B.C.N. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 819/23, 12/5/2025
print
Τίτλος:
B.C.N. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 819/23, 12/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 819/23

12 Μαΐου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

B.C.N.

Αιτητής

                                                         -και-                           

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Δ. Κακουλλής (κος), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Ε. Χατζηγιάννη (κα) για Π. Βρυωνίδου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση, ημερομηνίας 17/02/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, παράνομη και στερούμενη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικoς, υπήκοος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Νιγηρίας (από τούδε και στο εξής, «Νιγηρία»).

 

Στις 29/03/2022 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση διεθνούς προστασίας και στις 02/02/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο (από τούδε και στο εξής, «αρμόδιος λειτουργός») προς εξέταση του αιτήματός του. Στις 06/02/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών διοικητικό λειτουργό να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 17/02/2023 την ενέκρινε και απέρριψε το αίτημα του Αιτητή.

 

Στις 06/03/2023 η Υπηρεσία Ασύλου συνέταξε απορριπτική επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασης την οποία ο Αιτητής παρέλαβε αυθημερόν.

 

Ο Αιτητής καταχώρησε την υπό κρίση προσφυγή αυτοπροσώπως στις 17/03/2023. Ακολούθως, ο Αιτητής διόρισε δικηγόρο, ο οποίος, κατόπιν σχετικής άδειας από το Δικαστήριο, προέβη στη καταχώρηση τροποποιημένης προσφυγής στις 19/06/2023 και γραπτής αγόρευσης.

 

 

Ο συνήγορος του Αιτητή στην γραπτή του αγόρευση, υποστηρίζει ότι οι ισχυρισμοί των Καθ’ ων η αίτηση περί της αξιοπιστίας του Αιτητή είναι αυθαίρετοι και/ή αδικαιολόγητοι/ατεκμηρίωτοι, ενώ προέβησαν σε λανθασμένη εκτίμηση και αξιολόγηση των δεδομένων που είχαν ενώπιόν τους. Υποστηρίζει περαιτέρω, ότι  η επίδικη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη και ότι υπήρξε προϊόν ελλιπούς έρευνας και πλάνης, ενώ οι καθ’ ων η αίτηση όφειλαν να αποδώσουν στον Αιτητή το ευεργέτημα της αμφιβολίας και να εγκρίνουν το αίτημά του.

 

Η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση με την γραπτή της αγόρευση προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί νόμιμα και ορθά και ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακύρωσης που προωθεί. Επιπλέον, προβάλλει ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της προβλεπόμενης από τον Νόμο διαδικασίας και ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, ορθή αξιολόγηση των στοιχείων και εφαρμογή του Νόμου. Περαιτέρω, υποστηρίζει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη και ότι δεν υπήρχε οποιαδήποτε νομική ή πραγματική πλάνη από παρερμηνεία ή λανθασμένη εκτίμηση των στοιχείων που ο Αιτητής είχε θέσει ενώπιον των αρμοδίων οργάνων της Διοίκησης.  

 

Δεδομένου του περιορισμού της υπό εξέταση προσφυγής στην έλλειψη δέουσας και λαμβάνοντας υπόψιν ότι σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν. 73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο, προχωρώ στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Περί τούτου, κρίνω σκόπιμη την παράθεση αρχικά των ισχυρισμών του Αιτητή, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου. 

 

Κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής κλήθηκε να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, καθώς και τους λόγους για τους οποίους δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν. Στο σχετικό τμήμα της αίτησης (βλ. ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου), ο Αιτητής ανέφερε ότι, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο θείος του (ο μικρότερος αδελφός του πατέρα του), ο οποίος ήταν μέλος μιας μυστικιστικής ομάδας, επιδίωξε να πουλήσει την περιουσία του πατέρα του. Ο Αιτητής, ως μοναδικός γιος της οικογένειας, προσπάθησε να τον αποτρέψει, καθώς θεωρούσε ότι η περιουσία αυτή αποτελούσε τη δική του κληρονομιά. Επιπλέον, ο Αιτητής κατέγραψε ότι ο θείος του τού επιτέθηκε, με αποτέλεσμα να νοσηλευτεί για τρεις μήνες στο νοσοκομείο. Όταν επέστρεψε από το νοσοκομείο, τον συνέλαβε με την ειδική ομάδα καταπολέμησης ληστειών (SARS). Μετά την απελευθέρωσή του, ο θείος του έστειλε έναν δολοφόνο εναντίον του, γεγονός που τον οδήγησε στο να εγκαταλείψει τη χώρα.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής δήλωσε πως γεννήθηκε στην περιοχή Umuagwo, στην πολιτεία Imo στην Νιγηρία, και σε ηλικία δέκα ετών μετοίκησε στην πολιτεία River, μέχρι να ολοκληρώσει τις σπουδές του, όταν επέστρεψε και πάλι στην πολιτεία Imo, η οποία αποτελεί τόπο τελευταίας διαμονής του πριν αναχωρήσει για την Δημοκρατία της Κύπρου. Δήλωσε Χριστιανός ως προς το θρήσκευμα και ότι ανήκει στην φυλή Igbo. Ως προς την προσωπική του κατάσταση δήλωσε ότι είναι άγαμος και ότι έχει αποκτήσει μια ανήλικη κόρη, η οποία  βρίσκεται στην Νιγηρία. Ως προς την πατρική του οικογένεια, δήλωσε ότι η μητέρα του διαμένει στην Νιγηρία, ενώ ο πατέρας του έχει αποβιώσει. Ο Αιτητής δήλωσε ότι αποτελεί τον μοναδικό υιό της οικογένειας και ότι έχει άλλες έξι αδελφές. Τέλος, δήλωσε ότι διατηρούσε στην χώρα καταγωγής του την δικιά του επιχείρηση πώλησης.

 

Ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι δέχθηκε απειλές από τον τον θείο του (μικρότερο αδελφό του πατέρα του). Σύμφωνα με όσα του είχε αναφέρει ο πατέρας του, η αντιπαράθεση μεταξύ τους ξεκίνησε όταν ο πατέρας του τού ζήτησε να αποχωρήσει από την οικογενειακή οικία, ώστε οι κόρες του, που είχαν φτάσει σε ηλικία γάμου, να μπορούν να διαμείνουν εκεί. Ο πατέρας του Αιτητή είχε παντρευτεί δύο γυναίκες. Με την πρώτη σύζυγό του είχε αποκτήσει έξι κόρες, αλλά κανέναν γιο, γεγονός που τον οδήγησε να παντρευτεί τη μητέρα του Αιτητή ως δεύτερη σύζυγο, με την ελπίδα να αποκτήσει έναν αρσενικό απόγονο.

 

Όπως ανέφερε, όταν η μητέρα του εισήλθε στην οικογένεια, έμεινε έγκυος και γέννησε ένα αγόρι, τον Ικένα, ο οποίος θεωρήθηκε η «δύναμη του πατέρα». Ωστόσο, ο Ικένα πέθανε μυστηριωδώς και, μετά τον θάνατό του, γεννήθηκε ο Αιτητής.

 

Ο Αιτητής περιέγραψε ότι το 2015, την ημέρα που πέθανε ο πατέρας του, εκείνος τού ζήτησε να τον βοηθήσει να κάνει μπάνιο. Μετά από λίγα λεπτά, ο πατέρας του άρχισε να αιμορραγεί από το στόμα και να παλεύει για τη ζωή του. Ο Αιτητής δήλωσε ότι σήμανε συναγερμό, αλλά ο πατέρας του δεν κατάφερε να φτάσει στο νοσοκομείο και υπέκυψε. Στη συνέχεια, ανέφερε ότι στις 7 Ιανουαρίου 2018, ο θείος του τού επιτέθηκε με μια ματσέτα, προκαλώντας του σοβαρό τραύμα στο κεφάλι. Ο Αιτητής μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου παρέμεινε για τρεις μήνες.

 

Ωστόσο, όπως ισχυρίστηκε, οι απειλές και οι επιθέσεις εις βάρος του συνεχίστηκαν. Το 2019, ο θείος του φέρεται να σχεδίασε την εξόντωσή του μέσω μιας εγκληματικής ομάδας. Τότε, φοβούμενος για τη ζωή του, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα, προκειμένου να αποφύγει περαιτέρω επιθέσεις.

 

Στην συνέχεια, ο Αιτητής απάντησε σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού. Ανέφερε ότι η ένταση με τον θείο του κλιμακώθηκε το 2018, όταν ο πατέρας του είχε ήδη παραχωρήσει ένα κομμάτι γης στη μητέρα του. Ο θείος του αρνήθηκε να αποδεχτεί ότι η μητέρα του είχε δικαίωμα σε αυτή την ιδιοκτησία, παρά το γεγονός ότι η παραχώρηση είχε ήδη γίνει. Κατά τη διάρκεια της διαμάχης, ο Αιτητής υποστήριξε το δικαίωμα της μητέρας του, γεγονός που, σύμφωνα με τον ίδιο, προκάλεσε την επίθεση εναντίον του με ματσέτα από τον θείο του. Επιπλέον, ανέφερε ότι μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο θείος του τον κατηγόρησε ότι τον είχε δηλητηριάσει. Ως αποτέλεσμα, τον ανάγκασαν να δώσει όρκο αθωότητας σε μια γειτονική πολιτεία. Παρά τις κατηγορίες, η διαμάχη τους συνεχίστηκε.

 

Το 2019, σύμφωνα με τον Αιτητή, ο θείος του προσέλαβε μια συμμορία για να τον εξοντώσει. Ωστόσο, ένα από τα μέλη της συμμορίας, που ήταν πελάτης του και τον γνώριζε προσωπικά, τον ενημέρωσε ότι υπήρχε σχέδιο εναντίον του. Ειδικότερα, του αποκάλυψε ότι ο θείος του ήταν το άτομο που είχε οργανώσει την επίθεση εναντίον του. Κατόπιν αυτής της πληροφορίας, ο Αιτητής αποφάσισε να λάβει προφυλάξεις και να κλείσει την επιχείρησή του εκείνη την περίοδο, φοβούμενος για την ασφάλειά του.

 

Στη συνέχεια, ερωτηθείς ως προς το τί πιστεύει ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στην Νιγηρία, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι θα συνεχιστούν τα ίδια προβλήματα και ότι ενδεχομένως να χάσει την ζωή του. Περαιτέρω, ερωτηθείς εάν έχει συμβεί κάτι από τότε που εγκατέλειψε την χώρα μέχρι σήμερα, απάντησε ότι η μητέρα του αναγκάστηκε να επιστρέψει στο πατρικό της σπίτι, διότι ο θείος του της επιτέθηκε πνευματικά, ο οποίος προσπάθησε να τον εντοπίσει μέσω της μητέρας του. Ο Αιτητής ανέφερε περαιτέρω ότι δεν απευθύνθηκε στην αστυνομία, διότι φοβόταν και δεν είχε την οικονομική δυνατότητα.

 

Ερωτηθείς ποιος είναι ο νόμιμος διάδοχος της περιουσίας ισχυρίστηκε ότι είναι ο ίδιος, αναφέροντας ότι δεν διαθέτει κανένα αποδεικτικό έγγραφο. Επιπλέον, υποστήριξε ότι στη Νιγηρία δεν απαιτούνται έγγραφα για την ιδιοκτησία, και ότι αποδεικνύεται με τους προγόνους. Ερωτηθείς περαιτέρω, σε ποιόν ανήκει η περιουσία σήμερα, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι το μόνο που γνωρίζει είναι ότι ένα μέρος ανήκει σε αυτόν και ένα άλλο στον θείο του. Έπειτα ανέφερε ότι σήμερα διαμένει εκεί ο θείος του. Ερωτηθείς γιατί φοβάται εφόσον ο θείος του πλέον διαμένει εκεί, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι  ο θείος του κάποια στιγμή θα πεθάνει και έτσι ο ίδιος θα διαδεχθεί την θέση του.

 

Ο Αιτητής περιέγραψε κατά τη διάρκεια της αφήγησής του ότι ο θείος του ασκεί μαγεία και έχει επιτεθεί πνευματικά σε όλα τα μέλη της οικογένειάς του, όπως στους γονείς του. Τέλος, ανέφερε ότι η τελευταία απειλή του θείου του προς αυτόν ήταν λεκτική, το 2020, λέγοντάς του ότι θα πεθάνει με τον ίδιο τρόπο που πέθανε ο πατέρας του.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός εντόπισε στην έκθεση - εισήγησή του τρείς ουσιώδους ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του Αιτητή:

1.    Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή.

2.   Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο θείος του τον απειλούσε λόγω διαφωνίας σχετικά με την κληρονομιά της περιουσίας μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 2020.

3.   Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι φοβόταν πως ο θείος του θα του ασκούσε μαγεία.

 

 

Με παραπομπές στις δηλώσεις του Αιτητή και αναφορές σε διαδικτυακές πηγές, ο λειτουργός έκανε αποδεκτό τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό.

 

Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός δεν τον έκανε αποδεκτό. Ειδικότερα, ο Αιτητής υποστήριξε ότι δεχόταν απειλές από τον θείο του λόγω διαφωνίας σχετικά με την κληρονομιά της οικογενειακής περιουσίας, μετά τον θάνατο του πατέρα του το 2020. Ωστόσο, κατά την αφήγησή του, περιέγραψε με ασαφή τρόπο τις επιθέσεις που, όπως ισχυρίστηκε, δεχόταν από τον θείο του για το ζήτημα της περιουσίας. Ο αρμόδιος λειτουργός διαπίστωσε ότι οι απαντήσεις του Αιτητή στις σχετικές ερωτήσεις που του τέθηκαν ήταν ασαφείς.

 

Περαιτέρω, ερωτηθείς για τη σχέση που είχε ο πατέρας του με τον αδερφό του, τον θείο του Αιτητή, απάντησε ότι μετά βίας μιλούσαν μεταξύ τους. Στην ερώτηση για τις ενέργειες που έκανε ο πατέρας του για να επιλύσει το ζήτημα, ανέφερε ότι αρχικά μίλησε με τον αδερφό του και του ζήτησε να φύγει από το σπίτι. Στη συνέχεια, το θέμα συζητήθηκε με τον αρχηγό του χωριού, ο οποίος πρότεινε να χωρίσουν το σπίτι και να ζήσουν αρμονικά. Ο λειτουργός έκρινε πώς θα αναμενόταν εύλογα να είχε απευθυνθεί σε δικηγόρο ή σε κάποια κυβερνητική αρχή, που θα μπορούσε να αποδείξει ότι το σπίτι ανήκει σε εκείνον και ότι ένα μέρος της είχε παραχωρηθεί στον αδερφό του.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός καταγράφει επιπλέον, ότι ο Αιτητής ανέφερε ότι οι αδερφές του ζούσαν στο σπίτι μέχρι να παντρευτούν και να μετακομίσουν στα σπίτια των συζύγων τους, ενώ η μητέρα του έμενε εκεί μέχρι το 2021, όταν ο Αιτητής έφυγε από τη χώρα. Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με την απειλή που πιθανώς είχε δεχθεί η μητέρα του, καθώς όπως ισχυρίστηκε εκείνη έφυγε επειδή της το ζήτησε ο ίδιος, καθότι, φοβόταν για την ασφάλειά της. Επιπλέον, ανέφερε ότι ο θείος του ποτέ δεν τους ζήτησε να φύγουν από το σπίτι.

 

Ο λειτουργός έκρινε πώς ο Αιτητής απάντησε με ασυνέπεια, ερωτηθείς εάν ο θείος του έχει κάποιο γιό και ποιος κατέχει τώρα την περιουσία, λέγοντας ότι ο θείος του έχει έναν γιο, αλλά είναι αντίθετος με το ζήτημα. Ανέφερε επίσης ότι ο θείος του έχει καταλάβει ολόκληρη την περιουσία, οπότε θα περιμένει να πεθάνει για να επιστρέψει στη χώρα του.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, αναφορικά με τις περιουσιακές διαφορές στην Νιγηρία, αξιολογώντας ότι, παρόλο που επιβεβαιώνονται οι περιουσιακές διαφορές στην χώρα από τις εξωτερικές πηγές, ο ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός λόγω της έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού του Αιτητή.

 

Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο λειτουργός δεν τον έκανε αποδεκτό. Ειδικότερα, ο λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής ερωτηθείς εάν ερεύνησε την υπόθεση του θανάτου του πατέρα του, ανέφερε ότι όταν έφτασαν στο νοσοκομείο, ο πατέρας του ήταν ήδη νεκρός λόγω πνευματικής επίθεσης και ότι οι γιατροί δεν γνώριζαν την αιτία. Ο λειτουργός έκρινε ότι εύλογα αναμενόταν να παρέχει μια συνεκτική απάντηση, ειδικά εφόσον το σώμα του πατέρα του μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και εξετάστηκε από γιατρούς.

 

Περαιτέρω, ο λειτουργός κατέγραψε πώς ο Αιτητής ερωτηθείς αν πιστεύει στη μαγεία και αν τη φοβάται, απάντησε θετικά. Ωστόσο, κληθείς να εξηγήσει πώς ασκεί τον Χριστιανισμό, σπούδασε Βιολογία και ταυτόχρονα πιστεύει στη μαγεία, απάντησε με ασυνέπειες, χωρίς να μπορεί να συνδέσει την επιστήμη και τη θρησκεία του με τη μαγεία. Εύλογα θα αναμενόταν από ένα άτομο που σέβεται την παράδοσή του και πιστεύει στη μαγεία, να είχε ερευνήσει την υπόθεση θανάτου του πατέρα του και την αιτία, όχι μόνο λόγω της θρησκείας του, αλλά κυρίως λόγω των πανεπιστημιακών του σπουδών.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός έκρινε ότι εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επαληθεύουν την άσκηση μαγείας στη Νιγηρία και την επιρροή της στους πολίτες, ωστόσο, λόγω της αφήγησης του Αιτητή, ο ανωτέρω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.

 

Υπό το φως των ανωτέρω, ο λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει του αποδεδειγμένου ουσιώδους πραγματικού περιστατικού που προέκυψε από τις δηλώσεις του Αιτητή, καθώς επίσης και επί τη βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών για την κατάσταση ασφαλείας στη περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής του Αιτητή, διαπιστώνεται ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να υποβληθεί σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.

 

Ακολούθως, ο λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, καθώς επίσης και αυτό της συμπληρωματικής προστασίας, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του Αιτητή σε οιοδήποτε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Ως αναφέρεται στην έκθεση εισήγηση, βάσει των ισχυρισμών του Αιτητή, του προσωπικού του προφίλ και της αξιολόγησης κινδύνου, δεν τεκμηριώνεται φόβος δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης, του άρθρου 2(δ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (από τούδε και στο εξής, «η Οδηγία») και του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και ως εκ τούτου ο Αιτητής δεν δικαιούται το καθεστώς του πρόσφυγα.

 

Επιπλέον, κρίθηκε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ευλόγως ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στη Νιγηρία δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15(α) της Οδηγίας, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15(β) της Οδηγίας. Αναφορικά με το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση στο εν λόγω κρατίδιο και ειδικότερα στον τόπο καταγωγής του και τόπο διαμονής του, την Πολιτεία Imo δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη υπό την έννοια του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας, λόγω της οποίας ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας. Ως εκ τούτου, o λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Υπό το φως των ανωτέρω σημείων που έχω αναλύσει, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ’ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν στη μη υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς.  Παρόλο που ο συνήγορος του Αιτητή αναλυτικά κατέγραψε τους λόγους για τους οποίους δεν θεωρεί ότι ο Αιτητής απάντησε με ασυνέπεια και παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που υποστηρίζουν τις θέσεις του Αιτητή, κρίνω ότι ο λειτουργός των Καθ’ων η Αίτηση άσκησε ορθά την κρίση του επί της αξιοπιστίας των δηλώσεων του Αιτητή και κατέγραψε λεπτομερώς τους λόγους που τον οδήγησαν σε εύρημα αναξιοπιστίας του Αιτητή, παραπέμποντας σε σχετικές δηλώσεις του Αιτητή κατά τη συνέντευξή του. 

 

Από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που αναλύθηκαν ανωτέρω, προκύπτει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, και η αιτιολόγηση της συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. 

 

Κατά τα παραπάνω, δεν μπορεί να παραχωρηθεί στον Αιτητή ούτε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του Περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν έχει στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης υπό τις εκεί προβλεπόμενες μορφές.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της αδιακρίτως ασκούμενης βίας και της ένοπλης σύρραξης και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Εν προκειμένω, για την εξέταση του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, έπειτα από ενδελεχή εξέταση του φακέλου, διαπιστώνω ότι ο/η αρμόδια λειτουργός προέβη σε δέουσα και ενδελεχή έρευνα, κάνοντας αναφορά σε αξιόπιστες πηγές σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, ήτοι τον τόπο συνήθους και τελευταίας διαμονής του Αιτητή.

 

Από επικαιροποιημένη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, οι κύριοι παράγοντες αποσταθεροποίησης είναι σύμφωνα με την έκθεση της EUAA για τη Νιγηρία του Ιουλίου 2024, οι αυτονομιστικές φατρίες, άγνωστοι ένοπλοι καθώς και οι δυνάμεις ασφαλείας.[1] Το 2023 οι κύριοι παράγοντες που εμπλέκονται στις εντάσεις στη Νοτιοανατολική ήταν οι «αποσχιστικές φατρίες»[2] ή οι Ιθαγενείς της Μπιάφρα (IPOB) και το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας (ESN).[3] Οι αυτονομιστές της Μπιάφρα, έχουν αντικαταστήσει το νόμο στις νοτιοανατολικές πολιτείες. Άγνωστοι ένοπλοι ήταν επίσης παρόντες στα Νοτιοανατολικά καθ' όλη τη διάρκεια του 2023,[4] καθώς και κρατικές δυνάμεις ήταν επίσης παρούσες στη Νοτιοανατολική περιοχή το 2023.[5] Επιπλέον, τα περισσότερα βίαια επεισόδια που σχετίζονται με τις εκλογές, ή το 60%, σημειώθηκαν στη νότια περιοχή και συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στην πολιτεία Imo.[6]

 

Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo το 2022 ανερχόταν σε πλέον των πέντε εκατομμυρίων πολιτών.[7] Σύμφωνα με την έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην χώρα το έτος 2022, που δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2023, οι πολιτοφυλακές (ομάδες επαγρύπνησης) που χρηματοδοτούνται από το κράτος πολλαπλασιάστηκαν τα τελευταία χρόνια καθώς η κατάσταση ασφαλείας επιδεινώθηκε. Αυτές οι ομάδες έτειναν να προέρχονται από την ίδια γεωγραφική περιοχή ή εθνοτική ομάδα και συνήθως δημιουργούνταν με εντολή του κυβερνήτη της εκάστοτε πολιτείας. Η υποστήριξη αυτών από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση ποικίλλει από σιωπηρή αποδοχή έως ξεκάθαρη εχθρότητα απέναντί τους. Δεν υπήρχε ανάληψη ευθυνών για τις πράξεις αυτών των ομάδων και επικράτησε η ατιμωρησία. Για παράδειγμα, το 2021, μια ομάδα που ονομάζεται Ebubeagu δημιουργήθηκε στη Νοτιοανατολική περιοχή. Η Ebubeagu δραστηριοποιείται κυρίως στην πολιτεία Imo. Τα μέσα ενημέρωσης ισχυρίστηκαν ότι η ομάδα διέπραξε πολλαπλές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.[8]

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), για το διάστημα από 24/02/2024 - 21/02/2025, σημειώθηκαν στην πολιτεία Imo 97 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 185 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 57 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (129 θάνατοι), 36 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (53 θάνατοι), 2 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων / ταραχών (3 θάνατοι) και  2 περιστατικά εκρήξεων / απομακρυσμένης βίας (κανένας θάνατος)[9]. Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022, ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo ανέρχεται σε 5,459,300 κατοίκους.[10]

 

Κατόπιν των παραπάνω, δεν προκύπτει ύπαρξη διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης στην περιοχή συνήθους και τελευταίας διαμονής  του Αιτητή κατά την έννοια που έχει αποδοθεί σε αυτήν από το ΔΕΕ, με αποτέλεσμα να ελλείπει μία από τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας κατά τις προϋποθέσεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. 

 

Στη βάση της ανωτέρω ανάλυσης, καταλήγω στο ότι δεν πληρούνται στο πρόσωπο του Αιτητή οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου για την υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς. Περαιτέρω, αναφορικά με το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, δεν υφίστανται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, αυτός θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, δυνάμει των διατάξεων 19 (2)(α)(β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 



[1] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Nigeria- Country Focus, July 2024 https://www.ecoi.net/en/file/local/2112320/2024_07_EUAA_COI_Report_Nigeria_Country_Focus.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[2] ISS, Nigeria’s military mistakes cost the country its civilians, 13 December 2023, https://issafrica.org/iss-today/nigerias-military-mistakes-cost-the-country-its-civilians (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[3] Nigeria Watch, Annual Report 2023, n.d., https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports/NGA-Watch-Report23VF.pdf p. 14 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[4] AI, Amnesty International Report 2023/2024 - Nigeria, 24 April 2024 https://www.amnesty.org/en/wp-content/uploads/2024/04/WEBPOL1072002024ENGLISH.pdf p. 285; Leadership, Threat To Election In South East, 2023, https://leadership.ng/threat-to-election-in-south-east/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[5] Nigeria Watch, Annual Report 2023, n.d., https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports/NGA-Watch-Report23VF.pdf p. 14 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[6] CDD and ACLED, Nigeria’s 2023 Election Security Landscape - Drivers, Actors and Emerging Challenges, 22 December 2023, https://www.cddwestafrica.org/uploads/reports/file/Nigeria%E2%80%99s-2023-Election-Security-Landscape---Drivers,-Actors-and-Emerging-Challenges.pdf , p. 7(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[7] City Population, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA017__imo/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[8] USDOS – US Department of State: 2022 Country Report on Human Rights Practices: Nigeria, 20 March 2023

https://www.ecoi.net/en/document/2089140.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[9] ACLED, Dashboard, timeframe 24/02/2024 – 21/02/2024, Nigeria, Imo State, available at: ACLED Dashboard (acleddata.com)  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[10] City Population, Nigeria, Imo State, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο