
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 2079/2023
6 Μαΐου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
E.E.N.
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Τ. Μπετίτο (κος), για ΠΙΕΡΙΔΗΣ & ΠΙΕΡΙΔΗΣ, Δικηγόροι για τον Αιτητή
Ν. Νικολάου (κος), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 26/05/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική και/ή στερούμενη οιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:
Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος του Καμερούν και στις 05/06/2021, αφού εισήλθε παρατύπως στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη, υπέβαλε αίτημα διεθνούς προστασίας.
Στις 10/05/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum – EUAA, εφεξής «EUAA»). Στις 24/05/2023, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών διοικητικό λειτουργό να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Ο τελευταίος, στις 26/05/2023, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου και αποφάσισε παράλληλα την επιστροφή του Αιτητή στο Καμερούν.
Στις 07/06/2023, η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή μαζί με την Έκθεση-Εισήγηση, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή αυθημερόν.
Στις 03/07/2023, καταχωρήθηκε η υπό εξέταση προσφυγή.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής, δια της γραπτής αγόρευσης των συνηγόρων του, προώθησε επιχειρηματολογία περί μη άσκησης κατά ορθό τρόπο της αρμοδιότητας και/ή της διακριτικής εξουσίας των Καθ' ων η Αίτηση και μη διενέργειας πραγματικής και/ή επαρκούς αξιολόγησης και/ή έρευνας κατά την έκδοση της επίδικης απόφασης, απορρίπτοντας αυθαίρετα και/ή εσφαλμένα την αίτηση του Αιτητή για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, καθώς και ότι η αιτιολογία αυτής είναι ελλιπής ή/και εσφαλμένη. Επιπρόσθετα, επικαλέστηκε ότι δεν αξιολογήθηκε ορθά η αξιοπιστία του και τα όσα ανέφερε κατά τη συνέντευξή του και ότι λανθασμένα οι Καθ’ ων η Αίτηση κατέληξαν σε εύρημα ότι δεν κινδυνεύει στη χώρα καταγωγής του. Καταληκτικά, προώθησε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης, κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας, όπως επίσης και την θέση περί αναρμοδιότητας και έλλειψης των απαραίτητων γνώσεων και προσόντων του λειτουργού που διεξήγαγε την συνέντευξη.
Ο συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση, με τη δική του γραπτή αγόρευση, ανέπτυξε επιχειρηματολογία προς αντίκρουση των λόγων ακυρώσεως που προβλήθηκαν από τους συνήγορους του Αιτητή και εισηγήθηκε αρχικά ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που του αναλογεί. Επιπρόσθετα, ισχυρίστηκε ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί από αρμόδιο όργανο, ορθώς και νομίμως, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών που παρέχει ο Νόμος στους Καθ' ων η Αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψιν όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Ως εκ τούτου εισηγήθηκε όπως απορριφθεί η παρούσα προσφυγή και επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων της παρούσας υπόθεσης στις 18/11/2024, οι συνήγοροι του Αιτητή δήλωσαν ότι αποσύρουν τον ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας και έλλειψης των απαραίτητων γνώσεων και προσόντων του λειτουργού που διεξήγαγε την συνέντευξη και ότι προωθούν μόνον τους ισχυρισμούς και τις θέσεις που προβλήθηκαν από πλευράς τους σε σχέση με την ουσία της παρούσας υπόθεσης. Ο δε συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση, δήλωσε ότι υιοθετεί το περιεχόμενο της ένστασης και της γραπτής αγόρευσής τους.
ΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Θα προχωρήσω με την εξέταση των ισχυρισμών που προώθησαν οι συνήγοροι του Αιτητή, ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018)).
Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη την διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου.
Κατά την καταγραφή του αιτήματός του για χορήγηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο ίδιος είναι εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Bangem. Λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης στην χώρα του, οι Ambazonians δεν επιθυμούσαν να πραγματοποιούνται εκλογές στο αγγλόφωνο τμήμα της χώρας. Ενόψει του ότι είχε ψηφίσει στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2018 και το 2020, οι Ambazonians μετέβησαν στην οικία του ζητώντας εξηγήσεις ως προς αυτή του την ενέργεια και του έκαψαν τα χέρια του, αλλά κατόρθωσε να τους ξεφύγει. Ακολούθως, έκαψαν την οικία του, έκλεψαν την μοτοσυκλέτα του και σκότωσαν και τον μικρότερο αδελφό του. Ενόψει του ότι η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο, κατόπιν βοήθειας που έλαβε από την αδελφή του, εγκατέλειψε τη χώρα του και αιτήθηκε διεθνούς προστασίας (ερυθρά 1-3 του διοικητικού φακέλου).
Κατά το στάδιο διεξαγωγής της προσωπικής του συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε πως είναι υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς στην πόλη Bangem. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τo 2018 εγκατέλειψε την γενέτειρά του και έκτοτε ζούσε στην πόλη Manjo. Η μητρική του γλώσσα είναι Bakossi και ομιλεί επίσης Αγγλικά.
Ως προς τα προσωπικά του στοιχεία δήλωσε πως οι γονείς του έχουν αποβιώσει, είναι παντρεμένος και έχει πέντε παιδιά που ζουν στη χώρα καταγωγής του. Έχει τέσσερα αδέλφια, ο ένας εκ των οποίων ζει στη χώρα καταγωγής του και τα υπόλοιπα ζουν στον Καναδά. Ως προς το μορφωτικό του υπόβαθρο, ο Αιτητής δήλωσε ότι κατέχει πτυχίο στις διεθνείς σχέσεις (International Relations) από πανεπιστήμιο της χώρας καταγωγής του. Αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο, δήλωσε ότι ασχολείται με την γεωργία, είναι παραδοσιακός ιατρός και ότι το 2013 εξελέγη ως δημοτικός σύμβουλος για περίοδο πέντε ετών.
Εγκατέλειψε νόμιμα τη χώρα καταγωγής του στις 04/04/2021 χωρίς να αντιμετωπίσει κάποια δυσκολία κατά την έξοδό του στο αεροδρόμιο της χώρας του και χρησιμοποιώντας το διαβατήριο του αφίχθη στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές. Μετέπειτα εισήλθε παρατύπως στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη, όπου και υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας.
Ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατά την ελεύθερη αφήγησή του δήλωσε ότι οι Ambazonians δεν επιθυμούσαν τη διεξαγωγή εκλογών στο αγγλόφωνο τμήμα της χώρας και ως εκ τούτου στράφηκαν εναντίον των συμβούλων (councilors) που ψήφισαν στις εκλογές γερουσιαστών (senatorial elections) του 2018, συμπεριλαμβανομένου και του Αιτητή και είχαν σκοτώσει τρεις σύμβουλους. Τρία μέλη των Ambazonians μετέβησαν στην οικία του ζητώντας εξηγήσεις για το λόγο που είχε ψηφίσει στις εκλογές και τον ανάγκασαν να έχει τοποθετημένα τα χέρια του μέσα σε φωτιά για σαράντα λεπτά. Ο Αιτητής κατόρθωσε να ξεφύγει και κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε με την σύζυγό του, τον ενημέρωσε ότι είχαν κάψει την οικία τους, έκλεψαν τις μοτοσικλέτες του και σκότωσαν το ξάδελφό του. Ο Αιτητής μετέβη στην πόλη Manjo, που βρίσκεται στο γαλλόφωνο τμήμα και έστειλε κάποιο πρόσωπο για να πάρει τα παιδιά του και τη σύζυγό του, την οποία ωστόσο δεν είχε εντοπίσει. Αφότου εγκατάλειψε τη χώρα του ενημερώθηκε ότι η σύζυγός του είχε απαχθεί και ότι κρατείτο από τους Ambazonians προκειμένου να καταφέρουν να εντοπίσουν τον Αιτητή και να τον σκοτώσουν, επειδή είχε ψηφίσει στις εκλογές.
Στις 9 Δεκεμβρίου του 2020 μετέβη στην πόλη Bangem για να ψηφίσει στις περιφερειακές εκλογές για συμβούλους (regional councilors elections) και όταν επέστρεψε στην πόλη Manjo, το 2020, οι Ambazonians τον κάλεσαν τηλεφωνικώς και του ανέφεραν ότι γνωρίζουν που βρίσκεται και ότι θα τον σκοτώσουν εάν δεν τους καταβάλει συγκεκριμένο χρηματικό ποσό εντός μίας εβδομάδας. Επιπρόσθετα, παρόλο που πίστευε ότι ήταν ασφαλής στην πόλη Manjo καθώς βρίσκεται στο γαλλόφωνο τμήμα, η κυβέρνηση τασσόταν εναντίον των παραδοσιακών ιατρών με απώτερο σκοπό να συλληφθούν και να φυλακιστούν, επειδή θεωρούσαν ότι παρείχαν βοήθεια στους Ambazonians.
Κατά το στάδιο υποβολής διευκρινιστικών ερωτήσεων, ο Αιτητής δήλωσε ότι εξελέγη δημοτικός σύμβουλος (municipal councilor) ως μέλος του πολιτικού κόμματος με την ονομασία CPDM. Αναφορικά με τις εκλογές του 2018, την ημερομηνία των οποίων δεν θυμόταν να παραθέσει ο Αιτητής, δήλωσε ότι την ημέρα που μετέβη να ψηφίσει μαζί με τους άλλους συμβούλους, δέχθηκαν πυροβολισμούς από τους Ambazonians και μη γνωρίζοντας από που προέρχονταν τα πυρά, έπεσαν στο έδαφος για να σωθούν. Στο ίδιο σημείο όμως, ανέφερε κιόλας ότι δεν μπορούσαν να πλησιάσουν το εκλογικό κέντρο και ενόσω βρίσκονταν μέσα σε τεθωρακισμένο αυτοκίνητο τους πυροβολούσαν, ωστόσο δεν ήταν δυνατόν να διαπεράσουν οι σφαίρες μέσα από αυτό. Μετά το πέρας των εν λόγω εκλογών, είχε ενημερωθεί από την τηλεόραση ότι τρεις σύμβουλοι είχαν σκοτωθεί από τους Ambazonians και παρόλο που ρωτήθηκε σχετικά, δεν θυμόταν να παραθέσει πλήρεις πληροφορίες για αυτούς.
Όταν του υποβλήθηκαν διευκρινιστικές ερωτήσεις σε σχέση με το περιστατικό που έλαβε χώρα στην οικία του, δήλωσε αρχικά ότι όταν μετέβησαν εκεί οι Ambazonians η γυναίκα του μαγείρευε στην κουζίνα, πλην όμως μετέπειτα άλλαξε τα λεγόμενά του, αναφέροντας ότι έβλεπε τηλεόραση στο σαλόνι εκείνη τη στιγμή. Όπως δήλωσε, γνώριζαν τις σχετικές πληροφορίες για τον ίδιο από πρόσωπα που είναι υπεύθυνα να συλλέγουν πληροφορίες. Παρόλο που ήταν οπλισμένοι, ήταν «θέλημα θεού» που κατόρθωσε να τους ξεφύγει εκείνη την ημέρα όταν το πρόσωπο που ήταν μαζί του, μετέβη στο υπνοδωμάτιο που βρίσκονταν οι άλλοι και έψαχναν χρήματα. O λόγος που μετέβησαν στο σπίτι του ήταν διότι παραβίασε τον νόμο τους και ενδεχομένως να ήθελαν να τον σκοτώσουν, αλλά επειδή έψαχναν να βρουν χρήματα, για αυτό δεν προέβησαν σε κάτι τέτοιο. Ερωτηθείς εάν έλαβε κάποια θεραπεία για τα χέρια του, δήλωσε ότι χρησιμοποιούσε αλοιφή και λάμβανε και αντιβιοτικά. Επιπρόσθετα, δεν γνώριζε να παραθέσει λεπτομέρειες για το τι είχε υποστεί η σύζυγός του, αλλά ούτε και για πόσο χρονικό διάστημα αυτή κρατείτο.
Ο λόγος που αποφάσισε να επιστρέψει πίσω στην πόλη Bangem για τις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2020, έστω και εάν η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο, ήταν διότι οι σύμβουλοι που δεν ψήφιζαν, εκλαμβάνονταν ως συνεργοί των Ambazonians. Κληθείς να διευκρινίσει τις περιόδους που διετέλεσε σύμβουλος, δήλωσε αρχικά ότι το 2018 προτού αποχωρήσει από την πόλη Bangem επανεξελέγη για περίοδο πέντε ετών προκειμένου να μπορέσει να ψηφίσει και ότι η θητεία του έληξε το 2020. Ωστόσο σε αμέσως επόμενη ερώτηση, δήλωσε ότι επανεξελέγη το 2020, και αφού του υποβλήθηκε ότι οι δηλώσεις του είναι συγκεχυμένες, ο Αιτητής ανέφερε ότι επανεξελέγη το 2018 και ότι ψήφισε για πρώτη φορά το 2020. Ερωτηθείς εκ νέου εάν το 2018 που ανέφερε ότι επανεξελέγη βρισκόταν στην πόλη Bangem, o Αιτητής προέβη σε νέα αντιφατική δήλωση, αναφέροντας ότι βρισκόταν στην πόλη Manjo και όχι στην πόλη Bangem, στην οποία μετέβαινε περιστασιακά με στρατιωτικές δυνάμεις. Πλην όμως, ερωτηθείς σχετικά μετέπειτα, δήλωσε ότι κατά την περίοδο 2018-2020, ήταν η πρώτη φορά που μετέβη ξανά στην πόλη Bangem για τις εκλογές του 2020.
Όσον αφορά το τηλεφώνημα που έλαβε από τους Ambazonians μετά τις εκλογές του 2020, δήλωσε πως έχουν κατασκόπους παντού και δεν γνωρίζει πως ανακάλυψαν ότι ζούσε στην πόλη Manjo. Τότε, ήρθε σε επικοινωνία με την αδελφή του και οργάνωσε το ταξίδι του στην Κυπριακή Δημοκρατία και επειδή φοβόταν, αναγκάστηκε να κρύβεται για δύο μήνες μακριά από το χώρο διαμονής του στο δάσος και στην φάρμα του αδελφού του μέχρι να ετοιμαστούν τα έγγραφα για το ταξίδι του.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, εργαζόταν παράλληλα και ως παραδοσιακός ιατρός από το 1997 και βοήθησε πάρα πολύ κόσμο. Οι κυβερνητικές αρχές, τάσσονταν εναντίον των παραδοσιακών ιατρών και ο ίδιος, όπως και αρκετοί άλλοι, κατηγορούνταν ότι βοηθούσαν τους Ambazonians να είναι ανίκητοι από τότε που ανακάλυψαν ότι οι σφαίρες δεν διαπερνούσαν το σώμα τους. Επειδή επιθυμούσαν τη σύλληψη των παραδοσιακών ιατρών στο αγγλόφωνο τμήμα της χώρας, περί τα τέλη του 2019 με αρχές του 2020 ο πρόεδρος αποφάσισε να ψηφίσει νόμο που απαγορεύει τη δραστηριοποίησή τους. Τότε του υποβλήθηκε ότι σύμφωνα με τα λεγόμενά του δεν ζούσε πλέον στις αγγλόφωνες περιοχές και ο Αιτητής δήλωσε ότι ναι μεν δεν ζούσε εκεί, όμως η αστυνομία βλέποντας την ταυτότητα του γνωρίζει την καταγωγή του. Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η υποστήριξή του προς την κυβέρνηση μπορούσε να αποδειχθεί και από το γεγονός ότι ήταν εκλεγμένος σύμβουλος, δήλωσε ότι όταν κινείται έχει στην κατοχή του την ταυτότητά του που επιβεβαιώνει ότι είναι παραδοσιακός ιατρός και όχι τα έγγραφα που το αποδεικνύουν αυτό και ότι σε κάθε περίπτωση μπορούν να σε φυλακίσουν χωρίς να τους νοιάζει κάτι τέτοιο. Ερωτηθείς εάν είχε υποστεί οτιδήποτε που να σχετίζεται με τους εν λόγω ισχυρισμούς του, απάντησε αρνητικά και ότι δεν γνωρίζει τι θα υποστεί εάν τον συλλάβουν.
Σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι ενόψει του ότι η κρίση συνεχίζεται, θα τον σκοτώσουν οι Ambazonians ή ακόμα ενδέχεται να φυλακιστεί από την κυβέρνηση λόγω του επαγγέλματος του ως παραδοσιακός ιατρός που αποδεικνύεται από την ταυτότητά του. Καταληκτικά, δήλωσε ότι ουδέποτε συνελήφθη ή κρατήθηκε στη χώρα του και δεν πιστεύει ότι οι αρχές της χώρας του θα του επιτρέψουν να επιστρέψει σε αυτή.
Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγησή του, εντόπισε τρία ουσιώδη γεγονότα στη βάση των δηλώσεων του Αιτητή, ως ακολούθως:
(1) Ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή,
(2) Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ήταν δημοτικός σύμβουλος (municipal councilor) στην πόλη Bangem και ψήφισε για τις εκλογές γερουσιαστών (senatorial elections) το 2018 και
(3) Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δέχθηκε επίθεση από τους Ambazonians, επανεξελέγη και ψήφισε σε εκλογές το 2020 και απειλείτο ξανά από τους Ambazonians για αυτό το λόγο.
Όπως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, ο Αιτητής προσκόμισε τα ακόλουθα έγγραφα, αντίγραφα των οποίων εντοπίζονται στο διοικητικό φάκελο:
(α) αντίγραφο του διαβατηρίου του (βλ. ερυθρό 5 του διοικητικού φακέλου).
(β) αντίγραφο της κάρτας μέλους του στο κίνημα με την ονομασία Cameroon People's Democratic Movement (CPDM) (βλ. ερυθρά 22-23 του διοικητικού φακέλου).
(γ) αντίγραφο της ταυτότητάς του στο οποίο αναγράφεται ότι είναι παραδοσιακός ιατρός (βλ. ερυθρό 24 του διοικητικού φακέλου).
(δ) αντίγραφο της εκλογικής του κάρτας (βλ. ερυθρά 25-26 του διοικητικού φακέλου).
Ως προς το πρώτο ουσιώδες γεγονός αναφορικά με τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, την ταυτότητα και χώρα καταγωγής του, ο αρμόδιος λειτουργός τον έκανε δεκτό ως αξιόπιστο, λαμβάνοντας υπόψη την εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων Αιτητή καθώς και το προσκομισθέν διαβατήριο και τις πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του, ως προς την εξωτερική του αξιοπιστία. Όπως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, η πόλη Bangem έχει κριθεί ότι συνιστά την περιοχή καταγωγής του και τον τόπο συνήθους διαμονής του, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του κατά το στάδιο της συνέντευξής του.
Ακολούθως, αποδεκτό έγινε και το δεύτερο ουσιώδες γεγονός, ήτοι ότι ο Αιτητής συνιστούσε δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Bangem και ότι ψήφισε στις εκλογές για γερουσιαστές το 2018, καθώς διαπιστώθηκε ότι ήταν συνεκτικές και επαρκείς οι πληροφορίες που παρέθεσε αναφορικά με την εκλογή του το 2013 για περίοδο πέντε ετών, για το ρόλο και τα καθήκοντά του και για το ότι ψήφισε στις εκλογές του 2018. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ουσιώδους γεγονότος ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση παρέπεμψε αρχικά στα ερυθρά 22-23 και 25-26 του διοικητικού φακέλου που προσκόμισε ο Αιτητής, όπως επίσης και σε πληροφορίες που εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και οι οποίες επιβεβαιώνουν την ύπαρξη δημοτικών συμβουλίων και δημοτικών συμβούλων στο Καμερούν και την διεξαγωγή εκλογών για γερουσιαστές τον Μάρτιο του 2018.
Αντιθέτως το τρίτο ουσιώδες γεγονός, απορρίφθηκε λόγω μη στοιχειοθέτησης της αξιοπιστίας των δηλώσεων του και έλλειψης παράθεσης επαρκών πληροφοριών. Ειδικότερα, κατά την αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ουσιώδες γεγονότος, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση διαπίστωσε ότι ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες για την κατ’ ισχυρισμόν επίθεση των Ambazonians στο σπίτι του το 2018, το γεγονός ότι τον ανάγκασαν να έχει τοποθετημένα τα χέρια του στη φωτιά για σαράντα λεπτά, όπως επίσης και για τη θεραπεία που έλαβε για τα χέρια του. Οι εξηγήσεις που έδωσε αναφορικά με το πως κατόρθωσαν να τον εντοπίσουν αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο κατάφερε τελικά να ξεφύγει χωρίς να τον σκοτώσουν και χωρίς ο ίδιος να γνωρίζει τι απέγιναν η σύζυγός του και τα παιδιά του που βρίσκονταν στο σπίτι εκείνη την ημέρα, κρίθηκαν ανεπαρκείς και ασαφείς. Όταν κλήθηκε να εξηγήσει για ποιο λόγο ήταν δέκτης προσωπικής επίθεσης, λακωνικά ανέφερε ότι αυτό αποδίδεται στο ότι θεωρούσαν ότι παραβίασε τον νόμο τους.
Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε ότι οι δηλώσεις του αναφορικά με την επανεκλογή του ως δημοτικός σύμβουλος στερούνταν συνεκτικότητας, ενώ ταυτόχρονα περιέπεσε και σε αντιφάσεις αναφορικά με την χρονιά της επανεκλογής του. Κρίθηκε ότι παρέθεσε ανεπαρκείς πληροφορίες σε σχέση με το πως επέστρεψε στην περιοχή καταγωγής του, προκειμένου να ψηφίσει το Δεκέμβριο του 2020.
Ακολούθως, διαπιστώθηκε ότι ήταν ευδιάκριτη η αδυναμία του να παραθέσει πλήρεις και συγκεκριμένες πληροφορίες για τις απειλές που λάμβανε μέσω τηλεφώνου από τους Ambazonians και το περιεχόμενο αυτών, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε κατά τρόπο αόριστο ότι διαθέτουν παντού κατάσκοπους, όταν κλήθηκε να σχολιάσει πως γνώριζαν που βρισκόταν. Ακόμα και όταν κλήθηκε να εξηγήσει πως κατόρθωσε να κρύβεται, ως ο ίδιος δήλωσε, έστω και εάν του είχαν ζητήσει να τους καταβάλει χρήματα εντός μίας εβδομάδας και ότι θα τον σκότωναν σε αντίθετη περίπτωση και πάλι ο Αιτητής επικαλέστηκε γενικά και αόριστα ότι κρυβόταν μακριά από την οικία του.
Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ουσιώδους γεγονότος, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση, παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την πρόκληση και τη διενέργεια περιστατικών βίας από τους αυτονομιστές κατά την περίοδο εκλογών γενικά και ειδικά εναντίον ψηφοφόρων, συμπεριλαμβανομένων και απειλών εναντίον τους. Πλην όμως ελλείψει στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του Αιτητή, το εν λόγω ουσιώδες γεγονός απορρίφθηκε στο σύνολό του.
Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, επί τη βάσει του πρώτου ουσιώδους γεγονότος το οποίο έγινε αποδεκτό και παραθέτοντας πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην χώρα καταγωγής του γενικότερα αλλά και στην Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν στην οποία βρίσκεται ο τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση έκρινε ότι υπάρχει εύλογη πιθανότητα o Αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.
Ακολούθως, σε σχέση με το δεύτερο ουσιώδες γεγονός που έγινε αποδεκτό, ήτοι ότι συνιστούσε δημοτικό σύμβουλο στο παρελθόν στην πόλη Bangem, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη περιστατικών στοχοποίησης δημοτικών συμβούλων από τους αυτονομιστές στις αγγλόφωνες περιοχές. Πλην όμως σημειώθηκε ότι, ενόψει της μη στοιχειοθετηθείσας εσωτερικής αξιοπιστίας των δηλώσεων του Αιτητή αναφορικά με την επανεκλογή του μετά το 2018 και την προσωπική του στοχοποίηση από τους Ambazonians, δεν στοιχειοθετήθηκε ούτε παρελθούσα δίωξη λόγω της θέσης του ως δημοτικός σύμβουλος. Σε σχέση δε με τον ισχυρισμό του ότι μπορεί να στοχοποιηθεί από την κυβέρνηση λόγω της ιδιότητας του ως παραδοσιακός ιατρός, κρίθηκε ότι οι σχετικές του δηλώσεις του ήταν ασαφείς και δεν επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές. Ως εκ τούτου, στη βάση του δεύτερου αποδεκτού ουσιώδους γεγονότος, κρίθηκε ότι δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα o Αιτητής να στοχοποιηθεί στο μέλλον από τους Ambazonians.
Ακολούθως, στο στάδιο της νομικής ανάλυσης, ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, του προσωπικού του προφίλ και της αξιολόγησης κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης στο πλαίσιο του άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούται το καθεστώς του πρόσφυγα. Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στο Καμερούν δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15 (β) της Οδηγίας (αντίστοιχα άρθρα 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου).
Αναφορικά δε με το άρθρο 15(γ) της ανωτέρω Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως, επί τη βάσει πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή (ήτοι Bangem στη Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν) σε συνδυασμό με τις ατομικές περιστάσεις αυτού, προκύπτει πως στην ανωτέρω ευρύτερη περιοχή (Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν) υπάρχει μεν εσωτερική ένοπλη σύρραξη, αλλά όχι σε τέτοιο επίπεδο ώστε μόνη η παρουσία του εκεί να τον θέσει αντιμέτωπο με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το 15 (γ) της ανωτέρω Οδηγίας. Ως εκ τούτου, o αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Σε σχέση με τους ισχυρισμούς που απορρέουν από το αφήγημα του Αιτητή, καταρχάς διαπιστώνω ότι κατά το στάδιο της συνέντευξής του ο Αιτητής πρόβαλε και κίνδυνο δίωξης από την κυβέρνηση της χώρας του λόγω του επαγγέλματος του ως παραδοσιακός ιατρός για το λόγο ότι αυτή η κατηγορία προσώπων εκλαμβάνονται ότι παρέχουν βοήθεια στους Ambazonians. Η μόνη αναφορά που εντοπίζεται στην Έκθεση-Εισήγηση για τον εν λόγω ισχυρισμό είναι στο στάδιο αξιολόγησης του κινδύνου που αντιμετωπίζει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, χωρίς ωστόσο να είχε προηγηθεί ο διαχωρισμός του ως ξεχωριστό ουσιώδες γεγονός, και ούτε είχε αξιολογηθεί από τον αρμόδιο λειτουργό των Καθ΄ ων η Αίτηση ως αυτοτελές ουσιώδες γεγονός. Η παράλειψη των Καθ’ων η Αίτηση να διακρίνουν και να εξετάσουν πλήρως τους ισχυρισμούς του Αιτητή οδηγεί στο συμπέρασμα του Δικαστηρίου, ότι οι Καθ’ων η Αίτηση δεν διερεύνησαν πλήρως και δεόντως τον ισχυρισμό αυτό του Αιτητή. Ενόψει της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, θα προχωρήσω στην εξέταση του εν λόγω ισχυρισμού του Αιτητή.
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο διακρίνει τους ακόλουθους, προς αξιολόγηση, ισχυρισμούς:
(1) Ταυτότητα και χώρα καταγωγής του Αιτητή,
(2) Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ήταν δημοτικός σύμβουλος (municipal councilor) στην πόλη Bangem και ψήφισε για τις εκλογές γερουσιαστών (senatorial elections) το 2018,
(3) Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δέχθηκε επίθεση από τους Ambazonians, επανεξελέγη και ψήφισε σε εκλογές το 2020 και απειλείτο ξανά από τους Ambazonians για αυτό το λόγο και
(4) Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι λόγω του επαγγέλματός του ως παραδοσιακός ιατρός, κατηγορήθηκε ο ίδιος όπως και αρκετοί άλλοι με το ίδιο επάγγελμα ότι παρείχε βοήθεια στους Ambazonians και ότι αντιμετωπίζει κίνδυνο να συλληφθεί από την κυβέρνηση της χώρας του.
Για τα πρώτα δύο ουσιώδη γεγονότα, υιοθετώ την κρίση μου επί της υπόθεσης Αρ. 7397/21, Ν. D. v. Υπηρεσίας Ασύλου, ημερ. 09/05/2023, δια της οποίας τίθεται σε ισχύ η αρχή της απαγόρευσης της χειροτερεύσεως (reformation in peius), σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί κατ' αρχήν το δικαστήριο να χειροτερεύσει τη θέση του προσφεύγοντος, εφόσον το δικαίωμα προσφυγής χορηγείται από τον νόμο για την προστασία του. Η απαγόρευση αυτή απορρέει από την ίδια την έννοια και τον σκοπό της προσφυγής και ισχύει ακόμα και όταν δεν προβλέπεται ρητώς από τον νόμο (βλ. Π.Δ. Δαγτόγου, «Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο», έκτη έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, σελ. 638-639) και το Δικαστήριο δεν μπορεί να ακυρώσει ευνοϊκό τμήμα της πράξεως που δεν προσβάλλεται με την προσφυγή.
Ακολούθως, σε σχέση με το τρίτο ουσιώδες γεγονός, από τα ενώπιον μου στοιχεία διαπιστώνω ότι είναι ορθή η κρίση περί αναξιοπιστίας του Αιτητή ως προς τις δηλώσεις που παρέθεσε προς στοιχειοθέτηση του εν λόγω ουσιώδους γεγονότος. Από τα πρακτικά της συνέντευξης προκύπτει ότι οι πληροφορίες που παρέθεσε ο Αιτητής σε σχέση με το περιστατικό της επίθεσης που έλαβε χώρα στην οικία του το 2018 από τους Ambazonians επειδή ο ίδιος ψήφισε στις εκλογές την εν λόγω χρονιά και για τον τρόπο με τον οποίο κατόρθωσε να ξεφύγει, δεν επαρκούσαν προς στοιχειοθέτηση του εν λόγω ισχυρισμού του. Άλλωστε, ενώ ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι τον ανάγκασαν να έχει τοποθετημένα τα χέρια του στη φωτιά για σαράντα λεπτά, οι αναφορές του ότι η μόνη θεραπεία που έλαβε ήταν η λήψη αντιβιοτικών και αλοιφής, δεν θεωρείται ευλογοφανής εν προκειμένω.
Σε σχέση με το περιστατικό αυτό, αναφέρω επιπρόσθετα των παρατηρήσεων του αρμόδιου λειτουργού των Καθ’ων η Αίτηση, ασυνέπεια στα λεγόμενά του, αφού στην αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ανέφερε ότι οι Ambazonians είχαν σκοτώσει τον μικρότερο αδελφό του, ενώ στη συνέντευξή του δήλωσε ότι σκότωσαν τον μικρότερο ξάδελφό του. Πέραν τούτου, εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι οι ημερομηνίες γέννησης των δύο παιδιών του κατά τα έτη 2020 και 2021 που αναφέρονται στην αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, δεν συνάδουν με τον ισχυρισμό του ότι η γυναίκα του απήχθη μετά το περιστατικό της επίθεσης των Ambazonian στην οικία του το 2018 και έκτοτε δεν γνώριζε που βρισκόταν, μέχρι που είχε ενημερωθεί ότι εντοπίστηκε ενόσω βρισκόταν στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Ακολούθως, ορθώς διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής υπέπεσε σε συνεχείς αντιφάσεις ως προς το γεγονός της επανεκλογής του και τον χρόνο που έλαβε αυτή χώρα και ότι αδυνατούσε να τεκμηριώσει τη θέση του ότι μετέβη στην περιοχή καταγωγής του για να ψηφίσει για τις εκλογές που ισχυρίστηκε ότι έλαβαν χώρα το 2020, με αποτέλεσμα να είναι δέκτης νέων απειλών από τους Ambazonians το 2020. Αντιφατικές άλλωστε ήταν και οι θέσεις του ως προς το κατά πόσον ήταν η πρώτη φορά που μετέβη στην περιοχή καταγωγής του για τις εκλογές το 2020 ή κατά πόσον μετέβαινε περιστασιακά εκεί, όπως εκτενώς αναφέρονται και ανωτέρω. Επιπρόσθετα, ισχυρίστηκε κατά τρόπο γενικό και αόριστο ότι έλαβε απειλές μέσω τηλεφώνου από τους Ambazonians, χωρίς να είναι σε θέση να παρέχει μία ευλογοφανή εξήγηση για το πως είχε περιέλθει εις γνώση τους ο τόπος διαμονής τους πέραν από τις γενικές αναφορές του ότι έχουν παντού κατάσκοπους, όπως επίσης και για το πως δεν είχε υποστεί οτιδήποτε παρά την προθεσμία που του είχαν καθορίσει για να τους παραδώσει τα χρήματα που του ζήτησαν, με μόνη εξήγηση το γεγονός ότι κρυβόταν μακριά από το σπίτι του.
Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ουσιώδους γεγονότος, στον διοικητικό φάκελο εντοπίζονται τα ερυθρά 25-26 τα οποία φαίνεται να συνιστούν αντίγραφα εκλογικών καρτών που αφορούν τον Αιτητή. Στην μία εξ αυτών αναγράφεται ότι αυτή αφορά τις εκλογές για περιφερειακούς συμβούλους («ELECTIONS DES CONSEILLERS REGIONAUX / ELECTION OF REGIONAL COUNCILLORS») και στην άλλη αναγράφεται ότι αυτή αφορά τις εκλογές για γερουσιαστές το 2018 («ELECTION DES SENATEURS 2018 / ELECTION OF SENATORS 2018»). Σημειώνεται ότι στο αντίγραφο της εκλογικής κάρτας που αφορά τις εκλογές για περιφερειακούς συμβούλους, η πόλη Bangem αναφέρεται ως ο τόπος διαμονής του Αιτητή.
Το γεγονός ότι υφίσταται αντίγραφο εκλογικής κάρτας το οποίο και προσκόμισε ο Αιτητής, δεν μπορεί αυτό από μόνο του να συνιστά απόδειξη ότι ο Αιτητής πράγματι ψήφισε στις σχετικές εκλογές, αφού ένα τέτοιο συμπέρασμα θα μπορούσε να εξαχθεί συνδυαστικά εάν διαπιστωνόταν ότι πληρούται η εσωτερική αξιοπιστία των αντίστοιχων δηλώσεων του Αιτητή. Πλην όμως, από τις σχετικές του δηλώσεις κατά το στάδιο της συνέντευξής του σε σχέση με το ότι ψήφισε στις εκλογές του 2020, δεν κατέστη δυνατόν να στοιχειοθετηθεί η εσωτερική του αξιοπιστία ως προς αυτό του τον ισχυρισμό.
Σε σχέση με το τέταρτο ουσιώδες γεγονός, από τα πρακτικά της συνέντευξης προκύπτει ότι γενικά και αόριστα ισχυρίστηκε ότι αυτός λόγω του επαγγέλματος του ως παραδοσιακός ιατρός, όπως και πολλοί άλλοι με το ίδιο επάγγελμα, είχαν κατηγορηθεί από την κυβέρνηση ότι παρέχουν βοήθεια στους Ambazonians από τότε που ανακάλυψαν ότι οι σφαίρες δεν διαπερνούσαν το σώμα τους θεωρώντας ότι λάμβαναν σχετική βοήθεια από τους παραδοσιακούς ιατρούς και για αυτό το λόγο ψήφισαν σχετικό νόμο λόγω της επιθυμίας τους να επιτύχουν την σύλληψή τους. Από τα λεγόμενά του δεν προκύπτει ο Αιτητής να είχε αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα ή να έχει υποστεί οτιδήποτε προσωπικά ο ίδιος λόγω αυτού του επαγγέλματός του. Αντιθέτως πρόβαλε γενικά και αόριστα φόβο δίωξης ή κίνδυνο να υποστεί βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, χωρίς να παρέχει ευλογοφανή στοιχεία στα οποία στηρίζεται ο φόβος του αυτός, πέραν από την γενικόλογη αναφορά του ότι από την ταυτότητά του αποδεικνύεται ότι συνιστά παραδοσιακό ιατρό και ως εκ τούτου είναι δυνατόν να συλληφθεί.
Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ουσιώδους γεγονότος, κατόπιν έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, σε άρθρο που βρίσκεται δημοσιευμένο στην εφημερίδα The Guardian Post εντοπίζεται αναφορά του προέδρου του Meme Traditional Healers Association ότι η κρίση στις νοτιοδυτικές και βορειοδυτικές περιοχές του Καμερούν έχει επηρεάσει τους παραδοσιακούς ιατρούς, καθώς μερικοί από αυτούς είτε έχουν συλληφθεί από τις δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας, είτε έχουν απαχθεί από τους αυτονομιστές μαχητές και μερικοί από αυτούς έχουν πεθάνει κιόλας κατά τη διάρκεια τέτοιων περιστατικών.[1]
Επιπρόσθετα, σε άρθρο που βρίσκεται δημοσιευμένο στο The New Humanitarian, αναφέρεται ότι αρχηγός των Ambazonia Defense Forces (ADF) φέρει ουλές στο σώμα του από τελετουργίες (rituals) στις οποίες υποβλήθηκε από παραδοσιακό θεραπευτή κατόπιν δικού του αιτήματος, προκειμένου να προστατευτεί από τις σφαίρες.[2] Σε έκθεση του Center for Human Rights and Democracy in Africa (CHRDA) που δημοσιεύθηκε το 2022, εντοπίζεται αναφορά ότι ο αρχηγός του χωριού Ngvenkei 2, που αρνήθηκε να συμμετέχει σε μία διαμαρτυρία, συνελήφθη από το στρατό με το πρόσχημα ότι είναι παραδοσιακός ιατρός που παρέχει γούρια (charms - odeshi) στους αυτονομιστές.[3]
Στην ετήσια έκθεση του USDOS αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα το έτος 2022 και η οποία δημοσιεύθηκε το 2023, αναφέρεται ότι σύμφωνα με μαρτυρίες που δόθηκαν στο Center for Human Rights and Democracy in Africa (CHRDA), άντρας εκτελέστηκε από στρατωτικές δυνάμεις αφού τον κατηγόρησαν ότι έφτιαχνε γούρια (charms - odeshi) για τους αυτονομιστές μαχητές.[4]
Επιπρόσθετα, κατόπιν έρευνας εντοπίστηκε ότι στις 23 Δεκεμβρίου του 2024 ψηφίστηκε ο Νόμος με αριθμό 2024/018 αναφορικά με την οργάνωση και την άσκηση της παραδοσιακής ιατρικής (traditional medicine) στο Καμερούν.[5] Στο εν λόγω νομοθετικό κείμενο αναφέρεται ότι η παραδοσιακή ιατρική συνιστά αναπόσπαστο μέρος του συστήματος υγείας του Καμερούν, καθορίζονται μεταξύ άλλων οι προϋποθέσεις άσκησής της, τα αδικήματα που μπορούν να διαπραχθούν και οι ποινές που μπορούν να επιβληθούν.[6]
Στη βάση των ανωτέρω πληροφοριών, παρόλο που εντοπίζονται κάποιες πληροφορίες οι οποίες επιβεβαιώνουν την ύπαρξη περιστατικών βίας εναντίον προσώπων που συνδέονται με την παραδοσιακή ιατρική, εντούτοις δεν φαίνεται να προκύπτουν στοιχεία από τις πληροφορίες που παρέθεσε ο Αιτητής που να υποδεικνύουν οποιοδήποτε προσωπικό πρόβλημα ή στοχοποίησή του ιδίου λόγω της δραστηριοποίησής του σε αυτό τον τομέα. Ελλείψει άλλωστε στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας των δηλώσεων του Αιτητή ότι λόγω της δραστηριοποίησης του στον τομέα παραδοσιακής ιατρικής κατηγορείται από την κυβέρνηση και ενδέχεται να συλληφθεί, το τέταρτο ουσιώδες γεγονός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστο.
Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, κρίνω ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του Αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που δικαιολογούν την θεμελίωση δικαιολογημένου φόβου δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου. Επίσης, με βάση το προσωπικό του προφίλ υπό το φως των ισχυρισμών που ο ίδιος προώθησε και σε σχέση με το άρθρο 19(1) και 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, δεν θεωρώ ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, υπό την μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.
Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(1) και 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire general aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Για την εξέταση του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, δέον να εξεταστεί εκ νέου η κατάσταση ασφαλείας στη Νοτιοδυτική περιφέρεια ("South-West Region") του Καμερούν και στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πόλη Bangem, η οποία εμπίπτει στην ανωτέρω περιφέρεια.
Σε σχετικό ενημερωτικό δελτίο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) που δημοσιεύθηκε το 2024, αναφέρεται ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη ανθρωπιστική κρίση και κρίση προστασίας που προκλήθηκε από συγκρούσεις, ενδοκοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».[7]
Σε πρόσφατη έκθεση του Global Centre for the Responsibility to Protect που δημοσιεύθηκε το 2025, αναφέρεται ότι τον Οκτώβριο του 2017, οι αγγλόφωνοι αυτονομιστές διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους και ανακήρυξαν ένα νέο κράτος, αυτό της «Ambazonia» στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν, που συνιστούν τις αγγλόφωνες περιοχές. Έκτοτε, στις εν λόγω περιοχές, αυτονομιστές μαχητές και κρατικές δυνάμεις ασφαλείας εμπλέκονται σε συγκρούσεις, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν χώρα εκτεταμένες φρικαλεότητες κατά του άμαχου πληθυσμού.[8]
Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, οι δυνάμεις ασφαλείας ευθύνονται για την πρόκληση αυθαίρετων δολοφονιών, για τη διάπραξη εκτεταμένων αδικημάτων σεξουαλικής βίας και βίας λόγω φύλου, για την καταστροφή αγγλόφωνων χωριών και για την υποβολή υπόπτων με αυτονομιστικούς δεσμούς σε αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και κακομεταχείριση. Επιπρόσθετα, ένοπλοι αυτονομιστές ευθύνονται για δολοφονίες και απαγωγές, ενώ διεκδικούν σταθερά τον έλεγχο σε μεγάλα τμήματα των αγγλόφωνων περιοχών. Οι αυτονομιστές και οι κυβερνητικές δυνάμεις έχουν διαπράξει στοχευμένες επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγείας και κατά εργαζομένων στον τομέα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, περιορίζοντας την παροχή και την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας βοήθεια και αναγκάζοντας διάφορες διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους. Οι αυτονομιστές έχουν απαγορεύσει κιόλας την κρατική μόρφωση, συχνά επιτίθενται, τρομοκρατούν και απαγάγουν μαθητές και δασκάλους, ενώ καίνε, καταστρέφουν και λεηλατούν σχολεία.[9]
Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), για το διάστημα από 11/04/2024 έως 11/04/2025, στη Νοτιοδυτική περιφέρεια ("South-West Region") του Καμερούν σημειώθηκαν 686 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 676 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 248 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (530 θάνατοι), 393 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (128 θάνατοι), 12 ήταν περιστατικά διαμαρτυριών (κανένας θάνατος), 18 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων / ταραχών (2 θάνατοι) και 15 ήταν περιστατικά εκρήξεων/ απομακρυσμένης βίας (16 θάνατοι). Στην πόλη Bangem που εμπίπτει στην εν λόγω περιφέρεια και που συνιστά την περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, την ίδια περίοδο αναφοράς, δεν προκύπτει να έχουν καταγραφεί περιστατικά ασφαλείας.[10] O πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν καταγράφεται στους 1,553,300 κατοίκους σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2015.[11]
Ως εκ τούτου, τα ανωτέρω δεδομένα, υποδεικνύουν ότι στην Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν στην οποία εμπίπτει η περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, αν και υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην ευρύτερη περιοχή, εντούτοις δεν ανάγονται σε τέτοιο υψηλό βαθμό που θα μπορούσαν να θέσουν υπό απειλή την ζωή ενός αμάχου αποκλειστικά λόγω της φυσικής του παρουσίας στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Η κατάσταση γενικευμένης βίας χαρακτηρίζεται από διαρκή, γενικά και παρατεταμένα επίπεδα βίας σε μια χώρα ή σε μια περιοχή. Δεν αρκεί για τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παραπάνω διάταξης η διαπίστωση σποραδικών και μεμονωμένων περιστατικών τρομοκρατικών ενεργειών ή άλλων βίαιων επεισοδίων ούτε αυξημένης εγκληματικότητας, η οποία αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της έννομης τάξης και των μέτρων για τη δημόσια ασφάλεια κάθε οργανωμένου κράτους.
Τα παραπάνω υποδηλώνουν ότι - παρά τα φαινόμενα ένοπλης δράσης στη χώρα καταγωγής του Αιτητή - δεν επικρατούν, στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή όπου αναμένεται να επιστρέψει, τέτοιες συνθήκες που να ανάγονται σε γενικευμένη βία (βία ασκούμενη αδιακρίτως κατά αμάχων) υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η αξιολόγηση της συχνότητας, έντασης, έκτασης και διάρκειας πιθανών περιστατικών βίας ή τρομοκρατικών ενεργειών, καθώς και οι διαπιστούμενες απώλειες αμάχων λόγω των πράξεων αυτών (αδιάκριτων πράξεων βίας, όπως επιθέσεων ή εκρήξεων), στη συγκεκριμένη περιοχή, δεν οδηγούν το Δικαστήριο στον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως κατάστασης γενικευμένης βίας, ούτε δημιουργούν σοβαρή και προσωπική απειλή στην περίπτωση του Αιτητή (λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό και τις ατομικές του περιστάσεις), κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης. Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται ότι, με βάση το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, πρόκειται για ενήλικο άτομο, υγιή, με ικανότητα να εργαστεί και με υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του.
Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή για να του παραχωρηθεί συμπληρωματική προστασία, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.
Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκε ενώπιον μου, όπως τα έχω αναλύσει και πιο πάνω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Ενόψει των διαπιστώσεων του Δικαστηρίου περί ελλιπούς έρευνας των ισχυρισμών του Αιτητή από τους Καθ’ων η Αίτηση, καμία διαταγή για έξοδα. Υπό το φως της ανάλυσης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, ως έχει παρατεθεί ανωτέρω, αυτή επικυρώνεται ως προς την κατάληξή της.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Njingang Godwin, ‘At African Traditional Medicine Day in Kumba: Traditional doctors urged to unite for healthier society.’ (9 September 2024) δημοσιευθέν σε The Guardian Post και διαθέσιμο σε https://theguardianpostcameroon.com/post/4062/en/at-african-traditional-medicine-day-in-kumba-traditional-doctors-urged-unite-for-healthier (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[2] Emmanuel Freudenthal, ‘Cameroon’s anglophone war, part 2: Inside the separatist conflict’ (2 August 2018) δημοσιευθέν σε The New Humanitarian και διαθέσιμο σε https://www.thenewhumanitarian.org/special-report/2018/08/02/cameroon-s-anglophone-war-part-2-inside-separatist-conflict (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[3] CHRDA - Centre for Human Rights and Democracy in Africa, ‘Recent selected incidents of violence committed by elements of the defence and security forces & non-state armed groups’ (2022) 19, διαθέσιμο σε
https://hrlrc.org/wp-content/uploads/2022/06/Recent-Selected-Incidents-of-Violence-Committed-By-Elements-of-the-Defence-and-Security-Forces-and-Non-State-Armed-Groups.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[4] USDOS - US Department of State, ‘CAMEROON 2022 HUMAN RIGHTS REPORT’ (20 March 2023) 17,
διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2089132.html (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[5] Βλ. Law No. 2024/018 of 23 December 2024 relating to the organization and practice of traditional medicine in Cameroon διαθέσιμο σε https://prc.cm/en/news/the-acts/laws/7601-law-no-2024-018-of-23-december-2024-to-authorize-the-president-of-the-republic-to-ratify-the-beijing-treaty-on-audio-visual-performances-adopted-in-beijing-china-on-24-june-2018?highlight=WyJ0cmFkaXRpb25hbCJd (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[6] Ibid
[7] UNHCR, ‘UNHCR Cameroon Response’ (2024) 1, διαθέσιμο σε https://data.unhcr.org/en/documents/details/111089 (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[8] Global Centre for the Responsibility to Protect, ‘Cameroon - Populations at risk’ (2025), διαθέσιμο σε https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/ (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
[9] Ibid
[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 11/04/2024 – 11/04/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Cameroon, ADMIN UNIT: Sud-Ouest, LOCATION: Bangem] (ημερομηνία πρόσβασης 11/04/2025)
[11] City population, https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/?admid=6823 (Cameroon - Sud-Ouest) (ημερομηνία πρόσβασης 10/04/2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο