ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

                                                                                      Νομική Αρωγή αρ.67/25

 

19 Μαΐου 2025

 

[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ.1 ΤΟΥ 2003 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν. 165(Ι)/2002)

 

Αίτηση από:

 

Α. Μ. Ν. S.

                                                                                                                                    Αιτητής

 

 

Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως

Κα Κ. Χρυσοστόμου, Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας

Κος Ρ. Ευαγγέλου, μεταφραστής για πιστή μετάφραση από Γαλλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα    

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο αιτητής καταχώρησε την παρούσα αίτηση νομικής αρωγής, προκειμένου να διορίσει δικηγόρο για να χειριστεί την προσφυγή αρ.938/25 που έχει καταχωρήσει κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημ.18/03/25, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση διεθνούς προστασίας που υπέβαλε.

Ως προκύπτει από το σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα που κατατέθηκε στα πλαίσια της παρούσας, o αιτητής  κατάγεται από τη Λ. Δ. του Κονγκό, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές παράτυπα, μέσω κατεχομένων, στις 02/03/22 και στις 12/04/22 υπέβαλε την επίδικη στην ως άνω προσφυγή αίτηση διεθνούς προστασίας.

Η παρούσα στηρίζεται στους περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικούς Κανονισμούς (Αρ.1) του 2003 και στον περί Νομικής Αρωγής Νόμο του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, στις διατάξεις του άρθρου 6Β (2) (α) και 6Β (2) (ββ), που ορίζει τα ακόλουθα:

«(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -

[…]

(α) Κατά δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, ή

υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(αα) Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο∙ και

(ββ) κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου, η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας:

Νοείται ότι οι διατάξεις της παραγράφου (ββ) εφαρμόζονται χωρίς να περιορίζουν αυθαίρετα την παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη.»

Κατά την εξέταση αιτήσεως νομικής αρωγής το Δικαστήριο προβαίνει σε εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης, χωρίς να αποφασίζεται οριστικά η τύχη της προσφυγής που σε κάθε περίπτωση έχει δικαίωμα να καταχωρήσει ή να προωθήσει (αν έχει ήδη καταχωρηθεί) με ίδια μέσα ο αιτητής, δεδομένου ότι το αποτέλεσμα της δεν επηρεάζει και δεν προδικάζει την έκβαση της (βλ. Durgo Man v. Δημοκρατίας, Νομ. Αρ. 278/09, ημ.15/07/09).

Στην απόφαση στην αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.31/2013, SINGH KHUSHWANT του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:

«Όπως νομολογιακά έχει αποφασιστεί, ο Νόμος δίνει ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει, κατά πόσον «είναι πιθανό να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση». Είναι, επίσης, πάγια γραμμή της Νομολογίας, ότι ο Αιτητής δεν πρέπει να στερείται, χωρίς επαρκή λόγο, του δικαιώματός του να ακουστεί η προσφυγή του από το Ανώτατο Δικαστήριο, έχοντας τη βοήθεια συνηγόρου.  Από την άλλη, όμως, δεν είναι επιτρεπτή η παροχή νομικής αρωγής ανεξέλεγκτα, με συνακόλουθο την σπατάλη δημοσίου χρήματος με την καταχώρηση προσφυγών, οι οποίες δεν έχουν πιθανότητα επιτυχίας.

[…]

Παρεμβάλλω ότι είναι βασική αρχή πως το Δικαστήριο, εξετάζοντας αιτήσεις αυτής της μορφής και ασκώντας την ευρεία διακριτική του εξουσία, δεν προβαίνει σε οριστικά συμπεράσματα ως προς το αποτέλεσμα της ίδιας της προσφυγής, αλλά παραμένει στην πιθανολόγηση έκδοσης θετικής απόφασης.

[…]. Τελικό, λοιπόν, κριτήριο είναι η πιθανότητα έκδοσης θετικής δικαστικής απόφασης και, κατά την εξέταση μιας τέτοιας πιθανότητας, το Δικαστήριο δεν αποφασίζει για την οριστική τύχη της προσφυγής, αλλά, όπως είναι καθήκον του, σταθμίζει τα ενώπιόν του στοιχεία, προκειμένου να κρίνει κατά πόσον οι απαραίτητες προϋποθέσεις του Νόμου ικανοποιούνται, για να συνεκτιμήσει την πιθανότητα έκδοσης θετικής δικαστικής απόφασης στην αναμενόμενη να καταχωρηθεί προσφυγή.».

Από τα συνημμένα στο Σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα προκύπτουν τα ακόλουθα.

Στην αίτηση ασύλου ο αιτητής κατέγραψε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του ότι αυτός δούλευε «κάπου και [κατηγορήθηκε] για τον θάνατο της κόρης του αφεντικού [του]». Σημειώνει δε ότι δεν αντιμετωπίζει οιοδήποτε πρόβλημα υγείας.

Κατά τη συνέντευξη ο αιτητής ανέφερε ότι γεννήθηκε και διέμενε όλη του τη ζωή στην Κινσάσα (κοινότητα Matete), όπου διαμένει μέχρι σήμερα η οικογένεια του, οι γονείς του απεβίωσαν όταν ήταν μικρός και ο ίδιος διέμενε με τα ξαδέλφια του και έχει θείους και θείες στην περιοχή, με τους οποίους διατηρεί επαφή, οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα. Ο αιτητής σταμάτησε το σχολείο στη 2^η τάξη του γυμνασίου, μιλά λινγκάλα και γαλλικά, εργαζόταν ως πλανώδιος πωλητής νερού περί το ένα έτος. Σε ερώτηση πως, δεδομένου ότι αυτοσυντηρούνταν, κατάφερε να χρηματοδοτήσει το ταξίδι του στην Κύπρο και την εγγραφή του σε πανεπιστήμιο στα κατεχόμενα ο αιτητής ανέφερε ότι τον βοήθησε ένας φίλος του αφεντικού του. Σε ερώτηση για τη διαμονή του στα κατεχόμενα ο αιτητής ανέφερε ότι ενεγράφη σε πανεπιστήμιο όμως δεν ήρθε για να σπουδάσει αλλά «για μια καλύτερη ζωή».

Αναφορικά με τους λόγους που έφυγε από τη χώρα καταγωγής του ο αιτητής ανέφερε ότι το έπραξε «για οικονομικούς λόγους, για να [βρει] μια καλύτερη ζωή», καθώς, ως ανέφερε, η κατάσταση στη χώρα του «δεν είναι καλή τη δεδομένη στιγμή», δεδομένου ότι οι κοινωνικές παροχές εκεί δεν είναι καλές, υπάρχουν προβλήματα βιοπορισμού, η αστυνομία παρενοχλεί τους πολίτες και συλλαμβάνει άτομα χωρίς λόγο. Σε υπόδειξη προς τον αιτητή ότι τα όσα ανέφερε διαφέρουν από τους λόγους που κατέγραψε στην επίδικη αίτηση (κίνδυνος από το αφεντικό του) ο αιτητής ανέφερε ότι αυτά δεν ισχύουν και πως «δεν θα δέχονταν την αίτηση [του] αν έλεγε την αλήθεια». Ερωτώμενος για τις συνέπειες επιστροφής στη χώρα καταγωγής του ο αιτητής ανέφερε ότι η ζωή στην Κινσάσα «δεν είναι καλή, δεν υπάρχουν καλές ευκαιρίες και είναι επικίνδυνα».

Η Υπηρεσία Ασύλου, εξετάζοντας τα λεγόμενα του αιτητή, σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ως ακολούθως.

1.    Ταυτότητα, χώρα καταγωγής, προφίλ και τόπος διαμονής του αιτητή

2.    Ο αιτητής έφυγε από τη χώρα καταγωγής του για οικονομικούς λόγους και για να βρει καλύτερες συνθήκες ζωής

Αμφότεροι οι ως άνω ισχυρισμοί έγιναν αποδεκτοί.

Στη βάση των ως άνω αποδεκτών ισχυρισμών ήταν κατάληξη των καθ’ ων η αίτηση, κατόπιν αξιολόγησης της κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής του (Κινσάσα), σε συνάρτηση με το προφίλ και προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, ότι δεν υφίσταται σε εύλογο βαθμό πιθανότητας κίνδυνος αυτός να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής. Αναφορικά ειδικώς με το αρ.19 (2) (γ) του Νόμου, κατέληξαν ότι ο αιτητής δεν υφίσταται κίνδυνο να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης βίας εκ μόνης της παρουσίας του εκεί, αφού δεν παρατηρείται ένοπλη σύρραξη στην περιοχή.   

Για τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίφθηκε ως αβάσιμη και εκδόθηκε απόφαση επιστροφής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του.

Στον αιτητή μεταφράστηκε το σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα και του δόθηκε η ευκαιρία να αναφέρει οτιδήποτε επιθυμεί, αφού του εξηγήθηκαν οι προϋποθέσεις που θέτει η οικεία νομοθεσία για την έγκριση αιτήσεων ως η παρούσα, ως και ανωτέρω καταγράφεται. Κατά την ακρόαση ο αιτητής ανέφερε ότι στη χώρα καταγωγής δεν είναι καλή η ζωή του και υπάρχει πόλεμος, χωρίς εντούτοις να αναφέρει κάτι περαιτέρω επί τούτου, παρότι του δόθηκε η ευκαιρία να επεκταθεί.

Έχω διέλθει με προσοχή του περιεχομένου του σημειώματος του Γενικού Εισαγγελέα, των συνημμένων σ’ αυτό εγγράφων αλλά και των δηλώσεων του αιτητή στα πλαίσια της παρούσης.

Προχωρώ σε αξιολόγηση των ενώπιον μου στοιχείων, σε συνάρτηση με το νομικό πλαίσιο επί αιτήσεων νομικής αρωγής, ως ανωτέρω καταγράφεται.

Στη βάση των ισχυρισμών του αιτητή στην αίτηση διεθνούς προστασίας, δεδομένων των αμιγώς οικονομικής φύσεως λόγων που ανέφερε κατά τη συνέντευξη και του ότι ο ίδιος αναίρεσε τα όσα αόριστα είχε καταγράψει στην επίδικη αίτηση περί κινδύνου από το αφεντικό του, θα συμφωνήσω πλήρως και σε όλη τους την έκταση με τα όσα η Υπηρεσία κατάγραψε στην επίδικη έκθεση (ερ.61-69). Τούτο γιατί ουδείς λόγος έχει παρατεθεί από τον αιτητή, στη βάση του οποίου θα μπορούσε να αποδοθεί διεθνής προστασία και ουδέν αναφέρθηκε αλλά ούτε προκύπτει από διαθέσιμες για τη χώρα καταγωγής του πληροφορίες (ΠΧΚ) που να συνηγορεί υπέρ του ότι ο αιτητής χρήζει τέτοιας προστασίας, είτε διεθνούς είτε στη βάση της αρχής της μη επαναπροώθησης, ουδέν δε προστέθηκε επί των ισχυρισμών του κατά την ακρόαση της παρούσης.

Σε σχέση με την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα και ειδικότερα στον τόπο διαμονής του αιτητή στην Κινσάσα εντοπίζονται τα εξής.

Έκθεση του 2021 του portal RULAC σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Κινσάσα, αναφέρει ότι «[η] Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) εμπλέκεται σε πολλές μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις (NIAC) εντός των εδαφών της εναντίον ένοπλων ομάδων στις περιοχές  Ituri, Kasai και Kivu, ενώ δεν αναφέρεται η δραστηριοποίηση ένοπλων ομάδων στην Κινσάσα».^[1] Σε σχέση με την Κινσάσα δεν ανευρέθηκαν πληροφορίες οι οποίες να επιβεβαιώνουν δράση ενόπλων φορέων και την ύπαρξη κάποιας σύγκρουσης.^[2]

Αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας, κατά την περίοδο 09/12/23 - 06/12/24 στην επαρχία της Kinshasa, καταγράφηκαν συνολικά 106 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία υπήρξαν 154 απώλειες σε αμάχους. Πρόκειται συγκεκριμένα για 4 μάχες (με 5 απώλειες σε αμάχους), 10 περιστατικά βίας κατά αμάχων (με 17  απώλειες), 62 διαδηλώσεις (με 0 απώλειες) και 30 εξεγέρσεις (με 132  απώλειες σε αμάχους) ενώ δεν καταγράφεται περιστατικό απομακρυσμένης βίας^[3]. Ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Κινσάσα ανέρχεται σήμερα περί τα 17 εκατομμύρια κατοίκων. ^[4]

 

Τα ως άνω δεδομένα σχηματίζουν μια εικόνα γενικά ασφαλούς περιοχής για τον τόπο διαμονής του αιτητή και δεν δεικνύουν εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στην περιοχή όπου διέμενε δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του εκεί.[5] (βλ. απόφαση ΔΕΕ, C-901/19 CF and DN ημ.10/06/21). 

Σημειώνω περαιτέρω ότι ο αιτητής είναι άνδρας, υγιής, περί των 33 ετών σήμερα, με επαρκή μόρφωση, προηγούμενη εργασιακή εμπειρία, πλούσιο οικογενειακό δίκτυο στον τόπο διαμονής του στην Κινσάσα (θείοι/θείες/ξαδέλφια), με τους οποίους διατηρεί επικοινωνία, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας. Αυτά συνηγορούν υπέρ του ότι ο αιτητής διατηρεί εύλογες πιθανότητες να εξασφαλίσει βιοπορισμό, στέγαση και στήριξη κατά την επανένταξη της στην τοπική κοινωνία κατά την επιστροφή του και δεικνύουν ότι όποιες δυσκολίες αντιμετωπίσει δεν θα τον εξέθεταν σε κινδύνους που υπερβαίνουν τον μέσο κίνδυνο που αντιμετωπίζει ο τοπικός πληθυσμός στην καθημερινότητα του, λαμβανομένου υπόψη και του ότι, ως στην αιτιολογική σκέψη 35 της Οδ.2011/95/ΕΕ αναφέρεται, «[οι] κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη.»

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων και των επ’ αυτών διαπιστώσεων μου, ως καταγράφονται πιο πάνω, καταλήγω ότι η αίτηση διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής φαίνεται – μέσα πάντοτε από μια εκ πρώτης όψεως εκτίμηση των ενώπιον μου στοιχείων και δεδομένων - να εξετάστηκε επιμελώς από την Υπηρεσία Ασύλου και ουδέν ετέθη ενώπιον μου δυνάμενο να ανατρέψει την κατάληξη περί απόρριψης της αιτήσεως διεθνούς προστασίας. Συνεπώς δεν έχει καταδειχθεί εν προκειμένω ότι η προσφυγή αρ.938/25 διατηρεί πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας, καθότι δεν μπορεί να πιθανολογηθεί ευλόγως εκ των ενώπιον μου στοιχείων η έκδοση θετικής για τον αιτητή απόφασης.

Σημειώνεται βεβαίως ότι το αποτέλεσμα της παρούσας δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της προσφυγής αρ.938/25 που καταχώρησε, την οποία ο αιτητής έχει κάθε δικαίωμα να προωθήσει με ίδια μέσα.

Η αίτηση απορρίπτεται.

Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.

 

Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.