ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 628/22
28 Απριλίου, 2025
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
F. E.
Αιτήτριας
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
.........
Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόρος για την Αιτήτρια
Ν. Κουρσάρης (κ.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Δημοκρατία του Καμερούν (στο εξής: το Καμερούν). Περί τις 3.10.2019, εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί τις 7.10.2019 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Ακολούθως, στις 6.10.21 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό, ο οποίος στις 18.11.2021 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 26.11.2021 και εκδόθηκε ταυτόχρονα απορριπτική απόφαση επί της αίτησής της για διεθνή προστασία και απόφαση επιστροφής. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 17.1.2022, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
3. Με την ένορκή της δήλωση ημερομηνίας 5.4.2023, καθώς και την συμπληρωματική αυτής, ημερομηνίας 18.8.2023, η Αιτήτρια προσκόμισε επιπλέον μαρτυρία προς υποστήριξη των αιτιάσεών της, η οποία καταγράφεται αναλυτικά στη συνέχεια.
4. Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης και υποβάλλουν ότι αυτή αποτελεί προϊόν δέουσας έρευνας. Είναι η θέση τους ότι οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας δεν στοιχειοθετούν κανένα λόγο προσφυγής και δεν αποσείουν το βάρος απόδειξης που είναι στους ώμους της προκειμένου να αποδείξει βάσιμους λόγους δίωξης για τουλάχιστον έναν από τους προβλεπόμενους στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου λόγους. Ούτε, ως υποστηρίζουν, απέδειξε ότι μπορεί να τύχει του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 19(2) του ιδίου νόμου. Εμμένουν δε στο ορθό της κατάληξής τους περί απόρριψης της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας, εφόσον, μεταξύ άλλων υποβλήθηκε επαρκής αριθμός ερωτήσεων στην Αιτήτρια, λήφθηκαν υπόψη οι απαντήσεις της σε συνάρτηση και με πληροφορίες αναφορικά με τη χώρα καταγωγής της και εντέλει ο Προϊστάμενος κατέληξε ορθώς ότι η εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία της Αιτήτριας δεν τεκμηριώθηκαν και κατ΄επέκταση δεν τεκμηριώθηκε η υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
5. Με την απαντητική της γραπτή αγόρευση η συνήγορος της Αιτήτριας εμμένει στη θέση της πως πληρούνται οι όροι που τίθενται εκ των άρθρων 3 έως και 3Δ του περί Προσφύγων Νόμου για την υπαγωγή της αιτούσας σε προσφυγικό καθεστώς ως ανήκουσα σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα λόγω του ότι είναι γυναίκα και θύμα βίας ή/και σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή/και εμπορίας προσώπων. Παραπέμπει περαιτέρω στην έκθεση εισήγηση των Καθ΄ων η αίτηση (ερ. 68 του διοικητικού φακέλου [στο εξής: δ.φ.], όπου διαπιστώνεται η ύπαρξη θυμάτων εμπορίας στο Καμερούν. Επίσης, ως προς το ζήτημα του μελλοντοστραφούς κινδύνου τεκμαίρεται βάσει ανάγνωσης εξωτερικών πηγών ότι το Καμερούν ως κρατική οντότητα δεν πληροί τα στοιχεία ενός φορέα προστασίας, αλλά ούτε υπάρχουν φορείς ή και οργανώσεις που εξασφαλίζουν αποτελεσματική και σταθερή προστασία στα θύματα. Προς τεκμηρίωση της θέσης της η συνήγορος της Αιτήτριας παραπέμπει και υιοθετεί πλήρως το περιεχόμενο της απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου στην προσφυγή 126/2023, ημερ. 30.1.2024 ως προς τις εξωτερικές πηγές που χρησιμοποίησε αναφορικά με την έμφυλη βία εναντίον των γυναικών στο Καμερούν και την ανεπάρκεια του κράτους ως δυνάμενος φορέας προστασίας. Τέλος, προβάλλει εκ νέου ότι όλως επικουρικώς η Αιτήτρια εμπίπτει και στις προϋποθέσεις της συμπληρωματικής προστασίας λόγω απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης, καθώς δεδομένου του προβλήματος της ψυχικής της υγείας, διατρέχει κίνδυνο έλλειψης περίθαλψης, εγκατάλειψης και στιγματισμού στην χώρα καταγωγής της.
Νομικό Πλαίσιο
6. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύει της προστασίας της χώρας ταύτης».
7. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
8. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
9. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.
10. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
11. Ως προς τον μόνο προωθούμενο από την Αιτήτρια ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιόν του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της de novo και ex nunc (Βλ. Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). Η Αιτήτρια αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, πλάνη, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, η Αιτήτρια εκπροσωπούμενη και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς της και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελής χαρακτηρίζεται ο λόγος προσφυγής, ο οποίος ακόμα και αν γίνει δεκτός δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].
12. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).
13. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνω συναφώς τα ακόλουθα: Κατά την καταγραφή της αίτησής της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα της εξαιτίας της πολιτικής κρίσης αλλά και της σεξουαλικής παρενόχλησης που υπέστη το διάστημα που ζούσε με την θεία της στην πόλη Muyuka το έτος 2016. Το διάστημα εκείνο και ενόσω βρισκόταν στο σχολείο, ισχυρίζεται ότι έλαβαν χώρα μαζικές δολοφονίες, συνεπεία μιας ένοπλης επίθεσης από μια ομάδα και αναγκάστηκε μαζί με τους υπόλοιπους να τρέξει για την ζωή της. Μην γνωρίζοντας προς τα πού να κατευθυνθεί, διέφυγε στο δάσος για να βρει καταφύγιο. Εκεί ισχυρίστηκε ότι την προσέγγισε μια ομάδα ανδρών και υποκρινόμενοι ότι ήθελαν να την βοηθήσουν, την οδήγησαν σε ένα δωμάτιο και την κακοποίησαν σεξουαλικά. Την επόμενη ημέρα, κάποιος άκουσε τις φωνές της και αφού την απευλευθέρωσε, την οδήγησε στην Douala. Ο άντρας αυτός, όπως καταγράφει η Αιτήτρια, προσφέρθηκε να την βοηθήσει να φύγει από την χώρα και κανόνισε να τη στείλει στη Δημοκρατία, ώστε να συνεχίσει τις σπουδές της, ενώ της υποσχέθηκε ότι μετά την άφιξή της θα την παραλάβει ένας φίλος του. Ωστόσο, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ο άντρας που την παρέλαβε από το αεροδρόμιο στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, της αφαίρεσε τα ταξιδιωτικά της έγγραφα και την εξανάγκασε στην πορνεία (ερ. 3 του δ. φ.).
14. Στο έντυπο αναφοράς ειδικών αναγκών αιτητή διεθνούς προστασίας, σημειώθηκε πως η Αιτήτρια υπήρξε θύμα σεξουαλικής βίας, διότι από τα λεγόμενά της προκύπτει ότι έπεσε θύμα βιασμού στο Καμερούν και θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές. Για τα ανωτέρω σημειώνεται ότι ενημερώθηκε το Γραφείο Ευημερίας (ερυθρό 8 του διοικητικού φακέλου).
15. Κατά την διάρκεια της προσωπικής της συνέντευξης και ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η Αιτήτρια δήλωσε ότι είναι καμερουνέζικης καταγωγής με τόπο γέννησης την πόλη Buea (γεννηθείσα το 1993) και τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής την πόλη Muyuka της Νοτιοδυτικής Επαρχίας του Καμερούν («Southwest Region») (ερυθρό 68, 3Χ του διοικητικού φακέλου). Περαιτέρω, ως προς τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις δήλωσε χριστιανή και ως προς την εθνοτική της καταγωγής «Bayange» (ερυθρό 69, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, αναφορικά με το μορφωτικό της επίπεδο, δήλωσε πως έχει λάβει δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη χώρα καταγωγής της (ερυθρό 69, 2Χ του διοικητικού φακέλεου), ομιλεί πέραν της αγγλικής και τη γαλλική ενώ σε σχέση με το επαγγελματικό της προφίλ δήλωσε άνεργη, καθότι συντηρούνταν οικονομικά από τη θεία της με την οποία και διέμενε (ερυθρό 68, 2Χ του διοικητικού φακέλου). Όσον αφορά δε στην οικογενειακή της κατάσταση δήλωσε άγαμη και άτεκνη. Τέλος, ανέφερε πως έχει επτά (7) αδέρφια, των οποίων την τοποθεσία αγνοεί, εικάζοντας πως ενδέχεται να κρύβονται λόγω της κατάστασης ασφαλείας. Ομοίως, άγνωστη παραμένει και η τύχη των γονέων της καθώς και της θείας της (ερυθρό 69, 3Χ του διοικητικού φακέλου).
16. Ως προς το ταξίδι που ακολούθησε για την είσοδό της στην Δημοκρατία, η Αιτήτρια προέβαλε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν αεροπορικώς από την Douala στις 2.10.2019 και μέσω Τουρκίας προσγειώθηκε στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές την ίδια ημέρα. Το ταξίδι αυτό οργάνωσε ένας Καμερουνέζος, ονόματι A., που την βοήθησε να φύγει από την Muyuka, της προσέφερε καταφύγιο στην Douala και της εξασφάλισε τα ταξιδιωτικά της έγγραφα, ισχυριζόμενος ότι με τον τρόπο αυτό θα την στείλει στη Δημοκρατία να συνεχίσει τις σπουδές της. Η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι ο άντρας αυτός την εξαπάτησε και απώτερος σκοπός του ήταν να την εμπλέξει σε κύκλωμα πορνείας, καθότι, όπως περιγράφει, ο άντρας που την παρέλαβε από το αεροδρόμιο μετά την άφιξή της, της απέσπασε τα έγγραφα και κατόπιν την έκλεισε σε ένα σπίτι για να την εκδίδει σεξουαλικά. Το ίδιο βράδυ ισχυρίστηκε πως αναγκάστηκε να κοιμηθεί με έναν άντρα που της έφεραν στο δωμάτιο και την επόμενη ημέρα κατάφερε να δραπετεύσει και να περάσει στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση περιοχές της Δημοκρατίας, όπου λίγες ημέρες αργότερα υπέβαλε την αίτηση ασύλου. Ερωτηθείσα αν υπήρξε κάποια οικονομική συμφωνία ανάμεσα σε αυτήν και τον κ. A., βάσει της οποίας να του οφείλει ορισμένο χρηματικό ποσό, η Αιτήτρια απάντησε αρνητικά (για όλα τα ανωτέρω βλ. ερυθρά 66-67 του διοικητικού φακέλου).
17. Ως προς τους λόγους που την ώθησαν να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης επανέλαβε κατά βάση όσα κατέγραψε στην αίτησή της. Πιο αναλυτικά, ως γενικό λόγο προέβαλε την πολιτική αστάθεια στην χώρα της, της οποίας ισχυρίζεται πως είναι θύμα. Όπως εξηγεί, περί τις αρχές Ιουνίου του 2019 ενόσω βρισκόταν στο σχολείο της, βίωσε μια ένοπλη επίθεση στην πόλη με φωτιές και πυροβολισμούς, εξαιτίας της οποίας ο κόσμος τράπηκε σε φυγή. Το ίδιο έπραξε και η ίδια, αλλά επιστρέφοντας στην οικία της είδε τη θεία της να εγκαταλείπει το σπίτι παίρνοντας τα παιδιά της, και ούσα μονάχη αποφάσισε να καταφύγει στις θαμνώδεις εκτάσεις για να είναι ασφαλής. Εκείνη τη νύχτα την προσέγγισαν τέσσερις (4) άνδρες, τους οποίους νόμισε για φυγάδες, αλλά ισχυρίζεται πως την βίασαν και την εγκατέλειψαν. Όταν ανέκτησε τις δυνάμεις της βγήκε στον κεντρικό δρόμο, είδε τον κ. A. (Βλ. ανωτέρω παρ. 15), ο οποίος εκείνη τη στιγμή εγκατέλειπε οδικώς την πόλη μαζί με την οικογένειά του και προσφέρθηκε να την μεταφέρει στην Douala. Η Αιτήτρια έμεινε στην οικία τους στην Douala για πάνω από δύο (2) μήνες, βοηθώντας στις δουλειές του σπιτιού, ώσπου μια ημέρα ο κ. A. της είπε ότι θα την βοηθήσει να φύγει από την χώρα και να συνεχίσει τις σπουδές της στο εξωτερικό που ήταν το πάθος της. Όταν η Αιτήτρια τον ρώτησε για ποιόν λόγο ήθελε να τη βοηθήσει, δεδομένου ότι δεν είχε χρήματα ή οικογένεια, της είπε ότι την θεωρούσε πλέον μέλος της οικογένειάς του. Η Αιτήτρια εξηγεί εκ των υστέρων πως ο κ. A. ήταν ένας διακινητής μπλεγμένος σε κύκλωμα εμπορίας προσώπων. Κατόπιν, της εξασφάλισε τα ταξιδιωτικά της έγγραφα και της είπε ότι στη Δημοκρατία θα την παραλάβει ένας φίλος του. Ωστόσο, ο άνθρωπος που την παρέλαβε, τελικά, την οδήγησε σε ένα σπίτι, την έκλεισε σε ένα δωμάτιο και έστειλε έναν άντρα για να «κοιμηθεί» μαζί της. Όπως στην συνέχεια της εξήγησε ο φίλος του κ. A., που ήταν και ιδιοκτήτης του σπιτιού, οι σπουδές της στη Δημοκρατία ήταν πρόφαση και ο πραγματικός σκοπός του ταξιδιού της ήταν να οδηγηθεί στην πορνεία, ως ένας τρόπος να αποπληρώσει τα έξοδα του ταξιδιού της. Η Αιτήτρια δήλωσε πως μη έχοντας επιλογή αναγκάστηκε να «κοιμηθεί» με τον άντρα που της στείλανε, αλλά την επόμενη ημέρα κατάφερε να δραπετεύσει από το σπίτι και με την βοήθεια ενός περαστικού να εισέλθει στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές (για όλα τα ανωτέρω βλ. ερυθρά 66, 1Χ-3Χ και 65, 1Χ του διοικητικού φακέλου).
18. Στη συνέχεια, υποβλήθηκαν διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα στην Αιτήτρια, προκειμένου να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα γεγονότα της αφήγησής της. Η Αιτήτρια προέβαλε ότι δράστες της ένοπλης επίθεσης που έλαβε χώρα το 2019 στην Muyuka ήταν οι αποσχιστές «Ambazonians», διότι είχαν διατάξει την ημέρα εκείνη να μην βγει κανένας από το σπίτι του, ώστε να ερημώσει η πόλη («ghost town»), αλλά η Κυβέρνηση εναντιώθηκε και ζήτησε από τον κόσμο να μην υπακούσει και να βγει στους δρόμους. Αυτό εξόργησε τους Ambazonians οι οποίοι ξεκίνησαν να πυροβολούν. Ερωτηθείσα πώς η πολιτική κρίση του Καμερούν επηρέασε την ζωή της, η Αιτήτρια απάντησε ότι, κατά πρώτον, αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές της, και, εν συνεχεία, έπεσε θύμα βιασμού δύο φορές, μια στο Καμερούν και μια στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δμοκρατίας περιοχές, εξαιτίας των οποίων στην πορεία υποβλήθηκε σε αρκετές ιατρικές εξετάσεις και έφτασε ακόμα και να χειρουργηθεί. Περαιτέρω, η Αιτήρια δήλωσε πως δεν είχε πρόθεση να εγκαταλείψει την χώρα της αν δεν συνέβαιναν τα πιο πάνω γεγονότα και πως ουδέποτε της πέρασε από το μυαλό ότι ο κ. A. είχε σκοπό να την εκμεταλλευτεί, διότι είχαν μια πολύ καλή σχέση. Κληθείσα να δώσει περισσότερες πληροφορίες για την ημέρα της επίθεσης, ανέφερε ότι οι δρόμοι ήταν γεμάτοι κόσμο που έτρεχε και της πήρε σαράντα πέντε λεπτά (45’) να φτάσει στο σπίτι της θείας της τρέχοντας, αλλά δεν την βρήκε εκεί. Εντελώς μόνη, χωρίς φαγητό ή νερό, κρύφτηκε στις θαμνώδεις εκτάσεις όπου έπεσε θύμα ομαδικού βιασμού από τέσσερις άντρες, τους οποίους στην αρχή νόμισε για αποσχιστές. Μετά την σεξοαυλική κακοποίηση που δέχτηκε, την εγκατέλειψαν και μόλις ανέκτησε τις δυνάμεις της βγήκε στον κεντρικό δρόμο όπου την περιμάζεψε ο κ. A. Την επόμενη ημέρα, αφού του εξήγησε τί της είχε συμβεί, ο κ. A. την μετέφερε σε μια κλινική για εξετάσεις σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και της χορηγήθηκαν αντιβιοτικά για λίγες ημέρες. Ερωτηθείσα για ποιόν λόγο δεν επεδίωξε να βρει την οικογένειά της, απάντησε ότι δεν μπορούσε γιατί δεν είχε τηλέφωνο και συνεπώς δεν γνωρίζει πού βρίσκονται (ερυθρό 64 του διοικητικού φακέλου).
19. Εν συνεχεία, η Αιτήτρια κλήθηκε να απαντήσει σε πρόσθετες ερωτήσεις αναφορικά με τον κ. A. Δήλωσε πως ξαφνιάστηκε με την πρωτοβουλία του να την βοηθήσει και πως ούσα αποκομμένη από την οικογένειά της εκτίμησε τον τρόπο που της συμπεριφέρθηκε. Επιθυμία της ήταν να συνεχίσει τις σπουδές της στη αγγλική και στη γαλλική. Δεν της δόθηκε η επιλογή να μεριμνήσει μόνη της για τα ταξιδιωτικά της έγγραφα, την έκδοση των οποίων ανέλαβε αποκλειστικά ο κ. A.. Κατά την παραμονή της στην οικία του, είχαν μια πολύ καλή σχέση και συνεισέφερε στο νοικοκυριό. Όσον αφορά στον άντρα που την παρέλαβε από το αεροδρόμιο στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές, προέβαλε ότι ήταν αφρικανός, ηλικίας 38-40, αγνώστου καταγωγής και δεν γνωρίζει άλλες πληροφορίες για το αν την αναζητά ή όχι (ερυθρό 63 του διοικητικού φακέλου).
20. Ερωτηθείσα για το τί είναι αυτό που φοβάται ότι θα της συμβεί σε περίπτωση επιστροφής της στο Καμερούν, η Αιτήτρια δήλωσε πως η επαρχία απ’ όπου προέρχεται δεν είναι ασφαλής, αγνοεί την τύχη της οικογένειάς της και ανησυχεί μήπως τα όσα βίωσε επεναληφθούν. Η δε κρίση έχει επεκταθεί και στις γαλλόφωνες περιοχές. Ερωτηθείσα αν υπάρχουν οργανώσεις και φορείς που παρέχουν βοήθεια σε θύματα trafficking στο Καμερούν, η Αιτήτρια απάντησε πως δεν γνωρίζει (ερυθρό 63-62 του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, ερωτηθείσα για ποιόν λόγο ζούσε με την θεία της (η οποία ήταν η μικρότερη αδεφή της μητέρας της Αιτήτριας) στο Καμερούν και όχι με την οικογένειά της, απάντησε πως την έστειλαν να μείνει με την θεία της για να φροντίζει τα μικρά παιδιά της. Οι δε γονείς της το διάστημα εκείνο ήταν αγρότες στην περιοχή Mamfe, 200 χλμ από την Muyuka. Ερωτηθείσα πώς είναι σε θέση να γνωρίζει ότι οι γονείς της κρύβονται, εφόσον δεν έχει επικοινωνία μαζί τους, απάντησε πως το υποθέτει, επειδή διάβασε στις εφημερίδες ότι πολύς κόσμος κρύβεται στις θαμνώδεις εκτάσεις (ερυθρό 61 του διοικητικού φακέλου).
21. Επιπρόσθετα, η Αιτήτρια κλήθηκε να απαντήσει σχετικά με τον λόγο για τον οποίο ο κ. A. και η οικογένειά του βρίσκονταν στη Muyuka, δεδομένου ότι από τα λεγόμενά της προκύπτει ότι εκείνοι έμεναν στην Douala, αλλά η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει περαιτέρω πληροφορίες. Ερωτηθείσα για ποιόν λόγο δεν προσπάθησε να εντοπίσει τους γονείς της όλον αυτό το διάστημα, απάντησε ότι καταβάλει προσπάθειες να έρθει σε επαφή μαζί τους μέσω της εφαρμογής «Facebook» αλλά απ’ ό,τι πληροφορήθηκε από το διαδίκτυο πολλοί Καμερουνέζοι λόγω της κρίσης έχουν διαφύγει στη Νιγηρία. Ερωτηθείσα, αν ζήτησε βοήθεια από τον κ. A. για να εντοπίσει τους γονείς της απάντησε πως δεν ήταν εφικτό. Επίσης, δήλωσε πως δεν επιθυμεί να επιστρέψει στην Muyuka, διότι δεν γνωρίζει πού βρίσκεται η θεία της και η περιοχή τής γεννά κακές αναμνήσεις. Τέλος, η Αιτήτρια επιβεβαίωσε πως δεν υπήρξε ποτέ μέλος κάποιας ακτιβιστικής ή/και πολιτικής οργάνωσης στην χώρα καταγωγής της και πως ουδέποτε συλλήφθηκε ή/και κρατήθηκε από τις αρχές για οποιονδήποτε λόγο (ερυθρό 59 του διοικητικού φακέλου).
22. Με το πέρας της συνέντευξης και αφού ενημερώθηκε για τα επόμενα στάδια της διαδικασίας, η Αιτήτρια έθεσε την υπογραφή της στο πρακτικό της συνέντευξης επιβεβαιώνοντας ότι όλα όσα καταγράφηκαν ανταποκρίνονται στις πραγματικές της δηλώσεις. Προσκόμισε δε τα εξής αποδεικτικά έγγραφα:
- Βιβλιάριο εγγραφής αλλοδαπού στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (ερυθρά 53-56 του διοικητικού φακέλου).
- Άρθρο με τίτλο «Η σεξουαλική βία είναι διάχυτη στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν», από Jess Craig για Al Jazeera, ημερομηνίας 29.4.2021[1] (ερυθρά 51-51 του διοικητικού φακέλου).
- Άρθρο με τίτλο «Ξεχασμένοι πρόσφυγες του Καμερούν στην Νιγηρία», από Katrin Gänsler για Deutsche Welle (DW), ημερομηνίας 7.12.2028[2] (ερυθρά 49-50 του διοικητικού φακέλου)
- Ιατρικά έγγραφα από ιατρικές μονάδες της Δημοκρατίας, μεταξύ των οποίων:
- Γνωμάτευση ακτινολόγου με παραπεμπτικό αιτούμενης εξέτασης υπερήχου κοιλίας, ημερομηνίας 12.3.2020 (ερυθρό 20)
- Αιματολογικές εξετάσεις, ημερομηνίας 12.3.2020 (ερυθρά 21-23,) και ημερομηνίας 2.12.2020 (ερυθρά 26-27,35)
- Προεγχειρητικές οδηγίες (ερυθρά 24-25)
- Γνωμάτευση ακτινολόγου με παραπεμπτικό αιτούμενης εξέτασης υπερήχου έσω γεννητικών οργάνων, ημερομηνίας 14.8.2020 (ερυθρά 28-31).
- Συνοδευτικό δελτίο ασθενή με το ιατρικό ιστορικό της Αιτήτριας απευθυνόμενο στον ουρολόγο (ερυθρό 32)
- Γνωμάτευση ακτινολόγου με κλινικό εύρημα «Άλγος ΔΕ νευρικής χώρας» και παραπεμπτικό για πυελογραφία, ημερομηνίας 4.9.2020 (ερυθρό 33)
- Έντυπο εξέτασης σπέρματος. Σημειώνεται ότι το εν λόγω έγγραφο ουδεμία σχέση έχει με το πρόσωπο της Αιτήτριας καθότι αφορά άρρεν ασθενή με διαφορετικό όνομα (ερυθρό 34).
- Έντυπο εισαγωγής λόγω ομφαλοκήλης (ερυθρό 36)
- Ιστορικό και αγωγή πρεοεγχειρητικά για ομφαλοκήλη (ερυθρό 37).
- Συνοδευτικό δελτίο ασθενή με το ιατρικό ιστορικό της Αιτήτριας απευθυνόμενο στον χειρουργό (ερυθρό 38)
- Ιατρική γνωμάτευση γαστρεντερολόγου (ερυθρό 39)
- Γνωμάτευση ακτινολόγου για ακτινογραφία θώρακα προεγχειρητικά, ημερομηνίας 1.12.2020 (ερυθρό 40)
- Έγγραφα επί της πλαστικής αποκατάστασης ομφαλοκήλης στην οποία υποβλήθηκε η Αιτήτρια στις 8.12.2020 (ερυθρά 41-48).
23. Αξιολογώντας τις ανωτέρω δηλώσεις της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν τρεις (3) ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος αναφορικά με την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία τα Αιτήτριας, ο δεύτερος αναφορικά με τον βιασμό της Αιτήτριας από τέσσερις άντρες έπειτα από επίθεση των αποσχιστών στην περιοχή Muyuka και ο τρίτος αναφορικά με το ότι η Αιτήτρια εξαναγκάστηκε σε πορνεία παρότι της υποσχέθηκαν ότι θα έρθει στην Κύπρο για να συνεχίσει τις σπουδές της.
24. Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό της Αιτήτριας, οι Καθ’ ων κατέγραψαν τις δηλώσεις της ως προς τα βασικά στοιχεία του προφίλ της (ενδεικτικά: Καμερουνέζα υπήκοος με τόπο γέννησης την πόλη Buea, άγαμη, άτεκνη, μέλος της φυλής Bayange, χριστιανή, απόφοιτη δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, χωρίς προηγούμενη εργασιακή εμπειρία). Στη συνέχεια, απέρριψαν τον ισχυρισμό ως προς τον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής της, ήτοι την πόλη Muyuka. Όπως εκτίθεται στην έκθεση εισήγηση, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης, έκριναν ότι υπάρχουν «βάσιμες αμφιβολίες» για το ότι η Αιτήτρια προέρχεται από τη Muyuka, καθώς δεν ήταν σε θέση να περιγράψει λεπτομερώς την τοποθεσία. Πιο συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι δεν υπήρχε ποτάμι κοντά στην περιοχή ενώ οι πηγές αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός μεγάλου ποταμού, Mungo, υποστήριξε ότι δεν υπάρχει κανένα εθνικό πάρκο ή βουνό, παρότι οι πηγές φανερώνουν το Εθνικό Πάρκο «Όρος Καμερούν» με ενεργό ηφαίστειο που αποτελεί το ψηλότερο βουνό στη Δυτική και Κεντρική Αφρική και, τέλος, δήλωσε ότι η ξηρή περίοδος διαρκεί από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο και ότι η περίοδος των βροχών είναι από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο. Είναι θέση των Καθ’ ων η αίτηση ότι από ένα άτομο που υποτίθεται ότι έζησε στην περιοχή όλη του τη ζωή θα περίμενε κανείς να μπορεί να προσδιορίσει αυτές τις περιόδους με περισσότερες λεπτομέρειες, αφού σύμφωνα με τα ευρήματά τους, η ξηρή περίοδος διαρκεί από τον Νοέμβριο έως τον Φεβρουάριο και η περίοδος των βροχών από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο (βλ. ερυθρό 60, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Μολονότι η πόλη Muyuka εντοπίζεται στους διεθνείς χάρτες, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω οι Καθ’ ων η αίτηση θεώρησαν την εξωτερική αξιοπιστία ως μη τεκμηριωμένη και, κατ’ αποτέλεσμα, απέριψαν τον ισχυρισμό στο σύνολό του.
25. Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό της Αιτήτριας, ήτοι τον βιασμό της στο Καμερούν από ομάδα αποσχιστών, αυτός έτυχε αποδοχής από τους Καθ’ ων, καθότι κρίθηκε πως η αφήγηση της Αιτήτριας ήταν συνεκτική, συγκεκριμένη και συνεπής. Οι δε εξωτερικές πηγές πράγματι φανερώνουν ότι ο βιασμός είναι ένα κοινό φαινόμενο στη Δημοκρατία του Καμερούν και, συνεπώς, εκτιμούν πως η Αιτήτρια ήταν σε θέση να θεμελιώσει τις δηλώσεις της.
26. Αντιθέτως, ο τρίτος ισχυρισμός της Αιτήτριας, αναφορικά με το ότι της υποσχέθηκαν ότι θα ταξιδέψει στη Δημοκρατία για να συνεχίσει τις σπουδές της αλλά την εξανάγκασαν στην πορνεία, δεν έγινε αποδεκτός. Κρίθηκε ειδικότερα, ότι η Αιτήτρια δεν ήταν πειστική στους ισχυρισμούς της για το πώς την βρήκε ο κ. A. στην Muyuka και της προσέφερε προστασία στην Douala. Επίσης, παρά τη δίμηνη παραμονή της στο σπίτι του κ. A., του κατ’ ισχυρισμού διακινητή της, η Αιτήτρια δεν κατάφερε να μάθει περισσότερες πληροφορίες για το πρόσωπό του. Επιπρόσθετα, είναι θέση των Καθ΄ων η αίτηση ότι η Αιτήτρια δεν παρείχε σαφή και ζωντανή περιγραφή σχετικά με την υποτιθέμενη συμφωνία μεταξύ αυτής και του κ. A. σχετικά με τις σπουδές της στη Δημοκρατία. Κατά τη γνώμη τους, είναι απίθανο και μη πειστικό ότι η Αιτήτρια δεν φρόντισε να ρωτήσει τον κ. A. μόλις μια μέρα πριν από την αναχώρησή της για το ποιος θα την περίμενε στο αεροδρόμιο και πώς θα τη φιλοξενούσαν κατά τη διάρκεια των σπουδών της. Η δήλωσή της ότι δεν θυμάται σε ποια σχολή έπρεπε να εγγραφεί, λόγω «τραύματος», κρίθηκε επίσης ως μη πειστική. Περαιτέρω, η δήλωσή της ότι ο φίλος του κ. A., που την περίμενε στο αεροδρόμιο και την πήρε σπίτι και την εξανάγκασε στην πορνεία, αλλά στη συνέχεια έφυγε και την άφησε σε ένα σπίτι με ξεκλείδωτη πόρτα από το οποίο μπορούσε να δραπετεύσει το επόμενο πρωί κρίθηκε ως μη πειστική. Είναι η θέση των Καθ’ ων η αίτηση ότι εάν ο κ. A. την είχε φέρει στην Δημοκρατία με σκοπό την πορνεία, θα είχε επιβαρυνθεί με έξοδα, τα οποία επιθυμούσε να ανακτήσει και δεν θα διακινδύνευε να αφήσει την Αιτήτρια να δραπετεύσει ανεμπόδιστα. Συνολικά, οι δηλώσεις της Αιτήτριας αξιολογήθηκαν ως μη επαρκώς λεπτομερείς και συγκεκριμένες. Επομένως, κατέληξαν ότι δεν θεμελιώθηκε η εσωτερική της αξιοπιστία.
27. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, οι Καθ’ ων η αίτηση παραπέμποντας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης διαπιστώνουν την ύπαρξη και την έκταση του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων «trafficking» στο Καμερούν, το προφίλ των δραστών και των θυμάτων, τα μέσα εξαπάτησης και το νομικό πλαίσιο σε εγχώριο επίπεδο. Ωστόσο, καταλήγουν πως δεδομένης της εγγενώς υποκειμενικής και προσωπικής φύσης του ισχυρισμού της Αιτήτριας, οι συναφείς δηλώσεις της αποτελούν το μόνο στοιχείο στο οποίο μπορεί να γίνει επίκληση. Με βάση την αδύναμη εσωτερική αξιοπιστία, ο εν λόγω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.
28. Με βάση τους αποδεκτούς ισχυρισμούς της Αιτήτριας, οι Καθ’ ων η αίτηση προχώρησαν σε αξιολόγηση του κινδύνου που θα εκτεθεί η Αιτήτρια σε περίπτωση επιστροφής της στο Καμερούν και δη στις αγγλόφωνες περιοχές. Μολονότι αναγνωρίζεται ότι τα προηγούμενα βιώματα της Αιτήτριας της άφησαν διαρκή σημάδια και φόβο, εντούτοις κρίθηκε ότι δεν θεμελιώνουν για το μέλλον σοβαρό κίνδυνο ζημίας. Περαιτέρω, προσθέτουν ότι τόσο οι κρατικοί θεσμοί, αν και σε περιορισμένο βαθμό, όσο και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις παρέχουν ψυχοκοινωνική και κοινωνική βοήθεια σε θύματα εμπορίας προσώπων για την ένταξή τους στην κοινωνία. Οι Καθ’ ων η αίτηση θεωρούν ότι η Αιτήτρια δεν θα στιγματιστεί στο περιβάλλον στο οποίο θα επιστρέψει, διότι τίποτα δεν είναι γνωστό εκεί για τα προηγούμενα γεγονότα, καθώς απήχθη και έπεσε θύμα εμπορίας ανθρώπων σε άλλη πολιτεία. Όπως σημειώνουν, το βάρος εναπόκειται στην Αιτήτρια να αποδείξει ότι οι περιστάσεις της είναι τέτοιες που κατά την επιστροφή της θα είναι ευάλωτη σε κακοποίηση και/ή εκ νέου βιασμό που θα ισοδυναμούσε με σοβαρή βλάβη ή δίωξη. Σύμφωνα με τους Καθ’ ων η αίτηση, δεν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις στο πρόσωπο της Αιτήτριας. Επομένως, σε σχέση με όλες τις πληροφορίες που εξετάστηκαν, δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι θα υποστεί σοβαρή βλάβη κατά την επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της.
29. Κατά τη νομική ανάλυση, οι Καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού δυνάμει του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου, παραθέτοντας επιπλέον πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας.
30. Ειδικώς εξετάζοντας το ενδεχόμενο υπαγωγής της Αιτήτριας στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι η Αιτήτρια δεν θα κινδυνεύσει προσωπικά σε περίπτωση επιστροφή της στη Νοτιοδυτική Επαρχία (Southwest Region) του Καμερούν, καθώς, αφενός, τα επίπεδα αδιακρίτως ασκούμενης βίας στη συγκεκριμένη περιοχή δεν φτάνουν στο επίπεδο που ένας άμαχος πολίτης θα μπορούσε να κινδυνεύσει αποκλειστικά λόγω της φυσικής του παρουσίας εκεί, η δε Αιτήτρια αποτελεί μια υγιή, νέα γυναίκα, η οποία διαθέτει μορφωτικό επίπεδο και εργασιακή πείρα, έχει υποστηρικτικό οικογενειακό δίκτυο και δεν παρουσιάζει κανένα στοιχείο ευαλωτότητας ή επίτασης τυχόν κινδύνου.
31. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια προσκόμισε την ακόλουθη μαρτυρία. Ένορκη δήλωση ημερομηνίας 5.4.2023, στην οποία επισυνάπτονται τα κάτωθι τεκμήρια:
- Προγραμματισμένο ραντεβού της Αιτήτριας στις 29.3.2023 στο Κέντρο Υγείας του Δρ. Κουμπάρου (Τεκμήριο 1)
- Ιατρική βεβαίωση ημερομηνίας 30.3.2023, του ψυχιάτρου Δρ. Κουμπάρου που βεβαιώνει ότι η Αιτήτρια προσήλθε στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Λάρνακας (Τεκμήριο 2, σελ. 1).
- Συνταγογράφηση Φαρμακευτικής Αγωγής υπογεγραμμένη από τον ψυχίατρο Δρ. Κουμπάρου (Τεκμήριο 2, σελ. 2).
- Φωτογραφίες των φαρμάκων «Lorivan 2mg – δισκία Λοραζεπάμη» και «MAGRILAN 20 mg – Fluoxetine» (Τεκμήριο 2, σελ. 3).
- Προγραμματισμένο ραντεβού της Αιτήτριας στις 24.5.2023 στο Κέντρο Υγείας του Δρ. Κουμπάρου (Τεκμήριο 3).
- Σημείωμα από Γνωμάτευση Ειδικού Ιατρού Μαιευτήρα/Γυναικολόγου, ημερομηνίας 24.3.2023, όπου σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι η Αιτήτρια ανέφερε κοιλιακό άλγος από το 2016[3] (θύμα βιασμού) και ενδοκόλπιο άλγος, έκανε γενική εξέταση ούρων και προσκόμισε υπέρηχο κοιλίας (Τεκμήριο 4, σελ 1).
- Προγραμματισμένο ραντεβού της Αιτήτριας στις 6.4.2023 στο Κέντρο Υγείας της Δρ. Αστζόντι (γυναικολόγος) (Τεκμήριο 4, σελ. 2).
- Αίτηση του συνηγόρου της Αιτήτριας προς τη Διεύθυνση του Κέντρου Εξειδίκευσης Αξιολόγησης Ψυχικής Υγείας (Κ.Εξ.Α.Ψ.Υ.) για αξιολόγηση πιθανών ψυχολογικών τραυμάτων της Αιτήτριας ως θύμα βιασμού και εμπορίας ανθρώπων (Τεκμήριο 5).
32. Με την από τις 18.8.2023 συμπληρωματική ένορκη δήλωση, η Αιτήτρια προσκόμισε πρόσθετη μαρτυρία συνυποβάλλοντας τα εξής τεκμήρια:
- Έκθεση ψυχολογικής αξιολόγησης από το Κ.Εξ.Α.Ψ.Υ., ημερομηνίας 30.6.2023, στην οποία εμπεριέχεται διαγνωστική εκτίμηση της ψυχικής υγείας της Αιτήτριας με το κάτωθι περιεχόμενο: «Διαπιστώθηκε συμπτωματολογία διαταραχής μετατραυματικού στρες, χωρίς ωστόσο να εντοπίζεται σε έκταση και βαθμό που να πληροί τα κριτήρια της συγκεκριμένης ψυχικής διαταραχής. Εντοπίστηκαν επίσης, ήπιες γνωστικές δυσλειτουργίες, και συγκεκριμένα, δυσκολίες στις οπτικοκατασκευαστικές λειτουργίες, στη διαδοχική αφαίρεση αριθμών, στη λεκτική μνήμη, στην εργαζόμενη μνήμη, στη λεκτική ευχέρεια, στην αφαιρετική σκέψη και στην καθυστερημένη ανάκληση, οι οποίες δεν διερευνήθηκαν περαιτέρω λόγω δυσκολίας να καταβληθεί το ποσό αποζημίωσης που απαιτείται για διενέργεια εξειδικευμένης αξιολόγησης. Διαφάνηκε πως η εξεταζόμενη ήταν κινητοποιημένη ώστε να λάβει την απαραίτητη περίθαλψη. Γίνεται εισήγηση για συνέχιση της συνεργασίας με ψυχίατρο και ψυχολόγο για απάμβλυνση των συμπτωμάτων της». (Τεκμήριο 1)
- Ιατρική έκθεση του ψυχιάτρου Δρ. Κουμπάρου, ημερομηνίας 8.8.2023 όπου βεβαιώνονται τα εξής: «Βεβαιούται ότι η ανωτέρω προσήλθε στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Λάρνακας στις 30/03/2023, όπου μου ανάφερε καταθλιπτικής τάξεως συμπτωματολογία στα πλαίσια του μετατραυματικού στρες. Της συνταγογράφησα φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά και αντιαγχωλυτικά. Επίσης έγινε παραπομπή σε κλινικό ψυχολόγο. Η παρούσα ιατρική έκθεση γίνεται μετά από αίτημα της ίδιας για οποιαδήποτε νομική χρήση». (Τεκμήριο 2)
- Άρθρο της εφημερίδας «The Guardian» με τίτλο «Women are suffering in Cameroon’s war, but they also hold the key to peace», ημερομηνίας 9.3.2022.
33. Περαιτέρω, κατά την ακροαματική διαδικασία στις 18.9.2024, όπου η υπόθεση είχε ορισθεί για διευκρινίσεις, η Αιτήτρια επανέλαβε τους ισχυρισμούς της περί του κινδύνου να εκτεθεί σε κακομεταχείριση σε περίπτωση επιστροφής της στο Καμερούν λόγω του προηγούμενου βιασμού της και του κινδύνου να εντοπιστεί από τον διακινητή της. Ωστόσο, επιβεβαίωσε ότι με τον διακινητή της δεν βρίσκεται πλέον σε επαφή και ο τελευταίος δεν επιχείρησε να την εντοπίσει. Στην συνέχεια, ρωτήθηκε σχετικά με κάποιες αντιφάσεις της, και δήλωσε πως δεν έχει πέντε αδελφές, όπως εσφαλμένα καταγράφηκε στην συνέντευξη, αλλά στην ουσία πρόκειται για ξαδέλφες, δεν έχει κόρη, όπως εκ παραδρομής καταγράφηκε και δεν έπεσε θύμα βιασμού στα κατεχόμενα, παρά μόνο υπέστη πίεση, χωρίς όμως εντέλει να εξαναγκαστεί σε ακούσια συνεύρεση. Επίσης, αναφορικά με το μορφωτικό και επαγγελματικό της υπόβαθρο, δήλωσε πως ήταν στο «τμήμα προχωρημένης εκπαίδευσης» στην χώρα καταγωγής της και στη Δημοκρατία απέκτησε επαγγελματική προϋπηρεσία ως υπάλληλος υπεραγορών. Επιπρόσθετα, ερωτηθείσα αν θα ήθελε να επιστρέψει στην Muyuka στην περίπτωση που η κατάσταση εκεί ήταν καλή, δήλωσε πως τα τελευταία πέντε χρόνια ζει στη Δημοκρατία και δεν είναι καθόλου εύκολο να ξεπεράσει τις μνήμες λόγω των όσων υπέστη εκεί, υπενθυμίζοντας παράλληλα πως ακόμα βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγή για την ψυχική της κατάσταση. Τέλος, αναφορικά με το υποστηρικτικό της δίκτυο στο Καμερούν, δήλωσε πως έχει επικοινωνία μέσω Facebook με τον ξάδελφό της, ο οποίος την ενημέρωσε ότι τόσο αυτός όσο και η οικογένειά της λόγω των εχθροπραξιών έχουν μεταβεί στην Νιγηρία. Η ίδια διευκρίνισε πως δεν κατάφερε να έρθει σε τηλεφωνική επαφή με κανένα μέλος της οικογένειάς της.
34. Προχωρώντας σε de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, καταρχάς κρίνονται ως αξιόπιστες οι δηλώσεις της Αιτήτριας, οι οποίες εντάσσονται στην περίμετρο του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού της για την ταυτότητα, το προφίλ και τον προηγούμενο τόπο συνήθους διαμονής της. Η Αιτήτρια υπήρξε συνεκτική και συνεπής ως προς τις συναφείς της δηλώσεις και παρά το γεγονός ότι δεν είχε στην κατοχή της κάποιο έγγραφο ταυτοποίησης, εντούτοις δεν προκύπτουν αντικειμενικοί λόγοι αμφισβήτησης των ισχυρισμών της. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της Εισηγητικής Έκθεσης, κατά την εξέταση της εσωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, οι Καθ’ ων κάνουν αποδεκτές τις δηλώσεις της Αιτήτριας αναφορικά με την θρησκεία, την εθνοτική της καταγωγή, τις γλώσσες που μιλά, καθώς και την χώρα καταγωγής της. Ωστόσο, κατά την εξέταση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, οι Καθ’ ων επισημαίνουν πως η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να δώσει ακριβείς και έγκυρες πληροφορίες προς στοιχειοθέτηση του ισχυρισμού της ότι προηγούμενος τόπος συνήθους διαμονής της ήταν η Muyuka στην Νοτιοδυτική περιοχή (Southwest region) του Καμερούν. Στη βάση της ανωτέρω εξέτασης, καταλήγουν σε απόρριψη του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού στο σύνολό του (ερ. 83 δ.φ.), κατάληξη η οποία είναι εμφανώς αντιφατική προς τα ευρήματα των Καθ’ ων που μόλις προαναφέρθηκαν, ήτοι το ότι αποδέχθηκαν το προφίλ και την χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, απορρίπτοντας επί της ουσίας μόνο εν μέρει τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ως προς το σκέλος που αφορά τον τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας. Περαιτέρω αντιφατική κρίνεται η κατάληξη περί απόρριψης του πρώτου ισχυρισμού στο σύνολό του και ως προς την αξιολόγηση του κινδύνου και την νομική ανάλυση στην οποία προέβησαν οι Καθ’ ων στη συνέχεια. Συγκεκριμένα, κατά την εξέταση του κινδύνου να υποστεί η Αιτήτρια σοβαρή βλάβη κατά την έννοια του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, οι Καθ’ ων παραθέτουν πλροφορίες από την χώρα καταγωγής της Αιτήτριας που αφορούν στην κατάσταση ασφαλείας στις Νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν (ερ. 75 δ.φ.), παρότι δηλαδή το μόνο σχετικό στοιχείο που είχε γίνει αποδεκτό ήταν το Καμερούν ως χώρα καταγωγής της Αιτήτριας -χωρίς ωστόσο να καταγραφεί ως εν μέρει αποδεκτός ουσιώδης ισχυρισμός ως προαναφέρθηκε. Πέραν αυτής της συγκεχυμένης διάκρισης και εσφαλμένης αποτύπωσης των αποδεκτών ουσιωδών ισχυρισμών της Αιτήτριας εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση, από τα ενώπιόν μου δεδομένα κρίνω περαιτέρω ότι δεν προκύπτουν ισχυρές ενδείξεις αναξιοπιστίας αναφορικά με τον ισχυρισμό της Αιτήτριας ότι η Muyuka αποτελεί τον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής της. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της συνέντευξης, η Αιτήτρια απάντησε σε όλες τις σχετικές ερωτήσεις που τις έθεσε ο αρμόδιος λειτουργός, αναφέροντας το σχολείο στο οποίο φοίτησε (ερ. 61 δ.φ.), το οποίο εντοπίζεται πράγματι στη συγκεκριμένη περιοχή,[4] προσδιορίζοντας ορθά την απόσταση μεταξύ Muyuka και Mamfe όπου διέμενε η οικογένειά της στα 200 χλμ,[5] κατονομάζοντας χωριά που βρίσκονται κοντά στη Muyuka (ερ. 61 δ.φ.). Τα σημεία αναξιοπιστίας που εντοπίζει ο αρμόδιος λειτουργός είναι τα εξής: η Αιτήτρια δε γνώριζε ότι υπάρχει ο ποταμός Mungo, ανέφερε ότι δεν υπάρχουν βουνά εκεί παρότι υπάρχει το Mount Cameroon National Park (ωστόσο, σε απόσταση τουλάχιστον μιάμισης ώρας[6]), δεν ήταν βέβαιη ποια είναι η κοντινότερη επαρχία και ανέφερε ότι η περίοδος ξηρασίας διαρκεί από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής στις οποίες παραπέμπει ο λειτουργός, αυτή διαρκεί από τον Νοέμβριο έως τον Φεβρουάριο. Τα ανωτέρω, δε δύνανται να λογιστούν ως σημεία ανακρίβειας και ανεπάρκειας τέτοιας φύσεως και έκτασης ώστε να οδηγούν στην κατάληξη περί μη αξιοπιστίας του ισχυρισμού της Αιτήτριας ότι διέμενε στην Muyuka.
35. Ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό της περί βιασμού της από τέσσερα άγνωστα πρόσωπα στο πλαίσιο αναταραχής που προκλήθηκε μεταξύ των ένοπλων δυνάμεων που αντιμάχονταν στην περιοχή, συντάσσομαι με την ανάλυση των Καθ’ ων η αίτηση και την τελική τους κρίση, για τους λόγους που καταγράφονται στην έκθεση εισήγηση, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης όπως αναφέρονται ανωτέρω. Η Αιτήτρια όντως υπήρξε συνεκτική στις περιγραφές της και επαρκώς λεπτομερής ως προς τις περιστάσεις του γεγονότος του βιασμού της. Εξωτερικές πηγές από τη χώρα καταγωγής της δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν το εν λόγω μεμονωμένο περιστατικό, ούτε και η Αιτήτρια έχει προσκομίσει οτιδήποτε συναφές. Εντούτοις, επιβεβαιώνεται η ύπαρξη κατά τον ουσιώδη χρόνο ένοπλων συγκρούσεων στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια, στην οποία υπάγεται και η Muyuka, τόπος συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, οι οποίες επηρέαζαν και τον άμαχο πληθυσμό. Σύμφωνα με την βάση δεδομένων ACLED, κατά τον μήνα Ιούνιο του 2019 (μήνας κατά τον οποίο αναφέρεται ότι έλαβε χώρα το περιστατικό του βιασμού της Αιτήτριας), καταγράφηκαν στην Νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν 6 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων 2 μάχες, 1 έκρηξη και 3 περιστατικά βίας κατά αμάχων. Το ένα δε εκ των περιστατικών βίας κατά αμάχων κατά τον μήνα Ιούνιο του 2019, εντοπίζεται συγκεκριμένα στη Muyuka.[7]
36. Ειδικότερα, βάσει πληροφοριών από τον ανεξάρτητο οργανισμό ACAPS, η κρίση που ξέσπασε στις Αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν (ήτοι στη Βορειοδυτική και Νοτιοδυτική Περιφέρεια) περί τα τέλη του 2016 οδήγησε στην εμφάνιση διαφόρων αποσχιστικών ομάδων και σε ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ του κρατικού στρατού και των ενόπλων δυνάμεων των αυτονομιστών, που έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις αγγλόφωνες περιοχές, «αφήνοντας 638.400 άτομα εσωτερικά εκτοπισμένα και 64.000 να αναζητούν καταφύγιο στη γειτονική Νιγηρία» (κατάσταση ως καταγράφεται στις 9 Φεβρουαρίου 2024). Εκ των όσων επίσης αναφέρονται στην ίδια πηγή, οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται στα μακροχρόνια προβλήματα στην αγγλόφωνη κοινότητα στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας, λόγω της περιθωριοποίησης τους από τη γαλλόφωνη κυβέρνηση, «που κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες περί τα τέλη του 2016»[8].
37. Σύμφωνα με το RULAC, το Καμερούν «εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη (NIAC) εναντίον της Boko Haram στην περιοχή Far North και εναντίον αριθμού ομάδων αγγλόφωνων αποσχιστών, οι οποίες διαμάχονται εναντίον της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών στις περιφέρειες Northwest και Southwest»[9].
38. Η ανωτέρω πηγή συνεχίζει πως οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις ένοπλες κρατικές δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή (συμπεριλαμβανομένης της επίλεκτης μονάδας μάχης) και από διάφορες ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες (που αριθμούν πέραν των 7 διαφορετικών ενόπλων ομάδων, συνολικής δυναμικότητας 2.000-4.000 μαχητών, που κατά τις επιθέσεις τους εναντίον του κρατικού στρατού χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και πιο προηγμένο οπλισμό όπως εκτοξευτές αντιαρματικών), που δρουν (κυρίως) στις αγγλόφωνες περιοχές (παρά το ότι εμφανίζονται με ορισμένο διαχωρισμό, οι ομάδες αυτές προσπαθούν όλο και περισσότερο να συντονιστούν μεταξύ τους, ενώ «οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες παρουσιάζουν ένα συλλογικό χαρακτήρα»)[10].
39. Τον Ιανουάριο του 2024, το UNOCHA ανέφερε ότι οι πληθυσμοί στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν «συνεχίζουν να υφίστανται κακομεταχείριση, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών, της καταστροφής περιουσιών, των απαγωγών για λύτρα, της παράνομης φορολόγησης, των αυθαίρετων συλλήψεων και των εκβιασμών»[11]. Η κατάσταση ασφάλειας παρέμεινε «εξαιρετικά ασταθής» καθ' όλη τη διάρκεια του 2024[12], με αύξηση της εγκληματικότητας, επιδρομές από NSAGs (Μη Κρατικές Ένοπλες Ομάδες) σε αστικά κέντρα, επιθέσεις στις δυνάμεις ασφαλείας του κράτους, απειλές κατά των πολιτών και χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών συσκευών (IEDs) από τις NSAGs[13]. Σύμφωνα με το ACLED, «η σύγκρουση στην Αγγλόφωνη περιοχή αυξάνεται κάθε χρόνο, με τα βίαια περιστατικά να αυξάνονται κατά μέσο όρο 49% ετησίως από το 2020 έως το 2023»[14]. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι οι αποσχιστές επέβαλαν κλεισίματα και απεργίες στις σχολικές δραστηριότητες και ήταν υπεύθυνοι για το 89% των σχεδόν 50 βίαιων περιστατικών που στόχευαν δασκάλους το 2023[15].
40. Στην επικαιροποιημένη της έκθεση που καλύπτει την περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2024, η Global Protection Cluster ανέφερε αύξηση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Ιούλιο του 2024, με τις SSF (Δυνάμεις Ασφάλειας του Κράτους) να εκτελούν «επιχειρήσεις αποκλεισμού και έρευνας» που οδήγησαν σε επτά περιστατικά αυθαίρετων συλλήψεων, με 303 θύματα, ενώ οι NSAGs εγκαθίδρυσαν περισσότερα παράνομα σημεία ελέγχου για εκβιασμό χρημάτων και απαγωγή πολιτών για λύτρα.[16] Οι πιο συχνές παραβιάσεις που καταγράφηκαν ήταν αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, σωματικές επιθέσεις ή κακοποίηση και δολοφονίες.[17] Ο μεγαλύτερος αριθμός παραβιάσεων μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024 «καταγράφηκε στην Buea (457 θύματα) και την Muyuka (199 θύματα), και οι δύο στη νοτιοδυτική περιοχή του Fako, ακολουθούμενες από την Meme επίσης στη νοτιοδυτική περιοχή και έπειτα τη Mezam στην βορειοδυτική περιοχή».[18]
41. Το Δανέζικο Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (DRC) διεξήγαγε μηνιαίες δραστηριότητες παρακολούθησης προστασίας στη νοτιοδυτική περιοχή μεταξύ Ιανουαρίου 2024 και Ιουνίου 2024 σε οκτώ κοινότητες των διαμερισμάτων Fako, Kupe Muanenguba και Meme.[19] Σύμφωνα με πηγές που συμβουλεύτηκε το DRC, μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2024, οι βασικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναφέρθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό περιλάμβαναν αυθαίρετες συλλήψεις και παράνομες κρατήσεις, βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση, κλοπές, οικονομικές απαγωγές, trafficking, και έμφυλη βία (GBV).[20] Το DRC κατέγραψε 55 περιστατικά προστασίας και 428 θύματα μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2024.[21] Οι παραβιάσεις που αναφέρθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό περιλάμβαναν αυθαίρετες συλλήψεις, δολοφονίες, επιθέσεις και κακοποίηση, βασανιστήρια / απάνθρωπη μεταχείριση και έμφυλη βία, που διαπράχθηκαν από τις SSF και τις NSAGs.[22]
42. Ειδικότερα ως προς την στοχοποίηση αμάχων στις Νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν, σύμφωνα με στοιχεία της βάσης δεδομένων ACLED για την περίοδο 13.4.2024 – 11.4.2025, καταγράφηκαν 409 τέτοια περιστατικά κατά αμάχων, με 131 θύματα.[23] Εξ αυτών, τα 11 έλαβαν χώρα συγεκκριμένα στη Muyuka, επιφέροντας 17 απώλειες.[24]
43. Από τα ανωτέρω, δεδομένα επιβεβαιώνεται η ύπαρξη ένοπλων συγκρούσεων στο τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας τόσο κατά το χρόνο που έλαβαν χώρα τα γεγονότα, τα οποία εμπίπτουν στο δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό όσο και επί του παρόντος. Ως εκ τούτου, τόσο η εσωτερική όσο και εξωτερική αξιοπιστία της Αιτήτριας θεμελιώνεται ως προς αυτόν.
44. Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό της Αιτήτριας, περί του ότι η ίδια υπήρξε θύμα εμπορίας και ότι την εξανάγκασαν να εκδίδεται, επισημαίνεται καταρχάς, ότι από το όλο αφήγημά της σε αυτό το σημείο απουσιάζει η λεπτομερής περιγραφή των περιστάσεων που συνθέτουν τον υπό εξέταση ισχυρισμό. Σημειώνεται επίσης, η αντίφαση στις δηλώσεις τις Αιτήτριας, καθώς κατά τη διοικητική διαδικασία ανέφερε ότι αναγκάστηκε να κοιμηθεί μαζί με το φίλο του κ. Α. (βλ. ερ. 65, σημείο 1Χ) για να διαφύγει την επόμενη ημέρα, ενώ κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου στις 18.9.2024, η Αιτήτρια δήλωσε ότι περισσότεροι άνδρες ήρθαν την πρώτη μέρα της άφιξής της αλλά δεν την άγγιξαν και κατόρθωσε να διαφύγει το βράδυ κρυφά. Επιπλέον, ο τρόπος διαφυγής της Αιτήτριας από το σπίτι όπου κρατούνταν δεν περιγράφεται, όπως εύλογα αναμένεται για πρόσωπο που βίωσε όντως ένα τέτοιο γεγονός, λαμβανομένου υπόψη του μορφωτικού επιπέδου και της ηλικίας της Αιτήτριας. Ούτε παρίσταται ευλογοφανές, η Αιτήτρια να κατόρθωσε να διαφύγει με τόσο ευκολία, όταν οι κατ΄ισχυρισμό διακινητές της είχαν «επενδύσει» προκειμένου να τη φέρουν στη Δημοκρατία και στη συνέχεια να την αφήσουν αφύλακτη καθιστώντας ευχερή τη διαφυγή της. Περαιτέρω, καίτοι μη καταλυτικής φύσεως, μη εύλογη αξιολογείται η δήλωσή της ότι δεν γνώριζε βασικές λεπτομέρειες για τον αρχικά φερόμενο ως ευεργέτη της κ. Α. (βλ. ερ. 62) αν και διέμενε στην οικία του επί δύο μήνες. Η Αιτήτρια φαίνεται να αγνοούσε επίσης λεπτομέρειες γύρω από τις σπουδές αλλά και τη γενικότερη παραμονή της στη Δημοκρατία με αυτό το σκοπό, δεδομένο που δεν κρίνεται εύλογο, καθώς τη δεδομένη χρονική στιγμή ήταν ο άμεσος σκοπός εγκατάλειψης της χώρας της, όπως η ίδια δήλωσε σε συνάρτηση και με την ηλικία και το επίπεδο μόρφωσής της.
45. Υπό το φως των ανωτέρω, δεν θεμελιώνεται η εσωτερική της αξιοπιστία ενώ λόγω της προσωπικής και ιδιωτικής φύσης των γεγονότων που συνθέτουν τον εν λόγω ισχυρισμό δεν κρίνεται εύλογη η αναζήτηση εξωτερικών πηγών πληροφόρησης. Ούτε εξάλλου η Αιτήτρια έχει προσκομίσει οποιαδήποτε σχετική μαρτυρία προς στοιχειοθέτηση του υπό εξέταση ισχυρισμού. Παραπέμπω προς τούτο στις εξωτερικές πηγές που αναφέρονται στην έκθεση εισήγηση ως προς το φαινόμενο της εμπορίας προσώπων γενικότερα στον Καμερούν, πληροφορίες ωστόσο που δεν ανατρέπουν το εύρημα περί της μη αποδοχής του υπό εξέταση ισχυρισμού.
46. Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει η Αιτήτρια στη βάση των αποδεκτών ισχυρισμών της, γίνεται καταρχάς αποδεκτό ότι αυτή συνιστά γυναίκα μόνη χωρίς υποστηρικτικό δίκτυο (η Αιτήτρια ανέφερε ότι επικοινώνησε μια φορά με έναν ξάδελφο της μέσω διαδικτύου αφότου ήρθε στη Δημοκρατία, αγνοεί πού βρίσκονται οι γονείς, τα αδέλφια και η θεία της - εικάζει ότι ένεκα της κρίσης μπορεί να εγκαταστάθηκαν στη Νιγηρία, τους αναζήτησε μέσω διαδικτύου και όχι στον τόπο διαμονής τους), σχετικά υγιής, με σχετικά υψηλό μορφωτικό επίπεδο (13 έτη φοίτησης), ομιλεί αγγλικά και γαλλικά, έχοντας υπάρξει θύμα βιασμού κατά την αγγλόφωνη κρίση το 2019, χωρίς προηγούμενη εργασιακή πείρα στη χώρα της ενώ είναι ικανή προς εργασία καθώς εργάζεται στη Δημοκρατία.
47. Ειδικώς ως προς το θρησκευτικό της προφίλ ως χριστιανής δεν προκύπτει κάποιος κίνδυνος. Πηγές αναφέρουν πως στο Καμερούν, οι Χριστιανοί αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού, με περίπου 70% να ανήκουν σε διάφορα χριστιανικά δόγματα. Ωστόσο, υπάρχουν περιοχές όπου οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Στις βόρειες περιοχές, όπου κυριαρχεί το Ισλάμ, έχουν αναφερθεί περιστατικά κοινωνικών εντάσεων μεταξύ χριστιανικών και μουσουλμανικών κοινοτήτων. Επιπλέον, η παρουσία εξτρεμιστικών ομάδων, όπως η Μπόκο Χαράμ, έχει οδηγήσει σε επιθέσεις κατά χριστιανικών κοινοτήτων στα βόρεια σύνορα με τη Νιγηρία και όχι στον τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας. Παρά τις προκλήσεις αυτές, οι Χριστιανοί στο Καμερούν γενικά ασκούν τη θρησκεία τους ελεύθερα.[25]
48. Το Δικαστήριο ανέτρεξε εξάλλου σε πληροφορίες σχετικά με τις γυναίκες θύματα βιασμού και την νομική και κοινωνική μεταχείριση στο Καμερούν.
49. Ο Νόμος του Καμερούν 2016/007 της 12ης Ιουλίου 2016 που αφορά τον Ποινικό Κώδικα ποινικοποιεί τον βιασμό ως εξής:
ΆΡΘΡΟ 296: Βιασμός
Όποιος, με τη χρήση βίας ή ηθικής επιρροής, αναγκάζει οποιοδήποτε άτομο, είτε είναι πάνω είτε κάτω από την ηλικία της εφηβείας, να έχει σεξουαλική επαφή μαζί του, θα τιμωρείται με φυλάκιση από 5 (πέντε) έως 10 (δέκα) χρόνια.[26]
50. Η Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS) για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Καμερούν που καλύπτει το 2022 περιέγραψε ότι «ο νόμος δεν αναφέρεται στον βιασμό εντός γάμου».[27] Επιπλέον, το Άρθρο 339 (2) του Ποινικού Κώδικα αναφέρει ότι «σε περίπτωση εγκυμοσύνης που προκύπτει από βιασμό, η άμβλωση από πιστοποιημένο ιατρό μετά από βεβαίωση από τον εισαγγελέα ότι η υπόθεση είναι νόμιμη δεν αποτελεί αδίκημα».[28]
51. Μια Έκθεση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν με αποσπασματικά δεδομένα για τη βία λόγω φύλου (GBV – Gender Based Violence), η οποία συλλέχθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης του Καμερούν και καλύπτει το 2021, περιέγραφε ότι «από 219 υποθέσεις βιασμού που κατατέθηκαν στα δικαστήρια, οι 168 κατέληξαν σε καταδίκες των δραστών με ποινές φυλάκισης».[29] Μια προηγούμενη έκδοση της έκθεσης ανέφερε ότι «οι αρχές του Καμερούν κατέγραψαν 9.292 περιπτώσεις έμφυλης βίας, εκ των οποίων οι 856 αφορούσαν περιπτώσεις βιασμού, το 2020».[30] Επιπλέον πληροφορίες για τον συνολικό αριθμό των περιπτώσεων βιασμού σε όλο το Καμερούν δεν βρέθηκαν μετά το 2020.
52. Η Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS) σημείωσε ότι «η αστυνομία και τα δικαστήρια σπάνια ερευνούν ή διώκουν υποθέσεις βιασμού, ιδιαίτερα αφού τα θύματα συχνά δεν τις αναφέρουν».[31] Το Freedom House, σε μια αναφορά για το 2022, σημείωσε ότι ο βιασμός ήταν «διαδεδομένος και οι δράστες σπάνια διώκονται».[32]
53. Παρατηρείται ότι ο βιασμός θεωρείται αδίκημα στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας και σε περίπτωση καταγγελίας προκύπτει ότι σε σχέση με τις υποθέσεις οι οποίες προωθούνται για δικαστική κρίση παρατηρείται αυξημένος αριθμός καταδικαστικών αποφάσεων. Οι περιστάσεις ωστόσο βιασμού της Αιτήτριας είναι τέτοιες που παραπέμπουν σε ένα ad hoc περιστατικό το οποίο έλαβε χώρα κατά τις ένοπλες αναταραχές στο αγγλόφωνο τμήμα της χώρας, στο πλαίσιο των οποίων ενίοτε επηρεάζονται και θυματοποιούνται αμάχοι. Οι δράστες της επίθεσης ήταν άγνωστοι και δεν προκύπτει, στη βάση των δεδομένων που παρουσίασε η Αιτήτρια, να υπήρξε προηγούμενη προσωπική της στοχοποίηση από τα εν λόγω πρόσωπα έτσι ώστε να θεωρηθεί πιθανή η μελλοντική δίωξή της από αυτά. Ο κίνδυνος που τυχόν διατρέχει η Αιτήτρια θα αξιολογηθεί στο πλαίσιο της γενικότερης κατάστασης που επικρατεί στο τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της.
54. Περαιτέρω, ως προς την κοινωνική αντίληψη των θυμάτων βιασμού, η ετήσια Έκθεση τoυ Human Rights Watch (HRW) για τo Καμερούν που καλύπτει το 2021, επιβεβαίωσε ότι «η διάκριση κατά των γυναικών είναι διαδεδομένη στην κοινωνία του Καμερούν».[33] Σύμφωνα με μια έκθεση του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (UNOCHA) του 2023, οι γυναίκες είναι τα κύρια θύματα της βίας λόγω φύλου (GBV), συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, «λόγω του συνδυασμένου αποτελέσματος των προϋπαρχουσών πολιτιστικών και παραδοσιακών διακριτικών κανόνων και πρακτικών, της διάκρισης λόγω φύλου και της κοινωνικοοικονομικής ευπάθειας που προκαλείται από την κρίση [κρίση στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές]».[34]
55. Σύμφωνα με μια έκθεση του 2022 από την International Crisis Group για τις γυναίκες στην περιοχή της Αγγλόφωνης σύγκρουσης, «σχεδόν τα μισά» από τα καταγεγραμμένα 4.300 περιστατικά σεξουαλικής και έμφυλης βίας στην Αγγλόφωνη περιοχή μεταξύ Φεβρουαρίου και Δεκεμβρίου 2020 αφορούσαν βιασμό, αν και υπήρχε «δισταγμός να αναφερθεί ο βιασμός λόγω στίγματος».[35] Ένα άρθρο ειδήσεων του 2021 από την Al Jazeera επιβεβαίωσε περαιτέρω ότι οι στατιστικές για εγκλήματα σεξουαλικής και έμφυλης βίας στη Νοτιοδυτική περιοχή «είναι πιθανώς σοβαρά υποτιμημένες» καθώς «τα εγκλήματα δεν αναφέρονται λόγω φόβου και κοινωνικού στίγματος».[36]
56. Μελέτη του 2021 για τον βιασμό στη Γιαουντέ, η οποία δημοσιεύτηκε στο Ethiopian Journal of Reproductive Health (EJRH), ανέφερε ότι το 61,4% των θυμάτων βιασμού ζήτησαν ιατρική συμβουλή εντός 72 ωρών μετά το περιστατικό. Η πηγή περιέγραψε ότι ένας παράγοντας για την καθυστέρηση στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας ήταν το «σιωπηλό δίλημμα» λόγω της «ντροπής» ή της επιθυμίας να «διατηρηθεί η οικογενειακή ισορροπία, ιδιαίτερα όταν ο δράστης είναι μέλος της οικογένειας».[37]
57. Σύμφωνα με το Human Rights Watch (HRW), είκοσι (20) γυναίκες βιάστηκαν από στρατιώτες του Καμερούν σε μια επίθεση στην Νοτιοδυτική περιοχή τον Μάρτιο του 2020, χωρίς καμία από αυτές να λάβει ιατρική φροντίδα άμεσα μετά την επίθεση, «λόγω μιας σειράς εμποδίων, όπως η εκτόπιση, η έλλειψη ιατρικών εγκαταστάσεων, το κόστος μετακίνησης σε τέτοιες εγκαταστάσεις, το κόστος ιατρικής φροντίδας και ο φόβος του στίγματος και της απόρριψης».[38]
58. Από τα ανωτέρω, σε συνάρτηση με τις προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας, προκύπτει ότι οι πιθανότητες κοινωνικού στιγματισμού της Αιτήτριας είναι εξαιρετικά περιορισμένες δεδομένου ότι η ίδια ένεκα των συνθηκών που έλαβε χώρα το περιστατικό δεν γνωστοποίησε το γεγονός σε κανένα μέλος της κοινότητάς της καθώς ήταν και πρακτικώς αδύνατο. Υπενθυμίζεται ότι μετά το περιστατικό και την έκρυθμη κατάσταση που επικρατούσε, εγκατέλειψε την περιοχή και διέφυγε στο γαλλόφωνο τμήμα της χώρας. Με τους δε οικείους της δεν έχει επαφή, ως ισχυρίζεται, ενώ δεν προκύπτει να υπήρξε έτερος μάρτυρας στο περιστατικό. Ταυτόχρονα, όπως η ίδια δήλωσε με τη βοήθεια τρίτων έλαβε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
59. Περαιτέρω, οι πληροφορίες σχετικά με την επανένταξη στην κοινωνία των θυμάτων βιασμού είναι περιορισμένες. Ωστόσο, οι παρακάτω πληροφορίες είναι σχετικές.
60. Η USDOS δήλωσε ότι η κυβέρνηση δημιούργησε μηχανισμούς όπως «νομική υποστήριξη σε επιζήσασες μέσω του δικαστικού δικτύου, γενική κλινική φροντίδα που προσφέρεται στις υγειονομικές εγκαταστάσεις και συλλογή δεδομένων μέσω του Συστήματος Υγειονομικών Πληροφοριών Περιφέρειας και παροχή ανάλυσης της κατάστασης» για να υποστηρίξει τα θύματα σεξουαλικής βίας.[39] Η ίδια πηγή προσέθεσε ότι «πολλά από τα προγράμματα πρόληψης και βασικής υποστήριξης για τις επιζήσασες έμφυλης βίας υλοποιήθηκαν από κοινοτικές οργανώσεις».[40] Επιπλέον, δεν υπήρχε εύκολη παροχή από την κυβέρνηση επείγουσας αντισύλληψης για τις επιζήσασες σεξουαλικής βίας.[41]
61. Η μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Ethiopian Journal of Reproductive Health (EJRH), σε μετα-βιαστικές διαβουλεύσεις μετά από βιασμό σε 3 νοσοκομεία στην Γιαουντέ, σημείωσε ότι «ο HIV, η Ηπατίτιδα B, η εξέταση εγκυμοσύνης και η σύφιλη ήταν οι πιο συχνές εξετάσεις που συνταγογραφήθηκαν σε περισσότερα από τα μισά θύματα», ενώ περίπου το 85% αυτών, έλαβαν ψυχολογική υποστήριξη.[42]
62. Η Αναφορά του Ιουλίου 2022 για την κατάσταση τις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν από το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (UNOCHA) ανέφερε ότι οι ανθρωπιστικοί εταίροι προσέφεραν παρεμβάσεις για την έμφυλη βία σε 70.485 άτομα, όπως «δραστηριότητες ευαισθητοποίησης για την έμφυλη βία, υπηρεσίες πρόληψης μείωσης κινδύνου για παιδιά και γυναίκες, υποστήριξη ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, ιατρική βοήθεια που περιλαμβάνει και μετά τον βιασμό, επαγγελματική κατάρτιση και οικονομική υποστήριξη για γυναίκες και κορίτσια».[43]
63. Πράγματι η Αιτήτρια ήταν σε θέση, ως αναφέρεται ανωτέρω, με τη συνδρομή τρίτων να λάβει περίθαλψη στη χώρα της μετά το περιστατικό του βιασμού.
64. Ως προς την κατάσταση της υγείας της Αιτήτριας, με βάση τα ενώπιόν μου δεδομένα προκύπτει ότι στη βάση της ψυχολογικής εξέτασης στην οποία αυτή υποβλήθηκε (Τεκμήριο 1, Συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης ημερ. 18.8.2023), καθώς και της έκθεσης της κλινικής ψυχολόγου, καίτοι η Αιτήτρια παρουσιάζει συμπτωματολογία διαταραχής μετατραυματικού στρες, εντούτοις αυτή δεν εντοπίζεται σε έκταση και βαθμό που να πληροί τα κριτήρια της συγκεκριμένης διαταραχής. Σημειώθηκε εξάλλου και καλή λειτουργικότητα στον εργασιακό τομέα μεταξύ άλλων, ενώ σημειώθηκε η προθυμία και η διάθεση της Αιτήτριας να λάβει την απαραίτητη περίθαλψη προς μείωση των συμπτωμάτων και διατυπώθηκε η εισήγηση για συνέχιση της συνεργασίας με ψυχίατρο και ψυχολόγο. Σημειώνεται εξάλλου ότι με βάση τα ενώπιόν μου δεδομένα η Αιτήτρια, τουλάχιστον μέχρι το χρόνο που αφορούν οι σχετικές ιατρικές εκθέσεις, λάμβανε φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά (Τεκμήριο 2, Συμπληρωματικής ένορκης δήλωσης ημερ. 18.8.2023).
65. Επιπλέον, η Αιτήτρια επικαλέστηκε κοιλιακό άλγος, το οποίο ως ισχυρίζεται προήλθε από το βιασμό που υπέστη στη χώρα της. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από τα ενώπιόν μου δεδομένα, ιδίως από τις ιατρικές γνωματεύσεις που προσκόμισε η ίδια η Αιτήτρια. Ως εκ τούτου, το κοιλιακό άλγος δεν συνδέεται από ιατρικής απόψεως/ από κάποιο ιατρικό έγγραφο με το εν λόγω συμβάν του βιασμού που υπέστη η Αιτήτρια, πέραν των δικών της δηλώσεων.
66. Όσον αφορά στην κατάσταση υγείας της Αιτήτριας, καταρχάς διακρίνεται ότι η Αιτήτρια θα μπορούσε με την επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της, να αξιοποιήσει (ενδεχομένως) την υποστήριξη που παρέχεται μέσω του προγράμματος ΔΟΜ-ΕΕ για τον εθελούσιο επαναπατρισμό μεταναστών με στόχο την ομαλή επανένταξή τους στη χώρα καταγωγής, που «αποσκοπεί προς την αντιμετώπιση των οικονομικών, κοινωνικών και ψυχοκοινωνικών αναγκών» των επαναπατρισθέντων[44] (βλ. επίσης, όσον αφορά την περίπτωση του Καμερούν, διαθέσιμες πληροφορίες για το εν λόγω πρόγραμμα που υφίσταται σε συνεργασία του ΔΟΜ με πλειάδα κρατικών υπηρεσιών στη χώρα καταγωγής[45]).
67. Πέραν τούτων, από πηγές πληροφόρησης για το Καμερούν, διακρίνεται ότι σε εθνικό επίπεδο (βάσει δεδομένων του ΠΟΥ για το 2020) υπήρχαν συνολικά 492 επαγγελματίες ψυχικής υγείας στη χώρα (12 ψυχίατροι, 150 νοσηλευτές ψυχικής υγείας, 300 ψυχολόγοι και άλλοι 30 επαγγελματίες που εργάζονταν στον τομέα της ψυχικής υγείας)[46], ενώ πιο πρόσφατα δεδομένα που παρουσιάστηκαν κατά τον Δεκέμβριο του 2022 αναφέρουν ότι σε εθνικό επίπεδο υπήρχαν «15 ψυχίατροι, τρεις στον ιδιωτικό τομέα, περίπου 200 νοσηλευτές ειδικευμένοι στη ψυχική υγεία, 30 κλινικοί ψυχολόγοι στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και αρκετοί πάροχοι υπηρεσιών κοινωνικής υγείας» στη χώρα.[47] Περαιτέρω, με βάση πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, «από το 2021, υπήρχαν δύο δημόσια νοσοκομεία στο Καμερούν που χειρίζονταν ζητήματα ψυχικής υγείας, συγκεκριμένα το Hospital Jamot στη Yaoundé και το Hospital Laquintinie στη Douala»[48], ενώ σύμφωνα με τον ΠΟΥ (βάσει δεδομένων για το 2020), «η πλειοψηφία των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας πλήρωνε για τις υπηρεσίες και τα φάρμακα ‘κυρίως ή εξ ολοκλήρου από την τσέπη τους’».[49] Επιπρόσθετα, από σχετικές αναφορές σε πηγές πληροφόρησης προκύπτει ότι ως καταγράφηκε κατά τον Ιούλιο του 2023 «…γίνονται προσπάθειες στο Καμερούν για την αντιμετώπιση των προκλήσεων ψυχικής υγείας...».[50] Επίσης, καταγράφεται ότι στο Καμερούν υπάρχουν μη κυβερνητικοί οργανισμοί (οι οποίοι δρουν επικουρικά όσον αφορά στην αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας στη χώρα), όπως το Cameroon Mental Health Foundation (CMHF) που λειτουργεί από το 2019 και ’έχει συνεργαστεί με παρόχους υγειονομικής περίθαλψης για τη δημιουργία εξειδικευμένων κλινικών σε ολόκληρη τη χώρα’, παρέχοντας θεραπεία σε περισσότερους από 10.000 ασθενείς».[51]
68. Η προσβασιμότητα των εν λόγω υπηρεσιών σε σχέση με την Αιτήτρια θα εξεταστεί σε ακόλουθο στάδιο.
69. Όσον αφορά στην τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στον Καμερούν, τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολυδιάστατη ανθρωπιστική κρίση που προκαλείται από τη σύγκρουση, τη διακοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»[52]. Οι πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνεχίζει να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση του λεκανοπεδίου της Λίμνης Τσαντ στην περιοχή του Άπω Βορά και την εσωτερική κρίση στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν (NWSW)[53].
70. Στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν (στο τελευταίο υπάγεται ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής της Αιτήτριας), γνωστές και ως Αγγλόφωνες περιοχές[54], οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αποσχιστών συνεχίζονται από το 2017, όταν οι αποσχιστές επιχείρησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος.[55] Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, οι εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ των ηγετών των αποσχιστών χώρισαν τις αυτοανακηρυχθείσες αγγλόφωνες κυβερνήσεις σε περισσότερες από 50 αποσχιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας τις πολιτικές τους απαιτήσεις και την ικανότητά τους να αντισταθούν στις κυβερνητικές επιθέσεις[56]. Το ACLED περαιτέρω έδειξε ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης, έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων αυτονομιστές, η κυβέρνηση, ιδιωτικές εταιρείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις.[57]
71. Το Human Rights Watch (HRW) ανέφερε μια αυξανόμενη τάση περιορισμών στην ελευθερία της έκφρασης στο Καμερούν, η οποία εμφανίστηκε ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2025.[58] Ομοίως, μετά από επίσκεψη στο Καμερούν τον Αύγουστο του 2024, το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) ανέφερε «σοβαρές ανησυχίες για τους περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης και της συνάθροισης, καθώς και για το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση».[59] Στις 9 Οκτωβρίου 2024, ο Υπουργός Εσωτερικών του Καμερούν, Πολ Ατάγκα Ντζι, εξέδωσε δήλωση απαγορεύοντας τις συζητήσεις στα ΜΜΕ για την υγεία του Προέδρου Πολ Μπιά και προειδοποίησε ότι οι παραβάτες θα υπόκεινται σε νομικές συνέπειες.[60] Στις 12 Μαρτίου 2024, ο Υπουργός Ντζι δήλωσε σε δελτίο τύπου ότι δύο πολιτικές συμμαχίες, η Συμμαχία για την Αλλαγή (APC) και η Συμμαχία για μια Πολιτική Μετάβαση στο Καμερούν (ATP), δεν πληρούσαν τις νομικές απαιτήσεις για να αναγνωριστούν ως πολιτικά κόμματα και συνεπώς τους απαγορεύτηκε να συμμετέχουν σε οποιεσδήποτε πολιτικές δραστηριότητες εντός της εθνικής επικράτειας.[61] Πηγές ανέφεραν επίσης συλλήψεις και κράτηση ατόμων που θεωρούνταν ότι αντιτίθενται στην τρέχουσα κυβέρνηση.[62] Στην Έκθεση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του 2023, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS) ανέφερε ότι πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις «είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε πολιτικούς κρατούμενους».[63] Οι επικριτές της κυβέρνησης συχνά κατηγορούνταν για παραβάσεις κατά της ασφάλειας του κράτους, όπως τρομοκρατία, επανάσταση ή απόσχιση, με πολλούς να καταδικάζονται σε ποινές που υπερέβαιναν τα νομικά όρια για αυτά τα εγκλήματα.[64]
72. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε μια «ανησυχητική τάση» στην κατάσταση ασφάλειας στο Καμερούν, με 4.339 περιστατικά να καταγράφονται στους πρώτους επτά μήνες του 2024, σχεδόν ίσα με το συνολικό αριθμό των 4.518 περιστατικών που καταγράφηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του 2023.[65] Περαιτέρω πληροφορίες ως προς την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν καταγράφονται ανωτέρω.
73. Όσον αφορά ειδικώς στην κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην Muyuka, τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής της Αιτήτριας όπως έχει γίνει αποδεκτό κατόπιν της αξιολόγησης του παρόντος Δικαστηρίου, σύμφωνα με έρευνα στη βάση δεδομένων ACLED, κατά την περίοδο 13.04.2024 – 11.4.2025, καταγράφηκαν 24 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων 11 κατηγοριοποιήθκαν ως βία κατά αμάχων, 12 ως μάχες και 1 ως έκρηξη.[66] O πληθυσμός της περιοχής εκτιμάται σήμερα περί τις 31.000.[67]
74. Λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας (Καμερουνέζα υπήκοος με τόπο γέννησης την πόλη Buea, άγαμη, άτεκνη, μέλος της φυλής Bayange, χριστιανή, απόφοιτη δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία στη Δημοκρατία), με περιορισμένα προβλήματα υγείας (κοιλιακό άλγος και συμπτώματα μετατραυματικού στρες), χωρίς να είναι σαφές εάν έχει στο παρόν στάδιο οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα της, η οποία υπήρξε θύμα βιασμού, διαπιστώνεται ότι δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσει κίνδυνο κατά της σωματικής της ακεραιότητας σε περίπτωση που επιστρέψει πίσω στην περιοχή Muyuka, ένεκα της κατάστασης ασφαλείας στη περιοχή.
75. Ανεξαρτήτως της απόρριψης του τρίτου ουσιώδους ισχυρισμού, σημειώνεται επικουρικώς ότι η Αιτήτρια δεν είχε κατά τις δηλώσεις οποιεσδήποτε ενδείξεις περί της αναζήτησής της είτε από τον κ. Α. είτε από το φίλο του. Επιπλέον, η Αιτήτρια αγνοούσε λεπτομέρειες, αναφορικά με τις προσωπικές περιστάσεις του κ. Α., πολλώ μάλλον περιστάσεις οι οποίες θα δικαιολογούν οποιαδήποτε εύλογη εικασία ότι αυτός θα την αναζητούσε ή ότι θα ήταν σε θέση να την εντοπίσει, καθώς πρόκειται για ιδιώτη.
76. Καταληκτικά, ενόψει των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει ότι δικαιολογείται η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, εφόσον δεν προκύπτει τέτοιος βάσιμος φόβος δίωξης της Αιτήτριας για κάποιους από τους λόγους που εξαντλητικώς αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής.
77. Ακολούθως, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό της Αιτήτριας δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής (βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32), ήτοι ότι διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της [βλ. άρθρο 19, εδάφιο (2) (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου]. Παρατηρείται ότι η Αιτήτρια, δεν έθεσε υπόψη των Καθ’ ων η αίτηση τα πραγματικά περιστατικά εκείνα που θα επέτρεπαν να αντληθούν τέτοια συμπεράσματα.
78. Δεδομένης της έκρυθμης κατάστασης που επικρατεί στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας όπου ευλόγως αναμένεται να επιστρέψει, δέον να εξεταστούν τα επιμέρους συστατικά στοιχεία του άρθρου 19(2)(γ) και ειδικότερα, κατά πόσον συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής της Αιτήτριας, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι η Αιτήτρια, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας της και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
79. Σημειώνεται συναφώς ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».
80. Ως προς τον όρο διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη, το ΔΕΕ, διευκρίνισε ότι της έννοιας της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως, η σημασία και το περιεχόμενο των όρων αυτών πρέπει να καθορίζονται, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το σύνηθες νόημά τους στην καθημερινή γλώσσα, λαμβανομένου υπόψη του πλαισίου εντός του οποίου αυτοί χρησιμοποιούνται και των σκοπών που επιδιώκει η ρύθμιση στην οποία εντάσσονται (αποφάσεις της 22ας Δεκεμβρίου 2008, C‑549/07, Wallentin-Hermann, Συλλογή 2008, σ. I‑11061, σκέψη 17, και της 22ας Νοεμβρίου 2012, C‑119/12, Probst, σκέψη 20). Υπό το σύνηθες νόημά της στην καθημερινή γλώσσα, η έννοια της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως αφορά κατάσταση στην οποία οι τακτικές δυνάμεις ενός κράτους συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή στην οποία δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους. (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψεις 27 και 28).
81. Ακολούθως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
82. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
83. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
84. Εν προκειμένω Δικαστήριο ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν (βλ. ανωτέρω) και διαπίστωσε με βάση λοιπόν τα όσα καταγράφονται ανωτέρω, ότι στην Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν, τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των δυνάμεων του στρατού της χώρας και των αποσχιστικών ομάδων που δρουν στη περιοχή. Επίσης οι εξωτερικές πηγές καταδεικνύουν ότι εκεί λαμβάνει χώρα αδιάκριτη βία (για την έννοια της αδιάκριτης βίας η οποία επηρεάζει πρόσωπα ανεξαρτήτως των προσωπικών τους περιστάσεων, βλ. ανωτέρω Elgafaji, σκέψη 34), τα επίπεδα της οποίας ωστόσο δεν είναι τέτοια ώστε κάποιο πρόσωπο να κινδυνεύει ανεξαρτήτως προσωπικών περιστάσεων. Ως προς τις περιστάσεις της Αιτήτριας, λαμβάνεται ιδίως υπόψιν το αποδεκτό γεγονός του βιασμού της, ήτοι ότι η Αιτήτρια έχει υποστεί σεξουαλική βία στο πλαίσιο της γενικότερης έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε στον τόπο διαμονής της. Η Αιτήτρια βρίσκεται σε ευάλωτη θέση λόγω φύλου και ως μόνη γυναίκα, σε συνάρτηση με την επισφαλή κατάσταση που επικρατεί στις Νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν. Λαμβάνοντας υπόψιν τα ανωτέρω δεδομένα, καθίσταται εύλογη η πιθανότητα πραγματικής βλάβης απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας της Αιτήτριας στην περιοχή.
85. Συνεπώς τεκμηριώνεται σε πρώτο στάδιο η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου).
86. Επόμενο στάδιο της ανάλυσης αναφορικά με τη χορήγηση στην Αιτήτρια καθεστώτος διεθνούς προστασίας, είναι η εξέταση του ενδεχομένου επιστροφής και εγκατάστασής της σε άλλο τμήμα της χώρας ιθαγένειάς της.
87. Δυνάμει του άρθρου 12Γ του περί Προσφύγων Νόμου (το οποίο μεταφέρει το άρθρο 8 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) κατά τη λήψη απόφασης επί της αίτησης, ο Προϊστάμενος δύναται να αποφασίσει ότι ο αιτητής δεν χρήζει διεθνούς προστασίας, εάν σε τμήμα της χώρας ιθαγένειάς του (i) δεν υπάρχει βάσιμος φόβος ότι θα υποστεί δίωξη ή ότι διατρέχει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ή (ii) έχει πρόσβαση σε προστασία κατά της δίωξης ή της σοβαρής βλάβης, όπως η εν λόγω προστασία ορίζεται στο άρθρο 3Β, και ο αιτητής μπορεί νόμιμα και με ασφάλεια να ταξιδέψει και να γίνει δεκτός σε εκείνο το τμήμα της χώρας και μπορεί εύλογα να αναμένεται να εγκατασταθεί εκεί.
88. Ως προς την πρώτη προϋπόθεση περί ανυπαρξίας βάσιμου φόβου δίωξης ή σοβαρής βλάβης, ο Πρακτικός Οδηγός της EASO, αναφέρει ότι η σχετική αξιολόγηση θα πρέπει να περιστρέφεται γύρω από την πιθανότητα ο φορέας δίωξης ή σοβαρής βλάβης να καταδιώξει τον αιτητή στην τοποθεσία όπου εξετάζεται το ενδεχόμενο εσωτερικής μετεγκατάστασης. Ειδικά στην περίπτωση των μη κρατικών δρώντων, θα πρέπει να υπάρχει κάποιος λόγος να πιστεύεται ότι o δρων δε θα δύναται να φθάσει τον αιτητή στην τοποθεσία αυτή.[68] Σύμφωνα επιπλέον με τον Οδηγό για την εφαρμογή της Εσωτερικής Μετεγκατάστασης, στην περίπτωση των μη κρατικών δρώντων, σε περίπτωση μη σύνδεσης με ορισμένο οργανισμό, ενδεχομένως η δυνατότητα αυτή να είναι περιορισμένη, ενώ υπόψιν θα πρέπει να λαμβάνεται και η βούληση του δρώντος, η οποία ενδεχομένως να σχετίζεται με τοπικής φύσης λόγους δίωξης.[69]
89. Υπενθυμίζεται ακόμη η αναστροφή του βάρους απόδειξης, την οποία φέρει το κράτος-μέλος, ως προς τη δυνατότητα μετεγκατάστασης του αιτητού.
90. Ειδικά ως προς τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης, παρατηρώ ότι βάσει της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, οφείλουν να αξιολογηθούν μεταξύ άλλων η ικανότητα του αιτητού να εξασφαλίσει τις πλέον βασικές του ανάγκες, όπως φαγητό, υγιεινή και καταφύγιο, η ευαλωτότητά του στην κακομεταχείριση και η πιθανότητα η κατάστασή του να βελτιωθεί εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.[70] Προσωπικές περιστάσεις που δύνανται να ληφθούν υπόψιν συνιστούν η διατήρηση οικογενειακού δεσμού στην περιοχή μετεγκατάστασης και εάν ο αιτητής έχει πρόσφατη εμπειρία διαβίωσης στη χώρα καταγωγής του.[71]
91. Επιπλέον κριτήρια δόθηκαν με την απόφαση A.A.M v. Sweden του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Aρ. Αιτ. 68519/10, ημερ. 3.7.2014 για την ευλογοφάνεια της μετεγκατάστασης. Πιο συγκεκριμένα κρίθηκε, ότι παρότι η μετεγκατάσταση συμπεριλαμβάνει ορισμένο βαθμό δυσκολίας, όπως η εξεύρεση κατάλληλων εργασιών και οικίας, τέτοιες δυσκολίες δεν είναι αποφασιστικές αν μπορεί να ανευρεθεί ότι οι γενικές συνθήκες διαβίωσης για τον αιτητή δεν είναι μη εύλογες ή με οποιοδήποτε τρόπο δε συνεπάγονται μεταχείριση απαγορευμένη από το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ. Επιπλέον δείκτες του εύλογου χαρακτήρα της μετεγκατάστασης αξιολογήθηκαν η διαθεσιμότητα εργασιών και η πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όπως και η οικονομική και άλλη υποστήριξη από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και τοπικές οργανώσεις.[72]
92. Σε σχέση με τη δυνατότητα μετεγκατάστασης της Αιτήτριας, σε ασφαλέστερη περιοχή της χώρας, λαμβάνονται εξάλλου υπόψη οι Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες για τη Διεθνή Προστασία Νο.4, σύμφωνα με τις οποίες η αξιολόγηση της εναλλακτικής δυνατότητας εγχώριας προστασίας έχει ως προϋπόθεση την εξεύρεση μιας περιοχής στην οποία δεν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος δίωξης, και που θα μπορούσε ευλόγως να αναμένεται ότι η Αιτήτρια μπορεί να έχει εκεί μια φυσιολογική ζωή.[73] Η αξιολόγηση της δυνατότητας εφαρμογής της εγχώριας προστασίας απαιτεί την ανάλυση δύο στοιχείων, που συνίστανται στη διαπίστωση του εφικτού και του εύλογου χαρακτήρα της δυνατότητας μετεγκατάστασης, συνεκτιμώντας αφενός τις γενικές περιστάσεις που επικρατούν στο τμήμα της χώρας που προτείνεται για μετεγκατάσταση και αφετέρου τις προσωπικές περιστάσεις του εκάστοτε αιτούντα (βλ. άρθρο 8 Οδηγίας 2011/95/ΕΕ).[74]
93. Επίσης, ο ανωτέρω αναφερόμενος Πρακτικός οδηγός της EUAA, επισημαίνει ότι στις χώρες όπου λαμβάνει χώρα ένοπλη σύρραξη, είναι αναγκαία η αξιολόγηση της γενικότερης κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή της μετεγκατάστασης, προκειμένου να διαπιστωθεί ή απουσία δίωξης ή σοβαρής βλάβης στην περιοχή αυτή. Είναι επιπλέον αναγκαία η αξιολόγηση της ανθρωπιστικής κατάστασης στο πλαίσιο εξέτασης του εύλογου χαρακτήρα της μετεγκατάστασης. Η κατάσταση ασφαλείας οφείλει να αξιολογηθεί κατά τα πρότυπα του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας, και συνεπώς άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου[75].
94. Στην προκειμένη περίπτωση, θα κριθεί το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης της Αιτήτριας στην πόλη Yaounde. Ερευνώντας την πρώτη προϋπόθεση, ήτοι την απουσία φόβου δίωξης ή κινδύνου βλάβης στη συγκεκριμένη πόλη, υπενθυμίζεται ότι βάσει του άρθρου 12Γ(3), κατά την εξέταση βάσιμου φόβου δίωξης ή πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης στην περιοχή μετεγκατάστασης λαμβάνονται υπόψιν οι γενικές περιστάσεις που επικρατούν στο εν λόγω τμήμα της χώρας και οι προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας. Βάσει πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, οι βιαιοπραγίες είναι σε μεγάλο βαθμό περιορισμένες στους κόλπους των αγγλόφωνων περιοχών.[76]Ως προς την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην περιφέρεια Centre (Centre Region) του Καμερούν στην οποία υπάγεται η πρωτεύουσα Yaoundé, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, τη χρονική περίοδο 13.4.2024-11.4.2025, καταγράφηκαν 16 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 5 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Από αυτά, 2 καταγράφηκαν ως περιστατικά ταραχών/εξεγέρσεων (2 απώλειες), 5 ως περιστατικά βίας κατά των αμάχων (2 απώλειες), 8 ως περιστατικά βίας (0 απώλειες) και 1 ως περιστατικό το οποίο χαρακτηρίστηκε ως μάχη (1 απώλεια)[77]. Εκ των ανωτέρω, μόλις τα 4 περιστατικά ασφαλείας εντοπίζονται συγκεκριμένα στην Yaounde (3 περιστατικά βίας κατά αμάχων με 2 απώλειες και 1 εξέγερση με 1 απώλεια).[78] Τα εν λόγω στοιχεία, εξεταζόμενα συνδυαστικά με τον εκτιμώμενο πληθυσμός της Yaoundé που ανέρχεται στους 2.765.600 κατοίκους σύμφωνα με εκτίμηση του 2015,[79] δεικνύουν ότι η ένταση της βίας στην εν λόγω περιοχή είναι σχετικά πολύ μικρή. Κατά τα παραπάνω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύγκρουση η οποία λαμβάνει χώρα στις αγγλόφωνες περιοχές δεν εξικνείται στο έδαφος της Yaoundé.
95. Σε σχέση με τη γενικότερη μεταχείριση των αγγλόφωνων από τις αρχές στις γαλλόφωνες περιοχές, οι πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής οι οποίες παρατίθενται από το Γραφείο του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες του Βελγίου καταδεικνύουν ότι οι αγγλόφωνοι άμαχοι αναφέρουν πως συνιστούν θύματα διακριτικής μεταχείρισης όταν απευθύνονται στα αγγλικά στις δημόσιες υπηρεσίες, ενώ τους αρνούνται υπηρεσίες καθώς μιλούν αγγλικά και όχι γαλλικά. Στο σημείο αυτό υπενθυμίζεται ότι η Αιτήτρια ανέφερε ότι κατανοεί γαλλικά (ερ. 69 του διοικητικού φακέλου). Παρά την ύπαρξη νομοθεσίας η οποία ορίζει ότι τα αγγλικά και τα γαλλικά οφείλουν να χρησιμοποιούνται κατά ισότιμο τρόπο στο πλαίσιο των δημόσιων υπηρεσιών, μεγάλος αριθμός κρατικών αξιωματούχων δίδει προέχουσα θέση στα γαλλικά.[80] Οι εκτοπισμένες αγγλόφωνες κοινότητες δυνατό να γίνονται αντικείμενο διακρίσεων σχετικών με τη γλώσσα στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως διαπιστώνει η αναφορά.[81] Λοιπές πηγές της έρευνας του Γραφείου του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες του Βελγίου, υποδεικνύουν ότι δεν έχουν καταγράψει διακριτική μεταχείριση εκ μέρους των αρχών προς τους εκτοπισμένους αγγλόφωνους. Υποδεικνύουν ακόμα ότι επιδρομές οι οποίες λάμβαναν χώρα το 2020 και των οποίων οι αγγλόφωνοι αποτελούσαν αντικείμενο, δεν παρατηρούνται πλέον ή δεν έχουν γνώση τέτοιων περιστατικών.[82] Πηγή της έρευνας της Γραμματείας για τη Μετανάστευση της Ελβετίας (SEM) η οποία εκδόθηκε το 2024 υποδεικνύει πως «αντίθετα με την αρχή της κρίσης, ο στρατός δεν προβαίνει πλέον σε συστηματικές διακρίσεις σε βάρος των αγγλόφωνων εκτοπισθέντων στη γαλλόφωνη ζώνη».[83] Άλλη πηγή της έρευνας υπέδειξε ότι «τα πρόσωπα τα οποία προέρχονται από τις κατειλημμένες από τις ένοπλες ομάδες ζώνες είναι περισσότερο εκτεθειμένα σε συλλήψεις».[84]
96. Οι πηγές της έρευνας του Γραφείου του Γενικού Επιτρόπου για τους Πρόσφυγες και τους Απάτριδες υποδεικνύουν ακόμα την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των εκτοπισμένων και των κοινοτήτων υποδοχής.[85] Η έρευνα του SEM υποδεικνύει επίσης ότι ένα ποσοστό 54% εκτοπισμένων προσώπων σε αγγλόφωνες και γαλλόφωνες περιοχές εκτιμά ότι οι κοινότητες υποδοχής τους είναι φιλικές έναντί τους. Βάσει της ίδιας έρευνας, αν και αρκετοί αγγλόφωνοι φοβούνται μία εχθρική στάση εκ μέρους των γαλλόφωνων, κάποιοι εξ αυτών «έχουν αναθεωρήσει τις προκαταλήψεις τους».[86]
97. Λαμβάνοντας υπόψιν τις ανωτέρω πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής, καταδεικνύεται ότι η πλειοψηφία αυτών δε μαρτυρά την ύπαρξη συστηματικών συλλήψεων σε βάρος του αγγλόφωνου πληθυσμού, ενώ δε διαφαίνεται ύπαρξη συστηματικής διάκρισης σε βάρος των αγγλοφώνων στις γαλλόφωνες περιοχές. Κατά τα παραπάνω, δεν προκύπτει οποιοσδήποτε βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης ή πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης για την Αιτήτρια από τις γενικές περιστάσεις οι οποίες επικρατούν στην Yaoundé.
98. Σε έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με τις συνθήκες των γυναικών που ηγούνται ενός νοικοκυριού, και ειδικότερα στην Yaoundé και Douala, καταγράφεται σχετικά με την πρόσβαση των ανωτέρω στην εργασία «πως οι γυναίκες χωρίς γνώση γαλλικών και ενός σχετικού κοινωνικού δικτύου είναι δύσκολο να εξεύρουν εργασία στον επίσημο τομέα απασχόλησης, ενώ είναι ευκολότερο για τις γυναίκες που γνωρίζουν άτομα στο τομέα απασχόλησης τους να βρουν εργασία. Μάλιστα, όσο πιο «επίσημη» είναι η θέση εργασίας, τόσο πιο απαραίτητη είναι η γνώση των γαλλικών. Επίσης, οι γυναίκες με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία βρίσκονται σε ευνοϊκότερη θέση κατά την αναζήτηση εργασίας. Επιπλέον, όσες ήταν προηγουμένως αυτοαπασχολούμενες (όπως κομμώτριες, μικροέμποροι) μπορούν πιο εύκολα να ξεκινήσουν μια νέα επιχείρηση στην πόλη, αφού χρειάζονται «μικρό» κεφάλαιο εκκίνησης και έχουν ήδη τα απαραίτητα εργαλεία[87]. Έτερη απόκριση της ανωτέρω πηγής αναφέρει πως είναι δυνατόν ανύπαντρες γυναίκες να ζήσουν μόνες τους στις μεγάλες πόλεις της Yaoundé και Douala εφόσον έχουν τους απαραίτητους πόρους και σημειώνεται πως το είδος της εργασίας που θα εξεύρουν εξαρτάται από τον βαθμό της εκπαίδευσης που κατέχουν. Είναι πιθανό οι μη έγγαμες γυναίκες που ζουν μόνες τους να αποκτήσουν μια αρνητική/κακή φήμη καθώς σύμφωνα με την παράδοση στο Καμερούν οι γυναίκες ζουν με τους γονείς τους μέχρι να παντρευτούν[88]. Επίσης, διεθνείς πηγές σημειώνουν πως πολλές μόνες γυναίκες στις πόλεις Yaoundé και Douala και σε μεγάλο βαθμό πολλές εκτοπισθείσες μόνες γυναίκες στις ανωτέρω πόλεις καταφεύγουν στην πορνεία εξαιτίας της αδυναμίας τους να βρουν πόρους για να επιβιώσουν.[89]
99. Έτερη πηγή αναφέρει πως τόσο η Yaoundé όσο και η Douala έχουν επηρεαστεί από τη σημαντική μετατόπιση πληθυσμού από τις αγγλόφωνες περιοχές της χώρας προς τα αστικά κέντρα, με αποτέλεσμα υπερπλήρεις κοινότητες υποδοχής. Αν και έχει σημειωθεί κάποια οικονομική πρόοδος, η φτώχεια εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στο Καμερούν […][90].Στις αστικές περιοχές, σημειώθηκε σημαντική μείωση της φτώχειας, από 12,2 % στο 2007 σε 8,9 % το 2014. Ωστόσο, σημειώθηκε αύξηση των ανισοτήτων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ιδιαίτερα στον καταμερισμό του πλούτου[91].
100. Ως αναφέρθηκε ανωτέρω, βάσει των πηγών πληροφόρησης οι γυναίκες στο Καμερούν στην πράξη αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση τους στην οικονομία, στην εκπαίδευση, στην πολιτική συμμετοχή και εκπροσώπηση και παρόλο που αποτελούν το 46,8% του εργατικού δυναμικού του Καμερούν (2021), οι άνδρες εξακολουθούσαν να καταλαμβάνουν υψηλότερες θέσεις.[92] Πολλές κοινωνικές πρακτικές περιορίζουν τις ίσες ευκαιρίες για τις γυναίκες. Εν προκειμένω, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας και κυρίως το γεγονός ότι πρόκειται περί ενός πεπαιδευμένου ατόμου με μόρφωση κατά πολύ ανώτερη του μέσου όρου των εγγράμματων γυναικών στην χώρα, καθώς και της πρότερης εργασιακής πείρας που έχει αποκτήσει κατά τετραέτη παραμονής της στην Δημοκρατία, παρουσιάζουν ένα περιβάλλον στο οποίο η Αιτήτρια θα είναι ικανή να διασφαλίσει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Στα ανωτέρω συνυπολογίζονται οι γλωσσικές δεξιότητες της Αιτήτριας, ήτοι η άριστη γνώση της αγγλικής και η γνώση της γαλλικής, με εύλογες νοητικές δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης των γλωσσικών της ικανοτήτων, στοιχεία τα οποία, όπως προκύπτει από τις παραπάνω πληροφορίες, ενισχύουν τις ευκαιρίες της στην αναζήτηση εργασίας και διευκολύνουν την ενσωμάτωσή της στην υπό κρίση περιοχή. Εξάλλου, η Αιτήτρια δεν έχει προφίλ προσώπου που θα αποτελούσε στόχο των αρχών της χώρας της.
101. Σε σχέση με τη δεύτερη ουσιώδη προϋπόθεση, ήτοι τη δυνατότητα νόμιμης και ασφαλούς μετάβασης στην Yaoundé, επισημαίνεται καταρχάς ότι είναι αεροπορικώς προσβάσιμη.[93] Σύμφωνα με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής, το Σύνταγμα προβλέπει την ελευθερία επαναπατρισμού, χωρίς να υποδεικνύεται διαφορετική πρακτική εκ μέρους της κυβέρνησης.[94] Στην ίδια αναφορά δεν αναφέρεται πρακτική η οποία να απαγορεύει την πρόσβαση και την εγκατάσταση στην Yaoundé. Πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής υποδεικνύουν ότι η έλλειψη εγγράφων ταυτοποίησης παρεμπόδιζε την ελευθερία μετακίνησης στη χώρα[95], ενώ η αστυνομία συχνά σταματούσε τους ταξιδιώτες προς έλεγχο των εγγράφων ταυτότητας.[96] Βάσει πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, επιπλέον, υπό το πρόσχημα ελάσσονων παραβάσεων, η αστυνομία, η χωροφυλακή και οι τελωνειακοί συχνά αποσπούσαν δωροδοκίες και παρενοχλούσαν τους ταξιδιώτες σε οδοφράγματα και σημεία ελέγχου σε πόλεις και αυτοκινητοδρόμους.[97] Η ως άνω συμπεριφορά ωστόσο δεν ξεπερνά το απαιτούμενο επίπεδο σοβαρότητας προκειμένου να κατηγοριοποιηθεί στην έννοια της δίωξης ή σοβαρή βλάβης.[98]
102. Σε σχέση, τέλος, με τον εύλογο χαρακτήρα της μετεγκατάστασης, βάσει των πλέον πρόσφατων δεδομένων της Παγκόσμιας Τράπεζας, το δημοσιονομικό ισοζύγιο του Καμερούν έχει βελτιωθεί, εμφανίζοντας πλεόνασμα το 2022, σε σύγκριση με το έλλειμμα του προηγούμενου χρόνου, αν και παραμένει εκτεθειμένο στην αστάθεια των αγορών.[99] Υπογραμμίζεται επιπλέον η αύξηση του κόστους διαβίωσης, ιδίως οι αυξημένες τιμές τροφίμων, οι οποίες επιδρούν αρνητικά ιδίως στα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ υψηλά παραμένουν τα επίπεδα ένδειας.[100] Η ένδεια στη χώρα συγκεντρώνεται στις βόρειες περιοχές, όπου διαμένουν το 56% των ενδεών προσώπων,[101] ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η σημαντική μετατόπιση των αγγλόφωνων πληθυσμών έχει πιέσει τις κοινότητες υποδοχής και έχει περιορίσει τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στην Yaoundé.[102] Ως προς τα ποσοστά της ανεργίας στην πόλη, σύμφωνα με τα στοιχεία του National Employment Fund στο Καμερούν, η ανεργία είναι τονισμένη μεταξύ των νέων ανθρώπων σε πόλεις όπως η Yaoundé, όπου το ποσοστό ανεργίας ορισμένες φορές αγγίζει το 24%.[103] Για το λόγο αυτό, ωστόσο, σχεδιάστηκε το πρόγραμμα USEP, το οποίο μεταξύ άλλων στοχεύει στη μείωση της ανεργίας των νέων. Δεν εμφαίνεται κάποιος λόγος για τον οποίο η Αιτήτρια δε θα ήταν επιλέξιμη για το εν λόγω πρόγραμμα.[104] Περαιτέρω, βάσει της Περιοδικής Έκθεσης η οποία εκδόθηκε το 2023 σχετικά με την Κοινή Πρωτοβουλία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το εν λόγω σχήμα προσφέρει σειρά παροχών σε επιστραφέντες, όπως χρηματική βοήθεια, ψυχοκοινωνική υποστήριξη για την ενσωμάτωσή τους και διάφορες μορφές κοινωνικής συνδρομής.[105] Εξάλλου, σύμφωνα με πηγή του SEM η γνώση της γαλλικής ενδέχεται να συνιστά πλεονέκτημα στην εξεύρεση εργασίας, ενώ η απώλεια ταυτοποιητικών εγγράφων να συνιστά εμπόδιο.[106] Στην περίπτωση η Αιτήτρια κατά τις δηλώσεις της γνωρίζει αγγλικά και λίγα γαλλικά, παρά το ότι δεν κατέχει επίσημο έγγραφο ταυτοποίησης, το οποίο δεν αποκλείεται να εξασφαλίσει στη συνέχεια προκειμένου να επιστρέψει στη χώρα της, δε διαφαίνεται η ύπαρξη τέτοιων εμποδίων, ενώ τουναντίον η η προηγούμενη επαγγελματική της πείρα και η μόρφωσή της αναμένεται εύλογα να εξασφαλίσουν τη διαβίωσή της. Σημειώνεται ότι η Αιτήτρια κατόρθωσε πριν εγκαταλείψει τη χώρα της να διασφαλίσει ταξιδιωτικά έγγραφα, έστω με τη συνδρομή τρίτου προσώπου, καίτοι η ίδια εγκατάλειψε τη Muyuka υπό συνθήκες ισχυριζόμενης δίωξης.
103. Ως εκ των ανωτέρω, παρά τις όποιες δυσχέρειες εμφανώς ενέχει η μετεγκατάσταση, δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί ότι οι γενικές συνθήκες διαβίωσης της Αιτήτριας θα ήταν μη εύλογες ή θα οδηγούσαν σε μεταχείριση αντίθετη με το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ. Υπέρ της δυνατότητας μετεγκατάστασης της Αιτήτριας με τόπο τελευταίας διαμονής τις αγγλόφωνες περιοχές στην Yaoundé έκρινε, όλως διαφωτιστικώς και το Conseil du Contentieux des Etrangers του Βελγίου, ενδεικτικά στην απόφαση ημερομηνίας 25.4.2023, στην υπόθεση Χ/Χ, απόφαση υπ’ αριθ. 288046.[107]
104. Ως προς το θέμα υγείας που φαίνεται να αντιμετωπίζει η Αιτήτρια, σε σχέση με την πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, έκθεση του Bertelsmann Stiftung για το Καμερούν δημοσιευθείσα το 2024, αναφέρει πως το Καμερούν ξοδεύει λιγότερο από το 5% του ΑΕΠ του στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και απαιτεί την πληρωμή τελών από τους χρήστες αυτών των υπηρεσιών. Προσθέτει πως η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ιδιαίτερα χωρίς ασφάλιση, δημιουργεί εμπόδια για τους περισσότερους. Οι περισσότεροι Καμερουνέζοι βασίζονται σε άτυπους μηχανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, όπως στις οικογενειακές δομές, στα δίκτυα αλληλεγγύης και σε θρησκευτικά ιδρύματα.[108]
105. Σύμφωνα με έκθεση της USAID για το Καμερούν επιβεβαιώνεται πως ένα σημαντικό μέρος των υπηρεσιών υγείας -περίπου το 70% - χρηματοδοτείται από τους ίδιους τους ασθενείς, το οποίο δημιουργεί εμπόδια στην πρόσβαση, ειδικά για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, έχουν ξεκινήσει πρωτοβουλίες όπως το πρόγραμμα Καθολικής Κάλυψης Υγείας (UHC) το οποίο υποστηρίζεται από την USAID. Από τον Αύγουστο του 2024, πάνω από 2,5 εκατομμύρια άτομα έχουν εγγραφεί στο πρόγραμμα, επωφελούμενοι από υπηρεσίες όπως δωρεάν συμβουλευτική για παιδιά (642,090 παιδιά έχουν λάβει δωρεάν συμβουλευτική από τον Απρίλιο του 2023) και οικονομικά προσιτή προγεννητική φροντίδα για γυναίκες.[109] Σύμφωνα με fact sheet της UNHCR του Ιουλίου 2024 για το Καμερούν καταγράφεται πως 52,000 πρόσφυγες έχουν πλέον πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη μέσω του προγράμματος Καθολική Κάλυψη Υγείας, παρέχοντας δωρεάν ή επιδοτούμενη πρόσβαση σε θεραπεία για την ελονοσία, τον HIV, τη φυματίωση, τη νεφρική ανεπάρκεια και επιδοτούμενη περίθαλψη για τις γυναίκες σε κύηση.[110]
106. Ως εκ της ανωτέρω ανάλυσης, διαπιστώνεται από τις ανωτέρω πηγές οι σοβαρές προκλήσεις αναφορικά με την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη εστιάζονται κυρίως στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας και όχι στα αστικά κέντρα όπως εν προκειμένω στις γαλλόφωνες περιοχές της χώρας. Ιδίως ευρισκόμενη στο γαλλόφωνο τμήμα της χώρας, η Αιτήτρια με βάση τα προσόντα που διαθέτει και τις επικρατούσες εκεί συνθήκες, δεν προκύπτει ότι δε θα μπορούσε να λάβει ικανοποιητική περίθαλψη για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει με βάση τα στοιχεία που η ίδια προσκόμισε, τα οποία παρακολουθεί ιατρικώς ήδη από το 2023 (βλ. και τα όσα αναφέρονται στις παρ. 64 εώς 68 ανωτέρω).
107. Συνεπώς, βάσει των ανωτέρω, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι άμα τη επιστροφή της Αιτήτριας στη χώρα της και ειδικώς στη Yaoundé έχει βάσιμο φόβο δίωξης ή θα διατρέξει κίνδυνο να υποβληθεί σε βασανιστήρια ή σε απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση, ή τιμωρία κατά παράβαση του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και της αρχής της μη επαναπροώθησης.
108. Επιπλέον, δεν εγείρεται ζήτημα παράβασης της αρχής της μη επαναπροώθησης σε περίπτωση επιστροφής της στο Καμερούν για τους ίδιους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω στο πλαίσιο της αίτησής της για διεθνή προστασία. Δεν εγείρεται δε οποιοσδήποτε ισχυρισμός και δεν έχει τεθεί ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου οτιδήποτε άλλο συναφές με την εν λόγω αρχή πέραν των όσων ήδη εξετάστηκαν και αναλύθηκαν ανωτέρω. (Βλ. απόφαση της της 17ης Οκτωβρίου 2024, υπόθεση C 156/23 [Ararat] K, L, M, N κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2024:892, ιδίως σκέψεις 50 έως 51).
109. Περαιτέρω, με βάση και τις σχετικές δηλώσεις της, δεν προκύπτει ότι κάτι τέτοιο μπορεί από μόνο του να αποτελέσει λόγους να πιστεύεται ότι η Αιτήτρια πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια ή έχει σημαντικό πρόβλημα υγείας, ώστε να μην μπορεί ή που δεν της επιτρέπει, να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής (Βλ. απόφαση του ΕΔΑΔ στην υπόθεση Paposhvili v. Belgium, Αριθμός αίτησης 41738/10, 13.12.2016, παρ. 192).
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται χωρίς καμία διαταγή για έξοδα δεδομένων των πλημμελειών που εντοπίστηκαν στην επίδικη απόφαση.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] AL JAZEERA, “Sexual violence pervasive in Cameroon’s Anglophone regions”, Jess Craig, 29.04.2021, https://www.aljazeera.com/news/2021/4/29/gender-based-violence-pervasive-in-cameroons-anglophone-regions.
[2] Deutsche Welle, “Cameroon's forgotten refugees”, Katrin Gänsler, 07.12.2018, https://www.dw.com/en/cameroons-forgotten-refugees-in-nigeria/a-44631045#:~:text=More%20than%2021%2C000%20people%20from,terms%20with%20their%20traumatic%20experiences.
[3] Στη συνέντευξη ανέφερε ότι όλα τα γεγονότα έλαβαν χώρα το 2019. Μόνο στην αίτηση αναφέρεται το έτος 2016.
[4]GBHS- Government Bilingual High School – Muyuka, https://www.google.pl/maps/place/Gbhs+Muyuka/@4.2978539,9.4142426,17z/data=!3m1!4b1!4m6!3m5!1s0x10612773355c220b:0xb087a0edb048946!8m2!3d4.2978539!4d9.4142426!16s%2Fg%2F11jcvg59wy?authuser=0&hl=en&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI1MDQxNC4xIKXMDSoJLDEwMjExNDU1SAFQAw%3D%3D
[5] Muyuka- Mamfe, directions: https://www.google.pl/maps/dir/Mamfe,+Cameroon/Muyuka,+Cameroon/@5.0227125,8.7287089,9z/data=!3m1!4b1!4m13!4m12!1m5!1m1!1s0x105e84650adbdc25:0x708117783e0eadbf!2m2!1d9.3146014!2d5.7511525!1m5!1m1!1s0x106126ff28e93f41:0x4f9b81f78bc02cc3!2m2!1d9.4144962!2d4.2904513?entry=ttu&g_ep=EgoyMDI1MDQxNC4xIKXMDSoJLDEwMjExNDU1SAFQAw%3D%3D
[6]https://www.google.pl/maps/dir/Bonakanda,+Cameroon/Muyuka,+Cameroon/@4.1836452,9.183513,12z/data=!4m14!4m13!1m5!1m1!1s0x1066d2a943e2890f:0x85e52e4c759369de!2m2!1d9.183333!2d4.183333!1m5!1m1!1s0x106126ff28e93f41:0x4f9b81f78bc02cc3!2m2!1d9.4144962!2d4.2904513!3e0?entry=ttu&g_ep=EgoyMDI1MDQxNC4xIKXMDSoJLDEwMjExNDU1SAFQAw%3D%3D
[7] Προσαρμοσμένη έρευνα στην βάση ACLED Explorer, ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: EVENT COUNTS & FATALITIES- EVENT TYPE: Political violence (Battles, Explosions/ Remote violence, Violence against civilians & Mob violence), EVENT DATE – Custom Date Range: 01/06/2019-31/06/2019, REGION – Africa, COUNTRY -Cameroon, ADMIN 1- Sud-Ouest). Για τα αριθμητικά δεδομένα αναφορικά με την Muyuka, χρησιμοποιήθηκε το φίλτρο “Location” στο σημείο 7 της βάσης (“7. How do you want to group the data?”).
[8] ACAPS, Country analysis: Cameroon, https://www.acaps.org/en/countries/cameroon# (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[9] Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights - RULAC: Rule of Law in Armed Conflicts, Non-international Armed Conflicts in Cameroon, Last updated: 12th January 2023, https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[10] Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights - RULAC: Rule of Law in Armed Conflicts, Non-international Armed Conflicts in Cameroon, Last updated: 12th January 2023, https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[11] UNOCHA, Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 61 (January 2024), 8 March 2024, https://www.unocha.org/publications/report/cameroon/cameroon-north-west-and-south-west-situation-report-no-61-january-2024 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[12] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[13] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[14] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[15] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 28 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[16] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[17] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[18] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[19] DRC, 2024 Protection Monitoring Quarterly Report in Southwest Cameroon - Q1, 13 December 2024, https://reliefweb.int/attachments/14eff56a-24a7-4da9-a1a9-dca02f2b864e/DRC_Quarterly%20Protection%20Report%202024_Q1_Southwest%20Cameroon.pdf, p. 5; DRC, 2024 Protection Monitoring Quarterly Report in Southwest Cameroon - Q2, 13 December 2024, https://reliefweb.int/attachments/1bbbb7ba-42c9-4016-90b3-3a8ea2dff679/DRC_Quarterly%20Protection%20Report%202024_Q2_Southwest%20Cameroon.pdf, p. 5 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[20] DRC, 2024 Protection Monitoring Quarterly Report in Southwest Cameroon - Q1, 13 December 2024, https://reliefweb.int/attachments/1bbbb7ba-42c9-4016-90b3-3a8ea2dff679/DRC_Quarterly%20Protection%20Report%202024_Q2_Southwest%20Cameroon.pdf, p. 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[21] DRC, 2024 Protection Monitoring Quarterly Report in Southwest Cameroon - Q2, 13 December 2024, https://reliefweb.int/attachments/1bbbb7ba-42c9-4016-90b3-3a8ea2dff679/DRC_Quarterly%20Protection%20Report%202024_Q2_Southwest%20Cameroon.pdf, p. 10 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[22] DRC, 2024 Protection Monitoring Quarterly Report in Southwest Cameroon - Q2, 13 December 2024, https://reliefweb.int/attachments/1bbbb7ba-42c9-4016-90b3-3a8ea2dff679/DRC_Quarterly%20Protection%20Report%202024_Q2_Southwest%20Cameroon.pdf, p. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[23] Προσαρμοσμένη έρευνα στην βάση ACLED Explorer, ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: EVENT COUNTS & FATALITIES- EVENT TYPE: Political violence (Battles, Explosions/ Remote violence, Violence against civilians & Mob violence), EVENT DATE – Custom Date Range: 13.04.2024 - 11.04.2025, REGION – Africa, COUNTRY - Cameroon, ADMIN 1- Sud-Ouest). Για τα αριθμητικά δεδομένα αναφορικά με την στοχοποίηση αμάχων, χρησιμοποιήθηκε το φίλτρο “Civilian Targeting” στο σημείο 9 της βάσης (“9. Do you want to see results by event type?”).
[24] Ό.π., προσαρμοσμένη έρευνα στη βάση ACLED με επιπρόσθετη χρήση του φίλτρου “By Location” στο σημείο 7 της βάσης (“7. How do you want to group the data?”).
[25] USDOS - US Department of State: 2023 Report on International Religious Freedom: Cameroon, 26 June 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2111838.html USDOS - US Department of State: 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2107637.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.3.2025)
[26] Cameroon, Law 2016/007 of 12 July 2016 relating to the Penal Code, 2016, https://www.assnat.cm/gestionLoisLegislatures/libraries/files_upload/uploads/Lois/Penal%20code%20eng%20original.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[27] USDOS, 2022 Country Report on Human Rights Practices - Cameroon, 20 March 2023, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/02/415610_CAMEROON-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 35 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[28] Cameroon, Law 2016/007 of 12 July 2016 relating to the Penal Code, 2016, https://www.assnat.cm/gestionLoisLegislatures/libraries/files_upload/uploads/Lois/Penal%20code%20eng%20original.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[29] Cameroon, Ministry of Justice, Rapport du Ministère de la Justice sur l’état des droits de l’homme au Cameroun en 2021 [Ministry of Justice report on the state of human rights in Cameroon in 2021], February 2023, http://www.minjustice.gov.cm/components/com_flexicontent/uploads/rapport_minjustice_2021_fr.pdf , p. 339 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[30] Cameroon, Ministry of Justice, Rapport du Ministère de la Justice sur l’état des droits de l’homme au Cameroun en 2020 [Ministry of Justice report on the state of human rights in Cameroon in 2020], February 2022, http://www.minjustice.gov.cm/components/com_flexicontent/uploads/rapport_minjustice_2020_fr.pdf , p. 290 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[31] USDOS, 2022 Country Report on Human Rights Practices - Cameroon, 20 March 2023, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/02/415610_CAMEROON-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 35 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[32] Freedom House, Freedom in the World 2023 – Cameroon, 2023, https://freedomhouse.org/country/cameroon/freedom-world/2023 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[33] HRW, World Report 2022 – Cameroon, 13 January 2022, https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/cameroon#e81181 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 8.3.3035).
[34] UNOCHA, Cameroon Humanitarian Needs Overview 2023, 11 May 2023, https://reliefweb.int/attachments/fb6e7f31-3931-463a-b9d6-5d243e9f3071/CMR_HNO_2023_v7_20230405.pdf, pp. 30-31 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[35] International Crisis Group, Rebels, Victims, Peacebuilders: Women in Cameroon’s Anglophone Conflict, 23 February 2022, https://icg-prod.s3.amazonaws.com/307-women-in-cameroon_0.pdf, p. 22 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[36] Al Jazeera, Sexual violence pervasive in Cameroon’s Anglophone regions, 29 April 2021, https://www.aljazeera.com/news/2021/4/29/gender-based-violence-pervasive-in-cameroons-anglophone-regions (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[37] Fouedjio, JH. et al., Clinical Management of Rape on Yaoundé-Cameroon: A Descriptive Study, October 2021, https://ejrh.org/index.php/ejrh/article/download/523/164, p. 17 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[38] HRW, Cameroon: Survivors of Military Assault Await Justice, 26 February 2021, https://www.hrw.org/news/2021/02/26/cameroon-survivors-military-assault-await-justice (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[39] USDOS, 2022 Country Report on Human Rights Practices - Cameroon, 20 March 2023, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/02/415610_CAMEROON-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 36 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[40] USDOS, 2022 Country Report on Human Rights Practices - Cameroon, 20 March 2023, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/02/415610_CAMEROON-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 36 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[41] USDOS, 2022 Country Report on Human Rights Practices - Cameroon, 20 March 2023, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/02/415610_CAMEROON-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 37 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[42] Fouedjio, JH. et al., Clinical Management of Rape on Yaounde-Cameroon: A Descriptive Study, October 2021, https://ejrh.org/index.php/ejrh/article/download/523/164, p. 18 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 3.8.2025).
[43] UNOCHA, Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 44, June 2022, https://reliefweb.int/attachments/81876b6d-d4ee-468d-8cd1-3965890244e1/sitrep_nwsw_june_2022_vf.pdf, p. 5 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[44] International Organization for Migration (IOM), EU-IOM Joint Initiative for Migrant Protection and Reintegration, https://www.migrationjointinitiative.org/reintegration [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[45] International Organization for Migration (IOM), EU-IOM Joint Initiative for Migrant Protection and Reintegration – Reintegration for migrants returning to Cameroon, https://www.migrationjointinitiative.org/sites/g/files/tmzbdl261/files/files/pdf/eutf-infosheet-cameroun-en-spreads_0.pdf [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[46] World Health Organization (WHO), Mental Health Atlas 2020 Country Profile: Cameroon, https://cdn.who.int/media/docs/default-source/mental-health/mental-health-atlas-2020-country-profiles/cmr.pdf?sfvrsn=8658cb16_8&download=true [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[47] Italian Agency for Development Cooperation in Khartoum, Sudan and ASUGI Mental Health Departmental Area of Trieste and Gorizia, Italy, International Conference – Bridging Gaps in Community Mental Healthcare: Towards a Shared Path for Mental Wellbeing in Sudan, Cameroon, Chad and Central African Republic (Trieste, Italy, 14-15 December 2022), https://khartoum.aics.gov.it/wp-content/uploads/2023/08/Conferenza_Mental_Health_Trieste_2022.pdf, [State of play of Mental Health in Cameroon: Achievements and Weaknesses of the System (Contribution by Justine Laure Menguene, Director of Mental Health at the Ministry of Public Health, Cameroon] σελ. 11 [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[48] EUAA, COI QUERY RESPONSE – Cameroon: Situation of individuals with mental health issues in Northwest and Southwest (Anglophone) regions; treatment by state and non-state actors, by society; availability of state protection. (Reference period: 1 January 2020 to 8 December 2023), 18 December 2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2102335/2023_11_EUAA_COI_Query_Response_Q68_Cameroon_Mental+health+issues.pdf, σελ. 5 [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[49] World Health Organization (WHO), Mental Health Atlas 2020 Country Profile: Cameroon, https://cdn.who.int/media/docs/default-source/mental-health/mental-health-atlas-2020-country-profiles/cmr.pdf?sfvrsn=8658cb16_8&download=true [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[50] EUAA, COI QUERY RESPONSE – Cameroon: Situation of individuals with mental health issues in Northwest and Southwest (Anglophone) regions; treatment by state and non-state actors, by society; availability of state protection. (Reference period: 1 January 2020 to 8 December 2023), 18 December 2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2102335/2023_11_EUAA_COI_Query_Response_Q68_Cameroon_Mental+health+issues.pdf, σελ. 7 [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[51] EUAA, COI QUERY RESPONSE – Cameroon: Situation of individuals with mental health issues in Northwest and Southwest (Anglophone) regions; treatment by state and non-state actors, by society; availability of state protection. (Reference period: 1 January 2020 to 8 December 2023), 18 December 2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2102335/2023_11_EUAA_COI_Query_Response_Q68_Cameroon_Mental+health+issues.pdf, σελ. 9 [ημερ. πρόσβασης 09/07/2024]
[52] UNHCR, Fact Sheet; UNHCR Cameroon Refugee; July 2024, 10 September 2024, https://data.unhcr.org/en/documents/download/111089, p. 1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[53] European Commission, Cameroon, last updated 25 November 2024, url; UNOCHA, Cameroon Humanitarian Needs Overview 2024, 14 April 2024, https://reliefweb.int/attachments/32c8a7cb-5dac-4c5f-92ec-f232a7bed6d0/CMR_HNO_2024_EN_20240123_v2%20%281%29.pdf, p. 9 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[54] International Crisis Group, A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status, 31 March 2023, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b188-second-look-cameroons-anglophone-special-status (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[55] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/; ACLED, Non-State Armed Groups and Illicit Economies, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 10 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[56] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, pp. 3, 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[57] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[58] HRW, Another Troubling Decision For Free Speech in Cameroon, 11 October 2024, https://www.hrw.org/news/2024/10/11/another-troubling-decision-free-speech-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[59] OHCHR, UN High Commissioner for Human Rights Volker Türk concludes official visit to Cameroon, 7 August
2024, https://www.ohchr.org/en/statements/2024/08/un-high-commissioner-human-rights-volker-turk-concludes-official-visit-cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[60] 6 BBC News, Cameroon bans reports on President Biya’s health, 11 October 2024, https://www.bbc.com/news/articles/cwye2gljdewo; Al Jazeera, Cameroon bans media from talking about President Biya’s health, 11 Oct 2024, https://www.aljazeera.com/news/2024/10/11/cameroon-bans-media-from-talking-about-missing-presidents-health (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[61] Afrique – sur 7, Cameroun – Présidentielle 2025 : deux coalitions de l’opposition interdites, 13 March 2024, https://www.afrique-sur7.fr/cameroun-deux-coalitions-de-lopposition-interdites (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[62] AI, Cameroon: Civil society members arbitrarily detained in Garoua must be immediately released, 26 September 2024, https://www.amnesty.org/en/latest/news/2024/09/cameroon-civil-society-members-arbitrarily-detained-in-garoua-must-be-immediately-released/; CIVICUS, Opposition Coalitions, Irreverent Language Against Institutions And Discussing The President's Health Are Banned; Long List Of Arbitrary Arrests Of Activists And Journalists, 31 October 2024, https://monitor.civicus.org/explore/opposition-coalitions-irreverent-language-against-institutions-and-discussing-the-presidents-health-are-banned-long-list-of-arbitrary-arrests-of-activists-and-journalists/; HRW, World Report 2024 - Cameroon, 11 January 2024, https://www.hrw.org/world-report/2024/country-chapters/cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[63] USDOS, 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/02/528267-CAMEROON-2023-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[64] USDOS, 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/02/528267-CAMEROON-2023-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 11 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[65] European Commission, Cameroon, last updated 25 November 2024, https://civil-protection-humanitarian-aid.ec.europa.eu/where/africa/cameroon_en (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17.4.2025).
[66] Προσαρμοσμένη έρευνα στην βάση ACLED Explorer, ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: EVENT COUNTS & FATALITIES- EVENT TYPE: Political violence (Battles, Explosions/ Remote violence, Violence against civilians & Mob violence), EVENT DATE – Custom Date Range: 13.04.2024 - 11.04.2025, REGION – Africa, COUNTRY - Cameroon, ADMIN 1- Sud-Ouest). Για τα αριθμητικά δεδομένα αναφορικά με την Muyuka, χρησιμοποιήθηκε το φίλτρο “Location” στο σημείο 7 της βάσης (“7. How do you want to group the data?”).
[67] Βλ. https://ms.maptons.com/723491, https://www.mindat.org/feature-2225726.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28.4.2025)
[68] EASO, ‘Practical Guide on the Application of the Internal Protection Alternative’ (2021), 19, διαθέσιμο σε: https://easo.europa.eu/sites/default/files/EASO-Practical-guide-application-IPA.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[69] Ibid, 19[Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[70] ΕΔΔΑ, SUFI AND ELMI v. THE UNITED KINGDOM, απόφαση επί των αιτήσεων 8319/07 and 11449/07, ημερ. 28/6/2011, 283 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[71] EASO, ‘Practical Guide on the Application of the Internal Protection Alternative’ (2021), 9 διαθέσιμο σε https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9629215e-d55b-11eb-895a-01aa75ed71a1 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[72] ΕΔΔΑ, SUFI AND ELMI v. THE UNITED KINGDOM, απόφαση επί των αιτήσεων 8319/07 and 11449/07, ημερ. 28/6/2011, 293-295 EASO, ‘Practical Guide on the Application of the Internal Protection Alternative’ (2021), 9 διαθέσιμο σε https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9629215e-d55b-11eb-895a-01aa75ed71a1 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]βλ. ΕΔΔΑ, AAM v. Sweden, απόφαση επί της αίτησης 68519/10, απόφαση ημερ. 3/4/2014, σκ.73
[73]UNHCR, Guidelines on International Protection No. 4: “Internal Flight or Relocation Alternative” Within the Context of Article 1A(2) of the 1951 Convention and/or 1967 Protocol Relating to the Status of Refugees, HCR/GIP/03/04, , http://www.unhcr.org/refworld/docid/3f2791a44.html, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[74]UN High Commissioner for Refugees (UNHCR), UNHCR Position on Returns to Iraq, 14 November 2016, available at: http://www.refworld.org/docid/58299e694.html [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[75] EASO, 'Πρακτικός οδηγός για την εφαρμογή της εναλλακτικής δυνατότητας εγχώριας προστασίας' (2021), 21 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2023-02/Practical-guide-application-IPA-EL.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 31.1.2025]
[76] CGVS/ CGRA, ‘COI Focus CAMEROUN Régions anglophones : situation sécuritaire’ (2023), 37 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20230220.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 27.1.2025)
[77] Προσαρμοσμένη έρευνα στην βάση ACLED Explorer, ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: EVENT COUNTS & FATALITIES- EVENT TYPE: Political violence (Battles, Explosions/ Remote violence, Violence against civilians & Mob violence), EVENT DATE – Custom Date Range: 13.04.2024 - 11.04.2025, REGION – Africa, COUNTRY - Cameroon, ADMIN 1- Centre) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22.4.2025)
[78] Ό.π., για τα αριθμητικά δεδομένα αναφορικά με την Yaounde, χρησιμοποιήθηκε το φίλτρο “Location” στο σημείο 7 της βάσης (“7. How do you want to group the data?”) ) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22.4.2025)
[79] https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13.01.2025)
[80] Προς τούτο βλ. σχετικά CGVS/ CGRA, ‘COI Focus CAMEROUN Régions anglophones : situation sécuritaire’ (2023), 29-30 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20230220.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 27.1.2025)
[81] CGVS/ CGRA, ‘COI Focus CAMEROUN Régions anglophones : situation sécuritaire’ (2023), 37 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20230220.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025))
[82] Προς τούτο βλ. σχετικά CGVS/ CGRA, ‘COI Focus CAMEROUN Régions anglophones : situation sécuritaire’ (2023), 30, 37 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20230220.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[83] SEM, ‘Focus Cameroun Crise anglophone et personnes déplacées’ (2024), 13 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2106265.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[84] SEM, ‘Focus Cameroun Crise anglophone et personnes déplacées’ (2024), 13 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2106265.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[85] Για όλες τις ανωτέρω πληροφορίες βλ. CGVS/ CGRA, ‘COI Focus CAMEROUN Régions anglophones : situation sécuritaire’ (2023), 29-30 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._regions_anglophones._situation_securitaire_20230220.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[86] SEM, ‘Focus Cameroun Crise anglophone et personnes déplacées’ (2024), 13 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2106265.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[87] IRB – Immigration and Refugee Board of Canada (Author): Cameroon: Situation and treatment of single women and women who head their own households, including their ability to live on their own and access housing, income, education, health care, and support services, particularly in Douala and Yaoundé; impact of COVID-19 (2020–May 2022) [CMR201034.E], 8 June 2022
https://www.ecoi.net/en/document/2074600.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13.01.2025)
[88] Canada, IRB, Cameroon: Forced marriages; treatment of and protection available to women who try to flee a forced marriage; whether it is possible for a woman to live alone in the country’s large cities such as Yaoundé and Douala [CMR104129.FE], 20 September 2012, https://www.ecoi.net/en/document/1067526.html , EUAA – European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO) (Author): Cameroon; Situation of single women in Yaoundé and Douala [Q2-2022], 26 January 2022
https://www.ecoi.net/en/file/local/2067455/2022_01_Q2_EUAA_COI_Query_Response_CAMEROON_Single_Women.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[89] Cameroon Intelligence Report, Forced into prostitution in Yaoundé: the nightmare of trying to survive in a divided Cameroon, 3 November 2020, https://www.cameroonintelligencereport.com/forced-into-prostitution-in-yaounde-the-nightmare-of-trying-to-survive-in-a-divided-cameroon/ , Freedom House: Freedom in the World 2022 - Cameroon, 24 February 2022 https://www.ecoi.net/en/document/2071860.html
(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[90] World Bank, The Socio-Political Crisis in the Northwest and Southwest Regions of Cameroon: Assessing the Economic and Social Impacts, 21 June 2021, https://documents1.worldbank.org/curated/en/795921624338364910/pdf/The-Socio-Political-Crisis-in-the-Northwest-and-Southwest-Regions-of-Cameroon-Assessing-the-Economic-and-Social-Impacts.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[91] UNSDG, United Nations Sustainable Development Cooperation Assistance Framework for Cameroon 2022- 2026, 22 November 2021, https://unsdg.un.org/sites/default/files/2021-11/Cameroon_Cooperation_Framework_2022_to_2026_ENG.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[92] Bertelsmann Stiftung: BTI 2024 Country Report Cameroon, 19 March 2024
https://www.ecoi.net/en/file/local/2105824/country_report_2024_CMR.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[93] Ως προς την ύπαρξη του Διεθνούς Αεροδρομίου της Yaoundé (Yaounde Nsimalen International Airport), βλ. σχετικά https://airports.city/yaounde/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[94] USDOS, ‘2023 Country Reports on Human Rights Practices’ (2024), υπό 2D, διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[95] GenCap (NRC), ‘A More Generous Embrace’ (2022), 12 Διαθέσιμο σε https://www.nrc.no/globalassets/_reports/a-more-generous-embrace/a-more-generous-embrace.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[96] USDOS, ‘2023 Country Reports on Human Rights Practices’ (2024), υπό 2D, διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[97] USDOS, ‘2023 Country Reports on Human Rights Practices’ (2024), υπό 2D, διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[98] Βλ. εξάλλου και EUAA, ‘Qualification for International Protection Judicial Analysis Second Edition’ (2023), 55, 58 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2023- (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)01/Qualification_international_protection_judicial_analysis_2nd_edition_0.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 26/05/2024) ότι προκειμένου κάποια πράξη να θεωρηθεί ως πράξη δίωξης, οφείλει να είναι επαρκώς σοβαρή εκ της φύσης της ή της επανάληψής της προκειμένου να πρόκειται για σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μικρή στέρηση της ελευθερίας, όπως σύντομη παράνομη σύλληψη η οποία έλαβε χώρα μία φορά, δε θα επαρκούσε προς στοιχειοθέτηση σοβαρής παραβίασης. Εξάλλου και η νομολογία του ΕΔΔΑ προβλέπει ότι προκειμένου να εμπίπτει στην έννοια της κακομεταχείρισης η συμπεριφορά την οποία κατ’ ισχυρισμό κάποιος αιτητής θα υποστεί οφείλει να υπερβαίνει ορισμένο ελάχιστο επίπεδο σοβαρότητας προκειμένου να υπαχθεί στο άρθρο 3 της ΕΣΔΑ βλ. ενδεικτικά ΕΔΔΑ, JK v. Sweden, αίτηση υπ’ αριθ. 59166/12, ημερ. 23/08/2016, παρ. 79 με περαιτέρω παραπομπές στη νομολογία του Δικαστηρίου. Εξάλλου για το ότι κατ’ ουσία το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ αντιστοιχεί στο άρθρο 15 (β) της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ και πλέον 15 (β) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο έχει μεταφερθεί στην εσωτερική έννομη τάξη με το άρθρο 19 (2) (β) του Περί Προσφύγων Νόμου βλ. σχετικά ΔΕΕ, Elgafaji, C-465/07, ημερ. 17/02/2009, σκ.28
[99] World Bank, ‘Overview’ (2024), διαθέσιμο σε https://www.worldbank.org/en/country/cameroon/overview (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[100] World Bank, ‘Overview’ (2024), διαθέσιμο σε https://www.worldbank.org/en/country/cameroon/overview (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[101] World Bank, ‘Overview’ (2024), διαθέσιμο σε https://www.worldbank.org/en/country/cameroon/overview (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[102] World Bank Group, ‘The Socio-Political Crisis in the Northwest and Southwest Regions of Cameroon: Assessing the Economic and Social Impacts’ (2021), 1, διαθέσιμο σε https://documents1.worldbank.org/curated/en/795921624338364910/pdf/The-Socio-Political-Crisis-in-the-Northwest-and-Southwest-Regions-of-Cameroon-Assessing-the-Economic-and-Social-Impacts.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[103] National Employment Fund, διαθέσιμο σε https://www.fnecm.org/index.php/en/the-nef/programs-67/usep (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[104] National Employment Fund, διαθέσιμο σε https://www.fnecm.org/index.php/en/the-nef/programs-67/usep « The target group is made up of unemployed people who are registered with the NEF, who have the appropriate attitudes and physical aptitudes for the activities to be carried out, and who live in the municipalities concerned.» (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[105] Βλ. σχετικά EU- IOM Joint Initiative for Migrant Protection and Reintegration, ‘ LAST PERIODIC REINTEGRATION REPORT JULY 2023’ (2023), 47επ. διαθέσιμο σε https://www.migrationjointinitiative.org/sites/g/files/tmzbdl261/files/2023-08/Last_Periodic_Reintegration_Report_June_2023_FINAL.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[106] SEM, ‘Focus Cameroun Crise anglophone et personnes déplacées’ (2024), 14 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2106265.html (ημερομηνία πρόσβασης 06/05/2024)
[107] Conseil du Contentieux des Etrangers, απόφαση ημερομηνίας 25.4.2023, στην υπόθεση Χ/Χ, απόφαση υπ’ αριθ. 288046, διαθέσιμο σε https://www.rvv-cce.be/sites/default/files/arr/a288046.an_.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 27.1.2025)
[108] Bertelsmann Stiftung: BTI 2024 Country Report Cameroon, 19 Μαρτίου 2024
https://www.ecoi.net/en/file/local/2105824/country_report_2024_CMR.pdf
[109] USAID, Supporting Universal Health Coverage in Cameroon, Supporting Universal Health Coverage in Cameroon: The U.S. Government's Impact Through the PEPFAR/USAID RISE Project for Equitable Access to Health Care for All | News | Cameroon | U.S. Agency for International Development
[110] UNHCR - UN High Commissioner for Refugees: Fact Sheet; UNHCR Cameroon Refugee; July 2024, 10 September 2024
https://www.ecoi.net/en/file/local/2114940/Factsheet - UNHCR CMR July 2024.pdf
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο