
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 2336/24
26 Μαρτίου, 2025
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
C.F.B.
Αιτητού,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
Ξυψιτή Α. (κα.) για Δικηγόρος για τον Αιτητή
Πιτσιλλίδου Σ. (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερούμενη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος, η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 28.3.2024, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του Αιτητή για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία. Περί τις 7.2.2022, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία, και στις 15.3.2024, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό. Ακολούθως, υποβλήθηκε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: o Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης για διεθνή προστασία του Αιτητή και επιστροφή του στη Νιγηρία, η οποία εγκρίθηκε στις 28.3.2024 από τον Προϊστάμενο. Στις 7.6.2024, η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής, κοινοποιήθηκε στον Αιτητή.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Κατά το στάδιο της ακρόασης, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του προώθησε ως μόνους λόγους προσφυγής την έλλειψη δέουσας έρευνας και ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση με την προφορικής τους αγόρευση, υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης τους και παραπέμποντας στα ευρήματά τους κατά τη διοικητική διαδικασία υποστηρίζουν ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή περί ενδοοικογενειακών περιουσιακών διαφορών που είχε με τον θείο του εξετάστηκε εκτενώς κα ορθώς κρίθηκε ως αναξιόπιστος ως προς αυτόν και ότι εντέλει ορθώς απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία.
Το νομικό πλαίσιο
4. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».
5. Ο Κανονισμός 2 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
6. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (στο εξής: o περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
7. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
8. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
9. Ως προς τους προωθούμενους λόγους προσφυγής είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό εκ προοιμίου ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε αιτητή)(Βλ. Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). Συνεπώς, η επίκληση έλλειψης δέουσας έρευνας και πλάνης δεν επαρκεί από μόνη της για να ανατρέψει την επίδικη απόφαση. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Εν προκειμένω, ο Αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους, καθώς το παρόν Δικαστήριο προβαίνει σε εξ υπαρχής και ex nunc έλεγχο των περιστάσεων της αιτήσεως του εκάστοτε Αιτητή. [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελής χαρακτηρίζεται ο λόγος προσφυγής, ο οποίος ακόμα και αν γίνει δεκτός δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].
10. Αποτελεί δε βασική νομολογιακή αρχή ότι η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στην διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε. Aρ.: 3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.6.2002, (2002) 3 ΑΑΔ 345).
11. Η γενική αυτή νομολογιακή αρχή θα πρέπει να εξεταστεί εν προκειμένω υπό το φως του ειδικού δικαίου που διέπει τη διαδικασία εξέτασης μίας αιτήσεως ασύλου και των αρχών που θεσπίζει τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).
12. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, επισημαίνονται συναφώς τα ακόλουθα. Στην αίτησή του για διεθνή προστασία, ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του α, ο Αιτητής δήλωσε πως η ζωή του κινδυνεύει από το θείο του, ο οποίος, απείλησε ότι θα τον σκοτώσει όταν ο Αιτητής ζήτησε το μερίδιο από την περιουσία που του αναλογεί.
13. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στο χωριό Orodo της τοπικής κυβέρνησης Mbaitolu (Local Government Area-LGA) της πολιτείας Imo (γεννηθείς το 1993), και ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής από το 2006 μέχρι που εγκατέλειψε την χώρα του, δήλωσε την περιοχή Owerri επίσης της πολιτείας Imo (βλ. ερ.38 σημείο 2χ-3χ του διοικητικού φακέλου). Ως προς το θρήσκευμά του, δήλωσε Χριστιανός Καθολικός και ως προς την εθνοτική του καταγωγή Igbo (βλ. ερ. 40 και 37 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση, ισχυρίστηκε ότι είναι άγαμος (βλ. ερ. 40 του διοικητικού φακέλου), ο πατέρας του απεβίωσε το 2001, η μητέρα του διαβιεί στο χωριό Orodo της πολιτείας Imo και δεν έχει αδέρφια (βλ. ερ. 38 σημεία 6χ, 7χ, 9χ του διοικητικού φακέλου). Σε σχέση με το εκπαιδευτικό του υπόβαθρο, ανέφερε πως είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ομιλεί Igbo και Αγγλικά και στη χώρα του από το 2012 μέχρι το 2021 εργαζόταν ως ηλεκτρολόγος (βλ. ερ. 39, 38 σημείο 1χ και 5χ του διοικητικού φακέλου).
14. Ερωτηθείς ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δεχόταν απειλές από τον θείο του επειδή ζήτησε το μερίδιό του από την περιουσία του παππού του. Προσέθεσε ακόμα, ότι δικαιωματικά του ανήκει το μέρος της περιουσίας αφού ο πατέρας του απεβίωσε. Ο θείος του θεωρούσε τον Αιτητή παιδί για να διεκδικεί και να έχει λόγο σε θέματα περιουσίας και τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει. Όταν οι απειλές εντάθηκαν, μαζί με την μητέρα του αποφάσισαν όπως ο Αιτητής εγκαταλείψει την χώρα (βλ. ερ. 36 σημείο 1χ του διοικητικού φακέλου).
15. Στη συνέχεια υποβλήθηκαν διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα στον Αιτητή, σχετικά με την διαφιλονικούμενη περιουσία, τον θείο του και τις ισχυριζόμενες απειλές. Ειδικότερα, ο Αιτητής ανέφερε ότι η περιουσία βρίσκεται στο χωριό Orodo (βλ. ερ. 36 σημείο 5χ του διοικητικού φακέλου) και ότι την διεκδίκησε αφού σύμφωνα με την παράδοση ανήκει σε αυτόν. Επιπλέον, ανέφερε ότι ο πατέρας του εκτός από την περιουσία που αγόρασε, κατείχε και κληρονομικό μερίδιο από τον πατέρα του, τον παππού του Αιτητή (βλ. ερ. 35 σημεία 1χ-4χ του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς ο Αιτητής γιατί δεν ζήτησε να διαχωριστεί η περιουσία, απάντησε ότι τότε ήταν μικρό παιδί και δεν μιλούσε για αυτά τα θέματα. Ωστόσο δήλωσε, ότι τον Αύγουστο του 2021 προσέγγισε τον θείο του για να συζητήσουν για το θέμα και ο θείος του του απάντησε ότι δεν έχει κανένα δικαίωμα να ζητά την γη γιατί είναι νεαρός (βλ. ερ. 35 σημεία 6χ-7χ του διοικητικού φακέλου). Στη συνέχεια ερωτηθείς ο Αιτητής να αναφέρει πόσες φορές προέβη σε συζητήσεις με τον θείο του αναφορικά με αυτό το θέμα, απάντησε ότι συνέβη 3 με 4 φορές, τοποθετώντας χρονικά τις συζητήσεις τους τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο 2021, και ο λόγος ως ανέφερε που τις ζήτησε ήταν γιατί επιθυμούσε την κατοχή των τίτλων (βλ. ερ. 34 σημείο 3χ του διοικητικού φακέλου. Κληθείς να αναφέρει, αν μετέβη σε κυβερνητική υπηρεσία με σκοπό να προχωρήσει σε διαδικασίες διαχωρισμού της, ο Αιτητής απάντησε ότι δεν χρειάζεται, ωστόσο, όπως πρόσθεσε, ενέπλεξε τους γηραιούς της κοινότητας (τους οποίους ονομάζει «kingsmen») όμως ο θείος του δεν ήταν πρόθυμος (βλ. ερ. 34 σημεία 5χ-6χ του διοικητικού φακέλου). Σε σχετικά ερωτήματα, ο Αιτητής δήλωσε ότι εκτός από τις απειλές που δέχτηκε από τον θείο του, ο τελευταίος δεν του προκάλεσε οποιοδήποτε άλλο κακό και πως η τελευταία φορά που τον απείλησε ήταν την πρώτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη λέγοντάς του ότι αν δεν σταματήσει να διεκδικεί την περιουσία θα τον εξαφανίσει «that if you don’t stop talking about the land I’ m going to be missing» (βλ. ερ. 34 σημεία 7χ-8χ και 33 σημείο 1χ του διοικητικού φακέλου). Κληθείς ο Αιτητής να εξηγήσει γιατί δεν ζήτησε την συνδρομή δικηγόρου όπως δήλωσε ότι έπραξε με την περιουσία του πατέρα του το 2012, ο Αιτητής εξήγησε ότι ακόμα και οι γηραιοί είναι υποχείρια του θείου του καθότι αυτό είναι το σύστημα στην Νιγηρία (βλ. ερ. 33 σημεία 3χ-4χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος, ο Αιτητής ανέφερε ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στην χώρα του, ο θείος του θα τον σκοτώσει επειδή είναι διαβολικός, ωστόσο απάντησε ότι οι αρχές της χώρας θα του επιτρέψουν την είσοδό του σε αυτήν. Καταληκτικά δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στο Owerri επαναλαμβάνοντας ότι ο θείος του είναι πολύ πνευματικός (βλ. ερ. 33 και 32 του διοικητικού φακέλου).
16. Αξιολογώντας τις ανωτέρω δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. ο μεν πρώτος αναφορικά με τη χώρα, περιοχή καταγωγής και τόπο διαμονής, ήτοι Νιγηριανός υπήκοος με περιοχή καταγωγής το χωριό Orodo της τοπικής κυβέρνησης Mbaitolo της πολιτείας Imo και τελευταία περιοχή διαμονής την πόλη Owerri της πολιτείας Imo, ο δε δεύτερος αναφορικά με τις απειλές κατά της ζωής του από το θείο του. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς οι δηλώσεις του Αιτητή κρίθηκαν ως ικανοποιητικές και σε αρμονία με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
17. Ο δεύτερος ισχυρισμός, ωστόσο, έτυχε απόρριψης, καθώς κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παρέχει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες και επίσης ότι οι ισχυρισμοί του δεν είχαν την απαιτούμενη ευλογοφάνεια. Ειδικότερα, οι Καθ’ ων η αίτηση καταγράφουν ότι ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε στον λόγο που δεν προχώρησε σε διαμερισμό των τεμαχίων απαντώντας ότι ο θείος του τον θεωρούσε μικρό. Επιπλέον έκριναν ότι θα αναμενόταν από τον ίδιο τον Αιτητή να προχωρήσει στον διαχωρισμό για να κατέχει το δικό του τεμάχιο και να το εκμεταλλευτεί όπως επιθυμούσε. Η απόφαση του Αιτητή να μη να λάβει τους τίτλους των διαφιλονικούμενων τεμαχίων όπως ακριβώς έπραξε με τα υπόλοιπα τεμάχια που ανήκαν στον πατέρα του, κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση ως μη ευλογοφανής επιλογή καθότι θα μπορούσε να πράξει όπως έκανε και με τα υπόλοιπα. Όσον αφορά στην εξωτερική αξιοπιστία, οι Καθ' ων η αίτηση δεν προχώρησαν σε οποιαδήποτε περαιτέρω ανάλυση.
18. Στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, τα στοιχεία του προφίλ του, το γεγονός ότι δε διαπιστώθηκε οποιαδήποτε μορφή δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε βάρος του, και λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του, κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με εύλογη πιθανότητα να υποστεί δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στην πολιτεία Imo στη Νιγηρία. Προχωρώντας τέλος, στη νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε συντρέχουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής του στο άρθρο 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου.
19. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής δεν προέβαλε οποιουσδήποτε νέους τεκμηριωμένους ισχυρισμούς συναφείς με το αίτημά του για διεθνή προστασία, ενώ δεν σχολιάζει και δεν επιχειρεί να ανατρέψει το εύρημα περί αναξιοπιστίας των Καθ' ων η αίτηση. Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία, υποβλήθηκαν στον Αιτητή διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα, όπου ο Αιτητής επανέλαβε ως κίνητρο εγκατάλειψης της χώρας του, την ενδοοικογενειακή διένεξη με το θείο του ένεκα περιουσιακής διαφοράς.
20. Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, με βάση τα ενώπιον μου δεδομένα, επισημαίνονται τα κάτωθι: Όσον αφορά στο διαχωρισμό των ουσιωδών ισχυρισμών, επισημαίνω ότι οι Καθ' ων η Αίτηση διέκριναν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ήτοι τα προσωπικά του στοιχεία, το προφίλ και την χώρα καταγωγής του αφενός και αφετέρου, τις απειλές κατά της ζωής του από το θείο του ένεκα περιουσιακών διαφορών.
21. Αρχικά, συντάσσομαι με τους Καθ' ων η αίτηση ως προς την αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού, λόγω της συνοχής και της ακρίβειας με την οποία παρατέθηκαν τα επιμέρους στοιχεία που τον συνθέτουν. Επιπλέον, τόσο από το διαβατήριο που προσκόμισε ο Αιτητής, όσο και από στις εξωτερικές πηγές, στις οποίες παραπέμπουν οι Καθ' ων η αίτηση, επιβεβαιώνονται εν μέρει οι αναφορές του και από άλλη μαρτυρία πέραν των δηλώσεών του.
22. Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, παρατηρούνται τα ακόλουθα: Όσον αφορά στη διαφιλονικούμενη περιουσία, την προέλευσή της, ήτοι ότι ήταν περιουσία που ανήκε από κοινού στον πατέρα και το θείο τους ως κληρονομιά από το δικό τους πατέρα, καθώς επίσης και ως προς τη χρήση της ως αγροτικής γης, οι συναφείς δηλώσεις του Αιτητή υπήρξαν συνεπείς και συνεκτικές. Παρά ταύτα, στη συνέχεια του αφηγήματός του, ως προς τις κατ’ ισχυρισμό απειλές από το θείο του, ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφατικές δηλώσεις. Καταρχάς ως προς το χρόνο που προσέγγισε για πρώτη φορά τον θείου του, ο Αιτητής κατά τη διοικητική διαδικασία τοποθετεί χρονικά τη πρώτη επαφή με το θείο του, αξιώνοντας την πατρώα περιουσία τον Αύγουστο του 2021. Αντίθετα κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία, ο Αιτητής τοποθέτησε χρονικά το συμβάν μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου του ιδίου έτος. Η χρονική αυτή αντίφαση αν και θα μπορούσε να δικαιολογηθεί εξαιτίας του χρόνου που παρήλθε, δεδομένης της σημασίας των γεγονότων για την απόφαση του Αιτητή να εγκαταλείψει τη χώρα, της χρονικής εγγύτητας και της διαδοχής των γεγονότων με την υλοποίηση της απόφασης του Αιτητή να εγκαταλείψει εν τέλει τη χώρα του και του προσωπικού του προφίλ (νέο, υγιές και μορφωμένο πρόσωπο) δεν αποτελεί αμελητέα απόκλιση από τις αρχικές του δηλώσεις. Περαιτέρω, σημαντική διαφοροποίηση παρουσιάζεται στην περιγραφή από τον Αιτητή των δηλώσεων του θείου του κατά την πρώτη εκείνη απόπειρα του Αιτητή να διεκδικήσει την περιουσία που κατ’ ισχυρισμό του αναλογεί. Κατά τη διοικητική διαδικασία, ο Αιτητής ανέφερε ότι στην πρόταση του Αιτητή να του αποδώσει την περιουσία του, ο θείος του αποκρίθηκε ότι δεν έχει δικαίωμα να απαιτεί τη γη και ότι είναι πολύ μικρός για αυτό. Σε συνάντησή τους που ακολούθησε, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο θείος του τον απείλησε ότι εάν δεν σταματήσει να του μιλάει για τη γη θα χαθεί, εννοώντας ότι θα τον βλάψει. Διαφοροποιώντας ουσιωδώς τις δηλώσεις του, κατά τη ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία, ο Αιτητής σε αντίστοιχη ερώτηση ως προς την πρώτη αντίδραση του θείου του στο αίτημά του, αποκρίθηκε ότι ο θείος του του είπε ότι εάν επιμένει θα πάθει το ίδιο με τον πατέρα του. Ο Αιτητής προσέθεσε δηλαδή στο αφήγημά του μία νέα παράμετρο, ότι υπήρχαν υπόνοιες ότι πίσω από το θάνατο του πατέρα του το 2001, υπήρξε με κάποιο τρόπο εμπλοκή του του θείου του. Παρατηρείται αφενός ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει κατά τρόπο αντικειμενικό πού στηρίζει αυτό του το συμπέρασμα, δηλαδή ότι ο θείος του είχε σχέση με τον θάνατο του πατέρα του Αιτητή, και αφετέρου, η αναφορά στο θάνατο του πατέρα του γίνεται για πρώτη φορά ενώπιον του Δικαστηρίου, δεδομένο που εύλογα αναμένεται από τον Αιτητή να είχε θίξει ήδη κατά τη συνέντευξή του, καθώς αφορά σε εικαζόμενη παρελθούσα δίωξη μέλους της οικογένειάς του από το ίδιο πρόσωπο, το οποίο κατ’ισχυρισμό διώκει και τον ίδιο. Αποτελεί εξάλλου παραδοχή του Αιτητή, ότι πέραν των απειλών που δέχτηκε δεν συνέβη κάτι προσωπικά στον ίδιο από το θάνατο του πατέρα του και έπειτα. Γενικότερα, οι δηλώσεις του Αιτητή ως προς τις περιστάσεις των κατ’ ισχυρισμό απειλών που δέχτηκε από το θείο του είναι λακωνικές και γενικόλογες. [1] Παρατηρείται ωστόσο ότι ο Αιτητής τόσο κατά τη διοικητική διαδικασία όσο και κατά τη δικαστική ανέφερε ότι ζήτησε τη συνδρομή των γηραιών, χωρίς το επιθυμητό για τον ίδιο αποτέλεσμα. Δεν παροράται εξάλλου ότι η μητέρα του, με την οποία διατηρεί επικοινωνία κι η οποία διαμένει στην ίδια περιοχή με το θείο του, δεν του έχει αναφέρει οτιδήποτε σε σχέση με τον τελευταίο.
23. Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, το παρόν Δικαστήριο προέβη σε ανεξάρτητη έρευνα, όπου σε πηγή καταγράφεται ότι υφίστανται στη Νιγηρία διαπροσωπικές και/ή οικογενειακές κτηματικές συγκρούσεις, καθώς επίσης καταγράφονται και κάποια περιστατικά ασφαλείας σχετικά κατά τα έτη 2022 και 2023.[2] Πέραν τούτου, όμως, ως γενική πληροφορία για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή δεν κατέστη δυνατό να αντληθεί οποιαδήποτε έτερη πληροφορία καθότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή είναι προσωπικού χαρακτήρα και αποτελούν το μόνο τεκμήριο προς στοιχειοθέτησή τους.
24. Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή ως αναλύεται ανωτέρω, επισημαίνονται τα κάτωθι: ως προς τα προσωπικά στοιχεία του προφίλ του Αιτητή, ο τελευταίος δεν προβάλει οποιοδήποτε υποκειμενικό φόβο, και επιπλέον, φόβος δίωξης και/ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης δεν προκύπτει από τη θρησκεία του Αιτητή (Χριστιανισμός), καθώς σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τη Θρησκευτική Ελευθερία στη Νιγηρία για το 2023, o χριστιανισμός είναι η δεύτερη δημοφιλέστερη θρησκεία συνολικά στη χώρα με ποσοστό 48,1% και αποτελεί σημαντική πλειοψηφία στα νότια της Νιγηρίας, όπου συμπεριλαμβάνεται η πολιτεία Imo, όπου θεωρείται ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του.[3] Ούτε, επίσης, προκύπτει τέτοιος βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος λόγω της εθνοτικής καταγωγής του Αιτητή, καθώς σύμφωνα με έτερη εξωτερική πηγή, η φυλή του Αιτητή (Igbo), η οποία κυρίως εμφανίζεται στα ανατολικά, αποτελεί μία εκ των τριών κύριων φυλών στη χώρα του.[4] Από το προφίλ του Αιτητή δεν προκύπτει οποιοσδήποτε κίνδυνος συναρτώμενος με το προφίλ του, ούτε και ο Αιτητής ήγειρε οποιοδήποτε ισχυρισμό περί αυτού.
25. Το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας τόσο στη χώρα καταγωγής γενικότερα όσο και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής το Αιτητή. Ειδικότερα, ως προς την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province).[5]
26. Η Boko Haram δρα στις πολιτείες Borno, Yobe, και Adamawa. Το 2019, παρατηρήθηκε αναζωπύρωση και κλιμάκωση της κρίσης της Boko Haram σε ολόκληρη τη βορειοανατολική Νιγηρία και από το 2019 επεκτάθηκε στη βορειοδυτική Νιγηρία με επιθέσεις που έλαβαν χώρα στην Kaduna, Katsina, Sokoto και Zamfara.[6] Ο στρατιωτικός εξοπλισμός και ο οπλισμός της Boko Haram περιλαμβάνει AK47, αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, χειροβομβίδες, όλμους, βόμβες βενζίνης και οχήματα Hilux. Επιπλέον, έχει αναφερθεί ότι χρησιμοποιεί χειροβομβίδες με ρουκέτες και ενδέχεται να έχει τη δυνατότητα κατασκευής όπλων.[7] Οι εν λόγω συγκρούσεις περιορίζονται στις εν λόγω περιοχές της χώρας και δεν εκτείνονται στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του Αιτητή, την πολιτεία Imo.
27. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, στην πολιτεία Imo, στην οποία βρίσκεται ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή, τη χρονική περίοδο 16.3.2024 έως 14.3.2025 καταγράφηκαν 56 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 52 ανθρώπινες ζωές. Τα 56 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 4 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 3 ανθρώπινες απώλειες, 15 διαμαρτυρίες (protests) στις οποίες δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες, 35 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 49 ανθρώπινες απώλειες και 2 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) στις οποίες δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες.[8] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Imo σύμφωνα με εκτίμηση του 2022 εκτιμάται ότι ανέρχεται περί τα 5.459.300 κατοίκους.[9]
28. Με βάση τα ανωτέρω, έχοντας ενώπιον μου τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
29. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει, αλλά και από τα ενώπιον μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
30. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητή δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].
31. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Imo, λόγω της ύπαρξης διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, όπου, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
32. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
33. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
34. Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
35. Ως εκ των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων σε σχέση με την πολιτεία Ιmo την οποία το Δικαστήριο θεωρεί ως την περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του Αιτητή, δεν προκύπτει ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα βρεθεί αντιμέτωπος με συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης, οι οποίες να θέτουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας μόνο εκ της παρουσίας της στο έδαφος της συγκεκριμένης περιοχής εντός της έννοιας του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
36. Σε κάθε περίπτωση, δεν εντοπίζεται οποιοσδήποτε παράγοντας επίτασης κινδύνου εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώνοντας ότι αυτός, σε κάθε περίπτωση, συνιστά άρρενα, νεαρής ηλικίας, απόφοιτο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, χωρίς προβλήματα υγείας και με πολυετή εργασιακή πείρα στη χώρα του και ικανότητα να εργαστεί.
37. Επικουρικώς ως προς τον κίνδυνο που κατ’ ισχυρισμό διατρέχει από το θείο του ο Αιτητής, επισημαίνεται ότι ο πρώτος αποτελεί ιδιώτη φορέα δίωξης, με τον ίδιο τον Αιτητή να αναφέρει ότι ο θείος του απασχολείται με αγροτικές εργασίες. Ως εκ τούτου, ακόμα και εάν ο Αιτητής ήθελε θεωρηθεί ότι διατρέχει οποιοδήποτε κίνδυνο στην πολιτεία Imo, δεν παρίσταται εύλογο ο θείος του να είναι σε θέση να τον εντοπίσει εάν ο Αιτητής εγκατασταθεί σε άλλη περιοχή, ούτε και υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη ότι ο κατ’ ισχυρισμό φορέας δίωξής του λαμβάνει μέτρα ενεργούς αναζήτησής του προκειμένου να τον βλάψει. Επιπλέον, στη βάση των αναφορών του Αιτητή το κίνητρο δίωξης του θείου του υφίσταται ενόσω ο Αιτητής διεκδικεί τη γη του. Συνεπώς, ο Αιτητής εάν ήθελε θεωρηθεί ότι διατρέχει οποιοδήποτε κίνδυνο στην πολιτεία Imo, όπου βρίσκεται ο θείος του, θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε μία άλλη πολιτεία της χώρας όπως την πολιτεία Lagos, λαμβάνοντας υπόψη και το προφίλ του (υγιής, νέος, άνδρας, με εργασιακή πείρα και μόρφωση), στην οποία περιστατικά ασφαλείας κυμαίνονται σε πολύ καλά επίπεδα. Εξετάζοντας τα περιστατικά ασφαλείας στην πολιτεία Lagos κατά την περίοδο από 23.3.2024 έως 21.3.2025, καταγράφηκαν συνολικά 200 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 107 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 65 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 26 εξεγέρσεις (18 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 78 μάχες (76 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 31 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (13 απώλειες ανθρώπινων ζωών)[10].Υπενθυμίζεται ότι ο πληθυσμός του Lagos ανέρχεται σε 13,491,800 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022.[11]
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ.Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Ως προς τους δείκτες αξιοπιστίας (λεπτομέρεια, συνοχή, ευλογοφάνεια) Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition,
EUAA https://euaa.europa.eu/publications/judicial-analysis-evidence-and-credibility-context-common-european-asylum-system [τελευταία ημερομηνία πρόσβασης 24.3.2025], σ. 120-134.
[2] European Union Agency for Asylum (EUAA), Prevalence of violence due to interpersonal/family land disputes; State protection available, Reference period: January 2022 - August 2023, 22/8/2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2096194/2023_08_EUAA_COI_Query_Response_Q29_Nigeria_Prevalence_of_violence_land_disputes.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24.3.2025)
[3] USDOS - U.S. Department of State, 2023 Report on International Religious Freedom: Nigeria, https://www.state.gov/reports/2023-report-on-international-religious-freedom/nigeria/
(τελευταία ημερομηνία πρόσβασης 24.3.2025)
[4] Nigeria - Country briefing, https://www.ecoi.net/en/countries/nigeria/briefing/#ftn13
(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24.3.2025)
[5] Portal RULAC - Rule of Law in Armed Conflicts, updated on 10.11.2022,
https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24.3.2025)
[6] Country of Origin Information, Nigeria, security Situation (Ιούνιος 2021), https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf σελ. 32, (τελευταία πρόσβασης 26.3.2025)
[7] Rulac (last update 2 March 2023), 'Non-International Armed Conflicts in Nigeria', available at: https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria#collapse4accord (τελευταία πρόσβαση 26.3.2025)
[8] Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), [Εφαρμοζόμενες παράμετροι: Battles/Violence against civilians/- Explosions, Remote violence/Riots/Protests, 16.3.2024-14.3.2025, Africa: Nigeria: Imo], https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 24.3.2025)
[9] City Population, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/admin/ (Nigeria - Imo State) (ημερομηνία πρόσβασης 24.3.2025)
[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 23.03.2024 - 21.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria ADMIN UNIT: Lagos) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/03/2025).
[11] City Population, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/ (ημερομηνία πρόσβασης 24.03.2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο