ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 526/24
28 Νοεμβρίου, 2025
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
B. D. L.
Αιτητού,
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση,
.........
Τζ. Σολωμού (κα) για Κ. Νικολάου (κα), Δικηγόροι για τον Αιτητή.
Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 12.11.2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από το Καμερούν και περί τις 24.9.2019 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 28.9.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό, ο οποίος υπέβαλε σχετική Έκθεση/ Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και για επιστροφή στη χώρα καταγωγής του. Στις 12.11.2023, ο Προϊστάμενος ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και επιστροφής του στο Καμερούν. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 19.1.2024 αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Ο Αιτητής με τη γραπτή του αγόρευση προβάλλει πλείονες λόγους προσφυγής, χωρίς ωστόσο να εξειδικεύονται και να αναπτύσσονται επαρκώς. Κατά την ακροαματική διαδικασία ημερομηνίας 4.11.2025, η συνήγορος του Αιτητή προώθησε μόνο την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ως λόγους ακύρωσης της επίδικης απόφασης.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Προωθούν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθώς και νομίμως, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής ενάσκησης των εξουσιών που παρέχει ο Νόμος στους Καθ’ ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
Νομικό Πλαίσιο
4. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύει της προστασίας της χώρας ταύτης».
5. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2023 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
6. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2025 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
7. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.
8. Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:
«Υποχρεώσεις Αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών
16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο Αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).
(2) Ιδίως, ο Αιτητής οφείλει-
(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του Αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο Αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙ [...]».
9. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
10. Ως προς τους εγειρόμενους λόγους προσφυγής, επισημαίνεται εκ προοιμίου ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την ενώπιόν του αίτησή διεθνούς προστασίας εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά εξετάζει την ουσιαστική ορθότητά της de novo και ex nunc (Βλ. Aπόφαση του ΔΕΕ της 3ης Απριλίου 2025, C‑283/24 [Barouk], B. F. κατά Κυπριακής Δημοκρατίας, ECLI:EU:C:2025:236, απόφαση του ΔΕΕ ημερομηνίας 29 Ιουλίου 2019, Torubarov, C-556/17, EU:C:2019:626, σκέψεις 50 έως 53 (σύμφωνα με την οποία το δικαστήριο πραγματοποιεί «πλήρη και ex nunc εξέταση τόσο των πραγματικών όσο και των νομικών ζητημάτων, ιδίως, κατά περίπτωση, εξέταση των αναγκών διεθνούς προστασίας) Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). Ο αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, πλάνη, ο αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελής χαρακτηρίζεται ο λόγος προσφυγής, ο οποίος ακόμα και αν γίνει δεκτός δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].
11. Συναφές εν προκειμένω είναι και το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτών. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του Αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του Αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας του Αιτητή ασύλου να τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή του, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον Αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI: EU:C:2012:744, σκέψεις 63 έως 68).
12. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, κατά την καταγραφή της αίτησής του για διεθνή προστασία, ο ίδιος ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα του λόγω του πολέμου μεταξύ των Βορειοδυτικών (Northwest) και Νοτιοδυτικών (Southwest) περιοχών του Καμερούν με την κυβέρνηση. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, η κυβέρνηση τον χρησιμοποίησε ως κατάσκοπο, όπου θα ακολουθούσε τους Ambazonians και θα έδινε πληροφορίες στην κυβέρνηση αναφορικά με τις τοποθεσίες τους. Ένας φίλος τον βοήθησε να προβεί στις απαραίτητες διευθετήσεις για να φύγει από την χώρα καθώς η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο.
13. Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής ανέφερε ότι κατάγεται και διέμενε στην περιοχή Mile 80 της πόλης Bamenda, ότι είναι χριστιανός και ομιλεί αγγλικά και γαλλικά. Δήλωσε ότι έχει ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εργαζόταν ως πωλητής μερικής απασχόλησης. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, προέβαλε ότι τέλεσε γάμο με ομοεθνή του στη Δημοκρατία και είναι πατέρας ενός ανήλικου τέκνου γεννηθέντος στις 15.12.2022 (ερυθρό 38 Δ.Φ.). Αναφορικά με την πατρική του οικογένεια, ανέφερε ότι έχει τέσσερα αδέλφια, πλην όμως δεν διατηρεί επικοινωνία με κανένα εξ αυτών και αγνοεί την τρέχουσα διαμονή τους.
14. Ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής, ο Αιτητής, στο πλαίσιο της ελεύθερης αφήγησής του, επικαλέστηκε την κρίση με τους Ambazonians, η οποία είχε δημιουργήσει ιδιαίτερα επικίνδυνες συνθήκες για την οικογένειά του, καθώς το σπίτι τους βρισκόταν κοντά στον δρόμο και συχνά στο επίκεντρο ανταλλαγής πυρών. Προέβαλε ότι, κατά το τελευταίο σχετικό περιστατικό, ο επικεφαλής της ομάδας των Ambazonians τον οδήγησε σε στρατόπεδό τους όπου, όπως ισχυρίζεται, εξαναγκάστηκε να πολεμήσει εναντίον του γαλλόφωνου στρατού και της αστυνομίας. Μετά την αποχώρησή του και την επιστροφή στο σπίτι, δεν εντόπισε την οικογένειά του· κατά την αναζήτησή της, συνελήφθη από τον στρατό, ο οποίος τον χρησιμοποίησε, κατά τους ισχυρισμούς του, ως κατάσκοπο για συλλογή πληροφοριών. Ακολούθως, επειδή είχε χάσει πολλούς φίλους και φοβόταν για την ασφάλειά του, αναζήτησε τρόπο διαφυγής και, με τη βοήθεια φίλου του από τη Bamenda και του αδελφού αυτού, εξασφάλισε τα απαραίτητα έγγραφα στη Douala και εγκατέλειψε τη χώρα νύχτα, ενώ εξακολουθούσε –όπως προβάλλει– να υποχρεούται σε συνεργασία με τον στρατό.
15. Κατά το στάδιο υποβολής διευκρινιστικών ερωτημάτων, ο Αιτητής κλήθηκε να παράσχει περαιτέρω λεπτομέρειες αναφορικά με τις επιμέρους παραμέτρους των δηλώσεών του και ειδικότερα, την αγγλόφωνη κρίση, τις περιστάσεις υπό τις οποίες, κατά τους ισχυρισμούς του, οδηγήθηκε στο στρατόπεδο των Ambazonians, καθώς και τη φύση και διάρκεια της εμπλοκής του τόσο με τους Ambazonians όσο και με τον στρατό.
16. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση, ο Αιτητής ανέφερε ότι η κρίση ξεκίνησε όταν ο ίδιος ήταν στην 5η ή 6η τάξη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, και κλιμακώθηκε γύρω στο 2012–2014 με περιστατικά βιασμών και θανάτων τόσο από τους Ambazonians όσο και από τον στρατό. Κληθείς στη συνέχεια να περιγράψει τη μέρα που είδε για τελευταία φορά την οικογένειά του, καθώς εξαναγκάστηκε να ακολουθήσει τους Ambazonians, ο Αιτητής δήλωσε ότι πήγε σε ένα μέρος να κρυφτεί χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν σημείο στόχος των Ambazonians, και από εκεί τον πήραν μαζί τους. Ως υποστήριξε, σε απόσταση περίπου 15 μιλίων από το σπίτι του υπάρχει ένα μεγάλο δέντρο mango, σε θαμνώδη περιοχή· εκεί κρύφτηκε, τον εντόπισαν και του είπαν να τους ακολουθήσει. Του έδεσαν τα μάτια και τα χέρια πίσω από την πλάτη, και τον μετέφερε κάποιος στον ώμο του. Όταν έφτασαν στο στρατόπεδο, τον έριξαν κάτω, του ξέδεσαν τα χέρια και τον ρώτησαν γιατί βρισκόταν εκεί. Απάντησε ότι βρισκόταν εκεί λόγω των πυροβολισμών, και, όπως ισχυρίστηκε, τον ανάγκασαν να εργαστεί μαζί τους. Ακολούθως, κληθείς να εξηγήσει τον τρόπο με τον οποίο εξαναγκάστηκε να συνεργαστεί με τους Ambazonians, ο Αιτητής προέβαλε ότι μεταφέρθηκε σε άγνωστη τοποθεσία όπου του ειπώθηκε ότι, εν μέσω πυροβολισμών, είτε θα παραμένει στο σπίτι του είτε θα εγκαταλείψει τον χώρο. Ο ίδιος παρέμεινε σιωπηλός, και κάποιος είπε ότι πρέπει να ενταχθεί στην ομάδα τους· δεν μπορούσε να αρνηθεί, όπως ανέφερε, από φόβο μήπως τον σκοτώσουν.
17. Σε ερωτήσεις αναφορικά με την εργασία που του ανατέθηκε από τους Ambazonians, ο Αιτητής ανέφερε ότι ασχολείτο με μαύρη μαγεία (black magic, enchantments, ερυθρό 49/1Χ Δ.Φ.), ετοίμαζε παραδοσιακά ιατρικά σκευάσματα και βοηθούσε στην καθαριότητα του στρατοπέδου. Παρέμεινε μαζί τους για περίπου δυόμιση εβδομάδες, και, όπως υποστήριξε, κατανάλωναν αίμα ζώων αντί για νερό και ωμό κρέας από κοτόπουλα ή κατσίκες για ενδυνάμωση. Όσον αφορά την απελευθέρωσή του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δραπέτευσε, καθότι γνώριζε τα αδύνατα σημεία τους και γνώριζε δρόμο διαφυγής. Κατευθύνθηκε προς το σπίτι του, όπου δεν βρήκε κανένα, και, καθώς αναζητούσε την οικογένειά του, συναντήθηκε με τον στρατό. Τον χτύπησαν και, καθώς ήταν χωρίς τις αισθήσεις του, τον μετέφεραν στο στρατόπεδό τους δεμένο και με τα μάτια καλυμμένα. Εκεί, ο επικεφαλής του στρατού, κατόπιν ερωτήσεων που του υπέβαλε, αντιλήφθηκε ότι θα μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν εναντίον των Ambazonians, και έτσι τον ανάγκασαν να συνεργαστεί μαζί τους ως κατάσκοπος. Τους καθοδηγούσε στο στρατόπεδο και, με τη χρήση καμερών, έδινε πληροφορίες στον στρατό. Παράλληλα, προέβη στη διαδικασία διευθέτησης των εγγράφων του. Την ημέρα που τους υπέδειξε το δεύτερο σημείο των Ambazonians, όταν επέστρεψαν πίσω, εγκατέλειψε το στρατόπεδο το βράδυ και πήγε στην πόλη Douala.
18. Κατά τη διοικητική εξέταση της αίτησής του, ο Αιτητής προσκόμισε, το πιστοποιητικό γέννησης του ανήλικου τέκνου του το οποίο εκδόθηκε από το Επαρχιακό Γραφείο Πάφου, την κάρτα και τον αριθμό ARC του παιδιού, καθώς και την βεβαίωση υποβολής αιτήματος διεθνούς προστασίας του ανήλικου τέκνου μαζί με την μητέρα του.
19. Αξιολογώντας τις δηλώσεις και τα έγγραφα που προσκόμισε ο Αιτητής, οι Καθ’ ων η αίτηση διέκριναν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς: πρώτον την ταυτότητα, το προφίλ την χώρα καταγωγής και περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή, δεύτερον, την αρπαγή του από τους Ambazonians και τον εξαναγκασμό του να δουλέψει για αυτούς, και τρίτον, την κράτηση του από τις κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας και τον εξαναγκασμό του σε εντοπισμό τοποθεσίας στρατοπέδων των Ambazonians.
20. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς οι πληροφορίες που έδωσε ο Αιτητής κρίθηκαν ως ικανοποιητικές και συνεκτικές, ενώ επιβεβαιώθηκαν και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
21. Ο δεύτερος και ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός του Αιτητή έτυχαν απόρριψης, καθώς κρίθηκε ότι ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς, συνεκτικές και αξιόπιστες πληροφορίες ως προς τον πυρήνα του αιτήματός του.
22. Οι Καθ’ ων η Αίτηση, κατόπιν αξιολόγησης του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, κατέληξαν ότι ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς και συγκεκριμένες λεπτομέρειες ως προς τον φερόμενο εξαναγκασμό του να εργαστεί για τους Ambazonians. Ειδικότερα, οι δηλώσεις του περί ενασχόλησης με μαύρη μαγεία και παραδοσιακά ιατρικά σκευάσματα κρίθηκαν γενικές και αόριστες, ενώ ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει με σαφήνεια τον τρόπο διαφυγής του από το στρατόπεδο ή την πορεία που ακολούθησε εκτός αυτού. Η δε αναφορά του ότι γνώριζε τα αδύνατα σημεία και τον δρόμο διαφυγής αξιολογήθηκε ως αντιφατική, δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης είχε δηλώσει ότι μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο με δεμένα μάτια.
23. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, οι Καθ’ ων η Αίτηση προέβησαν σε έρευνα αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση, την κατάσταση και την εμπλοκή στην πόλη Bamenda, καθώς και την ύπαρξη και χρήση πρακτικών μαγείας στο Καμερούν. Κατά το αποτέλεσμα της έρευνας, παρότι στοιχειοθετείται εξωτερική αξιοπιστία ως προς την ύπαρξη της κρίσης, τη δράση των Ambazonians και τη διάδοση πρακτικών μαγείας, εντούτοις, λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η Αίτηση απέρριψαν τον συγκεκριμένο ισχυρισμό στο σύνολό του.
24. Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, οι Καθ’ ων η Αίτηση, κατέληξαν ότι ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς και συγκεκριμένες λεπτομέρειες ως προς τον φερόμενο εξαναγκασμό του να συνεργαστεί με τον στρατό. Διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει ή να τεκμηριώσει τον τρόπο με τον οποίο ο στρατός τον συνέδεσε με τους Ambazonians, καθώς απλώς προέβαλε ότι θεωρήθηκε Ambazonian επειδή ήταν αγγλόφωνος. Επιπρόσθετα, οι δηλώσεις του σχετικά με τον εξαναγκασμό του να ενεργεί ως κατάσκοπος κρίθηκαν γενικές και αόριστες. Ενώ, όπως ο ίδιος ανέφερε, μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο των Ambazonians με δεμένα μάτια, εντούτοις προέβαλε παράλληλα ότι καθοδήγησε τον στρατό σε δύο τοποθεσίες στρατοπέδων Ambazonians, στοιχείο το οποίο αξιολογήθηκε ως αντιφατικό. Τέλος, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τη φερόμενη διαφυγή του από τον στρατό, περιοριζόμενος στον ισχυρισμό ότι τον εμπιστεύονταν και κανείς δεν τον ακολούθησε.
25. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, οι Καθ’ ων η Αίτηση προέβησαν σε έρευνα αναφορικά με την κακομεταχείριση άμαχων πολιτών λόγω της αγγλόφωνης κρίσης στη Βορειοδυτική περιφέρεια. Παρά τα ευρήματα σχετικά με το γενικό πλαίσιο της κρίσης, λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε στο σύνολό του.
26. Στη βάση των αποδεκτών ισχυρισμών του Αιτητή, ήτοι της ταυτότητας, του προφίλ, της χώρας καταγωγής και περιοχής συνήθους διαμονής, και λαμβάνοντας υπόψιν τις πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του, κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση πως καταρχήν υπάρχουν εύλογοι λόγοι ο Αιτητής να υποστεί καταρχήν δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην περιοχή συνήθους διαμονής του, την πόλη Bamenda της Βορειοδυτικής περιφέρειας (Northwest region), ως απόρροια της ασταθούς κατάστασης ασφάλειας στην συγκεκριμένη περιοχή.
27. Κατά τη νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς παρά την ύπαρξη αδιάκριτης βίας στην περιοχή η ένταση αυτής σε συνάρτηση με τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν υφίσταται προσωπική απειλή για τον Αιτητή.
28. Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιον του Δικαστηρίου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, κρίνεται, γίνεται δεκτό το εύρημα των Καθ' ων η αίτηση αναφορικά με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό για τους λόγους που αναφέρονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης Η αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού εδραιώνεται περαιτέρω και από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, οι οποίες εντοπίζονται στο διοικητικό φάκελο (ερ. ). Ειδικώς ως προς το σημείο της οικογενειακής κατάστασης του Αιτητή γίνεται απλώς δεκτό ότι αυτός είναι πατέρας ανήλικου τέκνου γεννηθέντος το στη Δημοκρατία στις 15.12.2022 (βλ. ερ. 38), χωρίς με βάση τα ενώπιον του Δικαστηρίου δεδομένα να θεμελιώνεται, όπως αναλύεται στη συνέχεια, η έννοια της οικογένειας. Το παρόν Δικαστήριο αξιολογεί τους προβληθέντες ισχυρισμούς στην βάση των κοινώς αποδεκτών δεικτών αξιοπιστίας.[1]
29. Ως προς την αξιολόγηση του δεύτερου και τρίτου ουσιώδους ισχυρισμού, το Δικαστήριο συντάσσεται με την κατάληξη των Καθ’ ων η Αίτηση περί μη θεμελίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας τους. Ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να παραθέσει με συνέπεια, περιγραφικότητα και επαρκή στοιχεία τους ισχυρισμούς του που αφορούν τόσο την κράτηση και τον εξαναγκασμό του σε συνδρομή των Ambazonians, όσο και την κράτηση και τον εξαναγκασμό του από τον στρατό να συνδράμει στον εντοπισμό στρατοπέδων Ambazonians. Παρατηρείται ότι οι δηλώσεις του ήταν ιδιαίτερα συνοπτικές, ενώ εντοπίζεται επανάληψη των ίδιων διατυπώσεων παρά τα διαφορετικά ερωτήματα που του τέθηκαν. Η δε επαναληπτικότητα των δηλώσεων υποδηλώνει αδυναμία παράθεσης στοιχείων που να ανταποκρίνονται στο εκάστοτε ζητούμενο, ενώ η γενικότητα των πληροφοριών καταδεικνύει έλλειψη προσωπικής και βιωματικής εμπειρίας αναφορικά με τα προβαλλόμενα γεγονότα.
30. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, καθώς οι δύο ανωτέρω ισχυρισμοί είναι άμεσα συνδεδεμένοι, καθώς αποτελούν τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές της αγγλόφωνης κρίσης, το Δικαστήριο προέβη σε από κοινού έρευνα με τα ακόλουθα ευρήματα:
31. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αντάρτες Ambazonians του Αγγλόφωνου Καμερούν, αγωνίζονται από το 2017 για να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο, αγγλόφωνο κράτος με το όνομα Ambazonia, στις δυτικές περιοχές της εν γένει γαλλόφωνης χώρας.[2] Μερικές από αυτές τις ομάδες περιλαμβάνουν τους Ambazonia Defense Forces, Tigers, Red Dragons, Seven Karta, Ambazonia Restoration Forces (ARF). Μια πηγή αρίθμησε αυτές τις αυτονομιστικές ομάδες σε περίπου 20 και ονόμασε μια ομάδα ως AMF (Στρατιωτικές Δυνάμεις Ambazonia).[3] Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Global Centre for the Responsibility to Project, σε έκθεση για το Καμερούν ημερομηνίας 14 Νοεμβρίου 2025 «καθ' όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης, οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν διαπράξει εξωδικαστικές δολοφονίες και εκτεταμένη σεξουαλική και έμφυλη βία, έχουν κάψει αγγλόφωνα χωριά και έχουν υποβάλει άτομα με ύποπτες διασυνδέσεις με αυτονομιστές σε αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και κακομεταχείριση. Επίσης, ένοπλοι αυτονομιστές έχουν σκοτώσει, απαγάγει και τρομοκρατήσει πληθυσμούς, ενώ παράλληλα διεκδικούν συνεχώς τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων των αγγλόφωνων περιοχών. Οι αυτονομιστές και οι κυβερνητικές δυνάμεις έχουν διαπράξει στοχευμένες επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγείας και εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, περιορίζοντας την παροχή και την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας βοήθεια και αναγκάζοντας διάφορους διεθνείς ανθρωπιστικούς οργανισμούς να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους. Οι αυτονομιστές έχουν επίσης απαγορεύσει την κρατική εκπαίδευση και συχνά επιτίθενται, απειλούν και απαγάγουν μαθητές και εκπαιδευτικούς, ενώ καίνε, καταστρέφουν και λεηλατούν σχολεία.».[4]
32. Περαιτέρω, σύμφωνα με έκθεση του Human Rights Watch, οι Ambazonians στοχοποιούν αμάχους που θεωρούνται εχθρικοί ή μη υποστηρικτικοί προς την αυτονομιστική τους προσπάθεια. Αυτό περιλαμβάνει δολοφονίες, απαγωγές και εκβιασμούς. Επιπλέον, πολιτικοί που συμμετέχουν σε εκλογές ή είναι μέλη κομμάτων που δεν ευνοούν την αυτονομία των αγγλόφωνων περιοχών, έχουν επίσης στοχοποιηθεί.[5] Επιπρόσθετα, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας οι Ambazonians έχουν ενισχύσει το οπλοστάσιό τους και συνεχίζουν να στοχοποιούν κρατικές δομές, συμπεριλαμβανομένων δομών εκτός των αγγλόφωνων περιοχών.[6] Οι ένοπλοι αυτονομιστές στοχοποιούν επίσης οποιονδήποτε υποπτεύονται ότι υποστηρίζει την κυβέρνηση ή δεν συμμορφώνεται με την δράση τους.[7] Οι ανωτέρω πηγές επιβεβαιώνουν αφενός τη διαμάχη μεταξύ του στρατού και των αποσχιστών, και αφετέρου την εκατέρωθεν δίωξη των υποστηρικτών τους. Δεδομένης, ωστόσο, της μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή ως προς τα προσωπικά του βιώματα, οι υπό εξέταση ισχυρισμοί απορρίπτονται στο σύνολό τους.
33. Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που τυχόν διατρέχει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του, επισημαίνονται τα εξής. Ως προς τη γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, αναφέρονται τα ακόλουθα ως προκύπτουν από έγκυρες πηγές πληροφόρησης:
34. Ως προς την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή και στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του, επισημαίνεται ότι βάσει πληροφοριών από τον ανεξάρτητο οργανισμό ACAPS, η κρίση που ξέσπασε στις Αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν (ήτοι στις Νοτιοδυτικές και Βορειοδυτικές περιφέρειες) περί τα τέλη του 2016 οδήγησε στην εμφάνιση διαφόρων αποσχιστικών ομάδων και σε ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ του κρατικού στρατού και των ενόπλων δυνάμεων των αυτονομιστών, που έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις αγγλόφωνες περιοχές, «αφήνοντας πάνω από 334.000 άτομα εσωτερικά εκτοπισμένα και περισσότεροι από 76.000 να αναζητούν καταφύγιο στη γειτονική Νιγηρία, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2025.».[8] Εκ των όσων επίσης αναφέρονται στην ίδια πηγή, οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται στα μακροχρόνια προβλήματα στην αγγλόφωνη κοινότητα στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας, λόγω της περιθωριοποίησης τους από τη γαλλόφωνη κυβέρνηση, «που κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες περί τα τέλη του 2016».[9]
35. Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις ένοπλες κρατικές δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή (συμπεριλαμβανομένης της επίλεκτης μονάδας μάχης) και από διάφορες ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες (που αριθμούν πέραν των 7 διαφορετικών ενόπλων ομάδων, συνολικής δυναμικότητας 2.000-4.000 μαχητών, που κατά τις επιθέσεις τους εναντίον του κρατικού στρατού χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και πιο προηγμένο οπλισμό όπως εκτοξευτές αντιαρματικών), που δρουν (κυρίως) στις αγγλόφωνες περιοχές (παρά το ότι εμφανίζονται με ορισμένο διαχωρισμό, οι ομάδες αυτές προσπαθούν όλο και περισσότερο να συντονιστούν μεταξύ τους, ενώ «οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες παρουσιάζουν ένα συλλογικό χαρακτήρα»).[10]
36. Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας που καταγράφηκαν γενικότερα στην Βορειοδυτική περιφέρεια (Northwest region) του Καμερούν, στην οποία βρίσκεται ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή, σύμφωνα με στοιχεία από τη βάση δεδομένων ACLED, κατά το τελευταίο έτος (με ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης την 14.11.2025), καταγράφηκαν 813 περιστατικά πολιτικής βίας,[11] τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 260 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.[12] Σύμφωνα με την ανωτέρω βάση δεδομένων, την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, στην πόλη Bamenda, καταγράφηκαν 34 περιστατικά πολιτικής βίας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 38 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.[13] Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του 2025, ο πληθυσμός της Βορειοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν, ανέρχεται στους 2,428,200 κατοίκους[14], και της πόλης Bamenda στους 636,145 κατοίκους.[15]
37. Ως προς τις αποδεκτές προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή δεν προκύπτει οποιαδήποτε παράμετρος του προφίλ του, η οποία να επιτείνει με οποιοδήποτε τρόπο τον κίνδυνο που τυχόν αυτός διατρέχει, ούτε και καθαυτό κάποιο στοιχείο του προφίλ του δίδει βάσιμο έρεισμα για δίωξή του. Ούτε και ο Αιτητής εξέφρασε οποιοδήποτε φόβο απορρέων από το προφίλ του, πέραν των όσων εξετάστηκαν ήδη ανωτέρω. Επαναλαμβάνεται ότι ως προς την έννοια της οικογένειας, θα αναλυθεί εκτενώς κατωτέρω.
38. Ειδικώς ως προς το θρησκευτικό του προφίλ ως χριστιανός δεν προκύπτει κάποιος κίνδυνος. Πηγές αναφέρουν πως στο Καμερούν, οι Χριστιανοί αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού, με περίπου 70% να ανήκουν σε διάφορα χριστιανικά δόγματα. Ωστόσο, υπάρχουν περιοχές όπου οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Στις βόρειες περιοχές, όπου κυριαρχεί το Ισλάμ, έχουν αναφερθεί περιστατικά κοινωνικών εντάσεων μεταξύ χριστιανικών και μουσουλμανικών κοινοτήτων. Επιπλέον, η παρουσία εξτρεμιστικών ομάδων, όπως η Boko Haram, έχει οδηγήσει σε επιθέσεις κατά χριστιανικών κοινοτήτων στα βόρεια σύνορα με τη Νιγηρία, όχι ωστόσο, στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή. Παρά τις προκλήσεις αυτές, οι Χριστιανοί στο Καμερούν γενικά ασκούν τη θρησκεία τους ελεύθερα.[16]
39. Ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση λαμβάνοντας υπόψη και το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, ως αυτό έγινε αποδεκτό, κρίνεται πως σε συνάρτηση με τις παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του, δεν πιθανολογείται ότι σε περίπτωση επιστροφής του εκεί, θα εκτεθεί ευλόγως σε σοβαρό κίνδυνο.
40. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν προκύπτουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στην προστατευτική διάταξη του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξής του για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Τέτοιος φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθαυτός ούτε από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, τα οποία έχουν γίνει αποδεκτά.
41. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας κατά τα άρθρα 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν ανακύπτει ότι σε περίπτωση επιστροφής του στον τόπο τελευταίας διαμονής του ότι θα εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32] λόγω επαπειλούμενης θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.
42. Επιπροσθέτως, δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί στη Βορειοδυτική περιφέρεια όπου βρίσκεται ο συνήθης τόπος διαμονής του Αιτητή κρίνω δέον να εξεταστούν τα επιμέρους συστατικά στοιχεία του άρθρου 19(2)(γ) και ειδικότερα, κατά πόσον συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας της και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
43. Σημειώνεται συναφώς ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».
44. Ως προς τον όρο διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη, το ΔΕΕ, διευκρίνισε ότι της έννοιας της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως, η σημασία και το περιεχόμενο των όρων αυτών πρέπει να καθορίζονται, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το σύνηθες νόημά τους στην καθημερινή γλώσσα, λαμβανομένου υπόψη του πλαισίου εντός του οποίου αυτοί χρησιμοποιούνται και των σκοπών που επιδιώκει η ρύθμιση στην οποία εντάσσονται (αποφάσεις της 22ας Δεκεμβρίου 2008, C-549/07, Wallentin-Hermann, Συλλογή 2008, σ. I 11061, σκέψη 17, και της 22ας Νοεμβρίου 2012, C 119/12, Probst, σκέψη 20). Υπό το σύνηθες νόημά της στην καθημερινή γλώσσα, η έννοια της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως αφορά κατάσταση στην οποία οι τακτικές δυνάμεις ενός κράτους συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή στην οποία δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους. (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψεις 27 και 28).
45. Ακολούθως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
46. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
47. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
48. Εν προκειμένω το Δικαστήριο ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στη Βορειοδυτική περιφέρεια του Καμερούν (βλ. ανωτέρω) και διαπίστωσε με βάση λοιπόν τα όσα καταγράφονται ανωτέρω, ότι στην Βορειοδυτική περιφέρεια όπου βρίσκεται η πόλη Bamenda, τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη μεταξύ των δυνάμεων του στρατού της χώρας και των αποσχιστικών ομάδων που δρουν στη περιοχή. Επίσης οι εξωτερικές πηγές καταδεικνύουν ότι εκεί λαμβάνει χώρα αδιάκριτη βία (για την έννοια της αδιάκριτης βίας η οποία επηρεάζει πρόσωπα ανεξαρτήτως των προσωπικών τους περιστάσεων, βλ. ανωτέρω Elgafaji, σκέψη 34 ΔΕΕ, Diakite, απόφαση ημερ.30/01/2014, C-285/12, παρ.). Ενόψει των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών τα οποία αναλύθηκαν ανωτέρω φρονώ ότι η προερχόμενη από την ένοπλη σύρραξη αδιάκριτη βία αγγίζει ένα μέτριο σχετικά επίπεδο και δεν εξικνείται σε τέτοιο επίπεδο ώστε μόνη η παρουσία ενός αμάχου σε αυτή να αρκεί για στοιχειοθέτηση πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, ανεξαρτήτως προσωπικών περιστάσεων.
49. Ως προς τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, πρόκειται για ενήλικο άντρα, υγιή, χωρίς σημεία ευαλωτότητας, ικανό προς εργασία, με εργασιακή πείρα και με ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο, ενώ ομιλεί τόσο την αγγλική όσο και τη γαλλική. Ο Αιτητής είναι εξοικειωμένος με την περιοχή, και κατά συνέπεια είναι σε θέση να γνωρίζει και να αξιολογεί επαρκώς τους κινδύνους. Ως εκ τούτου, το προσωπικό του προφίλ σε συνάρτηση με την κατάσταση ασφαλείας, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν αναμένεται ευλόγως ο Αιτητής να εκτεθεί σε σοβαρό κίνδυνο ένεκα της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του.
50. Ως προς την οικογένεια, που όπως επικαλείται από τις ενώπιον του Δικαστηρίου πληροφορίες, δημιούργησε στη Δημοκρατία, παρατηρώ ότι προσκόμισε πιστοποιητικό γέννησης για το ανήλικο τέκνο του (ερ. 38 Δ.Φ.). Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του ζητήθηκε να προσκομίσει πιστοποιητικό γάμου με αίτημα σύνδεσης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, το οποίο, ωστόσο, δεν έπραξε σε κανένα στάδιο της διαδικασίας. Σημειώνεται ότι ούτε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου παρουσίασε οποιοδήποτε έγγραφο αναφορικά με τον γάμο του, ενώ το στοιχείο της οικογένειας δεν προωθήθηκε ούτε στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης ως στοιχείο κρίσιμο του προφίλ του και κατ’ επέκταση της ανάλυσης της υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας είτε κατά την αξιολόγηση της απόφασης επιστροφής του. δεδομένου αυτού, ο Αιτητής δεν προσκόμισε οποιοδήποτε συναφές στοιχείο. Παρατηρείται, ωστόσο, ότι η αίτηση του ανήλικου τέκνου του Αιτητή φαίνεται να εξετάζεται στο πλαίσιο κοινής διαδικασίας με αυτή της μητέρας του, και συμπεριλήφθηκε στον φάκελο της αίτησης της μητέρας του. Συνοψίζοντας, πέραν του πιστοποιητικού γέννησης του ανηλίκου, ο Αιτητής, καίτοι είχε τη δυνατότητα, δεν προσκόμισε οποιοδήποτε έγγραφο προς τεκμηρίωση του οικογενειακού δεσμού μεταξύ του ιδίου και του υιού του και της μητέρας αυτού.
51. Επισημαίνεται συναφώς ότι η έννοια της «οικογένειας» είναι ευρεία και εξελισσόμενη, διαμορφούμενη από κοινωνικές και άλλες επιδράσεις. Τα θεμελιώδη, ωστόσο, στοιχεία της παραμένουν η σταθερότητα και η αφοσίωση των μελών της σε ζητήματα συμβίωσης. Στην προκείμενη περίπτωση, ο Αιτητής δεν προέβαλε ούτε περιέγραψε, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, στοιχεία που να υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας σταθερής και βιωμένης οικογενειακής ζωής. Η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς σε οικογενειακές σχέσεις ή καθημερινές πτυχές συμβίωσης καθιστά το προβαλλόμενο οικογενειακό πλαίσιο ατεκμηρίωτο.
52. Ειδικότερα, σε σχέση με το άρθρο 180Ζ του Κεφ. 105 και την προοιμιακή σκέψη (22) της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με κοινά πρότυπα και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα (οδηγία επιστροφής), υπενθυμίζεται ότι το σεβασμό της οικογενειακής ζωής τα κράτη μέλη οφείλουν να τον λαμβάνουν καταρχήν υπόψη κατά την εφαρμογή της οδηγίας.
53. Περαιτέρω, η ύπαρξη της οικογένειας εάν συντρέχει αποτελεί παράμετρο του προφίλ του αιτούντος διεθνή προστασίας, το οποίο αξιολογείται κατά την εξέταση της αίτησής του.
54. Βάσει της νομολογίας του ΕΔΔΑ, η έννοια της οικογενειακής ζωής αποτελεί αυτόνομη έννοια της Σύμβασης και δεν περιορίζεται σε σχέσεις βασισμένες σε γάμο Βάσει της νομολογίας του ΕΔΑΔ, η έννοια της οικογενειακής ζωής συνιστά αυτόνομη έννοια της Σύμβασης (βλ. ενδεικτικά ΕΔΔΑ, απόφαση ημερομηνίας 3.10.2023, αίτηση υπ' αριθ. 59913/11, Zelenevy v. Russia, παρ. 60 επ. και απόφαση Van der Heijden v Netherlands ΕΔΔΑ, απόφαση ημερομηνίας 3.4.2012, αίτηση υπ' αριθ. 42857/05, παρ. 50). Ενδέχεται να καταλαμβάνει και εν τοις πράγμασι σχέσεις, εφόσον υφίστανται αποδεδειγμένα χαρακτηριστικά σταθερότητας, διάρκειας και κοινής δέσμευσης. Ως προς τη σχέση φυσικού πατέρα και τέκνου γεννημένου εκτός γάμου, το ΕΔΔΑ έχει κρίνει ότι η οικογενειακή σχέση μπορεί να εδραιώνεται και επί πραγματικών δεσμών, εφόσον διαπιστώνεται συνεχές και ενεργό ενδιαφέρον του πατέρα προς το τέκνο (πρβλ ΕΔΔΑ, απόφαση ημερομ. 26.5.1994, Keegan v. Ιρλανδίας, αίτηση υπ' αριθ. 16969/90, παρ. 44 και ΕΔΔΑ, απόφαση ημερομ. 15.9.2011, Schneider v. Γερμανίας, αίτηση υπ' αριθ. 17080/07, παρ. 81).
55. Στην προκείμενη περίπτωση, δεν προκύπτει από τα στοιχεία της υπόθεσης οποιαδήποτε πραγματική ή βιωμένη οικογενειακή σχέση που να τεκμηριώνει στοιχεία σταθερότητας, αφοσίωσης ή κοινής ζωής. Ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε στο ανήλικο τέκνο του, στη μεταξύ τους σχέση ή σε οποιαδήποτε πτυχή της καθημερινότητάς τους, ούτε προέβαλε οποιοδήποτε στοιχείο που να υποδηλώνει διατήρηση, καλλιέργεια ή ανάληψη γονικού ρόλου. Υπό τα δεδομένα αυτά, δεν τεκμηριώνεται η ύπαρξη οικογενειακής ζωής κατά την έννοια της σχετικής νομολογίας, παρά και την εκ μέρους του εκπροσώπηση δια συνηγόρου.
56. Ως εκ τούτου, με βάση το αποδεκτό προφίλ του Αιτητή, δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του στο άρθρο 19(2)(γ).
57. Περαιτέρω, από τα ενώπιόν του Δικαστηρίου δεδομένα, δεν προκύπτει οποιοδήποτε άλλο ζήτημα συναφές με την αρχή της μη επαναπροώθησης και των προϋποθέσεων έκδοσης της απόφασης επιστροφής, πέραν των όσων ήδη εξετάστηκαν και αναλύθηκαν ανωτέρω (Βλ. απόφαση της της 17ης Οκτωβρίου 2024, υπόθεση C- 156/23 [Ararat] K, L, M, N κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2024:892, ιδίως σκέψεις 50 έως 51).
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Ως προς τους δείκτες αξιοπιστίας (λεπτομέρεια, συνοχή, ευλογοφάνεια) Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition,
EUAA https://euaa.europa.eu/publications/judicial-analysis-evidence-and-credibility-context-common-european-asylum-system [τελευταία ημερομηνία πρόσβασης 18.11.2025], σ. 120-134.
UNHCR Handbook on Procedures and Criteria for Determining Refugee Status
[2] Voa News, 16 Dead in Latest Clashes in Cameroon Separatist Areas, March 04, 2020, https://www.voanews.com/africa/16-dead-latest-clashes-cameroon-separatist-areas [Ημερομηνία Πρόσβασης: 25.11.2025]
[3] EUAA - European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO): Cameroon; Forced recruitment [Q17-2021], 29 June 2021, p. 2, https://www.ecoi.net/en/file/local/2054738/2021_06_EASO_COI_Query_Cameroon_forced+recruitment.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26.11.2025]
[4] Global Centre for the Responsibility to Project, Cameroon, 14 November 2025, https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26.11.2025]
[5] HRW, Cameroon - Events of 2023, available at: World Report 2024: Cameroon | Human Rights Watch (hrw.org) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26.11.2025]
[6] Amnesty International, Human Rights Violations in Cameroon's Anglophone North-West Region, 2023, available at: Human Rights Violations in Cameroon's Anglophone North-West Region - Amnesty International [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26.11.2025]
[7] Ibid
[8] ACAPS, Country analysis: Cameroon, https://www.acaps.org/en/countries/cameroon# [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[9] Ibid
[10] Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights – RULAC: Rule of Law in Armed Conflicts, Non-international Armed Conflicts in Cameroon, Last updated: 12th January 2023, https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[11] Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, η Πολιτική Βία (Political Violence) περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες περιστατικών: Βία κατά Αμάχων (Violence Against Civilians), Μάχες (Battles), Ταραχές (Riots), Εκρήξεις/Απομακρυσμένη Βία (Explosions/Remote Violence), Διαδηλώσεις (Protests)
[12] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project (βλ. πλατφόρμα Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής και είναι διαθέσιμη στον διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/platform/explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Political Violence, DATE RANGE: Past Year of ACLED Data, COUNTRY: Cameroon, Nord-Ouest) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[13] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project (βλ. πλατφόρμα Explorer, η οποία από 30/07/2025 είναι προσβάσιμη κατόπιν εγγραφής και είναι διαθέσιμη στον διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/platform/explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Political Violence, DATE RANGE: Past Year of ACLED Data, COUNTRY: Cameroon, Nord-Ouest, Bamenda) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[14] City population, Cameroon, Nord-Ouest (Northwest) https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[15] World Population Review, https://worldpopulationreview.com/cities/cameroon/bamenda [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27.11.2025]
[16] USDOS - US Department of State: 2023 Report on International Religious Freedom: Cameroon, 26 June 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2111838.html, USDOS - US Department of State: 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2107637.html [Ημερομηνία Πρόσβασης: 5.11.2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο