
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση αρ. 7331/2022
25 Φεβρουαρίου 2025
[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
J.I.T
Αιτήτρια
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας, και/ή μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
Γ. Κορυζής (κος), Δικηγόρος για την Αιτήτρια
Θ. Παπανικολάου (κα) για Μ. Τρεμούρη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την προσφυγή της η Αιτήτρια, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 02/10/2022 η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 23/11/2022 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση της για παροχή διεθνούς προστασίας.
Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου (εφεξής «Δ.Φ.») που κατατέθηκε στα πλαίσια των διευκρινήσεων της παρούσας προσφυγής, η Αιτήτρια είναι ενήλικας υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (εφεξής «ΛΔΚ») και στις 17/02/2022 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Στις 21/09/2022 διεξήχθη συνέντευξη στην Αιτήτρια από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 29/09/2022, η λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ετοίμασε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη της Αιτήτριας. Στις 02/10/2022, ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου ενέκρινε την πιο πάνω εισήγηση για απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας.
Στις 14/10/2022 η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς την Αιτήτρια σχετικά με την απόρριψη του αιτήματος της. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από την Αιτήτρια στις 23/11/2022. Στη συνέχεια, η Αιτήτρια καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή.
O συνήγορος της Αιτήτριας στα πλαίσια της προσφυγής και της γραπτής αγόρευσης, προώθησε διάφορους λόγους ακύρωσης προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, τους οποίους εν τέλει εγκατέλειψε κατά το στάδιο των διευκρινήσεων και διατήρησε μόνο το λόγο ακύρωσης που αφορά την μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας. Ενόψει των δηλώσεων του ευπαίδευτου συνηγόρου της Αιτήτριας, όλοι οι λόγοι ακύρωσης ως καταγράφονται στην προσφυγή, πέραν από το λόγο ακύρωσης που αφορά τη μη δέουσα έρευνα εκ μέρους των Καθ΄ων η αίτηση, αποσύρονται και απορρίπτονται.
Οι καθ' ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, λήφθηκε κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους καθ΄ ων η αίτηση, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και απορρίπτουν τους προωθούμενους ισχυρισμούς ως νόμω και ουσία αβάσιμους.
Επομένως, θα προχωρήσω να εξετάσω τον μόνο λόγο ακύρωσης που διατήρησε ο συνήγορος της Αιτήτριας, ήτοι τον ισχυρισμό περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση.
Κατά πάγια νομολογία, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).
Στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός της, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.
Η Αιτήτρια κατά την υποβολή της αίτησης της για διεθνή προστασία, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω της σύλληψης της για το θάνατο ενός κοριτσιού στην κλινική την οποία εργαζόταν ως υπάλληλος υποδοχής. Ως διευκρινίζει εισήχθη για περίθαλψη ένα κορίτσι το οποίο εν τέλει κατέληξε. Την επόμενη ημέρα, ο πατέρας της, ο οποίος ήταν στρατιωτικός έστειλε στρατιώτες οι οποίοι προχώρησαν σε συλλήψεις, ανάμεσα στις οποίες και η Αιτήτρια. Κατάφερε να δραπετεύσει και αιτείται προστασία (ερυθρό 1 Δ.Φ.).
Στο πλαίσιο της συνέντευξης της, ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η Αιτήτρια δήλωσε υπήκοος της ΛΔΚ και ως τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής της την κοινότητα Ngiri – Ngiri στην πόλη Kinshasa. Ως προς το οικογενειακό της πλαίσιο, η Αιτήτρια δήλωσε ότι έχει μια κόρη η οποία διαμένει στην Kinshasa με ένα φίλο του πατέρα της. Ως προς την πατρική της οικογένεια, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ο πατέρας της απεβίωσε, ενώ η μητέρα και ο αδερφός της εξακολουθούν να διαμένουν στη ΛΔΚ, χωρίς ωστόσο να έχει επικοινωνία μαζί τους. Ως προς το μορφωτικό της επίπεδο, η Αιτήτρια δήλωσε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ ολοκλήρωσε και 3 χρόνια τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε προπτυχιακό επίπεδο με αντικείμενο σπουδών την λογιστική. Ως προς την εργασιακή της πείρα, η Αιτήτρια δήλωσε ότι εργαζόταν ως υπάλληλος υποδοχής στην πολυκλινική Mayo από τον Φεβρουάριο 2017 έως τον Απρίλιο 2021 στην πόλη Kinshasa.
Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια ανέφερε ότι εργαζόταν σαν υπάλληλος υποδοχής σε πολυκλινική όπου μια μέρα έγινε εισαγωγή για περίθαλψη μιας νεαρής γυναίκας, ηλικίας 18 ετών. Ως υποστήριξε η Αιτήτρια, το κορίτσι που είχε εισαχθεί στην κλινική ήταν η έγκυος κόρη ενός υψηλά ιστάμενου αστυνομικού, η οποία απεβίωσε κατά τη διαδικασία έκτρωσης. Ως το άτομο που βρισκόταν στη θέση της υποδοχής τη συγκεκριμένη στιγμή, θεωρήθηκε ότι γνώριζε που βρισκόταν ο γιατρός που ανέλαβε την κοπέλα και την πίεζαν για πληροφορίες. Ως ισχυρίστηκε η Αιτήτρια, μετέφεραν την ίδια και τις δύο φίλες της σε υπό κατασκευή οικοδομή όπου τις κράτησαν ομήρους για ένα μήνα. Ο άνδρας που τις φρουρούσε τις βίαζε και δεν τους επιτρεπόταν να μετακινηθούν. Κατόπιν, ο υψηλά ιστάμενος αστυνομικός τις μετέφερε στον αστυνομικό σταθμό που εργαζόταν, όπου έμειναν έγκλειστες σε κελί και υποβάλλονταν σε βασανιστήρια για να αποκαλύψουν πού βρίσκεται ο γιατρός. Ένας εκ των αστυνομικών που δούλευε στον σταθμό, γνώριζε τον σύντροφο της Αιτήτριας και του ζήτησε χρήματα για να την βοηθήσει να δραπετεύσει. Ο σύντροφος της πλήρωσε τον αστυνομικό, ο οποίος την βοήθησε να δραπετεύσει. Η Αιτήτρια μετά την απόδραση μετέβη στο σπίτι του συντρόφου της. Όταν ο υψηλά ιστάμενος αστυνομικός πληροφορήθηκε το γεγονός, έστειλε αστυνομικούς στο σπίτι της οικογένειας της για να την βρουν και όταν δεν την βρήκαν σκότωσαν τον πατέρα της επειδή δεν τους αποκάλυψε που βρισκόταν η Αιτήτρια. Η Αιτήτρια αποφάσισε να εγκαταλείψει την χώρα κατόπιν παραίνεσης του συντρόφου της, ο οποίος την πληροφόρησε ότι επισκέφθηκαν το σπίτι της οικογένειας της για να την βρουν και σκότωσαν τον πατέρα της. Τέλος, υποστήριξε ότι ενώ εξακολουθούσε να μένει στο σπίτι του συντρόφου της, κάποια άτομα εισέβαλαν στο σπίτι της οικογένειας της, απείλησαν την μητέρα και τον αδερφό της για να αποκαλύψουν που βρίσκεται η ίδια, και εν τέλει τους απήγαγαν και δεν γνωρίζει που βρίσκονται (ερυθρά 25 και 24 του Δ.Φ.).
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις αναφορικά με τη σύλληψη και κράτηση της, η Αιτήτρια ανέφερε ότι με την άφιξη της στο νοσοκομείο αστυνομικοί πέρασαν χειροπέδες στην ίδια και σε 2 φίλες της - οι οποίες εργάζονταν επίσης στην υποδοχή της κλινικής (ερυθρό 23 του Δ.Φ.) - και τις συνέλαβαν (ερυθρό 23 του Δ.Φ.). Ως ισχυρίστηκε, 4 αστυνομικοί και ο αξιωματικός τους (ερυθρό 23 του Δ.Φ.) τις έβαλαν σε ένα πολιτικό αυτοκίνητο τύπου τζιπ (ερυθρό 22 του Δ.Φ.) και τις μετέφεραν σε υπό κατασκευή οικοδομή (ερυθρό 21 του Δ.Φ.) όπου τις φρουρούσαν 4 αστυνομικοί (ερυθρό 21 του Δ.Φ.). Ως περαιτέρω υποστήριξε η Αιτήτρια, ο μόνος που τις βίαζε επί καθημερινής βάσεως (ερυθρό 21 του Δ.Φ.) ήταν ο αξιωματικός (ερυθρό 21 του Δ.Φ.). Κληθείσα να περιγράψει τα βασανιστήρια στα οποία υπεβλήθη, η Αιτήτρια ανέφερε ότι ενόσω βρισκόταν στην υπό ανέγερση οικοδομή, δεχόταν ξυλοδαρμό και βιασμούς, ενώ όταν μεταφέρθηκε στο αστνομικό τμήμα δεχόταν απειλές κατά της ζωής της για να αποκαλύψει που κρυβόταν ο γιατρός (ερυθρό 20 του Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με το θάνατο του πατέρα της, η Αιτήτρια ανέφερε ότι ενημερώθηκε από τον σύντροφο της ότι ενόσω κρατείτο, αστυνομικοί επισκέφθηκαν το σπίτι της και σκότωσαν τον πατέρα της (ερυθρό 18 του Δ.Φ.)∙ και όταν δραπέτευσε από τον αστυνομικό σταθμό ο αξιωματικός έστειλε άτομα στο σπίτι της να την ψάξουν και απήγαγαν την μητέρα και τον αδερφό της (ερυθρό 18 του Δ.Φ.).
Η αρμόδια λειτουργός αξιολογώντας τις δηλώσεις της Αιτήτριας, κατά το στάδιο της συνέντευξης της, στην Έκθεση/Εισήγηση που ετοίμασε σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος όσον αφορά την υπηκοότητα και την περιοχή καταγωγής και διαμονής της Αιτήτριας που προσδιορίζεται ως η κοινότητα Ngiri – Ngiri στην πόλη Kinshasa της ΛΔΚ, ισχυρισμός ο οποίος έγινε αποδεκτός. Ο δεύτερος ισχυρισμός αφορά την ισχυριζόμενη απαγωγή και κακοποίηση από υψηλόβαθμο αστυνομικό στο χώρο εργασίας της Αιτήτριας στην πολυκλινική Mayo, στην περιοχή Ngiri – Ngiri στην Kinshasa, και την απαγωγή, δολοφονία, και εξαφάνιση μελών του υποστηρικτικού δικτύου της Αιτήτριας. Ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίφθηκε καθ’ ότι κρίθηκε ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος της. Παράλληλα, κληθείσα να αναπτύξει περαιτέρω τους ισχυρισμούς της υπέπεσε σε ασάφειες, ασυνέπειες, υπεκφυγές και έλλειψη ευλογοφάνειας. Αρχικά, ως καταγράφεται από τον αρμόδιο λειτουργό, δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την κλινική στην οποία εργαζόταν. Ως είχε δηλώσει, εργαζόταν εκεί για πέραν των τεσσάρων ετών εντούτοις δεν γνώριζε την διεύθυνση της κλινικής και τον αριθμό των ατόμων που εργάζονταν εκεί. Επιπρόσθετα, εντοπίστηκε επίσης αντίφαση, καθώς ενώ αρχικά η αιτήτρια δήλωσε ότι ήταν η δική της βάρδια όταν εισήχθη η κοπέλα του κρίσιμου περιστατικού, στη συνέχεια δήλωσε ότι συνελήφθησαν και οι τρεις υπάλληλοι υποδοχής επειδή εργάζονταν ταυτόχρονα εκείνη τη νύχτα καθότι όταν η μια έπαιρνε κάποιον ασθενή στον αντίστοιχο γιατρό, μετά έπαιρνε τη θέση της άλλη υπάλληλος. Κληθείσα να εξηγήσει το λόγο που συνέλαβαν τρεις υπάλληλους υποδοχής και όχι κάποιο υπεύθυνο για τον ισχυριζόμενο θάνατο της κοπέλας, η Αιτήτρια δεν έδωσε κάποια εύλογη εξήγηση επαναλαμβάνοντας ότι ήταν οι τρεις που εργαζόντουσαν στην υποδοχή και θεωρήθηκε ότι γνώριζαν που βρίσκεται ο γιατρός.
Σημειώνεται περαιτέρω, ότι ως επισημαίνει ο αρμόδιος λειτουργός, η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παράσχει βασικές πληροφορίες αναφορικά με τη μεταφορά τους από την οικοδομή στον αστυνομικό σταθμό∙ ενώ δεν θυμόταν που βρίσκεται ο αστυνομικός σταθμός, το όνομα του υψηλόβαθμου αστυνομικού που την απήγαγε, και του αστυνομικού που την βοήθησε να δραπετεύσει. Συνάμα εντοπίζεται αντίφαση και στις δηλώσεις της αναφορικά με την φερόμενη δολοφονία του πατέρα της. Ειδικότερα, κατά την διάρκεια της ελεύθερης αφήγησης της ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας της δολοφονήθηκε μετά την απελευθέρωση της επειδή ο απαγωγέας απαιτούσε να μάθει που βρισκόταν η αιτήτρια αλλά ο πατέρας της αρνήθηκε να το αποκαλύψει∙ ωστόσο, αργότερα ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας της δολοφονήθηκε ενόσω ήταν ακόμη η ίδια απαχθείσα. Κληθείσα να διευκρινίσει για ποιο λόγο τότε δολοφόνησαν τον πατέρα της, απάντησε γενικά και αόριστα ότι πέθανε «εξαιτίας της». Περαιτέρω, αντίφαση εντοπίστηκε από την λειτουργό και κατά την εξιστόρηση της ισχυριζόμενης απαγωγής της μητέρας και του αδερφού της, εφόσον ενώ αρχικά τους απήγαγαν τον Αύγουστο του 2021, όταν δηλαδή απελευθερώθηκε, στην συνέχεια ανέφερε ότι απήχθησαν κατά τον Σεπτέμβριο του 2021, ένα μήνα μετά την απελευθέρωση της. Τέλος, επισημαίνεται ότι η Αιτήτρια έφυγε από τη ΛΔΚ νόμιμα χωρίς να αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα.
Κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής της αξιοπιστίας, έρευνα στην οποία προέβη η αρμόδια λειτουργός κατέληξε στα ακόλουθα ευρήματα. Η πολυκλινική Mayo, στην οποία η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι εργαζόταν για 4 έτη, δεν βρίσκεται στην περιοχή Ngiri – Ngiri ούτε και στην λεωφόρο Movenda ως δήλωσε, αλλά στην λεωφόρο Mobutu, περιοχή Quartier Sans – Fil στην Masina, Kinshasa. Επιπρόσθετα, έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (US Department of State), αναφέρει ότι ο νόμος απαγορεύει τις αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, ωστόσο, πολιτικοί ακτιβιστές, δημοσιογράφοι και μέλη της αντιπολίτευσης συχνά στοχοποιούνται, κάτι το οποίο δεν συνάδει με το προφίλ της Αιτήτριας. Τέλος, δεν ανευρέθηκαν πληροφορίες σχετικά με τον γιατρό, τον οποίο η Αιτήτρια κατονόμασε και ο οποίος υποτίθεται ότι περιέθαλψε την κόρη του αστυνομικού∙ ενώ δεν εντοπίστηκαν πληροφορίες αναφορικά με την δολοφονία του πατέρα της ή την απαγωγή των συναδέλφων της, τους οποίους η Αιτήτρια επίσης κατονόμασε. Υπό το φως των ανωτέρω, ο ισχυρισμός απερρίφθη στο σύνολο του καθώς δεν τεκμηριώθηκε η εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία.
Ακολούθως, η αρμόδια λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του μοναδικού αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού. Στα πλαίσια της εν λόγω αξιολόγησης, η λειτουργός, αφού έλαβε υπόψη όλα τα συναφή στοιχεία που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος της Αιτήτριας και μετά από εξατομικευμένη εξέταση, κατέληξε ότι δεν τεκμηριώνεται η ύπαρξη παρελθούσας δίωξης, αλλά ούτε επίσης μελλοντικός κίνδυνος δίωξης ή έκθεσης σε σοβαρή βλάβη της Αιτήτριας σε περίπτωση επιστροφής της στη ΛΔΚ.
Ενόψει των ανωτέρω ευρημάτων, λαμβανομένου υπόψη και του προφίλ της Αιτήτριας, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι η Αιτήτρια δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς, μιας και δεν τεκμηριώθηκε φόβος δίωξης για λόγο που να συνδέεται με την εθνικότητα, τη φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, στο άρθρο 10 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ και στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου. Περαιτέρω, η αρμόδια λειτουργός κατέληξε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπο της Αιτήτριας, καθότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής της δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, δυνάμει του άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου). Επιπρόσθετα, η αρμόδια αρχή, στη βάση πληροφοριών αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στην πόλη Kinshasa, έκρινε ότι ούτε και οι προϋποθέσεις για χορήγηση συμπληρωματικής προστασίας συντρέχουν δυνάμει του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου), μιας και στην Kinshasa, τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, δεν επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων λόγω εσωτερικής και/ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης.
Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, κρίνω ότι ουδεμία περαιτέρω έρευνα χρειαζόταν για την εξέταση της αίτησης της Αιτήτριας.
Ανεξαρτήτως της ως άνω κατάληξης μου, θα προχωρήσω να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018) και ενόψει τούτου να κρίνω αν ορθά το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας.
Λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις της Αιτήτριας, ως αυτές προβλήθηκαν καθ’ όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός της και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι αυτή δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει την αξιοπιστία των δηλώσεων της γύρω από τον κίνδυνο δίωξης της από τον αξιωματικό της αστυνομίας λόγω του θανάτου της κόρης του στην κλινική στην οποία εργαζόταν ως υπάλληλος υποδοχής. Το εν λόγω συμπέρασμα ενδυναμώνεται και από τη δήλωση της Αιτήτριας όταν ρωτήθηκε αν έχουν καταχωρηθεί οποιεσδήποτε κατηγορίες εναντίον της όπου απάντησε ότι δεν έχει κατηγορηθεί επίσημα για κάτι (ερυθρό 16 Δ.Φ.).
Ορθώς λοιπόν θεωρώ κρίθηκε από τους Kαθ' ων η αίτηση ότι, τα όσα προβλήθηκαν στη συνέντευξη της Αιτήτριας, ως ανωτέρω καταγράφονται, έθεταν εύλογα εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των λεγομένων της αναφορικά με τα όσα ισχυρίστηκε, καθότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης της ενώ οι απαντήσεις της στερούνταν εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών και περιείχαν αρκετές ελλείψεις, αντιφάσεις και ασυνέπειες όσον αφορά τα όσα βίωσε και τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ότι διατρέχει. Πιο συγκεκριμένα, η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει βασικές πληροφορίες αναφορικά με το χώρο εργασίας της∙ ενώ υπέπεσε σε ουσιώδεις αντιφάσεις αναφορικά με τη σύλληψη και κράτηση της, την φερόμενη δολοφονία του πατέρα της, και την απαγωγή της μητέρας και του αδερφού της. Το δικαστήριο υιοθετεί τα όσα καταγράφονται στην Έκθεση/Εισήγηση και συντάσσεται με τα συγκεκριμένα ευρήματα χωρίς οποιαδήποτε διαφοροποίηση.
Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων της Αιτήτριας, έρευνα του παρόντος Δικαστηρίου κατέληξε στα ακόλουθα:
Αναφορικά με την Κλινική Mayo, στην οποία κατ’ ισχυρισμό εργαζόταν η Αιτήτρια για 4 χρόνια και στην οποία συνελήφθη, η επίσημη ιστοσελίδα της εν λόγω κλινικής δεν κάνει αναφορά σε παράρτημα της στη ΛΔΚ.[1] Σε πιο εξειδικευμένη έρευνα, εντοπίστηκε κέντρο υγείας με την ονομασία kn Etat Matadi Mayo Centre Hospitalier στην κοινότητα Mont Ngafula της πόλης Kinshasa.[2] Σε περαιτέρω έρευνα για εντοπισμό ιατρικών κέντρων στην κοινότητα Ngiri-Ngiri, όπου διέμενε και εργαζόταν η Αιτήτρια, εντοπίστηκαν τα ιατρικά κέντρα Hôpital General de Ngiri Ngiri, και TVC Médical.[3]
Αναφορικά με το φαινόμενο αυθαίρετων συλλήψεων στη ΛΔΚ, σύμφωνα με έκθεση (2023) του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (U.S. Department of State) ο νόμος απαγορεύει την αυθαίρετη σύλληψη ή κράτηση και προβλέπει στο δικαίωμα οποιουδήποτε προσώπου να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της σύλληψης ή της κράτησης του στο δικαστήριο, ωστόσο, η κυβέρνηση γενικά δεν τηρεί τις συγκεκριμένες πρόνοιες.[4] Ως περαιτέρω αναφέρει η προαναφερθείσα έκθεση, προσωπικό ασφαλείας συνέλαβε και κρατούσε ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, δημοσιογράφους και μέλη του κόμματος της αντιπολίτευσης με την άρνηση σε δίκαιη διαδικασία σε κάποιες περιπτώσεις. Οι δυνάμεις ασφαλείας κρατούσαν τακτικά διαδηλωτές και ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών χωρίς οποιεσδήποτε κατηγορίες για μεγάλες χρονικές περιόδους, ενώ η αστυνομία προέβαινε σε αυθαίρετες συλλήψεις χωρίς να υποβάλει κατηγορίες με στόχο τον χρηματικό εκβιασμό μελών της οικογένειας των ατόμων.[5]
Οι ανωτέρω πληροφορίες επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων, καθώς και την κακομεταχείριση των κρατουμένων. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εξωτερικές πηγές, οι ομάδες ατόμων που στοχοποιούνται είναι πολιτικοί ακτιβιστές, μέλη της αντιπολίτευσης και γενικά οι επικριτές της κυβέρνησης. Σημειώνεται ότι το προφίλ της Αιτήτριας δεν εμπίπτει στις συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού. Επισημαίνω επίσης, ότι δεν έγινε δυνατός ο εντοπισμός του ιατρικού κέντρου στο οποίο επί τέσσερα χρόνια εργαζόταν η Αιτήτρια, επισήμανση η οποία συνδυαστικά με την αδυναμία της Αιτήτριας να παραθέσει επαρκείς και βασικές πληροφορίες που αφορούν το αφήγημα της, και τις ουσιώδεις αντιφάσεις στις οποίες υπέπεσε πλήττουν καίρια την αξιοπιστία της.
Συναφώς, υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι ορθώς οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν, σύμφωνα και με τα πιο πάνω, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση της Αιτήτριας ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, η Αιτήτρια δεν τεκμηρίωσε κανένα απολύτως ισχυρισμό ο οποίος στοιχειοθετεί βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης, που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό της, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από τον Περί Προσφύγων Νόμο, καθότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.
Συνακόλουθα η Αιτήτρια δεν επικαλέστηκε κανέναν ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων, εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας, για να του δοθεί συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α), (β) του Περί Προσφύγων Νόμου.
Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, η Αιτήτρια, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα της Αιτήτριας, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί στην πόλη Kinshasa, η οποία έχει γίνει δεκτό ότι αποτελεί τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της στη χώρα καταγωγής της.
Σύμφωνα με τη διαδικτυακή πύλη RULAC «Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) εμπλέκεται σε πολλές μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις (NIAC) εντός των εδαφών της εναντίον αριθμού ενόπλων ομάδων στις περιοχές Ituri, Kasai και Kivu», [6] σημειώνεται, ωστόσο, ότι δεν αναφέρεται η δραστηριοποίηση ενεργών, μη κρατικών, ένοπλων ομάδων στην Kinshasa. Επιπρόσθετα, Έκθεση (2023) της Διεθνούς Αμνηστίας για τη ΛΔΚ αναφέρει ότι δεκάδες ένοπλες ομάδες παρέμειναν ενεργές, κυρίως στις ανατολικές επαρχίες Ituri, Nord-Kivu και Sud-Kivu.[7]
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 25/02/2024 – 25/02/2025 στην πόλη Kinshasa καταγράφηκαν 94 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 226 ανθρώπινες απώλειες. Τα 94 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 10 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 19 ανθρώπινες απώλειες, 19 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 202 ανθρώπινες απώλειες, 4 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 5 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 61 διαμαρτυρίες (protests).[8] Σημειώνεται, ότι ο πληθυσμός της πρωτεύουσας Κinshasa εκτιμάται ότι το έτος 2024 ανέρχετο στα 17,032,300.[9] Εκ των ανωτέρω πληροφοριών καθίσταται σαφές ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (223 θάνατοι) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι στην Κinshasa επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων στα πλαίσια οιασδήποτε εσωτερικής και/ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης. Συνεπώς, δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για κάποιον πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά από συνθήκες οι οποίες εμπίπτουν στις πρόνοιες του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Κατά συνέπεια, η πόλη Κinshasa της ΛΔΚ, τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, δεν φαίνεται να πλήττεται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας οι οποίες πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ως αυτό ερμηνεύθηκε νομολογιακά στις αποφάσεις C-465/07 - Elgafaji και C‑285/12 - Diakité του ΔΕΕ.[10] Πέραν τούτου, λαμβάνοντας υπόψιν και το προσωπικό προφίλ της Αιτήτριας, διαπιστώνω ότι απουσιάζουν ιδιαίτερες επιβαρυντικές περιστάσεις, δεδομένου ότι η Αιτήτρια συνιστά ενήλικη, υγιή, αρτιμελή γυναίκα, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και εργασιακή πείρα. Συμπερασματικά, δεν κρίνω ότι ανακύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι η Αιτήτρια θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της και συγκεκριμένα στην Κinshasa.
Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα τόσο τη νομιμότητα όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα της Αιτήτριας εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας.
Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας.
Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Mayo Clinic, https://www.mayoclinic.org/departments-centers/international/locations [Ημερομηνία Πρόσβασης: 21/01/2025]
[2] MapCarta, https://mapcarta.com/N9065941060 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 21/01/2025]
[3] Google Maps, https://www.google.com/maps/place/H%C3%B4pital+General+De+Ngiri+Ngiri/@-4.3609604,15.2974641,17z/data=!3m1!4b1!4m6!3m5!1s0x1a6a31276f43afe7:0xdb2e2cd5599bcb3b!8m2!3d-4.3609604!4d15.2974641!16s%2Fg%2F12hk3w1wd?entry=ttu&g_ep=EgoyMDI1MDExNS4wIKXMDSoASAFQAw%3D%3D [Ημερομηνία Πρόσβασης: 21/01/2025]
[4] U.S. Department of State (USDOS), 2023 Country Report on Human Rights Practices: Democratic Republic of the Congo, https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/democratic-republic-of-the-congo/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 21/01/2025]
[5] Ibid
[6] RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, Τελευταία Ενημέρωση: 13 Απριλίου 2021, https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 22/07/2024]
[7] Amnesty International, Democratic Republic of the Congo 2023, https://www.amnesty.org/en/location/africa/east-africa-the-horn-and-great-lakes/democratic-republic-of-the-congo/report-democratic-republic-of-the-congo/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 22/07/2024]
[8] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 25/02/2024 – 25/02/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, ADMIN UNIT: Kinshasa) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 25/02/2025]
[9] World Population Review, https://worldpopulationreview.com/world-cities/kinshasa-population [Ημερομηνία Πρόσβασης: 25/02/2025]
[10] Βλ. Απόφαση ΔΕΕ C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides ημερ.30/01/2014 (βλ. σκέψη 31), όπως επίσης απόφαση ΔΕΕ C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali v Staatssecretaris van Justitie ημερ. 17/2/2009 (βλ. σκέψη 39, 43).
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο