ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ AΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Μ. Χριστοδούλου, Α.Ε.Δ.
Αρ. Διαχείρισης: 101/14
Αναφορικά με τον Αναστάση Θεορή Πυρίλλη (Α.Δ.Τ. [ ]), τέως από το Παραλίμνι
Αίτηση ημερομηνίας 12.3.2025, για λήψη οδηγιών ως προς τη διανομή της περιουσίας του αποβιώσαντος
Ημερομηνία: 21.11.2025
Εμφανίσεις:
Για Διαχειρίστρια: Αυτοπροσώπως, κα Μ. Καϊλή
Για Κληρονόμο κα Μαλάμω Πυρίλλη: Αυτοπροσώπως
Για Κληρονόμο Θεόδωρο Πυρίλλη: Κος Α. Πιττάτζης για Γ. Φ. Πιττάτζης
ΔΕΠΕ
Για Κληρονόμους Στυλιανό Κρασά, κο Αδάμο Κρασά, κο Χρίστο Κρασά και κα Φλωρεντία Κρασά: Κος Θ. Ανδρέου
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας είναι η αίτηση της διαχειρίστριας, ημερομηνίας 12.03.2025, με την οποία ζητεί την έκδοση διατάγματος ή οδηγιών του δικαστηρίου αναφορικά με τον τρόπο διανομής της περιουσίας του αποβιώσαντα Αναστάση Θεορή Πυρίλλη.
Η αίτηση συνοδεύεται από ένορκη δήλωση της ίδιας της διαχειρίστριας, στην οποία καταγράφει την ακίνητη και κινητή περιουσία που είναι εγγεγραμμένη επ’ ονόματι του αποβιώσαντος. Μεταξύ άλλων, επ’ ονόματι του αποβιώσαντος είναι εγγεγραμμένες και μετοχές της Εταιρείας Pirillis Holdings Ltd και Pirillis(Hotel) Ltd. Σημειώνει, ότι μεταξύ των εγγράφων που τις έχουν παραδοθεί, εντοπίστηκε αντίγραφο εγγράφου με τίτλο «αναγνώριση θεματοφυλακής», το οποίο φαίνεται να υπογράφτηκε κατά το έτος 2015 από όλους τους κληρονόμους. Σύμφωνα με το εν λόγω έγγραφο, οι μετοχές πoy κατείχε ο αποβιώσαντας στις εν λόγω εταιρείες, ανήκαν στον Θεόδωρο Πυρίλλη. Σύμφωνα με την ίδια, με παραπομπή στις θέσεις των κληρονόμων και των εκπροσώπων αυτών, οι κληρονόμοι διαφωνούν σε σχέση με την εγκυρότητα του εγγράφου αναγνώρισης θεματοφυλακής και για αυτόν τον λόγο αποτάθηκε στο δικαστήριο.
Ο συνήγορος του κληρονόμου Θεόδωρου Πυρίλλη και ακολούθως της περιουσίας αυτού, καταχώρησε ένσταση στην υπό κρίση αίτηση. Οι λόγοι ένστασης συνοψίζονται στο ότι, η αίτηση είναι αβάσιμη, ανυποστήρικτη, περιττή και ότι η αιτήτρια δεν νομιμοποιείται στην αιτούμενη θεραπεία.
Επίσης, ένορκη δήλωση καταχώρησε ο κληρονόμος Στυλιανός Κρασάς, εκ μέρους του ιδίου, των κληρονόμων Αδάμου Κρασά, Χρίστου Κρασά και Φλωρεντίας Κρασά. Η ένορκη δήλωσή του, περιστράφηκε κυρίως γύρω από την εγκυρότητα του εγγράφου αναγνώρισης θεματοφυλακής.
Περαιτέρω, ένορκη δήλωση σχετικά κατέθεσε η Κληρονόμος Μαλάμω Πυρίλλη, η οποία αναφέρθηκε επίσης στην εγκυρότητα του εγγράφου αναγνώρισης θεματοφυλακής, ισχυριζόμενη ότι η υπογραφή της τέθηκε κατόπιν πιέσεων ή εξαναγκασμού από τον Κληρονόμο (Αποβιώσαντα) Θεόδωρο Πυρίλλη.
Κατόπιν άδειας του Δικαστηρίου, καταχωρήθηκε συμπληρωματική ένορκη δήλωση από τον Αθανάσιο Θ. Πυρίλλη στην οποία αναφέρεται ότι απεβίωσε ο Θεόδωρος Πυρίλλης στις 16.06.2025 και ο ίδιος είναι διαχειριστής της περιουσίας του.
Διαδικασία - Γεγονότα
Η ακρόαση της αίτησης διεξήχθη στη βάση των ένορκων δηλώσεων, αφού κανένας εκ των διαδίκων δεν ζήτησε αντεξέταση και οι διάδικες πλευρές ανέπτυξαν μέσω γραπτών αγορεύσεων την επιχειρηματολογία τους.
Συνεπώς, για όσα γεγονότα δεν εμφαίνονται από τον φάκελο της διαδικασίας, το Δικαστήριο θα βασισθεί στις εκατέρωθεν ένορκες δηλώσεις, λαμβανομένου υπόψη του βάρους απόδειξης εκάστης πλευράς. Σχετικές είναι οι υποθέσεις Louis Vuitton ν. Δέρμοσακ (1992) 1(Β) Α.Α.Δ 1453, Iacovou brothers (constructions) Ltd v. Fashionwise ltd (2000) 1Β ΑΑΔ 1377, Thinking Steel International BV ν. Caramondani Bros Public Co Ltd, (2012) 1 Α.Α.Δ. 1460 και Α. Messios & Sons Ltd κ.ά v. Ανδρέας Λεωνίδα (2010) 1 ΑΑΔ 195.
Όπως προκύπτει από την αίτηση της διαχειρίστριας και τις ένορκες δηλώσεις των κληρονόμων, η κύρια διαφωνία μεταξύ αυτών ως προς την διανομή της περιουσίας, περιστρέφεσαι γύρω από τις μετοχές της Εταιρείας Pirillis Holdings Ltd και Pirillis Hotel Ltd, οι οποίες αποτελούν το αντικείμενο του εγγράφου με τίτλο «αναγνώριση της θεματοφυλακής».
Σε σχέση με το εν λόγω έγγραφο, οι θέσεις των διαδίκων διαφέρουν. Η πλευρά του κληρονόμου Θεόδωρου Πυρίλλη και ο διαχειριστής της περιουσίας του, υποστηρίζουν ότι το έγγραφο είναι έγκυρο και δεσμευτικό, ενώ οι υπόλοιποι κληρονόμοι, αμφισβητούν την εγκυρότητα αυτού και προβάλλουν διάφορους ισχυρισμούς ως προς την εγκυρότητά του.
Σύμφωνα με τις αγορεύσεις δε των μερών, είναι προφανές ότι το σημείο διαφωνίας μεταξύ των κληρονόμων, είναι η διανομή των μετοχών που αποτελούν το αντικείμενο του εγγράφου αναγνώρισης θεματοφυλακής.
Σημειώνεται ότι το πρωτότυπο έγγραφο αναγνώρισης της θεματοφυλακής καταχωρήθηκε στον φάκελο του Δικαστηρίου στις 05.06.2025.
Νομική Πτυχή
Η υπό κρίση αίτηση βασίζεται στο άρθρο 33 του περί Διαχείρισης Κληρovoμιώv Απoθαvόvτωv Νόμoυ Κεφ. 189, το οποίο προνοεί τα ακόλουθα:
«Για σκoπoύς διευκόλυvσης της διαvoμής της κληρovoμιάς απoθαvόvτoς πρoσώπoυ μεταξύ τωv δικαιoύχωv σύμφωvα με τo vόμo, τo Δικαστήριo δύvαται σχετικά με oπoιoδήπoτε μέρoς της κληρovoμιάς vα διατάξει τηv πώληση, εκμίσθωση, υπoθήκευση εγκατάλειψη ή απαλλαγή, διαίρεση ή άλλη διάθεση τoυ, όπως τo Δικαστήριo θα κρίvει σκόπιμo, αv η πράξη αυτή δεv δύvαται vα διεvεργηθεί από τov πρoσωπικό αvτιπρόσωπo επειδή αυτός στερείται oπoιασδήπoτε εξoυσίας για τo σκoπό αυτό:»
Από το λεκτικό της πιο πάνω νομοθετικής διάταξης είναι προφανές ότι αυτή αφορά και ρυθμίζει τις οδηγίες που μπορεί να δώσει το δικαστήριο ως προς τη διανομή της κληρονομίας. Προϋπόθεση, λοιπόν, της ενεργοποίησης της εξουσίας του δικαστηρίου είναι το αίτημα να αφορά διανομή της κληρονομία του αποβιώσαντος. Συνεπώς, περιουσία που δυνατόν να ήταν εγγεγραμμένη επ’ ονόματι του αποβιώσαντος, αλλά δεν αποτελεί μέρος της κληρονομίας αυτού, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω άρθρου.
Στην υπό κρίση υπόθεση, ως έχει τεθεί ανωτέρω, το σημείο διαφωνίας έγκειται στο κατά πόσο το επίδικο έγγραφο αναγνώρισης θεματοφυλακής είναι έγκυρο και δεσμευτικό.
Επί του προκειμένου, οι θέσεις των διαδίκων διίστανται. Ειδικότερα, η κληρονόμος Μαλάμω Πυρίλλη, υποστήριξε ότι δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη το εν λόγω έγγραφο. O κ. Ανδρέου εκ μέρους των κλήρονόμων Στυλιανού Κρασά, Αδάμου Κρασά, Χρίστου Κρασά και Φλωρεντίας Κρασά, εισηγήθηκε, ότι δεν υπάρχει έγκυρη θεματοφυλακή.
Στον αντίποδα, ο κύριος Πιττάτζης, ισχυρίστηκε, ότι το έγγραφο αναγνώρισης θεματοφυλακής είναι έγκυρο και δεσμευτικό και ότι οι μετοχές που αφορά το έγγραφο θεματοφυλακής δεν εμπίπτουν στην περιουσία του αποβιώσαντος.
Η δε κυρία Καϊλή ως διαχειρίστρια, υποστήριξε ότι η αίτηση είναι αναγκαία για να επιλυθεί το ζήτημα που προκύπτει.
Επομένως, το πρωταρχικό ζήτημα που χρήζει επίλυσης είναι το κατά πόσο οι μετοχές της εταιρείας Pirillis Holdings Ltd και Pirillis Hotel Ltd είναι μέρος εμπιστευμάτος που έχει συσταθεί με το έγγραφο αναγνώρισης θεματοφυλακής. Το εν λόγω έγγραφο αφορά κινητή περιουσία μόνο και όχι ακίνητη ώστε να ετίθεντο σε εφαρμογή οι πρόνοιες του άρθρου 65 ΙΕ του Κεφ. 224.
Ως προς τις προϋποθέσεις έγκυρης σύστασης εμπιστευμάτος διαφωτιστική είναι η απόφαση Πίριλλου ν. Κονναρή (2000) 1 ΑΑΔ 1153, όπου με παραπομπή στα κρατούντα στην Αγγλία κρίθηκε τέθηκε μεταξύ άλλων, ότι δεν χρειάζεται η χρήση τεχνικών όρων για τη δημιουργία ρητού εμπιστεύματος. Είναι αρκετό ο δημιουργός του εμπιστεύματος καταδεικνύει με εύλογη βεβαιότητα:
«(α) Πρόθεση δημιουργίας εμπιστεύματος.
(β) Την περιουσία αντικείμενο του εμπιστεύματος.
(γ) Τα πρόσωπα (φυσικά ή νομικά) που σκοπείται να είναι οι δικαιούχοι.
(δ) Τον σκοπό του εμπιστεύματος έτσι ώστε το εμπίστευμα να είναι διοικητικά λειτουργήσιμο και όχι πoλύπλοκο.
Το κατά πόσο η πρόθεση για δημιουργία εμπιστεύματος καταδείχνεται επαρκώς είναι θέμα ερμηνείας στην κάθε περίπτωση και μπορεί ακόμη να συναχθεί από το περιεχόμενο (Underhill's Law Relating to Trusts and Trustees, 13η έκδοση, σελ. 31).»
Καθίσταται, λοιπόν, προφανές ότι για την σύσταση έγκυρου εμπιστεύματος δεν απαιτείται συγκεκριμένος τύπος, αλλά κρίσιμο είναι τα αποδεικτούν τα αναγκαία στοιχεία που σταχυολογεί η νομολογία.
Έτσι, το γεγονός ότι το επίδικο έγγραφο δεν περιγράφεται ως έγγραφο εμπιστεύματος αλλά ως έγγραφο αναγνώρισης θεματοφυλακής δεν το εμποδίζει από το να κριθεί δυνητικά ως έγγραφο δημιουργίας εμπιστεύματος. Κρίσιμο είναι να αποδεκτούν τα αναγκαία στοιχεία που καθορίζει η νομολογία.
Στην υπό κρίση υπόθεση ανακύπτει η ανάγκη να εξεταστούν οι ενδεχόμενες συνέπειες της αναγνώρισης του εν λόγω έγγραφου ως εγγράφου σύστασης εμπιστεύματος και συνακόλουθα η τυχόν επίδρασή του στην έκταση της κληρονομητέας περιουσίας.
Διαφωτιστική επί του προκειμένου είναι η απόφαση Αναφορικά με τον ΧΧΧ Ηλιάδη, τέως από τη Λευκωσία αποβιώσαντα κ.α. v ΧΧΧ Παπακυριακού από τη Λευκωσία, Διαχειριστής του Αποβιώσαντα ΧΧΧ Ηλιάδη, Πολτική Έφεση Αρ. 220/2012, ημερομηνίας 27.11.2018, ECLI:CY:AD:2018:A520. Στην εν λόγω υπόθεση το εκεί επίδικο εμπίστευμα κρίθηκε μη έγκυρο και ως εκ τούτου η περιουσία που κάλυπτε περιλήφθηκε στην κληρονομητέα περιουσία. Το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την πρωτόδικη κρίση περί της εγκυρότητας του εμπιστεύματος. Σημειώνεται ότι η εν λόγω υπόθεση κρίθηκε υπό το φως του άρθρου 52 του Κεφ. 189.
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι περιουσία για την οποία έχει δημιουργηθεί εμπίστευμα δεν εμπίπτει στην κληρονομητέα περιουσία.
Συνεπώς, στην υπό κρίση περίπτωση, εάν το έγγραφο αναγνώρισης θεματοφυλακής κριθεί ότι συνιστά έγκυρο εμπίστευμα η περιουσία που περικλείεται σε αυτό δεν εμπίπτει στην κληρονομητέα περιουσία.
Όμως το πιο πάνω ζήτημα δεν μπορεί να κριθεί στην παρούσα. Αφ’ ης στιγμής υπάρχει ισχυρισμός ότι μέρος της περιουσίας που ήταν εγγεγραμμένη επ’ ονόματι του αποβιώσαντος, δεν εμπίπτει στην κληρονομητέα περιουσία θα πρέπει να καθοριστεί ποια είναι αυτή, προτού το Δικαστήριο ασκήσει τις εξουσίες του εξουσίες του για χορήγηση οδηγιών ως προς τη διανομή. Το άρθρο 33 είναι σαφές στο ότι αφορά εξουσία του δικαστηρίου να δίδει οδηγίες ως προς τη διανομή της κληρονομίας. Το δικαστήριο στο πλαίσιο της εξουσίας του υπό ο άρθρο 33 δεν μπορεί να καθορίσει εάν συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο εμπίπτει εν τέλει στην κληρονομητέα περιουσία. Από τη στιγμή που υφίσταται ισχυρισμός ότι συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο δεν εμπίπτει στην κληρονομία το δικαστήριο δεν μπορεί να δώσει οδηγίες ως προς τη διανομή περιουσίας που δυνατόν να μην εμπίπτει στην κληρονομία.
Στη βάση των ανωτέρω η αίτηση απορρίπτεται.
Κατάληξη
Συνεπακόλουθα, της πιο πάνω κατάληξής μου η αίτηση απορρίπτεται. Τα έξοδα επιδικάζονται υπερ του κληρονόμου που έχει φέρει ένσταση, ως αυτά υπολογιστούν από τον πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το δικαστήριο και θα είναι πληρωτέα από την περιουσία του αποβιώσαντος.
Μ. Χριστοδούλου, Α.Ε.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο