ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

 Υπόθεση Αρ. 58/2024

 

                                    21 Νοεμβρίου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 

B. N. N.

 

   Αιτητή

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                       Καθ’ ων η αίτηση

 

................................

 

Ζωή Ποντίκη, για Αλ Ταχέρ, Μπενέτη και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για τoν αιτητή

 

Κατερίνα Χρυσοστόμου για Ιωάννα Χαραλάμπους, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους καθ’ ων η αίτηση

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 30/11/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση  καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος του Καμερούν και στις 27/02/2020 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας αφού εισήλθε νόμιμα με φοιτητική άδεια στη Δημοκρατία. Στις 28/02/2020 ο αιτητής παρέλαβε βεβαίωση υποβολής της αίτησής του.

 

Στις 09/11/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 27/11/2023 ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με την συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα του αιτητή στις 30/11/2023. Η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 13/12/2023 απορριπτική του αιτήματος του αιτητή επιστολή, στην οποία συμπεριέλαβε την αιτιολόγηση της απόφασης της, η οποία κοινοποιήθηκε δια χειρός στον αιτητή αυθημερόν.  Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρισε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής  απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Ο συνήγορος του αιτητή κατά τη δικάσιμο ημερομηνίας 13/05/2025, όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούσε μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης και δήλωσε πως προωθεί το νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.

 

Προχωρώ να εξετάσω τον μοναδικό ισχυρισμό που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής του ευχέρειας.

 

Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του για να σπουδάσει και λόγω του πολέμου που επικρατεί στη χώρα του και προκειμένου να έχει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης (ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).  Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο αιτητής δήλωσε ότι είναι αγγλόφωνος υπήκοος Καμερούν, με τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του την Buea και συνήθους διαμονής του την περιοχή Tiko (και τα δύο βρίσκονται στη Νοτιοδυτική περιφέρεια της χώρας).

 

Ως προς την πατρική του οικογένεια, ο αιτητής ανέφερε ότι ο πατέρας του και το μεγαλύτερο από τα τρία αδέρφια του έχουν αποβιώσει, ενώ η μητέρα του και τα δύο αδέρφια του διαμένουν στο Tiko. Σχετικά με τον πατέρα του, ο αιτητής δήλωσε ότι απεβίωσε το 2014 λόγω ασθένειας, ενώ ο αδερφός του απήχθη το 2021 λόγω της κρίσης στη χώρα του. Σε σχετικές ερωτήσεις, ανέφερε ότι ο αδερφός του, ο οποίος τον στήριζε οικονομικά, ήταν λέκτορας στο πανεπιστήμιο της Limbe και ως εκ τούτου στοχοποιήθηκε από τους Amba boys. Οι Amba boys τον κρατούσαν για ένα μήνα και ζητούσαν χρήματα από την μητέρα του. Ανέφερε ότι μια μέρα τηλεφώνησαν στη μητέρα του και της είπαν να τον ξεχάσει. Δεν γνωρίζει με ποιο τρόπο σκοτώθηκε, αλλά εικάζει ότι τον πυροβόλησαν (ερυθρά 23-19 του διοικητικού φακέλου).

 

Σε σχέση με το μορφωτικό του υπόβαθρο, δήλωσε ότι ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ακολούθως ολοκλήρωσε διετές δίπλωμα στη διοίκηση επιχειρήσεων. Ως προς την εργασιακή του εμπειρία, ο αιτητής δήλωσε ότι από το 2014 μέχρι το 2020 απασχολούνταν σε φάρμες που διατηρούσε η οικογένειά του. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι κατά την βροχερή περίοδο εργαζόταν στις καλλιέργειες καρύδας στη Mamfe και κατά την ξηρή περίοδο στις καλλιέργειες φοινικέλαιου στην περιοχή Tiko (ερυθρά 23 και 20 διοικητικού φακέλου). Αναχώρησε από τη χώρα του νόμιμα στις 07/02/2019 εξασφαλίζοντας φοιτητική άδεια για να σπουδάσει σε κολλέγιο της Δημοκρατίας.  Όπως δήλωσε, μετά το τέλος του δεύτερου έτους σπουδών του, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας με σκοπό να συνεχίσει τις σπουδές του και να εργάζεται παράλληλα (ερυθρό 19 του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν του ζητήθηκε να αναφέρει τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο αιτητής δήλωσε πως επιθυμούσε να συνεχίσει τις σπουδές του. Σε ερώτηση κατά πόσον υπάρχει κάποιος άλλος λόγος για τον οποίο αποφάσισε να αναχωρήσει από το Καμερούν, ο αιτητής απάντησε ότι ο μοναδικός λόγος είναι η επιθυμία του να σπουδάσει  και ότι δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα με τον στρατό, ούτε με τους Amba boys. Πρόσθεσε ότι όταν ήρθε στη Δημοκρατία, ο αδερφός του δεν μπορούσε πλέον να τον στηρίζει οικονομικά λόγω της κρίσης στη χώρα τους και έτσι αναγκάστηκε να εργαστεί στη Δημοκρατία. Ως ανέφερε, βάσει νόμου στη Δημοκρατία δεν επιτρέπεται να εργάζεται και να σπουδάζει και ως εκ τούτου υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας (ερυθρό 17 του διοικητικού φακέλου).

 

Ο αιτητής δήλωσε ότι δεν ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική ή στρατιωτική οργάνωση στη χώρα του και μόνο ο μεγαλύτερος αδερφός του υπήρξε μέλος του πολιτικού κόμματος CPDM (Cameroon People Democratic Movement) (ερυθρό 21 του διοικητικού φακέλου). Σε σχετική ερώτηση, ο αιτητής δήλωσε ότι ουδέποτε συνελήφθη ή τέθηκε υπό κράτηση στη χώρα του, ούτε αντιμετώπισε πρόβλημα με τους Amba boys ή τον στρατό και ότι δεν βίωσε κάποια επίθεση από καμία αντιμαχόμενη πλευρά (ερυθρό 18 του διοικητικού φακέλου).

 

Σε διευκρινιστικά ερωτήματα για το πώς επηρεάστηκε ο ίδιος από την κρίση στη χώρα του, ο αιτητής δήλωσε ότι επηρεάστηκε οικονομικά, καθότι ο αδερφός του δεν μπορούσε να τον στηρίξει στην καταβολή των διδάκτρων (ερυθρό 17 του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς για τις συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει λόγω της κρίσης. Πρόσθεσε ότι εάν οι Amba boys θεωρήσουν ότι έχει χρήματα, πιθανόν να τον απαγάγουν. Κληθείς να αναφέρει με ποιο τρόπο θα μάθουν οι Amba boys ότι επέστρεψε, ο αιτητής απάντησε ότι πιστεύει ότι θα το ανακαλύψουν.

 

Σε ερώτηση κατά πόσο οι αρχές της χώρας του θα του επιτρέψουν να επιστρέψει στη χώρα, ο αιτητής απάντησε καταφατικά, προσθέτοντας ότι στο αεροδρόμιο θα πρέπει να πληρώσει πρόστιμο επειδή κατέστρεψε το όνομα της χώρας, καθότι αιτήθηκε διεθνή προστασία. Κληθείς να αναφέρει κατά πόσο θα μπορούσε να επιστρέψει και να διαμείνει σε άλλη περιοχή, ο αιτητής απάντησε αρνητικά, επειδή όπως δήλωσε υπάρχει πρόβλημα μεταξύ των αγγλόφωνων και των γαλλόφωνων. Σε περίπτωση επιστροφής του στο Καμερούν, ο αιτητής επιβεβαίωσε ότι θα διαμείνει με τη μητέρα και τα αδέλφια του στο Τίκο, αλλά υπάρχει πιθανότητα να τους δημιουργήσει προβλήματα αν οι Amba boys ανακαλύψουν ότι επέστρεψε (ερυθρό 16 του διοικητικού φακέλου).

 

Υπό το φως των ανωτέρω προβαλλόμενων  ισχυρισμών, o αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε την Έκθεση-Εισήγησή του στη βάσει των εξής δύο ουσιωδών ισχυρισμών: (1) Ταυτότητα, χώρα καταγωγής και προσωπικά στοιχεία/προφίλ του αιτητή και (2) Εκπαιδευτικού και οικονομικού περιεχομένου λόγοι.  Ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και τον έκανε αποδεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του αιτητή, όπως αυτά καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση.

 

Αποδεκτός έγινε και ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός. Ως σημείωσε ο λειτουργός ο αιτητής περιέγραψε με συνοχή πως ο λόγος για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα του είναι για να συνεχίσει τις σπουδές του. Προέβη στις απαραίτητες διαδικασίες και έγινε αποδεκτός σε κολλέγιο στη Δημοκρατία. Ωστόσο, μετά τον θάνατο του αδερφού του, ο οποίος τον στήριζε οικονομικά, αναγκάστηκε να εργαστεί για να καταβάλει τα δίδακτρα του κολλεγίου του. Ο αρμόδιος λειτουργός επεσήμανε ότι λαμβάνοντας υπόψη το προσωπικό προφίλ του αιτητή, δεν υπάρχουν ενδείξεις πως βίωσε στη χώρα του πράξεις βίας, οι οποίες ήταν απειλητικές για τη ζωή του. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέγραψε ότι τα όσα ανέφερε ο αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του και δεν κρίθηκε απαραίτητη η ανάλυση των δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης. Καθότι οι δηλώσεις του αιτητή είχαν την απαιτούμενη συνοχή, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε αποδεκτός.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ουσιώδεις ισχυρισμούς, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή, καθώς και τους εκπαιδευτικού και οικονομικού περιεχομένου λόγους για τους οποίους αιτείται διεθνούς προστασίας, προχώρησε σε αξιολόγηση των προσωπικών περιστάσεων του αιτητή. Ως κατέγραψε ο λειτουργός, ο αιτητής πρόκειται για αγγλόφωνο υπήκοο του Καμερούν, με περιοχή συνήθους διαμονής το Tiko του Καμερούν και συγκεκριμένα στη Νοτιοδυτική περιφέρεια (Southwest region), περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του αιτητή, στην οποία αναμένεται να επιστρέψει.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση των αποδεκτών ουσιωδών ισχυρισμών του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, για έναν από τους λόγους του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Ο αρμόδιος λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα έρευνας για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του αιτητή, σε συνδυασμό με τις προσωπικές του περιστάσεις, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνον στη συγκεκριμένη περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει.

 

Συγκεκριμένα, κατέγραψε ότι πρόκειται για άμαχο πολίτη, ενήλικα, νεαρής ηλικίας, χωρίς προβλήματα υγείας και ικανοποιητικού μορφωτικού επιπέδου, ο οποίος εργαζόταν στις περιοχές Tiko και Mamfe και διαθέτει οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο στον τόπο συνήθους διαμονής του. Περαιτέρω, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ότι ο αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της γενικής κατάστασης ανασφάλειας που επικρατεί στις αγγλόφωνες περιοχές και για να σπουδάσει, ενώ δήλωσε πως δεν αντιμετώπισε κάποια προσωπική δίωξη στο Καμερούν ή οποιαδήποτε μορφή σοβαρής βλάβης ως απόρροια της κατάστασης αυτής. Ως προς τη δυνατότητα οικονομικής του επιβίωσης, ο λειτουργός έλαβε υπόψη το γενικό προφίλ του αιτητή, σε συνδυασμό με το εκπαιδευτικό του υπόβαθρο και την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην περιοχή συνήθους διαμονής του και έκρινε ότι οι συνθήκες διαβίωσης που θα αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής του, μπορούν να εγγυηθούν ένα επαρκές επίπεδο διαβίωσης. Ως εκ τούτου κατέληξε ότι ο αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ’ ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν μου από τους συνηγόρους του, αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ’ ων η αίτηση. 

 

Παρατηρώ από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου και από στοιχεία του διοικητικού φακέλου, ότι οι καθ’ ων η αίτηση παρέλειψαν να σχολιάσουν τον ισχυρισμό του αιτητή, ότι ο αδερφός του, λέκτορας στο πανεπιστήμιο της Limbe και μέλος του πολιτικού κόμματος CPDM απήχθη από τις αυτονομιστικές δυνάμεις (Amba boys), τέθηκε υπό κράτηση για ένα μήνα και ακολούθως δολοφονήθηκε. Ως εκ τούτου, κρίνω ότι το αρμόδιο όργανο δεν προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, με αποτέλεσμα ο σχετικός λόγος ακυρώσεως που προβάλλουν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι του αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου να οδηγείται σε επιτυχία.

 

Ωστόσο, η κατάληξή μου ως προς το ότι πάσχει η νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, δεν καθορίζει την τύχη της υπό κρίση προσφυγής ενόψει της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου να προβαίνει σε έλεγχο της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που την διέπουν. Προχωρώ, συναφώς, σε διαμόρφωση και αξιολόγηση των ουσιωδών πραγματικών περιστατικών ως προκύπτουν από το αφήγημα του αιτητή. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του αιτητή, ο οποίος έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου και δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό, εφόσον προκύπτει πως ορθά διαμορφώθηκε και έγινε αποδεκτός.

 

Ο δεύτερος ισχυρισμός, ο οποίος αφορά τους εκπαιδευτικούς και οικονομικούς λόγους για τους οποίους ο αιτητής υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας αναλύεται επαρκώς από τους καθ’ ων η αίτηση και ορθά έγινε αποδεκτός, καθώς ο αιτητής παρέθεσε συγκεκριμένες πληροφορίες που αφορούν την επιθυμία του να σπουδάσει, καθώς και τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπισε όταν πλέον δεν λάμβανε οικονομική στήριξη από τον αδερφό του.

 

Ο τρίτος ισχυρισμός που απορρέει από τις δηλώσεις του αιτητή, είναι το γεγονός ότι ο αδερφός του, λέκτορας στο πανεπιστήμιο της Limbe και μέλος του πολιτικού κόμματος CPDM απήχθη από τις αυτονομιστικές δυνάμεις (Amba boys), τέθηκε υπό κράτηση για ένα μήνα και ακολούθως δολοφονήθηκε, ενώ προηγουμένως ζητήθηκαν λύτρα από τη μητέρα του (ερυθρό 22-21 του διοικητικού φακέλου). Παρόλο που δεν τέθηκαν περαιτέρω ερωτήματα για το περιστατικό που αφηγήθηκε ο αιτητής, σε επανειλημμένες ερωτήσεις του λειτουργού, ο αιτητής δεν προέβαλε ως λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα του τον φόβο ότι θα του συμβεί το ίδιο.

 

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του είναι για να συνεχίσει τις σπουδές του, δηλώνοντας ρητά ότι δεν αντιμετωπίζει οποιαδήποτε προβλήματα με τον στρατό ή την αποσχιστική ομάδα των Amba boys. Αναφέρθηκε στα οικονομικά προβλήματα που προέκυψαν όταν ο αδερφός του δεν μπορούσε πλέον να τον στηρίξει οικονομικά. Ωστόσο, ερωτηθείς για τις συνέπειες που πιστεύει ότι θα αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής του, ο αιτητής αναφέρθηκε στην κρίση που επικρατεί στη χώρα του καθώς και στο ενδεχόμενο οι Amba boys να θεωρήσουν ότι έχει χρήματα και να τον απαγάγουν.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του συγκεκριμένου ισχυρισμού, ανέτρεξα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης προκειμένου να διαπιστωθεί η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του αιτητή, προκειμένου να διασταυρωθούν τα όσα παρέθεσε ο αιτητής κατά το αφήγημά του.  Σύμφωνα με την έκθεση (2023) της R2P Monitor για την πρόσφατη ανθρωπιστική κρίση και την απειλή μαζικών εγκλημάτων και θηριωδιών, ο άμαχος πληθυσμός στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν συνεχίζει να έρχεται αντιμέτωπος με ακραία εγκληματική βία λόγω της γενικευμένης βίας ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και στους αυτονομιστές μαχητές.[1]

 

Έρευνα (Ιανουάριος 2024) της ACCORD που ετοιμάστηκε ως απάντηση σε ερώτημα σχετικά με την αγγλόφωνη κρίση, αναφέρει ότι κατά την περίοδο αναφοράς (2021-2023), η βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας και των ένοπλων αυτονομιστικών ομάδων συνέχισε να μαίνεται στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν. Η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές αναφέρεται ότι επιδεινώθηκε, με την εξέγερση να γίνεται πιο δομημένη και την κρίση πιο περίπλοκη.[2] Περαιτέρω διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν αρκετά περιστατικά απαγωγών μαθητών/φοιτητών και εκπαιδευτικών από αποσχιστικές δυνάμεις και περιπτώσεις κατά τις οποίες απαιτούνται λύτρα για την επιστροφή τους με σκοπό να ενισχύουν οι δυνάμεις αυτές τον αγώνα για αυτονομία. [3] [4]

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες, επιβεβαιώνεται η εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή, καθότι επαληθεύεται η έκρυθμη κατάσταση ασφαλείας η οποία πηγάζει από την αγγλόφωνη κρίση, ενώ ως διαφαίνεται οι απαγωγές και τα λύτρα αποτελούσαν συνήθη πρακτική των αποσχιστικών δυνάμεων το 2021, χρονολογία κατά την οποία ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι συνέβη το περιστατικό με τον αδερφό του. Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου, ο τρίτος σχηματισθέντας ισχυρισμός κρίνεται εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστος και ως εκ τούτου γίνεται αποδεκτός.

 

Ως προς την αξιολόγηση κινδύνου με βάση τον ως άνω αποδεκτό ισχυρισμό, διαπιστώνεται ότι ο αιτητής δεν παρουσίασε στοιχεία με τα οποία να τεκμηριώνει ότι ο ίδιος θα διατρέξει οποιονδήποτε κίνδυνο λόγω της ανασφάλειας που επικρατεί στις αγγλόφωνες περιοχές, ούτε ότι θα αποτελέσει στόχο των Amba boys. Ως ο ίδιος δήλωσε ουδέποτε βίωσε επίθεση από αυτονομιστικές δυνάμεις ή από τον στρατό, δεν αντιμετώπισε πρόβλημα με καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές της σύγκρουσης και δεν ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική ή στρατιωτική οργάνωση.

 

Το προφίλ του αιτητή δεν είναι τέτοιο που θα δικαιολογούσε τη στοχοποίηση του από τους Amba boys σε αντίθεση με εκείνο του αδερφού του, του οποίου τόσο η επαγγελματική ιδιότητα (λέκτορας πανεπιστημίου) και το πολιτικό προφίλ (μέλος του κυβερνόντος πολιτικού κόμματος CPDM) αποτελούν στοιχεία που εύλογα προσέλκυσαν το δυσμενές ενδιαφέρον των αυτονομιστικών δυνάμεων. Όπως και ο ίδιος ο αιτητής ανέφερε κατά την αφήγηση του περιστατικού, ο αδερφός του στοχοποιήθηκε επειδή οι Amba boys δεν επιθυμούσαν ο κόσμος να φοιτά στο σχολείο (ερυθρό 21 του διοικητικού φακέλου). Τέλος, η επιβεβαίωση της γενικής κατάστασης που επικρατεί στη χώρα του αιτητή δεν είναι αρκετή από μόνη της για να του αποδοθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου): «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής [.]».

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (Βλ. σχ. παρ.37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Εν προκειμένω, ο αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ως ο ίδιος πρόβαλε, για εκπαιδευτικούς λόγους. Πρόβαλε ως μοναδικό λόγο για τον οποίο αποφάσισε να αναχωρήσει από τη χώρα του, την επιθυμία του να συνεχίσει τις σπουδές του και ακολούθως λόγω των οικονομικών δυσκολιών που προέκυψαν μετά τον θάνατο του αδερφού του, ο οποίος τον στήριζε οικονομικά, ωθήθηκε στην υποβολή αίτησης διεθνούς προστασίας για να μπορέσει ως ο ίδιος ανέφερε να σπουδάζει και να εργάζεται παράλληλα στη Δημοκρατία.

 

Ο αιτητής ουδέποτε πρόβαλε προσωπική στοχοποίηση ή οποιαδήποτε παρελθούσα δίωξη, ούτε αναφέρθηκε σε περιστατικά που να αναδεικνύουν μελλοντικό κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του. Επισημαίνεται περαιτέρω ότι η μητέρα του και τρία αδέρφια του εξακολουθούν να διαμένουν στο Tiko στη Νοτιοδυτική περιφέρεια, χωρίς οποιαδήποτε αναφορά περί κινδύνου που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν. Από τα όσα ισχυρίστηκε ο αιτητής σε κάθε στάδιο εξέτασης του αιτήματός του, δεν προκύπτει βάσιμος λόγος για υπαγωγή του στο προστατευτικό καθεστώς της έννοιας του «πρόσφυγα», εφόσον ούτε επικαλείται ούτε απέδειξε οποιαδήποτε προσωπική του στοχοποίηση.

 

Σχετικά με τις προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και τη διαπίστωση του πραγματικού κινδύνου καθορίζεται πως θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619.

 

Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, δεν διαπιστώνεται πως προκύπτουν «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία στη χώρα καταγωγής του, κατά την έννοια του άρθρου 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 όσο και του ΔΕΕ (βλ. C285/12, A. Diakité v. Commissaire general aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011).

 

Θεωρώ αναγκαίο να προβώ σε ανάλυση των δεδομένων και στοιχείων που προκύπτουν από πρόσφατες πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, προκειμένου να διερευνηθεί η υφιστάμενη κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του αιτητή και ειδικότερα στην περιοχή συνήθους διαμονής του, ήτοι την Νοτιοδυτική περιφέρεια (Southwest region) του Καμερούν.

 

Όσον αφορά στην τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στο Καμερούν, τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέφερε ότι «το Καμερούν αντιμετωπίζει μια πολυδιάστατη ανθρωπιστική κρίση που προκαλείται από τη σύγκρουση, τη διακοινοτική βία και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής»^[5]. Οι πηγές ανέφεραν ότι το Καμερούν συνεχίζει να επηρεάζεται από δύο μεγάλες συγκρούσεις: τη σύγκρουση του λεκανοπεδίου της Λίμνης Τσαντ στην περιοχή του Άπω Βορά και την εσωτερική κρίση στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν (NWSW)^[6].

 

Ομοίως το RULAC επιβεβαιώνει ότι το Καμερούν «εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη (NIAC) εναντίον της Boko Haram στην περιοχή Far North και εναντίον αριθμού ομάδων αγγλόφωνων αποσχιστών, οι οποίες διαμάχονται εναντίον της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών στις περιφέρειες Northwest και Southwest»^[7]. Στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, γνωστές και ως Αγγλόφωνες περιοχές^[8], οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αποσχιστών συνεχίζονται από το 2017 και επηρεάζουν τους πολίτες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν απειλές, όπως αυθαίρετες κρατήσεις, στοχευμένες επιθέσεις, απαγωγές για λύτρα, παράνομη φορολογία, οδοφράγματα, εκβιασμούς και περιορισμούς στην κυκλοφορία.^[9].

 

Σε έκθεση που καλύπτει την περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2024, η Global Protection Cluster ανέφερε αύξηση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Ιούλιο του 2024, με τις SSF (Δυνάμεις Ασφάλειας του Κράτους) να εκτελούν «επιχειρήσεις αποκλεισμού και έρευνας» που οδήγησαν σε επτά περιστατικά αυθαίρετων συλλήψεων, με 303 θύματα, ενώ οι NSAGs εγκαθίδρυσαν περισσότερα παράνομα σημεία ελέγχου για εκβιασμό χρημάτων και απαγωγή πολιτών για λύτρα^[10]. Οι πιο συχνές παραβιάσεις που καταγράφηκαν ήταν αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, σωματικές επιθέσεις ή κακοποίηση και δολοφονίες^[11]. Ο μεγαλύτερος αριθμός παραβιάσεων μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2024 «καταγράφηκε στην Buea (457 θύματα) και την Muyuka (199 θύματα), και οι δύο στη νοτιοδυτική περιοχή του Fako, ακολουθούμενες από την Meme επίσης στη νοτιοδυτική περιοχή και έπειτα τη Mezam στην βορειοδυτική περιοχή»^[12].

 

Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν τα πλέον πρόσφατα ποσοτικά δεδομένα για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, για το τελευταίο έτος (με τελευταία πρόσβαση στις 07/11/2025) καταγράφηκαν στη Νοτιοδυτική περιφέρεια (Sud-Ouest) του Καμερούν 438 περιστατικά πολιτικής βίας (“Political violence”, που περιλαμβάνει περιστατικά βίας κατά αμάχων, εκρήξεις/απομακρυσμένη βία, μάχες, εξεγέρσεις και διαμαρτυρίες), από τα οποία προκλήθηκαν 374 θάνατοι. Στην περιοχή Tiko, τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή καταγράφηκε ένα περιστατικό το οποίο είχε ως συνέπεια την απώλεια δύο ανθρώπινων ζωών.^[13]

 

Βάσει των πιο πάνω αριθμητικών δεδομένων, διαφαίνεται πως τα περιστατικά ασφαλείας στον τόπο που αναμένεται να επιστρέψει ο αιτητής, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι υπάρχει συνεχιζόμενη βία λόγω των συγκρούσεων μεταξύ του στρατού και των ένοπλων αποσχιστικών ομάδων που δρουν στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, δεν ανέρχεται σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι ο αιτητής θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας εάν επιστρέψει στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του.

 

Λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ουσιώδεις ισχυρισμούς του αιτητή σε συνδυασμό με τα ευρήματα από πηγές πληροφόρησης, ο αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ο αιτητής σε κανένα στάδιο εξέτασης του αιτήματός του δεν πρόβαλε οποιαδήποτε παρελθούσα δίωξη ή στοχοποίηση. Υπενθυμίζεται ότι εγκατέλειψε τη χώρα του για εκπαιδευτικούς λόγους, λόγοι οι οποίοι δεν εμπίπτουν στις πρόνοιες για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. 

 

Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν αμφισβητούνται τα δεδομένα αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν. Παρά ταύτα, ως προκύπτει και από την πιο πάνω ανάλυση, ο αιτητής δεν διαφαίνεται να ανήκει σε κατηγορίες προσώπων υψηλού κινδύνου που θα ενέπιπταν στους στόχους επιθέσεων από τις αρχές του Καμερούν. Λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές του περιστάσεις, με βάση και τα δεδομένα που αναφέρθηκαν ανωτέρω, δεν προκύπτουν εύλογοι λόγοι ώστε να συνάγεται πως υπάρχει κίνδυνος δίωξης του ή πραγματικός κίνδυνος να υποστεί κακομεταχείριση, με την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του.

 

Ως εκ τούτου, από τα ανωτέρω συνάγεται πως η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές δεν έχει φτάσει σε σημείο που να στοχοποιούνται αδιακρίτως άμαχοι μόνο και μόνο λόγω της παρουσίας τους στη Νοτιοδυτική περιφέρεια της χώρας. Επίσης, ούτε παρατηρώ κάποιο παράγοντα επίτασης του κινδύνου βάσει των ατομικών περιστάσεων του αιτητή ο οποίος πρόκειται για έναν ενήλικο άνδρα, υγιή, χωρίς ενδείξεις ευαλωτότητας, ικανό για εργασία, υψηλού μορφωτικού επιπέδου και με υποστηρικτικό οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του.

 

Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα ανωτέρω παρατέθηκαν και το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι ορθώς κρίθηκε επί της ουσίας ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή για την παραχώρηση σε αυτόν συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει των προνοιών του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων. 

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω. Ενόψει της κατάληξής μου αναφορικά με την πάσχουσα νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, θεωρώ ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις να μην επιδικάσω έξοδα.  

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.