ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

    Υπόθεση Αρ. 4108/2023

 

30 Οκτωβρίου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

J.J.D.

 Αιτητή

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της

Υπηρεσίας Ασύλου

 

  Καθ’ ων η αίτηση

 …………………….

 

Ο αιτητής παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου

 

Γεωργία Καρατσιόλη για Αλ Ταχερ, Μπενέτης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για τον αιτητή

 

Έλενα Ιωάννου για Θεοχάρια Παπανικολάου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ’ ων η αίτηση

 

[Παρούσα η κα Όλγα Γεωργιάδη για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Ελληνικά και  αντίστροφα.]

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 14/9/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 03/03/2023, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές.  Στις 18/08/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΥΥΑ). Στις 07/09/2023, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή.

 

Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εν λόγω έκθεση-εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού και απέρριψε την αίτηση του αιτητή στις 14/09/2023.  Στις 06/10/2023 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση, η οποία παραλήφθηκε ιδιοχείρως από τον αιτητή αυθημερόν.  Στη συνέχεια, ο αιτητής αμφισβητώντας την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου υπέβαλε την υπό εξέταση προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας.

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή, κατά την δικάσιμο όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούσε μέσω της Γραπτής της Αγόρευσης και δήλωσε πως προωθεί το νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας, κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, μέσω της Γραπτής της Αγόρευσης, αλλά και προφορικά ενώπιον του Δικαστηρίου, υποστηρίζει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και αναφέρει πως αυτή έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, κατόπιν δέουσας έρευνας αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία της υπόθεσης και αναφέρει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη. Επιπλέον, εισηγείται ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων ακυρώσεως και των ισχυρισμών του που θεμελιώνουν το αίτημά του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, καθώς δεν απέδειξε βάσιμο φόβο δίωξης για κάποιον από τους λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου έτσι ώστε να του αναγνωρισθεί το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά ούτε απέδειξε ότι δύναται να του χορηγηθεί το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας. Κατά συνέπεια, εισηγείται πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο και να επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ορθά απέρριψε το αίτημα του αιτητή για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας και αν εξέδωσε δεόντως αιτιολογημένη απόφαση.

 

Ο αιτητής κατά την υποβολή του αιτήματος διεθνούς προστασίας στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη Νιγηρία εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Προσέθεσε ότι η χώρα του και η νιγηριανή κοινωνία κάνει διακρίσεις κατά των ομοφυλόφιλων και ότι η οικογένειά του δεν τον αποδέχεται. Έχει δεχθεί απόρριψη και απειλές από την οικογένειά του, ενώ επίσης οι φίλοι του ήταν εχθρικοί απέναντί του με αποτέλεσμα να αποφασίσει να εγκαταλείψει τη Νιγηρία (ερυθρό 1, του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο αιτητής δήλωσε ότι κατάγεται από το Orowo Rumueme στην πολιτεία Rivers της Νιγηρίας, όπου διέμενε μέχρι το 2021. Από το 2021 μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα έζησε στο Rumuolumene, επίσης στην πολιτεία Rivers  (ερυθρά 45 και 43 του διοικητικού φακέλου). Ως προς τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις δήλωσε χριστιανός που ακολουθεί το δόγμα του πεντηκοστιανισμού (ερυθρό 35 του διοικητικού φακέλου), ενώ δήλωσε ότι ανήκει στην Ikwere (ερυθρό 45 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ξεκίνησε σπουδές στον τομέα υγείας και της ασφάλειας, αλλά δεν τις ολοκλήρωσε (ερυθρό 45-44 του διοικητικού φακέλου). Ομιλεί Αγγλικά και Ikwere (ερυθρό 44 του διοικητικού φακέλου).

 

Ως προς την εργασιακή του πείρα, δήλωσε ότι έχει εργαστεί ως ελαιοχρωματιστής για διάστημα 3 ετών (ερυθρό 44 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε ότι είναι άγαμος (ερυθρό του διοικητικού φακέλου), ότι οι γονείς του βρίσκονται εν ζωή, ότι έχει τρεις αδελφούς και 2 αδελφές και ότι όλοι βρίσκονται στο Orowo Rumueme της πολιτείας Rivers (ερυθρό 44 του διοικητικού φακέλου).  Σε σχέση με το ταξίδι του δήλωσε ότι αναχώρησε νόμιμα από τη Νιγηρία αεροπορικώς και εισήλθε στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 19/02/2023 παράνομα μέσω των μη ελεγχόμενων από τη Δημοκρατία περιοχών (ερυθρά 43-42 του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με το λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι στις 20/03/2021, γύρω στις 11:00, πιάστηκε επ’ αυτοφώρω να συνευρίσκεται ερωτικά με έναν άνδρα ονόματι K. O..  Το περιστατικό καταγγέλθηκε στην κοινότητα και ο ίδιος μετέβει σε άλλη κοινότητα για να ζήσει, επειδή φοβήθηκε. Στη συνέχεια, εστάλη επιστολή στους γονείς του, με την οποία τους ζητούσαν να τον παραδώσουν, ώστε να εμφανιστεί και να ορκιστεί ενώπιον της τοπικής θεότητας για την αθωότητά του. Δεδομένου ότι δεν παρουσιάστηκε εντός προθεσμίας έξι μηνών, εκδόθηκε απόφαση εκδίωξής του, η οποία κοινοποιήθηκε στους γονείς του. Μάλιστα, ο πατέρας του τον αποκήρυξε λόγω της «ντροπής και ατίμωσης» που προκάλεσε στην οικογένεια. Περαιτέρω, η υπόθεσή του δημοσιεύτηκε τόσο σε εφημερίδα της πολιτείας όσο και σε αφίσες στην κοινότητα, με αποτέλεσμα να ζει υπό τον συνεχή φόβο σύλληψης και αποκεφαλισμού. Εξήγησε ότι η ομοφυλοφιλία στη Νιγηρία απαγορεύεται από τον νόμο και επισύρει ποινή κάθειρξης 14 ετών. Σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα φοβάται ότι είτε θα δολοφονηθεί από τη κοινωνία ή το κράτος είτε θα αντιμετωπίσει μακροχρόνια φυλάκιση (ερυθρά 42-41 του διοικητικού φακέλου).

 

Ερωτηθείς αναφορικά με το σεξουαλικό του προσανατολισμό, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι ομοφυλόφιλος, και ότι πρόκειται για εκ γενετής και όχι επίκτητο χαρακτηριστικό. Επισήμανε ότι εξαιτίας αυτού έχει υποστεί διακρίσεις, εξευτελισμό και απόρριψη τόσο από την οικογένειά του, όσο και από την κοινωνία. Εξήγησε ότι από την παιδική του ηλικία, περίπου σε ηλικία δέκα ετών, συνειδητοποίησε ότι η ερωτική του έλξη δεν στρεφόταν προς τις γυναίκες αλλά προς τους άνδρες. Ανέφερε επίσης ότι αναζήτησε πληροφορίες μέσω βιβλίων σχετικά με το ζήτημα, όπως το Lesbian and Gay Studies καθώς και μέσω συγγραμμάτων και μαθημάτων για το ζήτημα των ορμονικών ανωμαλιών. Μάλιστα, προσπάθησε να εξηγήσει την κατάστασή του στους γονείς του, ωστόσο εκείνοι ήταν πολύ θυμωμένοι για το εν λόγω ζήτημα και τον μισούσαν, με αποτέλεσμα να μη βιώσει γονική αγάπη και αποδοχή.  Όταν του ζητήθηκε να αναφερθεί στα συναισθήματα που ένιωσε όταν συνειδητοποίησε το σεξουαλικό του προσανατολισμό, ο Αιτητής πρόβαλε ότι αισθάνθηκε άσχημα, καθώς γνώριζε πως στη χώρα του η ομοφυλοφιλία οδηγεί σε θάνατο ή πολυετή φυλάκιση. Προσέθεσε σχετικά ότι υπήρξε θύμα διακρίσεων ήδη από τα σχολικά του χρόνια, ακόμη και από δασκάλους (ερυθρά 41-40 του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν του ζητήθηκε να αναφερθεί στην αντίδραση της κοινωνίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι η ομοφυλοφιλία θεωρείται «έγκλημα» και εάν κάποιος κριθεί ένοχος για το έγκλημα αυτό, κινδυνεύει με θάνατο, κοινωνικό αποκλεισμό και στέρηση δικαιωμάτων, καθώς αντιμετωπίζεται ως απειλή για την κοινότητα. Περαιτέρω, ανέφερε ότι ήδη από το γυμνάσιο υπέστη διακρίσεις, καθώς οι συμμαθητές του τον θεωρούσαν θηλυπρεπή και τον αποκαλούσαν με υβριστικούς χαρακτηρισμούς, γεγονός που τον έκανε να αισθάνεται ντροπή και κοινωνική απομόνωση. Στο πανεπιστήμιο η κατάσταση συνεχίστηκε, καθώς κανείς δεν ήθελε να σχετιστεί με άτομα που θεωρούνταν ομοφυλόφιλα, ενώ οι καθηγητές του τον αντιμετώπιζαν με προκατάληψη και μίσος. Ειδικότερα, κατονόμασε δύο καθηγητές, οι οποίοι τον απέρριπταν σε μαθήματα εξαιτίας των αρνητικών συναισθημάτων που ένιωθαν για τον Αιτητή λόγω της ομοφυλοφιλίας του (ερυθρά 40-39 του διοικητικού φακέλου).

 

Σε ερώτηση που του υποβλήθηκε περί της αντίδρασης της οικογένειάς του, ο Αιτητής δήλωσε ότι οι γονείς του τον μισούσαν εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, τον οποίο απέδιδαν σε «δαιμονική επιρροή». Εξήγησε ότι οι γονείς του αντιλήφθηκαν την ταυτότητά του τόσο από φήμες, όσο και από τη δική του επιθυμία να υιοθετεί θηλυπρεπή εμφάνιση, όπως να φτιάχνει τα μαλλιά του ή να φορά γυναικεία παπούτσια.  Όπως ανέφερε, γνώριζαν ότι διατηρούσε σχέση με ένα αγόρι που ήταν ομοφυλόφιλος. Ως προς τη στάση τους, ανέφερε ότι δεν τον φρόντιζαν, αλλά αντιθέτως τον έδιωξαν πολλές φορές από το σπίτι, θεωρώντας ότι τους ντρόπιαζε. Μάλιστα, ο πατέρας του πετούσε τα πράγματά του και του απαγόρευε να βρίσκεται κοντά στην οικογένεια (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με τις σχέσεις του, ο Αιτητής δήλωσε πως είχε αρκετές ρομαντικές σχέσεις με άνδρες. Αναφορικά με τον άνδρα με τον οποίο τον έπιασαν επ’ αυτοφώρω, ανέφερε ότι είχαν δεσμό για περίπου τέσσερα χρόνια, από το 2017 μέχρι το 2021 αν και είχαν γνωριστεί το 2011 μέσω της εφαρμογής 2GO. Ο Kenny κατάγεται από την Calaba, αλλά εργαζόταν ως επιπλοποιός στην περιοχή διαμονής του Αιτητή. Ως προς τη σχέση τους, ο Αιτητής ανέφερε ότι ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικός, τον φιλοξενούσε στο σπίτι του και μάλιστα ανέλαβε τα έξοδα σπουδών και διαβίωσης του. Περαιτέρω, ανέφερε πως περνούσαν μαζί δημιουργικά το χρόνο τους, πηγαίνοντας σε παραλίες, στο εμπορικό κέντρο, στο ζωολογικό κήπο και σε πεζοπορίες, ενώ επίσης ο Kenny τον ενέπνευσε να διαβάζει και του έμαθε να μαγειρεύει. Ωστόσο, λόγω του εχθρικού κοινωνικού περιβάλλοντος, φρόντιζαν να μην επιδεικνύουν δημόσια τη σχέση τους και διατηρούσαν τις ρομαντικές τους στιγμές ιδιωτικά. Βέβαια, η κοινότητα τους αναζητούσε διαρκώς αποδείξεις για την πιθανολογούμενη σχέση τους, τις οποίες και απέκτησαν όταν τους έπιασαν επ’ αυτοφώρω κατά τη διάρκεια ερωτικής συνεύρεσης (ερυθρά 38-37 του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να περιγράψει τα συναισθήματα ντροπής που ένιωθε, εκείνος δήλωσε ότι λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού δεχόταν διακρίσεις, οι άνθρωποι απέφευγαν να μιλήσουν μαζί του, ενώ επίσης σε κάποιες περιπτώσεις έπεφτε θύμα ξυλοδαρμού. Επεσήμανε ότι φοβόταν να κυκλοφορεί ή να μιλά δημόσια, καθώς η ομοφυλοφιλία θεωρείται «αμάρτημα» και έγκλημα στη χώρα του, αλλά και γιατί η θεωρούμενη ως «θηλυπρεπής» ενδυμασία του μπορούσε να προκαλέσει βίαιες αντιδράσεις. Τόνισε τέλος ότι, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, εάν κάποιος αποβιώσει ως ομοφυλόφιλος δεν τυγχάνει ταφής, αλλά τοποθετούν το σώμα του στο δάσος των «καταραμένων» (evil forest) (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν του ζητήθηκε να παρέχει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τους ξυλοδαρμούς που έχει δεχθεί, ο Αιτητής αναφέρθηκε σε ένα σοβαρό περιστατικό που συνέβη τον Δεκέμβριο του 2020, κατά τις βραδινές ώρες στην περιοχή Mile One Diobu στο Port Harcourt. Ειδικότερα, περιέγραψε ότι τον πλησίασε μια ομάδα νεαρών, τον αποκάλεσε «gay», τον απείλησε ότι δεν πρέπει να ξαναβρεθεί κοντά στον «αδελφό» τους, τον χτύπησε και του αφαίρεσε το τηλέφωνο. Εξήγησε ότι τότε κυκλοφορούσαν ήδη φήμες για το σεξουαλικό του προσανατολισμό στην κοινότητα, καθώς μια γυναίκα, η κυρία Agatha, τον είχε κατηγορήσει πως προσπαθούσε να παρασύρει τον γιο της στην ομοφυλοφιλία. Ο Αιτητής προσέθεσε ότι το βράδυ της επίθεσης φορούσε γυναικεία παπούτσια με τακούνι, καθώς και παντελόνι «καμπάνα», γεγονός που ενίσχυε την εντύπωση ότι πρόκειται για ομοφυλόφιλο άτομο. Τέλος, τόνισε ότι οι ξυλοδαρμοί λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού δεν ήταν μεμονωμένο γεγονός, αλλά είχαν συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, ακόμη και στο σχολείο (ερυθρά 37-36 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατόπιν διευκρινιστικών ερωτήσεων αναφορικά με το περιστατικό στο οποίο εμπλέκεται η κυρία Agatha, ο Αιτητής ανέφερε ότι το έτος 2020 ή το 2021, ενώ εργαζόταν βάφοντας το σπίτι της στην περιοχή Romupokwu στο Port Harcourt, ανέπτυξε στενή σχέση με τον γιο της, ο οποίος τον πλησίαζε και περνούσε την ώρα του συζητώντας με τον Αιτητή. Κατά τη διάρκεια μίας από αυτές τις συναντήσεις, ο Αιτητής τον φίλησε και η κυρία Agatha, εισερχόμενη αιφνιδίως στο χώρο, τους αντιλήφθηκε. Ακολούθως, άρχισε να φωνάζει, να υβρίζει τον Αιτητή και να τον κατηγορεί ότι επιθυμεί να παρασύρει τον γιο της, απειλώντας μάλιστα ότι θα τον καταγγείλει στο κοινοτικό συμβούλιο. Ο Αιτητής αποχώρησε από το σπίτι και επέστρεψε στο σχολείο. Στη συνέχεια συμπέρανε ότι μάλλον είχε γίνει πράγματι καταγγελία, καθώς άρχισε να δέχεται υβριστικές επιθέσεις και ξυλοδαρμούς από μέλη της κοινότητας, γεγονός που απέδωσε στην αναφορά της Agatha και στη διάδοση φημών για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό (ερυθρά 36-35 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατόπιν διευκρινιστικών ερωτήσεων αναφορικά με το περιστατικό κατά το οποίο καταλήφθηκε επ’ αυτοφώρω, ο Αιτητής ανέφερε ότι στις 20/03/2021, ενώ βρισκόταν στο σπίτι του συντρόφου του Kenny, ξέχασαν να κλειδώσουν την πόρτα και μία γειτόνισσα, η οποία είχε αφήσει το τηλέφωνό της για φόρτιση, εισήλθε αιφνιδίως και τους είδε να συνευρίσκονται ερωτικά. Η γυναίκα άρχισε να φωνάζει και να τους κατηγορεί ότι διαπράττουν «αμαρτία», με αποτέλεσμα να ειδοποιηθεί η κοινότητα. Ο Αιτητής, φοβούμενος για τη ζωή του, τράπηκε αμέσως σε φυγή και κατέφυγε στην περιοχή Rumuolumene. Στη συνέχεια έλαβε τηλεφωνικές κλήσεις από την κοινότητα και από τους γονείς του, οι οποίοι τον ενημέρωσαν ότι είχε κληθεί να παρουσιαστεί ενώπιον του κοινοτικού συμβουλίου και να ορκιστεί ενώπιον τοπικού θεού για την «αθωότητά» του.

 

Επίσης, ανέφερε ότι στάλθηκε σχετική επιστολή στην οικογένειά του, με αποτέλεσμα ο πατέρας του να τον αποκηρύξει δημοσίως. Στην εν λόγω επιστολή αναφερόταν ότι είχε προθεσμία έξι μηνών για να παρουσιαστεί, αλλιώς θα θεωρούνταν οριστικά εξορισμένος. Μάλιστα, η εν λόγω εξέλιξη κοινοποιήθηκε και στην αστυνομία. Ο Αιτητής φοβούμενος για τη ζωή του εγκατέλειψε τη χώρα δύο μήνες μετά την αποστολή της επιστολής (ερυθρά 35-33 του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς τι γνωρίζει σχετικά με την αναφορά της υπόθεσης του στην αστυνομία, ο Αιτητής απάντησε ότι δεν γνωρίζει πολλά πράγματα σχετικά, αλλά ότι η μητέρα του, του ανέφερε πως έχει γίνει αναφορά στην αστυνομία (ερυθρό 32 του διοικητικού φακέλου).

 

Ερωτηθείς για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα στη Νιγηρία, ο Αιτητής ανέφερε ότι οι ομοφυλόφιλοι επικοινωνούν κυρίως μέσω διαδικτυακών εφαρμογών, όπως η 2GO, αλλά και μέσω σχετικών ομάδων στο Facebook. Διευκρίνισε ότι δεν υπάρχουν καφετέριες ή κέντρα διασκέδασης φιλικά προς τους ομοφυλόφιλους, καθώς κάτι τέτοιο είναι παράνομο, και οι γνωριμίες γίνονται με μυστικά σημάδια, όπως ένα χαρακτηριστικό «κλείσιμο του ματιού». Τέλος, ανέφερε ότι δεν υφίστανται οργανώσεις που να υπερασπίζονται ανοιχτά τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, διότι αυτό απαγορεύεται από τον νόμο στη Νιγηρία (ερυθρό 32 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατόπιν συμπληρωματικών ερωτήσεων, ο Αιτητής επιβεβαίωσε ότι το περιστατικό κατά το οποίο καταλήφθηκε επ’ αυτοφώρω έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2021, ενώ ο ίδιος εγκατέλειψε τη Νιγηρία τον Φεβρουάριο του 2023 (ερυθρό 32 του διοικητικού φακέλου). Ως προς τον σύντροφό του Kenny, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει τι απέγινε, καθώς έχασε την επαφή μαζί του, όταν λόγω φόβου, πέταξε την κάρτα SIM του (ερυθρά 32-31 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την παραμονή του στην Κύπρο, ανέφερε ότι δεν έχει συνάψει καμία ερωτική σχέση, αν και υπάρχουν άνθρωποι που του έχουν ζητήσει να βγουν ραντεβού. Διευκρίνισε επίσης ότι δεν γνωρίζει συγκεκριμένα μέρη όπου συναντώνται ομοφυλόφιλοι στην Κύπρο, καθώς δεν διαμένει στη χώρα για μεγάλο χρονικό διάστημα (ερυθρό 31 του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν ρωτήθηκε αν θα μπορούσε να ζήσει σε κάποια άλλη περιοχή στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά προβάλλοντας το γεγονός ότι εκκρεμεί υπόθεση εναντίον του στην αστυνομία (ερυθρό 31 του διοικητικού φακέλου).  Ο Αιτητής υπέβαλε δύο έγγραφα κατά την προσωπική του συνέντευξη. Περιέγραψε το πρώτο έγγραφο ως μια δημοσίευση που αφορά το παράπτωμα που διέπραξε και το δεύτερο ως μια επιστολή της κοινότητας που αφορά τον εξοστρακισμό του εξαιτίας του αδικήματός του (ερυθρό 45 του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με το πρώτο έγγραφο, ο Αιτητής δήλωσε ότι πρόκειται για δημοσίευμα σε εφημερίδα σχετικά με τον εξοστρακισμό του και το «έγκλημα» που του αποδόθηκε, το οποίο αναρτήθηκε και σε αφίσες σε δημόσιους χώρους, όπως αγορές και δρόμους. Ανέφερε ότι το εντόπισε αρχικά στο Facebook τον Μάρτιο του 2021. Επισημάνθηκε ωστόσο στον Αιτητή ότι η επίσημη έκδοση του άρθρου φαίνεται να έγινε τον Σεπτέμβριο του 2021. Τέλος, ο Αιτητής επεσήμανε ότι δεν γνωρίζει πώς χρησιμοποιήθηκε η φωτογραφία του στο δημοσίευμα, υποθέτοντας ότι προήλθε από υλικό που είχε αναρτήσει σε παλαιούς λογαριασμούς του (ερυθρά 33-32 του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με το δεύτερο έγγραφο, ο Αιτητής δήλωσε ότι πρόκειται για επιστολή που αφορά τον εξοστρακισμό του από την κοινότητα λόγω του αδικήματος που του αποδόθηκε. Εξήγησε ότι το έγγραφο το εντόπισε σε σελίδα της νεολαίας της κοινότητας Rumueme στο Facebook, ενώ ενημερώθηκε και από τη μητέρα του ότι αντίγραφο της ίδιας επιστολής εστάλη και στην οικογένειά του τον Μάρτιο του 2021. Σύμφωνα με τον Αιτητή, στην επιστολή του δινόταν προθεσμία έξι μηνών να ορκιστεί ενώπιον ενός τοπικού θεού για την αθωότητά του, διαφορετικά θα θεωρείτο οριστικά εξοστρακισμένος και τελικά, εγκατέλειψε τη χώρα το έτος 2023 (ερυθρό 34-33 του διοικητικού φακέλου).

 

Στη βάση των ανωτέρω πληροφοριών ο αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε στην έκθεση-εισήγησή του τέσσερις ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, το εν γένει προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, και έγινε δεκτός καθώς στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού (ερυθρά 85-83 του διοικητικού φακέλου).  Αντιθέτως, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά τις δηλώσεις του Αιτητή ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι δεχόταν διακρίσεις εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, ο οποίος δεν έγινε αποδεκτός.  Στα πλαίσια της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε αρχικά συνοπτικά ότι οι δηλώσεις του αιτητή ήταν μη συνεκτικές, και μη επαρκώς λεπτομερείς και σαφείς. Περαιτέρω, περιέγραψε το μοντέλο DSSH [Difference, Stigma, Shame, Harm (Διαφορά, Στίγμα, Ντροπή, Βλάβη)] το οποίο συνιστά μια διαρθρωμένη μεθοδολογία για την αξιολόγηση αιτήσεων που βασίζονται στο σεξουαλικό προσανατολισμό, και προωθείται τόσο από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες όσο και από την EUAA.

 

Υπό τον τίτλο «Διαφορά και Συνειδητοποίηση του Σεξουαλικού Προσανατολισμού» ο λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής παρείχε γενικόλογες πληροφορίες και ότι δεν ήταν σε θέση να μιλήσει με βιωματικό τρόπο για τη σεξουαλικότητά του και τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του παρά το γεγονός ότι του δόθηκε η ευκαιρία να το πράξει πέραν της μίας φοράς. Επίσης, ο Αιτητής δεν παρείχε συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώθηκε η ομοφυλοφιλία του κατά την παιδική του ηλικία, ούτε ήταν σε θέση να αναφέρει τον ακριβή τίτλο του βιβλίου που κατ’ ισχυρισμόν του τον βοήθησε να κατανοήσει την ομοφυλοφιλία. Περαιτέρω όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τα συναισθήματα που ένιωσε όταν συνειδητοποίησε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, ο Αιτητής αρκέστηκε να αναφέρει ότι ένιωσε άσχημα εξαιτίας των πιθανών συνεπειών αδυνατώντας να αποδώσει τον τρόπο με τον οποίο η εν λόγω συνειδητοποίηση τον επηρέασε προσωπικά.

 

Υπό τον τίτλο «Ντροπή και Στίγμα» ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι ο αιτητής δεν περιέγραψε κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό διάκρισης κατά τα σχολικά του χρόνια και αρκέστηκε απλά να αναφέρει ότι οι συμμαθητές του τον μισούσαν επειδή είχε θηλυπρεπή συμπεριφορά. Επίσης, δεν υπήρξε σαφής ούτε ως προς τη δήλωσή του ότι είχε στιγματιστεί στα φοιτητικά του χρόνια εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας του, καθώς δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει πώς η αποτυχία του σε ένα συγκεκριμένο μάθημα συνδέεται με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν παρείχε κάποιο συγκεκριμένο παράδειγμα μέσω του οποίου να διαφαίνεται η ντροπή που επέφερε στην οικογένειά του ούτε περιέγραψε αναλυτικά κάποια από τις φορές που ο πατέρας του τον έδιωξε από το σπίτι.

 

Παρότι δόθηκε στον αιτητή η ευκαιρία να μιλήσει αναλυτικά για το αίσθημα ντροπής που βίωνε λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού, ο Αιτητής αρκέστηκε σε γενικόλογες διατυπώσεις περί της δυσκολίας του να συναναστραφεί ελεύθερα με άλλους ανθρώπους.  Στα πλαίσια της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερική πηγή η οποία επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία ποινικοποιείται στη Νιγηρία και τιμωρείται με κάθειρξη έως 14 έτη. Καταληκτικά, ο αρμόδιος λειτουργός δεν αποδέχτηκε τον ισχυρισμό λόγω μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας αυτού (ερυθρά 83-80 του διοικητικού φακέλου).

 

Ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά τις δηλώσεις του Αιτητή ότι έχει δεχθεί επιθέσεις εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας του και ότι έχει γίνει αναφορά εναντίον του σε δύο διαφορετικές περιστάσεις στο κοινοτικό συμβούλιο της κοινότητας Orowo-Rumueme. Στα πλαίσια εξέτασης της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός περιέγραψε την περίμετρο «βλάβη» του μοντέλου DSSH και κατέγραψε αρχικά συνοπτικά ότι οι δηλώσεις του αιτητή ήταν μη συνεκτικές, και μη επαρκώς λεπτομερείς και σαφείς. Ακολούθως, έκανε τις εξής επισημάνσεις: ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει πώς ακριβώς άγνωστα σε αυτόν άτομα αντιλήφθηκαν τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και τον προσέγγισαν προκειμένου να τον κακοποιήσουν σωματικά. Ειδικότερα, ο αιτητής προέβαλε ότι κυκλοφορούσαν φήμες αναφορικά με το σεξουαλικό του προσανατολισμό εξαιτίας της αναφοράς που υπέβαλε εναντίον του η Agatha, αλλά δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει πώς τα άτομα που του επιτέθηκαν γνώριζαν ότι ο αιτητής συγκεκριμένα ήταν το αντικείμενο των φημών που κυκλοφορούσαν.

 

Επίσης, όταν του τέθηκε ξανά το ερώτημα, ο αιτητής προέβαλε μια διαφορετική απάντηση, ότι φορούσε ψηλά τακούνια και παντελόνι καμπάνα με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να καταλαβαίνουν αμέσως ότι πρόκειται για ομοφυλόφιλο άτομο. Όταν ζητήθηκε από τον αιτητή να εξηγήσει με ποια λογική επέλεξε να κυκλοφορήσει με μια ενδυμασία, η οποία μπορούσε εύκολα να συνδεθεί στο μυαλό των περαστικών με έναν ομόφυλο σεξουαλικό προσανατολισμό και μάλιστα σε μια χώρα, όπου το να είναι κάποιος ομοφυλόφιλος ενέχει κινδύνους για τη σωματική του ακεραιότητα, ο αιτητής δεν προέβαλε κάποια επαρκή εξήγηση. Αναφορικά με το περιστατικό με την Agatha, ο Αιτητής παρείχε ένα αδρό χρονικό περίγραμμα των εξελίξεων, ωστόσο δεν ήταν σε θέση να παρέχει περισσότερες πληροφορίες.

 

Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει πού βασίζει τη βεβαιότητά του ως προς το ότι η Agatha υπέβαλε αναφορά εναντίον του στο κοινοτικό συμβούλιο, αναφέροντας απλά ότι μετά το περιστατικό όλοι τον αποκαλούσαν υβριστικά «ομοφυλόφιλο» όποτε τον συναντούσαν στο δρόμο. Περαιτέρω, ο Αιτητής παρείχε γενικόλογες πληροφορίες αναφορικά με τη σχέση του με τον Kenny και δεν εξήγησε πως κατάφεραν να διατηρήσουν τη σχέση τους μυστική. Ο Αιτητής δεν ήταν αναλυτικός κατά την περιγραφή του περιστατικού κατά το οποίο καταλήφθηκαν επ’ αυτοφώρω με τον Kenny να συνευρίσκονται ερωτικά, ούτε κατάφερε να εξηγήσει πού βασίζει τη βεβαιότητά του ότι η γυναίκα που τους είδε προέβη σε αναφορά εναντίον τους στο κοινοτικό συμβούλιο. Ο Αιτητής δεν ήταν λεπτομερείς ως προς τις κλήσεις που δέχθηκε προκειμένου να παρουσιαστεί ενώπιον του κοινοτικού συμβουλίου. Επίσης, ο Αιτητής υπέπεσε σε αντίφαση καθώς αρχικά δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα τον Φεβρουάριο του 2023, ενώ ακολούθως δήλωσε ότι έφυγε δύο μήνες μετά τη λήψη της επιστολής από τους γονείς του το Μάρτιο του 2021. Η εν λόγω αντίφαση τέθηκε στον Αιτητή, ωστόσο εκείνος επανέλαβε ότι εγκατέλειψε τη χώρα δύο μήνες μετά τη λήψη της επιστολής που ανέφερε ότι επρόκειτο να εξοστρακιστεί μόνιμα από την κοινότητα σε περίπτωση μη εμφάνισής του ενώπιον του κοινοτικού συμβουλίου εντός προθεσμίας 6 μηνών.

 

Τέλος, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να αναφέρει αναλυτικές πληροφορίες σε σχέση με το πώς έγινε αναφορά εναντίον του στην αστυνομία ή ποιος υπέβαλε την αναφορά. Στα πλαίσια εξέτασης της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι λήφθηκε υπ’ όψιν το έγγραφο του κοινοτικού συμβούλιου (ερυθρά 26-25 του διοικητικού φακέλου) ως υποστηρικτικό του ισχυρισμού, ωστόσο δεδομένου ότι δεν έχει εξακριβωθεί η αυθεντικότητά του κρίθηκε πως δεν μπορεί να υπερισχύσει των δηλώσεων του αιτητή που έχουν υποβληθεί σε αναλυτική αξιολόγηση αξιοπιστίας. Καταληκτικά, ο αρμόδιος λειτουργός δεν αποδέχτηκε τον ισχυρισμό λόγω μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής  του αξιοπιστίας (ερυθρά 79-76 του διοικητικού φακέλου).

 

Ο τέταρτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά τις δηλώσεις του Αιτητή ότι έγινε δημοσίως γνωστό ότι είναι ομοφυλόφιλος αφότου κυκλοφόρησε ένα δημοσίευμα που ανέφερε ότι είναι ομοφυλόφιλος και έφερε τη φωτογραφία του. Υπό το σκέλος της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκανε τις εξής επισημάνσεις: ο αιτητής δεν γνώριζε το όνομα της εφημερίδας όπου έγινε η δημοσίευση, παρόλο που εύλογα θα αναμενόταν να γνωρίζει την εν λόγω πληροφορία, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη δημοσίευση έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, καθώς επίσης δεδομένου ότι ο ίδιος προσκόμισε αντίγραφο της εν λόγω δημοσίευσης κατά την προσωπική του συνέντευξη. Τέλος, διαπιστώθηκε αντίφαση μεταξύ της δήλωσης του Αιτητή ότι έλαβε γνώση της δημοσίευσης τον Μάρτιο του 2021 και της ημερομηνίας δημοσίευσης που αναγράφεται στο δημοσίευμα (Σεπτέμβριος 2021), χωρίς ο αιτητής να είναι σε θέση να την άρει επαρκώς. Υπό το σκέλος της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι λήφθηκε υπ’ όψιν το αντίγραφο της δημοσίευσης (ερυθρό 27 του διοικητικού φακέλου) ως υποστηρικτικό του ισχυρισμού, ωστόσο δεδομένου ότι δεν έχει εξακριβωθεί η αυθεντικότητά του κρίθηκε πως δεν μπορεί να υπερισχύσει των δηλώσεων του αιτητή που έχουν υποβληθεί σε αναλυτική αξιολόγηση αξιοπιστίας και κατά συνέπεια, ούτε ο τέταρτος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε αποδεκτός.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, αφού έλαβε υπόψη τον μοναδικό αποδεκτό ισχυρισμό κατέγραψε αρχικά ότι δεν εντοπίστηκαν χαρακτηριστικά στο προφίλ του αιτητή τα οποία να αυξάνουν τη διακινδύνευσή του σε σχέση με ένα μέσο πολίτη. Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός παρέπεμψε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τη γενική κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία.  Στη συνέχεια, παρέθεσε ποσοτικά δεδομένα από τη βάση ACLED αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας στην πολιτεία Rivers κατά τη διάρκεια ενός έτους και κατέληξε ότι ο αριθμός των περιστατικών ασφαλείας και των απωλειών είναι ιδιαιτέρως χαμηλός. Έκρινε λοιπόν, ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην πολιτεία Rivers, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω της κατάστασης ασφαλείας (ερυθρά 75-74 του διοικητικού φακέλου).

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση των ισχυρισμών του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, για έναν από τους λόγους του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου και κατά συνέπεια, δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ειδικά σε σχέση με το εδάφιο (γ) του άρθρου 19 (2) ο αρμόδιος λειτουργός επεσήμανε ότι η πολιτεία Rivers δεν τελεί σε συνθήκες εσωτερικής ή διεθνούς ένοπλης σύρραξης.  Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν μου από τη συνήγορό του, αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Αναφορικά με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό ο οποίος έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου και αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του αιτητή, δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό, εφόσον προκύπτει πως ορθά έγινε αποδεκτός. 

 

Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του αιτητή περί του ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι δεχόταν διακρίσεις εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση του θα πρέπει να επισημανθούν τα ακόλουθα:  Σύμφωνα με το εγχειρίδιο της EUAA «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», Δικαστική ανάλυση (2018), αναφέρεται ότι (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

 

«Όσον αφορά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας, οι αιτήσεις που βασίζονται σε γενετήσιο προσανατολισμό ή ταυτότητα φύλου μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολες στον χειρισμό, επειδή οι λόγοι της αίτησης συνδέονται με ευαίσθητες και προσωπικές πτυχές της ιδιωτικής ζωής. Οι αιτούντες ενδέχεται να νιώθουν στιγματισμένοι, να ντρέπονται και/ή να αρνούνται την πραγματικότητα· ενδέχεται επίσης να έχουν υποστεί απόρριψη και/ή κακομεταχείριση από την οικογένεια και/ή την κοινότητά τους. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να καθιστούν δύσκολη για τους αιτούντες την αποκάλυψη των ουσιωδών πραγματικών περιστατικών με σαφή και συνεκτικό τρόπο και, ως εκ τούτου, τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάζουν μπορεί να γνωστοποιούνται με καθυστέρηση, να είναι ελλιπή και να περιέχουν ανακολουθίες.

 

Ένα από τα μοντέλα που αναφέρονται στη βιβλιογραφία, το μοντέλο DSSH υπ' αριθ. 2 [Difference, Stigma, Shame, Harm (Διαφορά, Στίγμα, Ντροπή, Βλάβη)], βασίζεται στην αντίληψη ότι υπάρχουν ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία τα οποία είναι πιθανό να είναι κοινά σε άτομα που αναγνωρίζουν ένα φύλο ή μια σεξουαλική ταυτότητα που δεν συνάδει με τις ετεροκανονικές κοινωνίες στις οποίες ζουν (όπου ο κανόνας είναι η ταύτιση του βιολογικού και του κοινωνικού φύλου και η ετεροφυλοφιλία). Το μοντέλο προτείνει μια διαρθρωμένη μεθοδολογία για την αξιολόγηση αιτήσεων, η οποία βασίζεται στο φύλο και στη σεξουαλική ταυτότητα [...]

 

Η έννοια της βλάβης στο μοντέλο αυτό αναδεικνύει επίσης διαδικαστικούς παράγοντες οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε σχέση με άτομα τα οποία ενδέχεται να μην μπόρεσαν να μιλήσουν ποτέ ανοικτά σε κανέναν για την ταυτότητά τους, για τα οποία η ταυτότητά τους υπήρξε πηγή στίγματος και δυνητικής βλάβης, και τα οποία ενδέχεται να μη γνωρίζουν τα δικαιώματά τους όσον αφορά τον γενετήσιο προσανατολισμό και/ή την ταυτότητα φύλου στο πλαίσιο της αίτησης ασύλου. Όπως αναφέρεται στην έκθεση Beyond proof: Η ύπαρξη ή μη ορισμένων στερεοτυπικών συμπεριφορών ή εμφανίσεων δεν θα πρέπει να αποτελεί βάση για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι ο αιτών έχει ή δεν έχει ορισμένο γενετήσιο προσανατολισμό και/ή ορισμένη ταυτότητα φύλου. Δεν υπάρχουν καθολικά χαρακτηριστικά ή ιδιότητες που τυποποιούν τα άτομα ΛΟΑΔΜ (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλα, διεμφυλικά και μεσοφυλικά άτομα), όπως δεν υπάρχουν και για τα ετεροφυλόφιλα άτομα. Οι εμπειρίες της ζωής τους μπορεί να διαφέρουν σημαντικά, ακόμη και αν προέρχονται από την ίδια χώρα.[1]

 

Η εφαρμογή του ανωτέρω μεθοδολογικού εργαλείου (DSSH) έχει δεχθεί κριτική ειδικά όταν δεν χρησιμοποιείται ορθά με αποτέλεσμα να ενισχύονται τα στερεότυπα. Το εν λόγω μεθοδολογικό εργαλείο χρησιμοποιείται από διάφορες χώρες, κράτη-μέλη, την EUAA καθώς και από την UNHCR και τον ΔΟΜ στο υλικό κατάρτισης τους για τις αιτήσεις που βασίζονται στον γενετήσιο προσανατολισμό και στην ταυτότητα φύλου.[2] Επισημαίνεται, ωστόσο, πως ο τρόπος που βιώνει κάθε πρόσωπο τον σεξουαλικό του προσανατολισμό είναι  υποκειμενικός και εξαρτάται από την προσωπική ιστορία του ατόμου, τον πολιτισμό και την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση.[3]

 

Παραθέτω επίσης σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση της υπόθεσης υπ'αριθμόν C-148/13 - C-150/13, A. B. C. ημερομηνίας 2/12/14, όπου αποφασίστηκαν τα πιο κάτω (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

 

«61. Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 4, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 2004/83 επιβάλλει στις αρμόδιες αρχές την υποχρέωση να προβαίνουν στην αξιολόγησή τους συνεκτιμώντας την ατομική κατάσταση και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος και ότι το άρθρο 13, παράγραφος 3, στοιχείο α΄, της οδηγίας 2005/85 απαιτεί από τις ίδιες αυτές αρχές να διεξάγουν τη συνέντευξη συνεκτιμώντας τις προσωπικές ή γενικές συνθήκες που περιβάλλουν την αίτηση ασύλου.

 

62. Μολονότι η υποβολή ερωτήσεων που αφορούν στερεοτυπικές αντιλήψεις ενδέχεται να συνιστά χρήσιμο στοιχείο στη διάθεση των αρμόδιων αρχών προκειμένου να προβούν στη σχετική αξιολόγηση, εντούτοις η εκτίμηση των αιτήσεων για την παροχή του καθεστώτος πρόσφυγα η οποία στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο σε στερεοτυπικές αντιλήψεις συνδεόμενες με τους ομοφυλόφιλους δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των διατάξεων που μνημονεύονται στην προηγούμενη σκέψη, στο μέτρο που δεν παρέχει στις εν λόγω αρχές τη δυνατότητα να λάβουν υπόψη την ατομική κατάσταση του οικείου αιτούντος άσυλο.»

 

Το μοντέλο DSSH, αν και παρέχει μία οργανωμένη μέθοδο ανάλυσης, δεν μπορεί να αντανακλά πάντα με ακρίβεια τα βιώματα του κάθε αιτητή, ιδιαίτερα αν δεν λαμβάνει υπόψη τη διαφορετικότητα του πολιτισμικού και κοινωνικού υποβάθρου και τις προσωπικές τους εμπειρίες.  Γι' αυτό το λόγο μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο αξιολόγησης αλλά δεν πρέπει να αποτελεί τη μοναδική βάση για την εξέταση ενός αιτήματος.  Η αξιοπιστία ενός ατόμου που προβάλλει ισχυρισμούς για το σεξουαλικό προσανατολισμό πρέπει να κρίνεται με ευρύτερα αποδεκτά κριτήρια, καθώς δεν υπάρχει ένας καθολικός τρόπος για να προσδιοριστεί η ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητα.  Έτσι η ύπαρξη ή η έλλειψη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών ή εμπειριών που συχνά συνδέονται με τη σεξουαλική ταυτότητα, δεν μπορεί να θεωρείται καθοριστικός παράγοντας στην εκτίμηση του σεξουαλικού προσανατολισμού κάποιου.  Επομένως, κάθε περίπτωση αξιολογείται με βάση τα ατομικά δεδομένα και τις ιδιαίτερες συνθήκες του αιτητή χρησιμοποιώντας βεβαίως τους κοινώς αποδεκτούς δείκτες αξιοπιστίας.

 

Παρατηρώ πως ο αρμόδιος λειτουργός ακολούθησε τα τρία στάδια διερεύνησης του μοντέλου «DSSH», και αξιολόγησε ορθά τα κριτήρια του ανωτέρω μοντέλου στη βάσει των δηλώσεων του αιτητή, έχοντας θέσει στον αιτητή επαρκή αριθμό ερωτήσεων (τόσο ανοικτού, όσο και κλειστού τύπου) και δίνοντάς του τη δυνατότητα να αναπτύξει τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τα βιώματα του καθώς και να αποσαφηνίσει περαιτέρω τους ισχυρισμούς του. Παρόλο που δεν αναμένεται από τον αιτητή να υπεισέλθει σε πολύ προσωπικές και ευαίσθητες πληροφορίες, τα όσα παρέθεσε σχετικά με τον υπό κρίση ισχυρισμό του ορθώς κρίθηκαν ότι παρουσιάστηκαν με επιπολαιότητα, ασυνέπεια και αοριστία.

 

Από την αφήγηση του εξέλειπαν βασικές πληροφορίες από τις οποίες θα προέκυπτε ο βιωματικός και προσωπικός χαρακτήρας αναφορικά με την αναγνώριση, συνειδητοποίηση και αποδοχή της σεξουαλικότητας του. Τουναντίον, ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να παραθέσει την εσωτερική διεργασία και τη συναισθηματική και ψυχολογική πορεία που διεξήλθε ως προς τον αυτοπροσδιορισμό του και την οικειοποίηση της σεξουαλικής του ταυτότητας. Ως διαπιστώνω, οι δηλώσεις του επικεντρώθηκαν σε στερεοτυπικές επικρατούσες αντιλήψεις, χωρίς να δίνει σαφή απάντηση επί της ουσίας των ερωτημάτων που αφορούσαν τα προσωπικά του βιώματα ως προς την διαφορετικότητα.  Κατά συνέπεια, η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του δεν τεκμηριώθηκε.  Στα πλαίσια αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού διεξήγαγα έρευνα σε πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του αιτητή.

 

Στα πλαίσια αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας των ανωτέρω ισχυρισμών, και της άρρηκτης διασύνδεσης τους, προχώρησα σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης με τα ακόλουθα ευρήματα:  Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση (2025) του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου (UK Home Office), «η σεξουαλική συνεύρεση μεταξύ ανδρών ποινικοποιείται και τιμωρείται με φυλάκιση έως και 14 ετών. Ο ισλαμικός νόμος/σαρία (sharia), ο οποίος είναι σε ισχύ για τον μουσουλμανικό πληθυσμό 12 βόρειων πολιτειών, ποινικοποιεί τις σεξουαλικές πράξεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου τόσο μεταξύ ανδρών όσο και μεταξύ γυναικών. Η μέγιστη ποινή και στις 12 πολιτείες για τους άνδρες είναι ο θάνατος. Οι ποινές για τις γυναίκες (lesbianism) περιλαμβάνουν θάνατο, μαστίγωμα και φυλάκιση».[4] 

 

Η ανωτέρω πληροφορία επιβεβαιώνεται και από έκθεση (2023) του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (U.S. Department of State), όπου σύμφωνα με αυτήν «ο νόμος ποινικοποιεί τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, τις σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, τη συμμετοχή σε ομάδες για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και τη δημόσια επίδειξη «ερωτικής τρυφερότητας» μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Στις 12 πολιτείες της χώρας στις οποίες εφαρμόζεται ο ισλαμικός νόμος/σαρία (sharia) πέρα από ποινή φυλάκισης όσοι συλλαμβάνονται για ομοφυλοφιλική συμπεριφορά κινδυνεύουν να καταδικαστούν και σε θανατική ποινή δια λιθοβολισμού».[5]

 

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με επισκόπηση (2023) του διεθνούς συνδέσμου ILGA   (International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association, ILGA) το ποινικό δίκαιο στη Νιγηρία βασίζεται σε μια σειρά από ποικίλα νομικά πλαίσια. Παρά το γεγονός ότι το πολιτειακό, ομοσπονδιακό και εθιμικό ή θρησκευτικό δίκαιο έχουν ποικίλους ρόλους, η ποινικοποίηση των συναινετικών σεξουαλικών πράξεων μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου αποτελεί κοινή προσέγγιση.[6] Όμως παρά την ποινικοποίηση σε εθνικό επίπεδο και την πιθανότητα εκτέλεσης ατόμων από τα δικαστήρια του ισλαμικού νόμου/σαρία (sharia), σύμφωνα με την ανωτέρω έκθεση, οι θανατικές ποινές έχουν εφαρμοστεί σε σπάνιες περιπτώσεις.[7]

 

Η Human Rights Watch ανέφερε ότι η μέγιστη ποινή για ομοφυλοφιλικές πράξεις μεταξύ ανδρών είναι η θανατική ποινή, ενώ για τις λεσβίες η ποινή μπορεί να περιλαμβάνει μαστίγωμα και/ή φυλάκιση^[8].  Ένας ομοσπονδιακός νόμος που απαγορεύει τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου τέθηκε σε ισχύ το 2014^[9]. Ο Νόμος για την Απαγόρευση του Γάμου μεταξύ Ατόμων του Ίδιου Φύλου (SSMPA) απαγορεύει τους γκέι γάμους, τις δημόσιες εκδηλώσεις ομοφυλοφιλικών σχέσεων, καθώς και τις οργανώσεις που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των γκέι^[10]. Σύμφωνα με τη Human Rights Watch, η διατύπωση του νόμου είναι τόσο αόριστη που περιλαμβάνει «ουσιαστικά οποιαδήποτε μορφή συγκατοίκησης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου»^[11]. Η Πρωτοβουλία για Ίσα Δικαιώματα (TIER), μια νιγηριανή ΜΚΟ που υπερασπίζεται τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, ανέφερε ότι ο νόμος οδήγησε σε αύξηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων^[12].

 

Από την πιο πάνω ανάλυση προκύπτει πως η ομοφυλοφυλία τιμωρείται στη χώρα καταγωγής του γεγονός που επιβεβαιώνει την εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του.  Παρόλα αυτά, το γεγονός αυτό δεν είναι αρκετό από μόνο του για να τεκμηριώσει τον ουσιώδη ισχυρισμό του, λαμβάνοντας υπόψη πως η εσωτερική του αξιοπιστία δεν εχει θεμελιωθεί.  Κατά συνέπεια, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν γίνεται αποδεκτός.

 

Ακολούθως, θα συμφωνήσω με την ανάλυση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό περί του ότι έχει δεχθεί επιθέσεις εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας. Δεδομένου ότι η γενεσιουργός αιτία της ισχυριζόμενης δίωξης του Αιτητή είναι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός, ισχυρισμός ο οποίος δεν έγινε αποδεκτός, δεν δύναται να γίνει δεκτή ούτε η ισχυριζόμενη δίωξή του λόγω αυτού.  Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου διαφαίνεται πως οι δηλώσεις του αιτητή χαρακτηρίζονται από ασάφειες και αντιφάσεις. Σημειώνεται, ότι μέσα από τις δηλώσεις του αιτητή δεν προκύπτουν οποιεσδήποτε ενέργειες του να προστατεύσει την ιδιωτικότητα του, λαμβανομένου υπόψη του εθνικού νομοθετικού πλαισίου και της ιδιαιτέρως προσωπικής πτυχής του συγκεκριμένου ισχυρισμού. 

 

Πρόσθετα, διαπιστώνω από το αφήγημά του πως ενώ ο αιτητής ανέφερε ότι δεν εκδηλωνόταν δημόσια για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, ταυτόχρονα ισχυρίζεται πως φορούσε τακούνια και καμπάνα παντελόνια που αποκάλυπταν τη θηλυπρεπή πλευρά του.  Το αφήγημα του αιτητή εμπεριέχει ασάφειες, αντιφάσεις και ελλείψεις αναφορικά με ουσιώδες πτυχές της προσωπικής του ταυτότητας, των εμπειριών αλλά και των επιθέσεων που ισχυρίζεται ότι δέχτηκε και σχετίζονται με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό.  Κατά συνέπεια, η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

 

Ανέτρεξα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης προκειμένου να επιβεβαιώσω τις δηλώσεις του αιτητή.  Η διάκριση κατά των σεξουαλικών μειονοτήτων στη Νιγηρία είναι «διάχυτη», σύμφωνα με την έκθεση του Freedom House^[13]. Η αυτολογοκρισία φέρεται να είναι συνηθισμένη μεταξύ των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων για λόγους ασφαλείας^[14].  Οι συντηρητικοί θρησκευτικοί κοινωνικοί κανόνες έχουν περιγραφεί ως ο κύριος λόγος πίσω από την ομοφοβία στη Νιγηρία^[15], ενώ έχει αναφερθεί ότι θρησκευτικά ιδρύματα και προσωπικότητες διαδίδουν ομοφοβικά μηνύματα^[16]. Σύμφωνα με το Equaldex, οι ομοφοβικές αντιλήψεις στην νιγηριανή κοινωνία είναι «βαθιά ριζωμένες»^[17].

 

Διάφορες έρευνες έχουν δείξει κυρίως αρνητικές στάσεις απέναντι στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα^[18]. Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center το 2023^[19], το 97% των Νιγηριανών τάσσεται κατά του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου^[20].  Η δημόσια υποστήριξη για τον νόμο SSMPA, η οποία κατά την υιοθέτησή του ήταν «ευρεία»^[21], μειώθηκε από 77% το 2015 σε 57% το 2019 και σε 48% το 2022^[22].  Διάφορες πηγές υποδεικνύουν ότι τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ βιώνουν βία από εγκληματίες και ομάδες^[23]. Η έκθεση του Ιδρύματος Bertelsmann για τη Νιγηρία το 2024 διαπίστωσε ότι «τα μέλη πολιτοφυλακών συχνά κακοποιούν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα»^[24].

 

Σύμφωνα με την TIER, μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Νοεμβρίου 2023, αναφέρθηκαν 996 παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βασίζονται σε πραγματικό ή θεωρούμενο σεξουαλικό προσανατολισμό και ταυτότητα στη Νιγηρία. Αυτές περιλάμβαναν 83 περιπτώσεις επίθεσης, 170 περιπτώσεις επίθεσης και ξυλοδαρμού, 346 περιπτώσεις εκβιασμού, 207 περιπτώσεις εκβιασμού χρημάτων, 13 περιπτώσεις βίας σε συνθήκες όχλου, 33 περιπτώσεις απειλών κατά της ζωής, 122 περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης και 7 περιπτώσεις απαγωγής^[25].

 

Επιπλέον, οι πηγές υποδεικνύουν ότι τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ αντιμετωπίζουν διακρίσεις στην πρόσβαση σε ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες^[26], συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης^[27]. Η TIER κατέγραψε 141 περιπτώσεις διακρίσεων, 82 περιπτώσεις βίαιης έξωσης και 4 περιπτώσεις παράνομης απόλυσης από την εργασία μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Νοεμβρίου 2023^[28].  Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι στη Νιγηρία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η πρακτική kito. Με την πρακτική αυτή ΛΟΑΤΚΙ άτομα παρασύρονται μέσω εφαρμογών διαδικτυακής γνωριμίας και αργότερα δέχονται επίθεση και ληστεία, κυρίως από μια ομάδα ανδρών^[29].

 

Το δεύτερο έγγραφο που προσκομίστηκε αποτελεί αντίγραφο απόφασης του ανωτάτου συμβουλίου του L.G.A. Orowo-Rumueme Obiakpor πολιτείας Rivers με θέμα τον εξοστρακισμό (banishment) του αιτητή (Johnrich Junior Dike) και του Kenny Obobio (βλ. ερυθρό 42, του διοικητικού φακέλου όπου το όνομα εμφανίζεται ως Kenn Obodiou. Πιθανότατα πρόκειται για λάθος μεταγραφή εκ μέρους του αρμόδιου λειτουργού). Το έγγραφο φέρει έναν αριθμό που αναγράφεται και στις δύο σελίδες. Φέρει επίσης τις υπογραφές του Ανώτατου Ιερέα (Supreme Priest) και του Γραμματέα του Συμβουλίου (Secretary in-Council). Ως ημερομηνία έκδοσης καταγράφεται η 13^η Αυγούστου του 2021.

 

Ως προς το περιεχόμενου του εγγράφου, αρχικά γίνεται παραπομπή στα «γεγονότα» (background) της υπόθεσης και καταγράφονται αναλυτικά τα ευρήματα.  Περαιτέρω αναφέρεται ότι οι γονείς του αιτητή, κος. John Dike και κα. Betty Dike, είναι ηθικά ορθοί, έχουν ενημερωθεί για τη πράξη του γιου τους και έχουν γνωστοποιήσει στο συμβούλιο την πρόθεσή τους να αποδεχθούν οποιαδήποτε απόφαση του συμβουλίου. Δεν κατέστη δυνατόν να ταυτοποιηθούν οι γονείς ή η οικογένεια του Kenny Obobio.

 

Στο απόσπασμα που αναφέρεται η «Απόφαση» (judgement), μεταξύ άλλων καταγράφεται πως «Ο κ. Johnrich Junior Dike και ο Kenny Obobio καλούνται να ορκιστούν ενώπιον της θεότητας Orowo-Oru για να αποδείξουν την αθωότητά τους εντός 21 ημερών από την ημερομηνία αυτής της απόφασης, διαφορετικά θα παραμείνουν αποκομμένοι και ολοκληρωτικά εξορισμένοι από το Βασίλειο Orowo Rumueme και τις περιφέρειές του».

 

Στην ιστοσελίδα του Biritsh Council υπάρχει ένα άρθρο του 2015 το οποίο τιτλοφορείται "How traditional justice in Nigeria is changing". Το άρθρο δεν είναι ιδιαιτέρως πρόσφατο, ωστόσο οι πληροφορίες που καταγράφει φαίνεται να παραμένουν σχετικές. Ειδικότερα, αναφέρεται ότι στη Νιγηρία παράλληλα με το επίσημο δικαστικό σύστημα, λειτουργεί ένα παραδοσιακό σύστημα δικαιοσύνης. Επίσης επισημαίνεται ότι οι παραδοσιακοί ηγέτες απολαμβάνουν σεβασμό και εμπιστοσύνη από το κοινό, επειδή τα νομικά τους συστήματα βασίζονται στην τοπική παράδοση, τον πολιτισμό, την ιστορία και τη θρησκεία. Το κοινό είναι σε θέση να αποδέχεται πιο εύκολα τον παραδοσιακό νόμο σε σύγκριση με το επίσημο σύστημα της αστυνομίας και των Δικαστηρίων, γιατί  θεωρεί μερικές φορές ότι τα επίσημα συστήματα είναι ξένα, χωρίς ενδιαφέρον για την κοινωνική αρμονία ή για τον πολιτισμό και τη θρησκεία του λαού.

 

Περαιτέρω, το άρθρο περιγράφει πώς εκκινεί η διαδικασία στις βόρειες πολιτείες της χώρας μέσω της υποβολής "καταγγελίας" από τον "προσφεύγοντα" στον τοπικό παραδοσιακό ηγέτη. Ως μειονέκτημα του παραδοσιακού συστήματος δικαιοσύνης καταγράφεται ότι υπάρχει χαμηλό ή ακόμα και ελλιπές επίπεδο κατανόησης των προτύπων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα κατώτερα στρώματα των παραδοσιακών ηγετών με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να μην τηρούν ενδεχομένως τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης ως μειονέκτημα απαριθμείται το γεγονός ότι η συμμόρφωση με τις αποφάσεις των παραδοσιακών ηγετών εξαρτάται από τον σεβασμό που τρέφουν οι άνθρωποι προς τον εκάστοτε ηγέτη και από τις παραδόσεις της κοινότητας, καθώς ο ίδιος ο ηγέτης δεν διαθέτει εξαναγκαστικές εξουσίες για να επιβάλει τη συμμόρφωση^[30]. Από τη συνδυαστική ανάγνωση των δύο ανωτέρω πηγών προκύπτει ότι στη Νιγηρία λειτουργούν εξωθεσμικά παραδοσιακοί ηγέτες, οι οποίοι έχουν και (ανεπίσημες) δικαιοδοτικές αρμοδιότητες ως θεματοφύλακες των αξιών και του πολιτισμού των τοπικών κοινοτήτων.

 

Από τις πιο πάνω πληροφορίες συνάγεται το συμπέρασμα ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στη Νιγηρία αντιμετωπίζουν διακρίσεις, περιορισμούς στη στέγαση και στην εργασία, κοινωνική και κρατική βία, στιγματισμό, αυθαίρετες συλλήψεις και δυσανάλογες ποινές σε περίπτωση καταδίκης. Εντούτοις, η θεμελίωση της εξωτερικής αξιοπιστίας δεν αρκεί από μόνη της για να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του αιτητή περί του ότι δέχθηκε επιθέσεις εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας του αφ' ης στιγμής η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του σε έναν τόσο προσωπικό ισχυρισμό, δεν έχει προηγουμένως θεμελιωθεί.  Συνεπώς, ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

 

Ως προς τον τέταρτο ισχυρισμό του αιτητή ότι έγινε δημοσίως γνωστό ότι είναι ομοφυλόφιλος, εφόσον κυκλοφόρησε ένα δημοσίευμα που ανέφερε ότι είναι ομοφυλόφιλος και έφερε τη φωτογραφία του, επίσης θα συμφωνήσω με τα ευρήματα της Υπηρεσίας Ασύλου.  Όπως έχω αναφέρει ανωτέρω, εφόσον δεν έγινε αποδεκτός ο ισχυρισμός για το σεξουαλικό προσανατολισμό του αιτητή, δεν μπορεί να γίνει δεκτή και η δίωξή του εξαιτίας αυτού.  Κατά συνέπεια, η εσωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού του δεν τεκμηριώθηκε.  Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού ανέτρεξα σε πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του προκειμένου να διαπιστώσω την ύπαρξη των στοιχείων στα οποία αναφέρθηκε. 

 

Το πρώτο έγγραφο που προσκόμισε ο αιτητής (ερυθρό 27, του διοικητικού φακέλου) φαίνεται εκ πρώτης όψεως να αποτελεί αντίγραφο φύλλου εφημερίδας (σελ. 5), και συγκεκριμένα της εφημερίδας Paragraph. Ως ημερομηνία έκδοσης καταγράφεται η Δευτέρα, 27 Σεπτεμβρίου 2021, ενώ ως αριθμός φύλλου καταγράφεται «τεύχος 13, αριθμός 5805». Στο κάτω μέρος του αντιγράφου καταγράφεται ότι η έκδοση ανήκει στην εταιρία «Blue Communications Nigeria Limited» με διεύθυνση το 103^ο χιλιόμετρο του δρόμου Owerri-Portharcourt, στο Elele της πολιτείας Rivers. Καταγράφεται επίσης τηλέφωνο επικοινωνίας και διεύθυνση email της εταιρίας. Το περιεχόμενο του φύλλου είναι θολό και όχι αναγνώσιμο  (ερυθρό 26-25, του διοικητικού φακέλου). Επίσης, το φύλλο περιλαμβάνει φωτογραφία ενός άνδρα. Κατ’ ισχυρισμόν του αιτητή πρόκειται για τον ίδιο.

 

Κατόπιν έρευνας στην μηχανή αναζήτησης Google, δεν ανευρέθη κάποια εφημερίδα με το όνομα Paragraph.  Στην ιστοσελίδα NG-check.com, όπου παρέχονται πληροφορίες για τις καταγεγραμμένες νιγηριανές εταιρίες^[31], υπάρχει καταχώριση για μια εταιρία με το όνομα «Blue Communications Network Limited», με έδρα στην Abuja, αλλά χωρίς προσδιορισμό του τομέα δραστηριοποίησης της εταιρίας^[32].  Λαμβάνοντα υπόψη τα προαναφερθέντα αλλά και το γεγονός ότι ο αιτητής δεν γνώριζε το όνομα της εφημερίδας όπου έγινε η δημοσίευση, παρόλο που εύλογα θα αναμενόταν να γνωρίζει και διαπιστώθηκε σοβαρή αντίφαση μεταξύ της δήλωσης του Αιτητή ότι έλαβε γνώση της δημοσίευσης τον Μάρτιο του 2021 και της ημερομηνίας δημοσίευσης που αναγράφεται στο δημοσίευμα (Σεπτέμβριος 2021), διαπιστώνω πως το εν λόγω έγγραφο δεν μπορεί να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του.  Ούτως ή άλλως, ο αιτητής είχε την ευχέρεια μα ενισχύσει τον ισχυρισμό του μέσω του κατάλληλου δικονομικού διαβήματος και να αποσαφηνίσει τα προβλήματα που προκύπτουν από το έγγραφο που προσκόμισε στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία.  Κατά συνέπεια, ούτε η εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή τεκμηριώθηκε και ο τέταρτος ουσιώδης ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παραγράφους 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Επισημαίνεται ότι δυνάμει του άρθρου 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου ο αιτητής φέρει το βάρος να τεκμηριώσει την αίτηση του καταβάλλοντας προς τούτο πραγματική προσπάθεια και υποβάλλοντας όλα τα συναφή στοιχεία που έχει στη διάθεση του. Στην προκειμένη περίπτωση, κρίνω εκ της ανωτέρω ανάλυσης ότι ο αιτητής δεν κατάφερε σε κανένα στάδιο της διαδικασίας να τεκμηριώσει με αξιοπιστία τους προβληθέντες ισχυρισμούς που θα τον ενέτασσαν στον ορισμό του πρόσφυγα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

 

Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.

 

Υπό το φως των εν λόγω δεδομένων στα πλαίσια βεβαίως της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, θα διεξάγω έρευνα για σκοπούς πληρότητας σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας  στον τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή και όπου αναμένεται να επιστρέψει.

 

Ως προς την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χωρα καταγωγής του αιτητή, το τελευταίο τριμηνιαίο report του PIND Niger Delta Quarterly Conflict Trends (Απρίλιος-Ιούνιος 2025)^[33] αναφέρεται ότι oι κύριες αιτίες της βίας και της ανασφάλειας στην πολιτεία Delta το δεύτερο τρίμηνο του 2025 ήταν οι εγκληματικές δραστηριότητες και οι συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων αιρετικών συμμοριών, με  την LGA Port Harcourt να καταγράφει τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων.  Ειδικά ως προς την εγκληματική βία η έκθεση κατέγραψε ότι η οργανωμένη εγκληματική βία, συμπεριλαμβανομένων των απαγωγών και της πειρατείας στη θάλασσα, παρέμεινε μείζον ζήτημα ασφάλειας κατά τη διάρκεια του τριμήνου, οδηγώντας σε πολλαπλές απώλειες ζωών.

 

Kατά τη διάρκεια του τριμήνου κλιμακώθηκαν και οι πολιτικές εντάσεις στην πολιτεία Rivers έπειτα από την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης από τον Πρόεδρο και την αναστολή καθηκόντων του εκλεγμένου κυβερνήτη τον Μάρτιο του 2025. Αυτό προκάλεσε μια σειρά διαδηλώσεων σε όλη την Πολιτεία. Τον Απρίλιο, εκατοντάδες υποστηρικτές του κυβερνήτη που είχε τεθεί σε αναστολή φέρεται να πραγματοποίησαν πορεία στο Port Harcourt, απαιτώντας την αποκατάστασή του και κρατώντας πλακάτ με διάφορα συνθήματα. Τον ίδιο μήνα, μια ομάδα γυναικών πραγματοποίησε πορεία προς το Κυβερνητικό Μέγαρο στο Port Harcourt, διαμαρτυρόμενη τόσο για την αναστολή του κυβερνήτη όσο και για την επιβολή του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, χαρακτηρίζοντας την απόφαση αντισυνταγματική και καλώντας πρώην προέδρους να παρέμβουν και να αποκαταστήσουν τη δημοκρατική διακυβέρνηση. Τον Ιούνιο, τραμπούκοι φέρεται να επιτέθηκαν στον Μοναδικό Διαχειριστή του Ahoada East LGA, τον οποίο χτύπησαν με ματσέτες, τον ανάγκασαν να υπογράψει επιστολή παραίτησης και κατάσχεσαν το τηλέφωνό του^[34].

 

Σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της βάσης δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων γεγονότων πολιτικής βίας και διαμαρτυρίας σε παγκόσμια κλίμακα, στην πολιτεία Rivers, κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας αναφοράς τις 26/09/2025), καταγράφηκαν 57 περιστατικά πολιτικής βίας (“political violence”, που περιλαμβάνει περιστατικά βίας κατά αμάχων, εκρήξεις/απομακρυσμένη βία, μάχες, εξεγέρσεις και διαμαρτυρίες), από τα οποία προκλήθηκαν 63 θάνατοι^[35].

 

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης και δεν διαφαίνεται ότι ο αιτητής να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του στην περιοχή. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, υγιής, με ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο, πλήρως ικανός προς εργασία και χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.

  

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για δέουσα έρευνα. 

 

Οι Καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, προέβησαν στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.  Κατά συνέπεια, ο ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου, απορρίπτεται στο σύνολό τους.

 

Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του  δυνάμει του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την ΚΔΠ 145/2025, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική  μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια σε όλα τα στάδια και υπήρξε επαρκής αιτιολόγηση της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή. 

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.