ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 1359/23

7 Μαΐου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ

N.A.B.

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Κοτανίδου (κα) για Δ. Παυλίδη και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόροι για τον Αιτητή

Μ. Βασιλείου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 11/04/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για διεθνή προστασία ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, ως έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση, έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι υπήκοος Καμερούν και εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στις 12/11/2019 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Στις 20/02/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή ενώπιον αρμόδιου λειτουργού του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο - Ο.Ε.Ε.Α. (αγγλ. European Union Agency for Asylum - E.U.A.A.) (από τούδε και στο εξής «αρμόδιος λειτουργός»), προς εξέταση του αιτήματος του για διεθνή προστασία. Μετά την συνέντευξη, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση ημερ. 30/03/2023 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών ως ο Νόμος ορίζει,  λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε για λογαριασμό του Προϊσταμένου  την ανωτέρω εισήγηση στις 11/04/2023 και απέρριψε την αίτηση για διεθνή προστασία.

 

Στις 27/04/2023 ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης του Αιτητή για την απόφαση του Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία του επιδόθηκε δια χειρός αυθημερόν.

 

Στις 05/05/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή στο Δικαστήριο.

 

Ο Αιτητής, δια της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου του, προβάλλει ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας, πλημμελούς διεξαγωγής της συνέντευξης του Αιτητή, ελλιπούς αιτιολόγησης και πλάνης περί τα πράγματα. 

 

Η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση, ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακυρότητας  και των ισχυρισμών του στον απαιτούμενο βαθμό ούτως ώστε να του αναγνωριστεί οποιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η δε Υπηρεσία εξέτασε τους προσβαλλόμενους στην προσφυγή λόγους του Αιτητή και ορθώς κατέληξε ότι η εσωτερική και εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή δεν τεκμηριώθηκε. Το αίτημα του Αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της προβλεπόμενης από τον Νόμο διαδικασίας και η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας, ορθής αξιολόγησης των στοιχείων και ορθής εφαρμογής  του νόμου.

 

Δεδομένου του περιορισμού της υπό εξέταση προσφυγής στην έλλειψη δέουσας και λαμβάνοντας υπόψιν ότι σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο, προχωρώ στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου. 

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας ο Αιτητής  κλήθηκε να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και τους λόγους για τους οποίους δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν.  Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η ζωή του και η ζωή της οικογένειάς του κινδύνευαν λόγω της πολιτικής του δράσης. Επιπλέον, δήλωσε ότι στη χώρα καταγωγής του ήταν επιχειρηματίας. Ισχυρίστηκε ότι το σπίτι του και η επιχείρησή του καταστράφηκαν από τις στρατιωτικές δυνάμεις. Μαζί με την οικογένειά του διέφυγαν στο δάσος και δεν γνωρίζει πού βρίσκονται πλέον τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος Καμερούν και ότι γεννήθηκε στην πόλη Mamfe του Καμερούν, όπου διέμενε μέχρι τη στιγμή που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του. Σε σχέση με το θρήσκευμα και την εθνοτική του καταγωγή, δήλωσε ότι είναι χριστιανός και ότι ανήκει στην φυλή Bayandi. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, δήλωσε ότι είναι έγγαμος και ότι έχει αποκτήσει έξι τέκνα, τα οποία διαμένουν στην Νιγηρία μαζί με την σύζυγό του. Ως προς τα μέλη της πατρικής του οικογένειας, δήλωσε ότι η μητέρα του και τα 6 αδέλφια του, διαμένουν στην πόλη Mamfe, στο Καμερούν, εκτός από δύο, οι οποίοι διαμένουν στο Βέλγιο και στην Νιγηρία.  Τέλος, αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι φοίτησε σε Τεχνικό σχολείο, ωστόσο δεν αποφοίτησε. Ως προς την επαγγελματική του εμπειρία, δήλωσε ότι στην χώρα καταγωγής του ασχολείτο με την εμπορία αυτοκινήτων, πετρελαίου, πλακιδίων και ρυζιού.

 

Ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, ισχυρίστηκε ότι εργαζόταν ως επιχειρηματίας και ότι το πρόβλημα ξεκίνησε όταν αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς) μετέβησαν και του ζήτησαν να τους υποστηρίξει και να ενταχθεί στην ομάδα τους. Ο Αιτητής αρνήθηκε, διότι δεν μπορούσε να πολεμήσει ενάντια στην κυβέρνηση. Μετά την άρνησή του, τον ενημέρωσαν ότι θα επιστρέψουν για εκείνον. Ο Αιτητής ενημέρωσε την κυβέρνηση για την κατάσταση αυτή. Οι αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς) επέστρεψαν την επόμενη μέρα και τον μετέφεραν, μέσα στη νύχτα σε ένα δάσος, όπου τον κράτησαν για δύο εβδομάδες. Εκεί, τον απείλησαν ότι έπρεπε να τους υποστηρίξει οικονομικά, σε διαφορετική περίπτωση θα τον σκότωναν. Αναγκάστηκε να συμφωνήσει μαζί τους για να σώσει τη ζωή του. Επέστρεψε την επόμενη ημέρα και ενημέρωσε την κυβέρνηση και την αστυνομία για ό,τι είχε συμβεί.

 

Δύο μέρες αργότερα, ο αντισυνταγματάρχης των στρατιωτικών δυνάμεων επισκέφθηκε το σπίτι του αιτητή και του είπε ότι ο ίδιος (ο Αιτητής) γνώριζε περισσότερα για τους αυτονομιστές μαχητές. Ο Αιτητής αρνήθηκε ότι γνώριζε κάτι συγκεκριμένο, αλλά παραδέχθηκε ότι όλοι γνώριζαν πολλά για εκείνους. Τότε, τον μετέφεραν σε στρατόπεδο και τον βασάνισαν, ζητώντας του να συνεργαστεί με την κυβέρνηση. Δύο μέρες αργότερα, τον χτύπησαν και όταν επέστρεψε, μετέβη στο νοσοκομείο.

 

Οι αυτονομιστές μαχητές πίστευαν ότι συνεργαζόταν με την κυβέρνηση και τον αναζητούσαν. Αναγκάστηκε να φύγει από την πόλη Μαμφέ και να μεταβεί στο χωριό Κέμπο, το χωριό της μητέρας του. Έμεινε εκεί για δύο μήνες, χωρίς κανείς να γνωρίζει πού βρισκόταν. Ωστόσο, οι αυτονομιστές μαχητές έμαθαν ότι ζούσε εκεί. Την ίδια νύχτα, οι αυτονομιστές μαχητές τον αναζήτησαν στο σπίτι του. Πίσω από το σπίτι υπήρχε ένα αγρόκτημα και μια κρυφή πόρτα. Έφυγε από το σπίτι χρησιμοποιώντας την πίσω πόρτα και πήγε στην περιοχή Aja. Στη συνέχεια, μετέβη στη Douala με αυτοκίνητο, από όπου εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του.

 

Κατόπιν, ο Αιτητής απάντησε σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού. Ερωτηθείς ως προς το τί φοβάται ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής ανέφερε ότι θα τον σκοτώσουν και ότι έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον του. Όταν του ζητήθηκε να διευκρινίσει πότε ξεκίνησαν τα προβλήματά του με τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς) και με ποιον τρόπο, ο Αιτητής ανέφερε ότι το 2018 παιδικοί του φίλοι και φίλοι του από το σχολείο του ζήτησαν να τους υποστηρίξει οικονομικά. Σε επαναληπτική ερώτηση του αρμόδιου λειτουργού, ως προς το πότε και πώς τον πλησίασαν, ο Αιτητής δήλωσε ότι υπάρχουν διαφορετικές ομάδες αυτονομιστών και καθεμία έχει τον αρχηγό της.

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του ότι τον κράτησαν στο δάσος για δύο εβδομάδες, ανέφερε ότι τον απείλησαν πως εάν δεν συνεργαστεί μαζί τους, θα τον σκοτώσουν και ότι συμφώνησε μαζί τους για να σώσει τη ζωή του. Επιπλέον, δήλωσε ότι τον συνέλαβαν στις 09/09/2019 και ότι απελευθερώθηκε στις 01/10/2019. Όταν ο αρμόδιος λειτουργός διευκρίνισε ότι το εν λόγω χρονικό διάστημα αποτελεί 21 ημέρες και όχι δύο εβδομάδες, όπως δήλωσε, ο Αιτητής δεν έδωσε κάποια απάντηση.

 

Αναφορικά με τον λόγο που ο στρατός του Καμερούν τον μετέφερε στο στρατόπεδο, ανέφερε ότι ήθελαν να συνεργαστεί μαζί τους. Επειδή αρνήθηκε να συνεργαστεί, άρχισαν να τον χτυπούν. Ερωτηθείς για τον λόγο που αφέθηκε ελεύθερος, απάντησε ότι γνώριζαν ότι ήταν αθώος, ενώ κληθείς να περιγράψει το στρατόπεδο, ανέφερε ότι βρίσκεται στην πόλη Μάμφε. Ερωτηθείς αν θα είναι ασφαλής σε περίπτωση επιστροφής του στη Douala, απάντησε αρνητικά, διότι τον αναζητά ο στρατός. Όταν ρωτήθηκε πώς πιστεύει ότι μετά από τόσο καιρό θα τον αναζητούν ακόμη, ανέφερε ότι η μητέρα του τον έχει ενημερώσει πως έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον του.

 

Ο Αιτητής προσκόμισε τα ακόλουθα υποστηρικτικά έγγραφα:

1. Αντίγραφο εντάλματος σύλληψης στο όνομα του Αιτητή, με ημερομηνία έκδοσης 11/11/2020, στη Buea (Βλ. ερυθ. 27).

2. Αντίγραφο χειρόγραφης σημείωσης γραμμένης από τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς) (Βλ. ερυθ. 26).

3. Φωτογραφία που απεικονίζει έναν τραυματισμένο άνδρα στο έδαφος (Βλ. ερυθ. 25).

4. Φωτογραφίες που απεικονίζουν καμένα και κατεστραμμένα σπίτια (Βλ. ερυθ. 21).

5.  Αντίγραφο ένορκης βεβαίωσης, εκδοθείσας από δικηγόρο στη Γιαουντέ με ημερομηνία έκδοσης 05/01/2021 (Βλ. ερυθ. 22-24).

 

Ερωτηθείς από τον αρμόδιο λειτουργό σχετικά με το ένταλμα σύλληψης που κατέθεσε, ο Αιτητής εξήγησε ότι έχει έναν φίλο που είναι δικηγόρος και συχνά επισκεπτόταν το κατάστημά του για να αγοράσει πράγματα. Ο φίλος του ήταν αυτός που εκτύπωσε το ένταλμα σύλληψης. Όταν ρωτήθηκε για το περιεχόμενο του εντάλματος, ο αιτητής ανέφερε ότι πρόκειται για ένταλμα έρευνας και ότι τον αναζητούν. Ερωτηθείς πώς εξηγεί το γεγονός ότι εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του, ενώ οι στρατιωτικοί γνώριζαν ότι ήταν αθώος, ο αιτητής απάντησε ότι πολλοί άνθρωποι τρέχουν να κρυφτούν, ενώ αυτός δεν έτρεξε, καθώς η επιχείρησή του είναι νόμιμη και δεν κάνει παράνομες δουλειές. Ερωτηθείς για ποιο λόγο εκδόθηκε το ένταλμα σύλληψης εφόσον πίστευαν στην αθωότητά του, ο Αιτητής εξήγησε ότι του ζήτησαν να τους δείξει πού βρίσκονται οι αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς), αλλά αυτός δεν γνώριζε τίποτα. Κληθείς να διευκρινίσει πώς εξηγεί το γεγονός ότι έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον του, ανέφερε ότι πρόκειται για ζήτημα ζωής και θανάτου και ότι δεν μπορεί να συνεργαστεί με τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς).

 

Οι ισχυρισμοί του Αιτητή αξιολογήθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό ο οποίος εντόπισε στην Έκθεση - Εισήγησή του δυο ουσιώδεις πραγματικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του Αιτητή:

 

1)   Ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή και προφίλ του.

2)   Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η ζωή του απειλήθηκε από αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς), οι οποίοι ήθελαν να τους παρέχει οικονομική υποστήριξη, καθώς και από τον στρατό του Καμερούν, ο οποίος θεωρούσε ότι ο Αιτητής υποστηρίζει τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, αφού κρίθηκε ως αξιόπιστος στο σύνολό του.  (ερυθρό 106 του δ.φ.).   Αντιθέτως, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.  Όσον αφορά την αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν παρείχε λεπτομερή περιγραφή του τί συνέβη κατά τη διάρκεια αυτών των δύο εβδομάδων που φέρεται να είχε απαχθεί από τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς), ενώ δεν ήταν ακριβής στην περιγραφή των γεγονότων και δεν μπορούσε να δώσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι Αιτητής δεν ήταν λεπτομερής ούτε στον τρόπο που απελευθερώθηκε, καθώς απλώς ισχυρίστηκε ότι του είχαν δέσει τα μάτια και ότι είχαν μοτοσικλέτες.

 

Περαιτέρω, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πώς καθ' όλη τη διάρκεια της συνέντευξης, ο Αιτητής μπέρδευε τους όρους αστυνομία, στρατός, στρατιωτικοί και κυβέρνηση, χωρίς να επιμένει σε έναν όρο. Ο Αιτητής δεν ήταν συνεπής στις δηλώσεις του. Όταν ρωτήθηκε να περιγράψει τον χώρο όπου τον κρατούσε ο στρατός, δεν μπόρεσε να δώσει λεπτομερή περιγραφή και απλώς ισχυρίστηκε ότι ήταν στρατόπεδο.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν συνεπής στις δηλώσεις του ως προς τον ισχυρισμό του ότι τον Οκτώβριο του 2019, ο στρατός και οι αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιανς) μετέβησαν στο σπίτι του για να τον σκοτώσουν. Ισχυρίστηκε ότι πέρασαν δύο μήνες χωρίς να του προκαλέσουν προβλήματα, μέχρι εκείνη την ημέρα. Κατά τη διάρκεια αυτού του περιστατικού, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι διέφυγε τόσο από τους αυτονομιστές μαχητές (Αμπαζόνιας) όσο και από τον καμερουνέζικο στρατό, καθώς διέφυγε από την πίσω πόρτα. Επιπλέον, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνται αξιοπιστίας, καθότι ο Αιτητής περιέγραψε ένα απίθανο περιστατικό όπου αυτός και η οικογένειά του έμειναν άθικτοι από τις δυνάμεις των αυτονομιστών μαχητών και του στρατού που στόχευαν το σπίτι του, ανταλλάσσοντας πυροβολισμούς, καθώς διέφυγε μέσα από τα πυρά, μεταβαίνοντας προς τη Douala.

 

Ως προς το ένταλμα σύλληψης το οποίο προσκόμισε ο Αιτητής, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν γνώριζε το περιεχόμενο του εντάλματος σύλληψης, την ημερομηνία έκδοσής του ή για τον λόγο που κατηγορείται. Ο Αιτητής δεν παρείχε καμία επιπλέον λεπτομέρεια, καθιστώντας τις δηλώσεις του ανεπαρκώς λεπτομερείς.

 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία, ο αρμόδιος λειτουργός καταγράφει ότι δεδομένης της εγγενώς προσωπικής φύσης των δηλώσεων του Αιτητή, αυτές δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν σε εξωτερικές πηγές.  Ωστόσο, ο αρμόδιος λειτουργός, μετά από έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης εντόπισε πληροφορίες που καταδεικνύουν ότι οι μάχες μεταξύ διαφόρων ένοπλων ομάδων και των καμερουνέζικων ενόπλων δυνάμεων συνεχίζονται αμείωτες τα τελευταία τρία χρόνια, με τους πολίτες να υφίστανται το βάρος των παράνομων δολοφονιών, απαγωγών, εκτεταμένων καταστροφών σπιτιών και χωριών.  

 

Ως προς το προσκομισθέντα έγγραφα που κατέθεσε ο Αιτητής, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η αυθεντικότητά τους δεν μπορεί να επαληθευτεί. Επιπλέον, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει το περιεχόμενό τους. Τα υποβληθέντα έγγραφα δεν ελήφθησαν υπόψη, καθώς η αυθεντικότητά τους δεν μπορεί να αξιολογηθεί, ενώ ο Αιτητής δεν τα ανέφερε καν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Όσον αφορά το υποβληθέν ένταλμα σύλληψης κατά του Αιτητή, η φωτογραφία που απεικονίζει τον Αιτητή είναι ακριβώς η ίδια με αυτήν στο κυπριακό δελτίο εγγραφής αλλοδαπού και με το έγγραφο που εκδόθηκε από το Τμήμα Κατάστασης και Μετανάστευσης της Κύπρου, καθιστώντας την αυθεντικότητα και την προέλευση του εν λόγω εγγράφου αντικείμενο αμφισβήτησης.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, παρά το γεγονός ότι οι πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής είναι συνεπείς με ορισμένες από τις δηλώσεις του Αιτητή, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του Αιτητή δεν τεκμηριώθηκε, η συνολική αξιοπιστία αυτού του ισχυρισμού δεν μπορεί να τεκμηριωθεί.

 

Υπό το φως τον ανωτέρω, στη βάση του μόνου αποδεδειγμένου πραγματικού ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι τον ισχυρισμό σχετικά με το προσωπικό του προφίλ, τη χώρα καταγωγής και περιοχή συνήθους διαμονής του, και λαμβανομένων υπόψιν πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής του σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας, στην Νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν, όπου διέμενε ο Αιτητής στην χώρα καταγωγής του, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι συντρέχει εύλογη πιθανότητα να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του και ειδικότερα στην πόλη Mamfe, στην Νοτιοδυτική περιοχή.

 

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του Αιτητή σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Ως αναφέρεται στην έκθεση εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, δεν τεκμηριώθηκε φόβος δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, του άρθρου 2(δ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (από τούδε και στο εξής, «η Οδηγία») και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούταν να του χορηγηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι βάσει των αποδεκτών πραγματικών περιστατικών δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορούσε να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας.  Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στις περιοχές του Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, καταδεικνύεται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλεια του Αιτητή, λόγω αδιάκριτης βίας απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας του στις αγγλόφωνες περιοχές, καθώς λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αιτητής δεν απέδειξε ότι οι προσωπικές του περιστάσεις - μεταξύ αυτών, το γεγονός ότι είναι μορφωμένος, υγιής και έγγαμος - αυξάνουν τις πιθανότητες να διατρέξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και ατομικής απειλής για τη ζωή ή την ασφάλειά του σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του και συγκεκριμένα στην πόλη Mamfe, στη νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν, λόγω αδιάκριτης βίας στο πλαίσιο εσωτερικής σύγκρουσης. Επομένως, ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για καθεστώς επικουρικής προστασίας.

 

Υπό το φως των ανωτέρω σημείων που έχω αναλύσει, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ’ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν στη μη υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς και στη συνέχεια στη μη παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας.  Δεν συμφωνώ με τον ισχυρισμό των συνηγόρων του Αιτητή ότι η διαδικασία λήψης συνέντευξης ήταν ελλιπής και δεν ακολουθήθηκαν βασικές αρχές και τεχνικές που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες.  Στον Αιτητή τέθηκαν ανοικτού τύπου ερωτήσεις ώστε να του δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και μετέπειτα διευκρινιστικές ερωτήσεις, οι οποίες αξιολογήθηκαν δεόντως από τον αρμόδιο λειτουργό των Καθ’ων η Αίτηση.

 

Δεν θα συμφωνήσω ούτε με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι δεν λήφθηκαν υπόψιν πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα του, καθότι, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, ο αρμόδιος λειτουργός παρέθεσε στην εισηγητική του έκθεση πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή και τις αξιολόγησε πριν καταλήξει στην εισήγηση για απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή και όσον αφορά την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας.  Ως εκ τούτου οι ανωτέρω ισχυρισμοί που τέθηκαν από τους συνήγορους του Αιτητή απορρίπτονται ως αβάσιμοι.

 

Ως εκ τούτου, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, και η αιτιολόγηση της συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. 

 

Κατά τα παραπάνω, δεν μπορεί να παραχωρηθεί στον Αιτητή ούτε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του Περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν έχει στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης υπό τις εκεί προβλεπόμενες μορφές.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της αδιακρίτως ασκούμενης βίας και της ένοπλης σύρραξης και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Από επικαιροποιημένη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν αλλά και ιδίως στην πόλη Mamfe προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε έκθεση αναφορικά με τις εξελίξεις στην κατάσταση ασφαλείας στην Κεντρική Αφρική, η οποία δημοσιεύτηκε στις 31 Μαΐου 2023 σημειώνει ότι στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες του Καμερούν, συνέχισαν οι αναφορές και καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχτηκαν από δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας και ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών και της καταστροφής περιουσίας. Επιπλέον, η αναγκαστική απαγόρευση κυκλοφορίας, η χρήση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και η απαγωγή αμάχων από ένοπλες ομάδες περιόρισαν την διανομή της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας.^[1] 

 

Σύμφωνα με το Human Rights Watch σε έκθεση για την χώρα η οποία καλύπτει το έτος 2023, αναφέρεται πως το 2023, ένοπλες ομάδες και κυβερνητικές δυνάμεις συνέχισαν τη διάπραξη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων παράνομων δολοφονιών, στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν και στην περιοχή του Άπω Βορρά. Η βία στις δύο αγγλόφωνες βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές συνεχίστηκε για έκτη χρονιά, παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Paul Biya  δήλωσε τον Ιανουάριο ότι πολλές ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες είχαν παραδοθεί και ότι η απειλή που αποτελούσαν είχε μειωθεί σημαντικά. Μέχρι τα μέσα του έτους, υπήρχαν πάνω από 638.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι στις αγγλόφωνες περιοχές και τουλάχιστον 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάστηκαν ανθρωπιστική βοήθεια. Άμαχοι αντιμετώπισαν δολοφονίες και απαγωγές από ένοπλες ισλαμιστικές ομάδες στην περιοχή του Άπω Βορρά, συμπεριλαμβανομένης της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους στην επαρχία της Δυτικής Αφρικής (ISWAP). Οι αυτονομιστές μαχητές συνέχισαν να στοχεύουν αμάχους, αναγκάζοντας τους να μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και εξαπολύοντας επιθέσεις γύρω από μεγάλα γεγονότα, όπως των εκλογών καθώς και του ανοίγματος των σχολείων την περίοδο του Σεπτεμβρίου. Οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν στις αυτονομιστικές επιθέσεις, αποτυχαίνοντας συχνά να προστατεύσουν τους αμάχους σε όλες τις αγγλόφωνες περιοχές»^[2].

 

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση για την χώρα στην ιστοσελίδα του ACAPS της χώρας αναφέρεται πως το Καμερούν βιώνει διάφορες κρίσεις στην χώρα. Οι μακροχρόνιες δυσαρέσκειες της αγγλόφωνης κοινότητας στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, μετά από δεκαετίες περιθωριοποίησης των μειονοτικών αγγλόφωνων περιοχών από τη γαλλόφωνη Κυβέρνηση, κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες στα τέλη του 2016. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφορετικών αυτονομιστικών να φωνάζουν/διαδηλώνουν υπέρ της αυτοαποκαλούμενης Δημοκρατίας της Ambazonias στα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Οι συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις ανωτέρω περιοχές, οδηγώντας 638.400 ανθρώπους σε εκτοπισμό  στο εσωτερικό της χώρας και 64.000 σε αναζήτηση καταφυγίου στη γειτονική Νιγηρία μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024. Επίσης, η εξέγερση της Boko Haram  στα βορειοανατολικά της Νιγηρίας έχει επίσης εξαπλωθεί στην περιοχή του Άπω Βορρά (extreme Nord), όπου 120.869 Νιγηριανοί πρόσφυγες έχουν καταφύγει στον Άπω Βορρά του Καμερούν, ενώ η βία από την Μπόκο Χαράμ και το Ισλαμικό Κράτος έχει εκτοπίσει εσωτερικά περισσότερους από 453.600 ανθρώπους^[3].

 

Περαιτέρω, σύμφωνα με δεδομένα της βάσης ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), στην Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν, στην οποία υπάγεται η περιοχή διαμονής του Αιτητή, ήτοι η πόλη Mamfe, κατά την χρονική περίοδο από 13/01/2024 έως 10/01/2025 καταγράφονται στην εν λόγω περιφέρεια 861 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων προήλθαν 811 ανθρώπινες απώλειες, εξ’ αυτών των περιστατικών 309 κωδικοποιήθηκαν ως μάχες (με 613 απώλειες), 16 ως εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (με 16 απώλειες), 32 κωδικοποιήθηκαν ως εξεγέρσεις (με 6 απώλειες) και 504 ως βία κατά αμάχων (με 176 απώλειες).^[4]

Εκ των ανωτέρω περιστατικών, 8 έλαβαν χώρα στον τόπο διαμονής του Αιτητή, ήτοι στην πόλη Mamfe, και εξ’ αυτών των περιστατικών 3 κωδικοποιήθηκαν ως μάχες (με 4 απώλειες) και 5 ως βία κατά αμάχων (με 6 απώλειες).[5] Επισημαίνεται πως, ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιοχής του Καμερούν καταγράφεται στους 1.553.300[6] κατοίκους, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη καταμέτρηση το 2015.

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν,  λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών, που συμπαρασύρει τον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας αρκετές απώλειες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά ασφαλείας για το τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνάγεται ότι η ένοπλη σύρραξη που συντελείται, δεν επηρεάζει τη πόλη Mamfe σε τέτοιο βαθμό ώστε μόνη η παρουσία κάποιου εκεί να τον εκθέτει σε κίνδυνο. Επικουρικά, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή για την αξιολόγηση του προσωπικού κινδύνου που θα αντιμετωπίσει ως άμαχος αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ήτοι ότι είναι ενήλικος άρρεν, υγιής, με επαρκή εκπαίδευση, ο οποίος διαβίωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο τόπο καταγωγής του, χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα στο παρελθόν σύμφωνα με τις δηλώσεις του που κρίθηκαν αξιόπιστες και αποδεκτές, καταλήγω ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο του Αιτητή, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.