ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Μ. Ιεροκηπιώτου,Α.Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 534/2016
Μεταξύ:
Lucy Rebecca Williams
Ενάγουσα
v.
NISSI BOAT WATER SPORTS LIMITED
Eναγομένων
Ημερομηνία: 10/3/2025
Εμφανίσεις:
Για Ενάγουσα: κ.Ν.Κυριακίδης
Για Εναγόμενους:κ. Χρ. Τσαγγαρός με κα. Καραμανή και κα Σπηλιοπούλου
ΑΠΟΦΑΣΗ
H ενάγουσα με την αγωγή της αξιώνει ειδικές και γενικές αποζημιώσεις από την εναγόμενη την οποία θεωρεί υπεύθυνη για αμέλεια και παράβαση των νόμιμων καθηκόντων της εξαιτίας του ατυχήματος που συνέβηκε στις 28/8/2010 στην παραλία του Nissi στην Αγία Νάπα. Προβάλλει επιπλέον ως αγώγιμο δικαίωμα την παράβαση των συμβατικών υποχρεώσεων της εναγόμενης.
Συγκεκριμένα η ενάγουσα, ηλικίας τότε 16 χρονών μετέβηκε με το φίλο της στην παραλία Nissi στις 28/8/10 όπου και επέλεξαν να δοκιμάσουν ένα θαλάσσιο άθλημα/δραστηριότητα, γνωστή σαν fly fish. Η ενάγουσα κατά τη διάρκεια διεξαγωγής του θαλάσσιου αθλήματος fly fish το οποίο συρόταν από σκάφος με χειριστή υπάλληλο της εναγόμενης , κτύπησε με αποτέλεσμα να υποστεί εκτεταμένες βλάβες και ζημιές. Αποδίδεται στον χειριστή του ταχύπλοου σκάφους ότι επιδόθηκε σε ελιγμό ζικ ζαγκ στη θάλασσα με αυξημένη ταχύτητα γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα το fly fish να αιωρείται αρκετά ψηλά, στη συνέχεια να αναποδογυριστεί και η ενάγουσα να πέσει από ύψος σε καθιστή θέση στη θάλασσα. Καταληκτικά η ενάγουσα υπέστη κάταγμα στην σπονδυλική στήλη.
Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η θέση της εναγόμενης η οποία αμφισβητεί ότι η ενάγουσα κτύπησε κατά τη διάρκεια του θαλάσσιου αθλήματος αρνούμενη παντελώς ότι το επίδικο ατύχημα όντως συνέβηκε. Η εναγόμενη ουδέποτε ενημερώθηκε για την ύπαρξη του συμβάντος ούτε καταγγέλθηκε σε αυτήν ή την αστυνομία οποιοδήποτε τέτοιο συμβάν. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα να της στερηθεί η δυνατότητα και το δικαίωμα να ερευνήσει το δυστύχημα.
Τα μέρη στο τέλος της ακροαματικής εκδίκασης της υπόθεσης συμφώνησαν πως αν η εναγόμενη ήθελε βρεθεί υπεύθυνη θα πρέπει να καταβάλει στην ενάγουσα ειδικές και γενικές αποζημιώσεις ύψους €240.000 με νόμιμο τόκο από 20/9/2024.
Για την ενάγουσα έδωσαν μαρτυρία επι γεγονότων 3 μάρτυρες ήτοι η ενάγουσα «Μ.Ε2», ο πατέρας της «Μ.Ε3» και ο τότε φίλος της με μαρτυρία μέσω εικονοτηλεδιάσκεψης «Μ.Ε7» . Επίσης έδωσαν μαρτυρία ο ακτινολόγος από το Νapa Olympic Private Hospital, Σ.Κ «ΜΕ.1», Λειτουργοί από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας και Τουρισμού,Θ.Ε «ΜΕ4 και Ζ.Κ «ΜΕ5» αντίστοιχα και ναυαγοσώστης στην παραλία Νissi Μ.Α«ΜΕ6».
Για την εναγόμενη κατέθεσε ο διευθυντής της Ε.Κ «ΜΥ1» και ένας αστυνομικός κατά το επίδικο χρονικό διάστημα Χ.Π «ΜΥ2».
Πιο κάτω θα αναφερθώ στο απόσπασμα της κατάθεσης της ενάγουσας που αφορά τη θέση της ως προς τα γεγονότα που έλαβαν χώρα αναφορικά με το ατύχημα και όχι στις σωματικές της βλάβες και τις ζημιές που υπέστη εφόσον για αυτές έχει συμφωνηθεί ένα ποσό ως αποζημίωση.
Η ΜΕ2 ανέφερε στην κατάθεσή της, Τεκμήριο 13 [1] ότι κατά τη στιγμή του ατυχήματος ήταν 16 ετών και ήταν φοιτήτρια με μόνιμη κατοικία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τη στιγμή που ατυχήματος βρισκόταν σε διακοπές στην Κύπρο με το αγόρι της, τον πατέρα του και την κοπέλα του πατέρα του. Έμενε σε ξενοδοχείο στην Αγία Νάπα. Στις 28/08/2010 ήταν στην παραλία Nissi στην Αγία Νάπα με το αγόρι της και την οικογένειά του. Κάποια στιγμή αποφάσισε με το αγόρι της να συμμετάσχουν σε ένα θαλάσσιο άθλημα που η Εναγόμενη διαφήμιζε στην περιοχή της παραλίας και επιβιβάστηκαν σε ένα φουσκωτό που ονομάζεται fly fish. Το fly fish ήταν δεμένο σε μια βάρκα που το τραβούσε μέσα στο νερό. Θυμάται έντονα ότι ο οδηγός της βάρκας που τραβούσε το fly fish ήταν ένας άνθρωπος με αθλητικό σώμα, σγουρά μαλλιά, πολύ αλαζόνας και έπινε πολλά κουτάκια μπύρας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στη θάλασσα. Σημείωσε ότι δεν τους δόθηκαν οδηγίες από την Εναγόμενη σχετικά με τη χρήση του fly fish, δεν ερωτήθηκε η ηλικία τους ή το ελάχιστο βάρος που απαιτείται για να τους επιτραπεί να χρησιμοποιήσουν το fly fish με ασφάλεια. Είχαν λάβει μόνο οδηγίες να υπογράψουν ένα έντυπο και να πληρώσουν το σχετικό εισιτήριο. Υπήρχαν πολλά άτομα που περίμεναν στην ουρά και οι χειριστές της Εναγόμενης βιάζονταν να ξεκινήσουν τη δραστηριότητα. Κανείς δεν τους εξήγησε τίποτα σχετικά με τα σήματα χειρός, για παράδειγμα τι να κάνουν για να ζητήσουν να επιβραδύνει η βάρκα ή να σταματήσει σε περίπτωση που ένιωθαν ότι κινδύνευαν. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στη θάλασσα ο οδηγός του σκάφους οδηγούσε με μεγάλη ταχύτητα με τρόπο ζικ ζαγκ από αριστερά προς τα δεξιά, προκαλώντας το fly fish να ανεβεί από το νερό ψηλά στον αέρα. Αυτό έκανε τον τότε φίλο της να πέσει από το fly fish. Η ίδια κατάφερε να κρατηθεί, αλλά στη συνέχεια το fly fish αναποδογυρίστηκε και έπεσε στην επιφάνεια της θάλασσας, παγιδεύοντας με όλο το βάρος του fly fish πάνω της με πολύ βίαιο τρόπο. Ενώ η βάρκα έτρεχε, αυτοί πήγαιναν πολύ ψηλά στον αέρα. Θυμάται ότι φοβούνταν και φώναζαν στον οδηγό του σκάφους να σταματήσει, αλλά τους αγνοούσε. Κανείς δεν τους είπε πριν από τη βόλτα ότι το σκάφος θα πήγαινε εξαιρετικά γρήγορα με τρόπο ζικ ζαγκ. Αν τους είχαν πει για τους πιθανούς κινδύνους τραυματισμού δεν θα είχαν πάει. Συνέπεια του αναποδογυρίσματος του fly fish και του χτυπήματός της στο νερό υπέστηκε σοβαρούς τραυματισμούς στην σπονδυλική στύλη και ζημιές. Μετά το ατύχημα ο οδηγός της βάρκας την έβγαλε έξω από τη θάλασσα, τραβώντας την από τον γιακά του σωσίβιου γιλέκου. Ούρλιαζε και πονούσε, ενώ ο οδηγός της βάρκας ήταν επιθετικός και της φώναζε να σκάσει. Καθώς ο άνδρας την έσυρε πάνω στο σκάφος υπήρχε ένας άλλος άνδρας με μαύρα μαλλιά που φώναζε επίσης στην ίδια και στο αγόρι της να το βουλώσουν. Οι υπάλληλοι της Εναγόμενης δεν έλαβαν κανένα μέτρο για την ασφάλειά της και δεν παρείχαν πρώτες βοήθειες, παρά το ότι έκλαιγε, ούρλιαζε και παραπονιόταν ότι πονούσε. Από το ταχύπλοο σκάφος ο οδηγός και το άλλο άτομο, χωρίς να την ρωτήσουν αν ήταν εντάξει, προσπάθησαν να τη σηκώσουν στην πλατφόρμα στην παραλία Nissi. Την άφησαν και έπεσε μπρούμυτα στο έδαφος γιατί είχε παραλύσει από τα τραύματά της. Οι άνθρωποι γύρω τους έλεγαν να καλέσουν ασθενοφόρο. Και οι δύο τη σήκωσαν από τα χέρια και τα πόδια και την πέταξαν στο πλάι, πάνω σε ένα λαστιχένιο φουσκωτό donut και την έσυραν στην ακτή. Ενώ ήταν ξαπλωμένη στην παραλία κλήθηκε ασθενοφόρο. Η ίδια πιστεύει ότι είναι οι Εναγόμενοι που κάλεσαν το ασθενοφόρο όταν συνειδητοποίησαν τη σοβαρότητα του τραυματισμού. Το παραϊατρικό προσωπικό που έφτασε δεν την έδεσε στο φορητό κρεβάτι και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο χωρίς υποστήριξη αυχένα. Ένας γιατρός που έτυχε να βρίσκεται στην παραλία εκείνην την ώρα συμβούλευσε το παραϊατρικό προσωπικό να ασφαλίσουν τον λαιμό της, αλλά δεν ακολούθησαν τη συμβουλή του. Μεταφέρθηκε σε ιδιωτική κλινική στην Αγία Νάπα, καθώς παραπονιόταν για έντονο πόνο στην οσφυϊκή περιοχή. Υποβλήθηκε σε ακτινολογικές εξετάσεις, όσο και σε μαγνητική τομογραφία της σπονδυλικής στήλης, η οποία αποκάλυψε ένα συντριπτικό ασταθές κάταγμα του σπονδυλικού σώματος που εκτείνεται από την αριστερή πλάγια πλευρά προς τα πίσω και περιλαμβάνει επίσης το αριστερό πέταλο. Εξαιτίας του τραυματισμού της προκλήθηκε συμπίεση του μηνιγγικού σάκου και συστήθηκε περαιτέρω κλινική εξέταση για τυχόν νευρολογικά συμπτώματα. Ενημερώθηκε από τον θεράποντα ιατρό ότι υπήρχε πιθανότητα μόνιμης παράλυσης. Παρέμεινε στην κλινική για 8 ημέρες, όπου τοποθετήθηκε καθετήρας και έλαβε σταθεροποιητική θεραπεία. Τις επόμενες μέρες ένιωθε βαθιά παράλυση των άκρων της και το μόνο που μπορούσε να ελέγξει ήταν η κίνηση των δακτύλων των ποδιών της. Ευτυχώς με την πάροδο του χρόνου ανέκτησε την ελεγχόμενη κίνηση των ποδιών της. Της συστήθηκε να κάνει την απαιτούμενη επέμβαση στη σπονδυλική στήλη στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη χώρα διαμονής και καταγωγής της, όπου θα μπορούσε να έχει μετεγχειρητική φροντίδα. Για τη μεταφορά της από την ιδιωτική κλινική στο αεροδρόμιο και μέχρι να φτάσει σε νοσοκομείο στο Ηνωμένο Βασίλειο λήφθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα και προφυλάξεις για την προστασία της και την αποφυγή περαιτέρω τραυματισμού της σπονδυλικής στήλης.
Κατά την κυρίως εξέταση της κατατέθηκαν 2 ιατρικές βεβαιώσεις της κλινικής Napa Olympic, Τεκμήρια 1 και 3 και έκθεση διαγνωστικού κέντρου Άγιος Θέρισσος, Τεκμήριο 2 αναφορικά με την μαγνητική τομογραφία στην οποία υποβλήθηκε η ενάγουσα. Περαιτέρω κατατέθηκαν ιατρικά πιστοποιητικά θεραπόντων ιατρών της ενάγουσας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Τεκμήρια 4-12 και 16.
Όπου κριθεί σκόπιμο θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά σε αυτά. Κατα την αντεξέταση της κατατέθηκε διαφημιστικό φυλλάδιο της εναγόμενης αναφορικά με τα είδη θαλάσσιων αθλημάτων που προσέφερε, Τεκμήριο 18 και Τεκμήριο 19 φωτογραφία του fly fish στην οποία η μάρτυρας υπέδειξε πως ξάπλωνε σε αυτό. Επίσης κατατέθηκε ιατρική έκθεση του ορθοπεδικού χειρούργου θεράποντα ιατρού της ενάγουσας, Dr Harrison ημερομηνίας 19/2/2016, Τεκμήριο 20 και ιατρικό πιστοποιητικό ημερομηνίας 3/7/2019-Τεκμήριο 21.
Ο ΜΕ3 είναι ο πατέρας της Ενάγουσας. Ο μάρτυρας υιοθέτησε τη γραπτή του δήλωση, Τεκμήριο 22. Σε αυτή ανέφερε πως κατά τη στιγμή του ατυχήματος η κόρη του ήταν 16 ετών. Κατά τον ουσιώδη χρόνο αυτή βρισκόταν σε διακοπές στην Κύπρο με το αγόρι της, τον πατέρα του και την οικογένειά του και διέμενε σε ξενοδοχείο στην Αγία Νάπα. Στις 28/08/2010 του τηλεφώνησε η κόρη του για να του πει ότι είχε εμπλακεί σε ατύχημα θαλάσσιου αθλήματος, είχε υποστεί σοβαρούς τραυματισμούς και παρέλυσαν τα πόδια της. Το ατύχημα συνέβη ενώσω βρισκόταν στην παραλία Nissi στην Αγία Νάπα με τον φίλο της, τον πατέρα του και την οικογένεια του και είχαν συμμετάσχει σε μια δραστηριότητα θαλάσσιων αθλημάτων που λειτουργούσαν οι Εναγόμενοι. Η σύζυγός του και ο ίδιος ανησύχησαν για την κόρη τους και αμέσως έκλεισαν εισιτήρια και πέταξαν στην Κύπρο για να είναι μαζί της. Μόλις έφτασαν στην Κύπρο επισκέφθηκαν την κόρη τους στην ιδιωτική κλινική, στην οποία βρισκόταν, όπου και υποβλήθηκε τόσο σε ακτινολογικές εξετάσεις, όσο και σε μαγνητική τομογραφία σπονδυλικής στήλης, η οποία αποκάλυψε ένα συντριπτικό ασταθές κάταγμα του σπονδυλικού σώματος. Ο θεράπων ιατρός επιβεβαίωσε ότι υπήρχε πιθανότητα μόνιμης παράλυσης των ποδιών της, γεγονός το οποίο προκάλεσε στην ενάγουσα και στους ίδιους σοβαρό ψυχικό τραύμα. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στο νοσοκομείο οι γιατροί και το παραϊατρικό προσωπικό τους ενημέρωσαν ότι είχαν περιθάλψει πολλούς ασθενείς που είχαν τραυματιστεί από ατυχήματα από θαλάσσια αθλήματα. Από το ατύχημα η ενάγουσα τους ανέφερε ότι στις 28/08/2010 βρισκόταν στην παραλία Nissi στην Αγία Νάπα με το φίλο της, τον πατέρα του και την οικογένειά του. Εκείνη και ο φίλος της αποφάσισαν να συμμετάσχουν σε ένα θαλάσσιο άθλημα που η Εναγόμενη διαφήμιζε στην περιοχή της παραλίας και επιβιβάστηκαν σε ένα φουσκωτό που ονομάζεται fly fish. Το fly fish ήταν δεμένο σε ένα ταχύπλοο σκάφος. Η ενάγουσα του είχε πει ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής ο οδηγός του σκάφους οδήγησε το σκάφος με τόσο μεγάλη ταχύτητα που ανάγκασε το fly fish να σηκωθεί στον αέρα. Η ενάγουσα και ο φίλος της φώναζαν στον οδηγό του σκάφους να ελαττώσει ταχύτητα, αλλά εκείνος τους αγνόησε. Ο φίλος της έπεσε από το σκάφος, αλλά η ενάγουσα συνέχισε να κρατιέται. Το fly fish στη συνέχεια αναποδογυρίστηκε και έπεσε στο νερό, με την ίδια παγιδευμένη από κάτω και με όλο το βάρος του fly fish πάνω της. Συνεπεία των ανωτέρω η ενάγουσα υπέστη σοβαρές βλάβες. Η ενάγουσα κατάθεσε ότι αμέσως μετά το ατύχημα ούρλιαζε από τον πόνο. Ο οδηγός του σκάφους αγνόησε τις κραυγές της, δεν εκτίμησε τι τραύματα μπορεί να είχε και την έβγαλε από τη θάλασσα, τραβώντας την από το σωσίβιο πολύ επιθετικά, ενώ της φώναζε να σκάσει. Ο άνδρας την έσυρε πάνω στη βάρκα όπου βρισκόταν ένας άλλος άνδρας με μαύρα μαλλιά, ο οποίος επίσης φώναζε σε εκείνην και στον φίλο της να το βουλώσει. Οι υπάλληλοι της εναγόμενης δεν έλαβαν προληπτικά μέτρα για την ασφάλεια της ή για να διασφαλίσουν ότι οι ενέργειες τους δεν θα επιδείνωναν τους τραυματισμούς. Δεν φάνηκε να είχαν καμία εκπαίδευση σχετικά με το τι πρέπει να γίνει όταν κάποιος κλαίει, ουρλιάζει και/ή παραπονιέται ότι πονάει. Στη συνέχεια δήλωσε ότι την έσυραν στην παραλία και κάλεσαν ασθενοφόρο του δημόσιου νοσοκομείου. Το παραϊατρικό προσωπικό που έφτασε δεν την έδεσε στο φορητό κρεβάτι και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο χωρίς στήριξη του αυχένα. Ένας γιατρός που έτυχε να βρίσκεται εκείνην την ώρα στην παραλία συμβούλευσε το παραϊατρικό προσωπικό να ασφαλίσει τον αυχένα της, αλλά δεν ακολούθησαν τη συμβουλή του, γεγονός που μπορεί να είχε ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ζημιά στη σπονδυλική στήλη. Κατά τη διάρκεια της οκταήμερης παραμονής της στο νοσοκομείο ο ίδιος θυμάται την ενάγουσα να πονεί τόσο πολύ στην πλάτη και τα πλευρά της και να μην μπορεί να αναπνεύσει σωστά. Ένιωθε επίσης βαθιά παράλυση των κάτω άκρων και το μόνο που μπορούσε να ελέγξει ήταν η κίνηση των δακτύλων των ποδιών. Ήταν πολύ αναστατωμένος βλέποντας την κόρη του να πονάει και έτσι επισκέφθηκε την εναγόμενη, προκειμένου να μάθει τι ακριβώς συνέβη και να τους υποβάλει περισσότερες ερωτήσεις. Επισκέφθηκε την παραλία Nissi και κατάφερε να βρει τον χειριστή του ταχύπλοου σκάφους, όπως του τον είχε περιγράψει η κόρη του. Δυστυχώς δεν ήταν πρόθυμος να σχολιάσει ή να του δώσει πληροφορίες σχετικά με το ατύχημα. Ο μάρτυρας του ανέφερε ότι αυτό το είδος του ατυχήματος θα μπορούσε να συμβεί και σε άλλους ανθρώπους αν οδηγούν το σκάφος τόσο γρήγορα. Επίσης ότι θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όταν βγάζουν κάποιον από το νερό που λέει ότι έχει χτυπήσει, για να μην προκαλέσουν περαιτέρω τραυματισμό. Φάνηκε να μην ενδιαφέρεται. Καθώς ήταν δυσαρεστημένος και μη ικανοποιημένος με τις απαντήσεις και τη στάση του αποφάσισε να επισκεφθεί την αστυνομία στην Αγία Νάπα και να καταγγείλει το ατύχημα. Ο αστυνομικός που τον εξυπηρέτησε εκείνην τη μέρα δεν ήταν διατεθειμένος να προβεί σε οποιανδήποτε ενέργεια. Πιο συγκεκριμένα του εξήγησε τι ακριβώς συνέβη, ότι μίλησε με τους Εναγόμενους, οι οποίοι δεν ήταν πρόθυμοι να αναλάβουν την ευθύνη και ότι οι γιατροί στο νοσοκομείο τους ενημέρωσαν ότι καταγράφονται πολλά ατυχήματα εξαιτίας δραστηριοτήτων θαλάσσιων αθλημάτων. Καθώς προσπαθούσε να τον κάνει να τον ακούσει και να του αποδείξει την υπόθεσή του, του επεσήμανε ότι την επόμενη φορά θα μπορούσε να ήταν η κόρη του και ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να θέλει να αποτρέψει να ξανασυμβεί, επιμένοντας ο ίδιος ότι αυτού του είδους τα θαλάσσια αθλήματα είναι εξαιρετικά επικίνδυνα. Προς απάντηση των ισχυρισμών του ο αστυνομικός του ανέφερε μόνο, ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα θαλάσσια αθλήματα είναι επικίνδυνα. Συμφώνησε μαζί του, αλλά επεσήμανε ο ίδιος ότι οι υπεύθυνοι των θαλάσσιων αθλημάτων έχουν καθήκον μέριμνας προς τους πελάτες και είναι υπεύθυνοι για την ασφάλειά τους ενώσω βρίσκονται υπό την επίβλεψή τους. Αυτό σημαίνει ότι είναι νομικά υπεύθυνοι να μειώσουν κάθε πιθανόν κίνδυνο οδηγώντας το ταχύπλοο σκάφος με τη δέουσα προσοχή, όπως για παράδειγμα να μην υπερβαίνουν το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό σχετικά με ποιες ενέργειες θα πρέπει να λαμβάνει σε κάθε περίπτωση. Το πρόσωπο όπως ανέφερε ο μάρτυρας δεν ήταν διατεθειμένο να ασχοληθεί περαιτέρω με το θέμα. Η ενάγουσα μεταφέρθηκε αεροπορικώς στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου υποβλήθηκε σε μια εκτεταμένη σειρά ιατρικών εξετάσεων και χειρουργικών επεμβάσεων που επιβάρυναν σημαντικά τα οικονομικά της οικογένειάς τους.
Ο ΜΕ7 ήταν ο τότε ο φίλος της ενάγουσας κατά το ουσιώδες χρονικό διάστημα. Ανέφερε ότι το 2010 ήρθε μαζί της, με τον πατέρα του, τον αδελφό του και τη φιλενάδα του πατέρα του, στην Κύπρο. Είχε επισκεφθεί την παραλία Nissi για να συμμετάσχουν σε θαλάσσια αθλήματα. Επέλεξαν να κάνουν το fly fish. Είναι ένα φουσκωτό, το οποίο έχει χερούλια, που κρατιέται κανείς πάνω και πηγαίνει πάνω στον αέρα. Δεν τους είχαν κάνει επίδειξη των κανόνων ασφαλείας, ενώ η ενάγουσα δεν είχε προηγουμένως κάποιον τραυματισμό ή κάποιο πρόβλημα πριν να κάνει τη βόλτα με το φουσκωτό. Κατά τη διάρκεια της βόλτας με το φουσκωτό η βάρκα πήγαινε με ψηλή ταχύτητα και έφταναν πολύ ψηλά στον αέρα. Έπεσε ο ίδιος κάτω και εκείνη κρατήθηκε, όπου αυτό είχε ως αποτέλεσμα το φουσκωτό να έρθει κάτω και να πέσει πάνω τους. Η ενάγουσα φορούσε σωσίβιο και επέπλεε. Μετά ο χειριστής της βάρκας την τράβηξε έξω από το νερό και ακολούθως πήγαν έξω στην ακτή. Τράβηξε τη βάρκα ένας ντόπιος κύριος, είπε ότι ήταν γιατρός και τους είπε να μην κάνουν κάτι μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο. Το ασθενοφόρο ήρθε μετά από 15 λεπτά. Πήγε με το ασθενοφόρο στο νοσοκομείο και όταν έφτασαν εκεί οι γονείς του ενημέρωσαν τους γονείς της ενάγουσας ότι είχε πάθει έναν σοβαρό τραυματισμό. Ο πατέρας της ταξίδεψε εντός 24 ωρών. Έμεινε στην Κύπρο ο ίδιος γύρω στις 3 με 4 μέρες και μετά η οικογένειά του επέστρεψε πίσω. Ο πατέρας της ενάγουσας έμεινε μαζί της γιατί η ίδια δεν μπορούσε να ταξιδέψει. Ο λόγος που δεν κατήγγειλαν το περιστατικό στην αστυνομία ήταν γιατί ήταν πολύ σοβαρό το γεγονός ότι έπεσε και έσπασε την πλάτη της και η καλή κατάσταση της υγείας της ήταν το πιο σημαντικό. Ο ίδιος διαμένει στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής περισσότερο από 10 χρόνια και η πλευρά της ενάγουσας επικοινώνησε μαζί του για να δώσει μαρτυρία στο Δικαστήριο. Απ' ό,τι θυμάται δεν υπόγραψαν οποιοδήποτε έγγραφο πριν ανεβούν στο fly fish. Μέσα στη βάρκα ήταν μόνο ένας οδηγός. Δεν θυμόταν αν μετά το ατύχημα ήρθε υπεύθυνος της εταιρείας να δει τι είχε συμβεί.
Αυτοί ήταν οι μάρτυρες της ενάγουσας όσον αφορά τα γεγονότα για την πρόκληση του ατυχήματος.
Ο ΜΕ1 ακτινολόγος υιοθέτησε την ιατρική του έκθεση , Τεκμήριο 1 αναφορικά με τα ευρήματα του, από τη μαγνητική τομογραφία στην οποία υπεβλήθηκε η ενάγουσα στις 28/8/2010. Σε σχέση με το κάταγμα στην σπονδυλική στήλη της ενάγουσας σημείωσε ότι αυτό όπως προέκυπτε και από την μαγνητική τομογραφία, Τεκμήριο 3 ήταν πρόσφατο καθώς και ότι η ενάγουσα του είχε αναφέρει ότι είχε κτυπήσει στη θάλασσα.
Ο ΜΕ4 είναι υπάλληλος στο Υφυπουργείο Ναυτιλίας και Τουρισμού . Ανέφερε ότι εξ ’όσων γνωρίζει παρόλο που δεν είναι ο τομέας του το fly fish είναι συρόμενο αντικείμενο που αιωρείται στην επιφάνεια της θάλασσας. Ο ανήλικος δε χρειάζεται κάποια συγκατάθεση γονέα για να μπορεί να διεξάγει το θαλάσσιο άθλημα. Γενικά ο χειριστής σκάφους που σέρνει αντικείμενο με σχοινί έχει την ευθύνη να μη θέσει σε κίνδυνο τους επισκέπτες . Σαν ένα μέτρο ασφάλειας και προστασίας ανέφερε ότι το ταχύπλοο δεν θα πρέπει να ξεπερνά όριο ταχύτητας ανέμου 16 κόμβων και ο χειριστής του σκάφους που σέρνει το αντικείμενο απαγορεύεται να καταναλώνει αλκοόλ. Για τις απαιτήσεις ασφαλείας του κάθε παιχνιδιού υπάρχει το εγχειρίδιο του κατασκευαστή όχι όμως νομοθεσία που να ρυθμίζει τη διεξαγωγή του αθλήματος. Για το συγκεκριμένο θαλάσσιο δυστύχημα ανέφερε ότι δεν έγινε καταγγελία στο Υφυπουργείο Ναυτιλίας.
Ο ΜΕ5 και αυτός είναι υπάλληλος στο Υφυπουργείο Ναυτιλίας με εξειδίκευση στα νομικά θέματα. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε στην ημεδαπή νομοθεσία που διέπει τις υποχρεώσεις των χειριστών σκαφών όταν σύρουν αντικείμενα επιφάνειας. Πέραν των πιο πάνω ανέφερε ότι ως προς τον τρόπο λειτουργίας και την ασφάλεια κατά τη διεξαγωγή αθλήματος που αφορά συγκεκριμένο φουσκωτό υπάρχει το εγχειρίδιο του κατασκευαστή. Περαιτέρω δήλωσε πως η ηλικία των ατόμων που επιτρέπεται να διεξάγουν το συγκεκριμένο άθλημα εξαρτάται και αναγράφεται στο εγχειρίδιο του κατασκευαστή.
Ο ΜΕ6 ήταν ναυαγοσώστης στην παραλία Nissi για την περίοδο από 1997-2020. Για το επίδικο συμβάν δε θυμάται να έχει συμβεί οποιοδήποτε τέτοιο περιστατικό το 2010. Ο ίδιος δε θυμάται το περιστατικό αλλά αν έγινε δήλωσε αποκλείεται να μην προσέφεραν βοήθεια στην ενάγουσα. Επίσης δήλωσε ότι τον Αύγουστο προκαλούνται πολλά ατυχήματα εξαιτίας των νεαρών και του συνωστισμού από κόσμο και μπορεί το ασθενοφόρο να καλείται 1-2 φορές τη μέρα.
Ο ΜΥ1 στη γραπτή του δήλωση, Έγγραφο Α ανέφερε ότι η Εταιρεία διατηρεί υποστατικό στη θαλάσσια περιοχή του Nissi Beach αποτελούμενη από 2 σχεδίες και πλαστικές πλατφόρμες και από εκείνο το σημείο παρέχει υπηρεσίες θαλάσσιων αθλημάτων. Το καλοκαίρι του 2010 στην Εταιρεία εργαζόταν ο ίδιος μαζί με τον τότε συνέταιρό του. Επίσης, η Εταιρεία εργοδοτούσε ακόμα 16 άτομα προσωπικό. Ήταν όλο εποχιακό προσωπικό, δηλαδή εργάζονταν μόνο για όσο διάστημα διαρκούσε η τουριστική σεζόν. Ο ίδιος ήταν τοποθετημένος στην πλατφόρμα της εταιρείας και ήταν ο υπεύθυνος για την ορθή λειτουργία των θαλάσσιων αθλημάτων. Από τα 16 άτομα προσωπικό μόνο οι οκτώ είχαν άδεια ταχύπλοου σκάφους. Το υπόλοιπο προσωπικό ήταν βοηθητικό. Δεν μπορούσαν όλοι οι οδηγοί να χειριστούν όλα τα θαλάσσια αθλήματα και αυτό καθοριζόταν ανάλογα με την εμπειρία τους. Για παράδειγμα από τους 8 οδηγούς μόνο οι 3 ήταν εκπαιδευμένοι να χειρίζονται όλα τα θαλάσσια αθλήματα συμπεριλαμβανομένου του αλεξίπτωτου και των φουσκωτών. Οι άλλοι τρείς οδηγοί μπορούσαν να χειρίζονται όλα τα φουσκωτά και το σκάφος ασφαλείας (rescue boat). Οι 2 από τους 8 οδηγούς μπορούσαν να χειρίζονται μόνο το σκάφος ασφαλείας και άρα εργάζονταν αποκλειστικά ως υπεύθυνοι ασφαλείας. Η εκπαίδευση των οδηγών για τα θαλάσσια αθλήματα γινόταν από τον ίδιο αρχές της σεζόν. Πολλοί από αυτούς ήταν έμπειροι και εργάζονταν στην Εταιρεία για αρκετά χρόνια. Το 2010 η Εταιρεία διέθετε 4 ταχύπλοα σκάφη που μπορούσαν να σύρουν φουσκωτά επιφάνειας συμπεριλαμβανομένου και του φουσκωτού fly fish. Και τα 4 σκάφη είχαν επιθεωρηθεί από το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας και είχε εκδοθεί η σχετική άδεια κυκλοφορίας. Κατέθεσε ως Τεκμήριο 23 φωτοαντίγραφο δέσμης των αδειών κυκλοφορίας που εκδόθηκαν για την περίοδο 15/06/10 – 30/06/11. Περαιτέρω η Εταιρεία διέθετε για τη συγκεκριμένη περίοδο άδεια παροχής διευκολύνσεων από τον Δήμο Αγίας Νάπας. Κατατέθηκε Τεκμήριο 24 φωτοαντίγραφο αποδείξεων της άδειας παροχής διευκολύνσεων ημερομηνίας 22/04/10.
Το καλοκαίρι του 2010 η εταιρεία, μεταξύ άλλων, διέθετε προς το κοινό και το θαλάσσιο άθλημα με την ονομασία fly fish. Το fly fish εμπίπτει στην κατηγορία των ρυμουλκούμενων αντικειμένων επιφάνειας. Δηλαδή είναι ένα φουσκωτό που δεν έχει δική του μηχανή αλλά είναι συνδεδεμένο με σχοινί στο ταχύπλοο σκάφος και σύρεται από αυτό. Το φουσκωτό σύρεται σε συγκεκριμένη ταχύτητα ούτως ώστε να αρχίσει να ανεβοκατεβαίνει. Αιωρείται στα 2 μέτρα για μικρό χρονικό διάστημα, και μετά κατεβαίνει στην επιφάνεια της θάλασσας. Παρά το ότι έχει δυνατότητα να αιωρείται για ορισμένο χρονικό διάστημα, θεωρείται επιφάνειας άθλημα. Δεν εμπίπτει στην κατηγορία των ιπτάμενων όπως είναι για παράδειγμα το αλεξίπτωτο. Όταν κάποιος πελάτης επέλεγε να κάνει θαλάσσιο άθλημα τύπου fly fish, ακολουθούσαν συγκεκριμένη διαδικασία. Παρόμοια διαδικασία ακολουθείται και σήμερα για όλα τα αθλήματα που γίνονται με φουσκωτό. Συγκεκριμένα, πριν την έναρξη του θαλάσσιου αθλήματος, υπάλληλος της εταιρείας θα ενημερώσει τους συμμετέχοντες για τον τρόπο διεξαγωγής του αθλήματος και τους κανόνες ασφαλείας που πρέπει να ακολουθήσουν. Το καλοκαίρι του 2010 τη συγκεκριμένη ενημέρωση θα την έκανε ο ίδιος προσωπικά ή ο άλλος συνέταιρος που επίσης εργαζόταν στην εταιρεία και ήταν τοποθετημένος μόνιμα στην πλατφόρμα.
Η ενημέρωση και επίδειξη του αθλήματος διαρκούσε περίπου 15 λεπτά και περιλάμβανε τα ακόλουθα:
α) Ρωτούσαν τους συμμετέχοντες για την ηλικία τους. Για το Fly Fish το όριο που είχαν καθορίσει οι ίδιοι ήταν 16 ετών και άνω.
β) Ρωτούσαν για πιθανά προβλήματα υγείας και συγκεκριμένα εάν πάσχουν από παθήσεις του σπονδύλου ή καρδιολογικών προβλημάτων.
γ) Ενημερώνονταν ότι το συγκεκριμένο άθλημα εμπίπτει στην κατηγορία των extreme sport και ότι είναι ένα άθλημα που το κύριο χαρακτηριστικό του ήταν η ταχύτητα και το γεγονός ότι το φουσκωτό αιωρείται για ορισμένο διάστημα στον αέρα. Σκοπός της ενημέρωσης είναι για να αντιληφθούν οι επιβαίνοντες ότι οφείλουν να ακολουθήσουν τους κανόνες ασφαλείας και να δείξουν υπευθυνότητα.
δ) Εάν υπήρχε υπόνοια ότι έχουν καταναλώσει αλκοόλ ή άλλες ουσίες θα τους ζητούσαν να αποχωρήσουν. Το ίδιο ισχύει και εάν αποκάλυπταν πιθανά προβλήματα υγείας ή όταν δεν είχαν τον κατάλληλο σωματότυπο. Για παράδειγμα δεν θα επέτρεπαν σε υπέρβαρα ή λιποβαρή άτομα να κάνουν fly fish και θα τους πρότειναν να κάνουν κάποιο άλλο άθλημα.
Εφόσον έκριναν ότι ήταν σε θέση να κάνουν Fly Fish ακολουθούσαν τα εξής:
α) Τους υποδείκνυαν πού και πώς πρέπει να ξαπλώσουν στο φουσκωτό και πώς να κρατούν τις χειρολαβές.
β) Τους εξηγούσαν ότι τη στιγμή που το φουσκωτό αιωρείται έπρεπε να κρατούν τις χειρολαβές σφικτά.
γ) Τους έδιναν σωσίβιο και τους ζητούσαν να το φορέσουν.
δ) Τους ενημέρωναν για τον τρόπο που θα γινόταν το άθλημα και πληροφορίες για τη διαδρομή. Συγκεκριμένα τους ενημέρωναν ότι θα αρχίσει η διαδρομή σε χαμηλή ταχύτητα μέχρι να απομακρυνθεί περίπου 300 μέτρα από τη στεριά και ότι μετά θα άρχιζε η διαδρομή.
ε) Τους ενημέρωναν ότι σε κάθε διαδρομή γίνονται ένα με δύο πετάγματα και μετά το σκάφος θα σταματά για να ελέγχουν εάν όλα είναι εντάξει. Εάν για κάποιο λόγο ήθελαν να διακόψουν το άθλημα θα έπρεπε να ενημερώσουν τον οδηγό του ταχύπλοου σκάφους.
Αφού ολοκληρωνόταν η ενημέρωση τότε θα πλήρωναν το ανάλογο αντίτιμο και θα τους έδιναν απόδειξη πληρωμής. Για τα θαλάσσια αθλήματα τύπου fly fish δεν διατηρούσαν αρχείο με τα ονόματα των συμμετεχόντων ούτε ζητούσαν να τους υπογράψουν οποιοδήποτε έντυπο. Όταν ερχόταν η σειρά τους επιβιβάζονταν στο φουσκωτό. Άτομα χωρίς καθόλου εμπειρία στο άθλημα, ήταν δύσκολο να αντιληφθούν πώς να επιβιβαστούν στο fly fish και κυρίως πού να τοποθετήσουν το σώμα τους και συνεπώς η επιβίβαση τους γινόταν με τη βοήθεια τους. Τους ενημέρωναν ότι έπρεπε να ξαπλώσουν ανάσκελα στο φουσκωτό. Τα πόδια τους πατούσαν στο κάτω μέρος του φουσκωτού και ταυτόχρονα κρατούσαν τις χειρολαβές που βρίσκονταν από πάνω τους. Η διαδρομή άρχιζε σε χαμηλή ταχύτητα μέχρι το σκάφος μαζί με το φουσκωτό να βγει εκτός του διαύλου περίπου 300 μέτρα από τη στεριά. Αυτό θα διαρκούσε περίπου 2 λεπτά. Όταν το σκάφος βρισκόταν μέσα στη θάλασσα που μπορούσε πλέον με ασφάλεια να αναπτύξει ταχύτητα, τότε ο οδηγός του σκάφους ανέπτυσσε σταδιακά ταχύτητα. Μετά από κάθε πέταγμα ο οδηγός σταματούσε για να ελέγξει τους επιβαίνοντες. Εφόσον ήταν όλα εντάξει, τότε θα συνέχιζε τη διαδρομή. Ο οδηγός του ταχύπλοου σκάφους οδηγεί το σκάφος πάντοτε αντίθετα με την πορεία του αέρα για να προκαλέσει την ανύψωση του φουσκωτού. Ένα με δύο πετάγματα κάθε φορά και σύνολο γίνονταν 3 με 4 επαναλήψεις. Μετά τις 4 επαναλήψεις ο οδηγός θα ζητούσε από τους επιβαίνοντες να καθίσουν στο φουσκωτό και να κρατούν τα λουριά σε καθιστή στάση. Τότε ο οδηγός επέστρεφε πίσω στην πλατφόρμα διατηρώντας χαμηλή ταχύτητα όπου και ολοκληρωνόταν το άθλημα.
Το fly fish ήταν διαθέσιμο από την Εταιρεία τους από το 2006 μέχρι το 2015. Η Εταιρεία δεν διεξάγει πλέον το συγκεκριμένο άθλημα γιατί δεν είναι στην μόδα. Ανά διαστήματα εμφανίζονται νέα θαλάσσια αθλήματα και τα ανανεώνουν για να μην τους προλάβουν οι ανταγωνιστές τους. Το 2016 κατάργησαν το fly fish και το αντικατέστησαν με καινούργια παρόμοιου τύπου φουσκωτά που είναι πιο δημοφιλή. Το fly fish όπως και τα περισσότερα φουσκωτά δεν συνοδεύονται από ξεχωριστό εγχειρίδιο χρήσης, αλλά έχουν ενσωματωμένες πάνω στο φουσκωτό οδηγίες χρήσης και προειδοποιήσεις. Το συγκεκριμένο fly fish που λειτουργούσε η Εταιρεία το 2010 έχει καταστραφεί και συνεπώς δεν μπορούν να το παρουσιάσουν στο Δικαστήριο. Από αυτά που θυμάται αλλά και από την εμπειρία του, οι προτεινόμενες οδηγίες και προειδοποιήσεις του κατασκευαστή ήταν οι ακόλουθες:
1. Ο οδηγός του ταχύπλοου σκάφους αλλά και οι επιβαίνοντες να μην είναι υπό την επήρεια αλκοόλ ή άλλων ουσιών.
2. Το φουσκωτό fly fish μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν με τη συγκατάθεση του κηδεμόνα τους παιδιά από 7 ετών και άνω.
3. Πριν από την έναρξη της διαδρομής να δίδονται οι σχετικές οδηγίες στους επιβαίνοντες για τον τρόπο χρήσης του φουσκωτού και τους κανόνες ασφαλείας.
4. Να μην επιχειρούνται ακροβατικά ή να γίνονται άλματα από τους επιβαίνοντες κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
5. Η μέγιστη ταχύτητα του ταχύπλοου σκάφους να μην ξεπερνά τα 35 km/h (20mph).
6. Όλοι οι επιβαίνοντες να χρησιμοποιούν σωσίβιο.
7. Να λαμβάνεται υπόψη η δύναμη και κατεύθυνση του ανέμου καθώς και των κυμάτων.
8. Σε περίπτωση που κάποιος από τους επιβαίνοντες πέσει μέσα στη θάλασσα, ο οδηγός του σκάφους επιστρέφει για να τον βοηθήσει να ανέβει στο φουσκωτό. Η επιβίβαση από τη θάλασσα πρέπει να γίνεται είτε από πίσω είτε από το πλευρό του φουσκωτού.
9. Το φουσκωτό Fly Fish μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από ένα ή και δύο άτομα. Δηλαδή η μέγιστη χωρητικότητα του ήταν μέχρι δύο επιβαίνοντες αλλά η διαδρομή μπορούσε να διεξαχθεί και από ένα άτομο.
10. Οι επιβαίνοντες του φουσκωτού να μην ξεπερνούν μαζί τα 200 kg.
Οι πιο πάνω οδηγίες και προειδοποιήσεις είναι οι ίδιες περίπου στα περισσότερα φουσκωτά του ίδιου τύπου. Για το fly fish η μέγιστη ταχύτητα που επιτρεπόταν να αναπτύξει ο οδηγός του σκάφους ήταν 35 km/h (20mph). Συνήθως ο οδηγός χρησιμοποιούσε χαμηλότερη ταχύτητα γύρω στα 32 km/h που ήταν αρκετή για να διεξαχθεί το άθλημα. Εάν το σκάφος ανέπτυσσε μεγαλύτερη ταχύτητα από 35 km/h το φουσκωτό θα πετούσε λίγο πιο ψηλά από το αναμενόμενο και θα παρέμενε για περισσότερο διάστημα στον αέρα. Όσο ψηλά και να ανέβαινε το φουσκωτό η ταχύτητα δεν θα προκαλούσε την ανατροπή του φουσκωτού. Θα συνέχιζε κανονικά την πορεία του και σιγά σιγά θα κατέβαινε στην επιφάνεια της θάλασσας. Εάν ένας από τους δύο επιβαίνοντες έπεφτε στο νερό τότε ο οδηγός θα σταματούσε το σκάφος. Ο λόγος που θα σταματούσε τη διαδρομή ήταν για να επιβιβάσει το άτομο που έπεσε στο νερό. Στην περίπτωση που το σκάφος σταματούσε, το φουσκωτό fly fish είχε την ιδιότητα να κατεβαίνει ομαλά προς την επιφάνεια της θάλασσας. Το φουσκωτό ούτε θα ανατραπεί ούτε θα πέσει με δύναμη στην επιφάνεια της θάλασσας. Εάν ο οδηγός συνέχιζε τη διαδρομή χωρίς να σταματήσει, με μόνο τον ένα επιβαίνοντα πάνω, τότε το φουσκωτό αρχίζει ομαλή καθοδική πορεία προς την επιφάνεια της θάλασσας με μικρή κλίση προς τη μεριά του επιβαίνοντα. Δηλαδή η πτώση του ενός από τους δύο επιβαίνοντες, δεν θα προκαλούσε κίνδυνο ούτε για αυτόν που παραμένει στο φουσκωτό, ούτε για αυτόν που πέφτει στην θάλασσα.
Για τα αγωνίσματα όπως είναι το fly fish, μεγάλη σημασία για την ασφάλεια των επιβατών έχει το μήκος του σχοινιού που τραβά το φουσκωτό. Συγκεκριμένα για το fly fish η Εταιρεία δεν χρησιμοποιούσε σχοινί μεγαλύτερο από 15 μέτρα. Παρά το ότι επιτρέπεται με βάση τη Νομοθεσία να χρησιμοποιούν μέχρι και 50 μέτρα μήκους σχοινί, οι ίδιοι χρησιμοποιούσαν το σχοινί που αγοράσαν από τον κατασκευαστή του fly fish. Το σχοινί του κατασκευαστή ήταν μέχρι 15 μέτρα μήκος και 16ml πάχος. Το μικρό μήκος στο σχοινί περιόριζε τις δυνατότητες του αθλήματος στο ύψος και έτσι το άθλημα γινόταν πιο ασφαλές. Επίσης ο οδηγός του ταχύπλοου σκάφους είχε καλύτερη ορατότητα και επαφή με τους επιβαίνοντες αφού είναι πιο κοντά τους. Η κατασκευή των 4 ταχύπλοων σκαφών της Εταιρείας που χρησιμοποιούσαν για να σύρουν τα φουσκωτά, επέτρεπαν τη ρυμούλκηση με επιβαίνοντα μόνο τον οδηγό. Συγκεκριμένα το τιμόνι και η κονσόλα ήταν στο κέντρο του σκάφους, ο οδηγός οδηγούσε όρθιος και συνεπώς μπορούσε να οδηγεί το σκάφος και συγχρόνως να έχει και οπτική επαφή με τους επιβαίνοντες. Του ίδιου τύπου ταχύπλοα σκάφη χρησιμοποιεί η εναγόμενη μέχρι και σήμερα. Παρουσίασε ως Τεκμήριο 25 φωτογραφία που δείχνει ένα από τα ταχύπλοα σκάφη που χρησιμοποιεί η Εταιρεία που σύρουν φουσκωτά.
Επιπλέον, για την καλύτερη ασφάλεια όλων των αθλημάτων και παρόλο που η νομοθεσία δεν τους το επέβαλλε, η Εταιρεία διατηρούσε σκάφος ασφαλείας (rescue boat) στο οποίο επιβαίνει ένα άτομο της Εταιρείας. Μοναδικό του καθήκον είναι να επιβλέπει όλα τα θαλάσσια αθλήματα της Εταιρείας. Το άτομο αυτό μπορεί να επικοινωνήσει μέσω ασύρματου VHF με όλους τους οδηγούς των ταχύπλοων σκαφών, και με το προσωπικό της Εταιρείας που βρίσκονται στην πλατφόρμα. Μπορεί επίσης εάν χρειαστεί να επικοινωνήσει και με τους ναυαγοσώστες της παραλίας Nissi. Σε περίπτωση που εντοπίσει παραβίαση οποιουδήποτε κανόνα ασφαλείας, αμέσως θα επικοινωνήσει με τον οδηγό του σκάφους για να διακόψει το άθλημα. Αν το άτομο αυτό εντοπίσει ότι κάτι δεν πάει καλά ή ότι έγινε κάποιο ατύχημα, θα επικοινωνήσει με το προσωπικό της Εταιρείας στην πλατφόρμα και εάν χρειάζεται και με τους ναυαγοσώστες. Μπορεί φυσικά και έχει τη δυνατότητα να μετακινηθεί και να μεταβεί και ο ίδιος στο σημείο. Περαιτέρω, η Εταιρεία διατηρεί στην πλατφόρμα σε αναμονή ένα ταχύπλοο σκάφος διάσωσης, το οποίο είναι διαθέσιμο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει σε περίπτωση ανάγκης. Δηλαδή επιπρόσθετα του σκάφους ασφαλείας (rescue boat) η Εταιρεία μπορεί να επέμβει και με δεύτερο σκάφος.
Ανέφερε ότι όλα τα θαλάσσια αθλήματα έχουν αυξημένο βαθμό επικινδυνότητας και είναι αναμενόμενο στα 42 χρόνια που λειτουργεί την επιχείρηση θαλάσσιων αθλημάτων να έγιναν κάποια ατυχήματα. Με το φουσκωτό fly fish δεν είχαν κανένα ατύχημα. Ήταν ένα από τα ασφαλέστερα θαλάσσια αθλήματα που σύμφωνα με τον κατασκευαστή του μπορούσαν να κάνουν και παιδιά άνω των 7 ετών. Ένα σοβαρό ατύχημα που είχε η Εταιρεία ήταν το 2014 με μια κοπέλα ενώ έκανε Crazy Ufo. Το Crazy Ufo εμπίπτει στην κατηγορία των ρυμουλκούμενων φουσκωτών επιφανείας. Αμέσως μετά το ατύχημα, τόσο οι ίδιοι στην Εταιρεία όσο και οι ναυαγοσώστες, ενέργησαν άμεσα με σκοπό να τη βοηθήσουν και είχαν μεριμνήσει να μεταφερθεί με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο. Ταυτόχρονα επικοινώνησε με την Ασφαλιστική του Εταιρεία. Την υπόθεση ανέλαβε η Ασφαλιστική Εταιρεία και διευθετήθηκε χωρίς να χρειαστεί να πάνε στο Δικαστήριο.
Όσον αφορά την απαίτηση της Ενάγουσας ανέφερε συγκεκριμένα τα ακόλουθα:
1. Τον Αύγουστο του 2010 βρισκόταν καθημερινά στο υποστατικό της Εταιρείας από η ώρα 08:00 π.μ. μέχρι τις 18:00 μ.μ.. Δεν περιήλθε στην αντίληψη του να έγινε κάποιο ατύχημα που να αφορούσε πελάτη της Εταιρείας.
2. Τον Ιούνιο του 2016 του επιδόθηκε η παρούσα αγωγή. Μόλις παρέλαβε την αγωγή είχε εκπλαγεί καθότι δεν γνώριζε τίποτα για το ισχυριζόμενο ατύχημα.
3. Επικοινώνησε αμέσως με την Παγκύπρια Ασφαλιστική που ήταν η ασφάλεια της Εταιρείας. Στην αγωγή δεν υπήρχαν πολλές πληροφορίες και το μόνο που αντιλήφθηκε είναι ότι η Ενάγουσα αξίωνε αποζημιώσεις για ένα ατύχημα που όπως ισχυρίζεται έγινε τον Αύγουστο του 2010.
4. Του ζητήθηκε από την Ασφαλιστική να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Στην ουσία του ζητήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για ένα ατύχημα που δήθεν έγινε 6 χρόνια πριν και αυτό έκανε τη διερεύνηση ακόμα πιο δύσκολη. Παρά την προσπάθεια του δεν εντόπισε τίποτα που να επαληθεύει τους ισχυρισμούς της Ενάγουσας και κυρίως ότι τραυματίστηκε ενώ έκανε Fly Fish στην Εταιρεία.
5. Διόρισε Δικηγόρο για να εμφανίζεται για την Εταιρεία και τους ενημέρωσε ότι τον Αύγουστο του 2010 δεν έγινε κανένα περιστατικό και δεν γνώριζε τίποτα για το ισχυριζόμενο ατύχημα.
Διαφωνεί πλήρως με τα όσα ισχυρίζεται η Ενάγουσα και αμφισβητεί πλήρως ότι τραυματίστηκε ενώ έκανε fly fish στην Εταιρεία του για τους ακόλουθους λόγους:
1. Πρώτον γιατί εάν γινόταν ένα τόσο σοβαρό ατύχημα θα λάμβανε γνώση. Και να απουσίαζε από την πλατφόρμα που διεξάγει εργασίες η Εταιρεία, κάποιος θα τον ενημέρωνε για ένα τόσο σοβαρό περιστατικό. Είτε ο οδηγός, είτε ο άλλος ο συνεργάτης που είχε στην Εταιρεία το 2010 που βρισκόταν στην πλατφόρμα, είτε ο υπεύθυνος ασφαλείας που βρισκόταν στο σκάφος διάσωσης (rescue boat). Επίσης, ένα τόσο σοβαρό ατύχημα, όπως είναι αυτό που επικαλείται η Ενάγουσα, θα ερχόταν στην αντίληψη των ναυαγοσωστών οι οποίοι θα τον ενημέρωναν.
2. Δεύτερον γιατί ο οδηγός δεν θα αναλάμβανε ο ίδιος την ευθύνη να βγάλει την Ενάγουσα από τη θάλασσα. Οι οδηγοί ήταν έμπειροι και είχαν αυστηρές οδηγίες ότι σε περίπτωση ατυχήματος να επικοινωνούν αμέσως με την πλατφόρμα και τους ναυαγοσώστες. Η διάσωση θα γινόταν από τους ναυαγοσώστες οι οποίοι θα αναλάμβαναν και την ευθύνη διάσωσης.
3. Τρίτον γιατί δεν είναι λογικό οι υπάλληλοι της Εταιρείας να άφησαν την Ενάγουσα μόνη και αβοήθητη στην παραλία. Αυτό ξεπερνά και τα όρια της φαντασίας. Ιδιαίτερα σε μια παραλία όπως είναι αυτή του Nissi Beach η οποία ελέγχεται από 3 διαφορετικά σημεία από τους ναυαγοσώστες και στην οποία θα μπορούσαν να τους δουν εκατοντάδες λουόμενοι.
4. Τέταρτον γιατί θα ενημέρωνε άμεσα τη Λιμενική Αστυνομία για να το διερευνήσει και δεν θα ανέμενε να γίνει καταγγελία από την Ενάγουσα στην Αστυνομία ή τη Λιμενική Αστυνομία. Σε καμιά περίπτωση δεν θα διακινδύνευε την φήμη της Εταιρείας εάν γινόταν ένα τόσο σοβαρό περιστατικό.
5. Πέμπτον θα ενημέρωνε την Ασφαλιστική Εταιρεία ούτως ώστε σε περίπτωση που είχαν ευθύνη για το ατύχημα να καλύψει την απαίτηση της Ενάγουσας. Δεν θα διακινδύνευε να αποκρύψει το ατύχημα με κίνδυνο η Ασφαλιστική του μετά να αρνείται να τον καλύψει.
6. Έκτον γιατί είτε η Ενάγουσα είτε κάποιος από τους συγγενής της θα κατήγγειλε το ισχυριζόμενο ατύχημα στις Αστυνομικές Αρχές και θα διεξαγόταν έρευνα.
Περαιτέρω ανέφερε ότι πίσω από την πλατφόρμα που διεξάγει εργασίες η Εταιρεία, βρίσκεται ένα μικρό νησάκι που είναι και ο λόγος που η παραλία εκεί την ονομασία Nissi . Το νησάκι είναι εύκολα προσβάσιμο με τα πόδια μέσα από τα ρηχά νερά της παραλίας. Στο νησάκι υπάρχει ένα σημείο γνωστό ως βουτήχτρα, στο οποίο λόγω του ύψους του μπορεί κάποιος να κάνει βουτιά στη θάλασσα. Υπάρχουν δύο επίπεδα που μπορεί κάποιος να πηδήξει, το χαμηλό και το ψηλό. Ανάλογα με τη δύναμη του αέρα και την παλίρροια, το σημείο αυτό μπορεί να καταστεί επικίνδυνο. Μέχρι και το 2014 δεν υπήρχε καμία επίβλεψη στο νησί με αποτέλεσμα από το 1981 που βρίσκεται στην περιοχή να γίνουν πολλά ατυχήματα. Η πλατφόρμα της Εταιρείας βρίσκεται κοντά στο νησάκι και έχουν καλύτερη ορατότητα από τους ναυαγοσώστες και σε αρκετές περιπτώσεις τους ειδοποιούσαν για ατυχήματα που έγιναν. Το 2014 σε αυτό το σημείο τραυματίστηκε σοβαρά ένας νεαρός Γάλλος τουρίστας. Μετά από αυτό το περιστατικό ο κάτοχος του νησιού τοποθέτησε φρουρούς που δεν επιτρέπουν στους επισκέπτες να κάνουν βουτιές από το σημείο αυτό.
Κατά την αντεξέταση του μάρτυρα κατατέθηκε Τεκμήριο 26 απόσπασμα από το διαδίκτυο που περιελάμβανε κριτικές από τουρίστες όσον αφορά τη μη ασφαλή διεξαγωγή θαλάσσιου αθλήματος στην παραλία Nissi. Καθώς επίσης και video με τη διεξαγωγή του θαλάσσιου αθλήματος flyfish, Τεκμήριο 27. Σε σχέση με το video υποβλήθηκε στο μάρτυρα ότι σε αυτό φαίνεται η διεξαγωγή του αθλήματος στη συγκεκριμένη παραλία από την εναγόμενη με το φουσκωτό να αιωρείται πέραν το 2 μέτρων σε αντίθεση με τα όσα κατέθεσε ο ίδιος. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι υπήρχαν περιπτώσεις πελατών που ήταν επαναλαμβανόμενοι και ζητούσαν το φουσκωτό να αιωρείται κάπως ψηλότερα χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι αιωρείτο στα 4 μέτρα. Επίσης κατατέθηκε έντυπο ενημέρωσης για ασφαλή χρήση ταχύπλοων σκαφών Κατηγορίας Β, Τεκμήριο 28, και έγγραφο το οποίο καταδεικνύει όσα θαλάσσια αθλήματα έγιναν το 2008-2009, Τεκμήριο 29. Υποβλήθηκε στο μάρτυρα ότι σε αυτό το έγγραφο υπάρχουν συστάσεις για τη λειτουργία των σκαφών που σέρνουν φουσκωτά επιφάνειας και ο μάρτυρας απάντησε ότι αυτά αποτελούν κάποιες συστάσεις και όχι νομοθεσία.
Ο ΜΥ2, Λοχίας ο οποίος εργάζεται στον αστυνομικό σταθμό Αγίας Νάπας από το 2005. Το 2010 εργαζόταν στον αστυνομικό σταθμό Αγίας Νάπας. Ερεύνησε το ημερολόγιο του σταθμού Αγίας Νάπας και σημείωσε ότι δεν υπάρχει καταγραμμένο παράπονο ή καταγγελία σχετικά με το ατύχημα της ενάγουσας. Επεσήμανε πως από την εμπειρία του όταν κάποιο πρόσωπο έρχεται και επιμένει να προβεί σε παράπονο αυτό θα καταγραφεί και θα γίνει διερεύνηση.
Προχωρώ στην αξιολόγηση της ενώπιον μου μαρτυρίας έχοντας κατά νού τα επίδικα θέματα που απασχολούν αναφορικά με την εξακρίβωση των γεγονότων. Τα οποία είναι:
Στις 28/8/2010 η ενάγουσα πράγματι κτύπησε κατά τη διάρκεια του θαλάσσιου αθλήματος;
Παρεμβλήθηκε ενέργεια εκ μέρους του χειριστού της βάρκας που έσερνε το φουσκωτό η οποία οδήγησε στην ανατροπή αυτού και ποια ήταν αυτή η ενέργεια;
Πρώτα θα αξιολογήσω τους μάρτυρες γεγονότων ήτοι τους ΜΕ2, ΜΕ3,ΜΕ7 και ΜΥ1.
Η δυσκολία που παρουσιάζει η υπόθεση έγκειται ότι στο γεγονός ότι δίδεται μαρτυρία στο Δικαστήριο 13 χρόνια μετά το κατ’ισχυρισμόν δυστύχημα με τους μάρτυρες να παρουσιάζουν εκ των πραγμάτων δυσκολία να ανακαλέσουν γεγονότα, κατι το οποίο λαμβάνεται υπόψη ως προς την αξιοπιστία τους. Το ατύχημα δεν διερευνήθηκε απο εμπειρογνώμονα που ενδεχομένως να έδιδε φως σε αρκετές πτυχές περί του τρόπου που αυτό συνέβηκε, αν πράγματι συνέβηκε. Παρα τα ανωτέρω το Δικαστήριο μπορεί να καταλήξει σε δικά του ευρήματα και συμπεράσματα αξιολογώντας τους μάρτυρες. Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Χρίστου ν. Ηροδότου[2] :
«η μαρτυρία του κάθε μάρτυρα κρίνεται κατα κύριο λόγο απο το περιεχόμενο της το οποίο ελέγχεται με τη βάσανο της λογικής και της ανθρώπινης εμπειρίας ως προς την αναμενόμενη φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων της ζωής».
Η ΜΕ2 μου έκανε καλή εντύπωση. Υπήρχε σοβαρότητα και ειλικρίνεια στα λεγόμενα της. Σταθερότητα στις θέσεις της και πειστικότητα στις εξηγήσεις της. Έδωσε επαρκείς υπο τας περιστάσεις λεπτομέρειες περιγράφοντας την παραλία και τη θάλασσα του Nissi, την επιλογή να διεξάγει fly fish μέσω μιας διαφήμισης που είδε στη θάλασσα, θέση που συνάδει και με τη θέση που προέβαλε η εναγόμενη στην αντεξέταση ότι υπήρχε διαφημιστικό απο την εναγόμενη για τα θαλάσσια αθλήματα και κατατέθηκε Τεκμήριο 18. Επίσης ανέφερε την ώρα που έφθασε στην παραλία και με ποιούς ήταν που βρέθηκε εκεί. Αναφορικά με τη διεξαγωγή του θαλάσσιου αθλήματος και τον τρόπο διεξαγωγής του ανέφερε ότι αρχικά καθόταν στο fly fish και κρατούσε τις χειρολαβές τόσο η ίδια όσο και ο ΜΕ7 ενώ όταν το ταχύπλοο που έσερνε το fly fish ανέπτυξε ταχύτητα αναγκάστηκαν να ξαπλώνουν και να κρατούν τις χειρολαβές, δεξιά και αριστερά. Ενώσω το fly fish αιωρείται από τη θάλασσα αυτή δεν είχε οπτική εικόνα με τον οδηγό του ταχύπλοου , θέση η οποία φαίνεται να συνάδει με τις φωτογραφίες , Τεκμήρια 18 και 19 που δείχνουν το fly fish να βρίσκεται στον αέρα και οι συμμετέχοντες να μην έχουν οπτική με το πρόσωπο του οδηγού του ταχύπλοου. Τουλάχιστον αυτό σε κάποια σημεία της διαδρομής. Τα πιο πάνω συνηγορούν υπερ της αποδοχής της θέσης της μάρτυρος ότι εκείνη τη μέρα στις 28/8/2010 εκείνη και ο ΜΕ7 διεξήγαγαν το εν λόγω θαλάσσιο άθλημα.
Αναφορικά με το αν συνέβηκε ατύχημα ή/και πως συνέβηκε υπάρχουν 2 αντικρουόμενες εκδοχές. Η ενάγουσα έχει σταθερή θέση ότι τις σωματικές βλάβες τις υπέστη κατά τη διάρκεια του θαλάσσιου αθλήματος επεξηγώντας τη θέση της. Τούτο ανέφερε τόσο κατά τη μαρτυρία της στο Δικαστήριο όσο και στο γιατρό στη Napa Olympic, Τεκμήριο 3. Αναμφίβολα προκαλεί προβληματισμό ότι οι μόνες πληροφορίες που είναι γνωστές για τον τρόπο που αυτό συνέβη είναι από την πλευρά της ενάγουσας ενώ η εναγόμενη αρνείται παντελώς το ατύχημα. Οπότε πληροφόρηση από πλευράς εναγόμενης δεν υφίσταται χωρίς τούτο να σημαίνει ότι το ατύχημα ουδέποτε συνέβηκε.
Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να αγνοηθεί το γεγονός ότι η ενάγουσα στους γιατρούς της ανέφερε ότι αναμείχθηκε σε δυστύχημα κατά τη διάρκεια διεξαγωγής θαλάσσιου αθλήματος. Το περιεχόμενο των ιατρικών πιστοποιητικών αποτελεί εξ ακοής μαρτυρία ( άρθρο 23 του Κεφ.9). Όμως τούτο δεν την καθιστά μη αποδεκτή . Η βαρύτητα που θα της δοθεί εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου η οποία ασκείται υπό το σύνολο των περιστάσεων και λαμβανομένων ενδεικτικά υπόψη των κριτηρίων που θέτει το άρθρο 27(2) του Κεφ.9. Η ενάγουσα αυτό δήλωσε στο γιατρό της κλινικής Napa Olympic , Τεκμήριο 3 όπου μεταφέρθηκε μετα το ατύχημα της. Επίσης την ανάμειξη της σε δυστύχημα στη θάλασσα ανέφερε στο χειρούργο που τη χειρούργησε εξαιτίας του τραυματισμού της , Τεκμήριο 4 έκθεση ημερομηνίας 8/9/2010. Οι δηλώσεις αυτές σημειώνεται ότι έγιναν σε χρόνο αμέσως μετά το ατύχημα. Την ανάμειξη της σε ατύχημα κατα τη διεξαγωγή θαλάσσιου αθλήματος το 2010 ανέφερε σε διάφορους γιατρούς το 2011-2015, Τεκμήριο Τεκμήριο 6[3], Τεκμήριο 11[4] και Τεκμήριο 20, δηλώσεις που συνυπολογίζονται αν και έγιναν σε χρόνο μεταγενέστερα του ατυχήματος, εφόσον σε κάποιες από αυτές αντεξετάστηκε. Επι της δήλωσης της, αντεξετάστηκε, ότι δηλαδή στους γιατρούς της, Τεκμήριο 4 και 20 ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια του θαλάσσιου αθλήματος στις 28/8/2010 «had fallen approximately 20 ft from an airborne inflatable lido being pulled at high speed by a speedboat» ότι αυτή δεν συνάδει με τη δήλωση της κατα την κυρίως εξέταση της ότι έπεσε με το φουσκωτό ενώσω κρατούσε με δύναμη. Η μάρτυρας απάντησε ότι έπεσε από 20-30 πόδια στον ωκεανό σε μερική καθιστή θέση και το φουσκωτό ερχόταν με δύναμη κατα πάνω της.
Αποφασίζω να προσδώσω βαρύτητα στα πιο πάνω πιστοποιητικά λαμβανομένου υπόψη ότι η ενάγουσα η οποία έκαμε τις δηλώσεις στους γιατρούς κατέθεσε και αντεξετάστηκε επι των δηλώσεων αυτών σε κάποια από τα πιστοποιητικά δηλαδή των όσων ανέφερε στους θεράποντες της γιατρούς της στο Ηνωμένο Βασίλειο αναφορικά με το δυστύχημα, ως ένδειξη αναξιοπιστίας της απο την υπεράσπιση. Επιπρόσθετα απο την όλη αντεξέταση προκύπτει πως η υπεράσπιση δέχεται ότι έγιναν οι πιο πάνω δηλώσεις αλλά ισχυρίζεται ότι αν αυτές αντιπαραβληθούν με τη μαρτυρία της στο Δικαστήριο καταδεικνύουν την αναξιοπιστία της.
Κατα την κρίση μου εδώ η μάρτυρας δεν έδωσε μια διαφορετική εικόνα του ατυχήματος, στα Τεκμήρια 4 και 20 , όπως εισηγείται η υπεράσπιση ούτε πρόκειται για ουσιώδη αντίφαση. Το σημαντικό που αναφέρεται είναι πως η ενάγουσα έπεσε από ύψος με το φουσκωτό να πέφτει από πάνω της στη θάλασσα. Θέση η οποία κρίνεται πιστευτή. Ο μηχανισμός της πτώσης επεξηγήθηκε όπως η μάρτυρας το αντιλήφθηκε. Σε αυτή τη θέση λαμβάνεται υπόψη ότι το σύνηθες είναι πως οι διεξάγοντες το άθλημα/δραστηριότητα δεν πέφτουν απο αυτό ούτε προκαλείται τραυματισμός από πτώση. Αρά προφανώς η όλη διαδρομή εκτυλίχθηκε διαφορετικά απο την κανονική πορεία. Η θέση της εξετάζεται υπό το φώς και το πρίσμα κατα πόσο τούτη συνάδει με τη λογική. Αυτό που συνάδει με τη λογική είναι πως η ενάγουσα πράγματι είχε ατύχημα με το φουσκωτό και τραυματίστηκε. Πολλές πληροφορίες για τον τρόπο που αυτό επεσυνέβη δεν έχουν δοθεί και τούτο είναι απόρροια 2 παραγόντων : ήτοι της ξαφνικής ανατροπής του φουσκωτού και της πρόκλησης του ατυχήματος σε μερικά λεπτά και της δηλωμένης άγνοιας της εναγόμενης για αυτό. Απο την άλλη δε ταιριάζει στη λογική η εξήγηση και η θέση της άλλης πλευράς ότι κάπου αλλού εκείνη τη μέρα είχε ατύχημα χωρίς να τίθεται όμως ενώπιον του Δικαστηρίου κάτι συγκεκριμένο εκτός απο βουτιά απο το βράχο στην παραλία Nissi. Η μάρτυρας δήλωσε πως δεν είχε προσέξει την ύπαρξη του βράχου . Περαιτέρω αν είχε συμβεί κάτι τέτοιο τότε δεν πρέπει να είχε λάβει χώρα πρίν τη διεξαγωγή του θαλάσσιου αθλήματος διότι αν αυτό συνέβαινε πρίν δεν θα ήταν σε θέση να προχωρήσει περαιτέρω σε άλλη δραστηριότητα με το τραυματισμό που είχε. Η μάρτυρας είχε αναφέρει ότι όταν πήγαν στη θάλασσα το πρώτο που έπραξαν ήταν να κάνουν fly fish.
Η μαρτυρία του ΜΕ3 ο οποίος δεν ήταν αυτόπτης μάρτυρας ήταν με βάση τα όσα είχε άκουσε απο τους μάρτυρες ΜΕ2 και ΜΕ7. Υπήρξε η θέση του ότι λόγω της μεγάλης ταχύτητας της βάρκας το fly fish ανατράπηκε και η ΜΕ2 προσγειώθηκε σε μερικώς καθιστή θέση στο νερό, χτυπώντας τη ΜΕ2. O μάρτυρας αντεξετάστηκε επι του περιεχομένου των ιατρικών εκθέσεων, Τεκμήριο 4 και 20 στις οποίες αναφέρεται ότι η ενάγουσα έπεσε απο ύψος 20 ποδιών από ένα πτυσσόμενο φουσκωτό το οποίο οδηγείτο απο σκάφος σε μεγάλη ταχύτητα , θέλοντας με αυτό τον τρόπο καταδειχθεί η αντιφατικότητα στις θέσεις της ενάγουσας αναφορικά με τον τρόπο που έγινε το δυστύχημα. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι δε γνώριζε γιατί καταγράφηκε αυτό απο τους γιατρούς αλλά εκείνο που του ειπώθηκε απο την ενάγουσα είναι ότι το φουσκωτό αναποδογυρίστηκε λόγω της μεγάλης ταχύτητας που είχε ως αποτέλεσμα η κόρη του να πέσει και χτυπήσει στο νερό. Η θέση του μάρτυρα συνάδει με αυτή της ΜΕ2 . Περαιτέρω ο μάρτυρας αντεξετάστηκε επι 2 άλλα σημεία. Ότι ουδέποτε πήγε στους εναγόμενους την επόμενη του δυστυχήματος για να ενημερωθεί του τι είχε συμβεί ακριβώς και ότι ουδέποτε πήγε στην αστυνομία 2 μέρες μέτα για να καταγγείλει το δυστύχημα. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι πήγε στην εναγόμενη για να μάθει περισσότερες πληροφορίες για το πώς έγινε το δυστύχημα αλλά δεν του έδωσαν καμία σημασία επίσης οτι πήγε στην αστυνομία αλλά ουδεμία ανταπόκριση βρήκε. Ο μάρτυρας ανέφερε επίσης ότι ήταν αναστατωμένος και προσπαθούσε να καταλάβει τι είχε συμβεί και πώς είχε προκληθεί ο σοβαρός τραυματισμός της κόρης του. Επίσης έγινε πολλής λόγος ότι η αγωγή καταχωρήθηκε μόλις το 2016 που αν συνέβησαν έτσι όπως ισχυρίζεται η ενάγουσα τα συμβάντα τότε αυτή θα δρούσε νωρίτερα. Δέχομαι τη θέση του μάρτυρα ότι ουσιαστικά ήταν ξένος στην Κύπρο και το μόνο που τον ένοιαζε εκείνο το χρονικό διάστημα ήταν υγεία της κόρης του. Δεν επέμεινε να δράσει περισσότερο ενώσω ήταν Κύπρο λόγω του ότι εκείνο που ουσιαστικά τον ένοιαζε ήταν να γίνει η ενάγουσα καλά. Η αγωγή καταχωρήθηκε όταν είχαν αντιληφθεί ότι στην ενάγουσα θα έμεναν κατάλοιπα και ότι η κατάσταση της χειροτέρευε. Τότε ακριβώς είχαν αναζητήσει τις υπηρεσίες δικηγόρου ο οποίος τους είχε συμβουλεύσει να καταχωρήσουν αγωγή. Δέχομαι τις πιο πάνω θέσεις διότι καθόσον χρόνο η ενάγουσα ήταν Κύπρο δεν είχε αποκρυσταλλωθεί η κατάσταση της υγείας της η οποία υποβλήθηκε σε χειρουργικές επεμβάσεις όταν είχε μεταβεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δηλαδή κατά το χρόνο που ήταν Κύπρο η κατάσταση της ήταν μεν σοβαρή αλλά δεν υπήρχε πλήρης αντίληψη της κατάστασης της. Βλέπω λογικό υπο τας περιστάσεις την αντίδραση του ΜΕ3 και δεν μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα πως ουδέποτε πήγε στους εναγόμενους ή τα όσα μαρτυρεί δεν είναι η αλήθεια. Πιθανόν ούτε η ίδια η εναγόμενη να αντιλήφθηκε τη σοβαρότητα του τραυματισμού αλλά ούτε και να έδωσε σημασία σε αυτό λόγω κυρίως του συνωστισμού που επικρατούσε στην περιοχή αλλά και του γεγονότος ότι ήταν συχνό φαινόμενο να καλείται ασθενοφόρο λόγω ατυχημάτων. Τελικώς έδωσε την εντύπωση στο Δικαστήριο ότι έλεγε την αλήθεια.
Πολλής λόγος έγινε για τη μαρτυρία του ΜΕ7 ότι αυτή ήταν προκατασκευασμένη και εν πολλοίς καθοδηγούμενη από την πλευρά της ενάγουσας. Σημειώνεται ότι ο μάρτυρας ήταν ο φίλος της ενάγουσας το 2010 και σύμφωνα με τη μαρτυρία του τα τελευταία χρόνια διαμένει και εργάζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής χωρίς πότε κατά τη διάρκεια αυτή και μέχρι και τη στιγμή της εκδίκασης της παρούσας υπόθεσης να είχε οποιαδήποτε σχέση μαζί της. Η μαρτυρία δόθηκε μέσω εικονοτηλεδιάσκεψης. Τέθηκε ζήτημα ότι το πρόγραμμα σύνδεσης με το μάρτυρα μέσω του κινητού ήγειρε αμφιβολίες ως προς την ποιότητα της μαρτυρίας του επειδή δεν μπορούσε να ελεγχθεί αν καθοδηγείτο με κάποιο τρόπο στα λεγόμενα του. Δεν γίνεται αποδεκτό κάτι τέτοιο διότι το Δικαστήριο έλαβε υπο τις περιστάσεις, όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της διαδικασίας. Η μαρτυρία δόθηκε σε Δικαστήριο περιοχής των Ηνωμένων Πολιτείων Αμερικής. Κλήθηκε υπάλληλος του Δικαστηρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής η οποία αφού της επεξηγήθηκε η σημαντικότητα και ο λόγος της παρουσίας της παρέμεινε εκεί καθ’ όλη τη διάρκεια της μαρτυρίας του. Σε κάθε περίπτωση η πλευρά της υπεράσπισης τον αντεξέτασε επι όλων των σημείων της μαρτυρίας του η οποία ήταν πολύ σύντομη. Ήταν σταθερός στις απαντήσεις του και δεν προέκυψε οτιδήποτε στα λεγόμενα του ως προσπάθεια να βοηθήσει την ενάγουσα παρά να θέσει την αλήθεια στο Δικαστήριο όπως τούτη τη θυμόταν 14 χρόνια προηγουμένως που είχε συμβεί το δυστύχημα. Έντονα υποβλήθηκε στο μάρτυρα ότι είχε αποσταλεί στον ίδιο τι θα έλεγε στο Δικαστήριο απο το δικηγόρο της ενάγουσας . Δεν έχω πειστεί για τη θέση αυτή. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε σε μια κατάθεση που υπέγραψε ώστε αυτή να μπορεί να χρησιμοποιηθεί αν δεν ερχόταν στην Κύπρο να καταθέσει. Υποδείχθηκε στο μάρτυρα το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 4 που συνόδευε την αίτηση της ενάγουσας στο Δικαστήριο για να παρουσιαστεί η μαρτυρία του με εικονοτηλεδιάσκεψη, στο οποίο περιλαμβάνονταν γραπτά μηνύματα που είχε ανταλλάξει με το ΜΕ3 στα οποία ανέφερε αυτός ότι θα ήταν διατεθειμένος να τον αποζημιώσει με τα εισιτήρια και τη διαμονή για να καταθέσει στο Δικαστήριο. Ο μάρτυρας αντέδρασε και επεσήμαινε πως αυτό δε σήμαινε ότι δωροδοκήθηκε. Σημειώνεται ότι τελικώς δεν ήρθε στην Κύπρο ο μάρτυρας . Το γεγονός ότι ήταν διατεθειμένος να υπογράψει κατάθεση που θα του ετοίμαζε ο δικηγόρος αυτό δε σημαίνει ότι θα υπέγραφε κάτι που δεν ήταν αλήθεια ή θα εξαναγκάζετο να καταθέσει ότι ήθελε η πλευρά της ενάγουσας. Άλλωστε πλέον σαν πρακτική οι δηλώσεις μαρτύρων γεγονότων ετοιμάζονται από τους δικηγόρους βάσει των γεγονότων που εξιστορούνται από τους μάρτυρες. Η μαρτυρία του κινήθηκε στο ίδιο μήκος κύματος με τη μαρτυρία της ενάγουσας. Δηλαδή ότι το φουσκωτό ανατράπηκε διότι αυτό πήγαινε με ψηλή ταχύτητα , ο ίδιος έπεσε απο αυτό ενώ η ενάγουσα όχι. Η μαρτυρία του είχε συνοχή και δεν υπέπεσε σε οποιαδήποτε αντίφαση. Περαιτέρω δήλωσε ότι δεν τους δόθηκαν οδηγίες με ποιό τρόπο να διεξάγουν το άθλημα, και πως ο χειριστής του σκάφους δεν τους κοίταζε κατα τη διάρκεια της διαδρομής αν ήταν εντάξει. Επίσης η θέση του ήταν πως στις προτεραιότητες τους δεν ήταν να καταγγείλουν το συμβάν στην αστυνομία επειδή εκείνο που τους ενδιέφερε ήταν η σοβαρή κατάσταση της ενάγουσας στην σπονδυλική στήλη. Ο μάρτυρας έδωσε μια σύντομη εικόνα του τι είχε συμβεί όπως το θυμόταν. Δεν κλονίστηκε η αξιοπιστία του μάλιστα η αντίδραση του στην υποβολή ότι την ημέρα του δυστυχήματος χτύπησαν αλλού και όχι στο fly fish αλλά φοβήθηκαν να το πουν στους γονείς του ήταν χαρακτηριστική: « Πώς έπεσε και έσπασε τη μέση της μόνη της; Τι κάναμε προηγουμένως για να σπάσει τη μέση της».
Το μόνο διαφορετικό σημείο στη μαρτυρία του από αυτή της ενάγουσας ήταν ότι θυμόταν πως είχαν κάνει ηλιοθεραπεία πριν το θαλάσσιο άθλημα κατι το οποίο η ενάγουσα δεν ανέφερε. Αυτό δεν διαφοροποιεί και/ή επηρεάζει την κρίση του Δικαστηρίου για την αξιοπιστία του και δεν μπορώ να το θεωρήσω ουσιώδη αντίφαση με δεδομένο ότι η μαρτυρία του δίδεται 14 χρόνια μετα το συμβάν.
Αναφορικά με τους μάρτυρες της ενάγουσας,ΜΕ4 και ΜΕ5. H αξιολόγηση τους θα είναι κοινή αφού ουσιαστικά κινήθηκε γύρω από το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διεξαγωγή θαλάσσιων αθλημάτων. Οι μάρτυρες απο το Υφυπουργείο Ναυτιλίας και Τουρισμού αναφέρθηκαν στην απουσία νομοθετικού πλαισίου που διέπει ουσιαστικά τη διεξαγωγή των θαλάσσιων αθλημάτων πλήν της γενικής υποχρέωσης να διεξάγονται με επιμέλεια και το γενικό καθήκον του χειριστή σκάφους να μη θέσει σε κίνδυνο τον επισκέπτη. Επίσης υπήρξε η θέση τους πως για τη διεξαγωγή του υπάρχουν οι οδηγίες χρήσης του κατασκευαστή του fly fish. Δεν υπάρχει κάποιο όριο ηλικίας για τη χρήση του και δεν προβλέπεται οτιδήποτε περι τούτου στη νομοθεσία. Η ταχύτητα σύμφωνα με τους σε ισχύ κανονισμούς δεν πρέπει να ξεπερνά τα 16 knots ταχύτητα ανέμου ενώ δεν υπάρχει νομοθετικό όριο για την ταχύτητα του σκάφους αλλά η ταχύτητα εξαρτάται από το σκάφος και το συρόμενο αντικείμενο. Για τη νομοθετική απαίτηση όπως υπάρχει στο σκάφος δεύτερο άτομο όταν αυτό σύρει αντικείμενο λέχθηκε ότι η απαίτηση αυτή εξαρτάται από τον κατασκευή του σκάφους. Επίσης γίνεται δεκτό ότι το ατύχημα δεν καταγγέλθηκε και δεν διερευνήθηκε. Η μαρτυρία τους όσον αφορά τα πιο πάνω δεν αμφισβητήθηκε και κρίνεται αποδεκτή.
Ο τελευταίος μάρτυρας ήταν ναυαγοσώστης ο οποίος ανέφερε ότι αν γινόταν οποιοδήποτε ατύχημα στην παραλία θα το θυμόταν χωρίς να αποκλείει ότι έγινε ένα τέτοιο δυστύχημα και θα έδιναν τις πρώτες βοήθειες οι ναυαγοσώστες όπως γίνεται και σε άλλες περιπτώσεις. Τούτο δε σημαίνει είτε ότι έγινε είτε ότι δεν έγινε το ατύχημα. Εκείνο που θεωρώ ουσιώδες από τη μαρτυρία του ήταν ότι συνήθως σε περίπτωση τραυματισμών ερχόταν ασθενοφόρο από την κλινική Napa Olympic μπορεί και 2 φορές τη μέρα όπως και στην παρούσα περίπτωση, θέση την οποία αποδέχομαι. Επίσης ότι ήταν σύνηθες φαινόμενο οι τραυματισμοί λόγω της κατάστασης με τους νεαρούς και της πολυκοσμίας στην παραλία τον Αύγουστο.
Ο ΜΥ1 παρουσιάστηκε έμπειρος στο τομέα παροχής υπηρεσιών θαλάσσιων αθλημάτων στην παραλία του Nissi και των κανόνων ασφάλειας για τη διεξαγωγή τους. Με βάση την εμπειρία του δέχομαι τη μαρτυρία του όσον αφορά τον τρόπο που διεξάγεται κανονικά το άθλημα fly fish και αυτός ο τρόπος δεν αμφισβητήθηκε από την πλευρά της ενάγουσας. Την υπόλοιπη όμως μαρτυρία του δεν την κάνω αποδεκτή και εξηγώ. Παρόλο που δε γνώριζε κατά πόσο τέτοιο ατύχημα συνέβηκε, παρουσιάστηκε απόλυτος στις θέσεις του, ότι αποκλείεται η ενάγουσα να τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια του αθλήματος επειδή αυτό ήταν τόσο ασφαλές και ότι σίγουρα θα το πρόσεχαν είτε οι ναυαγοσώστες είτε οι βάρκες διάσωσης που υπήρχαν στη θάλασσα. Δήλωσε πως αποκλείεται να μην είχαν επεξηγηθεί οι κανόνες ασφαλείας στην ενάγουσα και το ΜΕ7 και ότι συνήθως οι εναγόμενοι αναλώνουν 15 λεπτά να επεξηγούν τους κανόνες ασφαλείας.
Για θέμα καθαρά αξιοπιστίας του μάρτυρα κρίνω ότι η θέση του δεν είναι αληθής. Πρώτον είναι αμφίβολο ενώ τόσο ο ίδιος όσο και οι μάρτυρες του Υφυπουργείου Ναυτιλίας έχουν δηλώσει ότι δεν υπάρχουν ειδικοί κανόνες ασφαλείας που να διέπουν τη διεξαγωγή του θαλάσσιου αθλήματος fly fish οι εναγόμενοι να αναλώνουν 15 λεπτά να εξηγούν κανόνες ασφάλειας. Κατά δεύτερον δε συνάδει με τη λογική να εξηγούνται κανόνες ασφαλείας 15 λεπτών για ένα άθλημα που όπως επεξηγηθήκε από τον ίδιο περιλαμβάνει 4 κούρσες από 2 πετάγματα τη φορά και ενδεχομένως από θέμα λογικής και εμπειρίας, η όλη διαδικασία να μη διαρκεί πάνω από 20 λεπτά το πολλή. Όπως δε φαίνεται από το διαφημιστικό φυλλάδιο Τεκμήριο 18 και 19 αρκετά θαλάσσια αθλήματα δεν διαρκούν πάνω από 10-15 λεπτά οπότε δεν γίνεται αποδεκτό ότι επεξηγούνταν κανόνες ασφαλείας για διάρκεια περισσότερη από το χρόνο διεξαγωγής του αθλήματος. Τρίτον δε γίνεται δεκτό ότι η εναγόμενη αναλώνει τόσο χρόνο για να εξηγεί κανόνες ασφάλειας όταν μάλιστα τον Αύγουστο υπάρχει τόσος πολύς συνωστισμός στην παραλία και πολλοί νεαροί επιθυμούν να διεξάγουν θαλάσσιες δραστηριότητες. Η ΜΕ2 ανέφερε ότι υπήρχε κόσμος που περίμενε σειρά για να διεξάγει θαλάσσια αθλήματα. Ακόμη η με σιγουριά θέση που εξέφρασε ότι το fly fish δεν ξεπερνά ποτέ τα 2 μέτρα απο τη θάλασσα όταν αιωρείται καταρρίπτεται επειδή παρουσιάστηκε στο μάρτυρα το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 27 που φαίνεται η διεξαγωγή του συγκεκριμένου θαλάσσιου αθλήματος στην παραλία Nissi σε άλλο χρόνο απο αυτό του δυστυχήματος να γίνεται πάνω από τα 2 μέτρα όπως ο ίδιος δέχτηκε. Επεξήγησε ότι αυτοί πιθανόν να ήταν τακτικοί πελάτες που γνώριζαν το άθλημα και να το ζήτησαν. Αλλά ο ίδιος ο μάρτυρας είχε προηγουμένως αναλύσει τους κανόνες ασφαλείας και δεν δήλωσε ότι αυτοί οι κανόνες διαφοροποιούνται ανάλογα με την εμπειρία στο άθλημα. Τέταρτον, προέβηκε σε αναφορά ότι ενημέρωναν ότι το εν λόγω άθλημα ήταν extreme sport, αναφορά αστήρικτη κυρίως απο τα υπόλοιπα λεγόμενα του μάρτυρα όσον αφορά τον τρόπο διεξαγωγής του και το είδος του που ήταν καθαρά φουσκωτό επιφάνειας, για το οποίο μπορούσαν ακόμη και παιδιά 7 ετών να το δοκιμάσουν σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή που ο ίδιος επεξηγησε. Κρίνω ήταν ακόμη μια προσπάθεια του μάρτυρα να πείσει ότι η εναγόμενη ενημέρωνε πλήρως τους επισκέπτες για τους κανόνες στα θαλάσσια αθλήματα.
Περαιτέρω ακόμη και να επεξηγούνταν κάποιοι κανόνες αυτοί όπως διατυπώθηκαν στη δήλωση του μάρτυρα δεν ξεπερνούν τα 5 λεπτά καθαρά απο άποψη λογικής. Επίσης δεν δέχομαι ότι ενώ οι οδηγίες χρήσης και προειδοποιήσεις του fly fish όπως είπε ο μάρτυρας ήταν ότι μπορούσαν να λάβουν μέρος στο θαλάσσιο άθλημα παιδιά απο 7 ετών και πάνω οι εναγόμενοι καθόρισαν την ηλικία στα 16 έτη ειδικά με την εικόνα που παρουσίασε ο μάρτυρας ότι ήταν ένα ιδιαίτερα ασφαλές άθλημα με κανένα περιστατικό ατυχήματος. Ακόμη δεν δέχομαι ότι ο μάρτυρας γνώριζε τις συγκεκριμένες οδηγίες χρήσης και προειδοποιήσεις του flyfish ότι είναι αυτές που ανέφερε με τη μαρτυρία του αφού κατα την αντεξέταση του ανέφερε ότι στο fly fish υπήρχαν κάποια γραφόμενα σε αυτό ως οδηγίες οι οποίες ήταν στα γαλλικά τα οποία κάπως γνωρίζει. Απο τη μία δεν δεχόταν ότι τα Σαββατοκυρίακα του Αυγούστου υπάρχει αρκετός συνωστισμός στην παραλία του Nissi ότι δηλαδή όπως ανέφερε ο κόσμος προτιμά τις θάλασσες του Πρωταρά θέση που δε συνάδει με τη θέση του ΜΕ6 ότι υπάρχει πάρα πολλής κόσμος τον Αύγουστο στην παραλία του Nissi θέλοντας να τονίσει με αυτό τον τρόπο οτι οι εναγόμενοι ήταν σε θέση να προσέξουν και γνώριζαν πολύ καλά τι γινόταν στην παραλία. Κρίνω ότι προσπάθησε να παρουσιάσει μια ωραιοποιημένη εικόνα όλων των μέτρων που έλαβαν οι εναγόμενοι αναφορικά με την ασφαλή διεξαγωγή του αθλήματος που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και δεν έχω πειστεί ότι τα ζητήματα ενημέρωσης για την ασφάλεια γίνονται όπως τα ανέφερε ο μάρτυρας.
Όσον αφορά τώρα την ταχύτητα πάλι τίθεται θέμα ως προς τη θέση ότι δεν επιτρεπόταν ο οδηγός του σκάφους να αναπτύσσει μεγαλύτερη ταχύτητα απο 35km (20pmh) όπως θυμόταν απο τις οδηγίες χρήσης και προειδοποιήσεις του κατασκευαστή ενώ παραλείπει να αναφερθεί ότι στη νομοθεσία δεν υπάρχει όριο ταχύτητας του σκάφους πλήν της αναφοράς ότι η ταχύτητα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 16 knots ταχύτητα ανέμου. Επίσης δε κρίνεται πιστευτή η θέση πως αν η ταχύτητα ξεπερνούσε τα 35km το φουσκωτό fly fish δεν θα ανατρέπετο σε καμία περίπτωση. Απο τη μία ανέφερε ότι επεξηγούσαν στους συμμετέχοντες ότι το fly fish θεωρείτο extreme sport, απο την άλλη ότι σε καμία περίπτωση δεν θα ανατρέπετο αν η ταχύτητα ήταν πάνω των 35km που ήταν οι οδηγίες του κατασκευαστή. Δηλαδή αν υποτεθεί αληθής η θέση ότι ο κατασκευαστής έδωσε οδηγίες ότι η ταχύτητα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 35km τότε συμπεραίνει κανείς οτι η ασφάλεια του αθλήματος αυτό επιτάσσει και ότι αν αυτή η ταχύτητα ξεπεραστεί πιθανώς κάτι να μην πάει καλά. Κρίνω ότι αποσπασματικά προσπάθησε να δώσει μια εικόνα ότι είχε πλήρη γνώση όλων των κανόνων ασφαλείας και οδηγιών για τον τρόπο διεξαγωγής του αθλήματος ενώ τέτοιο πλαίσιο δεν υπήρχε πουθενά καταγραμμένο όπως και να παρουσιάσει ότι ήταν σχεδόν αδύνατο να συμβεί δυστύχημα. Η αστήρικτη υπερβολή στα λεγόμενα του δημιουργεί κατά την κρίση μου αντιφάσεις και είναι ένδειξη αναξιοπιστίας ως προς τα πράγματι ισχύοντα στην πράξη.
Όσον αφορά τη θέση του και τα συμπεράσματα του αναφορικά με το αν έγινε ή όχι το ατύχημα σε αυτά θα πρέπει να καταλήξει το Δικαστήριο και όχι ο μάρτυρας. Το ότι δεν έγινε καταγγελία για να διερευνηθεί ή ότι αν γινόταν κάποιο τέτοιο ατύχημα σίγουρα θα υπέπιπτε
στη γνώση του και ή/κάποιος είτε ναυαγοσώστης ή βάρκα διάσωσης θα το αντιλαμβανόταν, δε σημαίνει κατά την κρίση μου ότι δεν έγινε. Η καταγγελία δυνατόν να μην έγινε επειδή μέχρι το χρόνο που η ενάγουσα ήταν Κύπρο ήταν τραυματισμένη και η έννοια της είχε αναλωθεί στην θεραπεία της και όχι σε αυτό καθε αυτό το ατύχημα. Περαιτέρω κρίνω ότι δεν μπορεί να λεχθεί ότι δεν έγινε επειδή ο μάρτυρας δεν το είδε πρώτον διότι δεν οδηγούσε το σκάφος ο ίδιος και δεύτερον μπορεί να μην το είδε εξαιτίας του κόσμου που υπήρχε αλλά και του ότι μπορεί απο τους υπαλλήλους του να μη δόθηκε η απαιτούμενη σημασία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ήταν αφύσικο να πηγαίνουν ασθενοφόρα στην περιοχή αλλά ήταν ενα φαινόμενο που συνέβαινε 5-6 φορές την εβδομάδα.
Πέραν των σημείων που έκαμα στην αρχή αποδεκτή τη μαρτυρία του το υπόλοιπο κομμάτι απορρίπτω αυτήν.
Αποδέχομαι τη μαρτυρία του ΜΥ2 ότι δεν είχε γίνει οποιαδήποτε καταγγελία για το συμβάν χωρίς να μπορώ να δεκτώ τη θέση του ότι δεν υπάρχει περίπτωση ουδέποτε η αστυνομία να μην καταγράψει οποιοδήποτε παράπονο κοινοποιηθεί σε αυτούς. Στη θέση αυτή εντοπίζω υπερβολή. Απο θέμα λογικής δεν είναι φυσικό ούτε πρακτικό κάθε παράπονο στην αστυνομία να καταγράφεται και να διερευνάται η καταγγελία.
Με βάση την αποδεκτή και αξιόπιστη μαρτυρία καταλήγω στα εξής ευρήματα:
Η ΜΕ 2 με τον ΜΕ7 στις 28/8/2010 μετέβηκαν στην παραλία Nissi γύρω στις 13:00 το μεσημέρι με την οικογένεια του ΜΕ7 οπότε και αποφάσισαν να διεξάγουν το θαλάσσιο άθλημα fly fish. Οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές και στην παραλία επικρατούσε ο συνωστισμός απο κόσμο μιας τυπικής καλοκαιρινής ημέρας Σαββάτου του Αυγούστου.
Υπήρχε κόσμος σε ουρά που περίμενε να διεξάγει θαλάσσια αθλήματα και η ενάγουσα με το φίλο της κατέβαλαν το αντίστοιχο τίμημα.
Η ενάγουσα τότε ήταν ηλικίας 16 χρονών. Ο ΜΕ7 ήταν ο φίλος της με τον οποίο ήρθαν διακοπές στην Κύπρο το καλοκαίρι του 2010.
Η εναγόμενη παρέχει και παρείχε κατά το ουσιώδες χρονικό διάστημα, υπηρεσίες διεξαγωγής θαλάσσιων αθλημάτων στην παραλία του Nissi με 16 άτομα προσωπικό, 4 εκ των οποίων έχουν άδεια να χειρίζονται σκάφη που ρυμουλκούν φουσκωτά επιφάνειας. Ο χειριστής του σκάφους που έσυρε το φουσκωτό fly fish βρισκόταν στην εργοδότηση της εναγόμενης και εκτελούσε οδηγίες υπό την επίβλεψη των διευθυντών της εναγόμενης.
Το flyfish είναι ρυμουλκούμενο αντικείμενο επιφάνειας και σύρεται απο ταχύπλοο σκάφος με σχοινί. Το φουσκωτό σύρεται σε συγκεκριμένη ταχύτητα ούτως ώστε να ανεβοκατεβαίνει. Αυτό βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο του χειριστή του σκάφους. Αιωρείται στα 2 μέτρα για μικρό χρονικό διάστημα και μετά κατεβαίνει στην επιφάνεια της θάλασσας. Η διαδρομή αρχίζει με χαμηλή ταχύτητα μέχρι το σκάφος μαζί με το φουσκωτό να βγεί εκτός διαύλου περίπου 300 μέτρα από τη στεριά. Αυτό διαρκεί για περίπου 2 λεπτά. Όταν το σκάφος βρίσκεται σε κάποιο σημείο εκτός διαύλου, μέσα στη θάλασσα τότε ο οδηγός αναπτύσσει ταχύτητα σταδιακά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το φουσκωτό να αιωρείται. Ένα με δύο πετάγματα κάθε φορά με 4 επαναλήψεις. Μετά τις 4 επαναλήψεις ο οδηγός ζητά απο τους επιβαίνοντες να καθίσουν στο φουσκωτό και να κρατούν τα λουριά σε καθιστή θέση. Τότε ο οδηγός επιστρέφει πίσω στην πλατφόρμα διατηρώντας χαμηλή ταχύτητα όπου και ολοκληρώνεται το άθλημα. Όλοι επιβαίνοντες χρησιμοποιούν σωσίβιο. Αυτή ήταν η κανονική πορεία του θαλάσσιου αθλήματος όπως την περιέγραψε ο ΜΥ1 και έγινε δεκτή με βάση την εμπειρία του.
Στην παρούσα περίπτωση οι εναγόμενοι έδωσαν σωσίβια και είπαν στην ενάγουσα και στον ΜΕ7 να κρατούν από τις χειρολαβές. H ΜΕ2 ήταν αρχικά σε καθιστή θέση και όταν το σκάφος ανέπτυξε ταχύτητα γλίστρησε σε ξαπλωτή θέση και κρατούσε από τις χειρολαβές.Τ ο σκάφος οδηγείτο από υπάλληλο της εναγόμενης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εναγόμενη εταιρεία είχε τον έλεγχο και τη διαχείριση των σκαφών και των λοιπών αντικειμένων με τα οποία διεξάγονταν τα θαλάσσια αθλήματα.
Όταν το σκάφος με το συρόμενο φουσκωτό βγήκαν από τον κόλπο το σκάφος ανέπτυξε ταχύτητα την οποία η ενάγουσα δεν ανέμενε. Το σκάφος αφού ανέπτυξε ταχύτητα οδηγήθηκε με τρόπο ώστε το flyfish να αιωρείται σε απόσταση απο την επιφάνεια της θάλασσας που υπο τις περιστάσεις ήταν ψηλή. Συνέπεια τούτου ήταν ο ΜΕ7 να πέσει στη θάλασσα. Η ενάγουσα βρέθηκε εκτός της ζώνης ασφαλείας της εξαιτίας της ταχύτητας και του ύψους που το fly fish έλαβε, ένοιωθε ότι έχανε τον έλεγχο γι’αυτό και κρατήθηκε σφιχτά απο τα χερούλια. Δεν μπορούσε και/ή δε γνώριζε κάποιο τρόπο να ειδοποιήσει τον χειριστή του σκάφους να σταματήσει και/ή να ελαττώσει ταχύτητα. Επίσης δεν ήταν σε θέση και/ ή δε γνώριζε σε ποιες ενέργειες θα μπορούσε να προβεί για να αντιδράσει στην περίπτωση που και η ίδια θα έπεφτε στη θάλασσα. Το fly fish συνεχίζοντας την ανοδική του πορεία αναποδογυρίστηκε και έπεσε στη θάλασσα και η ενάγουσα προσγειώθηκε σε μερικώς καθιστή θέση στη θάλασσα με το φουσκωτό απο πάνω της χωρίς να γνωρίζει με ποιο τρόπο θα μπορούσε να πέσει στη θάλασσα και/ή να αφήσει το φουσκωτό για να μην κτυπήσει.
Η ΜΕ2 αρχικώς ήταν σε σύγχυση και όταν συνήλθε διαπίστωσε ότι πονούσε την πλάτη της απο το κτύπημα και το απότομο πέσιμο στη θάλασσα. Στη συνέχεια σύρθηκε απο τον οδηγό του σκάφους στο σκάφος και ακολούθως στην πλατφόρμα. Εκεί ειδοποιήθηκε ασθενοφόρο όπου αυτό την μετέφερε στην κλινική Νapa Olympic. Κάποιο πρόσωπο απο το κοινό πιθανώς γιατρός συνέστησε όπως αυτή δεν μετακινηθεί και παραμείνει ακινητοποιημένη σε συγκεκριμένη θέση μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο. Στην κλινική υποβλήθηκε σε σε μαγνητική τομογραφία όπου διαπιστώθηκε σοβαρός τραυματισμός στην σπονδυλική στήλη. Αρχικά είχε παραλύσει, εξελικτικά όμως κατα το χρόνο που ήταν Κύπρο, είχε ανακτήσει την κίνηση στα άκρα της. Επέστρεψε στη χώρα της όπου υποβλήθηκε σε αριθμό επεμβάσεων στην σπονδυλική στήλη.
Την επόμενη μέρα του δυστυχήματος ο ΜΕ3 έφτασε Κύπρο και επισκέφθηκε την εναγόμενη για να μάθει πως ακριβώς έγινε το δυστύχημα χωρίς ανταπόκριση απο την εναγόμενη. Ο ίδιος πήγε στην αστυνομία αλλά δεν καταγγέλθηκε γραπτώς από το ΜΕ3 ούτε αυτό διερευνήθηκε απο τις αρμόδιες αρχές.
Το 2016 η ενάγουσα μετα απο πολλές επισκέψεις σε γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων ήταν που διαπίστωσε ότι κάποια κατάλοιπα του τραυματισμού θα ήταν μόνιμα έτσι αποτάθηκε σε δικηγόρο στο Ηνωμένο Βασίλειο και τελικώς στο δικηγόρο που την εκπροσωπεί σήμερα ο οποίος της σύστησε να προχωρήσει με την καταχώρηση της παρούσας αγωγής.
ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η ενάγουσα με το δικόγραφο της βασίζει το αγώγιμο της δικαίωμα στην αμέλεια, στην παραβίαση θεσμοθετημένων καθηκόντων της εναγόμενης και των συμβατικών της υποχρεώσεων.
Οι λεπτομέρειες της αμέλειας και της παραβίασης καθήκοντος συμπλέκονται και επικαλύπτονται στο δικόγραφο. Δεν υπάρχει ειδική αναφορά στο δικόγραφο αν και ποιά καθήκοντα εναποθέτει ο Νόμος και/ή κανονισμός στους ιδιοκτήτες και /ή χειριστές σκάφους που ρυμουλκούν αντικείμενα επιφάνειας παρά η γενική αναφορά ότι η εναγόμενη παραβίασε το Νόμο και τους Κανονισμούς. (βλ. ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ν Λ.Ι.Κ κ.α, Πολιτική Έφεση Αρ.142/9 ημερομηνίας 21/9/2022). Στην Έκθεση Απαίτησης αξιώνονται αποζημιώσεις για παραβίαση των εκ του Νόμου απορρεόντων καθηκόντων της εναγόμενης. Στην αγόρευση του δικηγόρου για την ενάγουσα γίνεται εκτενής αναφορά στη Νομοθεσία και/ή κανονισμούς που αφορούν τα ταχύπλοα σκάφη και τις υποχρεώσεις χειριστή και ιδιοκτήτη σκαφών που σέρνουν φουσκωτά επιφάνειας. Η ενάγουσα παρουσίασε μαρτυρία αναφορικά με το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τις υποχρεώσεις των χειριστών αναφορικά με τα φουσκωτά επιφάνειας όπως αναφέρθηκε ανωτέρω. Η δικογραφική παράλειψη δεν έχει δημιουργήσει κατά την κρίση μου οποιαδήποτε πρόβλημα ή αδικία και/ή δεν έχει υποστηριχθεί οτιδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου. Λαμβανομένων υπόψη όλων των πιο πάνω επειδή υπάρχει υπόβαθρο ενώπιον του Δικαστηρίου θα εξεταστεί η βάση της αγωγής περι παραβίασης θέσμιου καθήκοντος.
Επειδή το περισσότερο αναλώθηκε για την ανάλυση του αστικού αδικήματος της αμέλειας θα γίνει πρώτα αναφορά σε αυτό.
Αμέλεια
Τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν από το Δικαστήριο έχουν πλειστάκις επεξηγηθεί με ιδιαίτερη αναφορά στις αποφάσεις Ξενοφώντος ν Κ.ΖΟΟ BAR RESTAURANT LTD κ.α 2016 1ΑΑΔ 2786 και πρόσφατα στην υπόθεση MHAJI κ.α ν. ADONIS BATHS MAYROKOLIMPOS WATERFALLS LIMITED κ.α, Πολιτική Έφεση Αρ.192/14 ημερομηνίας 10/5/22, ECLI:CY:AD:2022:D181 είναι τα εξής:
1) Υπήρχε καθήκον επιμέλειας απο την εναγόμενη.
2) Παραβιάστηκε το καθήκον αυτό δηλαδή στην παρούσα περίπτωση αν παραβιάστηκε το καθήκον να παρέχουν εύλογη ασφάλεια στην ενάγουσα κατα τη διεξαγωγή του αθλήματος.
3) Το τελευταίο ερώτημα είναι κατα πόσον ήθελε βρεθεί αμέλεια αυτή ήταν σε αιτώδη συνάφεια δηλαδή ήταν αυτή που προκάλεσε ή που συνέβαλε ουσιωδώς στην πρόκληση του τραυματισμού. Την προϋπόθεση αυτή η ενάγουσα έχει το βάρος να τη στοιχειοθετήσει επι του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.
Στο πρώτο ερώτημα. Το γενικό καθήκον επιμέλειας ρυθμίζεται γενικά απο το άρθρο 51(β) του περι Αστικών Αδικημάτων Νόμου, Κεφάλαιο 148, ως εξής:
«Στηv παράλειψη καταβoλής τέτoιας δεξιότητας ή επιμέλειας για τηv άσκηση επαγγέλματoς, επιτηδεύματoς ή ασχoλίας όπως έvα λoγικό συvετό πρόσωπo, πoυ έχει τα πρoσόvτα για τηv άσκηση τoυ επαγγέλματoς αυτoύ, επιτηδεύματoς ή ασχoλίας θα κατέβαλλε υπό τις περιστάσεις, και στηv πρόκληση ζημιάς εξαιτίας αυτής:
Νoείται ότι για αυτή δύvαται vα τύχει απoζημίωσης μόvo τo πρόσωπo έvαvτι τoυ oπoίoυ o υπαίτιoς της αμέλειας υπείχε υπoχρέωση, υπό τις περιστάσεις, vα μηv επιδείξει αμέλεια.
Το Άρθρο 51 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου, Κεφ. 148, αποτελεί την κωδικοποίηση των αρχών του Κοινοδικαίου ( Βλ. Στρατμάρκο Λτδ ν.Μιχαήλ 1989 1 ΑΑΔ 393). Το βασικό χαρακτηριστικό της αμέλειας είναι η έλλειψη της προσήκουσας προσοχής, η οποία θα έπρεπε στις δοσμένες περιστάσεις να καταβληθεί από τον δράστη ώστε να μην προκληθεί ζημία στον πλησίον. Το όριο της επιμέλειας διαγράφεται από την επίδειξη της ανάλογης προσοχής από τον υποθετικό μέσο συνετό άνθρωπο.
Στις παραγράφους 9.1-9.10 της Έκθεσης Απαίτησης δικογραφούνται συγκεκριμένες λεπτομέρειες αμέλειας οι οποίες συνοψίζονται:
α) Παρέλειψε να δώσει τις κατάλληλες εντολές και οδηγίες στους υπάλληλους της για την αποτροπή βλάβης στους συμμετέχοντες στα θαλάσσια αθλήματα.
β) Ο οδηγός του σκάφους παρέλειψε να τηρεί το κατάλληλο όριο ταχύτητας γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση βλάβης στην ενάγουσα.
γ) Παρέλειψε να ενημερώσει την ενάγουσα με τις αναγκαίες πληροφορίες για τον τρόπο διεξαγωγής του θαλάσσιου αθλήματος και/ή τις ενδεδειγμένες ενέργειες για τον τρόπο αντίδρασης της ενάγουσας σε περίπτωση ατυχήματος με αποτέλεσμα αυτή να περιέλθει σε κατάσταση φόβου και πανικού όντας ανήμπορη να αντιδράσει και να προστατέψει τον ευατό της στο επίδικο δυστύχημα.
δ) Δεν διασφάλισε την ασφάλεια και σωματική ακεραιότητα της ενάγουσας στη θάλασσα.
ε) Παρέβηκε τα θεσμοθετημένα καθήκοντα που επιβάλλει ο Νόμος και ο Κανονισμός στην διεκπεραίωση των θαλάσσιων αθλημάτων.
Επίσης θα γίνει αναφορά στην ειδική νομοθεσία που διέπει τη διεξαγωγή θαλάσσιας δραστηριότητας στην περίπτωση που σκάφος σέρνει φουσκωτό επιφάνειας όπως στην παρούσα περίπτωση ως σχετική με το επίπεδο επιμέλειας που αναμένεται από το χειριστή και τον ιδιοκτήτη του σκάφους.
Η ειδική νομοθεσία που διέπει την διεξαγωγή θαλάσσιων αθλημάτων που διεκπεραιώνονται όταν ένα ταχύπλοο σκάφος σέρνει αντικείμενο επιφάνειας είναι η περί Ταχύπλοων Σκαφών Νομοθεσία ,Ν.56(I)/92 και οι Κανονισμοί για Ρυμουλκούμενα Αντικείμενα Επιφάνειας και πιο συγκεκριμένα ο Κανονισμός 27 των περί Ταχύπλοων Σκαφών Κανονισμών, Κ.Δ.Π 121/99.
Σύμφωνα με το άρθρο 5(1) του Ν.56(Ι)/1992 :
«ο χειριστής ταχύπλοου σκάφους θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι πρόσωπο που σύρεται απο αυτό θα πρέπει να φέρει σωσίβιο».
Το άρθρο 5(2) του Νόμου προβλέπει ότι:
«Ο χειριστής ταχύπλοου σκάφους πρέπει να καταβάλλει τη μεγαλύτερη δυνατή επιμέλεια και προσοχή για την ασφάλεια και τη μη παρενόχληση άλλων προσώπων που βρίσκονται πάνω στο σκάφος ή στη θάλασσα ή στην παραλία ή σε άλλα σκάφη καθώς και για τη μη προξένηση ζημιάς σε ξένη περιουσία γενικά».
Περαιτέρω στον Κανονισμό 27 των περι Ταχύπλοων Σκαφών Κανονισμοί, ΚΔΠ 121/99 που αφορά τα φουσκωτά επιφάνειας αναφέρεται πως :
«—(1) Ρυμουλκούμενο αντικείμενο επιφάνειας σημαίνει οποιοδήποτε ρυμουλκούμενο αντικείμενο που σύρεται στην επιφάνεια της θάλασσας. (2) Απαγορεύεται η χρήση σχοινιού ρυμούλκησης και οποιωνδήποτε μηχανισμών και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται για τη ρυμούλκηση ρυμουλκούμενου αντικειμένου επιφάνειας κατά παράβαση των προδιαγραφών του κατα σκευαστή ή, ελλείψει αυτών, της καθοριζόμενης από τη ναυτική εμπειρία πρακτικής. (3) Τα σημεία πρόσδεσης του σχοινιού, το μήκος του οποίου δε θα υπερβαί νει τα 50 μέτρα, ή άλλου μέσου ρυμούλκησης στο ταχύπλοο σκάφος και στο ρυμουλκούμενο αντικείμενο επιφάνειας και όλοι οι σχετικοί μηχανισμοί και τα υλικά πρέπει να είναι σε άριστη κατάσταση και να ελέγχονται πριν από κάθε χρήση από τον ιδιοκτήτη και το χειριστή του ταχύπλοου σκάφους. (4) Σε κάθε χρήση ρυμουλκούμενου αντικειμένου επιφάνειας, ο ιδιοκτήτης και ο χειριστής του ταχύπλοου σκάφους μεριμνούν όπως επιβαίνει στο σκάφος και δεύτερο πρόσωπο, υπεύθυνο για την επιτήρηση της ρυμούλκησης, εφόσον η κατασκευή του σκάφους το απαιτεί. (5) Απαγορεύεται στον ιδιοκτήτη και στο χειριστή ταχύπλοου σκάφους να ρυμουλκούν ρυμουλκούμενο αντικείμενο επιφάνειας σε απόσταση μικρότερη από 200 μέτρα από την πλησιέστερη ακτή, καθώς και σε απόσταση μικρότερη από 100 μέτρα από την παράλληλη προς την ακτή οριοθετημένη πλευρά περιοχής λουομένων. (6) Ο ιδιοκτήτης και ο χειριστής ταχύπλοου σκάφους είναι υπεύθυνοι ώστε οποιοδήποτε πρόσωπο σύρεται στην επιφάνεια της θάλασσας ρυμουλκούμενο από το σκάφος να φορεί σωσίβιο ή πλευστικό βοήθημα και να τηρεί τις πρόνοιες των παρόντων Κανονισμών. (7) Απαγορεύεται η ρυμούλκηση από τον ιδιοκτήτη και το χειριστή του ταχύπλοου σκάφους ρυμουλκούμενου αντικειμένου επιφάνειας κατά παρά βαση ορίου ταχύτητας ανέμου 16 κόμβων για ασφαλή χρήση ή όταν η κατά σταση της θάλασσας είναι είναι κυματώδης, καθώς και πριν από την ανατολή και μετά τη δύση του ήλιου».
Από το Νόμο και τους σχετικούς Κανονισμούς προκύπτει ότι επιβάλλεται καθήκον επιμέλειας στο χειριστή του σκάφους για την ασφάλεια των προσώπων που βρίσκονται στη θάλασσα και ειδικές απαιτήσεις στο χειριστή όσον αφορά τη χρήση σωσιβίων, την ταχύτητα, το μήκος του σχοινιού που σέρνει το φουσκωτό, την περιοχή που θα διεξαχθεί το θαλάσσιο άθλημα.
Προχωρώ να εξετάσω το πρώτο ερώτημα που τέθηκε ανωτέρω.
Απο τα ευρήματα του Δικαστηρίου προκύπτει οτι ιδιοκτήτρια και το πρόσωπο που είχε την ευθύνη, τον έλεγχο και τη διαχείριση των σκαφών και των αντικειμένων με τα οποία διεξάγονταν τα θαλάσσια αθλήματα συμπεριλαμβανομένου και του fly fish που έκανε η ενάγουσα ήταν η εναγόμενη. Τούτο σε κάθε περίπτωση δεν αμφισβητήθηκε. Ο ΜΥ1 ανέφερε ότι η εναγόμενη διατηρεί υποστατικό στη θαλάσσια περιοχή του Nissi και απο εκεί παρέχει υπηρεσίες θαλάσσιων αθλημάτων και ότι κατα τον επίδικο χρόνο παρείχε την υπηρεσία του fly fish. Οι άδειες κυκλοφορίας των σκαφών είχαν εκδοθεί στην εναγόμενη συμπεριλαμβανομένου του σκάφους που έσερνε το fly fish. Ο κάθε οδηγός και/ή χειριστής σκάφους ήταν υπάλληλος της εναγόμενης και λειτουργούσε υπο τις οδηγίες των προσώπων που τη διηύθυναν ήτοι του ΜΥ1. Όπως ανέφερε ο ΜΥ1 οι οδηγοί που θα χειρίζονταν τα θαλάσσια αθλήματα καθορίζονται απο την εναγόμενη με βάση την εμπειρία τους.
Σε κάθε περίπτωση οι Κανονισμοί ανωτέρω εναποθέτουν ευθύνη τόσο στον ιδιοκτήτη του ταχύπλοου σκάφους όσο και στο χειριστή.
Με βάση τα ανωτέρω η εναγόμενη είχε γενικό καθήκον προς την ενάγουσα ως επιβαίνουσα επι του συρόμενου αντικειμένου στη θάλασσα να διεξάγει το θαλάσσιο άθλημα με ασφάλεια. Στο γενικότερο καθήκον επιμέλειας εντάσσεται το καθήκον ο ιδιοκτήτης και χειριστής του σκάφους να δίδουν οδηγίες πως οι επιβαίνοντες θα αντιδράσουν αν θέλουν ο χειριστής να ελαττώσει ταχύτητα, ή αν για οποιοδήποτε λόγο το fly fish ακολουθήσει μη αναμενόμενη υπο τις περιστάσεις πορεία ή στην περίπτωση ύπαρξης πιθανότητας ανατροπής και πτώσης στη θάλασσα να δίδονται οι κατάλληλες οδηγίες αντίδρασης και/ή αποτροπής από ένα πέσιμο από ύψος.
Όλα τα πιο πάνω εντάσσονται στην υποχρέωση για επίδειξη καθήκοντος επιμέλειας για την ασφάλεια προσώπων που επιβαίνουν σε αντικείμενο δηλαδή προσώπων που δεν έχουν τον έλεγχο οι ίδιοι του αντικείμενου που βρίσκονται αλλά αυτό ρυμουλκείται απο χειριστή ο οποίος έχει τον έλεγχο του χειρισμού του.
Τώρα ερχόμενη στο δεύτερο ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί, είναι κατα πόσο τα ευρήματα του Δικαστηρίου όσον αφορά τα γεγονότα ισοδυναμούν με παραβίαση του καθήκοντος επιμέλειας της εναγόμενης.
Δηλαδή : 1) H οδήγηση του σκάφους που ρυμουλκούσε το φουσκωτό με μη ενδεδειγμένο τρόπο ή τον συνήθη τρόπο οδήγησης και χειρισμού του. 2) Η υπο τας περιστάσεις μη αναμενόμενη ταχύτητα. 3) Οι ελλειπείς οδηγίες και πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο επικοινωνίας με τον χειριστή του σκάφους σε περίπτωση ανάγκης. 4) Οι ελλειπείς οδηγίες αναφορικά με τον τρόπο αντίδρασης σε περίπτωση που το φουσκωτό ανατρέπετο ή πετούσε σε ύψος μη διαχειρίσιμο, για την ενάγουσα.
Από μόνα τους τα πιο πάνω δε συνιστούν παραβίαση του καθήκοντος επιμέλειας.
Πλην όμως ο συνδυασμός των πιο πάνω υποδηλώνει κάτι διαφορετικό.
Το συρόμενο φουσκωτό επιφάνειας δεν θα μπορούσε είτε να ανατραπεί είτε η ενάγουσα με τον ΜΕ7 να πέσουν στη θάλασσα αν το συρόμενο αντικείμενο επιφάνειας οδηγείτο με τον τρόπο που ο ΜΥ1 εισηγήθηκε ή/και με τον κανονικό τρόπο που τέτοια αθλήματα διεξάγονταν. Άλλωστε όπως δήλωσε ο ΜΥ1 το fly fish ήταν ενα ασφαλές θαλάσσιο άθλημα.
Κρίνω ότι η συγκεκριμένη διεξαγωγή του αθλήματος έγινε με ένα τρόπο που δεν ανταποκρίνεται στον κανονικό τρόπο διεξαγωγής του έτσι που αυτό δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί χωρίς την επίδειξη αμέλειας. Η οδήγηση του με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό να τεθεί σε ανοδική πορεία ώστε ο ΜΕ7 να μην μπορεί να κρατηθεί και να πέσει στη θάλασσα, το fly fish να ανατραπεί και η ΜΕ2 να προσγειωθεί με βίαιο τρόπο στη θάλασσα σε καθιστή θέση και αυτό απο πάνω της αποτελεί μη ασφαλής τρόπος διεξαγωγής του αθλήματος ο οποίος έθεσε σε κίνδυνο τα πρόσωπα που επέβαιναν στο φουσκωτό ήτοι την ανατροπή τους και με αυτό τον τρόπο την ασφάλεια τους.
Περαιτέρω ελλειπείς ήταν και οι οδηγίες που δόθηκαν όχι στο πως να κρατούν απο το φουσκωτό αλλά πως να βρίσκονται επι αυτού και να συμπεριφέρονται σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο η πορεία του δεν ήταν η αναμενόμενη. Η ΜΕ 2 ανέφερε ότι στην αρχή ήταν σε καθιστή θέση αλλά σύντομα γλίστρησε σε ξαπλωτή θέση όταν αυτό άρχισε να αναπτύσσει ταχύτητα. Δηλαδή μπορεί να υποδείχθηκε αρχικά σε ποιό σημείο να κρατούν αλλά δεν δόθηκαν συγκριμένες οδηγίες για όλη την πορεία του fly fish δηλαδή όταν αυτό θα βρισκόταν στον αέρα ή άλλως πως. Επίσης δεν δόθηκαν οδηγίες για την αντίδραση των επιβαινόντων στην περίπτωση που είτε ένοιωθαν ότι αυτό ξεπερνούσε την κανονική ταχύτητα είτε ένοιωθαν νευρικότητα και/ή φόβο απο την οδήγηση του χειριστή είτε για οποιοδήποτε λόγο ήθελαν να επικοινωνήσουν με τον ίδιο. Μη λησμονείται ότι αυτό αιωρείται για κάποια λεπτά στον αέρα.
Αναφορικά με την αναμενόμενη και/ή επιτρεπόμενη ταχύτητα το μόνο δεδομένο είναι ότι σύμφωνα με τον σε ισχύ κανονισμό αυτή δεν μπορούσε να ξεπερνά τους 16 κόμβους ταχύτητα ανέμου. Ο ΜΥ1 ισχυρίστηκε ότι σε κάθε περίπτωση διεξαγωγής θαλάσσιου αθλήματος η ταχύτητα δεν ξεπερνούσε τα 32-35 km σύμφωνα και με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Αν η ταχύτητα ήταν η μεγαλύτερη απλώς το φουσκωτό θα αιωρείτο περισσότερο χρόνο. Αυτή η θέση δεν έγινε αποδεκτή. Για να υπάρχει συγκεκριμένη ταχύτητα σημαίνει πέραν αυτής της ταχύτητας κάποιος κίνδυνος δυνατόν να προκληθεί με βάση τη νομική και τη λογική σκέψη. Στην παρούσα περίπτωση σαφώς και δεν μπορεί να καθοριστεί επακριβώς από το Δικαστήριο ποια ήταν η ταχύτητα. Αλλά ακόμη και αν δεν μπορεί να καταστεί σαφές ποια ήταν η ταχύτητα με την οποία οδηγείτο εκείνο που έχει καταστεί σαφές κατα την κρίση μου είναι πως αυτή ξεπερνούσε την ταχύτητα που η ενάγουσα ανέμενε υπο τις συνθήκες που ήταν γνωστές στην ίδια και χωρίς να γνωρίζει η ίδια πως θα έπρεπε να χειριστεί την κατάσταση ή πως να αντιδράσει. Αυτό προκάλεσε φόβο, νευρικότητα και αγωνία στην ενάγουσα η οποία δεν μπόρεσε να αντιδράσει για να προστατευτεί και δεν γνώριζε με ποιό τρόπο θα μπορούσε να αφήσει το φουσκωτό και να πέσει στη θάλασσα με ασφάλεια εξ’ου και προσέκρουσε με βίαιο τρόπο στη θάλασσα μετα την ανατροπή του φουσκωτού.
Όλα τα ανωτέρω συνδυαστικά και όχι κατά απομόνωση αποτελούν παραβίαση του καθήκοντος επιμέλειας που υπείχε η εναγόμενη προς την ενάγουσα.
Στην υπόθεση Glover v Fuller ( Ανωτάτου Δικαστηρίου Αυστραλίας)[5] με γεγονότα σχετικά με τα επίδικα με νομοθετικό σύστημα όπου εφαρμόζονται οι αρχές του κοινοδικαίου αναφορικά με το αδίκημα της αμέλειας, ο ενάγοντας κατα το χρόνο που ενδιαφέρει ήταν 12 ετών διεξήγε μια θαλάσσια δραστηριότητα «tubing» με τη θεία και το σύντροφο της θείας του ,εναγόμενο. Αυτή η δραστηριότητα πραγματοποιείτο με τον ενάγοντα να βρίσκεται σε ένα φουσκωτό σωλήνα που συνήθως περιγράφεται ως μπισκότο και να σύρεται- ρυμουλκείται κατα μήκος του νερού απο ένα μηχανοκίνητο σκάφος. Κατα το χρόνο που ήταν στο νέρο και συρόταν απο τον εναγόμενο που οδηγούσε το μηχανοκίνητο ο 12χρόνος τραυματίστηκε. Ο ενάγοντας παρουσίασε χτύπημα στην πλάτη το οποίο απέδωσε στο ατύχημα.
Ο Δικαστής ΜcWilliam,J στην απόφαση του κατά πόσο ο εναγόμενος παραβίασε το καθήκον επιμέλειας προς τον ενάγοντα ανέφερε στις παραγράφους 85-89 της απόφασης του τα εξής:
“However, the combination of those matters tells a different story.
86. Mr Ellison’s expert evidence, which I accept, was that the speed of the boat and the waves that were created by the manner of the driving were the cause of the tube turning over. Giving no instruction to a twelve-year old boy as to what to do to either slow the boat down or if the tube flipped meant that the rider of the tube was left without the basic tools to exercise any control over the ride or the knowledge of how to flip or fall into the water in a safer manner – by letting go of the tube.
87. The lack of instructions also meant that the tube went at a speed faster than the boy was comfortable with. Even if the speed was not such as to terrify the boy, there was at least a degree of nervousness caused, which probably contributed to the boy not acting as the defendant assumed he would when the tube flipped – the plaintiff did not have the presence of mind to let go independent of any instruction that might have been given to him.
88. Overall, I accept that the boat was driving faster than it should have been in the circumstances known to the Defendant, which included a twelve-year-old boy as the rider, who had not been properly instructed, and the zig-zag path of the boat, which was created with the intention of creating a wake over which the rider’s tube had to cross.
89. I separately accept that the defendant did not take sufficient precautions to guard against the risk that the tube might pull or wrench the plaintiff’s body once he fell into the water. Primarily that is because of the lack of instruction to the rider about what to do, in circumstances where the person riding the boat was a child who was relatively inexperienced with the activity. Combine that lack of instruction with the boat continuing to tow the tube momentarily once it had flipped, the defendant did not act with a sufficient level of precaution in response to the risk. Whether that was because the boat was travelling too fast to begin with, or because the driver did not have sufficient notice to stop, he was ultimately responsible for rider safety when the tube flipped through immediately stopping or slowing down the boat sufficiently. He did not do so».
Ο Δικαστής McWillam J, στο ερώτημα κατα πόσο ο εναγόμενος παραβίασε το καθήκον επιμέλειας του προς τον ενάγοντα σημείωσε ότι κατα απομόνωση τα ευρήματα του Δικαστηρίου αναφορικά με τα γεγονότα δε σημαίνει ότι οδηγούν αυτόματα σε συμπέρασμα αμέλειας. Αλλά ο συνδυασμός αυτών προβάλλει μια διαφορετική ιστορία. Για να πεί στη συνέχεια ότι η έλλειψη οδηγίων προς ένα 12 χρόνο παιδί για το τι να κάνει είτε για να επιβραδύνει το σκάφος είτε αν το φουσκωτό αναποδογυριστεί, σήμαινε ότι ο ενάγοντας έμεινε χωρίς τα βασικά εργαλεία για να ασκήσει οποιοδήποτε έλεγχο στη διαδρομή ή τη γνώση πως να αντιδράσει ή να πέσει στο νερό με πιο ασφαλή τρόπο. Η έλλειψη οδηγιών σήμαινε επίσης ότι ο σωλήνας πήγαινε με ταχύτητα μεγαλύτερη απο αυτή με την οποία ο ενάγοντας ήταν άνετος. Ακόμη και η ταχύτητα να μην ήταν τέτοια που να τον τρομοκρατούσε του προκάλεσε ένα βαθμό νευρικότητας η οποία πιθανώς να συνέβαλε στο να μην ενεργούσε ο ενάγοντας όπως θα πίστευε ο εναγόμενος όταν γύριζε ο σωλήνας. Συνολικά αποδέχτηκε ότι το σκάφος οδηγείτο ταχύτερα απο ότι θα έπρεπε στις περιστάσεις που γνωρίζει εναγόμενος οι οποίες περιελάμβαναν ένα 12 χρόνο αγόρι ως επιβαίνοντα το οποίο δεν είχε λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση. Για να καταλήξει στο τέλος της παραγράφου 89 της απόφασης του ότι η έλλειψη οδηγιών στον ενάγοντα σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο εναγόμενος συνέχισε να ρυμουλκεί το φουσκωτό σήμαινε ότι δεν είχε λάβει επαρκή μέτρα προφύλαξης σε απάντηση του κινδύνου που είχε δημιουργηθεί.
Το πιο πάνω σκεπτικό αποτελεί θεωρώ επαρκή καθοδήγηση για την αντίληψη των γεγονότων στην παρούσα περίπτωση και τον τρόπο που αυτά σηματοδοτούν την παραβίαση του καθήκοντος επιμέλειας της εναγόμενης.
Αναφορικά με το τρίτο ερώτημα και την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ αμέλειας και και τραυματισμού. Πρόσφατα το θέμα της αιτιώδους συνάφειας εξετάστηκε στην υπόθεση ADONIS BATHS MAYROKOLIMPOS WATERFALLS LTD(ανωτέρω) στην οποία αναφέρθηκαν τα εξής:
«Η αιτιώδης συνάφεια πρέπει να αποδεικνύεται ως πραγματικό γεγονός (Layland Shipping Co Limited v. Norwich Union [1918] A.C. 350). Το ζήτημα προσεγγίζεται με πραγματιστική διάθεση ως ένα σύνηθες πρόβλημα της καθημερινής ζωής και όχι ως αντικείμενο θεωρητικής ενασχόλησης (Μonarch Steamship Co Ltd v. Karlhamns Oljefabriker [1949] 1 All E.R. 16). Η αρχή αυτή αποτυπώνεται και στο σύγγραμμα Αρτέμης & Ερωτοκρίτου, Αστικά Αδικήματα, Δίκαιο και Αποφάσεις, Τόμος 2, σελ.23 ως ακολούθως:
Το θέμα της αιτιώδους συνάφειας είναι, σε τελευταία ανάλυση, πραγματικό και πρέπει να αποφασίζεται ως τέτοιο, με βάση τη συνηθισμένη, απλή κοινή λογική.»Ως πρώτο κριτήριο χρησιμοποιείται, κατά κανόνα, το γνωστό ως «"but for" test», δηλαδή το κατά πόσον αν δεν λάμβανε χώρα η συμπεριφορά του εναγόμενου το ζημιογόνο αποτέλεσμα δεν θα επερχόταν. Όπως σημειώθηκε στην Voicu v. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 78/16, ημερ. 10.9.2018, ECLI:CY:AD:2018:B389, ECLI:CY:AD:2018:B389 «η συμπεριφορά του κατηγορούμενου θα πρέπει να συνιστά μια condition sine qua non, αναγκαίο και απαραίτητο όρο της παραγωγής του αποτελέσματος (factual causation) (R. v. White [1910] 2 Q.B. 124) .Πρόβλημα ανακύπτει όταν υπάρχουν περισσότερες αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στο ζημιογόνο αποτέλεσμα, ή όταν η αμέλεια οφείλεται σε παράλειψη («omission») και όχι σε θετική πράξη («In routine cases the determination of cause in fact appears to be simple and factual.[.] However, two situations, omissions creating an intractable proof problem and multiple sufficient causes, create extremely difficult cause-in-fact problem», Causation in Fact In Omission Cases, David A. Fischer, Utah, I.Rev. 1335, (1992)).Ειδικότερα, σε σχέση με πρόκληση ζημίας από παράλειψη, αναφέρονται στον Clerk & Lindsell on Torts, 21st ed., Chapter 2, section 2 (a) 12, τα ακόλουθα:
«Where the defendant's breach of duty invokes an omission, particularly in the giving of advice or information, the outcome will often depends on what someone (the claimant, a third party, sometimes even the defendant) would have done had the defendant not omitted to perform the relevant duty. This necessarily involves asking a hypothetical question, after the event, as to how someone would have behaved if the circumstances had been different, a process that carries inherent uncertainty».
Στην υπόθεση Αlphacell Ltd ν. Woodward[6] στη σελίδα 490 o Lord Salmon ανέφερε τα εξής σε σχέση με την αιτιώδη συνάφεια:
«...essentially a practical question of fact which can best be answered by ordinary common sense rather than abstract metaphysical theory».
Στην υπόθεση Snell v Farell [7] (υπόθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Καναδά) o Δικαστής Sopinka J, επεσήμαινε ότι ο Δικαστής ο οποίος αποφασίζει τα γεγονότα έχει τη δυνατότητα να εξάγει συμπεράσματα από τη μαρτυρία και δεν υποχρεούται να προσεγγίζει τα θέματα από τη στενή οπτική σκοπιά ενός εμπειρογνώμονα. Έτσι ο εκδικάζων δικαστής είχε την εξουσία να λάβει υπόψη το γεγονός ότι σε πολλές υποθέσεις ιατρικής αμέλειας τα γεγονότα βρίσκονται κυρίως στη σφαίρα γνώσης του εναγόμενου και σε τέτοιες περιπτώσεις , λίγη υποστηρικτική μαρτυρία από πλευράς ενάγοντα χρειάζεται για να καταλήξει ο δικαστής σε συμπέρασμα αιτιώδους συνάφειας στην απουσία μαρτυρίας περι του αντιθέτου.
To επίδικο θέμα στην ανωτέρω υπόθεση ήταν κατά πόσο ο ενάγοντας σε υπόθεση ιατρικής αμέλειας θα έπρεπε να αποδείξει αιτιώδη συνάφεια με βάση τις καθιερωμένες αρχές ή αν οι εξελίξεις στο δίκαιο έδιδαν την ευχέρεια να αποδειχθεί αιτιώδης συνάφεια με βάση ελαφρύτερο βάρος απόδειξης. Κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης στο μάτι η ενάγουσα είχε χάσει την όραση της στο δεξί μάτι.
Ο Δικαστής Sopinka J θέτοντας τις βασικές ισχύουσες αρχές για την απόδειξη της αιτιώδους συνάφειας: 1. Ότι το βάρος βρίσκεται συνήθως στον ενάγοντα 2. Όταν το αντικείμενο του συγκεκριμένου ισχυρισμού βρίσκεται στη σφαίρα γνώσης ενός διαδίκου τότε αυτός ο διάδικος απαιτείται να το αποδείξει. Ανέφερε ότι δεν απαιτείτο η ύπαρξη ιατρικής μαρτυρίας για την απόδειξη της αιτιώδους συνάφειας αλλά η εφαρμογή της δόγματος της κοινής λογικής στα γεγονότα που είχε ενώπιον του τα οποία δεν καταδείκνυαν τίποτε άλλο παρά την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ επέμβασης και ζημιάς.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
«The appellant was present during the operation and was in a better position to observe what occurred. Furthermore, he was able to interpret from a medical standpoint what he saw. In addition, by continuing the operation which has been found to constitute negligence, he made it impossible for the respondent or anyone else to detect the bleeding which is alleged to have caused the injury. In these circumstances, it was open to the trial judge to draw the inference that the injury was caused by the retrobulbar bleeding. There was no evidence to rebut this inference. The fact that testing the eye for hardness did not disclose bleeding is insufficient for this purpose. If there was any rebutting evidence it was weak, and it was open to the trial judge to find causation, applying the principles to which I have referred.
I am confident that had the trial judge not stated that "I cannot go beyond this since neither doctor did and I should not speculate", he would have drawn the necessary inference. In stating the above, he failed to appreciate that it is not essential to have a positive medical opinion to support a finding of causation. Furthermore, it is not speculation but the application of common sense to draw such an inference where, as here, the circumstances, other than a positive medical opinion, permit.
Στο σύγγραμμα Clerk and Lindsell On Torts, 24th edition, Chapter 7-Breach of duty-Inference of Carelessness- με αναφορά στην ανωτέρω απόφαση Snell v Farell λέχθηκε πως :
«Courts approach matters of inference on a common sense basis and where the evidence relating to negligence is particularly within the control of defendant little affirmative evidence may be required from the claimant to establish a prima facie case which it will then be for the defendant to rebut».
Συνάγεται από τα ανωτέρω ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου η αιτιώδη συνάφεια μεταξύ αμέλειας και ζημιάς αποδεικνύεται ως το αναπόδραστο συμπέρασμα των γεγονότων της υπόθεσης εφαρμόζοντας το Δικαστήριο την κοινή λογική εκεί όπου δεν μπορεί να καταλήξει επακριβώς και με λεπτομέρεια τον μηχανισμό της πρόκλησης αμέλειας αφού πολλά στοιχεία βρίσκονται στη σφαίρα γνώσης της άλλης πλευράς. Στα γεγονότα της παρούσας όπως έχει λεχθεί αν το φουσκωτό συρόταν και το θαλάσσιο άθλημα διεξαγόταν με τον κανονικό τρόπο που οι εναγόμενοι έχουν περιγράψει, όντας κατά τα άλλα ένα ασφαλές άθλημα , τότε κατά την κρίση μου το ατύχημα δεν θα συνέβαινε. Ο έλεγχος του συρόμενου αντικειμένου δηλαδή του φουσκωτού βρισκόταν εντός του ελέγχου και της ευθύνης του χειριστή του σκάφους και κατ’επέκταση της εναγόμενης. Κατά την κρίση μου ο τρόπος που οδηγήθηκε από το χειριστή του σκάφους ήταν αυτό που προκάλεσε ώστε το φουσκωτό να αιωρείται σε απόσταση που είχε ξεφύγει του ελέγχου της ενάγουσας. Η συνεπακόλουθη αδυναμία της να αντιδράσει ορθά και/ή να ειδοποιήσει σχετικά το χειριστή χωρίς να γνωρίζει πως να αντιμετωπίσει τέτοια κατάσταση ήταν τα συνδυαστικά γεγονότα που οδήγησαν στην με βίαιο τρόπο πρόσκρουση στη θάλασσα και στο τραυματισμό της την πλάτη.
Αναφορικά με την περίθαλψη της και τον τρόπο που αυτή σύρθηκε στην πλατφόρμα δεν μπορώ να καταλήξω σε συμπέρασμα ότι αυτό συνέβαλε στον σοβαρό τραυματισμό της ή και ουσιωδώς επιβάρυνε την κατάσταση της.
Στο σύγγραμμα Clerk & Lindsell on Torts 24 th Ed. Par. 7-209 “ Occurrence cannot normally happen without negligence» αναφέρεται:
«Common experience suggests that in the absence of negligence bales of sugar do not usually fall from hoists, barrels do not fall from warehouse windows, cranes do not collapse, trains do not collide aircraft do not usually crash and stones are not found in buns. In these situations courts have inferred that negligence has been the cause of the accident. A classic illustration is Benett v Chemical Construction GB Ltd[8] in which two heavy panels fell onto a workman and the defendants called no evidence. Although the judge was unable to say precisely how they came to fall, he concluded that they could only have done so because of the gegligence of those working on them , and his view was upheld by the Court of Appeal».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
H κοινή εμπειρία δείχνει ότι ελλείψει αμέλειας τα δέματα ζάχαρης δεν πέφτουν συνήθως απο τα ανυψωτικά, τα βαρέλια δεν πέφτουν απο τα παράθυρα της αποθήκης, οι γερανοί δεν καταρρέουν, τα τρένα δε συγκρούονται, τα αεροσκάφη συνήθως δε συντρίβονται και πέτρες δε βρίσκονται στα ψωμάκια. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα δικαστήρια έχουν συμπεράνει ότι η αμέλεια ήταν η αιτία του ατυχήματος. Ένα κλασσικό παράδειγμα είναι η υπόθεση Βennet ν. Chemical Construction GB Ltd, στην οποία δύο βαριά βαρέλια έπεσαν σε ένα εργάτη και οι εναγόμενοι δεν προσέφεραν μαρτυρία. Παρόλο που ο Δικαστής δεν μπορούσε να καταλήξει πως ακριβώς αυτά έπεσαν , συμπέρανε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο εξαιτίας της αμέλειας αυτών που δούλευαν με αυτά και η απόφαση του επικυρώθηκε απο το Εφετείο.
‘Έτσι και στην παρούσα περίπτωση η διεξαγωγή ενός ασφαλούς θαλάσσιου αθλήματος αν δεν παρείσφρησε η αμέλεια της εναγόμενης δεν θα κατέληγε στον τραυματισμό της ενάγουσας.
Η αιτιώδης συνάφεια κρίνω ότι αποδεικνύεται με τον τρόπο που εξήγησα.
Παραβίαση Θέσμιου Καθήκοντος
Η ενάγουσα έχει ισχυριστεί παραβίαση του άρθρου 5(2) του Ν. 56(Ι)/92 και άρθρων 27(4) και 27(7) του Κανονισμού 121/99.
Το άρθρο 5(2) του Νόμου που επιβάλλει το γενικό καθήκον επιμέλειας στο χειριστή του σκάφους για τα πρόσωπα που βρίσκονται στη θάλασσα και ο Κανονισμός 27(7) σε σχέση με την ταχύτητα. Οι υπόλοιπες πρόνοιες δεν έχει καταδειχθεί ότι δυνατόν να τυγχάνουν εφαρμογής στην παρούσα περίπτωση με βάση τα ευρήματα του Δικαστηρίου. Το εγχειρίδιο του κατασκευαστή για το fly fish δεν έχει κατατεθεί οπότε δεν μπορεί να γίνει γνωστό αν αυτό απαιτούσε και δεύτερο άτομο στο σκάφος που έσερνε το φουσκωτό σύμφωνα με τον Κανονισμό 27(4) της Κ.Δ.Π 121/99 που αναφέρει: «αν τούτο επιβάλλεται με βάση το εγχειρίδιο του κατασκευαστή».
Έχει ήδη αποφασιστεί ότι ο τρόπος που ο χειριστής οδήγησε το ταχύπλοο προκάλεσε την ανατροπή του φουσκωτού. Η παραβίαση του χειριστή υπαλλήλου της ενάγουσας βρίσκει υπόλογη και την εναγόμενη ως ο υπάλληλος της.
Όσον αφορά την ταχύτητα που είναι το μόνο άλλο που θα μπορούσε να καταλογισθεί ως παραβίαση θεσμοθετημένου καθήκοντος δυνάμει του Κανονισμού 27(7) της Κ.ΔΠ 121/99 δεν έχει τεθεί μαρτυρία ως προς την ακριβή ταχύτητα του σκάφους ούτε μπορεί να υπάρξει εύρημα περί ταχύτητας άνω των 16 κόμβων ταχύτητας ανέμου εκτός από τη ρητή θέση του ΜΥ1 ότι η ταχύτητα του σκάφους σε κάθε περίπτωση διεξαγωγής θαλάσσιων αθλημάτων απο σκάφη της εναγόμενης δεν ξεπερνούσε τα 32-35 km αλλά δεν υπάρχει μαρτυρία ποια ήταν η ακριβής ταχύτητα ούτε αν αυτή ήταν πέραν των 16 κόμβων ταχύτητας ανέμου. Το εύρημα του Δικαστηρίου είναι πως η ταχύτητα δεν ήταν η αναμενόμενη υπο τις περιστάσεις ούτε αυτή η οποία επέτρεπε στην ασφαλή διεξαγωγή του αθλήματος διαφορετικά αυτό θα διεξάγετο ομαλώς, η οποία ταχύτητα μαζί και με άλλους παράγοντες ήταν αυτή που οδήγησαν στον τραυματισμό της ενάγουσας. Πλην όμως δε βρίσκω παραβίαση με βάση τη μαρτυρία του παρουσιάστηκε του Κανονισμού 27(7).
Καταληκτικά βρίσκω ότι η εναγόμενη παραβίασε το γενικό καθήκον που θέτει το άρθρο 5(2) του Νόμου για τους λόγους που εξήγησα στα πλαίσια της ανάλυσης για την αμέλεια.
Αναφορικά με τη βάση αγωγής για παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων της εναγόμενης θεωρώ ελλειπή τη μαρτυρία της ενάγουσας ούτε και υπάρχει το πραγματικό υπόβαθρο για να καταλήξει στους ρητούς και/ή εξυπακουόμενους όρους της όποιας συμφωνίας μεταξύ των μερών και/ή τι λέχθηκε επακριβώς μεταξύ των διαδίκων αναφορικά με την παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων αθλημάτων. Απορρίπτεται αυτή η βάση αγωγής.
Τέλος δυο ακόμη θέματα θα συζητηθούν συνοπτικά. Πρώτον το δόγμα του res ipsa loquitur. Αυτό δεν θα με απασχολήσει υπο τας περιστάσεις της υπόθεσης και ενόψει της κατάληξης ότι έχoυν αποδειχθεί λεπτομέρειες αμέλειας εκ μέρους της εναγόμενης με παράβαση συγκεκριμένων υποχρεώσεων. Η αρχή δε βρίσκει εφαρμογή στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης. (βλ ADONIS BATHS MAVROKOLIMPOS WATERFALLS LTD,ανωτέρω)
To δεύτερο ζήτημα που θα με απασχολήσει είναι ότι έγινε πολλής λόγος για την καθυστέρηση στην καταχώρηση της αγωγής ως ένδειξη αναξιοπιστίας της ενάγουσας καθώς και ότι στερήθηκε στην εναγόμενη το δικαίωμα να διεξάγει έρευνα για το ατύχημα και/ή να διαπιστώσει τις συνθήκες υπο τις οποίες αυτό συνέβη.
Η αξιοπιστία της μάρτυρος έχει κριθεί. Επίσης το ζήτημα της παραγραφής του αγώγιμου δικαιώματος της ενάγουσας έχει αποφασιστεί. Στα πιο πάνω να προστεθεί ότι η ενάγουσα ήταν μόλις το 2016 όταν διαπίστωσε ότι η κατάσταση της δεν θα βελτιωνόταν, μετά απο πάμπολες επισκέψεις σε γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων που συμβουλεύτηκε δικηγόρο και γνώριζε ότι θα έπρεπε να καταχωρήσει αγωγή για τη σοβαρότητα του τραυματισμού της εναντίον της εναγόμενης. Σημειώνεται ότι η ενάγουσα σύμφωνα με τα διάφορα πιστοποιητικά επισκέφθηκε γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων προς αντιμετώπιση αρκετών προβλημάτων που της προκλήθηκαν. Σχετικά τα Τεκμήρια 3-16 και 20. Σε όλο αυτό το πλαίσιο ότι πρόκειται για πρόσωπο που διαμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο, που κατα το χρόνο που επεσυνέβη το ατύχημα ήταν 16 χρονών, ότι πρόκειται για ένα σοβαρό τραυματισμό, ότι προτεραιότητα ήταν να επανέλθει απο τον τραυματισμό και να μην παραλύσει, δεν αποδίδω σε αυτήν αλλότρια κίνητρα.
Ούτε θεωρώ ότι επηρεάστηκε οποιοδήποτε δικαίωμα της εναγόμενης για διερεύνηση του δυστυχήματος διότι αποτέλεσε τη θέση της ότι το εν λόγω θαλάσσιο άθλημα ήταν πολύ ασφαλές, πάντα ακολουθείτο πρίν και κατα τη διάρκεια αυτού η ίδια διαδικασία, η πορεία που ακολουθούσε το σκάφος πάντα ήταν ίδια, αποκλείοντας οποιαδήποτε πιθανότητα να είχε συμβεί. Έτσι σε κάθε περίπτωση υπήρξε παντελής άρνηση.
Καταλήγω ότι η εναγόμενη ευθύνεται για τον τραυματισμό της ενάγουσας ως υπόλογος αμέλειας δυνάμει του άρθρου 51(β) του Κεφαλαίου 148 και παραβίασης του καθήκοντος του άρθρου 5(2) του Ν.56(ι)/92.
Εκδίδεται απόφαση υπερ της ενάγουσας και εναντίον της εναγόμενης για το ποσό των €240.000 πλεόν νόμιμο τόκο απο 20/9/2024.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπερ της ενάγουσας και εναντίον της εναγόμενης όπως θα υπολογιστούν απο τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν απο το Δικαστήριο.
(Υπ)............................
Μ.Ιεροκηπιώτου, Α.Ε.Δ
Πιστόν Αντίγραφον
Πρωτοκολλητής
[1] Τεκμήριο 13(α) η γραπτή της δήλωση μεταφρασμένη στα ελληνικά.
[2] 2008 1 ΑΑΔ 676
[3] Παράγραφος 1 « however …in the summer of 2010 had a spinal injury whilst undertaking water sports on holiday».
[4] Παράγραφος 2 «Lucy stated that she was feeling down due to…which have been caused by a water sport injury in 2010».
[5] 2023 ACTSC 12
[6] 1972 2 ΑLL E.R 475
[7] 1990 72 D.L.R
[8] 1971 1 WLR 1571
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο