P.K.U. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4649/2023, 28/5/2025
print
Τίτλος:
P.K.U. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 4649/2023, 28/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4649/2023

28 Μαΐου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

P.K.U.

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

 

Κ. Σάββα (κα), για Ε. Μυριάνθους (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Α. Φιλίππου (κος), για Ν. Κουρσάρης (κος), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.ΠΜε την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 11/10/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική και στερούμενη οιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Νιγηρίας (εφεξής «Νιγηρία») και στις 16/11/2022,  αφού εισήλθε παρατύπως στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη, υπέβαλε αίτημα διεθνούς προστασίας. 

 

Στις 31/08/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum – EUAA, εφεξής «EUAA»). Στις 26/09/2023, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών διοικητικό λειτουργό να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Ο τελευταίος, στις 11/10/2023, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου και αποφάσισε παράλληλα την επιστροφή του Αιτητή στη Νιγηρία.

 

Στις 16/11/2023, η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή μαζί με την Έκθεση-Εισήγηση, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή αυθημερόν. 

 

Στις 12/12/2023, καταχωρήθηκε η υπό εξέταση προσφυγή.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Ο Αιτητής δια της γραπτής αγόρευσης της ευπαίδευτης συνηγόρου του, προώθησε τους ακόλουθους λόγους ακύρωσης: (α) η προσβαλλόμενη πράξη έχει ληφθεί χωρίς να διεξαχθεί η δέουσα έρευνα και/ή χωρίς να ληφθούν υπόψη όλα τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης, (β) η προσβαλλόμενη πράξη έχει ληφθεί τελώντας υπό πλάνη περί τα πράγματα και (γ) η πράξη και/ή απόφαση των Καθ΄ ων η Αίτηση στερείται επαρκούς και/ή δέουσας αιτιολογίας και/ή είναι ελλιπής και/ή στηρίζεται σε εσφαλμένη αιτιολογία.

 

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση αντικρούοντας τους ισχυρισμούς, υπέβαλε δια της γραπτής αγόρευσής του ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη, ενώ ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος της απόδειξης που του αναλογεί. Ως εκ τούτου εισηγήθηκε όπως απορριφθεί η παρούσα προσφυγή και επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.  

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων της παρούσας υπόθεσης στις 31/03/2025, η συνήγορος του Αιτητή δήλωσε ότι θα προωθήσει μόνον τους λόγους ακύρωσης που αφορούν την έλλειψη δέουσας έρευνας και έλλειψης αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

ΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Θα προχωρήσω με την εξέταση των ισχυρισμών που προώθησε η συνήγορος του Αιτητή, ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018)). 

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη την διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου. 

 

Κατά την καταγραφή του αιτήματός του για χορήγηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω απειλών που λάμβανε κατά της ζωής του. Ειδικότερα, κατέγραψε ότι μία ομάδα ληστών (σε ελεύθερη μετάφραση από το παρόν Δικαστήριο του όρου «group of bandits») εισέβαλε στην οικία τους, βίασαν την αδελφή του και απήγαγαν τον πατέρα του, ενώ ο ίδιος είχε τραυματιστεί κατά τη διάρκεια καβγά που είχε μαζί τους. Ακολούθως, απαίτησαν από τον Αιτητή να τους καταβάλει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, ως λύτρα, προκειμένου να απελευθερώσουν τον πατέρα του. Ο Αιτητής αδυνατούσε να τους καταβάλει το απαιτούμενο ποσό και ως εκ τούτου, αναγκάστηκε να διαφύγει και να κρυφτεί, επειδή τον απείλησαν ότι θα τον κυνηγήσουν και θα τον σκοτώσουν (ερυθρά 1-3 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά το στάδιο διεξαγωγής της προσωπικής του συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος της Νιγηρίας, γεννηθείς στην πόλη Benin City. Ως προς τους τόπους διαμονής του, ανέφερε ότι έζησε στην πόλη Benin και στην πόλη Abuja, που συνιστά και τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του.

 

Ως προς το μορφωτικό του υπόβαθρο, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι κάτοχος πτυχίου λογιστικής και αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο ανέφερε ότι από το 2019 μέχρι το 2022 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, εργαζόταν σε εταιρεία που βρίσκεται στην πόλη Abuja. Στην αρχική ενότητα παράθεσης των προσωπικών του στοιχείων, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι ανύπαντρος χωρίς τέκνα. Επίσης, ανέφερε ότι οι γονείς του και η αδελφή του ζουν στην πόλη Abuja και ότι διατηρεί επικοινωνία μαζί τους, αλλά όχι πολύ συχνά.

 

Εγκατέλειψε νόμιμα τη χώρα καταγωγής του περί τις 17/10/2022 χωρίς να αντιμετωπίσει κάποια δυσκολία κατά την έξοδό του στο αεροδρόμιο της χώρας του και αφίχθη στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές. Μετέπειτα εισήλθε παρατύπως στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη, όπου και υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας.

 

Ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατά την ελεύθερη αφήγησή του, δήλωσε ότι στις 27/06/2022 μία ομάδα ληστών group of bandits») εισέβαλαν στην οικία τους στην πόλη Abuja. Τους ανάγκασαν να πέσουν στο έδαφος, βίασαν την αδελφή του και απήγαγαν τον πατέρα του. Στην προσπάθεια του να υπερασπιστεί την αδελφή του, ξεκίνησαν να τον κτυπούν και να τον μαχαιρώνουν. Λίγες εβδομάδες αργότερα, του ζήτησαν τηλεφωνικώς να τους καταβάλει συγκεκριμένο χρηματικό ποσό, ως λύτρα, για την απελευθέρωση του πατέρα του. Τους παρακάλεσε να τον αφήσουν ελεύθερο, γιατί δεν έχει τα χρήματα που απαίτησαν και ξεκίνησαν να τον απειλούν ότι εάν δεν τους τα καταβάλει, θα τον σκοτώσουν. Αναγκάστηκε να καταφύγει στην πόλη Benin και ενόσω διέμενε εκεί, συνέχισε να δέχεται τηλεφωνικές απειλές ότι όπου και εάν βρίσκεται θα τον εντοπίσουν και θα τον σκοτώσουν, εάν δεν τους καταβάλει το απαιτούμενο ποσό.

 

Ακολούθως, επέστρεψε πίσω στην πόλη Abuja, όπου γνώρισε ένα πρόσωπο που είναι αστυνομικός και ο οποίος του ανέφερε ότι η αστυνομία δεν μπορεί να του παρέχει προστασία και αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις δεν είχαν καλή κατάληξη και πρόσωπα έτυχε να σκοτωθούν. Το εν λόγω πρόσωπο τον προέτρεψε και του παρείχε βοήθεια για να ταξιδέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία. Μετέπειτα, ενημερώθηκε από την μητέρα του και την αδελφή του ότι κατόπιν εντολών των συνεργατών του πατέρα του, οι ληστές μετέβησαν στην οικία τους και ότι έκαψαν την επιχείρηση του πατέρα του.

 

Ερωτηθείς ακολούθως ο Αιτητής τι πιστεύει ότι θα μπορούσε να υποστεί σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, δήλωσε ότι θα τον σκοτώσουν, καθώς τον απείλησαν ότι θα προβούν σε κάτι τέτοιο, σε περίπτωση που δεν τους καταβάλει το χρηματικό ποσό που του ζήτησαν.  Κατά το στάδιο υποβολής διευκρινιστικών ερωτήσεων, κλήθηκε να παραθέσει ποιοι ήταν αυτοί που τον απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν, με τον Αιτητή να αναφέρει χαρακτηριστικά «The bandits». Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, δρούσαν κατόπιν εντολών των συνεργατών του πατέρα του και κληθείς να σχολιάσει πως γνωρίζει την εν λόγω πληροφορία, ο Αιτητής δήλωσε ότι του ανέφερε συνεχώς ο πατέρας του ότι λάμβανε απειλές από τους συνεργάτες του. Ερωτηθείς εκ νέου πως κάτι τέτοιο υποδεικνύει τη διασύνδεση των δύο γεγονότων, ο Αιτητής δήλωσε ότι η  απόδειξη είναι το γεγονός ότι αργότερα έκαψαν και την επιχείρηση του πατέρα του, ως υποδεικνύει και η φωτογραφία που προσκόμισε ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του. Ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι βέβαιος πως οι συνεργάτες του πατέρα του σχετίζονται με το περιστατικό της επίθεσης, τις απειλές που λάμβανε και τον εμπρησμό της επιχείρησης του πατέρα του για το λόγο ότι αυτά ήταν τα πρόσωπα που απειλούσαν τον πατέρα του, ενώ επιβεβαίωσε ότι οι εν λόγω δηλώσεις του βασίζονται σε δικές του εικασίες.

 

Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες για τους συνεργάτες του πατέρα του, παρέθεσε μόνο τα ονόματα αυτών, αναφέροντας ότι δεν γνωρίζει τα επώνυμα τους. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα εν λόγω πρόσωπα βρίσκονται στην πόλη Abuja και ο λόγος που απειλούσαν τον πατέρα του, ήταν διότι τον θεωρούσαν ως απειλή για την επιχείρησή τους επειδή ήταν καλύτερος και εξαιτίας αυτού δεν μπορούσαν να κερδίσουν περισσότερους πελάτες. Κληθείς να εξηγήσει με ποιον τρόπο τον απειλούσαν, δήλωσε χαρακτηριστικά «He told me that always telling him that they are going to deal with him».

 

Ο ίδιος δεν προέβη σε καταγγελία στην αστυνομία αναφορικά με το περιστατικό της επίθεσης και τα πρόσωπα που θεωρούσε ότι συνδέονται με αυτήν, γιατί φοβόταν και επειδή ακολούθησε τη συμβουλή του αστυνομικού που είχε γνωρίσει αμέσως μετά που επέστρεψε στην πόλη Abuja, ο οποίος του ανέφερε ότι η αστυνομία δεν μπορεί να του παρέχει προστασία. Η δε μητέρα του και η αδελφή του, μετέβησαν σε αστυνομικό σταθμό στην πόλη Abuja και προέβησαν σε καταγγελία, όπου τους ενημέρωσαν ότι θα προβούν σε διερεύνηση.

 

Αναφορικά με το περιστατικό της επίθεσης στην οικία του, ερωτηθείς πόσα πρόσωπα εισέβαλαν σε αυτήν, δήλωσε ότι ήταν ομάδα («They were more, they came in group» και «They came in group»), φορούσαν μαύρα ρούχα και είχαν στην κατοχή τους όπλα και μαχαίρια. Προτάσσοντας όπλο, άρπαξαν τον πατέρα του και τον διέταξαν να τους ακολουθήσει. Δεν γνωρίζει ούτε που τον μετέφεραν, αλλά ούτε και που βρίσκεται. Τότε κλήθηκε να σχολιάσει την προηγούμενη αντιφατική δήλωσή του στα αρχικά στάδια της συνέντευξής του ότι η οικογένεια του ζει στην πόλη Abuja και ο Αιτητής δήλωσε ότι από τότε που απήγαγαν τον πατέρα του, δεν τον έχει ξαναδεί.

 

Σε σχέση με τις απειλές που λάμβανε, ο Αιτητής δήλωσε ότι οι απαγωγείς βρήκαν το τηλέφωνο του από τον πατέρα του και τον κάλεσαν μία εβδομάδα μετά το περιστατικό απειλώντας τον ότι θα τον κυνηγήσουν και ότι θα σκοτώσουν τον πατέρα του, εάν δεν τους καταβάλει το χρηματικό ποσό που απαίτησαν. Ο πατέρας του με τον οποίο είχε μιλήσει εκείνη την ημέρα, του ζήτησε να τους καταβάλει τα χρήματα που του είχαν ζητήσει. Η τελευταία φορά που είχαν επικοινωνήσει μαζί του τηλεφωνικώς ήταν περί τα τέλη Ιουλίου 2022, ενόσω βρισκόταν στην πόλη Benin. Εκεί παρέμεινε για μερικές εβδομάδες και μετέπειτα επέστρεψε στην πόλη Abuja όπου και διέμενε μέχρι που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του μαζί με κάποιον φίλο του αστυνομικό. Όπως δήλωσε λάμβανε μόνο τηλεφωνικές απειλές ότι εάν δεν τους παραδώσει τα χρήματα θα τον εντοπίσουν και θα τον σκοτώσουν και ο λόγος που απειλείτο ο ίδιος προσωπικά ήταν διότι ήταν το μόνο πρόσωπο από το οποίο μπορούσαν να λάβουν τα χρήματα ως το κοντινότερο άτομο του πατέρα του. Δεν είχε υποστεί οτιδήποτε, ούτε ενόσω βρισκόταν στην πόλη Abuja, αλλά ούτε και ενόσω βρισκόταν στην πόλη Benin. Ως δήλωσε λάμβανε συχνά τηλεφωνήματα και δεν μπορεί να αναφέρει πόσες φορές ήταν στο σύνολο που επικοινώνησαν μαζί του.

 

Ερωτηθείς για ποιο λόγο κρυβόταν, καθώς η τελευταία φορά που τον απείλησαν ήταν περί τα τέλη Ιουλίου 2022 και ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα του τον Οκτώβριο του 2022, ο Αιτητής δήλωσε ότι τον είχαν απειλήσει ότι θα τον κυνηγήσουν εάν δεν τους παραδώσει τα χρήματα. Ούτε η μητέρα του, αλλά ούτε και η αδελφή του έχουν υποστεί οτιδήποτε και έχουν μετακομίσει σε άλλη περιοχή στην πόλη Abuja.

 

Καταληκτικά, αναφορικά με το περιστατικό του εμπρησμού της επιχείρησης του πατέρα του, για το οποίο είχε ενημερωθεί σχετικά από την μητέρα του, ερωτηθείς πότε έλαβε αυτό χώρα δήλωσε χαρακτηριστικά «I think she told me this year, January, December, she sent me the photos». Ερωτηθείς πως η μητέρα του γνωρίζει ότι τα ίδια πρόσωπα ευθύνονται για αυτό το περιστατικό, δήλωσε ότι είναι τα μόνα πρόσωπα που απειλούσαν τον πατέρα του. Η μητέρα του προέβη σε καταγγελία στις αστυνομικές αρχές της χώρας του που της ανέφεραν ότι θα προβούν σε διερεύνηση και ως ανέφερε ο Αιτητής, δεν υπάρχουν εξελίξεις σε σχέση με την καταγγελία.

 

Καταληκτικά ερωτηθείς κατά πόσον θα μπορούσε να ζήσει με ασφάλεια σε κάποια άλλη περιοχή, απάντησε αρνητικά για το λόγο ότι τον απείλησαν ότι όπου και να βρίσκεται στη Νιγηρία θα τον σκοτώσουν. Ερωτηθείς πως θα τον εντοπίσουν, δήλωσε ότι βρίσκονται παντού.

 

O αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγησή του, εντόπισε δύο ουσιώδη γεγονότα στη βάση των δηλώσεων του Αιτητή, ως ακολούθως:

(1)  Ταυτότητα, προσωπικά στοιχεία και χώρα καταγωγής του Αιτητή.

(2)  Ο Αιτητής λάμβανε απειλές από ληστές bandits») που απήγαγαν τον πατέρα του και απαιτούσαν λύτρα.

 

Ως προς το πρώτο ουσιώδες γεγονός του Αιτητή, αναφορικά με την ταυτότητα, τα προσωπικά στοιχεία και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός το έκανε αποδεκτό ως αξιόπιστο, λαμβάνοντας υπόψη την εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του, καθώς και το προσκομισθέν διαβατήριο και τις πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του, ως προς την εξωτερική του αξιοπιστία.

 

Το δεύτερο ουσιώδες γεγονός αναφορικά με τις απειλές που λάμβανε ο Αιτητής από ληστές bandits») που απήγαγαν τον πατέρα του και απαιτούσαν λύτρα, έτυχε απόρριψης λόγω μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας των δηλώσεών του και έλλειψης επαρκών πληροφοριών. Ειδικότερα, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση διαπίστωσε ότι ο Αιτητής αδυνατούσε να παραθέσει λεπτομερείς και συγκεκριμένες πληροφορίες σε σχέση με το περιστατικό της επίθεσης που έλαβε χώρα στην οικία του, τα όσα εκτυλίχθηκαν εκείνη τη στιγμή, την απαγωγή του πατέρα του και τον καβγά που επικαλέστηκε ότι είχε μαζί τους συνεπεία του οποίου είχε τραυματιστεί. Επιπρόσθετα, οι δηλώσεις του ότι για το εν λόγω περιστατικό ευθύνονται οι συνεργάτες του πατέρα του, βασίζονται σε δικές του εικασίες, ενώ μάλιστα δεν ήταν σε θέση να παραθέσει και πλήρεις πληροφορίες για την ταυτότητα των εν λόγω προσώπων. Πέραν τούτου, γενικά και αόριστα επικαλέστηκε ότι δεν προέβη σε σχετική καταγγελία στην αστυνομία, καθώς κάποιος φίλος του αστυνομικός τον είχε ενημερώσει ότι η αστυνομία δεν μπορεί να του παρέχει προστασία.

 

Ακολούθως, σε σχέση με τις τηλεφωνικές απειλές που ισχυρίστηκε ότι λάμβανε από τα άγνωστα πρόσωπα που απήγαγαν τον πατέρα του κατά την περίοδο Ιουνίου-Ιουλίου του 2022, κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να παραθέσει τη συχνότητά τους και πόσες φορές είχε δεχθεί απειλές, ενώ αναφορικά με το περιεχόμενό τους, ισχυρίστηκε κατά τρόπο αόριστο ότι τον απειλούσαν ότι θα τον σκοτώσουν εάν δεν τους καταβάλει τα χρήματα που του ζήτησαν, χωρίς ωστόσο να παραθέτει περισσότερες πληροφορίες για αυτές. Επιπρόσθετα, με τον ίδιο γενικό και αόριστο τρόπο επικαλέστηκε ότι ενόσω βρισκόταν στην Κυπριακή Δημοκρατία, είχε ενημερωθεί από την οικογένειά του ότι τα άγνωστα πρόσωπα που εισέβαλαν στην οικία τους έκαψαν την επιχείρηση του πατέρα του, χωρίς ωστόσο να παραθέτει περισσότερες πληροφορίες προς στοιχειοθέτηση του εν λόγω ισχυρισμού του.

 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός των Καθ΄ ων η Αίτηση παρέθεσε στην Έκθεση-Εισήγησή του πληροφορίες από εξωτερική πηγή πληροφόρησης, σύμφωνα με τις οποίες τα φαινόμενα ληστείας («banditry») συγκαταλέγονται ανάμεσα στα βίαια περιστατικά της χώρας. Επιπρόσθετα, σε σχέση με την φωτογραφία που προσκόμισε ο Αιτητής και απεικονίζει ένα κατεστραμμένο κτίριο (βλ. ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου), που σύμφωνα με τα λεγόμενά του απεικονίζει την κατεστραμμένη επιχείρηση του πατέρα του, καταγράφηκε στην Έκθεση-Εισήγηση, ότι αυτή μπορεί να απεικονίζει οποιοδήποτε κτίριο και ότι δεν μπορεί να αποδείξει ότι οι δράστες της επίθεσης ήταν τα άγνωστα πρόσωπα που εισέβαλαν στην οικία του κατόπιν εντολών των συνεργατών του πατέρα του, ούτε ότι οι τελευταίοι ευθύνονται για τον εμπρησμό της επιχείρησης. Σε σχέση δε με τη φωτογραφία που προσκόμισε ο Αιτητής, η οποία σύμφωνα με τα λεγόμενα του απεικονίζει τον ίδιο σε ένα γραφείο (βλ. ερυθρό 38 του διοικητικού φακέλου), σημειώθηκε ότι η εν λόγω φωτογραφία δεν μπορεί να ενισχύσει τις δηλώσεις του Αιτητή, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι στερούνται του επιπέδου που υποδεικνύουν μία προσωπική γνήσια εμπειρία.

 

Προχωρώντας στη συνέχεια σε αξιολόγηση κινδύνου βάσει του μόνου ουσιώδους γεγονότος του οποίο έγινε αποδεκτό, ήτοι της ταυτότητας, των προσωπικών στοιχείων και της χώρας καταγωγής του Αιτητή και λαμβάνοντας υπόψη σχετικές πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του και στον τόπο τελευταία συνήθους διαμονής του (ήτοι την πόλη Abuja), κρίθηκε πως δεν προκύπτει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.  

 

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του Αιτητή σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, δεν προέκυψε βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης στο πλαίσιο του άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούτο το καθεστώς του πρόσφυγα.  

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α) του περί Προσφύγων Νόμου (αντίστοιχο άρθρο 15(α) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ), ούτε μπορούσε να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 19 (2) (β) του περί Προσφύγων Νόμου (αντίστοιχο άρθρο 15(β) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ).  Αναφορικά με το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία και συγκεκριμένα στην πόλη Abuja, ο Αιτητής δεν θα αντιμετώπιζε πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, υπό την έννοια της σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως αμάχου λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.  Ως εκ τούτου, δεν μπορούσε να παραχωρηθεί στον Αιτητή ούτε το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας.

 

Aπό τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270). Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99).   Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της Έκθεσης-Εισήγησης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή.  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. Ως εκ τούτου, απορρίπτονται οι λόγοι ακυρώσεως που έχουν προβληθεί από την συνήγορο του Αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας και ανεπαρκούς αιτιολογίας.    

 

Πέραν των ανωτέρω, κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, ο Αιτητής ουδέν στοιχείο έχει προσκομίσει στο Δικαστήριο ώστε να ανατρέψει το εύρημα αναξιοπιστίας των Καθ' ων η Αίτηση επί του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού του, ούτε έχει αναφέρει οποιονδήποτε λόγο που να καταδεικνύει ότι έχει γνήσιο αίτημα διεθνούς προστασίας ή ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε παράνομα και/ή λανθασμένα. Τονίζω δε ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματός του βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον Αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου).

 

Επιπρόσθετα, η κρίση περί αναξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή ενισχύεται και από το γεγονός ότι έχω εντοπίσει ορισμένες επιπρόσθετες αντιφάσεις στα λεγόμενά του, ως ακολούθως. Ειδικότερα, στην φόρμα ευαλωτότητας (βλ. ερυθρό 21 του διοικητικού φακέλου) αναφέρεται ότι ο Αιτητής έχει δηλώσει ότι τα πρόσωπα που είχαν εισβάλει στην οικία του ενδεχομένως να συνιστούν εχθρούς του πατέρα του από την εργασία του, καθώς ως του ανέφερε ο πατέρας του, αντιμετώπιζε προβλήματα με Μουσουλμάνους, πληροφορία ωστόσο η οποία δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα αφήγημα του Αιτητή κατά την συνέντευξή του. Πέραν τούτου, κατά την ελεύθερη αφήγησή του, ο Αιτητής ανέφερε ότι λίγες εβδομάδες μετά το περιστατικό της επίθεσης στην οικία του επικοινώνησαν μαζί του για πρώτη φορά απαιτώντας λύτρα, ενώ σε μετέπειτα στάδιο της συνέντευξής του, ερωτηθείς σχετικά, ανέφερε ότι μία εβδομάδα μετά το περιστατικό επικοινώνησαν για πρώτη φορά μαζί του.

 

Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, κρίνω ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του Αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που δικαιολογούν την θεμελίωση δικαιολογημένου φόβου δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου.  Επίσης, με βάση το προσωπικό του προφίλ υπό το φως των ισχυρισμών που ο ίδιος προώθησε και σε σχέση με το άρθρο 19(1) και 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, δεν θεωρώ ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, υπό την μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας. 

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου  19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire general aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. 

 

Για την εξέταση του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, δέον να εξεταστεί εκ νέου η κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή  και στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του, ήτοι την πόλη Abuja.

 

Ως προς την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province).[1] Από τον Ιανουάριο του 2015, η MNJTF (Multinational Joint Task Force), αποτελούμενη από μονάδες της Νιγηρίας, του Νίγηρα, του Τσαντ, του Καμερούν και του Μπενίν, υποστηρίζει την κυβέρνηση της Νιγηρίας στη μάχη έναντι της Boko Haram.[2]

 

H πόλη Abuja, που συνιστά τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή βρίσκεται στην πολιτεία Federal Capital Territory, που εμπίπτει στην Βορειοκεντρική (North-Central) γεωπολιτική ζώνη της χώρας.[3]  Σύμφωνα με τον πρακτικό οδηγό του EUAA για τη Νιγηρία, που δημοσιεύθηκε το 2024, συνεχείς και τακτικές ήταν οι συγκρούσεις μεταξύ αγροτών και κτηνοτρόφων στην εν λόγω ζώνη.[4] Στους κύριους δρώντες στην εν λόγω περιοχή, συγκαταλέγονται και οι «εγκληματικές συμμορίες» («criminal gangs») που είναι γνωστές και με την ονομασία «bandits» (σε ελεύθερη μετάφραση «ληστές») και οι οποίες παρουσιάζονταν ενεργές και σε ορισμένες περιοχές της πολιτείας Federal Capital Territory, ήτοι Kuje and Bwari Local Government Areas.[5] Σε έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας (Amnesty International) που δημοσιεύθηκε το 2024, αναφέρεται ότι κατά το έτος 2023, καταγράφηκαν συνεχείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από «επιτιθέμενους» («assailants»), τοπικά αποκαλούμενοι ως «bandits», στα βορειοδυτικά και στο κέντρο.[6]

 

Ωστόσο, στο σημείο αυτό σημειώνω ότι το ότι έχουν βρεθεί πληροφορίες από εξωτερικές πηγές που επιβεβαιώνουν την δραστηριοποίηση εγκληματικών συμμοριών/αγνώστων επιτιθέμενων στην περιοχή στην οποία εμπίπτει ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή,  δεν αρκεί για να γίνει αποδεκτός ο ισχυρισμός του αναφορικά με τις απειλές που λάμβανε από άγνωστους εγκληματίες, αφού στην προκειμένη περίπτωση, όπως εκτενώς αναλύεται ανωτέρω, δεν έχει στοιχειοθετηθεί η εσωτερική αξιοπιστία των σχετικών ισχυρισμών του Αιτητή που συνδέεται με τον πυρήνα του αιτήματός του.

 

Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location Event Data Project (ACLED), για το διάστημα από 18/04/2024 έως 18/04/2025, στην πολιτεία Federal Capital Territory σημειώθηκαν 245 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 100 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 26 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (23 θάνατοι), 69 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (42 θάνατοι), 110 ήταν περιστατικά διαμαρτυριών (1 θάνατος), 39 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων/ ταραχών (32 θάνατοι) και 1 ήταν περιστατικό εκρήξεων/ απομακρυσμένης βίας (2 θάνατοι). Στην πόλη Abuja που εμπίπτει στην εν λόγω πολιτεία και που συνιστά τον τελευταίο τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του, την ίδια περίοδο αναφοράς σημειώθηκαν 88 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 1 ανθρώπου. Μεταξύ αυτών, 75 ήταν περιστατικά διαμαρτυριών (κανένας θάνατος), 10 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (1 θάνατος) και 3 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων/ταραχών (κανένας θάνατος).[7] O πληθυσμός της πολιτείας Federal Capital Territory καταγράφεται στους 3,067,500, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022.[8]

 

Κατά συνέπεια, η πολιτεία Federal Capital Territory στην οποία βρίσκεται η πόλη Abuja, την οποία το Δικαστήριο θεωρεί ως τον τελευταίο τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του, βάσει των αποδεκτών ισχυρισμών του Αιτητή, παρότι, σύμφωνα με τις ανωτέρω αναφερόμενες πληροφορίες, χαρακτηρίζεται από σχετικά ασταθή κατάσταση ασφαλείας, εντούτοις, δεν φαίνεται να πλήττεται σε τέτοιο βαθμό από συγκρούσεις και περιστατικά βίας, τα οποία να ανάγονται σε τόσο υψηλό επίπεδο, ώστε να θεωρούνται ότι πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας, ως αυτό ερμηνεύθηκε από το ΔΕΕ. Λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, ήτοι ότι συνιστά ενήλικο άτομο, υγιή, με ικανότητα να εργαστεί και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πόλη Abuja της πολιτείας Federal Capital Territory.

 

Τέλος, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 191/2024 τη χώρα καταγωγής του Αιτητή (Νιγηρία) ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.  

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης,  https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria#collapse2accord, Last updated: Thursday 2nd March 2023 (ημερομηνία πρόσβασης 17/04/2025)

[2] Ibid

[3] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO), ‘Nigeria - Country Focus’ (July 2024) p. 35 διαθέσιμο σε

https://www.ecoi.net/en/file/local/2112320/2024_07_EUAA_COI_Report_Nigeria_Country_Focus.pdf 

[4] Ibid

[5] Ibid

[6] Amnesty International, ‘The State of the World's Human Rights; Nigeria 2023’ (24 April 2024) p. 285
διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/document/2107991.html

[7] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 18/04/2024 – 18/04/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Federal Capital Territory, LOCATION: Abuja] (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2025)

[8] City population, https://citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/ (Nigeria - Federal Capital Territory) (ημερομηνία πρόσβασης 22/04/2025)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο