ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Μ. Ιεροκηπιώτου,Α.Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 704/18
Μεταξύ:
1. SEYMOUR EMPORIO LTD
2. RAINELLE LIMITED
Εναγόντων
v.
IACOVOU BROTHERS (CONSTRUCTIONS) LTD
Eναγομένων
Ημερομηνία: 15/5/2025
Εμφανίσεις:
Για Ενάγοντες: κ.T. Κουκούνης για ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΥΚΟΥΝΗΣ & ΣΙΑ ΔΕΠΕ
Για Εναγόμενους: κα. Χ.Θεοδούλου για ΧΑΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΔΕΠΕ
AΠΟΦΑΣΗ
H ενάγουσα 1 συνήψε συμφωνία ημερομηνίας 7/3/2012 με τους εναγόμενους για ασφαλτόστρωση 4 γηπέδων αντισφαίρισης στον Πρωταρά για το ποσό των €40.694,40 πλέον ΦΠΑ. Στις 12/6/2012 καταβλήθηκε στους εναγόμενους το τελευταίο ποσό προς εξόφληση του συμφωνηθέντος τιμήματος εκτέλεσης των εργασιών. Κατά ή περι το 2014 είχαν εμφανιστεί αρχικά 6 εξογκώματα στα γήπεδα αντισφαίρισης τόσο στην καλυμμένη με ακρυλική μεμβράνη επιφάνεια των γηπέδων όσο και περιμετρικά. Το 2017 οι ενάγοντες είχαν αναθέσει σε εμπειρογνώμονα του ΕΤΕΚ να ετοιμάσει πραγματογνωμοσύνη για τα προβλήματα που παρουσιάζαν τα γήπεδα αντισφαίρισης. Σύμφωνα με τη μελέτη του εμπειρογνώμονα η δημιουργία κυκλικών εξογκωμάτων στα γήπεδα αντισφαίρισης οφείλεται στον πορώδη ασφαλτοτάπητα κατασκευής των εναγομένων. Οι ενάγοντες καταχώρησαν αγωγή αξιώνοντας αποζημιώσεις για την παράβαση της μεταξύ των μερών συμφωνίας ότι δηλαδή οι εργασίες δεν εκτελέστηκαν με τη δέουσα δεξιοτεχνία, ικανότητα και επιμέλεια .Επίσης αξιώνουν γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για το αστικό αδίκημα της αμέλειας κατά την εκτέλεση των εργασιών.
Οι εναγόμενοι καταχώρησαν υπεράσπιση προβάλλοντας ότι εργασίες εκτελέστηκαν όπως ήταν η συμφωνία των μερών καθώς και ότι οι εναγόμενοι δεν ήσαν αμελείς . Ειδικότερα με το δικόγραφο της υπεράσπισης ισχυρίστηκαν ότι οι εναγόμενοι εξετέλεσαν τις συμφωνηθήσες εργασίες εφαρμόζοντας τις κατάλληλες τεχνικές και μεθόδους χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα και/ή σώστα και/ή ικανοποιητικά υλικά που απαιτούνται για την ασφαλτόστρωση των γηπέδων αντισφαίρισης. Αλλά ακόμη και αν ήθελε φανεί ότι υπήρξαν οποιεσδήποτε ζημιές στα γήπεδα αντισφαίρισης αυτές δεν οφείλονται στις εργασίες και/ή στις ενέργειες των εναγομένων αλλά οφείλονται στις παραλείψειες των εναγόντων και/ή των αντιπροσώπων τους και/ή των υπαλληλών τους και/ή των εντολοδόχων τους και/ή στην παράλειψη συντήρησης τους.
Για τους ενάγοντες μαρτυρία έδωσε ο πραγματογνώμονας Σ.Β («ΜΕ1») και ο Σ.Χ ο οποίος δήλωσε ότι είχε προσωπική γνώση των γεγονότων που περιβάλλουν την υπόθεση («ΜΕ2»). Για την υπεράσπιση έδωσε μαρτυρία ο Ι.Λ («ΜΥ1»), ο Σ.Κ («ΜΥ2») και οι δύο υπάλληλοι της εναγόμενης, και ο Π.Π,ΜΥ3. Ο δεύτερος μάρτυρας της υπεράσπισης έδωσε τη γνώμη του για την πρόκληση των εξογκωμάτων με βάση την εμπειρογνωμοσύνη του πέραν από μάρτυρας γεγονότων. Ο τρίτος μάρτυρας ήταν ο εμπειρογνώμονας από πλευράς της υπεράσπισης που κατέθεσε αναφορικά με την αποστράγγιση των γηπέδων.
Ο ΜΕ 1 υιοθέτησε την έκθεση πραγματογνωμοσύνης του, Τεκμήριο 2 αναφορικά με τα προβλήματα ασφαλτόστρωσης των 4 γηπέδων αντισφαίρισης. Σε αυτήν συνοπτικά ανέφερε: Tις ενέργειες στις οποίες προέβηκε καθώς και τι έλαβε υπόψη για να καταλήξει στα συμπεράσματα του. Προέβηκε σε επιτόπια επίσκεψη στα γήπεδα στις 14/1/2017 παρουσία του ΜΕ2 και του Γ.Κ Πολιτικού Μηχανικού. Επίσης επισκέφθηκε τα γήπεδα στις 9/4/2017 προς επιβεβαίωση των παρατηρήσεων και συμπερασμάτων του. Στις 14/1/2017 συμφώνησε με το ΜΕ2 για τη διεξαγωγή εργαστηριακής έρευνας απο εργαστήριο ελέγχου δομικών υλικών. Τα αποτελέσματα της εργαστηριακής έρευνας αποτέλεσαν μέρος της ανάλυσης του αλλά και επισυνήφθηκαν αυτούσια ως Παραρατήμα 3 σε αυτήν. Περαιτέρω ζήτησε με επιστολή του απο τους εναγόμενους στοιχεία που αφορούσαν το ασφαλτικό σκυρόδεμα, το crusher run (θεμέλιο) οι οποίοι του απάντησαν ότι δεν διατηρούσαν στο αρχείο τους στοιχεία για το έργο. Έλαβε υπόψη τα όσα εξέτασε κατα την επιτόπια επίσκεψη, τα σχέδια ισουψών των γηπέδων, τα αποτελέσματα των εργαστηριακών δοκιμών, τη συμφωνία των μερών για την ασφαλτόστρωση των γηπέδων, τα δείγματα που έλαβε απο τα γήπεδα και προέβηκε αρχικά σε παρατηρήσεις. Δηλαδή ότι τα γήπεδα είναι κατασκευασμένα σε ελαφριά πλαγιά απο βορρά πρός νότο, με τη ρίψη νερού στο κατάστρωμα των γηπέδων φάνηκε ότι η επιφανειακή αποστράγγιση του καταστρώματος ήταν ικανοποιητική. Ο χώρος που καταλαμβάνουν τα γήπεδα είναι καλυμμένος με ακρυλική μεμβράνη. Ο εντός των γηπέδων χώρος είναι χρώματος γαλάζιου και ο περιμετρικός χρώματος πράσινου. Το μαναδικό πρόβλημα που παρουσιάζει το κατάστρωμα όλων των γηπέδων είναι η δημιουργία 21 κυκλικών εξογκωμάτων που εμφανίζονται τόσο στη γαλάζια όσο και στη πράσινη επιφάνεια.
Στη συνέχεια ανέλυσε τα αποτελέσματα της δειγματοληψίας απο τα 4 σημεία των γηπέδων. Αναφέρθηκε στον ορίζοντα έδρασης, στο σκυρωτό θεμέλιο και στον ασφαλτοτάπητα. Τα αποτελέσματα αναφορικά με τον ορίζοντα έδρασης ήταν πως το υλικό του ήταν πολύ συμπαγές χωρίς ίχνη καταπόνησης και υγρασίας επίσης χωρίς ρίζες ή άλλα οργανικά υλικά. Οι πιο πανω χωματουργικές εργασίες εκτελέστηκαν απο άλλη εταιρεία απο τους εναγόμενους για τις οποίες όμως δεν εντοπίστηκαν προσφορά ή τεχνικές προδιαγραφές. Το ίδιο και για τα υλικά του σκυρωτού θεμελίου ( crusher run). Σχετικά με τον ασφαλτοτάπητα επεξηγείται στην έκθεση του ότι σε όλους τους πυρήνες ασφαλτοτάπητα που λήφθηκαν , στο σύνολο 4 αυτός ήταν πορώδης. Στο κάτω μέρος και των 4 πυρήνων υπήρχαν ίχνη διείσδυσης υγρού χρώματος γαλάζιου. Η ακρυλική μεμβράνη πάχους 2mm ήταν καλά προσκολημμένη στην επιφανειακή ασφαλτική στρώση. Αναφορικά με την πυκνότητα του ασφαλτοτάπητα σημειώνεται στην έκθεση ότι οι μετρήσεις σε δύο πυρήνες δηλαδή 2 δείγματα έδειξαν για την 1η στρώση στο ένα δείγμα 93.2% και στο άλλο δείγμα 93.8%. Για τη 2η στρώση στο ένα δείγμα η πυκνότητα ήταν 88.2% και στο άλλο δείγμα 86.9%. Για να καταλήξει αν ο βαθμός συμπύκνωσης ήταν ικανοποιητικός ζήτησε απο τον Πολιτικό Μηχανικό του έργου ποιές ήταν οι τεχνικές προδιαγραφές του ασφαλτοτάπητα με βάση την προσφορά που είχε ληφθεί αλλά όπως είχε λεχθεί και ανωτέρω δεν υπήρχε για αρχείο για τούτο το ζήτημα. Οπότε ελλείψει δεδομένων όσον αφορά το σχεδιασμό μελέτης του ασφαλτοτάπητα παρουσίασε ένα θεωρητικό υπολογισμό πυκνότητας για παρόμοιες διαβαθμίσεις για να σημειώσει ότι αναφορικά με την 1η στρώση ο θεωρητικός υπολογισμός είναι 2/330 kg/m3 και για τη 2η στρώση 2/300 kgm3. Κατέληξε δε ότι η επι τόπου πυκνότητα για την 1η στρώση ήταν της τάξης του 93.5% και η 2η στρώση στο 87.6%. Υπήρξε η θέση του ότι η αναμενόμενη συνήθης πυκνότητα και για τις 2 στρώσεις για παρόμοιου είδους εργασίες είναι της τάξης του 95% και κατέληξε ότι συμφωνα με τις μετρήσεις ο ασφαλτοτάπητας είχε χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης. Kατα τη θέση του αυτό οφείλεται σε 2 παράγοντες: χαμηλή θερμοκρασία του ασφαλτοτάπητα κατα τη διάρκεια διάστρωσης και συμπύκνωσης και ανεπαρκής αριθμός διελεύσεων των οδοστρωτήρων κατα τη συμπύκνωση. Επίσης έλεγξε και την ακρυλική μεμβράνη,deco turf. Για να γίνει αντιληπτή τι είναι αυτή η ακρυλική μεμβράνη ανέφερε ότι αρκετά γήπεδα αντισφαίρισης έχουν αυτό το είδος της γαλάζιας επιφάνειας η οποία είναι διάσημη στο χώρο του αθλητισμού. Έδωσε το παράδειγμα ότι το Deco Turf έχει επιλεγεί για τους χώρους που διεξάγεται το μεγάλο τουρνουά αντισφαίρισης του U.S OPEN. Για την ακρυλική μεμβράνη ανέφερε ότι αυτή τοποθετηθήκε απο άλλη εταιρεία . Με βασή τον εργαστηριακό έλεγχο που διεξήχθηκε σε όλους τους πυρήνες που λήφθηκαν απο τα γήπεδα αντισφαίρισης διαπιστώθηκε ότι η ακρυλική μεμβράνη ήταν καλά προσκολημμένη στην επιφανειακή ασφαλτική στρώση χωρίς καθόλου κενά μεταξύ μεμβράνης και ασφαλτοτάπητα.
Ο μάρτυρας στην έκθεση του καταλήγει ότι τα εξογκώματα λόγω της μορφολογίας τους δηλαδή κυκλική συμμετρία με την υπερύψωση να αυξάνεται απο την εξωτερική περίμετρο δημιουργήθηκαν απο την υγρασία που απορροφήθηκε απο τον πορώδη ασφαλτοτάπητα. Η υγρασία παρέμεινε εγκλωβισμένη μεταξύ της επιφανειακής μεμβράνης και των στρώσεων ασφαλτοτάπητα. Η υγρασία κατα τους χειμερινούς μήνες υφίσταται σε υγρή μορφή κατα τους θερμούς μήνες σε κατάσταση υδρατμών οι οποίοι προκαλούν ανοδική υδροστατική πίεση. Τέλος ο μάρτυρας απέκλεισε το ενδεχόμενο η υγρασία να εισήλθε εντός των ασφαλτοστρώσεων λόγω της κακής επιφανειακής αποστράγγισης των γηπέδων. Αυτό γιατί απο τις παρατηρήσεις που έγιναν τόσο όσον αφορά την επιφανειακή αποστράγγιση των γηπέδων καθώς και την αποστράγγιση και απομάκρυνση ομβρίων υδάτων περιμετρικά των γηπέδων η διείσδυση υγρασίας θεωρείται απομακρυσμένη. Σημειώνεται ότι στην έκθεση του ΜΕ1 επισυνήφθηκε ως Παράρτημα 5 κατάλογος με τα συνήθη προβλήματα που παρουσιάζονται σε γήπεδα αντισφαίρισης με τίτλο «Common Tennis Court Problems» και επεξηγήθηκε στην ίδια την έκθεση σελ 12 ότι μεταξύ άλλων πιθανή αιτία της δημιουργίας φουσκάλων αποδίδεται στην ύπαρξη υπερβολικής υγρασίας κάτω απο τις διάφορες στρώσεις του καταστρώματος των γηπέδων ενώ απέκλεισε τις αιτίες της κακής αποστράγγισης και της υπέρμετρης τοποθέτησης διαδοχικών ακρυλικών στρώσεων.
Η αντεξέταση εστιάστηκε στον έλεγχο της αποστράγγισης των γηπέδων και αν υπήρξε έλεγχος απο το μάρτυρα για την ύπαρξη φίλτρων περιμετρικά των γηπέδων καθώς και στα ευρήματα του μάρτυρα για το βαθμό πυκνότητας των γηπέδων. Επίσης τέθηκε το ζήτημα ότι ο ίδιος έχει διοριστεί διαιτητής σε διαιτησία με απαιτητή τους εναγόμενους και καθ’ ων η απαίτηση είναι το Τμήμα Δημοσιών Έργων. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι ο ίδιος προτάθηκε από τους εναγόμενους στην παρούσα, για διαιτητής όπως και σε μία άλλη πάλι διαιτησία που είναι εμπλεκόμενοι οι εναγόμενοι.
Ο μάρτυρας ΜΕ2 υιοθέτησε τη γραπτή του δήλωση- Έγγραφο Α. Σε αυτήν ανέφερε ότι η ενάγουσα 2 είναι η διαχειρίστρια των 4 γηπέδων αντισφαίρισης του Protaras Tennis and Country club. Ο ίδιος είναι σύζυγος της διευθύντριας της ενάγουσας 2 και έχει προσωπική γνώση των γεγονότων. Στις 7/3/2012 οι εναγόμενοι υπέβαλαν στην ενάγουσα 1 η οποία ασχολείτο με το εμπόριο υλικών επίστρωσης γηπέδων αντισφαίρισης προσφορά για την ασφαλτόστρωση 4 γηπέδων αντισφαίρισης συνολικού εμβαδού 2592 τετραγωνικών μέτρων. Η προσφορά περιελάμβανε την προμήθεια και εφαρμογή ασφαλτικού συγκολλητικού γαλακτώματος ( tack coat), crusher run πάχους 10 εκατοστών, προμήθεια, διάστρωση και συμπίεση ασφαλτικού σκυροδέματος η 1η στρώση 5 εκατοστών και η 2η στρώση , η επιφανειακή 3 εκατοστών. Η εργασία αυτή συμφωνήθηκε με κόστος €40.694,40 πλέον Φ.Π.Α. H συμφωνία κατατέθηκεΤεκμήριο 3. Αναφέρει πως ήταν ρητός και/ή εξυπακουόμενος όρος ότι η κατασκευή των γηπέδων θα γινόταν με δέοντα επαγγελματικό τρόπο, ικανότητα, φροντίδα και επιμέλεια. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν κατα ή περι το Μαίο του 2012 και εκδόθηκαν απο τους εναγόμενους σχετικά τιμλογία τα οποία εξοφλήθηκαν πλήρως- Τεκμήρια 2, 4 και 5. Επίσης κατέθεσε τα τιμολογία του εργολήπτη ανααφορικά με τις εργασίες που είχε αναλάβει, Τεκμήριο 6.Οι εκτελεσθείσες εργασίας φάνηκαν πως ήταν κακής ποιότητας και χωρίς τη δεουσα επιμέλεια και επαγγελματισμό αφού το 2017 με τη βοήθεια του πραγματογνώμονα διαπίστωσαν κακοτεχνίες στον ασφαλτοτάπητα ήτοι 21 εξογκώματα που παρουσιάστηκαν εντός της γαλάζιας επιφάνειας όπως και περιμέτρικα των γηπέδων εντός της πράσινης επιφάνειας. Συνολικά όπως αναφέρει μέχρι και το χρόνο της κατάθεσης του εμφανίστηκαν 32 εξογκώματα. Tα εξογκώματα είναι σκληρά, κυκλικά και συμμετρικά διαμέτρου απο 80200mm με ύψος στο κέντρο του εξογκώματος 5-12mm. Για την επιδιόρθωση των κακοτεχνιών στα 4 γήπεδα αντισφαίρισης θα απαιτηθεί η πλήρης ανακατασκευή των γηπέδων που θα περιλαμβάνει το εξής κόστος: α) απομάκρυνση της υφιστάμενης ακρυλικής μεμβράνης των γηπέδων αντισφαίρισης και του υφιστάμενου ασφαλτικού σκυροδέματος , μεταφορά των μπαζών, αφαίρεση υλικού για επίτευξη υψομέτρων, επιδιόρθωση του υφιστάμενου crusher run και προμήθεια, ύψους €69.400 πλέον να είναι €79.100 λόγω της αύξησης του εργατικού κόστους και του κόστους υλικών. Η εκτίμηση κόστους κατατέθηκε, Τεκμήριο 11. β) αγορά και τοποθέτηση νέας ακρυλικής μεμβράνης ύψους €104.000, Τεκμήριο 9 και 10. γ) επίβλεψη των εργασίων €7000 δ) αξιώνουν επίσης το ποσό που κατέβαλαν στους εναγόμενους για την κατασκευή της ασφαλτόστρωσης που περιλαμβάνεται στα τεκμήρια 6-8. ε) απώλειες εσόδων ύψους €20.000 για το χρονικό διάστημα που θα παραμείνει κελιστό το αθλητικό κέντρο στ) €10.000 απώλειες εσόδων για την στέρηση προσέλκυσης νέων πελατών ζ) €20.000 για τις απώλειες εσόδων που έχουν υποστεί μέχρι σήμερα απο τη στέρηση προσέλκυσης νέων πελατών Όπως σημειώνει υπήρχαν επικοινωνίες και συνεχείς οχλήσεις των εναγόντων με τους εναγόμενους για τις εν λόγω κακοτεχνίες στην ασφαλτόστρωση των γηπέδων αντισφαίρισης του εν λόγω Αθλητικού Κέντρου . Οι εναγόμενοι μετέβησαν και οι ίδιοι και διαπίστωσαν τις κακοτεχνίες και μάλιστα είχαν υποσχεθεί ότι θα απέστελναν ειδικούς για να προβούν σε ελέγχους των γηπέδων και να επιλύσουν τα προβλήματα αλλά ουδέποτε το έπραξαν. Τα γήπεδα δε λειτουργούν κανονικά εξαιτίας των κακοτεχνιών και όχι λόγω παράλειψης συντήρησης τους. Αναφορικα με τα όσα ρωτήθηκε ο ΜΕ1 κατα την αντεξέταση του σημείωσε :1) Tα γήπεδα αντισφαίρισης είναι 4 στη σειρά με κλίση 1% και το νερό της βροχής φεύγει αμέσως. Τα γήπεδα είναι πέραν των 20 εκατοστών ψηλότερα απο το έδαφος και έτσι το νερό πεφτεί απο τα γήπεδα και φεύγει. Τα γήπεδα είναι σε ελάφρια πλαγιά και τα νερά απο τα γήπεδα λόγω υψομέτρου φεύγει προς την τοποθεσία Κάμπο. 2) Τα γήπεδα είναι μονοκόμματα και δεν έχουν περιτοίχισμα για να χρειάζονται χολέτρες 3) Το γαλάζιο γαλάκτωμα στο κάτω μέρος των δειγμάτων καταδεικνύει ότι ο ασφαλτοτάπητας ήταν τόσο πορώδης που ακόμα και η μεμβράνη η οποία είναι πολύ πικτή πέρασε όλο τον ασφαλτοτάπητα και βγήκε απο κάτω. Σχετικά παρουσίασε τη φωτογραφία, Τεκμήριο 12. Περαιτέρω παρουσίασε τα τιμολογία του εργολήπτη που αφορούσαν την εκτέλεση διαφόρων εργασίων στο όλο έργο μεταξύ των οποίων και η τοποθέτηση ακρυλικής μεμβράνης και χάραξη των γηπέδων , άλλες απο τις εργασίες που εκτέλεσαν οι εναγόμενοι, Τεκμήρια 8,13-
15.
Ο ΜΥ1 υιοθέτησε τη δήλωση του Έγγραφο Β. Σε αυτήν δήλωσε ότι ήταν ο υπεύθυνος πωλήσεων στην εναγόμενη. Η εναγόμενη είχε κατασκευάσει γήπεδα αντισφαίρισης στο Μενεού τα οποία ο ΜΕ2 επισκεπτόταν και έκανε προπόνηση σε αυτά. Επειδή ήταν ευχαριστημένος με την ποιότητα τους επικοινώνησε προσωπικά μαζί με τον ίδιο και του ζήτησε όπως η εναγόμενη υποβάλλει προσφορά για την ασφαλτόστρωση των γηπέδων αντισφαίρισης στην ενάγουσα 1. Πριν υποβληθεί η προσφορά τους δεν τους είχαν δοθεί σχέδια, προδιαγραφές ή άλλη μελέτη αναφορικά με την κατασκευή των γηπέδων αντισφαίρισης. Στις 7/3/2012 η ενάγουσα 1 συμφώνησε με την εναγόμενη ως το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 3. Οι πιο πάνω εργασίες εκτελέστηκαν πλήρως και βάσει της συμφωνίας. Ο ίδιος με το μόνο πρόσωπο που είχε επαφή εν σχέσει με τη συμφωνία ήταν ο ΜΕ2 ο οποίος και μετα την τοποθέτηση της ασφαλτόστρωσης εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη δουλειά της εναγόμενης και εξόφλησε το οφειλόμενο στην εναγόμενη ποσό. Περί το 2017 ο ΜΕ2 επικοινώνησε μαζί του για να του αναθέσει μια νέα εγασία της ενάγουσας 1 , που αφορούσε την ασφαλτόστρωση των δρόμων προς τα γήπεδα. Τελικά η συνεργασία δεν πραγματοποιήθηκε διότι ο δρόμος δεν μπορούσε να ασφαλτοστρωθεί. Ουδέποτε επικοινώνησε είτε ο ΜΕ2 είτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εκ μέρους της ενάγουσας 1 για του να παραπονεθεί.
O ΜΥ2 υιοθέτησε τη γραπτή του δήλωση, Έγγραφο Γ. Ο ίδιος όπως σημείωσε είναι γενικός διευθυντής συμβολαίων στην εναγόμενη και μεταξύ των καθηκόντων του είναι η διαχείριση, επίβλεψη, εποπτεία ασφαλτικών έργων συμπεριλαμβανομένων και του επίδικου. Επίσης είναι πολιτικός μηχανικός και εγγεγραμμένο μέλος του ΕΤΕΚ. Αναφέρθηκε στη συμφωνία με την ενάγουσα 1 καθώς και ότι δεν τους δόθηκαν προηγουμένως σχέδια και/ή προδιαγραφές για την εκτέλεση των εργασιών. Το μόνο που ήθελε η ενάγουσα 1 από τους ίδιους ήταν η προμήθεια και τοποθέτηση ασφάλτου δηλαδή τις εργασίες που φαίνονται στη συμφωνία Τεκμήριο 3. Τα γήπεδα παραδόθηκαν κατά την ικανοποίηση της ενάγουσας το Μάιο 2012 χωρίς οποιοδήποτε παράπονο. Το 2017, ο ΜΕ 2 είχε επικοινωνήσει με τον ΜΥ1 για να του δώσει μια νέα εργασία και το 2018 καταλήφθηκαν εξ απροοόπτου με την καταχώρηση της παρούσας αγωγής. Αναφορικά με το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 2, την έκθεση του μελετητή σημείωσε ότι δε γνωρίζει κατά πόσο τηρήθηκαν οι προδιαγραφές κατά την τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης και κατά πόσο η τελική στρώση ασφαλτοτάπητα αφέθηκε να στεγνώσει 14 μέρες που αναφέρεται στο Τεκμήριο 2. Επίσης δε μπορούν να γνωρίζουν κατά πόσο τηρήθηκαν οι απαιτούμενες θερμοκρασίες σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Τεκμηρίου 2.
Σημείωσε ότι ο ασφαλτοτάπητας δεν ήταν πορώδης. Όσον αφορά τα μείγματα που έλαβαν για εξέταση αλλά και τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων που έγιναν από το εργαστήριο Labcon Ltd διαφαίνεται ότι το υλικό πληρούσε τις προδιαγραφές καθώς και ότι η εναγόμενη εξετέλεσε τις εργασίες του Τεκμηρίου 3. Επίσης είχε επιβεβαιωθεί ότι η επιφανειακή αποστράγγιση ήταν πλήρης οπόταν οι δικές τους εργασίες είχαν ολοκληρωθεί. Ο μάρτυρας σημείωσε πως το γεγονός ότι τα γήπεδα είναι ενιαία χωρίς να διαχωρίζονται αποτελεί σοβαρό μειονέκτημα διότι το νερό ανάλογα με την κλίση εισχωρεί από τα πλάγια των γηπέδων, αν δεν υπάρχουν περιμετρικά φίλτρα αποστράγγισης. Με βάση τις οδηγίες και προδιάγραφες των deco turf απαιτείται όπως και στην παρούσα περίπτωση η εγκατάσταση περιμετρικού φίλτρου αποχέτευσης γύρω από κάθε γήπεδο που θα επέτρεπε τόσο στην υγρασία όσο και στους ατμούς να εξατμίζονται με αποτέλεσμα να μη μένουν εγκλωβισμένοι εντός θεμελίου και να δημιουργούν εξογκώματα ελλείψει αερισμού και ταυτόχρονα διάσπασης των πιέσων εξάτμισης της υγρασίας κατά τους θερινούς μήνες. Για τους πιο πάνω λόγους σύμφωνα με τις προδιαγραφές DECO TURF SURFACES το πάχος θα έπρεπε να ήταν 300mm και όχι 100mm. Στις 14/2/2024 μετέβηκε ο ίδιος στα γήπεδα αντισφαίρισης και επιβεβαίωσε ότι δεν υπάρχουν φίλτρα αποστράγγισης. Επίσης παρατήρησε πως υπήρχαν ρωγμές μέχρι 10 χιλ άνοιγμα και σχετικά κατέθεσε φωτογραφία των γηπέδων, το Τεκμήριο 18. Κατά τη γνώμη του οι ρωγμές προκαλούνται και οφείλονται λόγω κακής ποιότητας υλικού επιχωμάτωσης του υποστρώματος κάτι που δεν εξετάστηκε από το ΜΕ1. Η τοποθεσία που είναι κατασκευασμένα τα γήπεδα κατά τη θέση του αναμένεται να προκαλέσει υπόγεια νερά κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Περαιτέρω σημειώνει ότι ο ΜΕ1 στην έκθεση του δε φαίνεται να εξέτασε την πρόνοια για αερισμό του θεμελίου. Ο μη καλός αερισμός θεμελίου μπορεί να προκαλέσει εξογκώματα λόγω της συσσώρευσης υγρασίας δηλαδή του νερού που εγκλωβίζεται εντός του υλικού του θεμελίου. Αναφορικά με το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 11 που είναι το κόστος για την ανακατασκευή των γηπέδων ο μάρτυρας διαφωνεί με το περιεχόμενο του διότι δεν επεξηγούνται πως υπολογίζονται τα ποσά και στη βάση ποιών τιμών και για διαφορετικές εργασίες από αυτές που εκτέλεσε η εναγόμενη. Το ίδιο ισχύει για το περιεχόμενο των Τεκμηρίων 9 και 10 εφόσον δεν φαίνεται ο υπολογισμός των ποσών σε καμία περίπτωση. Γενικά είναι η θέση του μάρτυρα ότι οι ενάγοντες δε δικαιούνται στην καταβολή οποιουδήποτε ποσού.
Στη συνέχεια κατέθεσε ο Π.Π, ΜΥ3 πολιτικός μηχανικός ως ειδικός σε θέματα δομοστατικού σχεδιασμού, στις δομικές αναλύσεις κατοικιών και γεωτεχνικών θεμάτων. Επίσης υπήρξε υπεύθυνος μελετητής σε πάνω από 1000 έργα που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και γήπεδα. Τα γήπεδα αντισφαίρισης επισκέφθηκε στις 14/2/2024. Ο ίδιος μίλησε για το θέμα της αποστράγγισης των γηπέδων. Σημείωσε ότι υπάρχουν δύο ειδών αποστραγγίσεις. Η επιφανειακή αποστράγγιση που συμβαίνει στο πάνω ασφαλτικό μέρος στη συγκεκριμένη περίπτωση του ασφαλτικού, συγκολλητικού γαλακτώματος, tack coat και υπάρχει και η αποστράγγιση που συμβαίνει στο κάτω μέρος των ασφαλτικών μεταξύ της επιφάνειας του φυσικού εδάφους και του ασφαλτικού. Η κλίση 1% που είχαν τα γήπεδα όπως ανέφερε ο ΜΕ2 στη γραπτή του δήλωση ήταν ικανοποιητική για την επιφανειακή αποστράγγιση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση επειδή τα γήπεδα παρουσίαζαν αρκετές ρωγμές κάποιες απο τις οποίες είναι της τάξης των 15χιλιοστών, υπάρχει κατά το μάρτυρα εισροή νερού απο τις ρωγμές στο κάτω μέρος του εδάφους. Για την αποστράγγιση κάτω απο τις ασφλατικές στρώσεις υπάρχουν διεθνείς προδιαγραφές ως προς τις ενέργειες που θα πρέπει να γίνουν, για να αποστραγγίζεται. Η αποστράγγιση του πάνω μέρους είναι ανεξάρτητη απο την αποστράγγιση του κάτω μέρους.
Κατα την αντεξέταση του δήλωσε ότι δεν υπάρχει διχογνωμία σε ότι αφορά τη φύση του εδάφους ή τα αποτελέσματα που υπάρχουν για την ασφαλτόστρωση αλλά ούτε υπάρχει αμφιβολία για την εγκυρότητα των στοιχείων που έδωσε ο ΜΕ1. Ο μάρτυρας δήλωσε ότι διαφωνεί με το συμπέρασμα του ΜΕ1 ως προς τους λόγους δημιουργίας των εξογκωμάτων και απαντά ότι κατα τον ίδιο εκείνο που πρέπει να εξετάσει κάποιος είναι ποιά θεωρείται η καλή αποστράγγιση. Σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές πρέπει να υπάρχει μια ζώνη όπου να μπορούν να εκτονώνονται οι ατμοί στην περίμετρο ενός γηπέδου και όχι τεσσάρων. Κατα το μάρτυρα θα πρέπει να υπάρχουν αποστραγγιστίρια στο κάτω μέρος και κατα συνέπεια να εγκλωβίζουν την υγρασία το καλοκαίρι.
Προχωρώ στην αξιολόγηση της ενώπιον μου μαρτυρίας.
Ο ΜΕ1 ήταν ο εμπειρογνώμονας εκ μέρους των εναγόντων. Το καθήκον του εμπειρογνώμονα είναι να εφοδιάσει το Δικαστήριο με όλες τις απαραίτητες για σκοπούς ελέγχου της ορθότητας των συμπερασμάτων του, επιστημονικές πληροφορίες , ούτως ώστε το Δικαστήριο να είναι σε θέση εφαρμόζοντας αυτές τις πληροφορίες στα αποδειχθέντα γεγονότα να σχηματίσει τη δική του κρίση(βλ.Κοινοτικό Συμβούλιο Ομόδους ν Κονναρή 2011 1Γ ΑΑΔ 2298). Να σημειωθεί εξ’υπαρχής ότι δε συμμερίζομαι τη θέση των εναγομένων που ετέθηκε στα πλαίσια της αγόρευσης του ότι ο μάρτυρας δεν είναι ανεξάρτητος επειδή είναι διαιτητής σε υποθέσεις με εμπλεκόμενο μέρος τους εναγόμενους. Σημειώνεται ότι η έκθεση του μάρτυρα όπως ανέφερε ετοιμάστηκε το 2017, Τεκμήριο 2 . Όπως αναφέρθηκε ο μάρτυρας διορίστηκε διαιτητής στις αναφερόμενες διαιτησίες το 2021 σε χρόνο μεταγενέστερο. Δεν ετέθηκε οτιδήποτε συγκεκριμένο ενώπιον του Δικαστηρίου που να εγείρει υποψίες ως προς την αμεροληψία του και ανεξαρτησία του. Το γεγονός από μόνο του διορισμού του δεν μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη ώστε η μαρτυρία του να ληφθεί υπόψη.
Επί της ουσίας. Ο μάρτυρας επεξήγησε λεπτομερώς σε ποιες ενέργειες ο ίδιος προέβηκε, ποιές εξετάσεις διενήργησε και τι έλαβε υπόψην για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα εξογκώματα οφείλονται στον πορώδη ασφαλτοτάπητα ο οποίος άφησε την υγρασία ουσιαστικά να περάσει δια μέσω του. Περαιτέρω επεξήγησε τη μέθοδο που ακολούθησε, δηλαδή έλεγξε τις χωματουργικές εργασίες ήτοι τον ορίζοντα έδρασης, το σκυρωτό θεμέλιο, την ακρυλική επιφάνεια deco turf, τον ασφαλτοτάπητα και την αποστράγγιση των γηπέδων για να καταλήξει πως και με βάση τις μετρήσεις και τους δειγματοληπτικούς ελέγχους το πρόβλημα των γηπέδων εστιαζόταν στον ασφαλτοτάπητα. Να σημειωθεί ότι οι εμπειρογνώμονες των εναγομένων ο μεν ΜΥ2 ανέφερε 3 πιθανές αιτίες για το πρόβλημα των γηπέδων οι οποίες κατα τον ίδιο δεν ελέγχθηκαν ήτοι μπορεί να οφείλεται στις χωματουργικές εργασίες που ανέλαβε άλλη εταιρεία, είτε στην ακρυλική μεμβράνη είτε στην αποστράγγιση των γηπέδων. Σε σχέση με αυτά ο μάρτυρας ανέφερε στην έκθεση του ότι με βάση τις μετρήσεις και τους δειγματοληπτικούς ελέγχους στα 4 σημεία τα πιο πάνω ελέγχθηκαν και διεφάνηκε ότι τα υλικά ήταν πολύ συμπαγή χωρίς ίχνη απο ρίζες ή άλλα οργανικά υλικά. Μόνο ο ασφλατοτάπητας ήταν πορώδης και παρουσιάζε χαμηλό βαθμός συμπύκνωσης. Για να καταλήξει ότι ο βαθμός συμπύκνωσης ήταν χαμηλός χρησιμοποίησε τις επι τόπου πυκνότητες των ασφαλτικών στρώσεων όπως αυτές μετρήθηκαν κατα τον εργαστηριακό έλεγχο χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα τις επιστημονικές τους γνώσεις έναντι της προδιαγραφόμενης συνήθους πυκνότητας που ήταν 95%. Περαιτέρω επεξήγησε τους λόγους που κατα τη γνώμη οφείλονταν στο χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης των ασφαλτικών στρώσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για το θέμα της αποστράγγισης δεν ετέθηκε η θέση του ΜΥ3 όσον αφορά τα δύο είδη αποστράγγισης ήτοι της επιφανειακής αποστράγγισης του εδάφους και αυτής του υπεδάφους μεταξύ των 2 ασφαλτικών στρώσεων. Εκείνο που τέθηκε είναι κατα πόσο είχε ελέγξει το ζήτημα αποστράγγισης και κατα πόσο ήταν απαραίτητη η ύπαρξη περιμετρικών φίλτρων αποστράγγισης των γηπέδων. Αναφορικά με το ζήτημα της αποστράγγισης των γηπέδων ο μάρτυρας επεξήγησε ποιές εξετάσεις έκαμε και για ποιό λόγο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα εξογκώματα δεν οφείλονταν στην κακή αποστράγγιση των γηπέδων και/ή γενικά στην αποστράγγιση. Ακόμη να σημειωθεί ότι οι ρωγμές που παρουσιάζουν τα γήπεδα σήμερα δεν αποτέλεσαν αντικείμενο της μελέτης του καθ’ότι η έκθεση του ετοιμάστηκε το 2017 όπου τέτοιες ρωγμές δεν υπηρχαν αλλά και ούτε αποτελεί επίδικο θέμα στην παρούσα περίπτωση.
Τέλος να σημειωθεί ότι οι μετρήσεις και τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων δεν αμφισβητήθηκαν. Ο μάρτυρας κρίνω ότι έδωσε αρκετές πληροφορίες αναφορικά με το υπόβαθρο επι του οποίου στήριξε τα δικά του συμπεράσματα έτσι ώστε το ίδιο το Δικαστήριο να μπορεί ελέγξει αυτό το υπόβαθρο και να στηριχτεί επι των στοιχείων που επεξήγησε για να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα. Η εξαγωγή συμπεράσματος επι τη βάση της μαρτυρίας του κρίνεται ασφαλής.
Απο την άλλη η μαρτυρία του ΜΥ2 θα έλεγα ήταν κάπως συγκεχυμένη και καθόλου εμπεριστατωμένη. Κατέθεσε με βάση τη δική του εμπειρογνωμοσύνη που απέκτησε από όλα τα χρόνια της εργασίας του.Ήταν φτωχή η εικόνα που παρουσίασε ο μάρτυρας όσον αφορά τους λόγους που κατα τη θέση του οφείλονται τα εξογκώματα. Δεν παρουσίασε σαφή θέση κατ΄αρχήν και επαρκή ικανοποιητικά στοιχεία περι τούτου. Αρνήθηκε ότι ο ασφαλτοτάπητας ήταν πορώδης καθώς και ότι η υγρασία διαπέρασε μέσα στον ασφαλτοτάπητα κατα την τοποθέτηση του ασφλατικού συγκολλητικού γαλακτώματος αναφερόμενος σε κάποιες προδιαγραφές που εφαρμόζονται κατα την τοποθέτηση του πιο πάνω γαλακτώματος. Δεν παρουσιάστηκαν πειστικά στοιχεία ώστε το Δικαστήριο να μπορεί να ελέγξει την πιο πάνω θέση ότι δηλαδή δεν θα μπορούσε να περάσει η υγρασία. Το ίδιο και για τη θέση του οτι ο ασφαλτοτάπητας δεν ήταν πορώδης. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε σε εργαστηριακούς ελέγχους απο δείγματα που έλαβε για να δηλώσει ότι το μείγμα του υλικού πληρούσε τις προδιαγραφές χωρίς όμως να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων. Οι πιο πάνω θέσεις του μάρτυρα ελλείπουν στέρεας βάσης για ασφαλή συμπεράσματα. Τέλος ο μάρτυρας καταλήγει ότι η απουσία περιμετρικών φίλτρων αποστράγγισης όπως απαιτούν και οι προδιαγραφές για την τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης που θα επέτρεπαν στην υγρασία να διαφύγει αποτελεί την αιτία δημιουργίας των εξογκωμάτων. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε στις προδιαγραφές τοποθέτησης της ακρυλικής μεμβράνης οι οποίες αποτέλεσαν μέρος του Παραρτήματος 2 στην έκθεση του ΜΕ1. Προκρίνει ως δεδομένο ότι οι εν λόγω προδιαγραφές προβλέπουν την τοποθέτηση τέτοιων φίλτρων κάτι το οποίο σε καμία περίπτωση δεν επιβεβαιώνεται μα ούτε και το Δικαστήριο παραπέμφθηκε σε κάποια πρόνοια που να το προνοεί ρητά ώστε να μπορεί να το ελέγξει. Η μαρτυρία του εξέλειπε τεκμηρίωσης. Επίσης αναφορικά με τα γεγονότα δε γίνεται αποδεκτή η θέση του ότι η καταχώρηση της αγωγής τους εκατέλαβε εξ απροόπτου διότι το ζήτημα τους είχε κοινοποιηθεί το 2016-2017 έστω και μέσω της ίδιας θέσης που δέκτηκαν ότι παρεμπιπτόντως έλαβαν γνώση κατόπιν επίσκεψης τους στα γήπεδα.
O MY3 σημείωσε ότι δεν αμφισβητούνται οι ελέγχοι και εργαστηριακά αποτελέσματα που αναφέρονται στο Τεκμήριο 2 εκείνο που αμφισβητείται είναι τα ευρήματα του αναφορικά με την αιτία των εξογκωμάτων. Ο μάρτυρας έθεσε με τη μαρτυρία του κάτι που βεβαίως δεν είχε τεθεί στο ΜΕ1 για να τοποθετηθεί ότι η κακή αποστράγγιση του υπεδάφους των γηπέδων είναι και ο λόγος των εξογκωμάτων. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι κατά την επίσκεψη του στα γήπεδα δεν είχε δε να πληρούνται οι διεθνείς προδιαγραφές για τις ασφαλτοστρώσεις ώστε να αποστραγγίζεται. Το Δικαστήριο δε γνωρίζει προφανώς ποιες είναι αυτές οι διεθνείς προδιαγραφές και τι προβλέπουν για την αποστράγγιση του υπεδάφους των ασφαλτοστρώσεων. Ούτε ποιούς ελέγχους και μετρήσεις ο ίδιος διεξήγαγε ώστε να καταλήξει στο συμπέρασμα του περι κακής αποστράγγισης. Σε αντίθεση δε με το γεγονός ότι ο ίδιος δέχθηκε τα αποτελέσματα των μετρήσεων και ελέγχων που ανέφερε ο ΜΕ1 που καταδείκνυαν μόνο χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα. Δηλαδή δεν μπορεί να ελέγξει το Δικαστήριο με ποιο τρόπο κατέληξε στο συμπέρασμα του ενώ θα ανέμενε κανείς να επεξηγήσει τουλάχιστον τη μέθοδο, τις ενέργειες του και τις προδιάγραφες που εξέλαβε ως δεδομένο ο μάρτυρας ότι ισχύουν στην παρούσα περίπτωση. Ελλείπει το υπόβαθρο επι του οποίου στήριξε το συμπέρασμα του και η ανάλογη στοιχειοθέτηση. Τέλος εντοπίζεται και η αδυναμία ότι ουδέποτε τέτοια θέση τέθηκε στο ΜΕ1 για να τοποθετηθεί ώστε το Δικαστήριο να έχει ολοκληρωμένη εικόνα του ζητημάτος. Η μαρτυρία του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή ως ασφαλής βάση για εξαγωγή συμπερασμάτων.
Προχωρώ στην αξιολόγηση των μαρτύρων που αφορούν τα γεγονότα της υπόθεσης.
Ο ΜΕ 2 αναφέρθηκε στη σύναψη συμφωνίας με τους εναγόμενους για την ασφαλτόστρωση των 4 γηπέδων αντισφαίρισης. Δεν αμφισβητούνται οι συμφωνηθείσες εργασίες ούτε και η εξόφληση της αμοιβής για αυτές. Επίσης δεν αμφισβητείται η δημιουργία εξογκωμάτων στα γήπεδα αντισφαίρισης. Eκείνο που αμφισβητήθηκε είναι κατά πόσο ο μάρτυρας κοινοποίησε τα πρόβληματα των γηπέδων αντισφαίρισης στους εναγόμενους και κατα πόσο οι εναγόμενοι πραγματοποίησαν επίσκεψη στα γήπεδα για να εξετάσουν το ζήτημα. Ακόμη τέθηκε το ζήτημα ότι ο μάρτυρας ήταν ευχαριστημένος απο τη δουλειά των εναγομένων και γι’ αυτό το 2017 είχε ζητήσει προσφορά απο τους εναγόμενους για την ασφαλτόστρωση των γηπέδων. Ο μάρτυρας μου έκανε καλή εντύπωση και ήταν σαφής και ξεκάθαρος στις τοποθετήσεις του. Δεν διακρίνω ότι υπέπεσε σε αντιφάσεις ή παρουσιαστήκε ανειλικρινής στο Δικαστήριο. Ήταν σταθερός και επεξηγηματικός αναφορικά με τα βήματα που ακολούθησε σε σχέση με τα προβλήματα των γηπέδων. Το 2012 τέλειωσαν οι εργασίες και το 2014 παρουσιάστηκε το πρώτο εξόγκωμα των γηπέδων μέχρι το 2017 είχαν παρουσιαστεί περισσότερα. Δέχομαι τη θέση του ότι κάλεσε τους εναγόμενους να επιβλέψουν τα προβλήματα των γηπέδων και ότι εκπρόσωποι των εναγομένων μετέβησαν στα γήπεδα και ανέφεραν ότι θα απέστελναν άτομο για να εξετάσει το θέμα χωρίς όμως ποτέ οι εναγόμενοι να ερευνήσουν το ζήτημα.Τούτο συνάδει και με τη θέση του ότι τότε στην προσπαθεία του να επιλυθεί το ζήτημα είχε ζητήσει το διορισμό πραγματογνώμονα. Ήταν πειστικός στις θέσεις του, γιατί έδωσε λεπτομέρειες της συνάντησης που είχαν στα γήπεδα και μάλιστα της αναφοράς εκ μέρους εκπροσώπου των εναγομένων κατα τη συνάντηση ότι θα έκοβε τα εξογξωμάτα με το σμιρίλλιο γεγονός το οποίο του έκαμε εντύπωση. Πολλοίς λόγος έγινε ότι ο μάρτυρας ζήτησε το 2017 εκ νέου προσφορά απο τους εναγόμενους για την ασφαλτόστρωση ενος χωματόδρομου δηλαδή αν ίσχυαν τα όσα είχε δηλώσει ότι τα γήπεδα παρουσίαζαν προβλήματα και είχε οχλήσει τους εναγόμενους για να εξετάσουν το θέμα δεν θα είχε ζητήσει ποτέ εκ νέου προσφορά. Ο μάρτυρας δέχθηκε ότι τους είχε ζητήσει προσφορά χωρίς να θυμάται επακριβώς το χρονικό διάστημα. Τούτο όμως δεν καθίσταται αρκετό για να αποσείσει την ευθύνη απο τους ώμους των εναγόμενων αν υπάρχει για τις όποιες κακοτεχνίες ήθελαν βρεθεί υπόλογοι. Δηλαδή δεν καθίσταται ικανό ή μπορεί να σχετιστεί με την τυχόν ευθύνη τους. Περαιτέρω δέχομαι τη θέση του ότι εξαιτίας των εξογκωμάτων τα γήπεδα αντισφαίρισης δεν λειτουργούν κανονικά υπο την έννοια ότι χρησιμοποιούνται ερασιτεχνικά χωρίς να μπορούν να διεξάγονται επαγγελματικά παιχνίδια αντισφαίρισης διότι ο μάρτυρας επεξήγησε ότι ανεγέρθηκαν πλησίον των γηπέδων δωμάτια τα οποία σκοπό είχαν να ενοικιάζουν σε αθλητικα σωματεία για προπονήσεις και/ή διεξαγωγή τουρνουά τα οποία δεν μπορούν να διεξάγουν.
Αναφορικά με τις υπόλοιπες του αναφορές όσον αφορά τα όσα δήλωσε ο ΜΕ1 αποτελούν αναφορές που θα αξιολογηθούν στα πλαίσια της μαρτυρίας του ΜΕ1 εφόσον ο μάρτυρας είναι μάρτυρας γεγονότων και όχι εμπειρογνώμονας.
Τέλος προβαίνω στην αξιολόγηση της μαρτυρίας του όσον αφορά τα πιστοποιητικά που κατέθεσε για το κόστος ανακατασκευής των γηπέδων αν ήθελαν βρεθούν υπόλογοι οι εναγόμενοι. Σχετικά είναι τα Τεκμήρια 9-11. Τα Τεκμήρια 9 -10 έχουν το ίδιο περιεχόμενο και αφορούν την τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης deco turf. To τεκμήριο 11 αφορά την αφαίρεση των ασφάλτων και την ανακατασκευή τους. Αποτελούν προσφορές που δόθηκαν αναφορικά με την ανακατασκευή των γηπέδων. Τα πιο πάνω τεκμήρια θα αξιολογηθούν ως εξ ακοής μαρτυρία εφόσον ο ΜΕ2 που τα κατέθεσε δεν τα ετοίμασε. Τα κριτήρια αξιολόγησης αναφέρονται στο άρθρο 27 του Κεφαλαίου 9. Είναι δεδομένο ότι τα πρόσωπα που τα ετοίμασαν δεν κλητεύθηκαν να καταθέσουν ούτε αναφέρθηκε ο λόγος μη κλήτευσης τους. Πλήν όμως το περιεχόμενο τους δεν αμφισβήτηθηκε απο την υπεράσπιση ούτε κάλεσε αυτούς να αντεξετάσει. H υπεράσπιση πρόβαλλε τις εξής θέσεις κατα την αντεξέταση του μάρτυρα :
1) Αναφορικά με το Τεκμήριο 11:
«Ε: Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι είναι τούτες οι εργασίες
Α: Διαβάζει απο το Τεκμήριο 11
E: Toύτες οι εργασίες που λέτε ποιός θα τις εκτελέσει
Α: Προφανώς ο εργολάβος
Ε: Επιάσετε κάποια προσφορά
Α. Όχι είναι εκτίμηση του αδερφού μου
Ε. Τούτα τα πάχη που είναι πάνω στο Τεκμήριο 11 ποιός τα καθόρισε
Α. ο πολιτικός μηχανικός».
2) Αναφορικά με τα Τεκμήρια 9-10:
Ε. Διεκδικείτε το ποσό των €104.000 για την τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης. Πώς υπολογίστηκε αυτό το ποσό
Α. Είναι στη βάση προσφοράς 15/11/2018 και ημερομηνίας 22/5/2024 που λέει ότι τούτον ήταν το ποσό. Επίσης το ποσό είναι και το κόστος όπως φαίνεται να υπολογίστηκε απο τον εργολάβο.
Ε. Οι προσφορές που αναφέρετε είναι τα Τεκμήρια 9-10
Α. Ναι.
Ε. Ποια είναι η διαφορά των 2.
Α. Είναι μόνο η ημερομηνία που είπα πρίν...»
Για το κόστος των €7000 που αφορά την επίβλεψη για την ανακατασκευή των γηπέδων αντισφαίρισης ο μάρτυρας ερωτήθηκε:
«Ε. Πως υπολογίσατε τούτο το ποσό
Α. Είναι το ποσοστό για το κόστος εργασιών του πολιτικού μηχανικού.Πήρα την προσφορά απο τον αδελφό μου .
Ε. Είπε σας ότι ήταν €7000
Α. Της τάξης των €7000
Ε. Τι περιελάμβανε αυτή η επίβλεψη εργασιών
Α. Θα έπρεπε να ξηλωθούν τα ττέλια των γηπέδων τζαι να φκεί η άσφαλτος.
Τούτη ήταν η διαδικασία όπως φαίνεται στην εκτίμηση του.: Ε. Άρα την επίβλεψη που λέτε την έκαμε ο αδελφό σας;
A. Λογικό, ήταν να πάρω άλλον πολιτικό μηχανικό».
Τίποτε άλλο δεν ρωτήθηκε ο μάρτυρας μα ούτε του υποβλήθηκε ότι τα ποσά αυτά είναι υπερβολικά και/ή διογκωμένα και/ή δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Δεν μπορεί η πλευρά της υπεράσπισης εκ των υστέρων να αμφισβητεί το περιεχόμενο της εκτίμησης αναφέροντας ότι είναι αναιτιολόγητο και/ή ότι δεν προσήλθε το πρόσωπο που το ετοίμασε να το επεξηγήσει. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε ότι τούτο ετοιμάστηκε απο το πολιτικό μηχανικό του έργου όπως είχε κατασκευαστεί αρχικά και ότι θα είναι και το πρόσωπο που θα έχει την επίβλεψη για ανακατασκευή. Ενώ τέθηκε ήδη το υπόβαθρό ενώπιον του Δικαστηρίου τι περιελάμβανε η κατασκευή του αρχικά και τι θα περιλαμβάνει η ανακατασευή του καθώς και τα κόστη αυτής. Κρίνω ότι δεν θα μπορούσε για τους λόγους που προβάλλει η υπεράσπιση να μην αποδοθεί αποδεικτική αξία στο Τεκμήριο 11 απο τη στιγμή που επι της ουσίας κατα την αντεξέταση δεν αμφισβητήθηκαν τα κόστη και οι αυτώ καθ’εαυτώ εργασίες που θα πρέπει να γίνουν.
Τα ίδια ισχύουν και για την εκ νέου τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης deco turf , Τεκμήρια 9-10. Αποτελούν έγγραφα με πανομοιότυπο περιεχόμενο στα οποία αναφέρονται τα βήματα που θα ακολουθηθούν για την επανατοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης με συνολικό κόστος ύψους €104.000. Δεν προτίθεμαι να τα απορρίψω σε αυτό το στάδιο για τους λόγους που ήδη ανέφερα πιο πάνω. Θα τους προσδώσω βαρύτητα και θα αποφασιστεί κατα πόσο το περιεχόμενο τους αποτελεί επαρκή απόδειξη ζημίας.
Το μόνο σημείο της μαρτυρίας του που δεν θα αποδεχθώ είναι τις αναφορές του στο ύψος των ποσών που αξιώνει για απώλεια εισοδημάτων και ευκαιριών για τα γήπεδα αντισφαίρισης και τα δωμάτια καθώς αυτά παρουσιάστηκαν με τρόπο γενικό και αόριστο ενώ είχε ζητηθεί απο την υπεράσπιση η παρουσίαση συγκεκριμένων στοιχείων. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε ότι τα ποσά που αξιώνει υπολογίστηκαν με βάση τα έσοδα κρατήσεων αναφέροντας ότι το βράδυ είναι €850 για 8 βράδια χωρίς όμως να παρουσιαστεί στο Δικαστήριο συγκεκριμένη μαρτυρία. Για το λογό αυτή η μαρτυρία απορρίπτεται.
Προχωρώ στην αξιολόγηση της μαρτυρίας του ΜΥ1. Τέθηκε στο μάρτυρα ότι ο ΜΕ2 επικοινώνησε μαζί του για να μεταβεί στα γήπεδα και να εξετάσει το ζήτημα με τα εξογκώματα αυτών θέση που δεν δέχθηκε δίδοντας τη δική του εξήγηση ότι μετέβηκε μεν στο χώρο για να εξετάσει το ζήτημα να δώσει προσφορά και παρεμπιπτόντως είδε τα «μικροφουσκώματα» όπως τα ονόμασε χωρίς όμως να προβληθεί κάποια απαίτηση στους εναγόμενους. Δεν κρίνεται πιστευτή η θέση του μάρτυρα ότι δεν κλήθηκε απο το ΜΕ2 ειδικά για να εξετάσει το ζήτημα διότι αυτή δε συνάδει με τη λογική πρώτον διότι δεν ήταν μικροφουσκώματα αλλά εξογκώματα με συγκεκριμένη περίμετρο και εντελώς ορατά κατα το 20162017 που έγινε η επίσκεψη στα γήπεδα και δεύτερον δεν ήταν ένα ζήτημα το οποίο τέθηκε παρεμπιπτόντως αλλά ζήτημα το οποίο απασχολούσε τους ενάγοντες εφόσον ο ΜΕ2 είχε ζητήσει κατ’εκεινό το χρονικό διάστημα όπως προέκυψε απο την έκθεση του ΜΕ1 να διοριστεί πραγματογνώμονας για να εξετάσει τους λόγους που αυτά εμφανίστηκαν. Συνεπώς δε συνάδει με τη λογική η εξήγηση του μάρτυρα ο οποίος προσπαθήσε να υποβαθμίσει το ζήτημα σε μικροφουσκώματα ως σαν να μην είχε αντιληφθεί ότι ήταν κατι σημαντικό. Επίσης δε συνάδει με τη λογική η εξήγηση του διότι ακόμη και μικροφουσκώματα αυτά να ήταν πάλιν δεν ήταν ούτε αναμενέμενο ούτε φυσικό να έχουν εμφανιστεί στα γήπεδα αντισφαίρισης. Για τους πιο πάνω λόγους απορρίπτω την εξήγηση του. Περαιτέρω δε γίνεται δεκτή η θέση του πως δε γνώριζε κατα πόσο άλλα πρόσωπα εκ μέρους των εναγομένων είχαν επισκεφθεί τα γήπεδα για το ζήτημα με τα εξογκώματα. Παρόλο όμως που το είχε αναφέρει στο ΜΥ2 όπως δήλωσε κατα την αντεξέταση του αλλά το ζήτημα δεν προχώρησε επειδή δεν υπήρχε απαίτηση εναντίον της εταιρείας. Κρίνω ότι ο μάρτυρας δεν δήλωσε την αλήθεια στο Δικαστήριο διότι τα πρόβληματα με τα εξογκώματα είχαν κοινοποιηθεί επακριβώς το 2016-2017 στους εναγόμενους εξ’ου και οι ενάγοντες είχαν ζητήσει το διορισμό πραγματογνώμονα. Η μαρτυρία του δε κρίνεται αποδεκτή στα πιο πάνω σημεία.
Με βάση την αποδεκτή και σε κάποια σημεία μη αμφισβητούμενη μαρτυρία προκύπτουν τα εξής ευρήματα:
H ενάγουσα 1 ως εμπορευόμενη με εξαγωγές και εισαγωγές υλικών επιστρώσεων γηπέδων αντισφαίρισης συνήψε συμφωνία με τους εναγόμενους κατά ή περί τις 7/3/2012 για την ασφαλτόστρωση 4 γηπέδων αντισφαίρισης εμβαδού 2592 τ.μ τα οποία θα ανεγείρονταν στην Επαρχία Αμμοχώστου, στον
Πρωταρά για τη δημιουργία αθλητικού κέντρου με την ονομασία «Protaras Tennis and Country Club» για αθλητικούς σκοπούς σε επαγγελματικό επίπεδο. Ο ΜΕ2 είχε προσεγγίσει τους εναγόμενους στηριζόμενος στην εμπειρία τους στην κατασκευή γηπέδων αντισφαίρισης στο Μενεού τα οποία γνώριζε εξ ού και δεν είχαν δοθεί στους εναγόμενους σχέδια/ μελέτη και /ή προδιαγραφές. Με βάση το Τεκμήριο 3 οι εναγόμενοι θα προέβαιναν στις εξής εργασίες: -Προμήθεια και εφαρμογή ασφαλιτικού συγκολλητικού γαλακτώματος ( tack coat)
-Crusher run πάχους 10 εκ
-Προμήθεια διάστρωση και συμπίεση ασφαλτικού σκυροδέματος.
-Βασική στρώση πάχους 5εκ.
-Επιφανειακή στρώση πάχους 3 εκ.
Για όλες τις πιο πάνω εργασίες συμφωνήθηκε η τιμή των €46.694,40 πλέον Φ.Π.Α. Οι εργασίες εκτελέστηκαν εντός 3 μηνών και τα σχετικά τιμολόγια εξοφλήθηκαν με βάση τα Τεκμήρια 4-7 απο την ενάγουσα 1.
Η ενάγουσα 2 είναι η ιδιοκτήτρια και διαχειρίστρια των γηπέδων αντισφαίρισης. Ο χώρος ανέγερσης των γηπέδων άνηκε στον ΜΕ2 ο οποίος μεταβίβασε την κυριότητα στη σύζυγο του Διευθύντρια της ενάγουσας 2. Η ενάγουσα 2 είχε αναλάβει την καταβολή των ποσών στον εργολάβο του έργου που αφορούσε μεταξύ άλλων τις χωματουργικές εργασίες και την επικάλυψη των γηπέδων με ακρυλική μεμβράνη και χάραξη αυτών, Τεκμήρια 8,13-15. Η όλη επένδυση για το έργο αφορούσε ποσά άνω των €100.000.
Για να γίνεί αντιληπτή η πορεία της κατασκευής των γηπέδων σημειώνεται ότι τα στάδια που ακολουθήθηκαν ήταν τα εξής:
Οι χωματουργικές εργασίες οι οποίες εκτελέστηκαν απο άλλη εταιρεία απο τους εναγόμενους. Ακολούθως έλαβαν χώρα οι ανωτέρω συμφωνηθείσες εργασίες και τέλος η τοποθέτηση ακρυλικής μεμβράνης deco turf και η χάραξη των γραμμών των γηπέδων η οποία έγινε επίσης απο μια διαφορετική εταιρεία υπο την επιβλεψη του εργολάβου του έργου. Όλες οι εργασίες ολοκληρώθηκαν. Το 2014 εμανίστηκε εξόγκωμα στα γήπεδα και ακολούθως μέχρι το 2016 είχαν εμφανιστεί περισσότερα. Περι το 2016 ζητήθηκε απο τον πατέρα του ΜΕ2 ο διορισμός πραγματογνώμονα για να ετοιμάσει έκθεση εκτίμησης αναφορικά με το πρόβλημα που παρουσίασαν τα γήπεδα αντισφαίρισης με τη δημιουργία εξογκωμάτων. Σχετικά ετοιμάστηκε το Τεκμήριο 2 απο το ΜΕ1 ημερομηνίας 14/4/2017. Στα γήπεδα αντισφαίρισης υπήρχαν το 2017, 21 εξογκώματα διάσπαρτα τα οποία φέρουν τα χαρακτηριστικά κυκλικά,σκληρά, συμμετρικά διαμέτρου 80mm-200mm με ύψος στο κέντρο του εξογκώματος. Οι επι τόπιες εξετάσεις ελέγχοι και μετρήσεις των δειγμάτων που λήφθηκαν απο τα εξογκώματα έδειξαν χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα. Οι υπόλοιπες εργασίες που ελέχθηκαν ήτοι οι χωματουργίες εργασίες , το σκυρωτό θεμέλιο, και η ακρυλική μεμβράνη δεν έδειξαν οποιοδήποτε ελάττωμα δηλαδή δεν έδειξαν ίχνη απο ρίζες ή άλλα οργανικά υλικά. Ούτε υπήρχε οποιοδήποτε ζήτημα διαδοχικών ακρυλικών στρώσεων. Η επιφανειακή αποστράγγιση ήταν ικανοποιητική. Μεταξύ των αναγνωρισμένων λόγων σύμφωνα με τη σελίδα 12, Τεκμήριο 2 και Παράρτημα 5 αυτού, δημιουργίας εξογκωμάτων σε γήπεδα είναι η κακή αποστράγγιση του εδάφους και υπεδάφους, η τοποθέτηση διαδοχικών ακρυλικών στρώσεων και η εισχώρηση υγρασίας.
Στην παρούσα περίπτωση ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα κατέστη αυτόν πορώδη και έδωσε το δικαίωμα στην υγρασία να πέρασει στις ασφαλτικές στρώσεις και να εγκλωβιστεί μεταξύ αυτών και της ακρυλικής μεμβράνης. Ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης οφείλεται στη χαμηλή θερμοκρασία του ασφαλτοτάπητα κατά τη διάρκεια συμπύκνωσης και διάστρωσης και στον ανεπαρκή αριθμό διελεύσεων των οδοστρωτήρων κατά τη συμπύκνωση. Τούτη η υγρασία που εγκλωβίστηκε είχε σαν αποτέλεσμα κατα τη διάρκεια όλων των μηνών του χρόνου είτε υπο υγρή μορφή είτε υπο μορφή υδρατμών να πιέζει τα ασφαλτικά στρώματα προς τα πάνω και να δημιουργούνται τα εξογκώματα.
Για τη διόρθωση του προβλήματος θα απαιτηθεί η ανακατασκευή των γηπέδων και για τούτο έχουν κατατεθεί μια εκτίμηση όσον αφορά την ασφαλτόστρωση,
Τεκμήριο 11 και οι προσφορές για τοποθέτηση της ακρυλικής μεμβράνης-
Τεκμήρια 9 και 10.
ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Οι ενάγουσες με το δικόγραφο τους βασίζουν το αγώγιμο τους δικαίωμα στο αστικό αδίκημα της αμέλειας και στην παράβαση εξυπακουόμενου όρου της μεταξύ τους συμφωνίας για την ορθή εκτέλεση των εργασιών.
Θα εξεταστούν και οι δύο βάσεις αγωγής.
Παράβαση συμφωνίας
Σύμφωνα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου μεταξύ ενάγουσας 1 και εναγομένων υπογράφηκε συμφωνία με περιεχόμενο αυτό του Τεκμηρίου 3. Η ενάγουσα 1 δεν είχε δώσει προδιαγραφές και/ή σχέδια στους εναγόμενους για τον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών και/ή για τα υλικά που θα χρησιμοποιούσαν. Στηρίχθηκε στην εμπειρία και ικανότητα που είχαν οι εναγόμενοι στην εκτέλεση των συγκεκριμένων εργασιών τις οποίες είχαν εκτελέσει προηγουμένως σε άλλα γήπεδα αντισφαίρισης.
Τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν είναι: α) κατά πόσο υπήρξε εξυπακουόμενος όρος στη συμφωνία οτι η εκτέλεση των εργασιών θα λάμβανε χώρα με δέουσα επιμέλεια, φροντίδα και ικανότητα και ότι θα εξυπηρετούσε το σκοπό για τον οποίο εκτελέστηκαν ήτοι τη δημιουργία και κατ’επεκταση χρήση των γηπέδων αντισφαίρισης για αθλητικούς και επαγγελματικούς σκοπούς β) κατα πόσο υπήρξε παραβίαση αυτού του όρου.
Στο σύγγραμμα Ηυdson’s Building and Engineering Contracts 10th Edition υπο τον τίτλο Workmanship προβλέπεται:
« Ιn the absence of any special term or direction in the contract specifying the manner in which work is to be done there is an implied condition in all contracts for work and labour that the work will be carried out with care and skill or as it is sometimes expressed in a good and workmanlike manner».
Στο Κεφάλαιο 6 του ίδιου συγγράμματος, υπο τον τίτλο Implied Terms αναφέρεται:
« Ιn the absence of express descriptions, there usually be implied terms that materials and workmanship shall be of a standard or quality~
Where the employer does not employ an architect or other adviser, so that he is relying on the skill and judgement of the contractor and the latter provides the design or the specification there is an implied term not only that the work will be carried out in proper and workmanlike and with proper materials but also that the work when completed will fit for its purpose».
Στο πιο πάνω απόσπασμα αναφέρεται ότι στην απουσία αναφοράς στη συμφωνία αναφορικά με τον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών υπάρχει εξυπακουόμενος όρος πως οι εργασίες θα εκτελεστούν με τη δέουσα επιμέλεια και φροντίδα. Περαιτέρω όπως αναφέρεται, εκεί όπου ο εργοδότης δεν έχει εργοδοτήσει αρχιτέκτονα ή άλλο σύμβουλο για τον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών και στηρίζεται στην εμπειρία και δεξιοτεχνία του εργολήπτη τότε υπάρχει εξυπακουόμενος όρος εκτός του ότι η εργασία θα εκτελεστεί με τη δέουσα φροντίδα και επιμέλεια ότι όταν αυτή ολοκληρωθεί θα εκπληρώνει τον σκοπό για τον οποίο εκτελέστηκε.
Συνάγεται ότι στη συμφωνία μεταξύ της ενάγουσας 1 και των εναγομένων υπήρξε εξυπακουόμενος όρος ότι από τη στιγμή που δεν εδόθησαν σχέδια και προδιαγραφές απο την ενάγουσα 1 στους εναγόμενους ως προς τον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών, η εκτέλεση των εργασιών ασφαλτόστρωσης θα γίνονταν με τη δέουσα φροντίδα και επιμέλεια δηλαδή δεν θα υπήρχαν οποιοσδήποτε κακοτεχνίες και τα γήπεδα αντισφαίρισης θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνταν για αθλητικούς και επαγγεματικούς σκοπούς αντισφαίρισης.
Η έννοια της δέουσας φροντίδας και επιμέλειας που αποτελεί εξυπακουόμενο όρο στη συμφωνία των μερών βασίζεται στην ίδια αρχή για ανάληψη ευθύνης εκ μέρους των εναγομένων όπως και η έννοια του καθήκοντος για άσκηση δέουσας φροντίδας και επιμέλειας στα πλαίσια του αστικού αδικήματος της αμέλειας. Τούτο προκύπτει απο τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης αλλά και με βάση την απόφαση Wellesley Partners LLP ν. Withers LLP 2015 EWCA civ 1146, στην οποία αποφασίστηκε ότι «that the existence of the concurrent duty in tort could not upset that consensus particularly given the tortious duty arose out of the same assumption of responsibility as existed under the contract».
Επομένως η επίδειξη δέουσας επιμέλειας και φροντίδας θα εξετάζεται στο ίδιο πλαίσιο που εξετάζεται η έννοια της επιμέλειας στα πλαίσια του αστικού αδικήματος της αμέλειας.
Κατά πόσο οι εναγόμενοι υπήρξαν αμελείς δικογραφούνται μεταξύ άλλων οι εξής υπο εξέταση παραγράφοι λεπτομερειών αμέλειας :
«Παρέλειψαν να συμπυκνώσουν επαρκώς τον ασφαλτοτάπητα στα γήπεδα αντισφαίρισης του Αθλητικού Κέντρου με αποτέλεσμα να διεισδύσει εργασία στις υποκείμενες στρώσεις των εν λόγω γηπέδων
Τοποθέτησαν μη επαρκώς συμπυκνωμένο ασφαλτοτάπητα στα γήπεδα αντισφαίρισης.
Παρέλειψαν να εφαρμόσουν την κατάλληλη θερμοκρασία κατα τη διάρκεια διάστρωσης και συμπύκνωσης τόσο της βασικής στρώσης ασφαλτικού σκυρωδέματος όσο και της επιφανειακής στρώσης με αποτέλεσμα η εν λόγω στρώση να παρουσιάζει χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης.
Παρέλειψαν να επιτρέψουν επαρκή αριθμό διελεύσεων των οδοστρωτήρων κατα τη συμπύκνωση της βασικής και της επιφανειακής στρώσης ασφαλτικού σκυροδέματος».
Σύμφωνα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου το ασφαλτικό σκυρώδεμα που χρησιμοποιήθηκε και τοποθετήθηκε στα γήπεδα αντισφαίρισης είχε χαμηλό βαθμό συμπύκνωσης. Ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης οφείλεται στη χαμηλή θερμοκρασία του ασφαλτοτάπητα κατα τη διάρκεια συμπύκνωσης και διάστρωσης και στον ανεπαρκή αριθμό διελεύσεων των οδοστρωτήρων κατά τη συμπύκνωση.
Ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα κατέστη αυτόν πορώδη δηλαδή έδωσε το δικαίωμα στην υγρασία να πέρασει στις ασφαλτικές στρώσεις και να εγκλωβιστεί μεταξύ αυτών και της ακρυλικής μεμβράνης. Τούτη η υγρασία που εγκλωβίστηκε είχε σαν αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια όλων των μηνών του χρόνου είτε υπο υγρή μορφή είτε υπο μορφή υδρατμών να πιέζει τα στρώματα προς τα πάνω και να δημιουργούνται τα εξογκώματα.
Καταλήγω λοιπόν ότι οι εναγόμενοι με τις πιο πάνω ενέργειες τους κατά την εκτέλεση των εργασιών παραβίασαν εξυπακουόμενο όρο της συμφωνίας ενάγουσας 1 και εναγομένων.
Αμέλεια
Τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν από το Δικαστήριο έχουν πλειστάκις επεξηγηθεί με ιδιαίτερη αναφορά στις αποφάσεις Ξενοφώντος ν Κ.ΖΟΟ BAR RESTAURANT LTD κ.α 2016 1ΑΑΔ 2786 και πρόσφατα στην υπόθεση MHAJI κ.α ν. ADONIS BATHS MAYROKOLIMPOS WATERFALLS
LIMITED κ.α, Πολιτική Έφεση Αρ.192/14 ημερομηνίας 10/5/22, ECLI:CY:AD:2022:D181 είναι τα εξής:
1) Υπήρχε καθήκον επιμέλειας απο τους εναγόμενους
2) Παραβιάστηκε το καθήκον αυτό δηλαδή στην παρούσα περίπτωση αν παραβιάστηκε το καθήκον τους να εκτελούν ορθά και επιμέλεια τις συμφωνηθείσες εργασίες στα πλαίσια άσκησης του επαγγέλματος τους.
3) Το τελευταίο ερώτημα είναι κατα πόσον ήθελε βρεθεί αμέλεια αυτή ήταν σε αιτώδη συνάφεια δηλαδή ήταν αυτή που προκάλεσε τη δημιουργία των εξογκωμάτων στα γήπεδα αντισφαίρισης ή που να συνέβαλε ουσιωδώς στη δημιουργία τους. Την προϋπόθεση αυτή η ενάγουσα έχει το βάρος να τη στοιχειοθετήσει επι του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.
Στο πρώτο ερώτημα.
Η υποχρέωση επίδειξης δεξιότητας και επιμέλειας από ένα προσοντούχο επαγγελματία στα πλαίσια άσκησης του επαγγέλματος, είτε υπό τη μορφή εκτέλεσης εργασιών είτε από την παροχή υπηρεσιών, προκύπτει μέσα από το περιεχόμενο του άρθρου 51(β) του Περί Αστικών Αδικημάτων Νόμος, Κεφ.148 μετά των συναφών τροποποιήσεων. Προσδιορίζοντας την αμέλεια το πιο πάνω άρθρο προνοεί, ανάμεσα σ' άλλα, τα εξής:
"51. Αμέλεια συνίσταται—
(α) στην τέλεση πράξης την οποία υπό τις περιστάσεις δεν θα τελούσε λογικό συνετό πρόσωπο ή στην παράλειψη τέλεσης πράξης την οποία υπό τις περιστάσεις τέτοιο πρόσωπο θα τελούσε· ή
(β) στην παράλειψη καταβολής τέτοιας δεξιότητας ή επιμέλειας για την άσκηση επαγγέλματος, επιτηδεύματος ή ασχολίας όπως ένα λογικό συνετό πρόσωπο, που έχει τα προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματος αυτού, επιτηδεύματος ή ασχολίας θα κατέβαλλε υπό τις περιστάσεις,
και στην πρόκληση ζημιάς εξαιτίας αυτής:
Νοείται ότι για αυτή δύναται να τύχει αποζημίωσης μόνο το πρόσωπο έναντι του οποίου ο υπαίτιος της αμέλειας υπείχε υποχρέωση, υπό τις περιστάσεις, να μην επιδείξει αμέλεια."
Προχωρώ να εξετάσω κατά πόσο οι εναγόμενοι υπείχαν καθήκον επιμέλειας και έναντι ποιών είχαν αυτό το καθήκον.
Η ενάγουσα 1 και οι εναγόμενοι υπέγραψαν συμφωνία εκτέλεσης εργασιών ασφαλτόστρωσης. Η εν λόγω συμφωνία είχε το περιεχόμενο του Τεκμηρίου 3.
Οι εναγόμενοι ως επαγγελματίες παρέχοντας τις υπηρεσίες τους υπείχαν καθήκον να εκτελέσουν τις εργασίες τους με την δέουσα επιμέλεια, προσοχή και φροντίδα.
Καταληκτικά η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι θετική.
Αναφορικά με το δεύτερο ερώτημα ισχύουν τα όσα αναφέρθηκαν στα πλαίσια της ανάλυσης για παραβίαση εξυπακουόμενου όρου.
Συνεπώς οι εναγόμενοι είναι υπόλογοι για τις ανωτέρω περιγραφόμενες αμέλεις ενέργειες τους και με αυτό τον τρόπο παραβίασαν το καθήκον τους. Αναφορικά με το τρίτο ερώτημα και την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ αμέλειας και δημιουργίας εξογκωμάτων. Πρόσφατα το θέμα της αιτιώδους συνάφειας εξετάστηκε στην υπόθεση ADONIS BATHS MAYROKOLIMPOS
WATERFALLS LTD(ανωτέρω) στην οποία αναφέρθηκαν τα εξής:
«Η αιτιώδης συνάφεια πρέπει να αποδεικνύεται ως πραγματικό γεγονός (Layland Shipping Co Limited v. Norwich Union [1918] A.C. 350). Το ζήτημα προσεγγίζεται με πραγματιστική διάθεση ως ένα σύνηθες πρόβλημα της καθημερινής ζωής και όχι ως αντικείμενο θεωρητικής ενασχόλησης (Μonarch Steamship Co Ltd v. Karlhamns Oljefabriker [1949] 1 All E.R. 16). Η αρχή αυτή αποτυπώνεται και στο σύγγραμμα Αρτέμης & Ερωτοκρίτου, Αστικά Αδικήματα, Δίκαιο και Αποφάσεις, Τόμος 2, σελ.23 ως ακολούθως:
Το θέμα της αιτιώδους συνάφειας είναι, σε τελευταία ανάλυση, πραγματικό και πρέπει να αποφασίζεται ως τέτοιο, με βάση τη συνηθισμένη, απλή κοινή λογική.»Ως πρώτο κριτήριο χρησιμοποιείται, κατά κανόνα, το γνωστό ως «"but for" test», δηλαδή το κατά πόσον αν δεν λάμβανε χώρα η συμπεριφορά του εναγόμενου το ζημιογόνο αποτέλεσμα δεν θα επερχόταν. Όπως σημειώθηκε στην Voicu v. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. Αρ. 78/16, ημερ. 10.9.2018, ECLI:CY:AD:2018:B389, ECLI:CY:AD:2018:B389 «η συμπεριφορά του κατηγορούμενου θα πρέπει να συνιστά μια condition sine qua non, αναγκαίο και απαραίτητο όρο της παραγωγής του αποτελέσματος (factual causation) (R. v. White [1910] 2 Q.B. 124) .Πρόβλημα ανακύπτει όταν υπάρχουν περισσότερες αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στο ζημιογόνο αποτέλεσμα, ή όταν η αμέλεια οφείλεται σε παράλειψη
(«omission») και όχι σε θετική πράξη
(«In routine cases the determination of cause in fact appears to be simple and f actual.[.] However, two situations, omissions creating an intractable proof problem and multiple sufficient causes, create extremely difficult cause-in-fact problem», Causation in Fact In Omission Cases, David A. Fischer, Utah, I.Rev. 1335, (1992)).Ειδικότερα, σε σχέση με πρόκληση ζημίας από παράλειψη, αναφέρονται στον Clerk & Lindsell on Torts, 21st ed., Chapter 2, section 2 (a) 12, τα ακόλουθα:
«Where the defendant's breach of duty invokes an omission, particularly in the giving of advice or information, the outcome will often depends on what someone (the claimant, a third party, sometimes even the defendant) would have done had the defendant not omitted to perform the relevant duty. This necessarily involves asking a hypothetical question, after the event, as to how someone would have behaved if the circumstances had been different, a process that carries inherent uncertainty».
Στην υπόθεση Αlphacell Ltd ν. Woodward1 στη σελίδα 490 o Lord Salmon ανέφερε τα εξής σε σχέση με την αιτιώδη συνάφεια:
«...essentially a practical question of fact which can best be answered by ordinary common sense rather than abstract metaphysical theory».
Εκείνο που θα πρέπει να εξεταστεί είναι κατα πόσο ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα που κατασκευάστηκε και τοποθετήθηκε απο τους εναγόμενους στα γήπεδα αντισφαίρισης ήταν αυτό που προκάλεσε ή/και συνέβαλε ουσιαστικά στη δημιουργία εξογκωμάτων στα γήπεδα αντισφαίρισης.
Σε σχέση με το θέμα αυτό αναφέρεται στο δικόγραφο της Έκθεσης Απαίτησης αναφορικά με τους εναγόμενους πως:
«Δεν παρείχαν και δεν τοποθέτησαν στα γήπεδα αντισφαίρισης επαρκώς συμπυκνωμένο ασφαλτοτάπητα με αποτέλεσμα να διεισδύσει υγρασία στις υποκείμενες στρώσεις και να παραμείνει η υγρασία εγκλωβισμένη μεταξύ της επιφανειακής μεμβράνης και των υποκείμενων στρώσεων ασφαλτοτάπητα.
1 1972 2 ΑLL E.R 475
Περαιτέρω αναφέρεται στη σελίδα 7 της Έκθεσης Απαίτησης:
H δημιουργία των εν λόγω εξογκωμάτων οφείλεται στη δημιουργία ανοδικής υδροστατικής πίεσης λόγω εξάτμισης υγρασίας εγκλωβισμένης εντός ή κάτω απο τον ασφαλτοτάπητα. Κατα τους ψυχρούς χειμερινούς μήνες υφίσταται σε υγρή μορφή κατά δε τους θερινούς μήνες περιέρχεται σε κατάσταση υδρατμών οι οποίοι προκαλούν τη δημιουργία ανοδικής υδροστατικής πίεσης».
Για τα πιο πάνω έδωσε μαρτυρία ο ΜΕ1 η οποία κρίθηκε ασφαλής ώστε να στηριχθεί ετο Δικαστήριο επι αυτής.
Στην παρούσα περίπτωση σύμφωνα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου έχουν αποκλειστεί οι λόγοι που αναφέρθηκαν ως πιθανές αιτίες των εξογκωμάτων πλήν της εισχώρησης υγρασίας στο υπέδαφος.
Τελικώς το εύρημα του Δικαστηρίου είναι ότι ο χαμηλός βαθμός συμπύκνωσης του ασφαλτοτάπητα κατέστη αυτόν πορώδη δηλαδή έδωσε το δικαίωμα στην υγρασία να πέρασει στις ασφαλτικές στρώσεις και να εγκλωβιστεί μεταξύ αυτών και της ακρυλικής μεμβράνη. Τουτη η υγρασία που εγκλωβίστηκε είχε σαν αποτέλεσμα καθόλους τους μήνες του χρόνου είτε υπο υγρή μορφή είτε υπο μορφή υδρατμών να πιέζει τα στρώματα προς τα πάνω και να δημιουργούνται τα εξογκώματα.
Συνεπώς με βάση τη μαρτυρία αποδείχθηκε και η αναγκαία αιτιώδης συνάφεια.
Το Δικαστήριο περαιτέρω θα προχωρήσει να εξετάσει ποιά ζημία θα πρέπει να αποκαταστήσουν οι εναγόμενοι και αν αυτή έχει αποδειχθεί ειδικά και ικανοποιητικά απο τις ενάγουσες. Κατ΄αρχάς να λεχθεί ότι την οποιά ζημία δικαιούται να αποκατασταθεί η ενάγουσα 1 η οποία ήταν και η μόνη που είχε συμφωνία με τους εναγόμενους, η οποία υπήρξε και η βάση της μεταξύ των μερών συνεργασίας. Η ενάγουσα 2 ουδέποτε είχε συμβατική σχέση με τους εναγόμενους και σε κάθε περίπτωση ούτε η πραγματική μαρτυρία που κατατέθηκε ενώπιον Δικαστηρίου υποστηρίζει κάτι διαφορετικό. Η ενάγουσα 2 κατέβαλε χρήματα που αφορούν το όλο έργο χωρίς όμως αυτά να έχουν ή ίδια οποιαδήποτε σχέση με τους εναγόμενους.
Σε πρώτη βάση εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι στην παρούσα περίπτωση αποφασίστηκε ότι υπάρχει ευθύνη τόσο συμβατικά όσο και με βάση το αστικό αδίκημα της αμέλειας και τούτο ανάγει το ζήτημα στην ύπαρξη συντρέχουσας ευθύνης.
Ποιά η ζημία την οποία δικαιούται ο ενάγων να αποκατασταθεί. Τόσο στο συμβατικό πεδίο όσο και στο αστικό αποκαθίσταται η ζημία που ήταν το αποτέλεσμα της παράβασης της συμφωνίας και/ή της αμέλειας. Εκτενής ανάλυση της αιτιώδους συνάφειας έγινε στα πλαίσια του αστικού αδικήματος της αμέλειας η οποία εφαρμόζεται και για την παράβαση της συμφωνίας στην παρούσα περίπτωση εφόσον υπάρχει παράβαση εξυπακουόμενου της συμφωνίας για δέουσα εκτέλεση των εργασιών. Στην παρούσα περίπτωση αξιώνονται πόσα ανακατασκευής των γηπέδων, επιστροφή του ποσού που καταβλήθηκε στους εναγόμενους για την εκτέλεση των εργασιών, ποσό για απώλεια ευκαιρίας και ποσό για απώλεια κέρδους και/ή εισοδημάτων και προσέλκυσης νέων πελατών. Πλέον αποζημιώσεις για ταλαιπωρία.
Καθοδήγηση δυνατόν αντληθεί από αγγλική νομολογία και συγγράμματα.
Στο σύγγραμμα Clerk and Lindsell On torts 24th ed. αναφέρονται πολύ σχετικά τα εξής:
«Relationship of contract and tort actions
Para 2-177
«The most frequently encountered situations where defendants have undertaken to take care of claimants’ purely economic interests involve defendants who have made contractual promises to do this. Consequently, the normal basis for recovery of pure economic loss is an action in contract. The remoteness test for contract is based on the kind of loss that the defendant could reasonably contemplate as a consequence of his breach.
Concurrent liability in contract and tort
Para 2-178
In Wellesley Partners LLP v Withers LLP, the Court of Appeal held that in the case of concurrent liability in contract and tort the contractual test for remoteness of damage should be applied. In the case of concurrent liability the tortious liability normally arose because one party had assumed a responsibility towards another, and it would be anomalous if the party pursuing the remedy in tort were able to assert that the other party had assumed responsibility for a wider range of damage than he would be taken to have assumed under the contract. Floyd LJ observed that since the parties had contracted on the basis that liability would be confined to damage of the kind which was in their reasonable contemplation, it made no sense for the existence of a concurrent duty in tort to upset this agreement, particularly since the tortious duty had arisen out of the same assumption of responsibility as existed under the contract».
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι στην παράβαση συμφωνίας εκείνο που μετα βεβαιότητα αποκαθίσταται είναι η οικονομική ζημία. Όσον αφορά την απομακρυσμένη ζημία που αποκαθίσταται στα πλαίσια παράβασης συμφωνίας βασίζεται σε ζημία την οποία ο εναγόμενος θα μπορούσε εύλογα να προβλέψει ως συνέπεια της παράβασης της συμφωνίας. Στην υπόθεση Wellesley Partners LLP v. Withers LLP, ανωτέρω, το Εφετείο αποφάσισε ότι στην περίπτωση της πιο πάνω συντρέχουσας ευθύνης η αρχή που διέπει το δίκαιο των συμβάσεων για την απομακρυσμένη ζημία θα πρέπει να εφαρμόζεται. Θα ήταν όπως υπέδειξε το Δικαστήριο μια ανωμαλία αν το μέρος που αξιώνει αποζημίωσεις για το αστικό αδίκημα της αμέλειας μπορούσε να εξακριβώσει ότι το άλλο μέρος είχε αναλάβει ευθύνη για ευρύτερο πεδίο ζημίας από αυτή που θα είχε αναλάβει με το βάση το συμβόλαιο. Ο Δικαστής Floyd L στην παράγραφο 68 της πιο πάνω απόφασης παρατήρησε ότι όταν τα μέρη συμβλήθηκαν στη βάση ότι η ευθύνη θα περιορίζετο στο είδος της ζημίας που ήταν λογικά να σκεφτούν, δεν θα έκανε νόημα η ύπαρξη ενός συντρέχοντος καθήκοντος αστικής αμέλειας που θα διατάραζε αυτή τη συμφωνία ειδικότερα ενόψει του ότι το αστικό καθήκον προέκυψε στη βάση της ίδιας υπόθεσης ευθύνης όπως υπήρχε στο πλαίσιο συμφωνίας.
Στην παρούσα περίπτωση όπου ουσιαστικά η αστική ευθύνη αμέλειας έχει ως βάση τη συμφωνία των μερών και η υποχρέωση για επίδειξη της ανάλογης επιμέλειας και φροντίδας κατά την εκτέλεση των εργασιών της ασφαλτόστρωσης είναι ταυτόσημη και κινείται στα ίδια επίπεδα με τη συμβατική υποχρέωση η αρχή για την αποκατάσταση της οικονομικής ζημίας που εφαρμόζεται είναι αυτή που εφαρμόζεται για την παράβαση της συμφωνίας(βλ.
Wellesley Partners LLP ν. Withers LLP , παράγραφος 80).
Στην περίπτωση παραβίασης συμφωνίας παραμένει ο βασικός κανόνας ότι το μέρος που παραβαίνει τη συμφωνία είναι υπεύθυνο για να αποκαταστήσει τη ζημία απο την παράβαση που προξένησε αν, κατα τη στιγμή που συνήψε τη συμφωνία , ένας λογικός άνθρωπος στη θέση του θα είχε αυτή τη ζημιά στο μυαλό του ότι δεν θα ήταν απίθανη να προκύψει απο παραβίαση. (βλ. Achilleas 2009 A.C 61 και ανωτέρω Wellesley Partners LLP ν. Withers LLP παράγρ.69)
Στην παρούσα περίπτωση με βάση την πιο πάνω αρχή, κρίνω η ζημία που κατα λογική βεβαιότητα είχαν τα μέρη στο μυαλό τους κατα το χρόνο που η συμφωνία υπογράφετο είναι ζημία που να προέκυπτε απο τις δικές τους πράξεις και/ή παραλείψεις κατα την κατασκευή και τοποθέτηση του ασφαλτικού σκυρωδέματος και ασφαλτικών στρώσεων. Στην παρούσα περίπτωση εκείνο που απαιτείτο να καταδείξει η ενάγουσα 1 ήταν πως αν δεν ελάμβανε χώρα η αμέλεια των εναγομένων, τα εξογκώματα δεν θα δημιουργούνταν και τα γήπεδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνταν για αθλητικούς και επαγγελματικούς σκοπούς αθλητών αντισφαίρισης . Τούτο κρίνω ότι έχει αποδειχθεί όπως αναφέρθηκε ανωτέρω. Τα γήπεδα στην κατάσταση που βρίσκονται δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους σκοπούς για τους οποίους οι εργασίες εκτελέστηκαν.Η ενάγουσα 1 θα πρέπει να επανέλθει στη θέση στην οποία θα βρισκόταν αν η συμφωνία εκτελείτο σύμφωνα με τους όρους της. Δηλαδή να κατασκευαστούν γήπεδα αντισφαίρισης χωρίς εξογκώματα και σε λειτουργίσιμη κατάσταση για επαγγελματικούς και αθλητικούς σκοπούς.
Για να βρεθεί στην πιο πάνω κατάσταση απαιτείται η ανακατασκευή των γηπέδων. Στα πιο πάνω πλαίσια κρίνω ότι για σκοπούς απόδοσης και αποκατάστασης της ζημίας τα Τεκμήρια 9-11 αποτελούν ικανοποητική απόδειξη. Σε αυτά περιληφθήκαν η εκτίμηση του κόστους ανακατασκευής των γηπέδων με αναφορές σε συγκεριμένα ποσά κόστους και τοποθέτησης της ακρυλικής μεμβράνης όπως και το κόστος επίβλεψης ανακατασκευής. Τα πιο πάνω κρίνονται υπο τας περιστάσεις ικανοποιητική απόδειξη και για σκοπούς της παρούσας διαδικασίας κατα την κρίση μου δεν απαιτείτο πιο εκτενής και/ή ειδική ανάλυση κόστους.
Αναφορικά με τις αξιώσεις για απώλεια ευκαιρίας δηλαδή να χρησιμοποιούνταν τα γήπεδα για την διεξαγωγή ξένων και παγκύπριων τουρνουά αντισφαίρισης και/ή κέρδους και /ή της δυνατότητας προσέλκυσης πελατών.Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα γήπεδα αντισφαίρισης αποτελούσαν ένα Αθλητικό Κέντρο στον Πρωταρά το οποίο θα χρησιμοποιοείτο για αθλητικούς σκοπούς με οικονομικό αντάλλαγμα δηλαδή μια τέτοια επένδυση που κόστισε αναμφίβολα περάν των €100.000 σύμφωνα με τα Τεκμήρια 8,13-15 δεν θα γινόταν για προσωπικούς και ερασιτεχνικούς σκοπούς των ιδιοκτητών των γηπέδων. Ενας απο τους σκοπούς ήταν και η παραχώρηση και/ή μίσθωση των γηπέδων με σκοπό το κέρδος και/ή τα έσοδα. Συνεπώς αν η σύμβαση εκπληρωνόταν ενδεχομένως η ενάγουσα 1 να πραγματοποιούσε τις πιο πάνω ευκαιρίες. Απο άποψη διαδικασίας και απόδειξης το μέρος που αξιώνει τέτοια ζημιά θα πρέπει να παραθέσει τέτοια στοιχεία που αφορούν τόσο το γεγονός της ζημίας ή απώλειας καθώς και το ύψος της.
Στην παρούσα όμως περίπτωση αυτή η ζημία δεν αποδείχθηκε στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων . Ο τρόπος που τέθηκε ότι οι ενάγοντες θα είχαν απώλεια εισοδημάτων 20.000 ευρώ για το χρόνο που τα γήπεδα θα ανακατασκευάζονταν τέθηκε πολύ γενικά και αόριστα και χωρίς ικανοποιητική απόδειξη. Η υπεράσπιση είχε αμφισβητήσει ειδικά τον τρόπο υπολογισμού και είχε μάλιστα αξιώσει συγκεκριμένα στοιχεία των εισοδημάτων απο τη χρήση των γηπέδων. Τουλάχιστον θα μπορούσαν να δοθούν στοιχεία απο το 20122014 κατα το χρόνο που ακόμη δεν είχε παρατηρηθεί η ανωμαλία με τη δημιουργία εξογκωμάτων. Τέτοια στοιχεία δεν παρουσιάστηκαν ως εκ τούτου λόγω μη επαρκούς στοιχειοθέτησης η αξίωση αυτή απορρίπτεται.
Αναφορικά με την απώλεια ευκαιρίας για προσέλκυση νέων πελατών και/ή τοπικών και/ή παγκύπριων τουρνουά αντισφαίρισης παρα το ότι θεωρητικά ως ζημία δυνατόν να αποκατασταθεί και πάλιν αυτή τέθηκε με γενικότητα και αοριστία. Θα έπρεπε να καταδειχθεί και να αποδειχθεί ότι αν δεν ελάμβανε χώρα η αμέλεια των εναγομένων θα είχαν λάβει χώρα συγκεκριμένα τουρνουα αντισφαίρισης με βάση το ιστορικό ότι λογικά θα είχαν φιλοξενηθεί απο το 2012 μέχρι τότε τουρνουά αντισφαίρισης τα οποία έφεραν έσοδα . Μα κανένα συγκεκριμένο στοιχείο δεν έχει τέθει προς αυτή την κατεύθυνση παρα μόνο η αναφορά σε ένα γενικό ποσό που θα λάμβαναν κατ’ισχυρισμόν οι ενάγουσες αν είχαν πραγματοποιηθεί κάποια τουρνούα. Συνεπώς και αυτή η αξίωση απορρίπεται.
Τέλος δεν είναι δυνατόν να δοθεί ως αποζημίωση το ποσό που ήδη έχει καταβάλει η ενάγουσα 1 στους εναγόμενους για την εκτέλεση της συμφωνίας. Αυτό θα ισοδυναμούσε με διπλή αποκατάσταση πέραν και έξω απο το πνεύμα και το σκοπό για την ευθύνη για αποκατάσταση της ζημίας.
Επίσης δεν δικαιολογείται η επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων για άγχος και ταλαιπωρία υπό την έννοια ότι για την επιδίκαση αποζημιώσεων εφαρμόστηκε το κριτήριο που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που υπάρχει παράβαση σύμβασης όπου αποκαθίσταται η οικονομική ζημία(βλ. Ιωάννου ν. Κapsis
Travel & Trade Ltd 2003 1A A.A.Δ 52)
Ως εκ τούτου επιδικάζω υπερ της ενάγουσας 1 το ποσό των €79.100 πλέον Φ.Π.Α κόστος ανακατασκευής των γηπέδων πλέον τις €7000 για επίβλεψη της ανακατασκευής.
Επιδικάζω υπερ της ενάγουσας 1 το ποσό των €104.000 πλέον Φ.Π.Α για την τοποθέτηση εκ νέου ακρυλικής μεμβράνης.
Τα πιο πάνω ποσά να φέρουν νόμιμο τόκο απο το χρόνο καταχώρησης της αγωγής ήτοι της 27/12/2018.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπερ της ενάγουσας 1 και εναντίον των εναγομένων όπως θα υπολογιστούν απο τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν απο το Δικαστήριο. Η αγωγή απορρίπτεται για την ενάγουσα 2 χωρίς έξοδα ενόψει της κοινής εκπροσώπησης στην αγωγή.
(Υπ).....................................
Μ.Ιεροκηπιώτου, Α.Ε.Δ
Πιστόν Αντίγραφον
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο