ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Αρ. Υπ. 2985/23

18 Νοεμβρίου 2025

[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ.ΔΔΔΠ]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

1.    V.C.U.(Μητέρα)

2.    T.C.O.(ανήλικος υιός)

Αιτητές

Και

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

Χρ. Παφίτη (κα) για Α. Λαζάρου, Δικηγόρος για την Αιτήτρια

Ειρ. Παραδεισιώτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ’ων η αίτηση

[Η Αιτήτρια παρούσα]

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, Δ ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτητές, οι οποίοι αποτελούν οικογένεια προσβάλλουν την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 14/07/2023, η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 12/07/2023, σύμφωνα με την οποία το αίτημά τους για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν άκυρη, παράνομη και στερημένη οπουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

 

Όπως προκύπτει από τα γεγονότα της αίτησης ακυρώσεως, την Ένσταση των Καθ' ων η αίτηση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο Α στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:

 

H Αιτήτρια 1 είναι ενήλικη γυναίκα, υπήκοος Νιγηρίας κάτοχος διαβατηρίου η οποία εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της στις 11/10/2021 μεταβαίνοντας στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου από όπου στη συνέχεια εισήλθε παράτυπα στις ελεγχόμενες από την Κυριακή Δημοκρατία περιοχές. Στις 07/12/2021 συμπλήρωσε και υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Ο Αιτητής αρ. 2 αποτελεί το ανήλικο τέκνο της Αιτήτριας 1 γεννηθείς 23/07/2022 στην Κυπριακή Δημοκρατία και για λογαριασμό του οποίου η Αιτήτρια αρ. 1 συμπλήρωσε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 23/07/2022 (ερυθ. 21 -20 δφ).

 

Στις 04/07/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στην Αιτήτρια αρ.1 από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο. Στις 12/07/2023 ο αρμόδιος λειτουργός συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος τους. Στις 14/07/2023 συγκεκριμένος λειτουργός, δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης.

 

Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία περιέχεται στην επιστολή ημερομηνίας 03/08/2023, μαζί με την αιτιολογία αυτής, παραλήφθηκε δια χειρός από την Αιτήτρια αρ. 1 αυθημερόν, θέτοντας την υπογραφή της αφού προηγουμένως της επεξηγήθηκε το περιεχόμενο της σε γλώσσα που κατανοεί πλήρως.

 

Εμπρόθεσμα οι Αιτητές καταχώρισαν την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου. 

 

Με την αίτηση ακυρώσεως η συνήγορος των Αιτητών προωθεί πλήθος λόγων ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης και επιπλέον επισυνάπτει ως παράρτημα Β σειρά εγγράφων, κατά παράβαση του Διαδικαστικού Κανονισμού περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2019 (3/19) το οποίο αποτελείται από αντίγραφο στρατιωτικής ταυτότητας, το οποίο φέρει τα στοιχεία της Αιτήτριας, αντίγραφο φωτογραφίας, στην οποία απεικονίζεται η ίδια με στρατιωτική ενδυμασία, βίντεο σε μορφή USB, όπου καταγράφονται περιστατικά ένοπλης βίας και επιθέσεων, αντίγραφα τεσσάρων φωτογραφιών, στις οποίες απεικονίζονται άνδρες και μία γυναίκα ένστολοι καθώς και γραπτό κείμενο, στο οποίο αναφέρεται ότι τα εικονιζόμενα πρόσωπα στις τέσσερις φωτογραφίες είναι στρατιώτες και ο διοικητής, οι οποίοι σκοτώθηκαν από την οργάνωση Islamic State West Africa Province (ISWAP) στην περιοχή Borno της Νιγηρίας.

 

Με τη γραπτή της αγόρευση, η συνήγορος των Αιτητών εγείρει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εξεδόθη χωρίς να έχει προηγηθεί δέουσα έρευνα εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση και ειδικότερα αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους αυτοί δεν μπορούν να επιστρέψουν στην χώρα καταγωγής τους. Προωθεί τον ισχυρισμό ότι δεν εξετάστηκε το γεγονός ότι η Αιτήτρια υπήρξε θύμα βιασμού από στρατιώτη στη χώρα καταγωγής της. Περαιτέρω, προωθεί τον ισχυρισμό ότι δεν ελήφθησαν υπόψη ούτε η επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας, ούτε το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου Αιτητή αρ. 2. Τέλος, προωθεί τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται αιτολογίας και ότι ελήφθη υπό καθεστώς πλάνης περί τα πράγματα/και ή το νόμο.

 

Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, μέσω της αγόρευσης της συνηγόρου τους, υπεραμύνονται της νομιμότητας και της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, ισχυριζόμενοι ότι αυτή είναι δεόντως αιτιολογημένη και εκδόθηκε μετά από δέουσα έρευνα αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.

 

Κατά τη διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου και ειδικότερα στο στάδιο των διευκρινίσεων, η συνήγορος του Αιτητή περιόρισε τον λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης στην έλλειψη δέουσας έρευνας αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι η λιποταξία συνιστά ποινικό αδίκημα στη Νιγηρία. Περαιτέρω, σε σχέση με τον ανήλικο Αιτητή αρ. 2, προέβαλε τον ισχυρισμό ότι δεν εξετάσθηκε το βέλτιστο συμφέρον του, εγκαταλείποντας τους λοιπούς ισχυρισμούς τους οποίους και δεν θα εξετάσει το Δικαστήριο περαιτέρω.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και της γραπτής τους αγόρευσης, εμμένοντας στις θέσεις τους.

 

Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου και δεδομένου ότι το Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018, Ν.73(Ι)/2018, κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος των Αιτητών, θεωρώ χρήσιμο όπως καταγραφούν οι ισχυρισμοί που η Αιτήτρια 1 προέβαλε σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός της, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ’ ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, έχοντας κατά νου τους εγειρόμενους νομικούς ισχυρισμούς.

 

Κατά την καταγραφή της αίτησής της, η Αιτήτρια αρ. 1 ανέφερε ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της, καθώς η ζωή της βρισκόταν σε κίνδυνο λόγω απειλών που δέχθηκε από την τρομοκρατική οργάνωση Boko Haram. Όπως δήλωσε, υπηρετούσε ως στρατιώτης στην Πολιτεία Borno για διάστημα άνω των πέντε ετών, ασκώντας τα καθήκοντά της ως γυναίκα στρατιωτικός. Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, η Boko Haram είχε στοχοποιήσει συγκεκριμένα μέλη των ενόπλων δυνάμεων, και το όνομά της περιλαμβανόταν σε σχετική λίστα προσώπων. Τέλος, ανέφερε ότι την 1η Οκτωβρίου 2020 υπήρξε θύμα κακομεταχείρισης στην Πολιτεία Borno (ερ. 1 του δ.φ.).

 

Κατά την συνέντευξη της ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου επιβεβαίωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας, γεννηθείσα στην περιοχή Port Harcourt, στην Πολιτεία River και ότι σε μικρή ηλικία μετοίκησε στην Πολιτεία Lagos, την οποία δήλωσε ως τελευταίο τόπο διαμονής της πριν εγκαταλείψει την χώρα. Στο πλαίσιο της επαγγελματικής της δραστηριότητας, το έτος 2013 εργάστηκε στην πολιτεία Taraba, ενώ το 2016 εγκαταστάθηκε στην περιοχή Minna της Πολιτείας Niger, παραμένοντας εκεί έως το 2018. Στη συνέχεια το 2018, μετοίκησε στην Abuja της Πολιτείας Federal Capital Territory και ακολούθως το 2020 στην περιοχή Marte στην πολιτεία Borno, όπου διέμεινε μέχρι το έτος 2021 (ερυθ. 38 1χ δ.φ.). Κατά δήλωση της άγαμη, μητέρα του Αιτητή 2 τον οποίο απέκτησε ούσα στην Κύπρο. Αναφορικά με την πατρική της οικογένεια δήλωσε πως οι γονείς της διαμένουν στην περιοχή Patako, της Πολιτείας Oyo στην Νιγηρία και ότι έχει οχτώ αδέλφια, τα οποία επίσης διαμένουν στην ίδια περιοχή. Ως προς το μορφωτικό της επίπεδο, δήλωσε ότι έχει ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ξεκίνησε περαιτέρω εκπαίδευση την οποία διέκοψε λόγω οικονομικών θεμάτων και εντάχθηκε στο στρατό από το 2013.

 

Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της διότι η ζωή της διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο λόγω της ιδιότητάς της ως στρατιώτης. Ανέφερε ότι αγαπούσε το επάγγελμα του στρατιώτη, αλλά η ασφάλειά της δεν ήταν διασφαλισμένη. Επεσήμανε ότι ως στρατιώτης στο πεδίο της μάχης βρισκόταν σε διαρκή κίνδυνο και ότι ο στρατός της Νιγηρίας δεν της προσέφερε προστασία.

 

Ειδικότερα, ανέφερε ότι την 1η Οκτωβρίου 2020 δέχθηκαν επίθεση στην Πολιτεία Borno, κατά την οποία σκοτώθηκαν πολλοί στρατιώτες αλλά και παιδιά. Περιέγραψε ότι παντού έβλεπαν νεκρά σώματα. Η ίδια, επειδή ήταν καλή στην σκοποβολή, είχε τοποθετηθεί στην κουζίνα του στρατοπέδου. Αναφέρει περαιτώ ότι η κουζίνα βομβαρδίστηκε, προκλήθηκε έκρηξη υγραερίου και πολλοί συνάδελφοί της σκοτώθηκαν. Η ίδια γλίτωσε επειδή εκείνη την ώρα είχε εξέλθει για να μεταφέρει τρόφιμα σε στρατιώτες εκτός του στρατοπέδου. Όταν επέστρεψε, αντίκρισε πολλούς νεκρούς.

 

Στη συνέχεια, όπως κατέθεσε, ενημερώθηκαν ότι οι τρομοκράτες της Boko Haram είχαν δημοσιοποιήσει σε τηλεοπτικό τους κανάλι καταλόγους με ονόματα στρατιωτών και τις θέσεις τους, στους οποίους είχε συμπεριληφθεί και το όνομά της. Δήλωσε ότι από εκείνη τη στιγμή φοβόταν ότι μπορούσε να βρεθεί στο στόχαστρο για απαγωγή, βιασμό ή δολοφονία.

 

Η Αιτήτρια περιέγραψε ότι οι συνθήκες στο πεδίο μάχης ήταν αφόρητες, καθώς υπήρχαν καθημερινές επιθέσεις, ζούσαν σε συνεχή επιφυλακή και δεν κοιμόντουσαν τα βράδια. Δήλωσε επίσης, ότι η Boko Haram είχε πρόσβαση σε εσωτερικές πληροφορίες μέσω συνεργασίας με στελέχη του στρατού. Πρόσθεσε ότι ο νιγηριανός στρατός λειτουργεί ως «απάτη», καθώς, όπως υποστήριξε, λαμβάνει κονδύλια από την κυβέρνηση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας αλλά στην πραγματικότητα διατηρεί την κατάσταση για ίδιον όφελος.

 

Περαιτέρω, η Αιτήτρια ανέφερε ότι η Boko Haram διαπράττει συστηματικά εγκλήματα, για παράδειγμα στρατολογεί παιδιά τα οποία εκπαιδεύει να σκοτώνουν, αντιμετωπίζει τις γυναίκες ως αντικείμενα, απαγάγει και βιάζει γυναίκες στρατιωτικούς. Πρόσθεσε ότι η οργάνωση αποτελεί διαρκή απειλή για όλη τη χώρα, επιτιθέμενη με δολοφονίες, απαγωγές και βομβιστικές επιθέσεις ακόμη και σε μεγάλες πόλεις, όπως στην Abuja, με αποτέλεσμα να ζει σε συνεχή φόβο για τη ζωή της. Επισήμανε ότι, σε περίπτωση που η οργάνωση συλλάβει γυναίκα, δεν δείχνει κανέναν σεβασμό προς αυτήν, καθώς τις αντιμετωπίζει «σαν ζώα ή αντικείμενα». Δήλωσε ότι έχουν απαγάγει πολλές γυναίκες στρατιωτικούς από το 2016, οι οποίες παραμένουν αγνοούμενες μέχρι και σήμερα. Όπως ανέφερε, οι γυναίκες αυτές κινδυνεύουν να βιαστούν ή να δολοφονηθούν.

 

Περαιτέρω, δήλωσε ότι όταν βρισκόταν στην πόλη Abuja, η οργάνωση απειλούσε να πραγματοποιήσει βομβιστικές επιθέσεις στην περιοχή. Υπογράμμισε ότι η Boko Haram αποτελεί μεγάλη απειλή για τη χώρα της, καθώς πραγματοποιεί επιθέσεις, δολοφονίες, βιασμούς και απαγωγές, ενώ έχει φτάσει να σκοτώσει ακόμη και ειρηνευτές και υψηλόβαθμους στρατιωτικούς.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινήσεων, και ερωτηθείσα σχετικά με την λίστα που είχε εκδώσει η Boko Haram με καταζητούμενα άτομα, η Αιτήτρια δήλωσε ότι επρόκειτο για μια εκτενή λίστα που οι τρομοκράτες είχαν αποστείλει με επιστολή. Ο διοικητής τους συγκέντρωσε όλους και τους διάβασε το περιεχόμενο της λίστας, ενημερώνοντάς την ότι το όνομά της, καθώς και ο αριθμός της, περιλαμβάνονταν στον κατάλογο. Η ίδια δεν είδε ποτέ προσωπικά τη λίστα, αλλά την άκουσε να διαβάζεται από τον διοικητή.

 

Η Αιτήτρια εξήγησε ότι η λίστα δεν δημοσιοποιήθηκε, ούτε εμφανίστηκε σε μέσα ενημέρωσης. Η ίδια περιέγραψε ότι η λίστα ήταν γραμμένη σε ένα φύλλο χαρτί, τοποθετημένο σε στρατιωτικό φάκελο με το λογότυπο του στρατού. Ανέφερε ότι περιείχε και άλλα ονόματα στρατιωτών, συμπεριλαμβανομένων προσώπων που είχαν ήδη χάσει τη ζωή τους σε επιθέσεις.

 

Κληθείσα να διευκρινίσει πως είναι δυνατόν η Boko Haram να έχει στη διάθεσή της τέτοιου είδους πληροφορίες, η Αιτήτρια απάντησε ότι ο στρατός εμπλέκεται και συντηρεί αυτήν την κατάσταση. Υποστήριξε ότι ο νιγηριανός στρατός αποτελεί «απάτη», καθώς η κυβέρνηση του καταβάλλει χρήματα για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει συμφέρον να διατηρείται η σύγκρουση, ώστε να συνεχίζουν να αποκομίζουν οικονομικά οφέλη ακόμη και οι ίδιοι οι στρατιώτες.

 

Αναφορικά με την αποχώρησή της από τον στρατό, η Αιτήτρια ανέφερε ότι σήμερα ο στρατός δεν γνωρίζει πού βρίσκεται και ότι, σε περίπτωση επιστροφής της στη Νιγηρία, θα την υποχρεώσουν να επιστρέψει στο πεδίο της μάχης. Εξήγησε ότι αυτό είναι κάτι που συνηθίζουν να κάνουν, καθώς έχει δει στο παρελθόν πώς αντιμετωπίζουν άλλα άτομα. Ανέφερε ότι θα την πάρουν πίσω, θα την κρατήσουν για μήνες και θα την αναγκάσουν να ολοκληρώσει την αποστολή της.

 

Ερωτηθείσα εάν παίρνουν πίσω άτομα διά της βίας, η Αιτήτρια απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι τους παραπλανούν λέγοντάς τους ότι θα είναι ασφαλείς ή ότι θα τους δώσουν καλύτερες θέσεις. Στη συνέχεια, όμως, τους φυλακίζουν, τους βασανίζουν ή τους τιμωρούν επειδή έφυγαν, και τους υποχρεώνουν να ολοκληρώσουν την αποστολή τους. Η Αιτήτρια δήλωσε ότι στην περιοχή Borno υπήρχαν πολλοί στρατιώτες φυλακισμένοι για τον λόγο ότι είχαν αποχωρήσει ή είχαν εκφράσει την πρόθεση να το κάνουν.

 

Περαιτέρω δήλωσε ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα την υποχρεώσουν να ξαναβρεθεί στο πεδίο μάχης, καθώς θα τη θέλουν πίσω. Εξήγησε ότι στον νιγηριανό στρατό δεν επιτρέπεται η εθελούσια αποχώρηση. Ερωτηθείσα εάν υπάρχει κάποια επίσημη διαδικασία αποχώρησης, δήλωσε ότι αν και η επίσημη διαδικασία προβλέπει την υποβολή αιτήσεων και εγγράφων στο κεντρικό γραφείο, στην πράξη αυτά δεν γίνονται δεκτά.

 

Η Αιτήτρια επιβεβαίωσε ότι έφυγε από τον στρατό χωρίς να τους ενημερώσει. Ανέφερε ότι, εάν κάποιος αποχωρήσει χωρίς να ακολουθήσει την επίσημη διαδικασία και τον συλλάβουν, τον επιστρέφουν πίσω, τον εξευτελίζουν, τον φυλακίζουν, τον αφήνουν χωρίς τροφή, προτού τον στείλουν εκ νέου στο πεδίο μάχης για να πολεμήσει.

 

Ερωτηθείσα τί θα συνέβαινε σε περίπτωση που την έπαιρναν πίσω, δήλωσε ότι θα την τοποθετούσαν σε πεδία μαχών με αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Κληθείσα να διευκρινίσει εάν έχει λάβει κάποιο επίσημο έγγραφο από τον στρατό, η Αιτήτρια δήλωσε ότι δεν έχουν πλησιάσει την οικογένειά της και ότι δεν γνωρίζουν που βρίσκονται. Πρόσθεσε, ότι ως προς την ίδια, ίσως θεωρούν πως είναι νεκρή.

 

Σε ερώτηση σχετικά με το πώς κατόρθωσε να εξέλθει νόμιμα από τη χώρα με το διαβατήριό της, παρόλο που είχε αποχωρήσει ανεπίσημα από τον στρατό, η Αιτήτρια απάντησε ότι δεν επέδειξε την στρατιωτική της ταυτότητα, αλλά ταξίδεψε χρησιμοποιώντας το διαβατήριό της ως πολίτης.

 

Κληθείσα να διευκρινίσει αν υπηρέτησε αποκλειστικά ως μάγειρας ή συμμετείχε και σε μάχες, η Αιτήτρια δήλωσε ότι στη Νιγηρία όλοι οι στρατιώτες είναι οπλισμένοι και εκπαιδευμένοι να πολεμούν. Επεσήμανε ότι ο δικός της ρόλος ήταν στην κουζίνα, αλλά στο πεδίο μάχης όλοι είναι έτοιμοι να πολεμήσουν όταν απαιτηθεί. Ανέφερε ότι προετοίμαζε φαγητό, αλλά όταν υπήρχε ανάγκη έβγαινε και συμμετείχε στις μάχες.

 

Η Αιτήτρια, ερωτηθείσα να παραθέσει χρονολογικά την πορεία της από το 2013, δήλωσε ότι το 2013 ξεκίνησε να εργάζεται στην περιοχή Taraba, όπου παρέμεινε για δυόμισι χρόνια ως μαγείρισσα στο τμήμα εφοδιασμού. Ανέφερε ότι, αν και ο κύριος ρόλος της ήταν στην κουζίνα, έφερε όπλο και πολεμούσε όταν υπήρχε ανάγκη, όπως συνέβαινε και με άλλα τμήματα.

 

Το 2016 τοποθετήθηκε στη πόλη Minna, όπου υπηρέτησε για δύο χρόνια στην ίδια θέση. Το 2018 μετακινήθηκε στην  πόλη Abuja, όπου παρέμεινε δύο χρόνια σε στρατιωτικό γραφείο ως βοηθός. Το 2020 τοποθετήθηκε στο Borno, όπου παρέμεινε μέχρι το 2021.

 

Η Αιτήτρια ανέφερε ότι το 2016 υπήρξε περιστατικό απόπειρας βιασμού εις βάρος της. Κληθείσα να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες ως προς αυτό, ανέφερε ότι το 2016, ενώ βρισκόταν στη πόλη Minna, ζήτησε από έναν στρατιώτη να τη βοηθήσει να επισκεφθεί τον ξάδελφό της που φοιτούσε σε σχολείο εκεί. Ο στρατιώτης δέχθηκε και η ίδια, φορώντας τη στολή της, ζήτησε να αλλάξει ρούχα στο δωμάτιό του. Καθώς έβγαινε, εκείνος την απείλησε με μαχαίρι και της είπε ότι θα τη σκοτώσει αν δεν ενέδιδε στις απαιτήσεις του. Η Αιτήτρια αντέδρασε αρνούμενη, άρχισε να φωνάζει, ακούστηκαν θόρυβοι και άλλοι στρατιώτες χτύπησαν την πόρτα, οπότε ο δράστης την άφησε να φύγει. Η Αιτήτρια ανέφερε ότι ήταν απογοητευμένη και την επόμενη ημέρα το κατήγγειλε στο στρατιωτικό γραφείο, αλλά ο δράστης δεν έχασε τη θέση του. Πρόσθεσε ότι το 2018, στην Abuja, φίλος της που ήταν επίσης στρατιώτης επισκέφθηκε το σπίτι της και επιχείρησε να συνευρεθεί μαζί τη, ενώ εκείνη τον έδιωξε φωνάζοντας.

 

Αναφορικά με τους φόβους της σε περίπτωση επιστροφής, η Αιτήτρια κατέθεσε ότι η Boko Haram θα της επιτεθεί, καθώς, όπως είπε, ο στρατός θα διαβιβάσει πληροφορίες στους τρομοκράτες, δεδομένου ότι η οργάνωση έχει πληροφοριοδότες μέσα στις στρατιωτικές δυνάμεις. Εξήγησε ότι σε κάθε πολιτεία υπάρχουν μέλη της Boko Haram και στρατιωτικοί, και είναι εύκολο να την αναγνωρίσει κάποιος. Αναφορικά με τον γιό της, δήλωσε ότι η ζωή του θα διατρέξει κίνδυνο και ότι υπάρχει κίνδυνος αναγκαστικής στρατολόγησής του.

Η Αιτήτρια τόνισε επίσης ότι φοβάται πως ο στρατός θα την αναγκάσει να επιστρέψει στο πεδίο της μάχης. Τέλος, δήλωσε ότι σε περίπτωση που την εντοπίσουν κατά την επιστροφή της στη χώρα, θα τη φυλακίσουν, θα την αφήσουν νηστική και στη συνέχεια θα την στείλουν σε πεδία μαχών.

 

Περαιτέρω, η Αιτήτρια αρ. 1 προσκόμισε, κατά την διάρκεια της συνέντευξής της, τα εξής έγγραφα: δύο φωτογραφίες της με την στρατιωτική της στολή (βλ. ευθ. 51), αντίγραφο του Εθνικού Διπλώματος στη λογιστική από τη Σχολή Οικονομικών και Διοίκησης του Στρατού της Νιγηρίας (Nigerian Army School Of Finance and Administration), ημερομηνίας 29/10/2018 (βλ. Ερυθ. 52).και στατιωτική ταυτότητα του Στρατού της Νιγηρίας, όπου αναγράφεται το όνομα της και περιέχει την φωτογραφία της, με ημερομηνία λήξης 12/06/2022 (βλ. Ερυθ. 54 - 53).

Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που παρέθεσε στην αφήγησή της η Αιτήτρια αρ. 1, διέκρινε στην εισηγητική του έκθεση τρείς ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις της Αιτήτριας αρ. 1. Ο πρώτος αφορά στο προσωπικό προφίλ, ταυτότητα και  χώρα καταγωγής των Αιτητών, ο δεύτερος ότι η Αιτήτρια 1 υπηρέτησε ως στρατιώτης στη Νιγηρία από το 2013 έως το 2021 και ο τρίτος ότι εγκατέλειψε τον στρατό επειδή η Boko Haram είχε εκδώσει λίστα με καταζητούμενα άτομα και το όνομά της Αιτήτριας συμπεριλαμβανόταν.

 

Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός καθώς οι δηλώσεις της Αιτήτριας αρ. 1 σχετικά με τα στοιχεία του προσωπικού της προφίλ (περιοχή συνήθους διαμονής και γέννησης, μορφωτικό επίπεδο) κρίθηκαν συνεκτικές και επαρκείς πληροφοριών, καθώς βρίσκουν έρεισμα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από την χώρα καταγωγής της Αιτήτριας.

 

Αποδεκτός έγινε και ο δεύτερος ισχυρισμός της Αιτήτρια, ότι υπηρέτησε ως στρατιώτης στη Νιγηρία από το 2013 έως το 2021. Ειδικότερα, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις και οι απαντήσεις της Αιτήτριας είναι επαρκείς και λεπτομερείς, καθώς η Αιτήτρια παρείχε λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με το πώς έγινε στρατιώτης, και πληροφορίες σχετικά με τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητές της ως στρατιώτης. Κατάφερε να παρουσιάσει συνεπή χρονολογική σειρά και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τους τόπους στους οποίους είχε αναπτυχθεί και τη θέση της, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό της. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέγραψε ότι οι δηλώσεις της Αιτήτριας είναι σύμφωνες με τις πηγές και τα έγγραφα που υπέβαλε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της, επομένως η εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών της έχει επίσης τεκμηριωθεί.

 

Αντιθέτως, ο τρίτος ισχυρισμός της Αιτήτριας αρ. 1, ότι εγκατέλειψε τον στρατό επειδή η Boko Haram είχε εκδώσει λίστα με καταζητούμενα άτομα και το όνομά της συμπεριλαμβανόταν εκεί, δεν έγινε αποδεκτός. Ειδικότερα, ο λειτουργός έκρινε ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσει πώς έμαθε ότι το όνομά της συμπεριλαμβανόταν στη λίστα, λέγοντας απλώς ότι ο διοικητής τους τη διάβασε. Η Αιτήτρια επιβεβαίωσε ότι δεν έχει δει ποτέ τη λίστα. Όταν ρωτήθηκε για την ημερομηνία κατά την οποία έλαβε την πληροφορία, απάντησε γενικά ότι δεν μπορεί να θυμηθεί τίποτα από το πεδίο μάχης επειδή ήταν καταθλιπτική.

 

Η Αιτήτρια κλήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λίστα πλην όμως η περιγραφή της ήταν μη λεπτομερής και ασαφής. Επιπλέον, αναφορικά με την υποτιθέμενη μεταγενέστερη λιποταξία της, δήλωσε ότι παρέμεινε στο Borno περίπου ένα έτος μετά το περιστατικό και εγκατέλειψε τον στρατό προσποιούμενη ότι βγήκε για να αγοράσει φαγητό για τους στρατιώτες. Κρίθηκε πως παρόλο που κλήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς κατάφερε να φύγει «ανεπίσημα» από τον στρατό, δήλωσε γενικά ότι ο στρατός δεν αποδέχεται εθελοντικές αποχωρήσεις.

 

Ως προς την νόμιμη διαδικασία αποχώρησης από τον στρατό, η Αιτήτρια δήλωσε ξεκάθαρα ότι πράγματι υπάρχει επίσημη διαδικασία. Ανέφερε ότι μπορείς να συμπληρώσεις έντυπα και να τα υποβάλεις στο κεντρικό γραφείο, δηλώνοντας ότι στην πράξη αυτό δεν συμβαίνει ποτέ. Σχετικά με το ταξίδι της, η Αιτήτρια δήλωσε με ασυνάρτητο τρόπο ότι ταξίδεψε νόμιμα με το διαβατήριό της, εξέρχοντας από τη χώρα κανονικά χωρίς να αντιμετωπίσει δυσκολίες, δηλώνοντας πως δεν παρουσίασε τη στρατιωτική της ταυτότητα και πέρασε τον έλεγχο ως πολίτης εφόσον κατά τα λεγόμενα της δεν ελέγχουν κάθε πολίτη.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός παραθέτει πηγές πληροφόρησης, οι οποίες επιβεβαιώνουν τα εξής: «Μεταξύ 2011 και 2022, η Boko Haram ήταν υπεύθυνη για χιλιάδες θανάτους στη Νιγηρία, το Καμερούν, το Τσαντ και τον Νίγηρα. Η Νιγηρία είναι η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο από τις επιθέσεις της τρομοκρατικής ομάδας.» Ωστόσο, σύμφωνα με τον λειτουργό, παρόλο που οι επιθέσεις της Boko Haram λαμβάνουν χώρα στη Νιγηρία, η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να υποστηρίξει επαρκώς τη δήλωσή της σχετικά με τη λίστα που στάλθηκε από την Boko Haram στη στρατιωτική βάση όπου ήταν τοποθετημένη και στην οποία περιλαμβανόταν το όνομά της, καθώς και τη λιποταξία που σχετίζεται με αυτό.

 

Κατά την εξέταση του κινδύνου και στο πλαίσιο τoυ πρώτου και του δεύτερου ισχυρισμού που έγιναν αποδεκτοί, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως επί τη βάσει των πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos στην Νιγηρία και λαμβάνοντας υπόψη το προσωπικό τους προφίλ, και το ενδεχόμενο αναγκαστικής στρατολόγησης του Αιτητή αρ. 2, δεν συντρέχει εύλογη πιθανότητα να υποστούν οι Αιτητές μεταχείριση που ισοδυναμεί με  δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής τους στην χώρα καταγωγής τους και συγκεκριμένα, στην πολιτεία Lagos.

 

Προχωρώντας, στη νομική ανάλυση, κρίθηκε, επί τη βάσει των προβαλλόμενων αποδεκτών ισχυρισμών των Αιτητών, ότι εκλείπει το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου και συνεπώς, δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Αναφορικά δε, με το δικαίωμα στη συμπληρωματική προστασία, με βάση τους ισχυρισμούς τους, το προσωπικό τους προφίλ και την αξιολόγηση κινδύνου διαπιστώθηκε ότι: (α) δεν θεωρείται ότι οι Αιτητές θα αντιμετωπίσουν πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης δυνάμει του άρθρου 15 (α) του Qualification Directive, (β) δεν θεωρείται ότι οι Αιτητές θα αντιμετωπίσουν πραγματικό κίνδυνο βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15 (β) του Qualification Directive σε περίπτωση που επιστρέψουν στην χώρα καταγωγής τους και (γ) ούτε και κρίθηκε ότι οι Αιτητές με την επιστροφή στη χώρα καταγωγής τους, θα αντιμετωπίσουν πραγματικό κίνδυνο να υποστούν σοβαρή και ατομική απειλή λόγω αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, δεδομένου ότι η Πολιτεία Lagos, στην Νιγηρία δεν επηρεάζεται από διεθνή ή εσωτερική ένοπλη σύγκρουση. Ως συνέπεια, η αίτηση διεθνούς προστασίας των Αιτητών απορρίφθηκε ως ουσία αβάσιμη.

 

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής». Είναι καθόλα κατανοητό, ότι για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.

 

Περαιτέρω το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο/Η αιτητής/τρια  έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του/της αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του/της ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομική διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του/της προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του/της. Ο/Η αιτητής/τρια οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του/της για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του/της αιτητή/τριας, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός.

 

Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.

 

Από το ιστορικό της Αιτήτριας 1 όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου, προκύπτει ότι οι Καθ’ ων η αίτηση προέβησαν σε έρευνα όλων των ενώπιων τους ουσιωδών στοιχείων και δεδομένων. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε τα γεγονότα της υπόθεσης, τους ισχυρισμούς που προέβαλε η Αιτήτρια κατά τη συνέντευξή της, καθώς και σε αντιστοίχιση των αποδεκτών ισχυρισμών με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, επεξηγώντας πλήρως και με σαφήνεια τους λόγους αποδοχής ή απόρριψης του κάθε ισχυρισμού, αιτιολογώντας επίσης την απόφασή του για απόρριψη εν τέλει της αίτησης.  

 

Στο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, με βάση τα όσα προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και κυρίως το πρακτικό της διενεργηθείσας συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και της εισηγητικής έκθεσης, κρίνω ορθή την κατάληξη της αξιολόγησης των Καθ’ ων η αίτηση βάσει των δηλώσεων που η Αιτήτρια προέβαλε κατά την προφορική της συνέντευξη, ως προς τους δύο πρώτους διακριθέντες ισχυρισμούς, ήτοι τα προσωπικά στοιχεία των Αιτητών αλλά και την ιδιότητά της ως στρατιώτης από το 2013 -2021. Διαπιστώνω πως πράγματι οι δηλώσεις της Αιτήτριας είναι σαφείς και λεπτομερείς, η αφήγησή της διακατέχεται από συνέπεια, συνοχή και σταθερότητα. Πέραν τούτου οι δηλώσεις της Αιτήτριας, επιβεβαιώνονται από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, όπως αυτές αναφέρονται στο διοικητικό φάκελο και επιβεβαιώθηκαν και από το Δικαστήριο. Άλλωστε δεν παραγνωρίζω  την αρχή της απαγόρευσης της χειροτερεύσεως (reformation in peius) σύμφωνα με την όποια το Δικαστήριο δεν μπορεί να χειροτερεύσει τη θέση της Αιτήτριας και να ακυρώσει ένα ευνοϊκό για αυτήν μέρος της απόφασης[1].

 

Ορθή επίσης κρίνεται η αξιολόγηση των Καθ’ ων η αίτηση επί των ισχυρισμών της Αιτήτριας περί του ότι το όνομα της Αιτήτριας περιλαμβάνεται σε λίστα αναζητούμενων προσώπων από την Boko Haram και εξαιτίας αυτής, εγκατέλειψε το στρατό, εφόσον και το Δικαστήριο διαπιστώνει γενικότητα και ασάφεια στα λεγόμενά της. Ειδικότερα, ο ισχυρισμός της Αιτήτριας σχετικά με την αναφερόμενη λίστα της Boko Haram παρουσιάζει σημαντικές ασάφειες και εσωτερικές αντιφάσεις, οι οποίες μειώνουν την αξιοπιστία του. Ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης διαπιστώνω πως ενώ αρχικά η Αιτήτρια ανέφερε ότι η εν λόγω λίστα είχε δημοσιοποιηθεί σε τηλεοπτικό κανάλι της οργάνωσης, στη συνέχεια διευκρίνισε ότι δεν δημοσιοποιήθηκε αλλά επρόκειτο για έγγραφο που έφθασε στο στρατόπεδο σε φάκελο με στρατιωτικό λογότυπο και το οποίο η ίδια δεν είδε ποτέ, παρά μόνο άκουσε τον διοικητή να το διαβάζει. Δεν διευκρινίζει τον τρόπο με τον οποίο η Boko Haram θα μπορούσε να αποστείλει επίσημο έγγραφο εντός στρατιωτικού φακέλου·ούτε παρέχει συγκεκριμένα στοιχεία για τη μορφή, το περιεχόμενο ή την προέλευση του εγγράφου. Η αδυναμία περιγραφής και η έλλειψη άμεσης γνώσης, σε συνδυασμό με την αντίφαση ως προς τη δημοσιοποίησή του, καθιστούν τον συγκεκριμένο ισχυρισμό μη αξιόπιστο.

 

Με βάση το αφήγημα της Αιτήτριας ο ισχυρισμός σχετικά με την ύπαρξη «λίστας αναζητούμενων» προσώπων από τη Boko Haram δεν εμφανίζεται ως πλήρως βιωματικός. Η ίδια δηλώνει ότι δεν είδε ποτέ το εν λόγω έγγραφο, αλλά απλώς άκουσε τον διοικητή να το διαβάζει, ενώ η αφήγησή της παρουσιάζει ασάφειες και αντίφαση ως προς το αν η λίστα δημοσιοποιήθηκε ή όχι. Επιπλέον, η περιγραφή στερείται συγκεκριμένων χαρακτηριστικών και λεπτομερειών που συνήθως συνοδεύουν άμεσα βιωματικές εμπειρίες, σε αντίθεση με άλλες πτυχές του αφηγήματος της που διακρίνεται ψηλός βαθμός προσωπικής και βιωματικής αποτύπωσης. Ως εκ τούτου, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός αξιολογείται ότι βασίζεται περισσότερο σε αόριστη πληροφορία παρά σε άμεση προσωπική εμπειρία. Από τη στιγμή που το συγκεκριμένο γεγονός αποτέλεσε και τη γενεσιουργό αιτία εγκατάλειψης της χώρα της καταγωγής της, όφειλε η Αιτήτρια να ήταν σαφής και συγκεκριμένη στις δηλώσεις της. Άλλωστε δεν παραγνωρίζω και λαμβάνω υπόψη η Αιτήτρια παρέμεινε για ένα έτος στην υπηρεσία της από το χρόνο λήψης της κατ’ ισχυρισμό πληροφορίας σχετικά με την «λίστα αναζητούμενων» από τη Boko Haram χωρίς να συμβεί το οτιδήποτε.  Τούτων λεχθέντων ο εν λόγω ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ούτε από το Δικαστήριο.

 

Πέραν των πιο πάνω, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι οι Καθ’ ων η αίτηση δεν προέβησαν σε διάκριση και αξιολόγηση των δηλώσεων της Αιτήτριας αναφορικά με την απόπειρα βιασμού περιστατικό που κατά την ίδια έλαβε χώρα  το έτος 2016, χρόνια προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της, ισχυρισμός ο οποίος θα αξιολογηθεί από το Δικαστήριο στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του.

 

Ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης, παρατηρώ ότι η Αιτήτρια ήταν φειδωλή στις δηλώσεις της και σε κάθε περίπτωση από τις δηλώσεις της δεν προκύπτει ότι αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα εξαιτίας αυτού του συγκεκριμένου περιστατικού. Είναι γνωστό πως η απουσία επαρκών και αξιόπιστων στοιχείων θέτει σε κίνδυνο την εσωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού καθιστώντας αδύνατη την πλήρη και ακριβή εκτίμησή των ισχυρισμών της Αιτήτριας, η οποία σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο φέρει και το βάρος απόδειξης του. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, ένεκα του ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς και βασικές πληροφορίες επί των ισχυρισμών της, καθίσταται περιττή η περαιτέρω έρευνα του Δικαστηρίου σε εξειδικευμένες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.  Άλλωστε το γεγονός της έλλειψη εσωτερικής συνοχής του ισχυρισμού της Αιτήτριας, ο οποίος διακατέχεται από γενικότητα και αοριστία, δεν καθιστά επιτακτική ανάγκη αναφοράς σε πηγές πληροφόρησης για εξέταση της εξωτερικής συνοχής του εν λόγω ισχυρισμού. (βλ FERDINAND EBELE EWELUKWA v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 18/2023, 31.10.2024.) Επίσης, ούτε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δια μέσω του συνηγόρου της, επιχείρησε αξιοποιώντας όλα τα δικονομικά μέσα που είχε στην διάθεσή της, να επεξηγήσει και να συμπληρώσει τις ελλείψεις στην αφήγησή της, όπως αυτές εντοπίστηκαν και εκτέθηκαν πιο πάνω.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου που η Αιτήτρια ενδέχεται να αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής της, αρχικά παρατηρώ ότι το υποκειμενικό στοιχείο του φόβου του πληρούται δια της υποβολής αιτήσεως διεθνούς προστασίας και της απροθυμίας της να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της.

 

Ως προς το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου της, παρατηρώ ότι η Αιτήτρια περιορίστηκε να δηλώσει πως σε περίπτωση επιστροφής της φοβάται πως ο στρατός θα την αναγκάσει να επιστρέψει στο πεδίο μάχης, ενώ σε περίπτωση που την εντοπίσουν θα τη φυλακίσουν, θα την αφήσουν νηστική και ακολούθως θα την στείλουν σε πεδία μάχης.

 

Το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα σχετικά με τη λιποταξία από το στρατό με σκοπό να αξιολογήσει τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η Αιτήτρια σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής και δη στην πολιτεία Lagos που αποτελεί ως η ίδια δήλωσε τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της από όπου προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Νιγηρίας αποτελούνται από τον Στρατό (περίπου 100.000 ενεργό προσωπικό), το Πολεμικό Ναυτικό, συμπεριλαμβανομένης της Ακτοφυλακής (περίπου 20.000 ενεργό προσωπικό), και την Πολεμική Αεροπορία (περίπου 15.000 ενεργό προσωπικό).^[2] Η στρατιωτική θητεία στη Νιγηρία είναι εθελοντική και δεν υπάρχει υποχρεωτική στράτευση.^[3]

 

Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο περί υποχρεωτικής στράτευσης/λιποταξίας, το άρθρο 60 της Πράξης για τις Ένοπλες Δυνάμεις προβλέπει ότι η λιποταξία τιμωρείται με ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη ή σε οποιαδήποτε μειωμένη ποινή προβλέπεται από τον Νόμο.^[4]

 

Ο Νόμος ορίζει ως λιποτάκτη το άτομο που: «(α) εγκαταλείπει οποιαδήποτε υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων ή, όταν έχει υποχρέωση να το πράξει, αποτυγχάνει να ενταχθεί ή να επανενταχθεί στις Ένοπλες Δυνάμεις […] με πρόθεση να απουσιάζει μόνιμα από τα καθήκοντά του· (β) όντας αξιωματικός, κατατάσσεται ή εισέρχεται σε οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων […] χωρίς να έχει απαλλαγεί από την προηγούμενη κατάταξή του· (γ) απουσιάζει χωρίς άδεια με πρόθεση να αποφύγει υπηρεσία σε οποιοδήποτε μέρος εκτός Νιγηρίας ή να αποφύγει υπηρεσία ή συγκεκριμένη υπηρεσία ενώπιον του εχθρού».

 

Οι πράξεις λιποταξίας ή ανυπακοής σε εντολές εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των στρατιωτικών δικαστηρίων στη Νιγηρία, όπως ορίζεται στον Νόμο περί Ενόπλων Δυνάμεων της Νιγηρίας του 2004.[5] Ο Νόμος περί Ενόπλων Δυνάμεων αναγνωρίζει τέσσερα αδικήματα στην κατηγορία «Απουσία από Καθήκον κ.λπ.», συγκεκριμένα: «Απουσία χωρίς άδεια», «Λιποταξία», «Συνδρομή και απόκρυψη λιποταξίας και απουσίας χωρίς άδεια» και «Αποτυχία εκτέλεσης στρατιωτικών καθηκόντων».

 

Σύμφωνα με την έρευνα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας του 2021, η λιποταξία εν καιρώ πολέμου τιμωρείται με τη θανατική ποινή.^[6] Η ως άνω πληροφορία δεν επαναλήφθηκε στην πιο πρόσφατη έρευνα της ίδιας πηγής.^[7] Άρθρο της Leadership αναφέρει ότι ο στρατός της Νιγηρίας προέβη σε δίκη περί των 277 αξιωματούχων και στρατιωτών για διάφορα αδικήματα μεταξύ του Οκτωβρίου 2021 και Απριλίου 2022 σε τρία ξεχωριστά στρατιωτικά δικαστήρια.^[8]

 

Ως προς τις πιθανές κατηγορίες και τις προβλεπόμενες ποινές, σύμφωνα με εμπιστευτική πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας, η ανταρσία και η λιποταξία είναι πιθανό να ήταν ανάμεσα στις κατηγορίες εναντίον των αξιωματούχων και του στρατιωτικού προσωπικού.^[9] Οι ποινές για τις οποίες καταδικάστηκαν τριάντα εξ αυτών ήταν η φυλάκιση, τέσσερις εξ αυτών απολύθηκαν από την υπηρεσία, είκοσι πέντε εξ αυτών υπέστησαν υποβιβασμό, είκοσι εξ αυτών έχασαν την πληρωμή τους, δεκαεπτά δέχθηκαν υπηρεσιακή επίπληξη, ενώ δέκα απαλλάχθηκαν και αθωώθηκαν.^[10] Σε άρθρο της η Punch της Νιγηρίας αναφέρει ότι απαλλάχθηκαν των καθηκόντων τους 3.040 στρατιώτες, μεταξύ άλλων για λιποταξία.^[11] Σε ακαδημαϊκό άρθρο του Olasupo Thompson αναφέρεται ότι η κρατική απάντηση «στην ανταρσία και στις αποστασίες» έλαβε χώρα «μέσω τιμωριών θανάτου, απολύσεων, υποβιβασμού και φυλάκισης».^[12] Οι μόνες περιπτώσεις θανατικών ποινών οι οποίες ανευρίσκονται εντός του άρθρου, ωστόσο, αφορούν περιπτώσεις ανταρσίας,^[13] έγκλημα για το οποίο η Πράξη για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Νιγηρίας (Armed Forces Act) προβλέπει την ποινή του θανάτου.^[14]

 

Σε σχέση με τη δυνατότητα παραίτησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις επισημαίνεται ότι βάσει του άρθρου 26 της Πράξης για τις Ένοπλες Δυνάμεις, παρέχεται στον Πρόεδρο διακριτική ευχέρεια δημιουργίας κανονισμών σχετικών μεταξύ άλλων με την παραίτηση από τις ένοπλες δυνάμεις.^[15] Περαιτέρω, βάσει του άρθρου 25 της ως άνω νομοθεσίας, είναι δυνατή η κλήση προσώπου στο οποίο επιτράπηκε να παραιτηθεί σύμφωνα με Κανονισμούς οι οποίοι θα δημιουργηθούν σύμφωνα με την Πράξη αυτή. Η Africa Check, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που στοχεύει στην προώθηση της ακρίβειας στα μέσα ενημέρωσης στην Αφρική, αναφέρει ότι ένα άτομο μπορεί να παραιτηθεί από τον στρατό μόνο αφού λάβει σχετική άδεια.^[16]

 

Στην έκθεσή του, ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA), η οποία δημοσιεύτηκε το 2024 και αφορά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου 2022 – Ιουλίου 2024 , καταγράφει ότι, κατά την περίοδο αναφοράς, τοπικές πηγές μέσων ενημέρωσης ανέφεραν περιστατικά αιτήσεων παραίτησης από τις ένοπλες δυνάμεις.^[17] Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 2022, το Sahara Reporters ανέφερε την υποβολή επιστολών παραίτησης από 243 στρατιώτες προς τον Αρχηγό του Στρατού Ξηράς, οι οποίες εγκρίθηκαν επίσημα με ισχύ από τον Φεβρουάριο του 2023 και ταξινομήθηκαν ως «εθελοντική και ιατρική αποστράτευση».^[18]

 

Οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας σχετικά με την αποχώρησή της από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Νιγηρίας και τις συνέπειες της ανεπίσημης απομάκρυνσής της παρουσιάζει ασυνέπειες σε σχέση με τα τεκμηριωμένα στοιχεία. Σύμφωνα με τον Armed Forces Act, η λιποταξία και η απουσία χωρίς άδεια αποτελούν ποινικά αδικήματα που επιλήπτονται από στρατιωτικά δικαστήρια, με πιθανές κυρώσεις όπως φυλάκιση, υποβιβασμός, απώλεια αποδοχών ή απόλυση. Η παραίτηση από τον στρατό απαιτεί τυπική διαδικασία και σχετική έγκριση, ενώ η ανεπίσημη αποχώρηση δεν αναγνωρίζεται χωρίς συνέπειες. Υπό αυτό το πλαίσιο, ο ισχυρισμός της Αιτήτριας ότι εγκατέλειψε την υπηρεσία της χωρίς αντίδραση των αρχών αξιολογείται ως περιορισμένης αξιοπιστίας. Παράλληλα, η επιστροφή της στην υπηρεσία ενδέχεται να την εκθέσει σε πειθαρχική ή ποινική δίωξη για μη εξουσιοδοτημένη αποχώρηση, ωστόσο οι διαθέσιμες πηγές δεν τεκμηριώνουν υπέρμετρη μεταχείριση ή χρήση θανατικής ποινής για λιποταξία. Συνεπώς, αν και υπάρχει αντικειμενικός κίνδυνος δίωξης, η σοβαρότητα της πιθανής μεταχείρισης δεν φαίνεται ότι υπερβαίνει το όριο της “δίωξης” κατά την έννοια του προσφυγικού δικαίου. Επομένως, δεν τεκμηριώνεται ότι σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της η Αιτήτρια θα αντιμετωπίσει πραγματικό ή άμεσο κίνδυνο δίωξης.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση του μη εκπεφρασμένου φόβου της Αιτήτριας που δύναται να απορρέει από τα στοιχεία του προσωπικού της προφίλ και δη του ότι αποτελεί μόνη ανύπανδρη γυναίκα με παιδί (Αιτητής 2) που απέκτησε εκτός γάμου το Δικαστήριο προχώρησε σε έρευνα από όπου προκύπτουν τα εξής. 

 

Σύμφωνα με άρθρο της HumAngle[19] του 2020, μιας εξειδικευμένης πλατφόρμας μέσων ενημέρωσης που έχει ως στόχο την κάλυψη της σύγκρουσης, των ανθρωπιστικών και των αναπτυξιακών ζητημάτων της Αφρικής, στη Νιγηρία, όπως και άλλες υποσαχάριες χώρες, σημειώνεται σταθερή αύξηση της μητρότητας εκτός γάμου, η οποία προήλθε λόγω της φθίνουσας πορείας του θεσμού του γάμου, της χηρείας ή λόγω προσωπικής επιλογής. Τα ανωτέρω αίτια είχαν ως αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός μόνων μητέρων να εξασφαλίζουν τα προς το ζην για τις οικογένειές τους σε ολόκληρη τη χώρα. Μία μελέτη που διεξήχθη το 2014 αποκάλυψε ότι περίπου ένα εκατομμύριο γυναίκες ηλικίας από 20 έως 85 ετών είχαν χωρίσει ή χωρίστηκαν από τους συζύγους τους, ενώ περί τα 1,7 εκατομμύρια γυναίκες ήταν χήρες. Επίσης, άρθρα αναφέρονταν και στην αυξανόμενη ανισότητα ως προς το βιοτικό επίπεδο μεταξύ ανδρών και γυναικών λόγω του διευρυμένου χάσματος φτώχειας.[20] Έκθεση του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων που διεξήχθη το 2012, σημείωσε ότι οι ανύπαντρες γυναίκες που ηγούνται του νοικοκυριού τους, και ιδιαίτερα οι χήρες, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες ως προς το να βρουν υποστήριξη. Έμπιστη πηγή με την οποία συνομίλησε το Καναδικό Συμβούλιο Μετανάστευσης και Προσφύγων δήλωσε ότι «θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της φυλής, της υπο-φυλής, της γεωγραφικής θέσης, του επιπέδου εκπαίδευσης και της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης μιας γυναίκας».[21] Έτερη πηγή δήλωσε στο Καναδικό Συμβούλιο ότι «οι γυναίκες που ζουν χωρίς ανδρική υποστήριξη είναι σε χειρότερη θέση σε μεγάλες πόλεις του βορρά, παρά στο νότο». Υπάρχουν περισσότερα νοικοκυριά με γυναίκες επικεφαλής σε μεγάλες πόλεις του νότου από ότι στο βορρά. Οι γυναίκες με τριτοβάθμια εκπαίδευση έχουν καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν, αν και υπάρχει πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας και για τους πτυχιούχους.[22]

 

Περαιτέρω, σύμφωνα με Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας[23] οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου γίνονται όλο και πιο συνηθισμένο φαινόμενο στη Νιγηρία. Και σε αυτό το θέμα υπάρχουν πολλές διαφορές ανάλογα με την περιοχή, την εθνοτική ομάδα και το επίπεδο εκπαίδευσης. Ενώ οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου και οι ανύπαντρες γυναίκες είναι πιο συχνές στο νότιο τμήμα της Νιγηρίας, υπάρχουν κοινότητες στον νότο όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζουν στιγματισμό. Στις αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και στην εξεύρεση επαρκών οικονομικών πόρων για τη στήριξη της οικογένειάς τους. Όπως περιγράφεται παραπάνω σχετικά με τη θέση των ανύπαντρων γυναικών, οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου έρχονται αντιμέτωπες με τον έλεγχο της ζωής τους από συγγενείς και άλλα μέλη της κοινωνίας. Σύμφωνα με εμπιστευτική πηγή, αυτό μπορεί να ισχύει και για γυναίκες σε αστικές περιοχές, αλλά εάν είναι οικονομικά ανεξάρτητες, μπορούν να αποφύγουν την επιρροή της οικογένειας και της κοινωνίας. Τα θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και οι γυναίκες που επέστρεψαν από τη μετανάστευση στην Ευρώπη με ένα παιδί αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο διακρίσεων, στιγματισμού και αποκλεισμού.

 

Περαιτέρω, σύμφωνα με αναφορά του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων του 2021, έπειτα από έρευνα που διεξήχθη το 2018 από την Εθνική Επιτροπή Πληθυσμού της Νιγηρίας διαπιστώθηκε ότι από τις 10.678 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα και οι οποίες είχαν ηλικία μεταξύ 15 και 49 ετών, το 49% των γυναικών που ήταν διαζευγμένες, χωρισμένες ή χήρες είχαν βιώσει σωματική βία, σε σύγκριση με το 36% των γυναικών που δεν είχαν παντρευτεί ποτέ και το 28% που δήλωσαν παντρεμένες,[24] ενώ σύμφωνα με αναφορά του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων του 2021, οι ανύπαντρες γυναίκες που μετεγκαθίστανται μπορεί να αντιμετωπίσουν «στιγματισμό, ανασφάλεια, οικονομικές δυσκολίες, οικογενειακά προβλήματα και τραύματα, και επομένως καθίσταται πολύ δύσκολο για αυτές το να εγκατασταθούν με επιτυχία».[25]

 

Περαιτέρω, σε πρόσφατη έκθεση που δημοσίευσε η EUAA, και η οποία αφορά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου 2023 – Μαρτίου 2024, καταγράφονται τα εξής. Η σεξουαλική και έμφυλη βία (SGBV) παρέμεινε «διαδεδομένη» στη Νιγηρία κατά την υπό εξέταση περίοδο. Σύμφωνα με το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό (UNFPA), η επικράτηση των γυναικών που έχουν υποστεί σωματική βία από την ηλικία των 15 ετών είναι υψηλότερη στις περιοχές Βορειοανατολικά, Βορειοκεντρικά και Νοτιοανατολικά της χώρας. Η κυβέρνηση της Νιγηρίας διαθέτει έναν «εθνικό πίνακα ελέγχου για την έμφυλη βία», ο οποίος παρακολουθεί τις περιπτώσεις GBV σε πραγματικό χρόνο σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία (AI), η Υπουργός Υποθέσεων των Γυναικών ανέφερε ότι υπήρξαν 24.720 αναφορές για σεξουαλική και έμφυλη βία το 2023, συμπεριλαμβανομένων 975 θανάτων.

 

Η Boko Haram και άλλες ένοπλες ομάδες ενεπλάκησαν σε «εκτεταμένη» σεξουαλική και έμφυλη βία (SGBV) κατά γυναικών και κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού και του εξαναγκαστικού γάμου. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι, μεταξύ Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2024, η έμφυλη βία ήταν το πιο συχνά αναφερόμενο περιστατικό προστασίας στις Πολιτείες Borno, Adamawa και Yobe, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης ενδοοικογενειακής και ψυχολογικής βίας που διαπράττεται από μέλη της οικογένειας και μη κρατικές ένοπλες ομάδες (NSAG).

 

Πηγές ανέφεραν ότι οι περιπτώσεις σεξουαλικής και έμφυλης βίας (SGBV) καταγγέλονταν ελλειπώς λόγω διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του κοινωνικού στίγματος[26], της «εσωτερικευμένης αποδοχής της βίας»[27], του κόστους και της διάρκειας των δικαστικών διαδικασιών, καθώς και της έλλειψης προστασίας και βοήθειας[28]. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ (USDOS), οι ποινές σε περιπτώσεις σεξουαλικής επίθεσης και βιασμού ήταν «ασυνεπείς και συχνά μειωμένες».[29]

 

Ειδικότερα, όσον αφορά τη βία με βάση το φύλο στην πολιτεία του Lagos της Νιγηρίας, από πληροφορίες σε έγκυρη πηγή προκύπτει σύμφωνα με σχετική αναφορά του Φεβρουάριου του 2022, «η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών ήταν 'πολύ διαδεδομένη' στην πολιτεία Lagos, με 'τη σεξουαλική και την ενδοοικογενειακή βία να κατατάσσονται στην πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα'», ενώ σε παρόμοια αναφορά του Νοεμβρίου του 2023, καταγράφεται επίσης ότι «η έμφυλη βία και η σεξουαλική παρενόχληση ήταν 'διαδεδομένες' σε πολλές 'άτυπες κοινότητες' σε ολόκληρο το Lagos».^[30] Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της EUAA, η οποία δημοσιεύτηκε το 2024, βάση στοιχείων που καταγράφηκαν από τοπικό μέσο ενημέρωσης, «ο αριθμός των περιστατικών έμφυλης βίας αυξήθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια, δηλαδή από το 2019, και 'εκτινάχθηκε το 2022 και το 2023», ενώ η πολιτεία του Lagos «…κατατάχθηκε μεταξύ των πέντε κορυφαίων πολιτειών με τα υψηλότερα αναφερόμενα περιστατικά έμφυλης βίας στη Νιγηρία το 2024.». [31]

 

Όσον αφορά την πρόσβαση σε στέγαση, καταγράφεται ότι: ‘Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 στο Journal of Housing and the Built Environment, τα δεδομένα της έρευνας έδειξαν ύπαρξη διακρίσεων στην αγορά ενοικιάσεων στο Lagos και ότι η πλειονότητα των θυμάτων ήταν νοικοκυριά με επικεφαλής γυναίκες’[32]. Μέσα ενημέρωσης ανέφεραν επίσης περιπτώσεις όπου ιδιοκτήτες ακινήτων και μεσίτες στο Lagos αρνήθηκαν να νοικιάσουν σε ανύπαντρες γυναίκες.[33]

 

Ως προς την δυνατότητα κρατικής προστασίας, καταγράφεται, σύμφωνα με τοπική Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ) αναφορικά με την ισχύ του Νόμου περί (Απαγόρευσης) Βίας κατά Προσώπων (VAPP) του 2015 ανά πολιτεία στη Νιγηρία, συγκεκριμένα για την πολιτεία του Lagos πως (αντί του VAPP) υφίσταται ο νόμος περί προστασίας κατά της ενδοοικογενειακής βίας, που «περιλαμβάνει ορισμένες από τις διατάξεις που βρίσκονται στον VAPP», και που αποσκοπεί στην «παροχή προστασίας από την ενδοοικογενειακή βία και για συναφείς σκοπούς» και «προσφέρει προστασία σε οποιοδήποτε άτομο που έχει υποστεί ή φέρεται να έχει υποστεί πράξη ενδοοικογενειακής βίας».[34]

 

Περαιτέρω, το Υπουργείο Γυναικείων Υποθέσεων και Καταπολέμησης της Φτώχειας (WAPA) της πολιτείας Lagos περιλαμβάνει διάφορες μονάδες αφιερωμένες στην ενδυνάμωση των γυναικών και τη μείωση της φτώχειας μέσω προγραμμάτων απόκτησης δεξιοτήτων και στοχευμένων πρωτοβουλιών υποστήριξης.».[35] Επιπλέον, σχετικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες υποστήριξης, καταγράφεται ότι το 2024, μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ένα έργο  από συγκεκριμένο Ίδρυμα, σε περιοχή που εντοπίζεται γειτονικά του τόπου καταγωγής/διαμονής της Αιτήτριας στην πολιτεία του Lagos, το οποίο παρείχε επαγγελματικές δεξιότητες σε πάνω από 1.000 νεαρές μητέρες, συμπεριλαμβανομένων 'ανύπαντρων μητέρων χωρίς ανδρική υποστήριξη στα νοικοκυριά τους[36], ως επίσης, ότι: «Πηγές παρείχαν καταλόγους τοπικών οργανισμών με έδρα το Lagos και τη Νιγηρία που προσφέρουν υπηρεσίες υποστήριξης σε γυναίκες.[37] Μεταξύ αυτών είναι ένας οργανισμός με επικεφαλής γυναίκες που παρέχει πόρους και βοήθεια σε άτομα που δεν λαμβάνουν επαρκείς υπηρεσίες σε ολόκληρη τη Νιγηρία, συμπεριλαμβανομένων των ανύπαντρων μητέρων.[38]

 

Με βάση το σύνολο των προαναφερθέντων πηγών, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι, παρότι οι ανύπαντρες γυναίκες με παιδιά στη Νιγηρία ενδέχεται να αντιμετωπίζουν κοινωνικό στιγματισμό και οικονομικές δυσχέρειες, ιδίως σε αγροτικές περιοχές, η κατάσταση διαφοροποιείται σημαντικά στην πολιτεία του Lagos, όπου η μητρότητα εκτός γάμου αποτελεί ολοένα συνηθέστερο φαινόμενο και όπου λειτουργεί ανεπτυγμένο πλέγμα κρατικών και ιδιωτικών μηχανισμών υποστήριξης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανωτέρω πηγές, στην περιοχή υφίστανται προγράμματα ενδυνάμωσης και επαγγελματικής κατάρτισης για γυναίκες και ανύπαντρες μητέρες, δομές του Υπουργείου Γυναικείων Υποθέσεων και Καταπολέμησης της Φτώχειας, καθώς και τοπικές ΜΚΟ που παρέχουν έμπρακτα βοήθεια, συμβουλευτικές υπηρεσίες και δυνατότητες οικονομικής ενίσχυσης. Παράλληλα, η πολιτεία Lagos διαθέτει ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία από την ενδοοικογενειακή βία, ενώ η αστική της φύση προσφέρει μεγαλύτερα περιθώρια αυτονομίας και κοινωνικής ένταξης για γυναίκες χωρίς ανδρική υποστήριξη, σε σύγκριση με άλλες περιοχές της χώρας. Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι, παρά τις υφιστάμενες προκλήσεις, υπάρχουν επαρκείς δομές και υπηρεσίες υποστήριξης που επιτρέπουν στην Αιτήτρια, ως ανύπαντρη μητέρα του Αιτητή 2, να επανεγκατασταθεί και να διαβιεί με ασφάλεια στο Lagos, ως εκ τούτου ο φόβος της δεν κρίνεται δικαιολογημένος.

 

Συμπερασματικά, από το ιστορικό της Αιτήτριας όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου και από την ανωτέρω αξιολόγηση των ισχυρισμών της, προκύπτει ότι αυτή δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Τα όσα ανέφερε άλλωστε κατά τη διάρκεια του συνόλου της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός της, δεν θα μπορούσαν να την εντάξουν στην έννοια του πρόσφυγα, όπως αυτή ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.

 

Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.

 

Εξετάζοντας πλήρως την υπόθεση, διαπιστώνω ότι ορθά κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του Ν.6(Ι)/2000 για να παρασχεθεί στους Αιτητές το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστούν σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα της.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619).

 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο κατά τη διοικητική, όσο και κατά την παρούσα διαδικασία δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν στο ότι σε περίπτωση επιστροφής της στην πολιτεία Lagos, η Αιτήτρια μαζί με τον ανήλικο Αιτητή 2, θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σύμφωνα με τις πρόνοιες των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως προς τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι Αιτητές λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως το άρθρο 19(2)(γ) προνοεί, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα και ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos της Νιγηρίας, ήτοι στον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής της.

 

H έρευνα που εξέδωσε για τη Νιγηρία η EUAA τον Ιούλιο του 2024[39] αναφέρει ότι «η Νιγηρία αντιμετωπίζει συμπίπτουσες κρίσεις ασφαλείας για πάνω από μια δεκαετία.[40] Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέφερε ότι το «άνευ προηγουμένου κύμα διαφορετικών και αλληλοεπικαλυπτόμενων κρίσεων ασφαλείας» περιλάμβανε ληστείες, εγκλήματα και απαγωγές, εξεγέρσεις, αναταραχές από αυτονομιστές, τρομοκρατία και συγκρούσεις αγροτών/κτηνοτρόφων, τονίζοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος της Νιγηρίας επηρεάστηκε από τη βία και το έγκλημα.[41] Το 2023, στα βορειοδυτικά, συμμορίες ληστών κατηγορήθηκαν για απαγωγές, σεξουαλική βία και λεηλασίες, ενώ στα Βορειοανατολικά, υπήρξε μια αναζωπύρωση της δράσης του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) στη Δυτική Αφρική. Επιπλέον, στη Μέση Ζώνη[42] και στη Βόρεια-Κεντρική περιοχή, συνεχίστηκε η διακοινοτική σύγκρουση μεταξύ γεωργών και κτηνοτρόφων, με αναφορές για θύματα. Οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας κατηγορήθηκαν για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών επιδρομών αδιακρίτως.[43]

 

Σε έκθεσή του το ‘Global Centre for the Responsibility to Protect’, η οποία δημοσιεύτηκε το 2025, αναφέρει ότι η Boko Haram και το ISWAP έχουν κλιμακώσει τις εκστρατείες τους το 2025, εξαπολύοντας καθημερινές επιθέσεις εναντίον αμάχων και δυνάμεων ασφαλείας.[44] Ύποπτοι αντάρτες της Boko Haram παραμένουν ενεργοί στα προπύργιά τους στις πολιτείες Yobe και Borno.

H πιο πρόσφατη έρευνα της αυστριακής ACCORD (Austrian Centre for Country of Origin and Asylum Research and Documentation) που δημοσιεύτηκε στις 7 Αυγούστου 2025 για την Νιγηρία και αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2025, κάνει αναφορά στα περιστατικά ασφαλείας που έλαβαν χώρα στην Πολιτεία Lagos, από την οποία προκύπτουν 29 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 17 ανθρώπινες απώλειες.[45]

 

Για λόγους πληρότητας της έρευνας θα παρατεθούν ποσοτικά δεδομένα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης την 08.09.2025) καταγράφηκαν 148 περιστατικά ασφαλείας (που περιλαμβάνουν περιστατικά Political violence, repression, terrorist activity) τα οποία είχαν ως συνέπεια 67 απώλειες.^[46] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας του Lagos ανέρχεται στα 13.491.800 (βάσει επίσημης εκτίμησης για το 2022[47]).

 

Δεδομένου ότι στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, η κατάσταση ασφαλείας καταγράφεται ως σταθερή, το Δικαστήριο κρίνει ότι παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας», όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του ΔΕΕ, ωστόσο και εκ του περισσού σημειώνω ότι η Αιτήτρια είναι ενήλικη γυναίκα, χωρίς πρόβλημα υγείας, έχοντας οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο στην χώρα καταγωγής της (γονείς και οχτώ αδέλφια), με μόρφωση και πολυετή εργασιακή εμπειρία.

 

Κατά συνέπεια, η διαπίστωση των Καθ΄ ων η αίτηση ότι η Αιτήτρια δεν πληροί τις προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα αλλά ούτε του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας κρίνονται εύλογα επιτρεπτές ενόψει όλων των στοιχείων που η διοίκηση είχε ενώπιον της.

 

Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω, υπό τις περιστάσεις, ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός της για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση της συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου. Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, το οποίο συνεκτίμησε όλα τα πραγματικά στοιχεία και εξέδωσε τελική αιτιολογημένη απόφαση. Δεν έχει καταδειχθεί οτιδήποτε το μεμπτό, ούτως ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του παρόντος Δικαστηρίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη. Δεδομένης της κατ’ ουσία εξέτασης της αίτηση της Αιτήτριας, παρέλκει η εξέταση οποιοδήποτε άλλου νομικού ισχυρισμού.

 

Με βάση όλα τα πιο πάνω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.000 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας 1. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Α. AΓΡΟΤΗ, Δ. ΔΔΔΠ