ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση αρ.2777/24
26 Νοεμβρίου 2025
[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Τ. J.
Αιτητής
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση
Κ.κ. Ν. Λοΐζου & Χ. Χριστούδιας, δικηγόροι για τον αιτητή
Κα Χ. Δημητρίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή ο αιτητής αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημ.09/07/24, η οποία κοινοποιήθηκε αυθημερόν, δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτησή διεθνούς προστασίας, ως άκυρης και στερούμενης νομικού αποτελέσματος.
Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους καθ' ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου που κατατέθηκε στα πλαίσια των διευκρινήσεων, ο αιτητής κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μέσω κατεχομένων στις 21/10/21 και υπέβαλε την επίδικη αίτηση διεθνούς προστασίας στις 16/11/21 (ερ.1-3, 35).
Στις 04/05/24 διεξήχθη συνέντευξη με τον αιτητή από την Υπηρεσία προς εξέταση του αιτήματός ασύλου, όπου του δόθηκε η ευκαιρία, μέσα από σχετικές ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, να εκθέσει τους λόγους στους οποίους στηρίζει το αίτημα του (ερ.30-35). Μετά το πέρας της συνέντευξης ετοιμάστηκε σχετική Έκθεση- Εισήγηση και στις 25/06/24 η αίτηση διεθνή προστασία απορρίφθηκε (ερ.45-53).
Ετοιμάστηκε επιστολή ενημέρωσης του αιτητή για την απόφαση της Υπηρεσίας, η οποία του δόθηκε διά χειρός στις 09/07/24 στην μητρική του γλώσσα (ερ.55, 3).
Στην επίδικη αίτηση ο αιτητής καταγράφει ότι μετά τον θάνατο του πατέρα του το 2015 ο νεαρότερος αδελφός του πατέρα του ήθελε να παντρευτεί την μητέρα του (αιτητή), αυτή αρνήθηκε, και τότε ο θείος του αιτητή σφετερίστηκε όλη την κληρονομητέα περιουσία του πατέρα του (αιτητή) και τους άφησε άστεγους. Ως αναφέρει, όταν ο θείος του πετούσε τα υπάρχοντα τους από το σπίτι είχαν διαμάχη και ο αιτητής έσπασε το πόδι του, όμως ένας παραδοσιακός ιατρός τον βοήθησε να ορθοποδήσει. Ο αιτητής τότε ικέτευε για φαγητό και χρήματα και τελικά εργοδοτήθηκε στο Freetown ως καθαριστής υαλοπινάκων για δύο χρόνια σε εκκλησία, όπου και τον βοήθησαν να έρθει στην Κύπρο και να ζητήσει διεθνή προστασία.
Στη συνέντευξη ανέφερε ότι γεννήθηκε σε χωρίο της Ανατολικής Επαρχίας της Σιέρρα Λεόνε και μετοίκησε, μαζί με την μητέρα και την αδελφή του, στο Freetown το 2018, όπου και δούλευε ως καθαριστής σε εκκλησία από το 2019, μέχρι που έφυγε από τη χώρα. Ο πατέρας του απεβίωσε λόγω προβλημάτων υγείας το 2015 και ο αιτητής έχει μια ανήλικη αδελφή, που μένει με την μητέρα του στο Freetown, με τους οποίους επικοινωνεί.
Καλούμενος να παραθέσει τους λόγους που έφυγε από τη χώρα καταγωγής ο αιτητής επανέλαβε κατ’ ουσία τα όσα είχε καταγράψει στην επίδικη αίτηση (βλ. πιο πάνω), επί των οποίων πρόσθεσε ότι έφυγε από τη χώρα για μια «καλύτερη ζωή, υπό την έννοια των καλύτερων ευκαιριών και γενικής ασφάλειας» (ερ.31 – Χ1). Ερωτώμενος σχετικά ο αιτητής διευκρίνισε ότι, παρόλο που θα ήταν ασφαλές να συνεχίσει να διαμένει στην πόλη Freetown και θα ήταν ασφαλές γι’ αυτόν να επιστρέψει, «κάποιος τον συμβούλευσε να μετοικήσει σε ευρωπαϊκή χώρα» (ερ.31 – Χ9, Χ5). Ερωτώμενος κατά πόσο συνέβη κάτι στον ίδιο και την οικογένεια του μετά τον κατ’ ισχυρισμό διωγμό τους από το σπίτι τους από τον θείο του το 2015 ο αιτητής ανέφερε πως όχι, όμως δεν μπορούν να επιστρέψουν στη γενέτειρα τους έκτοτε.
Οι καθ’ ων η αίτηση, εξετάζοντας τα λεγόμενα του αιτητή στην αίτηση και τη συνέντευξη, κατέταξαν αυτούς στους ακόλουθους ουσιώδεις ισχυρισμούς.
1. Ταυτότητα, χώρα καταγωγής, προφίλ και τόπος διαμονής του αιτητή
2. Για λόγους εκπαιδευτικού και οικονομικού περιεχομένου
Οι καθ’ ων η αίτηση αποδέχθηκαν άπαντες τους ως άνω ισχυρισμούς.
Κατά την αξιολόγηση κινδύνου επί τη βάσει των ως άνω αποδεκτών ισχυρισμών, κατόπιν ανασκόπησης της γενικής κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής (Freetown), οι καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι, δεδομένου και του προφίλ του αιτητή, δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα να εκτεθεί σε κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης κατά την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής.
Συνεπεία των ως άνω η επίδικη αίτηση απορρίφθηκε ως αβάσιμη και εκδόθηκε απόφαση επιστροφής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του.
Κατά τις διευκρινήσεις οι συνήγοροι του αιτητή απέσυραν ρητά τους λοιπούς νομικούς ισχυρισμούς, προωθώντας μόνο τον ισχυρισμό περί μη δέουσας έρευνας.
Οι καθ' ων η αίτηση αντέταξαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, λήφθηκαν υπόψη και αξιολογήθηκαν άπαντες οι ισχυρισμοί της αιτητή, είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και ορθή επί της ουσίας αυτής, ζητώντας γι’ αυτό απόρριψη της προσφυγής.
Δεδομένου ότι οι ως άνω μόνοι προωθούμενοι από τον αιτητή ισχυρισμοί συμπλέκονται άρρηκτα με την επί της ουσίας ορθότητα της επίδικης απόφασης, προχωρώ λοιπών με επί της ουσίας εξέταση της, εξ υπαρχής και επί όλων των ενώπιον μου στοιχείων, η οποία τελείται σε κάθε περίπτωση (βλ. και Ε.Δ.Δ.Δ.Π. Αρ.107/2023, Q. B. T. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημ.11/02/25).
Προχωρώ λοιπόν με αξιολόγηση των ενώπιον μου στοιχείων και ισχυρισμών.
Σημειώνω προτού προχωρήσω ότι, παρότι αυτά δεν καταγράφονται ρητά ως ξεχωριστός ισχυρισμός, τα όσα ανέφερε ο αιτητής περί οικογενειακών προβλημάτων με τον θείο του, ο οποίος ήθελε μετά τον θάνατο του πατέρα του να παντρευτεί την μητέρα του αιτητή και τελικά, κατόπιν άρνησης της προς τούτο, τους έδιωξε από το σπίτι, φαίνεται ότι έγιναν κι αυτά αποδεκτά, στα πλαίσια του 2ου ουσιώδους ισχυρισμού (βλ.ερ.49). Εξετάζοντας δε τα λεγόμενα του αιτητή επί τούτου θα συμφωνήσω με τους καθ’ ων η αίτηση ότι τα όσα αναφέρει, παρότι διατηρούν εσωτερική συνοχή και είναι εκ τούτου αποδεκτά ως αληθή, δεν αποκαλύπτουν πράξη δίωξης ή βλάβης, δεδομένου και του ότι ουδέν συνέβη στον αιτητή για 3 και πλέον χρόνια (από τότε που εκδιώχθηκαν με την μητέρα του από το σπίτι τους, από τον θείο του), μέχρι που αυτός έφυγε από τη χώρα, και, πολύ περισσότερο, αυτά δεν συνδέονται με λόγο δίωξης. Σημειώνω περαιτέρω ότι, νοούμενου ότι, ως ο ίδιος αναφέρει, ο πατέρας του απεβίωσε το 2015, όταν και άρχισαν τα προβλήματα με τον θείο του που περιγράφει, ο αιτητής δεν εξηγεί τι έγινε κατά τα τρία έτη (2015-2018) μέχρι που τελικά μετεγκατάθηκε με την μητέρα και αδελφή του στη Freetown. Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος ο αιτητής επιβεβαιώνει ρητώς (ερ.31 – Χ9) ότι ήταν ασφαλής καθ’ όλο τον χρόνο που διέμενε στο Freetown, από το 2018 μέχρι το 2021, που έφυγε από τη χώρα, και θα είναι ασφαλής κατά την επιστροφή του (ερ.31 – Χ9, Χ5).
Δεδομένων των ενώπιον μου στοιχείων ως ανωτέρω καταγράφονται, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα και τελική κατάληξη των καθ’ ων η αίτηση, ως περιέχεται στην επίδικη έκθεση που ετοίμασαν (ερ.46-48). Δεδομένης της αμιγώς οικονομικής φύσης των ενώπιον μου ισχυρισμών δεν θεωρώ ότι χρειάζεται να ειπωθούν πολλά. Ο αιτητής, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ιδίου, είναι αναμφισβήτητα οικονομικός μετανάστης. Ως και στο Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην παρ.62, λέγεται, «[μ]ετανάστης είναι το πρόσωπο που για λόγους διαφορετικούς από εκείνους που αναφέρονται στον ορισμό εγκαταλείπει οικειοθελώς τη χώρα του με σκοπό να εγκατασταθεί αλλού. Μπορεί δε να ωθείται από την επιθυμία για αλλαγή ή για περιπέτεια ή από οικογενειακούς ή άλλους προσωπικούς λόγους. Εάν ωθείται αποκλειστικά από οικονομικά κίνητρα, είναι οικονομικός μετανάστης και όχι πρόσφυγας.»
Ενόψει της ως άνω κατάληξη μου απομένει εδώ μια αποτίμηση της γενικής κατάστασης ασφαλείας στον τόπο διαμονής του (Freetown), σε επικαιροποιημένη βάση.
Σύμφωνα με στοιχεία που αντλήθηκαν από τη βάση δεδομένων του ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων περιστατικών ασφαλείας σε παγκόσμια κλίμακα, το τελευταίο έτος, ήτοι κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 13/04/24 έως 11/04/25, καταγράφηκαν στην πόλη Freetown, στη δυτική Σιέρρα Λεόνε, 8 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων δεν προέκυψε κανένας θάνατος, και τα οποία τα οποία κατατάσσονται ως ακολούθως: 5 διαμαρτυρίες (protests), 2 αναταραχές (riots) και 1 περιστατικό βίας κατά αμάχων.[1] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Freetown, σύμφωνα με εκτιμήσεις, υπολογίζεται περί το 1.3 εκατομμύρια κατοίκων.[2]
Είναι κατάληξη μου, αποτιμώντας τις ως άνω πληροφορίες, ότι δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στην περιοχή όπου διέμενε, και στην οποία εύλογα αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του στην περιοχή. Δεν μπορώ δε να εντοπίσω ιδιαίτερες περιστάσεις που επιτείνουν τον κίνδυνο ειδικώς για τον αιτητή σε σύγκρισή με τον γενικό πληθυσμό της περιοχής, στη βάση της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» και λαμβανομένης υπόψη της φύσεως των περιστατικών που καταγράφηκαν, ως εκτίθενται πιο πάνω [3] (βλ. και απόφαση ΔΕΕ, ημ.10/06/21, C-901/19, CF and DN).
Προς τα ως άνω λαμβάνω υπόψη και συνυπολογίζω ότι ο αιτητής είναι υγιής, ενήλικας, 27 ετών σήμερα, έζησε για 3 έτη και εργαζόταν στη Freetown προτού φύγει από τη χώρα καταγωγής (χωρίς να αντιμετωπίσει, ως ο ίδιος ανέφερε, κάποιο πρόβλημα), τα οποία και επιτρέπουν να θεωρηθεί ότι, παρότι δεν διατηρεί σήμερα οικογενειακό δίκτυο εκεί (έχει ωστόσο φίλους, με τους οποίους επικοινωνεί – ερ.33 – Χ3), θα έχει μια, έστω υποτυπώδη, στήριξη και, δεδομένου ότι διαθέτει τα κατάλληλα μέσα, εν καιρώ, θα μπορέσει εν τέλει να βιοποριστεί και να εξασφαλίσει στέγαση, παρά όποιες αντιξοότητες αντιμετωπίσει.
Έπεται λοιπόν ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει βάσιμο φόβο «καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων» αλλά και ότι δεν υφίστανται «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται στα αρ.3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Δεν έχω δε εντοπίσει στοιχεία εκ των οποίων να δεικνύεται, δεδομένων των όσων πιο πάνω αναφέρω, ότι επιστροφή του αιτητή στη χώρα καταγωγής είναι αντίθετη με την εκ του αρ.3 της ΕΣΔΑ αρχή της μη επαναπροώθησης.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €1000 υπέρ των καθ’ ων η αίτηση.
Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Select Specific Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions-Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: Past year of ACLED data (13/04/2024-11/04/2025), REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone, ADMIN: Western, LOCATION: Freetown), (assessed on 16/04/2025)
[2] Macro Trends, Africa: Sierra Leone: Freetown, https://www.macrotrends.net/global-metrics/cities/22445/freetown/population (16/04/2025)
[3] Εγχειρίδιο EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική ανάλυση, σελ.26-28, διαθέσιμο εδώ: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο