ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

                                                                       

                                                                            Υπόθεση αρ. 2961/2023

                                   

20 Νοεμβρίου 2025

 

[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

                          Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

                                    A. C. U.

                                                                                                                                                                                                                                             Αιτητής

Και

 

                 Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

 

 

                                                                                       Καθ’ ων η αίτηση

                                                                                                                          

Τζ. Μπετίτο (κος) για Πιερίδης & Πιερίδης, Δικηγόροι για Αιτητή

 

Α. Φιλίππου (κος), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:   Με την προσφυγή του ο Αιτητής, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 24/07/2023, η οποία του κοινοποιήθηκε στις 04/08/2023 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτησή του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως παράνομης, άκυρης και στερούμενης οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου που κατατέθηκε στα πλαίσια των Διευκρινίσεων της παρούσας προσφυγής ως Τεκμήριο 1, ο Αιτητής είναι ενήλικας από τη Νιγηρία και στις 21/04/2023 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 19/07/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Ακολούθως, στις 24/07/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη του Αιτητή και την ίδια ημέρα, ο εξουσιοδοτημένος λειτουργός από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου αποφάσισε όπως απορριφθεί η αίτηση διεθνούς προστασίας του Αιτητή. Στις 04/08/2023 η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς τον Αιτητή σχετικά με την απόρριψη του αιτήματός του. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή αυθημερόν.

Στη συνέχεια, ο Αιτητής καταχώρισε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

Ο συνήγορος του Αιτητή στα πλαίσια της προσφυγής και της γραπτής αγόρευσης, προώθησε διάφορους λόγους ακύρωσης προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης, τους οποίους εν τέλει εγκατέλειψε κατά το στάδιο των διευκρινίσεων και διατήρησε μόνο το λόγο ακύρωσης που αφορά την μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας. Ενόψει των δηλώσεων του ευπαίδευτου συνηγόρου του Αιτητή, όλοι οι λόγοι ακύρωσης ως καταγράφονται στην προσφυγή, πέραν από το λόγο ακύρωσης που αφορά τη μη δέουσα έρευνα εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση, αποσύρονται και απορρίπτονται.

Οι Καθ’ ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ’ όλα νόμιμη, λήφθηκε κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ’ ων η αίτηση, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και απορρίπτουν τους προωθούμενους ισχυρισμούς ως νόμω και ουσία αβάσιμους.

Θα προχωρήσω να εξετάσω τον λόγο ακύρωσης που διατήρησε ο συνήγορος του Αιτητή, ήτοι τον ισχυρισμό περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση.

Κατά πάγια νομολογία, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ’ αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).

Στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί του Αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.

Κατά την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή έκαψαν το σπίτι του και δολοφόνησαν τον πατέρα του λόγω του ότι ο τελευταίος ήταν μέλος ομάδας της Biafra. (βλ. ερυθρό 1 του Δ.Φ.).

 

Στο πλαίσιο της προσωπικής του συνέντευξης, o Αιτητής δήλωσε ως τόπο καταγωγής την πόλη Aba της πολιτείας Abia και ως τελευταίο τόπο διαμονής του την πολιτεία Imo, όπου διέμεινε δύο χρόνια πριν την αναχώρησή του από τη Νιγηρία. Ως προς την οικογένειά του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας του απεβίωσε και εν ζωή βρίσκονται η μητέρα του και τα τέσσερα αδέρφια του. Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι πτυχιούχος μηχανολόγος μηχανικός και εργάστηκε για εννέα μήνες σε ξενοδοχείο. (βλ. ερυθρά 23-21 του Δ.Φ.).

 

Ως προς τους λόγους για τους οποίους φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι μετά τη δολοφονία του πατέρα του τον Αύγουστο του 2017, δέχθηκε απειλές από την νιγηριανή αστυνομία, επειδή ο ίδιος υπήρξε μάρτυρας στη δολοφονία. Αναφορικά με το περιστατικό δολοφονίας του πατέρα του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι έγινε στην περιοχή Alaogi της πολιτείας Abia κατά τη διάρκεια διαδήλωσης για την Biafra, την οποία προσπάθησε να καταστείλει η αστυνομία με πυροβολισμούς και στην οποία σκοτώθηκαν είκοσι άτομα. Δεν κατήγγειλε το περιστατικό, καθότι ως μέλος του IPOB θα τον συλλάμβαναν.

 

Κατόπιν διευκρινιστικών ερωτήσεων, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του υπήρξε μέλος της Biafra, όπως επίσης και η μητέρα του, ο αδερφός του και ο ίδιος από τον Μάρτιο του 2001. Ερωτηθείς για τη δράση του ως μέλος της Biafra, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι συγκέντρωνε εισφορές για να στηρίξει με τροφή, στέγη και χρήματα τα άτομα που έχουν ανάγκη. Πρόσθεσε πως η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την ομάδα των Biafra ως τρομοκρατική οργάνωση.

 

Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι οι απειλές συνεχίστηκαν μέχρι το 2023 και στις 10 Ιανουαρίου του 2023 βομβάρδισαν την οικία του. Ως προς το εν λόγω περιστατικό, ο Αιτητής δήλωσε ότι ξεκίνησε να κτίζει την οικία του ενόσω βρισκόταν στη Νιγηρία και με χρήματα τα οποία συγκέντρωσε στη Δημοκρατία κατάφερε να ολοκληρώσει την οικοδόμησή του σπιτιού του με τη βοήθεια της μητέρας και του αδερφού του. Δήλωσε ότι η αστυνομία είχε πληροφορίες ότι θα επέστρεφε στη Νιγηρία και λόγω αυτού προέβη στον βομβαρδισμό της οικίας του. Ως προς τις απειλές, ο Αιτητής διευκρίνισε ότι απείλησαν την οικογένειά του για να μην κινηθούν νομικά για το περιστατικό δολοφονίας του πατέρα του από αστυνομικό και απείλησαν είτε να τον σκοτώσουν ή να τον φυλακίσουν, τόσο επειδή υπήρξε μάρτυρας της δολοφονίας όσο και λόγω του ότι είναι μέλος του IPOB.

 

Σχετικά με τον αδερφό του, μέλος επίσης της Biafra, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2019 και κρατήθηκε μέχρι τον Νοέμβριο επειδή η μπλούζα του είχε εκτυπωμένη τη σημαία της Biafra. Ερωτηθείς τι φοβάται σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του, ο Αιτητής απάντησε ότι δεν γνωρίζει και ότι με βάση τις απειλές που λαμβάνει, τον απειλεί η Νιγηριανή αστυνομία ότι θα τον φυλακίσει.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τις δηλώσεις του Αιτητή, κατά το στάδιο της συνέντευξής του, σχημάτισε τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, έναν αναφορικά με την υπηκοότητα, τον τόπο καταγωγής και τόπο τελευταίας διαμονής του, έναν δεύτερο σχετικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι είναι μέλος της ομάδας IPOB και τέλος έναν τρίτο σχετικά με τις ισχυριζόμενες απειλές από την αστυνομία της Νιγηρίας λόγω της εμπλοκής του στην οργάνωση IPOB.

Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε αποδεκτός αφού οι δηλώσεις του Αιτητή κρίθηκαν ως σαφείς και συνεκτικές, επιβεβαιώθηκαν δε από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο ισχυρισμό, ήτοι ότι ο Αιτητής είναι μέλος της ομάδας IPOB, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και ικανοποιητικές πληροφορίες. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στο σκοπό της οργάνωσης IPOB, την επιθυμία τους για ελευθερία και ανεξαρτησία της Biafra και γνώριζε βασικές πληροφορίες για την οργάνωση, όπως τον ηγέτη και τα σύμβολά της, ενώ αναφέρθηκε στις δραστηριότητές του ως μέλος, μαζεύοντας συνεισφορές με σκοπό τη στήριξη ατόμων που βρίσκονταν σε οικονομική δυσχέρεια. Ανέφερε επίσης ότι ο ίδιος ήταν μέλος από μικρός στην οργάνωση (από τον Μάρτιο του 2001) όλη η οικογένειά του υπήρξαν μέλη, και ο πατέρας του ήταν βοηθός γραμματέα της οργάνωσης. Ο Αιτητής αναφέρθηκε επίσης στον αδερφό του, τον οποίο συνέλαβαν οι αρχές το 2019 όταν ήταν φοιτητής επειδή φορούσε μπλουζάκι που έγραφε Biafra και απεικόνιζε τη σημαία της οργάνωσης.

Σε ό,τι αφορά την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε ενδελεχή έρευνα και παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, αναφορικά με την Biafra, το κίνημα IPOB, τη δράση του, καθώς και την αντιμετώπισή του από τις αρχές της Νιγηρίας. Ο λειτουργός καταλήγει πως ο Αιτητής υπήρξε σαφής και συνεκτικός στις δηλώσεις του, οι οποίες συνάδουν με τις πληροφορίες από εξωτερικές πηγές και ως εκ τούτου έκανε αποδεκτό τον εν λόγω ουσιώδη ισχυρισμό.

Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι τις κατ’ ισχυρισμό απειλές που λαμβάνει ο Αιτητής από την αστυνομία της Νιγηρίας λόγω της εμπλοκής του στην οργάνωση ΙΡΟΒ και τον επακόλουθο φόβο σύλληψής του σε περίπτωση επιστροφής του, ο αρμόδιος λειτουργός επεσήμανε στην εισηγητική του έκθεση ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του. Ειδικότερα, κληθείς να δώσει περαιτέρω πληροφορίες για τα γεγονότα της διαδήλωσης στην οποία κατ’ ισχυρισμό σκοτώθηκε ο πατέρας του, ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις, ασάφειες και αοριστίες. Συγκεκριμένα, ως τονίζει ο αρμόδιος λειτουργός, ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει τι ακριβώς είχε συμβεί στη διαδήλωση, αναφέροντας ότι η αστυνομία άρχισε να πυροβολεί και σκοτώθηκαν είκοσι άτομα. Ούτε για το χώρο στον οποίο έλαβε χώρα η διαδήλωση ο Αιτητής έδωσε επαρκείς πληροφορίες, καθώς ούτε για το σκοπό διεξαγωγής της. Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η αστυνομία εξακολουθεί να τον αναζητεί, αναφέροντας ότι τον Ιανουάριο του 2023 βομβάρδισαν την οικία του, επειδή πληροφορήθηκαν ότι θα επιστρέψει στη Νιγηρία. Ο λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει τους ισχυρισμούς του, αφού ανάφερε αόριστα ότι είχαν πληροφορηθεί ότι θα επιστρέψει πίσω επειδή είχε ολοκληρωθεί το κτίσιμο του σπιτιού του.  Ως επισημαίνει ο αρμόδιος λειτουργός, ο αιτητής γενικόλογα επίσης ανέφερε ότι εξακολουθούν να τον αναζητούν και δέχεται απειλητικά τηλεφωνήματα, χωρίς να είναι σε θέση να τεκμηριώσει ποιος του τηλεφωνεί και για ποιο λόγο. Ο λειτουργός έκρινε ότι υπήρχε έλλειψη ευλογοφάνειας στα λεγόμενα του Αιτητή, καθότι ισχυρίστηκε ότι έξι χρόνια μετά το περιστατικό που έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 2017 η νιγηριανή αστυνομία εξακολουθεί να τον αναζητά. Κληθείς να εξηγήσει, απάντησε αόριστα ότι πιθανόν να μην θέλουν η υπόθεση να βγει στην επιφάνεια.

Κατά την αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός σημείωσε ότι λόγω της ιδιωτικής φύσης του περιστατικού, δεν υπάρχουν βάσιμες πηγές πληροφόρησης που να επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό του Αιτητή περί προσωπικών απειλών από τη νιγηριανή αστυνομία. Λαμβάνοντας υπόψη τις ασάφειες και την έλλειψη επαρκών πληροφοριών στο αφήγημα του Αιτητή, ο ανωτέρω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση κινδύνου στη βάση των αποδεκτών ουσιωδών ισχυρισμών (υπήκοος Νιγηρίας και μέλος της ομάδας IPOB). Στα πλαίσια της εν λόγω αξιολόγησης, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής πρόκειται για άτομο αυτόνομο, μορφωμένο, χωρίς θέματα υγείας. Εν συνεχεία προχώρησε σε έρευνα για την IPOB και τη μεταχείριση των μελών της από τις αρχές. Ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν διατρέχει κίνδυνο αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, αφού ήδη έχουν παρέλθει αρκετά χρόνια από τη συμμετοχή του ως ενεργό μέλος και δεν διετέλεσε υψηλόβαθμο μέλος με ηγετικό ή οργανωτικό ρόλο στην οργάνωση, αφού η δράση του περιοριζόταν σε βοήθεια μέσω εισφορών και εράνων στους φτωχούς. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα συναφή στοιχεία που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του Αιτητή και κατόπιν εξατομικευμένης εξέτασης του αιτήματός του, κατέληξε ότι δεν προέκυψε παρελθούσα δίωξη, αλλά ούτε και βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος μελλοντικής δίωξης του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη πολιτεία Imo, τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του. Περαιτέρω, κατόπιν έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo, διαπιστώθηκε ότι δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων, ως εκ τούτου δεν πιθανολογείται ότι ο Αιτητής, με την επιστροφή του εκεί, θα εκτεθεί σε κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Ενόψει των πιο πάνω ευρημάτων, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς, αφού στο πρόσωπό του δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου ήτοι την εθνικότητα την φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και το άρθρο 10 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Περαιτέρω, θεώρησε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπο του Αιτητή, καθότι δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης δυνάμει του άρθρου 15(α) και (β) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου). Επιπρόσθετα, η αρμόδια αρχή, στη βάση πληροφοριών αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στην πολιτεία Imo, έκρινε ότι ούτε και οι προϋποθέσεις για χορήγηση συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή συντρέχουν δυνάμει του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου).

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, διαπιστώνω ότι οι καθ΄ ων η αίτηση δεν έχουν προβεί σε επαρκή έρευνα. Συγκεκριμένα, παρατηρώ ότι ο αρμόδιος λειτουργός δεν προέβη σε αξιολόγηση του ισχυρισμού, περί του ότι ο αιτητής δέχεται απειλές γιατί υπήρξε μάρτυρας της δολοφονίας του πατέρα του.

 

Στη συγκεκριμένη ωστόσο έρευνα θα προβεί το παρόν Δικαστήριο βάσει και της παρεχόμενης εκ του Νόμου δικαιοδοσίας του.

 

Ανεξαρτήτως της ως άνω κατάληξής μου, θα προχωρήσω να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018).

 

Προχωρώντας τώρα στην αξιολόγηση του συνόλου των ενώπιον μου στοιχείων στη βάση και της εκ του Νόμου παρεχόμενης δικαιοδοσίας, αρχικά συντάσσομαι με το ότι ο πρώτος ισχυρισμός όσον αφορά τα στοιχεία του προσωπικού προφίλ, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ορθώς έγινε αποδεκτός από τους Καθ’ ων η αίτηση, αφού δεν έχουν προκύψει στοιχεία που να συνηγορούν υπέρ του αντιθέτου.

 

Συντάσσομαι επίσης και με την αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ήτοι ότι ο Αιτητής υπήρξε μέλος της ομάδας IPOB, καθότι ήταν σε θέση να απαντήσει σε βασικά ερωτήματα για την οργάνωση, τα οποία επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Ούτως ή άλλως, σε περίπτωση που ένας ισχυρισμός έχει κριθεί αποδεκτός, το Δικαστήριο δεν μπορεί να χειροτερεύσει την θέση του αιτούντος στη βάση της αρχής της απαγόρευσης της χειροτέρευσης της θέσης του διοικούμενου (βλ. σχετικά αποφάσεις του παρόντος Δικαστηρίου R E κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 7651/2021, 31/10/2024, G T ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 1441/2022, 9/7/2024).

 

Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, το Δικαστήριο τον διαφοροποιεί ως ακολούθως: ισχυριζόμενες απειλές του Αιτητή από τη νιγηριανή αστυνομία λόγω της εμπλοκής του στην οργάνωση IPOB και λόγω του ότι υπήρξε μάρτυρας στη δολοφονία του πατέρα του.

 

Λαμβάνοντας υπόψη τις δηλώσεις του Αιτητή, ως αυτές προβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι αυτός δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει την αξιοπιστία των δηλώσεων του γύρω από τις απειλές που έλαβε από την αστυνομία της Νιγηρίας λόγω της εμπλοκής του στην οργάνωση IPOB και λόγω του ότι υπήρξε μάρτυρας στη δολοφονία του πατέρα του. Θεωρώ ορθώς κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση ότι, τα όσα προέβαλε ο Αιτητής, έθεταν εύλογα εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των λεγομένων του, καθότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξής του, ενώ οι απαντήσεις του στερούνταν εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών και περιείχαν αρκετές ασάφειες και γενικότητες όσον αφορά  τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ότι διατρέχει. Παρατηρώ ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες για τη διαδήλωση στην οποία ισχυρίστηκε ότι συμμετείχε με τον πατέρα του και εξαιτίας της οποίας ακολούθησαν οι κατ’ ισχυρισμό απειλές. Επιπρόσθετα, δεν ήταν σε θέση να αποσαφηνίσει τις απειλές που έλαβε αναφέροντας αρχικά ότι ήθελαν να αποτρέψουν την οικογένειά του από το να κινηθεί εναντίον της αστυνομίας στο δικαστήριο και ακολούθως δήλωσε ότι λάμβανε ο ίδιος απειλές περί φυλάκισης και απειλές κατά της ζωής του. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει με ποιο τρόπο οι αρχές πληροφορήθηκαν ότι θα επέστρεφε στη Νιγηρία και βομβάρδισαν τη οικία του, ενώ δεν εξήγησε ικανοποιητικά για ποιο λόγο εξακολουθούν να τον απειλούν μετά την πάροδο έξι και πλέον χρόνων. Ο Αιτητής προέβαλε μη ευλογοφανώς ότι πιθανόν κάποιος τον παρακολουθεί και δίνει πληροφορίες στις αρχές. Ως εκ τούτου, ο υπό εξέταση ισχυρισμός κρίνεται ως εσωτερικά μη αξιόπιστος.

 

Ενόψει του πιο πάνω αποδεκτού ισχυρισμού του αιτητή περί του ότι υπήρξε μέλος της IPOB, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα αναφορικά με τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν τα άτομα που είναι μέλη οργανώσεων (IPOB και MASSOB) που στοχεύουν στην ανεξαρτησία της Biafra και κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν θα αντιμετώπιζαν όλα τα άτομα βάσιμο φόβο δίωξης. Για να κριθεί η βασιμότητα του φόβου δίωξης ενός αιτητή θα πρέπει να μεσολαβήσει εξατομικευμένη αξιολόγηση του που θα βασίζεται μεταξύ άλλων στο επίπεδο και στη φύση της συμμετοχής και την προβολή/έκθεση του Αιτητή[1].

 

Έκθεση της EUAA αναφέρει πως οι συνέπειες στις οποίες θα μπορούσαν να εκτεθούν άτομα υπό αυτό το προφίλ είναι τόσο σοβαρής φύσης που θα ισοδυναμούσε με δίωξη (π.χ. δολοφονίες, θανατική ποινή, αυθαίρετες συλλήψεις). Επισημαίνεται ωστόσο ότι δεν θα αντιμετωπίσουν όλα τα άτομα αυτού του προφίλ το επίπεδο του κινδύνου που απαιτείται για να στοιχειοθετηθεί βάσιμος φόβος δίωξης. Η ατομική εκτίμηση για το εάν υπάρχει εύλογος βαθμός ότι ένα άτομο θα αντιμετωπίσει δίωξη, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη περιστάσεις που επηρεάζουν τον κίνδυνο, όπως: το επίπεδο και η φύση της εμπλοκής στην οργάνωση και η προβολή ενός αιτητή (π.χ. υψηλό προφίλ, προηγούμενη σύλληψη, εμφάνιση σε μέσα ενημέρωσης, συμμετοχή σε συγκεντρώσεις ή εκδηλώσεις).^[2]

 

Η έκθεση του DFAT εκτιμά ότι, ως μέλη μιας απαγορευμένης οργάνωσης, τα μέλη της IPOB αντιμετωπίζουν κίνδυνο σύλληψης που πιθανόν να είναι υψηλότερος για όσους βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις. Τα απλά μέλη των IPOB, του MASSOB και άλλων αποσχιστικών ομάδων της Biafra που συμμετέχουν σε πολιτικές διαδηλώσεις ή συγκεντρώσεις αντιμετωπίζουν μέτριο κίνδυνο να υποστούν βία από τις κρατικές δυνάμεις ασφαλείας.^[3]

 

Προβαίνοντας σε ατομική εκτίμηση και αξιολογώντας το προφίλ και την ανάμειξη του Αιτητή στην IPOB διαπιστώνονται τα ακόλουθα: Όπως ο ίδιος ο Αιτητής δήλωσε, υπήρξε ένα απλό μέλος της ομάδας με περιορισμένα καθήκοντα, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι βοηθούσε με συνεισφορές και εράνους άτομα που χρειάζονταν οικονομική στήριξη. Χαρακτηριστικά ο ίδιος δήλωσε “I am just a member” και όταν ρωτήθηκε τι έκανε ως μέλος απάντησε “Not too much” (βλ. ερυθρό 19 του Δ.Φ.). Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε σε σύλληψή του από τις αρχές της χώρας του, γεγονός που καταδεικνύει έλλειψη προηγούμενης δίωξης. Επίσης, ο Αιτητής ήταν σε θέση να αναχωρήσει από τη χώρα του νόμιμα, με διαβατήριο που εξέδωσε, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρμόδιες αρχές της χώρα του. Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα προέβαλε ο Αιτητής σε συνδυασμό με τα ευρήματα από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης διαπιστώνεται πως παρόλο που έγινε αποδεκτός ο ισχυρισμός του Αιτητή περί συμμετοχής του στο IPOB και παρά τη γενικότερη αστάθεια που επικρατεί στις ανατολικές περιοχές της Νιγηρίας σε σχέση με τις αποσχιστικές ομάδες, ο Αιτητής πρόκειται για ένα χαμηλού προφίλ μέλος, χωρίς προηγούμενη σύλληψη στο ιστορικό του, χωρίς προβολή/έκθεση ή δράση και ως εκ τούτου διαφαίνεται ότι αυτός δεν ανήκει σε κατηγορίες προσώπων υψηλού κινδύνου που θα ενέπιπταν στους στόχους επιθέσεων από τις αρχές της Νιγηρίας.

 

Επομένως, ενόψει των ως έχουν αναφερθεί, το προφίλ ούτως ή άλλως του αιτητή δεν είναι τέτοιο, όπου θα υπήρχε οποιοσδήποτε κίνδυνος προς του πρόσωπο του σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία. Βάσει της ανωτέρω ανάλυσης, συντάσσομαι με την κατάληξη των Καθ’ ων η Αίτηση ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου για αναγνώρισή του Αιτητή ως πρόσφυγα.

 

Υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι ορθώς οι Καθ’ ων η αίτηση διαπίστωσαν, σύμφωνα και με τα πιο πάνω, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του Αιτητή ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο Αιτητής δεν τεκμηρίωσε κατά τρόπο κανένα απολύτως ισχυρισμό ο οποίος στοιχειοθετεί βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης, που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό του, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από τον Περί Προσφύγων Νόμο, καθότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Συνακόλουθα ο Αιτητής δεν επικαλέστηκε κανέναν ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων, εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας, για να του δοθεί συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α), (β) του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής  στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί στην πολιτεία Imo η οποία έχει γίνει δεκτό ότι αποτελεί τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του.

Σύμφωνα δε με το RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), μιας πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για την καταγραφή των συγκρούσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, η Νιγηρία εμπλέκεται σε δύο παράλληλες μη-διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και του Ισλαμικού Κράτους στην επαρχία της Δυτικής Αφρικής (ISWAP). Επιπλέον, υπάρχει μια μη-διεθνής ένοπλη σύρραξη μεταξύ ISWAP και Boko Haram^[4].

Όσον αφορά τη Πολιτεία Imo (Νιγηρία) παραθέτω αριθμητικά δεδομένα επί των περιστατικών ασφαλείας στη συγκεκριμένη περιοχή.  Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης τις 20/11/2025), καταγράφηκαν 91 περιστατικά πολιτικής βίας ("political violence", που περιλαμβάνει περιστατικά βίας κατά αμάχων, εκρήξεις/ απομακρυσμένη βία, μάχες, εξεγέρσεις και διαμαρτυρίες), από τα οποία προκλήθηκαν 157 θάνατοι.^[5]

 

Δεδομένου ότι ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo για το έτος 2022 (5,459,300 κάτοικοι)^[6] και για το έτος 2025 (6,013,800 κάτοικοι)^[7], καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι στην πολιτεία Imo επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων στα πλαίσια οιασδήποτε εσωτερικής και/ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης.

 

To ανωτέρω συμπέρασμα ενισχύεται και από το γεγονός ότι με βάσει το συγκριτικό χάρτη που αναφέρεται στο Σημείωμα Καθοδήγησης της EUAA για τη Νιγηρία το 2021, η πολιτεία Imo, εντάσσεται στις πολιτείες επί τις οποίες ένας άμαχος δεν αντιμετωπίζει πραγματικό κίνδυνο να επηρεαστεί κατά τα διαλαμβανόμενα του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ^[8], εν προκειμένω του άρθρου 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Κατά συνέπεια, η πολιτεία Imo, τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή και τόπος καταγωγής του, δεν φαίνεται να πλήττονται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας οι οποίες πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ως αυτό ερμηνεύθηκε νομολογιακά στις αποφάσεις C-465/07 - Elgafaji και C‑285/12 - Diakité του ΔΕΕ^[9]. Πέραν τούτου, λαμβάνοντας υπόψιν και το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, διαπιστώνω ότι απουσιάζουν ιδιαίτερες επιβαρυντικές περιστάσεις, δεδομένου ότι ο αιτητής συνιστά ενήλικα, υγιή, αρτιμελή άνδρα, διαθέτον μορφωτικό επίπεδο. Συμπερασματικά, δεν κρίνω ότι ανακύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα, τόσο τη νομιμότητα, όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή.

 

Εν τέλει, σημειώνεται ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, ασκώντας την εξουσία που του παρέχει το άρθρο12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000, έκδωσε την Κ.Δ.Π 145/2025, δυνάμει της οποίας η Νιγηρία περιλαμβάνεται στον κατάλογο των χωρών με τις ασφαλείς χώρες ιθαγένειας. Ο αιτητής στην παρούσα δεν έχει προβάλει οποιοδήποτε λόγο για να θεωρηθεί ότι η χώρα αυτή δεν είναι ασφαλής χώρα ιθαγένειας, στη βάση των όσων διαλαμβάνονται από το αρ.12Βτρις (6).

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με € 1000 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

 

 

 

 

                                                                        Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.