Δ.Φ.). Διατηρεί τηλεφωνική επαφή μόνο με την μεγαλύτερη του αδελφή που έχει κινητό τηλέφωνο και μπορεί να συνδεθεί με το διαδίκτυο όταν υπάρχει (ερυθρό 29 8x του Δ.Φ.).

Κληθείς ο Αιτητής να παραθέσει  περισσότερες πληροφορίες για το θάνατο του πατέρα του και του μεγαλύτερου του αδελφού, δήλωσε ότι ο ίδιος μετέβη στην πόλη Mogadishu τον Μάρτιο του 2019 όπου διέμενε ο πατέρας του μαζί με τον αδελφό του, και όπου ο πατέρας του διέθετε κιόλας ένα μικρό κατάστημα (ερυθρό 30 5x, 7x-9x του Δ.Φ.). Ενόσω βρισκόταν εκεί, μία μέρα εντελώς ξαφνικά είχαν χαθεί τα ίχνη του αδελφού του και μετά από ένα περίπου μήνα επισκέφθηκαν το κατάστημα του πατέρα του κάποιοι κρατικοί αξιωματούχοι (government officials), που είχαν προκαλέσει φασαρία και μετέφεραν τον Αιτητή και τον πατέρα του με δεμένα μάτια σε ένα δωμάτιο, όπου τους κρατούσαν για τρείς ημέρες (ερυθρό 29 2x του Δ.Φ.).

Ως δήλωσε ο Αιτητής, ο πατέρας του σκοτώθηκε από την Al-Shabaab το 2019 στην πόλη Mogadishu, και αυτό συνέβη ενόσω περπατούσε μαζί του (ερυθρό 30 1x-5x του Δ.Φ.). Δεν ήταν σε θέση ο Αιτητής να παραθέσει ποιο μήνα ακριβώς συνέβη αυτό (ερυθρό 30 1x-5x του Δ.Φ.), ενώ ερωτηθείς πως είναι δυνατόν να μην θυμάται μία τέτοια πληροφορία αφ΄ ης στιγμής ήταν παρών όταν έγινε το περιστατικό, η μόνη απάντηση που έδωσε ο Αιτητής ήταν ότι μετά από ενάμιση μήνα που μετέβη στην πόλη Mogadishu χάθηκε ο μεγαλύτερος του αδελφός και μετά από ένα μήνα και λίγες μέρες σκοτώθηκε ο πατέρας του (ερυθρά 29 1x και 30 4x-5x του Δ.Φ.). Αρχικά δεν γνώριζαν τι συνέβη με τον αδελφό του και αργότερα ενημερώθηκαν από την αστυνομία ότι σκοτώθηκε επίσης από την Al-Shabaab, όπως και ο πατέρας του (ερυθρό 29 3x-4x του Δ.Φ.). Ερωτηθείς πως γνώριζε αυτή την πληροφορία η αστυνομία, ο Αιτητής απάντησε χαρακτηριστικά «Because they are police and they knew the information about what happened» (ερυθρό 29 5x του Δ.Φ.).

Ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του περί τις 14/10/2021, ταξίδεψε αεροπορικώς χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα κατά την έξοδο του από τη χώρα του ή κατά το ταξίδι του γενικότερα και περί τις 15/10/2021 μέσω Τουρκίας αφίχθηκε στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές και μετέπειτα περί την 01/11/2021 εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές (ερυθρό 26 1x, 5x του Δ.Φ.). Το ταξίδι του στην Κυπριακή Δημοκρατία χρηματοδότησαν η μητέρα του και ο θείος του από την πλευρά της μητέρας του (ερυθρό 26 2x του Δ.Φ.).

Ο Αιτητής, δήλωσε ότι τον Ιούνιο του 2021 συνελήφθη και φυλακίστηκε από  κάποιο στρατιωτικό από την Somaliland, επειδή δεν ενέκρινε τη σχέση του Αιτητή με την κόρη του (ερυθρό 26 6x-7x του Δ.Φ.).

Αναφορικά με τους λόγους που την ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής, δήλωσε ότι αφότου μετέβη στην Τουρκία στις 07/01/2020, είχε γνωρίσει μία ομοεθνή του που φοιτούσε στο ίδιο πανεπιστήμιο με τον Αιτητή και με την οποία είχε συνάψει σχέση (ερυθρά 25 1x και 39 4x του Δ.Φ.).  Ένα χρόνο αργότερα η άδεια παραμονής του είχε λήξει και επειδή δεν πρόλαβε να την ανανεώσει εγκαίρως, στις 14/04/2021 απελάθηκε στην πόλη Mogadishu στη Σομαλία (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Επειδή δεν είχε κάποιο συγγενή εκεί, μετέβη αμέσως στην περιοχή Las Anod και ένα μήνα αργότερα η εν λόγω κοπέλα, τον ενημέρωσε τηλεφωνικώς ότι είναι έγκυος. Την προέτρεψε να επιστρέψει στη Σομαλία προκειμένου να παντρευτούν (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Ενόψει της δήλωσής του ότι δεν μπορούσε να μεταβεί στην Τουρκία για να την βρει εξαιτίας της προηγούμενης του απέλασης, ρωτήθηκε πως ήταν δυνατόν λίγους μήνες αργότερα να ταξιδέψει μέσω Τουρκίας όταν εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και ανέφερε ότι είχε αυτή τη δυνατότητα ενόψει του ότι είχε στην κατοχή του το διαβατήριο του και φοιτητικά έγγραφα και επειδή συνιστούσε απλώς έναν ενδιάμεσο σταθμό (ερυθρό 39 8x-9x του Δ.Φ.).

Αφότου στις 25/05/2021 επέστρεψε η σύντροφός του στη Σομαλία, ο Αιτητής και ο θείος του από την πλευρά της μητέρας του, πήγαν στον πατέρα της για να την ζητήσουν σε γάμο, αλλά ο τελευταίος αρνήθηκε και τότε ξεκίνησαν τα προβλήματα εναντίον του (ερυθρά 25 1x, 37 7x και 39 7x του Δ.Φ.). Ο θείος του Αιτητή προσπάθησε ακόμη μία φορά να πείσει τον πατέρα της, αναφερόμενος κιόλας στο γεγονός της εγκυμοσύνης, αλλά και πάλι αρνήθηκε να επιτρέψει κάτι τέτοιο (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Ο πατέρας της συντρόφου του ήταν αστυνομικός και απείλησε τον Αιτητή να μείνει μακριά της (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Πλην όμως κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατόν επειδή αγαπιόντουσαν και ένα βράδυ μάλιστα ενόσω ήταν μαζί, ο πατέρας της συντρόφου του το έμαθε και έστειλε κάποια πρόσωπα που τον συνέλαβαν, τον κτύπησαν και τον μετέφεραν στη φυλακή (ερυθρά 25 1x και 38 5x του Δ.Φ.). Ο Αιτητής δεν θυμόταν πότε ακριβώς έλαβε χώρα αυτό το γεγονός, ενώ ερωτηθείς  κιόλας πως περιήλθε εις γνώση του πατέρα της ότι εκείνο το βράδυ ήταν μαζί, ο Αιτητής δήλωσε ότι κάποιος πρέπει να τον ενημέρωσε σχετικά καθώς είναι στρατιωτικός (ερυθρό 38 2x, 4x του Δ.Φ.). Τότε κλήθηκε ο Αιτητής να σχολιάσει την αντιφατική του δήλωση στην προηγούμενη συνέντευξή του ότι ο πατέρας της συντρόφου του ήταν αστυνομικός και ο Αιτητής ανέφερε χαρακτηριστικά «I said public authority but I didn’t say police man» (ερυθρό 38 3x του Δ.Φ.).

Ακολούθως επενέβη ο θείος του Αιτητή, ο οποίος του υποσχέθηκε ότι δεν θα πλησιάσει ξανά ο τελευταίος την κόρη του, και για αυτό το λόγο μετά από τρείς ημέρες αφέθηκε ελεύθερος  (ερυθρά 25 1x και 38 5x του Δ.Φ.). Ακολούθως, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να επικοινωνεί με την σύντροφό του ούτε και να την συναντά, καθώς ήταν αναγκαστικά περιορισμένη στο σπίτι, χωρίς κινητό τηλέφωνο (ερυθρά 25 1x και του 38 9x Δ.Φ.). Κάποια φίλη της είχε ενημερώσει τον Αιτητή ότι θα παντρευόταν κάποιον άλλο άντρα παρά τη θέλησή της (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Με τη βοήθεια κάποιας φίλης της δραπέτευσε από το σπίτι της όταν απουσίαζε ο πατέρας της, χωρίς ο Αιτητής να παραθέτει περισσότερες πληροφορίες πως κατόρθωσε κάτι τέτοιο παρόλο που κλήθηκε σχετικά, και τότε ο Αιτητής και η σύντροφός του, κατέφυγαν στο σπίτι κάποιου φίλου του, όπου και κρύβονταν για 24 ώρες (ερυθρά 25 1x και 38 8x-9x, 11x  του Δ.Φ.). Παρόλο που ρωτήθηκε σχετικά και πάλι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παραθέσει πότε επακριβώς μετέβησαν στο σπίτι του εν λόγω φίλου του (ερυθρό 38 7x του Δ.Φ.). Ενόσω βρίσκονταν εκεί, ενημερώθηκε από κάποιο φίλο του, ότι ο πατέρας της συντρόφου του μετέβη στο σπίτι του και απήγαγε την μητέρα του, αναφέροντας στο θείο του ότι τους δίνει 24 ώρες για να εμφανιστεί ο Αιτητής μαζί με την κόρη του (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.).  Ο θείος του δεν γνώριζε που βρίσκονταν και αφού παρήλθε το εν λόγω χρονικό διάστημα, ο πατέρας της συντρόφου του πυροβόλησε το θείο του (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Aφού ενημερώθηκε ο Αιτητής από κάποιο φίλο του για το τι συνέβη, φοβήθηκε και προέτρεψε τη σύντροφό του να επιστρέψει στο σπίτι της (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Ερωτηθείς για ποιο λόγο δεν μετέβησαν με τη σύντροφο του σε άλλη περιοχή, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν υπήρχε κάποιο ασφαλές μέρος για να μεταβούν ούτε και την οικονομική δυνατότητα και ο πατέρας της που ήταν επικίνδυνος μπορούσε να τους εντοπίσει και σε άλλα μέρη της Somaliland (ερυθρό 38 12x του Δ.Φ.).

Ακολούθως, ο Αιτητής εγκατέλειψε επίσης το σπίτι του φίλου του και όταν συνάντησε το θείο του, του ανέφερε ότι εάν τον εντοπίσει ο πατέρας της συντρόφου του θα τον σκοτώσει για αυτό το λόγο τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει την περιοχή διαμονής του για να σωθεί (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Τον προέτρεψε να μεταβεί στην πόλη Hargeisa, αλλά ο Αιτητής επέλεξε να μεταβεί σε άλλη γειτονιά για να κρυφτεί (ερυθρά 25 1x και 38 13x του Δ.Φ.).

Μετά από δύο ημέρες, ο Αιτητής ενημερώθηκε ότι η σύντροφος του απέβαλε κατόπιν εξαναγκασμού της οικογένειάς της και ότι πρόκειται να παντρευτεί κάποιον άλλον άντρα (ερυθρά 25 1x και 37 1x του Δ.Φ.). Όταν άκουσε κάτι τέτοιο ο Αιτητής σοκαρίστηκε, λιποθύμησε και νοσηλεύτηκε για μία ημέρα (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.).  Όταν συνήλθε στο νοσοκομείο, ενημερώθηκε επίσης ότι αυτοκτόνησε συνεπεία όλης αυτής της κατάστασης (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Η σύντροφος του απεβίωσε στις 16/07/2021 και δεν έχει στην κατοχή του, ως δήλωσε, οποιαδήποτε απόδειξη προς τούτο (ερυθρό 37 4x-5x του Δ.Φ.).

Ο θείος του τον κάλεσε μετέπειτα και τον ενημέρωσε ότι ο πατέρας της συντρόφου του ήταν θυμωμένος επειδή έχασε την κόρη του και ότι τον έψαχνε για να τον σκοτώσει (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.). Ερωτηθείς πως ο θείος του γνώριζε ότι τον έψαχνε το εν λόγω πρόσωπο, δήλωσε ότι δεν μπορεί να αναφέρει κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο, πλην όμως πιστεύει ότι είχε ενημερωθεί σχετικά από τους φίλους του (ερυθρό 37 2x του Δ.Φ.). Ούτε ήταν σε θέση ο Αιτητής να αναφέρει πότε έλαβε αυτή την πληροφόρηση, λόγω του ότι είχαν συμβεί διάφορα και ήταν στρεσαρισμένος, αναφέροντας ότι ενδεχομένως να ήταν περί τα μέσα Αυγούστου του 2021 (ερυθρό 37 3x του Δ.Φ.).  Ως εκ τούτου, με τη βοήθεια του θείου του και κάποιων φιλικών τους προσώπων, μετέβη στην πόλη Hargeisa και εγκατέλειψε τη χώρα του (ερυθρό 25 1x του Δ.Φ.).

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης συνέντευξής του, κατόπιν σχετικών διευκρινιστικών ερωτήσεων που του υποβλήθηκαν, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας της συντρόφου του δεν ενέκρινε τη σχέση τους, καθώς ο Αιτητής προερχόταν από φτωχή οικογένεια και επειδή ο πατέρας της είχε επιλέξει ήδη τον άντρα που θα παντρευόταν, που ήταν ένας ξάδελφός της στην Αμερική (ερυθρό 39 10x του Δ.Φ.). Ενόψει της τελευταίας του δήλωσης, κλήθηκε να σχολιάσει για ποιο λόγο δεν παρέθεσε την εν λόγω πληροφορία κατά την προηγούμενή του συνέντευξη και ο Αιτητής προέβη σε αντιφατικές δηλώσεις ως εξής «I said she was planning to marry another man but I didn’t mention that she was promised to her cousin in America by her father. I remember that I said she was promised to another man and not that she was planning to marry somebody else» (ερυθρό 39 11x του Δ.Φ.).

Ερωτηθείς τι μέτρα λάμβανε για να προστατεύσει τον εαυτό του ο Αιτητής δήλωσε ότι κρυβόταν (ερυθρό 37 7x του Δ.Φ.). Κληθείς να σχολιάσει πως κατόρθωσε να διαφύγει νόμιμα από τη χώρα του, έστω και εάν τον έψαχνε ο πατέρας της πρώην συντρόφου του που ήταν στρατιωτικός, ο Αιτητής δήλωσε ότι αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι ήταν στρατιωτικός στην περιοχή Las Anod και όχι στην Hargeisa που μετέβη ο ίδιος, κάτι το οποίο δεν γνώριζε επίσης (ερυθρό 37 8x του Δ.Φ.). Τότε ο Αιτητής κλήθηκε να σχολιάσει την προηγούμενη αντιφατική του δήλωση ότι το εν λόγω πρόσωπο θα μπορούσε να τον εντοπίσει και σε άλλες περιοχές στην Somaliland, και δήλωσε ότι έχει αυτή τη δυνατότητα σε περίπτωση που έχει σχετική πληροφόρηση (ερυθρό 37 9x του Δ.Φ.).

Ακολούθως, αφού ο Αιτητής επιβεβαίωσε ότι ο ίδιος συμπλήρωσε και υπέγραψε την αίτηση που υπέβαλε για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, κλήθηκε να σχολιάσει τη δήλωσή του σε αυτή ότι τα μέλη της Al-Shabaab είχαν σκοτώσει τον πατέρα του ενόψει της άρνησής του να αποδεχθεί το αίτημά τους να ενταχθούν ο Αιτητής και ο αδελφός του σε αυτή, και ανέφερε ότι κατέγραψε τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ενόσω ζούσε στην πόλη Mogadishu και μετέπειτα αποφάσισε να αναφέρει και τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ενόσω ζούσε στην περιοχή Las Anod (ερυθρό 37 11x του Δ.Φ.). Μάλιστα αναφορικά με το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεών του δεν ανέφερε οτιδήποτε αναφορικά με το ότι απήχθη και βασανίστηκε από την Al-Shabaab, ως ανέφερε στην αίτησή του, ο Αιτητής δήλωσε χαρακτηριστικά «I didn’t have space and time to mention both problems. I didn’t mention it at the interview because it is part of my family problems» (ερυθρό 36 1x του Δ.Φ.). Καταληκτικά για το γεγονός ότι στην αίτησή του αναφέρει ότι εγκατέλειψε τη χώρα του αφότου τα μέλη της Al-Shabaab τον προμήθευσαν με όπλο για να πολεμήσει εναντίον της κυβέρνησης που ευθυνόταν για το θάνατο του πατέρα του και του αδελφού του, πληροφορίες ωστόσο που και πάλι δεν ανέφερε στη συνέντευξή του, ο Αιτητής ανέφερε ότι «I didn’t mix all together, I just said what was happening in Mogadishu» (ερυθρό 36 2x του Δ.Φ.).

Υπό το φως των ως άνω πληροφοριών, ως αυτές προκύπτουν από το πρακτικό της συνέντευξης του Αιτητή και τα λοιπά στοιχεία του διοικητικού φακέλου, η αρμόδια λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου σχημάτισε την Έκθεση-Εισήγησή της επί τη βάση των εξής δυο (2) ουσιωδών ισχυρισμών:

(1) Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και περιοχή διαμονής του Αιτητή προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.

(2) Ισχυριζόμενος φόβος δίωξης του Αιτητή από τον πατέρα της συντρόφου του.

Ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, η αρμόδια λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε δεκτό, αποδεχόμενη τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή, όπως καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του Αιτητή εξακριβώθηκαν από το διαβατήριο του, το οποίο προσκόμισε στην Υπηρεσία Ασύλου.

Ακολούθως, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έτυχε αποδοχής, καθώς ο Αιτητής αξιολογήθηκε ως εσωτερικά αναξιόπιστος ενόψει του ότι δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του, ενώ όταν κλήθηκε να δώσει περισσότερες και επαρκείς πληροφορίες για τα σχετικά γεγονότα, αυτός υπέπεσε σε αντιφάσεις, ως αυτές λεπτομερώς καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση της αρμόδιας λειτουργού. Όσον αφορά την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, στην Έκθεση-Εισήγησή της, η αρμόδια λειτουργός κατέληξε ότι ενόψει του ότι όσα ανέφερε στη συνέντευξή του ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του, δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι για την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δηλώσεων μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης.  

Εν συνεχεία η αρμόδια λειτουργός προχώρησε στην αξιολόγηση του μελλοντικού κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην περιοχή Las Anod, Sool Region στη Σομαλία. Στη βάση του μόνου αποδεδειγμένου ουσιώδους ισχυρισμού και  αναλύοντας την κατάσταση ασφαλείας τόσο στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, όσο και στην περιοχή Las Anod, Sool Region στην οποία αναμένεται να επιστρέψει και λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, η αρμόδια λειτουργός διαπίστωσε ότι παρόλο που παρατηρούνται περιστατικά ασφαλείας στην εν λόγω περιοχή, ο βαθμός της αδιάκριτης βίας δεν φθάνει σε τόσο υψηλό επίπεδο ώστε να γίνει αποδεκτό ότι υπάρχουν εύλογοι/βάσιμοι λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να αντιμετωπίσει δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην  περιοχή Las Anod, Sool Region.

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι από τους προβαλλόμενους και αποδεκτούς ισχυρισμούς του Αιτητή διαφαίνεται ότι στο πρόσωπό του δε συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχειά τα οποία θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για κάποιον από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 και στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

Η αρμόδια λειτουργός εν συνεχεία προέβη σε εξέταση του κατά πόσο ο Αιτητής δικαιούται παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19 (1) και έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 (2), (α), (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000. Συγκεκριμένα, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη Σομαλία δεν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους να προκύπτει ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(α) ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(β).

Αναφορικά δε με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή στο Άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι παρόλο που στην περιοχή Las Anod, Sool Region στην οποία αναμένεται να επιστρέψει ο Αιτητής, παρατηρούνται περιστατικά ασφαλείας, ο βαθμός άσκησης αδιάκριτης βίας δεν φθάνει σε τόσο υψηλό επίπεδο ώστε να γίνει αποδεκτό ότι συντρέχουν εύλογοι λόγοι, ο Αιτητής να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του λόγω της παρουσίας του και μόνο στο έδαφος της χώρας καταγωγής του ή της εν λόγω περιοχής. Ως εκ τούτου, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Έπειτα από ενδελεχή εξέταση του διοικητικού φακέλου και όπως προκύπτει από τα στοιχεία που βρίσκονται σε αυτόν, δέον να αναφερθούν τα ακόλουθα:

Καταρχάς, όσον αφορά το διαχωρισμό των ουσιωδών ισχυρισμών, κατόπιν μελέτης της Έκθεσης - Εισήγησης διαπιστώνω ότι ο η αρμόδια λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση όλων των δηλώσεων του Αιτητή στα πλαίσια του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού όπως αυτός διαμορφώθηκε στην Έκθεση - Εισήγηση, παραλείποντας ωστόσο να απομονώσει και να σχηματίσει ακόμη ένα ξεχωριστό ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι τα προβλήματα που επικαλέστηκε ότι αντιμετώπιζε με την Al-Shabaab ενόσω ζούσε στην πόλη Mogadishu, συνεπεία των οποίων πέθανε ο πατέρας του και ο αδελφός του.  Άλλωστε, όπως υποδεικνύεται στον Πρακτικό Οδηγό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum, EUAA), «η προσήκουσα ταυτοποίηση των ουσιωδών ισχυρισμών είναι αναγκαία τόσο για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας όσο και για την αξιολόγηση κινδύνου».^[2]

Στα πλαίσια των εξουσιών που προβλέπονται στο άρθρο 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), προβαίνω σε ορθό διαχωρισμό των ισχυρισμών του Αιτητή με βάση τα όσα αναφέρθηκαν κατά την συνέντευξή του, ως κατωτέρω:

(1)    Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και περιοχή διαμονής του Αιτητή προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.

(2)    Τα προβλήματα που επικαλέστηκε ότι αντιμετώπιζε με την Al-Shabaab ενόσω ζούσε περιστασιακά στην πόλη Mogadishu, συνεπεία των οποίων πέθανε ο πατέρας του και ο αδελφός του.

(3)    Ισχυριζόμενος φόβος δίωξης του Αιτητή από τον πατέρα της συντρόφου του.

 

Όσον αφορά τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, κρίνω ως ορθή την αποδοχή του από τους Καθ' ων η αίτηση, ο οποίος και αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και περιοχή διαμονής του Αιτητή, προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.

Ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Las Anod, Sool Region στη Σομαλία που συνιστά τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του. 

Η εν λόγω πόλη εντοπίστηκε κατόπιν έρευνας στο διαδίκτυο. Σχετική πηγή είναι η ακόλουθη: https://www.fallingrain.com/world/SO/22/Laascaanood.html.

Ακολούθως, προβαίνοντας στην αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, όπως διαπιστώνεται και από την αρμόδια λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, οι εξηγήσεις που παρέθεσε ο Αιτητής αναφορικά με τον λόγο για τον οποίο δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως κατά τις συνεντεύξεις του στα προβλήματα με την Al-Shabaab όπως αυτά καταγράφονται από πλευράς του στην αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, παρά μόνον όταν του επισημάνθηκε το γεγονός αυτό, δεν κρίνονται επαρκείς. Ο Αιτητής είχε κληθεί κατά την πρώτη του συνέντευξη να παραθέσει τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του και τότε αναφέρθηκε αποκλειστικά και μόνον στα προβλήματα που αντιμετώπιζε με τον πατέρα της συντρόφου του. Όταν κλήθηκε δε να σχολιάσει τον λόγο για τον οποίο δεν αναφέρθηκε και στα προβλήματα με την Al-Shabaab, οι δικαιολογίες που παρέθεσε, ήτοι ότι μετά την καταχώρησή της αίτησής του αποφάσισε να αναφερθεί και στα προβλήματα που αντιμετώπιζε στον τόπο συνήθους διαμονής του στην πόλη Las Anod και ότι λόγω χώρου και χρόνου δεν αναφέρθηκε και στα δύο ζητήματα, δεν θεωρούνται ευλογοφανείς εν προκειμένω και αδιαμφισβήτητα πλήττουν τη γενικότερη αξιοπιστία του. Σε κάθε περίπτωση, διαπιστώνω ότι ήταν γενικόλογες και αόριστες οι αναφορές του Αιτητή ως προς τα περιστατικά του θανάτου του πατέρα του και του αδελφού του και τη σύνδεσή τους με την Al-Shabaab, ενώ ευδιάκριτη ήταν και η αδυναμία του να παραθέσει πότε ακριβώς επεσυνέβησαν, πέραν από την γενικόλογη τοποθέτησή τους ότι έλαβαν χώρα το 2019 ενόσω αυτός διέμενε προσωρινά στην πόλη Mogadishu, όπου διέμενε και εργαζόταν ο πατέρας του. Παρόλο που είχε την ευκαιρία κατά τις συνεντεύξεις του, ο Αιτητής δεν ανέπτυξε περαιτέρω τα όσα αναγράφονται στην αίτησή του σε σχέση με την Al-Shabaab, ως ευλόγως θα αναμενόταν από τον ίδιο για να τεκμηριώσει τον οποιοδήποτε φόβο που ενδεχομένως ο ίδιος θεωρεί ότι διατρέχει. Καταληκτικά, ουδόλως παραγνωρίζεται το γεγονός ότι τα προβλήματα στα οποία αναφέρθηκε προκύπτει ότι έλαβαν χώρα στην πόλη Mogadishu, στην οποία διέμενε προσωρινά για ένα μικρό διάστημα έξι μηνών.  

Περαιτέρω σημειώνεται ότι  κανένας ισχυρισμός δεν προβάλλεται από τον Αιτητή σε σχέση με την ενλόγω παράλειψη που ωστόσο δεν διαφοροποιεί τη τελική κρίση του Δικαστηρίου .

Σε σχέση με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, κρίνω ότι ορθώς διαπιστώθηκε από πλευράς της αρμόδιας λειτουργού ότι απουσιάζει η εσωτερική αξιοπιστία στα λεγόμενα του Αιτητή. Ειδικότερα, ως σημειώνεται στην Έκθεση-Εισήγηση της αρμόδιας λειτουργού των Καθ΄ ων η Αίτηση, ο Αιτητής ανέφερε από την μία ότι δεν μπορούσε να επιστρέψει στην Τουρκία όταν ενημερώθηκε από την σύντροφό του ότι είναι έγκυος λόγω της προηγούμενης απέλασής του όταν έληξε η άδεια παραμονής του, αλλά από την άλλη, λίγους μήνες αργότερα κατόρθωσε να ταξιδέψει μέσω Τουρκίας όταν εγκατέλειψε τη χώρα του, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε προβλήματα. Πέραν τούτου, ο Αιτητής αδυνατούσε να παραθέσει πότε επακριβώς έλαβε χώρα το περιστατικό κατά το οποίο ο πατέρας της συντρόφου του έστειλε άγνωστα πρόσωπα όπου κτύπησαν και συνέλαβαν τον Αιτητή όταν έμαθε ένα βράδυ ότι βρισκόταν μαζί με την κόρη του, όπως επίσης και πότε ακριβώς μετέβησαν στο σπίτι του φίλου του για να κρυφτούν, πληροφορίες τις οποίες θα ανέμενε κανείς να είναι σε θέση να γνωρίζει ο Αιτητής, ενόψει και του βιωματικού τους χαρακτήρα. Μάλιστα, όταν κλήθηκε ο Αιτητής να αναφέρει πως ο πατέρας της συντρόφου του έμαθε για τη συνάντησή τους, ανέφερε γενικά και αόριστα ότι πρέπει να ενημερώθηκε από τρίτο πρόσωπο εξαιτίας της θέσης του ως στρατιωτικός, πληροφορία ωστόσο που έρχεται σε αντίφαση με τη δήλωσή του στην προηγούμενη συνέντευξή του ότι ο πατέρας της συντρόφου του είναι αστυνομικός. Άλλωστε, όταν κλήθηκε να σχολιάσει την εν λόγω αντίφαση, έσπευσε εκ νέου να αλλάξει τα λεγόμενά του, δηλώνοντας χαρακτηριστικά «I said public authority but I didn’t say police man».

Από την μία ο Αιτητής αναφέρει ότι η σύντροφος του απεβίωσε στις 16/07/2021, πλην όμως ταυτόχρονα αδυνατούσε να αναφέρει πότε ενημερώθηκε από το θείο του για την αυτοκτονία της συντρόφου του και ότι τον ψάχνει ο πατέρας της τελευταίας, δηλώνοντας ότι ενδεχομένως να το έμαθε περί τα μέσα Αυγούστου. Πέραν τούτου, ερωτηθείς πως η είδηση της αυτοκτονίας της συντρόφου του περιήλθε εις γνώση του θείου του, ο Αιτητής απάντησε εκ νέου με γενικόλογο τρόπο ότι πιστεύει ότι ενημερώθηκε από τους φίλους του, χωρίς να είναι σε θέση να αναφέρει κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο.

Επιπρόσθετα, ενώ αναφέρει ότι εκείνος και η σύντροφός του δεν κατέφυγαν σε άλλη περιοχή, επειδή μεταξύ άλλων θα τους εντόπιζε ο πατέρας της οπουδήποτε και εάν πήγαιναν, όταν ρωτήθηκε πως και δεν εντοπίστηκε όταν μετέβη στην πόλη Hargeisa και ακολούθως κατόρθωσε να εξέλθει της χώρας του χωρίς να εντοπιστεί, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας της συντρόφου του ήταν στρατιωτικός στην πόλη Las Anod και όχι στην Hargeisa και ότι θα είχε τη δύναμη να τον εντοπίσει εκεί που βρισκόταν, αν είχε κάποια σχετική πληροφόρηση ότι βρισκόταν στην εν λόγω πόλη. Οι εναλλαγές και οι ασυνέπειες που εντοπίζονται στα λεγόμενα του Αιτητή, πλήττουν τη γενικότερη αξιοπιστία των δηλώσεών του.

Ακολούθως, αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ουσιώδους ισχυρισμού, στο διοικητικό φάκελο εντοπίζονται δύο φωτοαντίγραφα που σημειώνονται ως ερυθρά 45 και 46 του διοικητικού φακέλου. Πέραν από την αναφορά στην σελίδα 4 της Έκθεσης-Εισήγησης ότι αυτά συνιστούν έγγραφα υποστηρικτικού χαρακτήρα που προσκόμισε ο Αιτητής στην Υπηρεσία Ασύλου, από κανένα άλλο σημείο της εν λόγω  Έκθεσης-Εισήγησης δεν προκύπτει ότι η αρμόδια λειτουργός που την συνέταξε προέβη σε οποιαδήποτε περαιτέρω αναφορά σε σχέση με αυτά.  Ενόψει της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου να προβαίνει σε έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, λαμβάνοντας υπόψη και σχετικά γεγονότα και ισχυρισμούς του προσφεύγοντος που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης ή πράξης, είτε αυτά είναι προγενέστερα είτε είναι μεταγενέστερα αυτής^[3], προχωρώ να αξιολογήσω τα πιο πάνω αναφερόμενα έγγραφα. Τα έγγραφα αυτά είναι ουσιαστικά δύο φωτογραφίες που απεικονίζουν κάποιο πρόσωπο ξαπλωμένο, χωρίς ωστόσο να αποδεικνύεται ο χρόνος λήψης τους, αλλά ούτε και να είναι δυνατόν να εξαχθεί με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι σε αυτές απεικονίζεται ο Αιτητής κατόπιν σύγκρισής τους με την φωτογραφία του διαβατηρίου του. Πέραν τούτου, δεν προκύπτει να προσκομίστηκαν ούτε από πλευράς του Αιτητή, αλλά ούτε και από τη συνήγορό του οποιαδήποτε στοιχεία που να επεξηγούν με τι ακριβώς συνδέονται οι εν λόγω φωτογραφίες και κατ’ επέκταση να αποδεικνύουν ότι οι προσκομισθείσες φωτογραφίες συνδέονται με τον πυρήνα του αιτήματός του. Κατά συνέπεια, οι φωτογραφίες αυτές δεν ενισχύουν με οποιονδήποτε τρόπο τον πυρήνα του αιτήματος του και ως εκ τούτου η αποδεικτική αξία των εν λόγω εγγράφων είναι μειωμένη.

Μετά από προσεκτική εξέταση των όσων ο Αιτητής ισχυρίστηκε κατά την διάρκεια της συνέντευξής του, διαπιστώνω ότι ορθά κρίθηκε αναξιόπιστος και ότι δεν θα αντιμετωπίσει οποιουδήποτε είδους δίωξη στη χώρα καταγωγής του, καθώς και πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε αυτήν και ότι η περίπτωσή του δεν πληρούσε τις υπό του Νόμου προβλεπόμενες προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας. Η αρμόδια λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις στον Αιτητή για να καλύψει τόσο τον πυρήνα του αιτήματός του, όσο και τα επιμέρους θέματα και ακολουθήθηκε ορθή διερευνητική διαδικασία.

Ο ισχυρισμός της του Αιτητή περί παράλειψης της Υπηρεσίας Ασύλου να διασταυρώσει αν οι ισχυρισμοί του Αιτητή τελούν σε αρμονία με εξωτερικές πήγες πληροφόρησης σχετικά με το ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του Αιτητή απορρίπτεται καθότι  ο Αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος περαιτέρω καταδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου πως  η Υπηρεσία έχει προβεί σε εκτενή έρευνα σε σχέση με τη χώρα  καταγωγής του Αιτητή . Περαιτέρω ο προβαλλόμενος λόγος απορρίπτεται ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος καθότι το ίδιο το δικαστήριο προβαίνει σε έλεγχο όλων των πτυχών στα πλαίσια της κατ΄ουσιαν και exnunc εξέτασης . 

Επιπρόσθετα, σε σχέση με τον ισχυρισμό της συνηγόρου του Αιτητή ότι το γεγονός ότι από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ΄ ων η Αίτηση απουσιάζει το πρακτικό της δεύτερης συνέντευξης του Αιτητή, υποδεικνύει ότι οι Καθ’ ων η Αίτηση δεν έλαβαν υπόψη τους όλα τα γεγονότα που έπρεπε προκειμένου να λάβουν ορθή απόφαση, οφείλω να σημειώσω ότι στην σελίδα 3 της σχετικής Έκθεσης-Εισήγησης εντοπίζεται ειδική αναφορά και για τις δύο συνεντεύξεις στις οποίες υποβλήθηκε ο Αιτητής. Πέραν τούτου, από το σύνολο της εν λόγω Έκθεσης-Εισήγησης διαπιστώνεται ότι αξιολογήθηκαν οι δηλώσεις και οι ισχυρισμοί του Αιτητή όπως προκύπτουν και από τις δύο συνεντεύξεις του, όπως επιβεβαιώνουν και οι σχετικές παραπομπές στα αντίστοιχα ερυθρά του διοικητικού φακέλου στα διάφορα σημεία της Έκθεσης-Εισήγησης. Περαιτέρω τα πρακτικά της συνέντευξης ημερ.3/11/2023 αφορούν στα ερ. 41-35 και βρίσκονται στο  υπ. αρ F21-11754 Δ.Φ.    της Υπηρεσίας Ασύλου ο  οποίος κατατέθηκε ως τεκμήριο 1 κατά τις διευκρινίσεις.  Τούτων λεχθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του.

Η αρμόδια λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του Αιτητή δεν κρίνεται ως ικανοποιητική και ως εκ τούτου δεν μπορεί να του παραχωρηθεί το ευεργέτημα της αμφιβολίας, όπως αυτό καθορίζεται στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων.

Έχει πολλάκις νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ  ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ  ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ  Κ.Α. (2009) 3 Α.Α.Δ. 358).

 

Σχετική είναι και η απόφαση  υπ' αρ. 626/2010 JAFAR KALASH και ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ1. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, 2.ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, ημερ. 08/10/2013,στην οποία αναφέρονται τα εξής :

 «Όπως ορθώς υποδεικνύει η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν έγινε δεκτό το αίτημα του αιτητή ήταν το γεγονός της μη απόδειξης της αληθοφάνειας των βασικών ισχυρισμών του και του κλονισμού της αξιοπιστίας του λόγω ουσιωδών αντιφάσεων, ελλείψεων και αδυναμιών όπως εντοπίστηκαν στις συνεντεύξεις. Αυτό είναι ένα εμπόδιο που ρητά αναγνωρίζεται ως κώλυμα στην έγκριση αιτήματος ασύλου, από τις πρόνοιες του ιδίου του Εγχειριδίου στο οποίο παραπέμπει τόσο ο αρμόδιος Λειτουργός στην εισήγησή του, όσο και η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων στην προσβαλλόμενη απόφασή της...».

 

Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων αναφέρεται ότι «Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει  να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους.».

Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε στον Αιτητή το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησής του για διεθνή προστασία.

 

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι, σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση του για διεθνή προστασία και εν προκειμένω ο Αιτητής με  τα όσα δήλωσε στις συνεντεύξεις του αλλά και όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση της αρμόδιας λειτουργού, ουδόλως τον ενέτασσαν στις περιπτώσεις της αναγκαιότητας παροχής του καθεστώτος της συμπληρωματικής προστασίας. Εν προκειμένω, ορθά κρίθηκε ότι  δεν έχει αποδειχθεί οτιδήποτε εκ μέρους του Αιτητή που να στοιχειοθετεί τον ισχυρισμό του για βάσιμο φόβο ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.

Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη η αρμόδια λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος, καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για έναν από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο  Άρθρο  3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και στο Άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.

Οι ισχυρισμοί του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκαν ως μη αξιόπιστοι και ορθά κρίθηκε  ότι δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).

Περαιτέρω αναφορικά με το κατά πόσο ο Αιτητής δικαιούται συμπληρωματικής προστασίας υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:

Αρχίζοντας από το βασικό σημείο της ένοπλης σύρραξης, ως έχει αναφερθεί στην υπόθεση του ΔΕΕ, ΔΕΕ C - 285/12 Aboubacar Diakite κατά Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, υφίσταται ένοπλη σύρραξη, για σκοπούς εφαρμογής του Άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ «όταν οι τακτικές δυνάμεις ενός κράτους συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή όταν δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους (παρ. 35)».

Στην υπόθεση του ΔΕΕ Elgafaji C-465/07 κατά Staatssecretaris van Justitie, καθορίστηκε ότι:

«33     [.] η κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας βλάβη, καθόσον συνίσταται σε «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» του αιτούντος, αναφέρεται σε ένα γενικότερο κίνδυνο βλάβης.

34      Συγκεκριμένα, η βλάβη αυτή αφορά, ευρύτερα, «απειλή [.] κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» αμάχου και όχι συγκεκριμένες πράξεις βίας. Επιπροσθέτως, η απειλή αυτή είναι συμφυής με μια γενική κατάσταση «διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης». Τέλος, η βία από την οποία προέρχεται η εν λόγω απειλή χαρακτηρίζεται ως «αδιακρίτως» ασκούμενη, όρος που σημαίνει ότι μπορεί να επεκταθεί σε άτομα ανεξαρτήτως των προσωπικών περιστάσεών τους.

35      Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.

[.]

37 [.] η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.

[.]

39      Συναφώς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.»

(η έμφαση είναι του παρόντος Δικαστηρίου)

Σύμφωνα με την απόφαση του ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland αναφορικά με το άρθρο 15γ της Οδηγίας 2011/95 «άρθρο 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 έχει την έννοια ότι αντιτίθεται στην ερμηνεία εθνικής ρύθμισης κατά την οποία, σε περίπτωση που ένας άμαχος δεν θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της προσωπικής του κατάστασης, η διαπίστωση της ύπαρξης σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του συγκεκριμένου αμάχου λόγω «αδιάκριτης ασκήσεως βίας σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης», κατά την έννοια της ως άνω διάταξης, προϋποθέτει ότι ο λόγος του αριθμού των θυμάτων στην οικεία περιοχή προς τον συνολικό αριθμό των ατόμων που αποτελούν τον πληθυσμό της περιοχής αυτής ανέρχεται σε ένα συγκεκριμένο ελάχιστο όριο» (σκέψη 37).

Περαιτέρω έκρινε ότι «άρθρο 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 έχει την έννοια ότι, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υφίσταται «σοβαρή και προσωπική απειλή» κατά την εν λόγω διάταξη, απαιτείται η σφαιρική συνεκτίμηση όλων των περιστάσεων της συγκεκριμένης περίπτωσης, ιδίως δε εκείνων που χαρακτηρίζουν την κατάσταση στη χώρα καταγωγής του αιτούντος» (σκέψη 45). Ως επιμέρους στοιχεία που ενδεχομένως θα μπορούσαν να ληφθούν υπ' όψιν προτείνονται τα εξής: η ένταση των ένοπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκόμενων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης, καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της περιοχής όπου εκδηλώνεται αδιάκριτη βία, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής του στη σχετική χώρα ή περιοχή και οι δυνητικά στοχευμένες επιθέσεις κατά αμάχων που πραγματοποιούνται από τα μέρη της σύγκρουσης (βλ. σκέψη 43).

Εφαρμόζοντας τα ανωτέρω κριτήρια, το Δικαστήριο προέβη σε ανεξάρτητη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για την κατάσταση ασφαλείας γενικά στη χώρα καταγωγής του Αιτητή και ειδικότερα στον τόπο συνήθους διαμονής του, από την οποία προέκυψαν τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με το portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), η κυβέρνηση της Σομαλίας εμπλέκεται σε μια μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση [Non-international armed conflict (NIAC)] στην επικράτειά της εναντίον της Al-Shabaab, η οποία έχει υποσχεθεί πίστη στην Al-Qaeda. Η Αποστολή Μετάβασης της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία [The African Transition Mission in Somalia (ATMIS)], πρώην Αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία [African Union Mission in Somalia (AMISOM)], καθώς και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Κένυα και η Αιθιοπία, παρέχουν υποστήριξη στη σομαλική κυβέρνηση και, ως εκ τούτου, είναι μέρος της σύγκρουσης κατά της Al-Shabab.^[4]

Σε έκθεση του Human Rights Watch που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2025 και αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σομαλία κατά το έτος 2024, αναφέρεται ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της κυβέρνησης της Σομαλίας κατά της ένοπλης ομάδας Al-Shabab, η οποία ήταν υπεύθυνη για πολλές παράνομες επιθέσεις, καθώς και για διαφυλετικές συγκρούσεις, προκάλεσαν το θάνατο εκατοντάδων αμάχων και ανάγκασαν δεκάδες χιλιάδες να τραπούν σε φυγή.^[5] Στην ίδια έκθεση, αναφέρεται ότι και οι επιθέσεις της Al-Shabab, με τη χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών (IEDs), βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας και βομβαρδισμών, καθώς και με στοχευμένες δολοφονίες, είχαν ως αποτέλεσμα εκατοντάδες θανάτους και τραυματισμούς αμάχων το 2024.^[6]

Επιπρόσθετα, σε έκθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 και του 2024, οι συγκρούσεις και η ανασφάλεια που επικρατούσαν, προκλήθηκαν από τη διάδοση όπλων και πυρομαχικών, τις ασύμμετρες επιθέσεις από την Al-Shabaab, την απειλή αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, τη συνεχιζόμενη βία των φυλών, όπως επίσης και τις επιθέσεις της κυβέρνησης κατά της Al-Shabaab.^[7]

H Διεθνής Αμνηστία στην έκθεσή της για το 2023 που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2024, αναφέρει ότι η Al-Shabaab αύξησε τις στοχευμένες επιθέσεις κατά των κυβερνητικών και συμμάχων δυνάμεων και επίσης πραγματοποίησε αδιακρίτως επιθέσεις κατά των πολιτών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, υπήρξαν 945 θύματα μεταξύ των πολιτών (342 νεκροί και 603 τραυματίες) από τον Φεβρουάριο έως τον Οκτώβριο. Η Al-Shabaab ήταν υπεύθυνη για 312 θύματα πολιτών, ενώ τα υπόλοιπα αποδόθηκαν σε δυνάμεις ασφαλείας του κράτους, πολιτοφύλακες φυλών και διεθνείς και περιφερειακές δυνάμεις.^[8]

Στον οδηγό της EUAA για τη Σομαλία που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2023, αναφέρεται ότι σύμφωνα με τον χάρτη που φέρει ημερομηνία 30/11/2022 ο οποίος συμπεριλαμβάνεται στον εν λόγω οδηγό, δεν εντοπίζεται η παρουσία της Al Shabaab στην περιοχή Sool.^[9] Αντίστοιχη αναφορά εντοπίζεται και στον οδηγό της EUAA για τη Σομαλία που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2023.^[10]

Όσον αφορά τον εδαφικό έλεγχο και την επιρροή, ορισμένες περιοχές της Sool συγκαταλέγονται ανάμεσα στις αμφισβητούμενες περιοχές μεταξύ της Somaliland και Puntland.^[11] Το 2018 και το 2019, υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων της Somaliland και Puntland, σε σχέση με τα αμφισβητούμενα εδάφη των περιοχών Sool και Sanaag.^[12] Στην έκθεση της Διεθνής Αμνηστίας για το 2023 που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2024 αναφέρεται ότι «η δολοφονία στις 26 Δεκεμβρίου 2022 του Abdifatah Abdullahi Abdi, ενός πολιτικού από τη φυλή Dhulbahante στο Las Anod, στην περιοχή Sool, από άγνωστους ένοπλους άνδρες προκάλεσε εκτεταμένες διαμαρτυρίες. Οι δυνάμεις ασφαλείας της Somaliland απάντησαν χρησιμοποιώντας υπερβολική βία. Η Αποστολή Βοήθειας του ΟΗΕ στη Σομαλία (UNSOM) ανέφερε ότι 12 διαδηλωτές σκοτώθηκαν και 59 τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων από τα τέλη Δεκεμβρίου 2022 έως τις αρχές Ιανουαρίου 2023. Οι αρχές της Somaliland απέσυραν τις δυνάμεις ασφαλείας από το Las Anod στις αρχές Ιανουαρίου ως απάντηση στη συνεχιζόμενη οργή και τις εκτεταμένες διαδηλώσεις για τις δολοφονίες. Αυτό άνοιξε το δρόμο για να εισέλθουν στην πόλη εξέχουσες προσωπικότητες της φυλής Dhulbahante, συμπεριλαμβανομένων των πρεσβυτέρων της φυλής. Οι πρεσβύτεροι πραγματοποίησαν συμβουλευτικές συναθροίσεις μεταξύ 28 Ιανουαρίου και 5 Φεβρουαρίου και εξέδωσαν μια δήλωση ότι οι περιοχές Sool και Sanaag δεν ήταν μέρος της διοίκησης της Somaliland.».^[13]  Σε σχετική έκθεση της ΕUAA αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας για τη Σομαλία για την περίοδο μεταξύ 1 Δεκεμβρίου 2022 και 14 Απριλίου 2023, αναφέρεται ότι «στις αρχές Ιανουαρίου 2023, η φυλή Dhulbahante κήρυξε τις αμφισβητούμενες περιοχές Sool και Sanaag ως τμήματα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Σομαλίας και ζήτησε από τις δυνάμεις της Somaliland να αποσυρθούν από την περιοχή».^[14]

Επιπρόσθετα, στον οδηγό της EUAA για τη Σομαλία που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο  του 2023, αναφέρεται ότι η περιοχή Sool, ως ιδιαίτερα αμφισβητούμενη περιοχή, επηρεάζεται και από τις διαμάχες και τους ανταγωνισμούς των φυλών. Συχνά έχουν αναφερθεί διαμάχες εντός και μεταξύ των φυλών, στις οποίες εμπλέκονται και πολιτοφυλακές φυλών. Οι διαμάχες μεταξύ των φυλών Isaaq και Darood έχουν μεγαλύτερη τάση να κλιμακώνονται.^[15]

Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από τις 11/02/2024 έως τις 11/02/2025 στην περιοχή Sool της Σομαλίας στην οποία βρίσκεται η περιοχή καταγωγής και ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή, καταγράφηκαν 24 περιστατικά ασφαλείας και 24 θάνατοι, εκ των οποίων 1 διαμαρτυρία (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών), 2 εξεγέρσεις (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών), 15 μάχες (20 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 6 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (4 απώλειες ανθρώπινων ζωών). Στην πόλη Laascaanood, την ίδια χρονική περίοδο, καταγράφηκαν συνολικά 11 περιστατικά ασφαλείας και 9 θάνατοι, εκ των οποίων 2 εξεγέρσεις (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών), 5 μάχες (6 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 4 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (3 απώλειες ανθρώπινων ζωών).^[16] Σημειώνεται ότι o πληθυσμός της περιοχής Sool ανερχόταν στους 478,265, όπως αναφέρεται στον οδηγό της EUAA για τη Σομαλία που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2023.^[17]

Τα εν λόγω αριθμητικά στοιχεία, εξεταζόμενα υπό το φως των ποιοτικών δεδομένων που παρατέθηκαν ανωτέρω, υποδεικνύουν ότι στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός αδιάκριτης βίας δεν είναι τέτοιας έντασης ούτως ώστε να θεωρείται ότι ένας άμαχος θα κινδυνεύσει απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας του στην περιοχή να υποστεί σοβαρή βλάβη, με συνέπεια να απαιτούνται ορισμένα προσωπικά χαρακτηριστικά που θα αύξαναν το ρίσκο του αμάχου συγκριτικά με τον μέσο πληθυσμό της περιοχής.

Λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, κρίνω ότι ο Αιτητής δεν έχει κάποιο προσωπικό χαρακτηριστικό που να αυξάνει το ρίσκο του. Πρόκειται για άνδρα νεαρής ηλικίας, υγιή, πλήρως ικανό προς εργασία και με υποστηρικτικό/συγγενικό δίκτυο, ο οποίος έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην πόλη Las Anod, Sool Region, γνωρίζοντας τις συνθήκες που επικρατούν και το κυριότερο είναι σε θέση να αντιληφθεί την επέλευση του κινδύνου και να προφυλαχθεί δεόντως. Συνεπώς, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη και ως εκ τούτου δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου.

Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα και με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.

Συνεπώς, η προσφυγή απορρίπτεται με  1500€ έξοδα εναντίον του Αιτητή  και υπέρ των Καθ΄ ων η Αίτηση.

 

                                            

 

  Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.