ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Ν.Α.87/25
10 Οκτωβρίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ.1 ΤΟΥ 2003 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 έως 2024 (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ: A.B.
Αιτητής
...................................................................................................................
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
Μ. Βασιλείου (κα) για Μ. Φιλίππου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Π. Χαραλάμπους (κος) παρών για διερμηνεία από την Αγγλική στην Ελληνική και αντίστροφα.
L. Wahedi (κα) παρούσα για διερμηνεία από Farsi στην Αγγλική και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα αίτηση ημερομηνίας 16/05/25 ο Αιτητής αιτείται παροχή δωρεάν νομικής αρωγής για να χειριστεί την προσφυγή την οποία ήδη έχει καταχωρήσει, κατά της απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Με οδηγίες του Δικαστηρίου κατατέθηκε γραπτό σημείωμα από τον Γενικό Εισαγγελέα που καταγράφει τα κατωτέρω γεγονότα της παρούσας υπόθεσης:
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 06/02/23, στις 25/10/24 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του και στις 07/01/25 εκδόθηκε η σχετική έκθεση/εισήγηση. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 14/01/2025, αποφασίζοντας παράλληλα την επιστροφή του Αιτητή στο Ιράν, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της προσφυγής με αριθμό 494/25.
Κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας αίτησης, ο Αιτητής απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα του Δικαστηρίου επανέλαβε στην ουσία το βασικό πυρήνα του αιτήματός του. Η δε εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα, εισηγήθηκε μέσω του Γραπτού Σημειώματος και κατά την ενώπιον μου διαδικασία ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Νόμου.
To Άρθρο 6Β των περί Νομικής Αρωγής Νόμων του 2002 έως 2024 (Ν. 165(I)/2002) προβλέπει, μεταξύ άλλων και στην έκταση που μας ενδιαφέρει, τα ακόλουθα:
«Νομική αρωγή σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας
6Β. (1) [...]
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -
(α) Kατά δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, ή
(β) [...]
υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
(αα) Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο∙ και
(ββ) κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου, η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας:
Νοείται ότι οι διατάξεις της παραγράφου (ββ) εφαρμόζονται χωρίς να περιορίζουν αυθαίρετα την παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη.».
(ο τονισμός δικός μου)
Ο Αιτητής καταχώρησε προσφυγή κατά της δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, περίπτωση που καλύπτεται από τις πιο πάνω πρόνοιες του Νόμου, νοουμένου ότι η προσφυγή, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Δίδεται δηλαδή ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιον του στοιχεία, η προσφυγή του Αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας (Βλέπε Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.23/2010,Farshad Khamsen, ημερ. 14/10/2010).
Το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη του το δικαίωμα του Αιτητή να ακουστεί στη βάση του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά θα πρέπει περαιτέρω να εξετάσει την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιον του χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας. (Βλέπε Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.10/2010, Αlali Abdulhamid, ημερ.06/05/2010, Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.25/2010, Antonia Adahor, ημερ.13/12/2010).
Περαιτέρω το Δικαστήριο κατά την εξέταση των ισχυρισμών του Αιτητή στα πλαίσια νομικής αρωγής προβαίνει σε εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης, χωρίς να αποφασίσει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής του. Ούτε το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, επηρεάζει την τελική έκβαση της προσφυγής του Αιτητή. (Βλέπε Yπoθ.Αρ. 278/09, Tamaga Durgo Man v. Δημοκρατίας, ημερ.15/07/2009 και Yπoθ.Αρ. 7/11 & 8/11, Nacira Baghour και Maged Amin Roud Gad Roud Gad, ημερ.28/03/2011).
Μετά από ενδελεχή μελέτη του Γραπτού Σημειώματος του Γενικού Εισαγγελέα τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου, τα πρακτικά συνέντευξης του Αιτητή, την εισηγητική έκθεση του λειτουργού, την απόφαση του Προϊσταμένου και γενικά το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτουν τα ακόλουθα:
- Ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε το 1981, κατάγεται από την Τεχεράνη, περιοχή Tarasht, όπου και ζούσε μέχρι τον Νοέμβριο του 2022 που εγκατέλειψε το Ιράν. Είναι μουσουλμάνος, άγαμος, άτεκνος, υγιής, απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με κατεύθυνση σπουδών τους υπολογιστές. Αναφορικά με το επάγγελμά του, δήλωσε ότι από το 2015 ήταν οδηγός διευθυντών ενός κυβερνητικού οργανισμού, ονόματι «Miras-e Farhangi». Η πατρική του οικογένεια αποτελείται από τους γονείς του και δύο μικρότερους αδερφούς, όλοι τους διαμένοντες στη χώρα καταγωγής του. Ομιλεί Φαρσί και λίγα αγγλικά.
- Με την αίτηση του για διεθνή προστασία ισχυρίστηκε πως εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του εξαιτίας όλων αυτών που συνέβησαν και επειδή το σπίτι του ήταν πολύ κοντά στις ένοπλες δυνάμεις. Μια μέρα είδε δύο άτομα, έναν άντρα και μια γυναίκα, να προσπαθούν να ξεφύγουν από τους φύλακες και για να τους βοηθήσει τους έβαλε στο αυτοκίνητό του. Όμως, εκεί υπήρχαν πολλές κάμερες και μάλλον κατέγραψαν τον αριθμό του αυτοκινήτου του. Έτσι, αποφάσισε να φύγει, επειδή στο Ιράν σκοτώνουν χωρίς λόγο (ερυθρό 1 ως το σχετικό Σημείωμα Δημοκρατίας στο εξής ΣΔ).
- Κατά την προσωπική του συνέντευξη επανέλαβε τους ισχυρισμούς του. Ανέφερε ότι εργαζόταν ως οδηγός σε έναν κυβερνητικό οργανισμό και το σπίτι του βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το στρατιωτικό γραφείο. Ένα απόγευμα που επέστρεφε στο σπίτι του από τη δουλειά, είδε ένα ζευγάρι, έναν άντρα και μια γυναίκα, που έτρεχαν να ξεφύγουν από τις διαδηλώσεις που γίνονταν στο κέντρο της πόλης. Όταν αποφάσισε να πάρει το αυτοκίνητό του, το ζευγάρι αυτό τον πλησίασε και τον παρακάλεσε να τους βοηθήσει γιατί κάποιοι τους παρακολουθούσαν. Τότε ο Αιτητής τους έβαλε στο αυτοκίνητό του και έφυγαν. Πρόσθεσε ότι πριν από μια βδομάδα παρόμοιο περιστατικό είχε συμβεί και στον αδερφό του, όταν, ενώ βρίσκονταν στο σπίτι του αδερφού του με τους γονείς του, δύο αγόρια χτύπησαν την πόρτα του σπιτιού. Όταν άνοιξαν την πόρτα είδαν αυτά τα δύο αγόρια που ήταν φοιτητές και ήταν πολύ τρομαγμένα. Τα αγόρια αυτά μπήκαν στο σπίτι, όπου έμειναν για δύο ώρες, αλλά ξέχασαν να κλείσουν την πόρτα. Ήταν πολύ τρομαγμένοι επειδή η αστυνομία προσπάθησε να τους σκοτώσει. Έπειτα, τους έβαλαν στο αυτοκίνητο, στο οποίο βρίσκονταν και ο πατέρας του, η μητέρα του και ο αδερφός του, και μετά από 2-3 ώρες διαδρομής τους κατέβασαν, επειδή άκουσαν ότι κάπου εκεί γινόταν μια διαδήλωση.
- Αναφορικά με το πρώτο περιστατικό, υποστήριξε ότι επειδή το σπίτι του βρισκόταν πολύ κοντά με τα στρατιωτικά γραφεία, όταν βοήθησε το ζευγάρι αυτό με το αυτοκίνητό του, οι κάμερες των στρατιωτικών γραφείων κατέγραψαν τις κινήσεις του. Όταν δε αντιλήφθηκε ότι υπήρχαν αυτές οι κάμερες ασφαλείας, κατέβασε αμέσως το ζευγάρι αυτό από το αυτοκίνητό του. Όμως, δεν γνώριζε ότι οι κάμερες αυτές είχαν ήδη καταγράψει τις κινήσεις του από τη στιγμή που το ζευγάρι αυτό μπήκε στο αυτοκίνητό του. Πρόσθεσε ακόμα ότι, αφού κατέβασε το ζευγάρι αυτό από το αυτοκίνητό του, το ίδιο βράδυ έφυγε από το Ιράν. Ανέφερε ότι κάποιοι μακρινοί του συγγενείς που συμμετείχαν σε διαδηλώσεις σκοτώθηκαν από την κυβέρνηση, ενώ οι αρχές μετά την αποχώρηση του συνεχίζουν να τον ψάχνουν (ερυθρό 52-53 ΣΔ).
- Τέλος, σχετικά με το μελλοντικό του φόβο, δήλωσε ότι θα τον σκοτώσουν, όπως σκότωσαν όσους συμμετείχαν σε διαδηλώσεις, καθώς ο ίδιος βοήθησε αυτό το ζευγάρι που συμμετείχε στις διαδηλώσεις να διαφύγει (ερυθρό 51 ΣΔ).
- Ο λειτουργός στο πλαίσιο της έκθεσης-εισήγησής του εντόπισε τέσσερις ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αναφορικά με τα προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή, ο δεύτερος σχετικά με το ότι ο Αιτητής και η οικογένειά του τον Νοέμβριο του 2022 βοήθησαν δύο φοιτητές να διαφύγουν από μια διαδήλωση, ο τρίτος σχετικά με το ότι ο ίδιος στις 25/11/22 βοήθησε ένα ζευγάρι να διαφύγει από μια διαδήλωση, το οποίο καταγράφηκε από κάμερες ασφαλείας των στρατιωτικών γραφείων και ο τέταρτος σχετικά με το ότι αφού έφυγε από το Ιράν, στρατιωτικοί πήγαν στο σπίτι του και τον έψαχναν. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, σε αντίθεση με τους άλλους τρεις, οι οποίοι απορρίφθηκαν.
- Ειδικότερα, αναφορικά με την εσωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ισχυρισμού, επισημάνθηκαν τα ακόλουθα ήτοι ότι ο Αιτητής: (α) δεν παρείχε λεπτομερείς δηλώσεις σχετικά με αυτούς τους δύο φοιτητές, όπως στοιχεία της ταυτότητάς τους, της εμφάνισής τους, ούτε ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά πότε ήρθαν αυτοί οι δύο φοιτητές σπίτι του, (β) δεν περιέγραψε επαρκώς και λεπτομερώς όσα ακολούθησαν της επίσκεψης αυτών των δύο φοιτητών στο σπίτι του, ούτε τα μέτρα προστασίας που πήραν για να μη γίνουν αντιληπτοί από την αστυνομία. Ο λειτουργός αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία ανέτρεξε σε πηγές πληροφόρησης που να μπορούν να επιβεβαιώσουν τα όσα ο Αιτητής περιέγραψε. Όμως, ελλείψει της εσωτερικής του αξιοπιστίας απέρριψε τους εν λόγω ισχυρισμούς.
- Όσον αφορά τον τρίτο ισχυρισμό επισημάνθηκαν τα ακόλουθα, ήτοι ότι ο Αιτητής: (α) δεν παρείχε συγκεκριμένες λεπτομέρειες ούτε για το ζευγάρι που ισχυρίστηκε ότι βοήθησε, ούτε για τη διαδήλωση, αρκούμενος σε γενικές και αόριστες αναφορές, (β) παρείχε γενικόλογες δηλώσεις αναφορικά με τις διαδηλώσεις στις οποίες συμμετείχε το ζευγάρι αυτό, (γ) δεν ήταν σε θέση να συνδέσει τη δράση του ζευγαριού αυτού με τις ισχυριζόμενες διαδηλώσεις, (δ) δεν προσδιόρισε το δικό του κίνητρο για να βοηθήσει το ζευγάρι αυτό, (ε) οι δηλώσεις του σχετικά με τις κάμερες ασφαλείας των στρατιωτικών γραφείων στερούνται αποδείξεων και βασίζονται σε εικασίες, χωρίς να είναι σε θέση να εξηγήσει τον τρόπο που έμαθε ότι οι κινήσεις του είχαν καταγραφεί από τις κάμερες ασφαλείας, (στ) οι δηλώσεις του σχετικά με το ότι η ταυτότητά του, ο τόπος διαμονής και εργασίας του ήταν γνωστός στις αρχές δεν κρίνονται επαρκείς και συγκεκριμένες, καθώς δεν ήταν σε θέση να περιγράψει πώς οι αρχές συνέδεσαν τον ίδιο με το περιστατικό αυτό, (ζ) ο χρονικός προσδιορισμός της αποχώρησής του από το Ιράν δημιουργεί αμφιβολίες, καθώς κληθείς να περιγράψει την χρονική αλληλουχία των γεγονότων, ο Αιτητής άλλαξε τις δηλώσεις του, αναφέροντας αρχικά ότι αμέσως μετά που βοήθησε το ζευγάρι αυτό, επικοινώνησε με την οικογένειά του, ενώ αργότερα ανέφερε ότι ζήτησε από έναν φίλο του να επικοινωνήσει με την οικογένειά του για να του ετοιμάσει το διαβατήριο και να φύγει από τη χώρα. Ο λειτουργός αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία ανέτρεξε σε πηγές πληροφόρησης που να μπορούν να επιβεβαιώσουν τα όσα ο Αιτητής περιέγραψε. Όμως, ελλείψει της εσωτερικής του αξιοπιστίας απέρριψε τους εν λόγω ισχυρισμούς.
- Όσον αφορά τον τέταρτο ισχυρισμό επισημάνθηκαν τα ακόλουθα, ήτοι ότι ο Αιτητής: (α) δεν μπόρεσε να παράσχει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το ποιος ακριβώς ήρθε στο σπίτι του για να τον ψάξει, ούτε να περιγράψει τί ακριβώς συνέβη (β) δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά πότε ακριβώς οι άνθρωποι αυτοί πήγαν στο σπίτι του να τον ψάξουν, (γ) δεν παρείχε λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη δική του αντίδραση στην πληροφορία ότι τον έψαχναν, ούτε ανέφερε τα μέτρα που αναμένεται να πήρε μετά από αυτό το συμβάν. Ο λειτουργός αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία ανέτρεξε σε πηγές πληροφόρησης που να μπορούν να επιβεβαιώσουν τα όσα ο Αιτητής περιέγραψε. Όμως, ελλείψει της εσωτερικής του αξιοπιστίας απέρριψε τους εν λόγω ισχυρισμούς (ερυθρά 96-107 ΣΔ).
- Κατά το στάδιο της αξιολόγησης του κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, εξετάζοντας τις συνθήκες που επικρατούν στην Τεχεράνη του Ιράν, έκρινε ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι αν ο Αιτητής επιστρέψει εκεί θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω της κατάστασης ασφαλείας. (ερυθρά 93-95 ΣΔ). Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, έκρινε ότι ο Αιτητής δε μπορεί να υπαχθεί στο καθεστώς του πρόσφυγα ούτε στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα της συνέντευξης του Αιτητή, ο λειτουργός ακολούθησε τη νενομισμένη διαδικασία καθοδηγούμενος από τις καθορισμένες οδηγίες που προβλέπονται στη Νομοθεσία και στα σχετικά εγχειρίδια της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο. Ο Αιτητής ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό για τη διαδικασία της συνέντευξης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, το δικαίωμα πρόσβασης στην έκθεση, καθώς και για το δικαίωμα προσφυγής του στο Δικαστήριο – το οποίο και άσκησε μέσω καταχώρησης προσφυγής του. Κατά την συνέντευξη του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις. Τηρήθηκε η νενομισμένη διαδικασία και του παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα σε γλώσσα κατανοητή σε αυτόν. Επομένως, η διαδικασία που ακολουθήθηκε και η διαδικασία της συνέντευξης ήτο σε πλήρη σύμπνοια με το Άρθρο 13 & 13Α του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000). Με την σχετική έκθεση/εισήγηση του κατέληξε ότι δεν διαπιστώνεται βάσιμος φόβος δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, ούτε ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής, λαμβάνοντας υπόψη το αποδεκτό μέρος της ιστορίας του, την επικρατούσα κατάσταση στη χώρα του.
Καταλήγω, λοιπόν, ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία διερευνήθηκε ενδελεχώς και εκτεταμένα από τον λειτουργό-χειριστή της υπόθεσης σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και δεν έχει καταδειχθεί στα πλαίσια δικαστικού ελέγχου για την έγκριση αίτησης για Νομική Αρωγή, να υπάρχει πιθανότητα επιτυχίας της προσφυγής του Αιτητή.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Ενόψει της κατάληξης μου, παρέλκει η εξέταση της οικονομικής δυνατότητας του Αιτητή να ανταπεξέλθει στα έξοδα της προσφυγής που έχει ήδη καταχωρήσει.
Το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης δεν επηρεάζει την έκβαση της προσφυγής και ο Αιτητής διατηρεί το δικαίωμα να προωθήσει την προσφυγή του με δικά του έξοδα.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο