R.C.A. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ. 4758/23, 18/3/2025
print
Τίτλος:
R.C.A. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ. 4758/23, 18/3/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ. 4758/23

 

18 Μαρτίου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 

R.C.A.

 

Αιτητή

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                                      Καθ' ων η αίτηση

 

..............................

 

Μιχάλης Μαυρονικόλας για Αλ Ταχερ, Μπενέτης και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για τον αιτητή

 

Κατερίνα Μιχαηλίδου για Θεοχάρια Παπανικολάου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 09/11/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  Ο αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 17/08/2021, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.  Ο αιτητής παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

 

Στις 05/10/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 06/11/2023 ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα του αιτητή στις 09/11/2023.

 

Η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 16/11/2023 επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου της από διερμηνέα. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως ο συνήγορος του αιτητή κατά την δικάσιμο, όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούνται στην Γραπτή του Αγόρευση και περιορίστηκε στο νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.  Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. 

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω τον ισχυρισμό που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή μετά τον θάνατο των γονιών του, οι συγγενείς του σχεδίαζαν να τον σκοτώσουν, για να λάβουν την ακίνητη περιούσια που κληρονόμησε από τους γονείς του.  Ο αιτητής ανέφερε πως ήταν το μοναδικό παιδί των γονιών του και υποστήριξε πως εγκατέλειψε τη χώρα του για να διασώσει τη ζωή του.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι κατάγεται από τη Νιγηρία, και ανέφερε πως η περιοχή καταγωγής του είναι το χωριό Afikpo, της πολιτείας Imo και τόπος συνήθους διαμονής του η πόλη Okigwe επίσης της πολιτείας Imo. Ανέφερε πρόσθετα πως είναι Χριστιανός Καθολικός και απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι άγαμος και άτεκνος, οι γονείς του απεβίωσαν και τα 3 αδέλφια του απεβίωσαν κατά τη διάρκεια επίθεσης από τους κτηνοτρόφους Fulani Herdsmen, το έτος 2018.  Ο αιτητής ανέφερε πως ομιλεί την γλώσσα Igbo και την Αγγλική γλώσσα.  Αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο δήλωσε ότι ασχολείτο με τη γεωργία.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της επίθεσης που έγινε στη πόλη του από τους τρομοκράτες κτηνοτρόφους Fulani η οποία οδήγησε στο θάνατο τα τρία του αδέλφια, με αποτέλεσμα να είναι το μοναδικό μέλος της οικογένειας του που έχει επιζήσει. Αποφάσισε όπως εγκαταλείψει τη χώρα του για την ασφάλεια του και για να συνεχίσει η γενιά του. Κληθείς να περιγράψει την επίθεση, ανέφερε ότι έγινε το 2018 βράδυ, επαναλάμβανε ότι είναι τρομοκράτες και ότι τα άτομα προσποιούνται ότι είναι κτηνοτρόφοι.  Ο αιτητής ρωτήθηκε για ποιο λόγο δεν αποχώρησε από τη χώρα του νωρίτερα από τις 19/03/2021, εφόσον το περιστατικό πραγματοποιήθηκε το 2018, δηλώνοντας ότι προσπαθούσε να μαζέψει χρήματα.

 

Επισημάνθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό ότι στην αίτηση του ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα του επειδή οι συγγενείς του επιθυμούσαν να τον σκοτώσουν για να λάβουν την περιουσία του, ενώ στην ελεύθερη του αφήγηση ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε τη χώρα του εξαιτίας της επίθεσης των κτηνοτρόφων Fulani και το θάνατο των αδελφών του, με τον αιτητή να απαντά ότι δεν θυμάται τι κατέγραψε στην αίτησή του. Ο αιτητής δήλωσε ότι δεν του συνέβη οτιδήποτε κατά τη παραμονή του στη χώρα καταγωγής του.  Ερωτηθείς τι φοβάται σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, απάντησε ότι μπορεί να τον σκοτώσουν και επεσήμανε ότι οι αρχές της χώρας του θα του επιτρέψουν την είσοδό του σε αυτήν.  Ο αιτητής ανέφερε ότι επιθυμεί να παραμείνει στη Δημοκρατία για να εργαστεί νόμιμα επειδή νοιώθει ασφαλής και διευκρίνισε πως αυτός ήταν ο λόγος που υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας.

 

Στη βάση των ανωτέρω προβαλλόμενων ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στην Έκθεση-Εισήγησή του σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς.  Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής του και τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή και ο δεύτερος αφορά τον ισχυρισμό του για την επίθεση των κτηνοτρόφων Fulani στην περιοχή του, που είχε ως αποτέλεσμα να απωλέσουν τη ζωή τους τα αδέλφια του και να μείνει μόνος στη ζωή. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθότι ο λειτουργός έκρινε ότι πληρείται τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιοπιστία των προβληθέντων ισχυρισμών, ενώ ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός του και οι απαντήσεις του στις ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού, χαρακτηρίζονταν από ανακρίβειες και ασάφειες.  

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ισχυρισμούς, δηλαδή το προσωπικό προφίλ του αιτητή τη χώρα καταγωγής του και τον τόπο διαμονής του, έκρινε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα σε περίπτωση που ο αιτητής επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Πρόσθεσε πως ο αιτητής είναι υγιής, ενήλικας, με στοιχειώδη μόρφωση και δεν παρουσιάζει στοιχεία ευαλωτότητας. Στη συνέχεια, διεξήγαγε έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι η Νιγηρία, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του είναι ασφαλής, αφού βεβαίως εξέτασε την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo, που αναμένεται ο αιτητής να επιστρέψει.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του για έναν από τους λόγους του άρθρου 3 (1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α (2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. 

 

Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου, αφού η κατάσταση στη χώρα καταγωγής του αιτητή, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν υφίστανται συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, κατέληξε πως δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από το συνήγορό του αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε. 

 

Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού των καθ' ων η αίτηση περί αναξιοπιστίας του αιτητή ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό.  Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως ο αιτητής στα πλαίσια της επεξήγησης του πυρήνα του αιτήματός του δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες, λεπτομέρειες και πειστικές εξηγήσεις για τον κίνδυνο που επικαλέστηκε ότι διατρέχει, με αποτέλεσμα οι ισχυρισμοί του να μην είναι ευλογοφανείς.

 

Συγκεκριμένα, ο αιτητής μέσα από τις δηλώσεις του δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον φόβο δίωξης του. Από τις απαντήσεις του αιτητή στα ερωτήματα που του τέθηκαν, παρουσιάζονται ασάφειες και γενικόλογες διατυπώσεις, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με την ειλικρίνεια του.  Δεν ήταν σε θέση να παρέχει λεπτομέρειες για την επίθεση στη πόλη του, η οποία οδήγησε στο θάνατο τα αδέλφια του.  Επιπλέον, ισχυρίζεται ότι η επίθεση στη πόλη του πραγματοποιήθηκε το 2018, ενώ ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του περί τον Μάρτιο του 2021, μετά από τρία έτη, και ευλόγως θα ανέμενε κανείς να είχε εγκαταλείψει νωρίτερα τη χώρα καταγωγής του, αφού το εν λόγω περιστατικό αποτελεί τον πυρήνα του αιτήματος του. Περαιτέρω, δεν συνέβη οποιονδήποτε περιστατικό εναντίον του κατά τη παραμονή του στη χώρα καταγωγής του ενώ επαναλαμβάνει ότι ήταν καλύτερο να εγκαταλείψει τη χώρα του προκειμένου να συνεχίσει με ασφάλεια τη ζωή του (ερυθρά 26-3χ, 27-3χ, 28-12χ του διοικητικού φακέλου).  

 

Στο σημείο αυτό κρίνω απαραίτητο να επισημάνω μία ασυνέπεια που εντοπίζεται στα λεγόμενα του αιτητή, η οποία αναντίλεκτα πλήττει την γενικότερη αξιοπιστία των δηλώσεών του. Ειδικότερα, στην αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ο αιτητής αναφέρει ότι οι συγγενείς του σχεδίαζαν να τον σκοτώσουν προκειμένου να αποκτήσουν την ακίνητη περιουσία που κληρονόμησε από τους γονείς του. Από κανένα σημείο της συνέντευξης του αιτητή δεν προκύπτει ότι προβάλλεται κάτι τέτοιο από πλευράς του. Κληθείς να σχολιάσει τη συγκεκριμένη αντίφαση, απάντησε γενικόλογα ότι δεν θυμάται τι έγραψε στην αίτηση του και δεν διευκρίνισε την αντίφαση που δημιουργήθηκε ως προς τον πυρήνα του αιτήματός του.  Κατά συνέπεια, η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. 

 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του υπό εξέταση ισχυρισμού, διεξήγαγα σχετική έρευνα αναφορικά με τη δράση των κτηνοτρόφων Fulani στην πολιτεία Imo, η οποία βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Νιγηρίας εκ της οποίας ανευρέθη ετήσια έκθεση του Freedom House για τη Νιγηρία το 2024 στην οποία αναφέρεται πως αγρότες και Fulani αντιμετώπισαν βία, καθώς οι κοινότητες των Fulani ταξίδευαν νότια για να βρουν "νέα βοσκοτόπια", ενώ έχει παρατηρηθεί να απαλλοτριώνουν τη γη και τις καλλιέργειες των αγροτών.[1]

 

Η έκθεση της EUAA - δημοσιεύτηκε το 2019 – αναφέρει ότι οι συγκρούσεις μεταξύ αγροτών και κτηνοτρόφων Fulani φέρεται να κλιμακώθηκε τον Ιανουάριο του 2018, με περισσοτέρους από 1300 νεκρούς κατά το πρώτο εξάμηνο του έτος. Διαπράχθηκαν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο από τις ομάδες των κτηνοτρόφων όσο και από τις ομάδες των αγροτών, συμπεριλαμβανομένων μαζικών δολοφονιών και μαζικών καταστροφών σπιτιών, καλλιεργειών, βοοειδών. Οι κτηνοτρόφοι  Fulani φέρονται επίσης να έχουν διαπράξει βιασμούς, απαγωγές, ληστείες, με τις πολιτείες Adamawa, Taraba, Plateau, Nasarawa και Benue, να έχουν πληγεί περισσότερο.[2] Οι κύριοι πρωταγωνιστές στην κατάσταση ασφαλείας στη πολιτεία Imo ήταν μεταξύ άλλων οι κτηνοτρόφοι Fulani και κατά το έτος 2020 σημειώθηκαν επίσης συγκρούσεις με τους κτηνοτρόφους Fulani που σχετίζονται με βοσκότοπους.[3]

 

Από τις αντικρουόμενες πληροφορίες που παρέθεσε ο αιτητής, καθίσταται σαφές ότι οι δηλώσεις του ευθυγραμμίζονται με ορισμένες διαθέσιμες πηγές πληροφόρησης, όμως αυτό δεν αρκεί για να στοιχειοθετηθεί η εξωτερική του αξιοπιστία.  Κατά συνέπεια, δεν προκύπτει ότι ο αιτητής υπήρξε προσωπικά στόχος διώξεων και ελλείψει συγκεκριμένων και εξατομικευμένων πληροφοριών δεν στοιχειοθετείται ούτε η εξωτερική του αξιοπιστία και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός του.  Ωστόσο λαμβάνεται υπόψη ότι σύμφωνα και με τις δηλώσεις του, δεν προκύπτει οποιαδήποτε προσωπική στοχοποίηση του αιτητή από τους κτηνοτρόφους Fulani και οι δηλώσεις του κρίνονται ως αντικατοπτρίζουσες ευρέως γνωστές πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του και όχι προσωπικά του βιώματα.  Ο αιτητής δεν προσκόμισε συγκεκριμένα αποδεικτικά στοιχεία ούτε εξειδίκευσε τους ισχυρισμούς του προκειμένου να συνδέει τον ίδιο με τους ευρύτερους ισχυρισμούς του περί διώξεων των κτηνοτρόφων Fulani Herdsmen.

 

Όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο αιτητής δεν έχει επικαλεσθεί  στη συνέντευξή του κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις υπαγωγής ατόμου σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Τα εν λόγω στοιχεία δεν θα μπορούσαν να εντάξουν τον αιτητή στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000).

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παραγράφους 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του.  Ο αιτητής δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών του, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή του να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.

 

Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ώστε να ισοδυναμεί με την προσβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει βάσιμο φόβο δίωξης (βλ. απόφασή στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020).

 

Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτει πως ορθά αποφασίστηκε από την Υπηρεσία Ασύλου, ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που στοιχειοθετούν δικαιολογημένο φόβο δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, καθώς δεν προέκυψε καμία ένδειξη πραγματικής, υφιστάμενης και έμπρακτης απειλής του αιτητή από οποιοδήποτε φορέα, κρατικό ή μη, στη χώρα καταγωγής του.

 

Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619).

 

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αιτητή και βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του ως παρατέθηκε ανωτέρω, ο τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του στη χώρα του ήταν η πολιτεία Imo, στη πόλη Okigwe.Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 ανέτρεξα σε έγκυρες επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν.

 

Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από τις 07/03/2024 έως τις 07/03/2025 στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας καταγράφηκαν συνολικά 109 περιστατικά ασφαλείας και 175 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 16 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 4 εξεγέρσεις (3 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 51 μάχες (119 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 36 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (53 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 2 περιστατικά έκρηξης/απομακρυσμένης χρήσης βίας (καμία απώλειας ανθρώπινης ζωής).[4] Σύμφωνα με την ίδια πηγή για το ως άνω χρονικό διάστημα, στο πόλη Okigwe της πολιτείας Imo, καταγράφηκαν συνολικά 10 περιστατικά ασφαλείας και 10 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 6 μάχες (4 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 4 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (6 απώλειες ανθρώπινης ζωής).[5] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo της Νιγηρίας ανέρχεται σε 5,459,300 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.[6]

  

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τόπο όπου διέμενε και στον οποίο αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του στην περιοχή.  Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, ότι πρόκειται για ένα νέο, υγιή και ενήλικο άνδρα χωρίς εξαρτώμενα, με επαρκή μόρφωση και ικανό προς εργασία, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.

 

Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψιν ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του δυνάμει του άρθρου 12Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την ΚΔΠ 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

 

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιον τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής προέβησαν στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Ο συνήγορος του αιτητή, στα πλαίσια του ισχυρισμού του περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου, προβάλλει ότι ο αιτητής θα έπρεπε να παραπεμφθεί σε ειδική ψυχολογική ή/και ψυχιατρική βοήθεια καθότι πιθανόν να πάσχει από μετατραυματικό στρες.  Εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή παρατηρώ ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του (ερυθρό 33, του διοικητικού φακέλου) ανέφερε ότι δεν αντιμετωπίζει οποιονδήποτε πρόβλημα υγείας. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι εμπίπτει στη κατηγορία των προσώπων που χρήζουν ειδικής μεταχείρισης.

 

Ο αιτητής δεν έθεσε οτιδήποτε ενώπιον μου που να υποστηρίζει τον γενικό και αόριστο προβαλλόμενο ισχυρισμό του. Τα όσα αναφέρει ο συνήγορος του αιτητή δεν μπορούν να θεμελιώσουν ισχυρισμούς που αφορούν πραγματικά γεγονότα και θα πρέπει να επισημανθεί πως η αγόρευση, γραπτή ή προφορική, δεν συνιστά μέσο προσαγωγής μαρτυρίας (βλ. ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ και Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2013) 3 ΑΑΔ 242, Μαρία Ευθυμίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 281 και Χριστάκης Βασιλείου ν. Δήμου Παραλιμνίου και/ή άλλου (1995) 4 ΑΑΔ 1275).

 

Ούτως ή άλλως ο συνήγορος του αιτητή είχε τη δυνατότητα να προβεί στο αναγκαίο δικονομικό διάβημα θέτοντας ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου αίτημα για προσκόμιση μαρτυρίας, πράγμα που δεν έπραξε.  Το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του όλο το υλικό που είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο και βεβαίως εντοπίζεται στον διοικητικό φάκελο (βλ. ΡΟΥΣΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΙΔΗ Κ.Α. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και ΡΑΦΤΗ Κ.Α. ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (2003) 3 Α.Α.Δ. 335).  Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.  

 

Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος νομικός ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του, εφόσον το αρμόδιο όργανο διενήργησε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου.  Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του λειτουργού, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] Freedom House, Freedom in the World 2024 – Nigeria, διαθέσιμο σε: https://freedomhouse.org/country/nigeria/freedom-world/2024

[2] EUAA, Country Guidance: Nigeria, Guidance note and common analysis, February 2019, σ. 41

https://euaa.europa.eu/sites/default/files/Country_Guidance_Nigeria_2019.pdf 

[4] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 07.03.2024 – 07.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria ADMIN UNIT: Imo)

[5] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 07.03.2024 – 07.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Imo, LOCATION: Okigwe)

[6] City Population, Nigeria, Imo, διαθέσιμο σεhttps://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο