
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 7428/22
18 Μαρτίου, 2025
[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
G.U.O.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
.........................
Ραφαέλλα Καλογήρου, Δικηγόρος για τον αιτητή
Αίγλη Κίτσιου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 15/11/2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 16/11/2020, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές. Ο αιτητής παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.
Στις 06/10/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 11/11/2022 ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα του αιτητή στις 15/11/2022. Η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 21/11/2022 επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου της από διερμηνέα. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
Θα πρέπει να αναφερθεί πως η συνήγορος του αιτητή κατά την δικάσιμο όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούνται στην Γραπτή της Αγόρευση και περιορίστηκε στους νομικούς ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο. Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Προχωρώ να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή η εγκληματικότητα στη χώρα του είναι αφόρητη και ήταν δύσκολο για τον αιτητή να παραμείνει. Όπως κατέγραψε, μέλη της Boko haram συνοδευόμενη από την κυβέρνηση σκότωσαν αρκετά άτομα και προσπάθησαν να διαφύγουν. Δήλωσε πως η κυβέρνηση σκοτώνει πολλούς ανθρώπους κάθε φορά που διαδηλώνουν και ο αιτητής προσπάθησε να διαφύγει όταν η κυβέρνηση έστειλε ληστές (bandits) για να τον σκοτώσουν. Όπως ανέφερε, δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι κατάγεται από τη Νιγηρία και ανέφερε πως η περιοχή καταγωγής του είναι η πολιτεία Lagos, ενώ από το έτος 2014 μέχρι το 2020 διέμενε στη πολιτεία Taraba, στη περιοχή τοπικής αυτοδιοίκησης (LGA) Jalingo. Ανέφερε πρόσθετα πως οι γονείς του διαμένουν στο χωριό Amanuke, στη πολιτεία Anambra. Όπως ανέφερε, είναι απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ομιλεί την γλώσσα Igbo, την Αγγλική, Hausa και Yoruba. Αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο δήλωσε ότι ήταν πωλητής προϊόντων ομορφιάς.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του γιατί επιθυμούσε να είναι ασφαλής και να απαλλαγεί από τους βοσκούς Fulani, γνωστούς ως ληστές (bandits) και την κυβέρνηση. Ισχυρίστηκε ότι στις 26/06/2019, μέλη της Boko haram και οι κτηνοτρόφοι Fulani εισέβαλαν στο χωριό τους και ακολούθως διαδήλωσαν εναντίον της κυβέρνησης και η κυβέρνηση έστειλε ληστές το βράδυ για να τους σκοτώσουν. Ωστόσο, ο αιτητής σώθηκε από μια ομάδα ανδρών, οι οποίοι τον πήγαν στο χωριό τους σε άλλη πολιτεία, διέρρευσε η πληροφορία στους ληστές για το που βρίσκονταν, εισέβαλαν και σκότωσαν 11 άτομα αλλά ο αιτητής διέφυγε με τη βοήθεια ενός ψαρά.
Κληθείς να εξηγήσει τι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, δήλωσε ότι θα ενημερωθούν τα πρόσωπα αυτά για την επιστροφή του και θα τον σκοτώσουν επειδή συνεργάζονται με την κυβέρνηση. Επιπρόσθετα, ανέφερε πως του επιτέθηκαν επειδή διαμαρτυρήθηκαν εναντίον των κτηνοτρόφων Fulani και ισχυρίστηκε πως δεν θα σταματήσουν να τον ψάχνουν μέχρι να τον πιάσουν. Όπως ανέφερε, ουδέποτε συνελήφθη στην χώρα καταγωγής του και υποστήριξε πως οι αρχές της χώρας του θα του επιτρέψουν την επιστροφή του.
Κατά την υποβολή διευκρινιστικών ερωτήσεων, ο αιτητής ανέφερε ότι πραγματοποιήθηκαν δύο επιθέσεις στο χωριό του από τους Boko haram, τους κτηνοτρόφους Fulani και τους ληστές, οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τη κυβέρνηση. Η πρώτη έγινε στις 17/06/2019 και για τη δεύτερη δεν θυμάται ακριβή ημερομηνία αλλά ιχυρίστηκε ότι τον χτύπησαν στο στομάχι. Ο αιτητής ανέφερε πως δεν γνωρίζει την αιτία της επίθεσης που δέχτηκε. Ανέφερε ότι μετά την επίθεση, κρυβόταν στη πολιτεία Benue από το 2019 μέχρι και το 2020, με τη βοήθεια μιας ομάδας άγνωστων ανδρών.
Ο αιτητής ανέφερε ότι από τον Ιούνιο του 2019 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2020, που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, προσπαθούσε να επιβιώσει με την οικονομική βοήθεια της άγνωστης ομάδας ανδρών, οι οποίοι τον βοήθησαν. Δήλωσε ότι την εν λόγω περίοδο δεν του συνέβη οτιδήποτε και ισχυρίστηκε πως αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του επειδή τα συγκεκριμένα άτομα τον συμβούλευσαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.
Στη βάση των ανωτέρω προβαλλόμενων ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στην Έκθεση-Εισήγησή του σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή και ο δεύτερος αφορά τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του αιτητή από τρεις διαφορετικές ομάδες για άγνωστους λόγους. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθότι ο λειτουργός έκρινε ότι πληρείται τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιοπιστία των προβληθέντων ισχυρισμών, ενώ ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός του και υπέπεσε σε ασάφειες, αντιφάσεις και αοριστίες. Ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε με λεπτομέρεια στην Έκθεση-Εισήγησή του τις ανεπάρκειες του αφηγήματος του αιτητή.
Προχωρώντας στη διερεύνηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού, κρίθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό ότι οι δηλώσεις του αιτητή αποτελούσαν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του, και δεν υπήρχαν εύλογοι λόγοι ως προς την περαιτέρω ανάλυσή τους μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης. Αφού συνεκτιμήθηκαν όλα τα δεδομένα που πλαισίωναν τον εν λόγω ισχυρισμό και τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού επί τούτου, ο ισχυρισμός δεν έτυχε αποδοχής και απορρίφθηκε στο σύνολό του. Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ισχυρισμούς, δηλαδή το προσωπικό προφίλ του αιτητή και τη χώρα καταγωγής του, έκρινε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα σε περίπτωση που ο αιτητής επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του για έναν από τους λόγους του άρθρου 3 (1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α (2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου, αφού η κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του αιτητή, συγκεκριμένα στη πολιτεία Lagos, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν υφίστανται συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, κατέληξε πως δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.
Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τη συνήγορό του, αλλά και από την συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση. Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ, εφόσον μάλιστα δεν αμφισβητείται. Επομένως γίνεται αποδεκτό ότι ο αιτητής είναι Νιγηριανός υπήκοος με τόπο καταγωγής τη πολιτεία Lagos και τελευταίας συνήθους διαμονής την πόλη Jalingo της πολιτείας Taraba.
Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, συμφωνώ με το εύρημα των καθ' ων η αίτηση ότι ο ισχυριζόμενος φόβος δίωξης του αιτητή από τρεις διαφορετικές ομάδες, προβλήθηκε κατά τρόπο γενικό και αόριστο. Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως ο αιτητής στα πλαίσια της επεξήγησης του πυρήνα του αιτήματός του δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες, λεπτομέρειες και πειστικές εξηγήσεις για τον κίνδυνο που επικαλέστηκε ότι διατρέχει, με αποτέλεσμα οι ισχυρισμοί του να μην είναι ευλογοφανείς.
Συγκεκριμένα, ο αιτητής μέσα από τις δηλώσεις του δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον φόβο δίωξης του. Αναφέρθηκε σε δυο επιθέσεις στο χωριό του, από τρεις διαφορετικές ομάδες τους Boko haram, τους κτηνοτρόφους Fulani και τους ληστές, χωρίς να παρέχει πληροφορίες για τις επιθέσεις, τον λόγο που πραγματοποιήθηκαν αλλά και ποια πληροφορία διέρρευσε και αναζητούσαν τον αιτητή. Οι δηλώσεις του ότι οι ομάδες των Boko Haram, κτηνοτρόφων Fulani και ληστών, στάλθηκαν από τη κυβέρνηση δεν τεκμηριώθηκαν και αναφέρει γενικά και αόριστα ότι όλοι γνωρίζουν ότι αυτοί ευθύνονται για τις επιθέσεις.
Ο αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του ανέφερε ότι στην δεύτερη επίθεση που πραγματοποιήθηκε, για την οποία δεν μπορούσε να τοποθετηθεί χρονικά, χτυπήθηκε στο στομάχι του, προσθέτοντας ότι του επιτέθηκαν οι Boko haram, κτηνοτρόφοι Fulani και ληστές. Εντούτοις, στο έντυπο ευαλωτότητας (ερυθρά 21-13 του διοικητικού φακέλου), παρατηρώ ότι ο αιτητής δήλωσε ότι τραυματίστηκε στη πλάτη και συγκεκριμένα από τους Boko Haram.
Μη ευλογοφανή κρίνονται τα λεγόμενα του σχετικά με την ομάδα των άγνωστων ανδρών, οι οποίοι τον βοήθησαν να διαφύγει μετά την επίθεση που έγινε στο χωριό του και του παρείχαν οικονομική βοήθεια για ένα έτος. Ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει με λεπτομέρεια πως ακριβώς τον βοήθησαν οι άνδρες αυτοί να διαφύγει, ούτε να δώσει σαφείς πληροφορίες για τη διαδρομή που ακολούθησε. Αντιφατικές ήταν οι δηλώσεις του ως προς το πότε πραγματοποιήθηκε η επίθεση στο χωριό του, ενώ δήλωσε ότι οι επιθέσεις έγιναν εναντίον και άλλων ατόμων και έκτοτε δεν πραγματοποιήθηκε οτιδήποτε εναντίον του.
Επιπρόσθετα, αντιφατικές είναι οι δηλώσεις του αιτητή ως προς τον τόπο διαμονής του. Στην αρχή της συνέντευξης του ανέφερε πως ο τελευταίος τόπος διαμονής του προτού εγκαταλείψει τη χώρα του αποτελεί η πολιτεία Taraba της Νιγηρίας, στην οποία ζούσε και διατηρούσε την επιχείρηση του από το 2018 μέχρι το 2020, δηλώνοντας μάλιστα ότι δεν έζησε σε άλλη περιοχή (ερυθρό 28 του διοικητικού φακέλου). Σε μετέπειτα στάδιο της συνέντευξης του, ο αιτητής δήλωσε ότι κρυβόταν στο χωριό Otukpo στη πολιτεία Benue από τον Ιούνιο του 2019 μέχρι τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, κληθείς να παραθέσει πληροφορίες για το χωριό δήλωσε ότι δεν γνωρίζει πληροφορίες για το χωριό αυτό (ερυθρό 24-χ6,χ7 του διοικητικού φακέλου).
Κληθείς να διευκρινίσει τον λόγο που δεν ανέφερε ότι το χωριό Otukpo στη πολιτεία Benue ήταν ο τελευταίος τόπος διαμονής του, δήλωσε ότι στην πολιτεία Taraba διατηρούσε την επιχείρηση του και ότι στο χωριό Otukpo κρυβόταν και δεν ήταν ο τόπος όπου διέμενε (ερυθρό 25-χ2 του διοικητικού φακέλου) Επιπρόσθετα, παρατηρώ ότι στο διαβατήριο του αιτητή, που βρίσκεται στο ερυθρό 6 του διοικητικού φακέλου, το οποίο εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 2020, περιοχή της αρχής από την οποία εκδόθηκε αναγράφεται η πόλη Jalingo, στοιχείο που ανατρέπει τα λεγόμενα του ως προς την παραμονή του στη πολιτεία Benue και μάλιστα όπως ισχυρίστηκε την περίοδο προτού αναχωρήσει από τη χώρα του.
Επιπρόσθετα, διαπιστώνεται αοριστία στα λεγόμενά του σε σχέση με τις απειλές που ισχυρίστηκε ότι αντιμετώπισε, αλλά και αδυναμία του να εξηγήσει με σαφήνεια γιατί οι διώκτες του θα συνέχιζαν να τον αναζητούν μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που αποδυναμώνει περαιτέρω την εσωτερική του αξιοπιστία. Όταν ρωτήθηκε ποιος θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για εκείνον στην πατρίδα του, απάντησε ότι δεν γνωρίζει, γεγονός που δεν συνάδει με την εικόνα κάποιου που ισχυρίζεται ότι βρίσκεται υπό άμεση απειλή. Η έλλειψη σαφών και συνεκτικών απαντήσεων, οι αντιφάσεις του αφηγήματός του και η αδυναμία του αιτητή να τεκμηριώσει βασικούς ισχυρισμούς τους, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η εσωτερική του αξιοπιστία δεν τεκμηριώνεται.
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, πραγματοποίησα έρευνα σε πηγές πληροφόρησης εκ της οποίας διαπιστώθηκε ότι η πολιτεία Taraba αποτελεί πεδίο συγκρούσεων για την ιδιοκτησία της γης μεταξύ εθνοτικών ομάδων (κυρίως αγροτικών κοινοτήτων), οι κύριοι παράγοντες της βίας είναι οι εθνοκοινοτικές πολιτοφυλακές και οι κρατικές δυνάμεις ασφαλείας. Το έτος 2020, η πολιτεία Taraba ήταν επίσης πεδίο βίας μεταξύ κτηνοτρόφων και αγροτών.[1] Σε έκθεση Nigeria Watch για το 2023, η πολιτεία Taraba αποτελεί μια τις πολιτείες που επλήγησαν περισσότερο από τις συγκρούσεις μεταξύ αγροτών και κτηνοτρόφων στη Νιγηρία.[2]
Από τις πιο πάνω πληροφορίες που παρατέθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, επιβεβαιώνεται εν μέρει η δραστηριοποίηση κτηνοτρόφων, ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται ειδικά το προσωπικό ζήτημα του αιτητή ή εν πάση περιπτώσει οποιαδήποτε σύνδεση του αιτητή με τις συγκεκριμένες ομάδες. Ενόψει της μη στοιχειοθετηθείσας εσωτερικής αξιοπιστίας των σχετικών ισχυρισμών του αιτητή για τους λόγους που εκτενώς αναλύονται ανωτέρω, ο ισχυρισμός του περί φόβου δίωξης του από τις τρεις διαφορετικές ομάδες, Boko haram, κτηνοτρόφους Fulani και ληστές, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός και ως εκ τούτου απορρίπτεται στο σύνολό του.
Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου): «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής [.]».
Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παράγραφοι 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).
Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών του, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή του να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.
Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει βάσιμο φόβο δίωξης (βλ. απόφασή στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020).
Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Από τα όσα ισχυρίστηκε ο αιτητής σε κάθε στάδιο εξέτασης του αιτήματός του, προκύπτει πως πρόβαλε αόριστους και γενικόλογους ισχυρισμούς, χωρίς να είναι σε θέση να δώσει επαρκείς εξηγήσεις, λεπτομέρειες και πληροφορίες σχετικά με τον πυρήνα του αιτήματός του, ενώ ταυτόχρονα υπέπεσε σε αντιφάσεις και ασυνέπειες.
Διαφαίνεται πως ο αιτητής είχε αρκετές ευκαιρίες κατά το στάδιο της συνέντευξής του να αναπτύξει με κάθε λεπτομέρεια τον πυρήνα του αιτήματός του και να θεμελιώσει τον φόβο δίωξης στο πρόσωπό του από τους κατ' ισχυρισμό φορείς δίωξης του στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής ούτε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας που είχε την δικονομική δυνατότητα εκπροσωπούμενος από συνήγορο, δεν κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς του, να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του και να καλύψει τα κενά και τις αντιφάσεις που εντοπίστηκαν κατά τη συνέντευξή του. Ενόψει τούτων, ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με αξιοπιστία τους προβληθέντες ισχυρισμούς που θα τον ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.
Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.
Ο λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι τόπος καταγωγής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του επρόκειτο για την πολιτεία Lagos της Νιγηρίας, διεξήγαγε έρευνα για τη γενική κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω πολιτεία, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Συμπληρωματικά, στα πλαίσια της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχώρησα σε έρευνα σε έγκυρες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, την πόλη Jalingo της πολιτείας Taraba της Νιγηρίας.
Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από τις 22/02/2024 έως τις 07/03/2025 στην πολιτεία Taraba της Νιγηρίας, τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή, καταγράφηκαν συνολικά 83 περιστατικά ασφαλείας και 118 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 7 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 5 εξεγέρσεις (7 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 34 μάχες (43 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 37 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (68 απώλειες ανθρώπινων ζωών).[3] Σύμφωνα με την ίδια πηγή για το ως άνω χρονικό διάστημα, στη πόλη Jalingo της πολιτείας Taraba, καταγράφηκαν συνολικά 9 περιστατικά ασφαλείας και 2 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 1 μάχη (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής),5 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 1 εξέγερση (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής) και 2 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (2 απώλειες ανθρώπινης ζωής).[4] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Taraba της Νιγηρίας ανέρχεται σε 3,609,800 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.[5]
Θα πρέπει να αναφερθεί πως σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από τη βάση δεδομένων της ACLED ("Armed Conflict Location and Event Data Project") για το διάστημα από 22/02/2024 έως 07/03/2025, στην πολιτεία Lagos τόπος καταγωγής του αιτητή, καταγράφηκαν συνολικά 211 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 111 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 75 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 28 εξεγέρσεις (18 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 80 μάχες (82 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 28 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (11 απώλειες ανθρώπινων ζωών).[6]
Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, ενήλικας, νεαρής ηλικίας, υγιής, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, πλήρως ικανός προς εργασία, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας και διαθέτει επίσης και υποστηρικτικό πλαίσιο στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.
Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του δυνάμει του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την Κ.Δ.Π. 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, ούτε ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.
Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447). Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βΒλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.
Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιον τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, διεξήγαγαν τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό απόφαση, η οποία είναι εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Η συνήγορος του αιτητή ισχυρίζεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας κατά παράβαση των άρθρων 26 και 28 του Ν.158(Ι)/1999. Η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει εάν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο που βασίστηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414).
Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. Στέφανος Φράγκου v. Κυπριακή Δημοκρατίας, (1998) 3ΑΑΔ 270).
Η αιτιολογία της απόφασης του διοικητικού οργάνου συμπληρώνεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371). Η δυνατότητα αυτή υπάρχει όταν τα στοιχεία που βρίσκονται στο φάκελο του Δικαστηρίου συνδέονται με την απόφαση και αποκαλύπτουν τους λόγους που οδήγησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου, μπορεί να λεχθεί ότι αυτά βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω από την προσβαλλόμενη απόφαση και ούτως ή άλλως διαφαίνεται η αιτιολογία της απόφασης και από το κείμενό της (Ηλιόπουλος ν. Α.Η.Κ., Α.Ε. 2452, ημερομηνίας 21.7.2000, Χρυστάλλα Συμεωνύδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 911/93 κ.α., ημερ. 18.4.97). Συνεπώς, από όσα έχω επεξηγήσει ανωτέρω προκύπτει ότι, το αρμόδιο όργανο έλαβε δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση και ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.
Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Country Guidance: Nigeria; Common analysis and guidance note, October 2021, 143
https://www.ecoi.net/en/file/local/2063766/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf
[2] Nigeria Watch, Annual Report 2023,11, διαθέσιμο σε: https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports/NGA-Watch-Report23VF.pdf
[3] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 22.02.2024 – 07.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria ADMIN UNIT: Taraba)
[4] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 22.02.2024 – 07.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Taraba, LOCATION: Jalingo)
[5] City Population, Nigeria, Taraba, διαθέσιμο σε, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/
[6] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 22.02.2024 – 07.03.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria ADMIN UNIT: Lagos)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο