
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 4759/23
28 Μαΐου, 2025
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
O.U.P. (Αιτητής 1)
I.N. (Σύζυγος, Αιτήτρια 2)
Αιτητές
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Διευθυντή Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Ζ. Ποντίκη (κα), για ΑΛ ΤΑΧΕΡ, ΜΠΕΝΕΤΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για τους Αιτητές
Μ. Βασιλείου (κα) για Ρ. Προδρόμου (κα), Δικηγόροι για τους Καθ’ ων η Αίτηση
Αιτητής 1 παρών
[Παρούσα η κα Ζωή Αγαπίου, για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Γαλλικά και αντίστροφα.]
ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτητές προσβάλλουν την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 31/10/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά τους για διεθνή προστασία ως άκυρη, παράνομη και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος. Με το αιτητικό (Β) οι Αιτητές αιτούνται την αναγνώριση τους ως πρόσφυγες και διαζευκτικά με το αιτητικό (Γ) ως δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας. Εναλλακτικά, με το αιτητικό (Δ) αιτούνται απόφαση και/ή δήλωση του Δικαστηρίου με την οποία να αναγνωρίζεται ότι σε περίπτωση επιστροφής τους στη Νιγηρία θα παραβιαστεί το άρθρο 2 και/ή το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:
Οι Αιτητές είναι ενήλικοι, υπήκοοι της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Νιγηρίας (εφεξής, «Νιγηρία») οι οποίοι εισήλθαν παράνομα στα ελεγχόμενα από την Κυπριακή Δημοκρατία εδάφη στις 12/06/2022.
Στις 19/07/2022 υπέβαλαν αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και στις 04/07/2023 και 05/07/2023 πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με τους Αιτητές από αρμόδιο λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (εφεξής «EUAA») προς εξέταση του αιτήματός τους.
Στις 25/07/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, εισηγούμενος την απόρριψη της αίτησης των Αιτητών. Στις 31/10/2023 αρμοδίως εξουσιοδοτημένο άτομο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την Έκθεση-Εισήγηση και απέρριψε το αίτημα των Αιτητών. Στις 30/11/2023 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή την οποία παρέλαβε αυθημερόν ο Αιτητής 1.
Στις 19/12/2023 καταχωρίστηκε η υπό εξέταση προσφυγή.
Με τη γραπτή τους αγόρευση οι Αιτητές, μέσω των συνηγόρων τους, πρόβαλαν διάφορους λόγους ακύρωσης, ωστόσο, κατά την ακροαματική διαδικασία ημερομηνίας 21/03/2025 η συνήγορος των Αιτητών περιόρισε και διατήρησε μόνο τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας.
Η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με τη δική της γραπτή αγόρευση αντιτείνει ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθώς κι νομίμως, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών που παρέχει ο Νόμος στους Καθ’ ων η Αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, και είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου και ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο, εκτός της νομιμότητας, και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Περί Προσφύγων Νόμου (βλ. άρθρο 11(3) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(Ι)/2018).
Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών των Αιτητών, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός τους και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου.
Ο Αιτητής 1 στην αίτηση διεθνούς προστασίας την οποία υπέβαλε, κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του με τη σύζυγο του λόγω απειλών κατά της ζωής τους που δέχθηκαν από τον θείο του. Ως ανέφερε μετά το θάνατο των γονιών του ο θείος του πούλησε το πατρικό σπίτι στο οποίο διέμεναν και τους έδιωξε. Ο μεγαλύτερος αδερφός του Αιτητή 1 πούλησε την υπόλοιπη γη που είχε ο πατέρας τους, και όταν το έμαθε ο θείος του ήθελε να τους σκοτώσει. Δέχθηκαν επιθέσεις από τις οποίες διέφυγαν, ενώ τους ακολουθούσε στις μετακινήσεις τους σε διαφορετικά μέρη. Έτσι πούλησε ότι είχε για να φύγουν από τη χώρα (ερυθρό 1 Δ.Φ.).
Η Αιτήτρια 2 στην αίτηση διεθνούς προστασίας την οποία υπέβαλε, κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα της με τον σύζυγο της λόγω απειλών που δέχθηκαν από τον θείο του συζύγου της. Ως δήλωσε μετά το θάνατο του πατέρα του συζύγου της, ο θείος του ήθελε την περιουσία που κληρονόμησαν ο σύζυγος της και ο αδερφός του και πούλησε το πατρικό σπίτι. Ο αδερφός του συζύγου της πούλησε την υπόλοιπη κτηματική περιουσία με αποτέλεσμα την οργή του θείου τους και τις απειλές εκ μέρους του ότι αν τους δει θα τους σκοτώσει. Έτσι αποφάσισαν να φύγουν από τη χώρα (ερυθρό 4 Δ.Φ.).
Κατά την προφορική του συνέντευξη ο Αιτητής 1, σε σχέση με τα προσωπικά του στοιχεία, δήλωσε ότι είναι παντρεμένος, οι γονείς του απεβίωσαν και έχει 5 αδέρφια (ερυθρό 48/2Χ Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε 3 χρόνια σπουδών σε κολέγιο (ερυθρό 49/2Χ Δ.Φ.), ενώ ως προς την εργασιακή του πείρα δήλωσε ότι ήταν ιδιοκτήτης περιπτέρου (ερυθρό 47/2Χ Δ.Φ.). Ως τελευταίος τόπος διαμονής του προσδιορίστηκε η πόλη Asaba (ερυθρό 47/3Χ Δ.Φ.).
Στα πλαίσια της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής 1 επανέλαβε τα όσα κατέγραψε στην αίτησή του και πρόσθεσε ότι ο θείος του σκότωσε τον πατέρα του ενώ βρισκόταν στην φάρμα και στη συνέχεια απείλησε τον ίδιο και τον αδερφό του. Ο αδερφός του έφυγε με τα χρήματα που πήρε από την πώληση της γης και ο ίδιος πούλησε το περίπτερο του και έφυγε με τη σύζυγο του μετά από απόπειρες εντοπισμού και δολοφονίας του από μέλη της ομάδας του θείου του (ερυθρά 46 και 45/1Χ Δ.Φ.).
Κατά το στάδιο της διερεύνησης του ανωτέρω αφηγήματος, τέθηκαν ερωτήματα στον Αιτητή 1 αναφορικά με τη διασύνδεση του θείου του με τα άτομα που κατ’ ισχυρισμόν τον έψαχναν και τον απείλησαν, όπου υποστήριξε ότι του έλεγαν ότι ήταν απεσταλμένοι του θείου του (ερυθρό 40 Δ.Φ.). Ερωτηθείς αν αναζήτησε τη συνδρομή της αστυνομίας ο ίδιος απάντησε αρνητικά λόγω φόβου ότι αν το μάθαιναν θα σκότωναν τον ίδιο και τη σύζυγο του (ερυθρά 39/1Χ, και 38/1Χ Δ.Φ.).
Κατά την προφορική της συνέντευξη η Αιτήτρια 2, σε σχέση με τα προσωπικά της στοιχεία, δήλωσε ότι είναι παντρεμένη, οι γονείς της απεβίωσαν και έχει 3 αδέρφια (ερυθρό 64/2Χ Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό της επίπεδο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε 5 χρόνια σπουδών σε πανεπιστήμιο (ερυθρό 65/2Χ Δ.Φ.) όπου σπούδασε φυσιολογία και φαρμακολογία (ερυθρό 64/1Χ Δ.Φ.), ενώ ως προς την εργασιακή της πείρα δήλωσε ότι ήταν ιδιοκτήτες καταστήματος (mini market) με το σύζυγο της (ερυθρό 63/2Χ Δ.Φ.). Ως τελευταίος τόπος διαμονής της προσδιορίστηκε η πόλη Asaba (ερυθρό 62/2Χ Δ.Φ.).
Στα πλαίσια της ελεύθερης αφήγησής της, η Αιτήτρια 2 επανέλαβε τα όσα κατέγραψε στην αίτησή της αναφορικά με τις περιουσιακές διαφορές του πατέρα του συζύγου της με τον αδερφό του, το θάνατο του πατέρα του συζύγου της, και τα προβλήματα που προέκυψαν μετά το θάνατο του. Ως υποστήριξε ο θείος του συζύγου της πούλησε το πατρικό σπίτι. Ο αδερφός του συζύγου της πούλησε τη γη και έφυγε με τα χρήματα, με αποτέλεσμα να προκαλέσει την οργή του θείου ο οποίος άρχισε να απειλεί τον σύζυγο της και να στέλνει άτομα της ομάδας του να τους σκοτώσουν (ερυθρά 61/1Χ, και 60/1Χ Δ.Φ.).
Κατά το στάδιο της διερεύνησης του αφηγήματος της, η Αιτήτρια 2 ουσιαστικά επανέλαβε τα όσα ανέφερε κατά την ελεύθερη αφήγηση της, υποστηρίζοντας ότι τα άτομα που τους επισκέφθηκαν και τους απείλησαν ήταν απεσταλμένοι του θείου του συζύγου της (ερυθρό 57/1Χ Δ.Φ.). Ερωτηθείσα αν προέβη σε καταγγελία των εν λόγω περιστατικών στις αρχές της χώρας της απάντησε αρνητικά προβάλλοντας ως λόγο τον φόβο ότι θα μάθουν ότι προέβησαν σε καταγγελία και θα τους σκοτώσουν (ερυθρά 57/2Χ, και 56/1Χ Δ.Φ.).
Ο αρμόδιος λειτουργός στην Έκθεση-Εισήγηση την οποία ετοίμασε διαμόρφωσε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:
1. Ταυτότητα, υπόβαθρο (background) και χώρα καταγωγής των Αιτητών.
2. Ισχυριζόμενες επιθέσεις που δέχθηκαν από ομάδα αντρών που έστειλε ο θείος του Αιτητή 1 λόγω κτηματικών διαφορών.
Με παραπομπές στις δηλώσεις των Αιτητών και αναφορές σε διαδικτυακές πηγές, ο λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό. Αναφορικά δε με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο λειτουργός τον απέρριψε ως μη αξιόπιστο. Ως έκρινε, οι Αιτητές, κατά τη διάρκεια των προσωπικών τους συνεντεύξεων απέτυχαν να δώσουν λεπτομερείς και συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με τις απειλές, τις επισκέψεις ατόμων μελών της ομάδας του θείου του Αιτητή 1 ενώ απέτυχαν να τεκμηριώσουν τη διασύνδεση της ομάδας που τους επισκέφθηκε με το θείο του Αιτητή 1. Ειδικότερα, οι Αιτητές δεν ήταν σε θέση να ορίσουν και να δώσουν πληροφορίες αναφορικά την ‘ομάδα’ του θείου του Αιτητή 1∙ ενώ οι δηλώσεις και των δύο Αιτητών σε ερωτήσεις αναφορικά με τη διασύνδεση των ατόμων που τους επισκέφθηκαν, τους επιτέθηκαν και τους απείλησαν με τον θείο του Αιτητή 1 κρίθηκαν ως γενικές και αόριστες.
Επιπρόσθετα, ο αρμόδιος λειτουργός επισήμανε ότι οι Αιτητές δεν αναζήτησαν τη συνδρομή των αρμόδιων αρχών της χώρας τους, καθώς δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε καταγγελία, προβάλλοντας ως λόγο ότι αν το μάθουν θα τους σκοτώσουν.
Κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές όπου σύμφωνα με παραπομπές οι «κτηματικές διαφορές» περιλαμβάνονται σε βίαια περιστατικά που λαμβάνουν χώρα στη Νιγηρία. Ωστόσο, οι δηλώσεις των Αιτητών στερούνται λεπτομέρειας και εξειδίκευσης, στοιχεία τα οποία παραπέμπουν σε γνήσια προσωπική εμπειρία. Ως εκ τούτου, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε.
Υπό το φως των ανωτέρω, ο λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει του αποδεδειγμένου ουσιώδους πραγματικού περιστατικού που προέκυψε από τις δηλώσεις των Αιτητών, καθώς επίσης και επί τη βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών για την κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο διαμονής τους, ήτοι την πόλη Asaba της Πολιτείας Delta της Νιγηρίας, διαπιστώνεται ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα οι Αιτητές να υποβληθούν σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής τους.
Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς των Αιτητών, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή τους σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην Έκθεση-Εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών των Αιτητών, του προσωπικού τους προφίλ και της αξιολόγησης κινδύνου, δεν τεκμηριώνεται φόβος δίωξης σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής τους, την Νιγηρία, και ειδικότερα στην πόλη Asaba της Πολιτείας Delta για έναν από τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, και ως εκ τούτου οι Αιτητές δεν δικαιούνται το καθεστώς του πρόσφυγα.
Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσουν ευλόγως οι Αιτητές κατά την επιστροφή τους στη Νιγηρία δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας. Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Αιτητές σε περίπτωση που επιστρέψουν στην πόλη Asaba, της Πολιτείας Delta της Νιγηρίας, δεν θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο ή σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής τους ακεραιότητας ως άμαχοι λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός κατέληξε ότι οι Αιτητές δεν δικαιούνται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Κατά συνέπεια, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι έγινε δέουσα έρευνα πριν τη λήψη της επίδικης απόφασης, η αιτιολόγηση της οποίας συμπληρώνεται από τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου ως ανωτέρω αναλύεται (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270). Είναι δε πάγια νομολογημένο ότι η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας Α.Ε. 2371/25.6.99). Εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, μετά από μελέτη της Έκθεσης-Εισήγησης, ενέκρινε την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και ορθά και νόμιμα απορρίφθηκε το αίτημα των Αιτητών. Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχαν προβάλει οι Αιτητές, όπως αναλύεται ανωτέρω.
Πέραν των ανωτέρω, κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης, οι Αιτητές δεν ανέφεραν ενώπιον μου οποιονδήποτε λόγο που να καταδεικνύει ότι έχουν γνήσιο αίτημα διεθνούς προστασίας ή ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε παράνομα και/ή λανθασμένα. Τονίζω δε ότι το βάρος απόδειξης του αιτήματος βαραίνει αρχικά τον ίδιο τον Αιτητή (Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου). Θα προσθέσω επίσης ότι ο ισχυρισμός που προέβαλαν οι Αιτητές αφορά ιδιωτικής φύσεως διαφορές, και οι Αιτητές δεν έχουν συνδέσει τα εν λόγω περιστατικά ή την απροθυμία τους να απευθυνθούν στις αρχές της Νιγηρίας με κάποιον από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής τους, οι Αιτητές θα αντιμετωπίσουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής τους ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα των Αιτητών, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν και συγκεκριμένα στην Πολιτεία Delta, η οποία, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θεωρείται ο τελευταίος τόπος διαμονής των Αιτητών.
Συγκεκριμένα, αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία, και ειδικότερα στην Πολιτεία Delta, οι πληροφορίες από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφέρουν τα κάτωθι:
Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία εμπλέκεται σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και Ισλαμικού Κράτους (Islamic State in West Africa Province/ISWAP). Επιπλέον, υπάρχει μια μη διεθνής ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) και της Boko Haram. Από το 2014, η πολυεθνική ομάδα που δημιουργήθηκε (Multinational Joint Task Force) – η οποία περιλαμβάνει στρατεύματα από το Καμερούν, το Τσαντ, τον Νίγηρα, το Μπενίν και τη Νιγηρία– έχει παρέμβει προς υποστήριξη της νιγηριανής κυβέρνησης, αφήνοντας έτσι αμετάβλητο τον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως μη διεθνούς.[1]
Σύμφωνα με την έκθεση (2024) της EUAA για τη Νιγηρία, «Το 2023, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για τη Νιγηρία (Nigeria Watch), η κυριότερη μορφή βίας και θανάτων στη χώρα ήταν η εγκληματική δραστηριότητα, την οποία ακολουθούσαν τα πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα, και τα τροχαία ατυχήματα. Οι εγκληματικές δραστηριότητες περιλάμβαναν τις δραστηριότητες ομάδων cult (cultism), τις αγροτικές ληστείες, τις απαγωγές, και τις συγκρούσεις αγροτών/κτηνοτρόφων∙ οι βορειοκεντρικές και βορειοδυτικές περιοχές (North-Central and North-West regions) παρουσιάζονται ως οι πιο επηρεασμένες. Το Αφρικανικό Κέντρο Εποικοδομητικής Επίλυσης Συγκρούσεων (African Center for the Constructive Resolution of Disputes, ACCORD) διευκρίνισε ότι οι αγροτικές κοινότητες «έχουν γίνει ανασφαλείς και αμφισβητούμενοι χώροι, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από περιορισμένη κρατική παρουσία, ανεπαρκείς υποδομές και λιγοστούς πόρους». Οι αγροτικές περιοχές έχουν γίνει κόμβοι εγκληματικών δραστηριοτήτων και βίαιων συγκρούσεων στη Νιγηρία, και συγκεκριμένα στο βόρειο τμήμα της χώρας, όπου η τρομοκρατία, οι ληστείες, οι εξεγέρσεις, και οι απαγωγές βρίσκονταν σε αύξηση».[2]
Προχωρώντας να αξιολογήσω την κατάσταση ασφαλείας στην Πολιτεία Delta, τόπο τελευταίας διαμονής των Αιτητών, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 08/05/2024 έως 08/05/2025 καταγράφηκαν στην συγκεκριμένη Πολιτεία 181 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 114 ανθρώπινες ζωές. Τα 181 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 15 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 9 ανθρώπινες απώλειες, 41 διαμαρτυρίες (protests), 49 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 26 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 74 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 79 ανθρώπινες απώλειες, και 2 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence).[3] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Delta το 2022 εκτιμάται ότι ανερχόταν στα 5,636,100.[4]
Εκ των ανωτέρω πληροφοριών, δεν εντοπίζεται η ύπαρξη ένοπλης σύγκρουσης στην Πολιτεία Delta, απαραίτητη προϋπόθεση εφαρμογής του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου και δεν φαίνεται να υφίσταται πραγματικός κίνδυνος να θιγεί προσωπικά άμαχος υπό την έννοια του ως άνω άρθρου. Ως εκ τούτου, στους Αιτητές δεν μπορεί να παραχωρηθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Τέλος, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 191/2024 τη χώρα καταγωγής των Αιτητών (Νιγηρία) ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.
Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως οι Αιτητές δεν κατάφεραν να αποδείξουν ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της επίδικης απόφασης και ότι στο πρόσωπό τους πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή τους στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.
Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον των Αιτητών και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, Τελευταία Ενημέρωση: 02.03.2023 https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria [Ημερομηνία Πρόσβασης: 08/05/2025]
[2] EUAA, Nigeria – Country Focus, July 2024, σελ. 19, 2024_07_EUAA_COI_Report_Nigeria_Country_Focus.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 08/05/2025]
[3] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Select Specific Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 08/05/2024 – 08/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Delta) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 08/05/2025]
[4] City Population, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA010__delta/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 08/05/2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο