ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Αφρ. Χαραλαμπίδη.Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 543/2022 (IJ)
Μεταξύ:
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ NAVARRIA APTS, BLOCK A
Εναγόντων,
ν.
ΑΝΤΩΝΗ ΚΛΕΟΠΑ
Εναγόμενου.
Αίτηση ημερομηνίας 5/3/2024
για παραμερισμό απόφασης
Ημερομηνία: 10 Φεβρουαρίου, 2025
Για τον Εναγόμενο / Αιτητή: κος Γ.Διογένους για Γεώργιος Διογένους & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Για τους Εναγόντες / Καθ’ων η Αίτηση: κος Σ.Πούγιουρος για Σώζος Α.Πούγιουρος & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Με την παρούσα Αίτηση, ο Εναγόμενος / Αιτητής (στο εξής θα αναφέρεται ως ο «Εναγόμενος») ζητεί διάταγμα με το οποίο να παραμερίζεται η απόφαση η οποία εκδόθηκε εναντίον του και προς όφελος των Εναγόντων / Καθ’ων η Αίτηση (στο εξής θα αναφέρονται ως οι «Ενάγοντες») στην απουσία του στις 20/9/2022.
II. ΙΣΤΟΡΙΚΟ
2. Εν όψει των ζητημάτων που εγείρονται στα πλαίσια της υπό εξέταση Αίτησης και Ένστασης που ακολούθησε, εις τις οποίες θα γίνει εκτενέστερη αναφορά παρακάτω, κρίνω ορθότερο όπως παραθέσω πρώτα συνοπτικά το ιστορικό της διαδικασίας που οδήγησε στην καταχώρηση της παρούσας, ως αυτό προκύπτει από τις κοινές θέσεις των μερών και το φάκελο της υπόθεσης, και το οποίο έχει ως εξής:
3. Οι Ενάγοντες καταχώρησαν την παρούσα αγωγή εναντίον του Εναγόμενου την 29/4/2022 διεκδικόντας από τον τελευταίο κοινόχρηστα, έξοδα συντήρησης και ανακαίνισης που αναλογούσαν σε διαμέρισμα ιδιοκτησίας του Εναγόμενου (στο εξής το «επίδικο διαμέρισμα») και το οποίο αποτελούσε μέρος της κοινόκτητης οικοδομής, την διαχείριση της οποίας είχαν οι Ενάγοντες σύμφωνα με το σχετικό Νόμο ως Διαχειριστική Επιτροπή (στο εξής η «επίδικη πολυκατοικία»).
4. Η αγωγή επιδόθηκε στον Εναγόμενο προσωπικά στις 26/5/2022 ο οποίος δεν καταχώρησε σημείωμα εμφάνισης και στα πλαίσια μονομερούς αίτησης ημερ.28/7/2022 των Εναγόντων, εκδόθηκε εναντίον του απόφαση στις 20/9/2022 στην απουσία του για το ποσό των €14.735,81 πλέον €155,25 ανά τριμηνία από 31/3/2022 μέχρι εξόφλησης, πλέον δικηγορικά έξοδα και νόμιμο τόκο (στο εξής η «επίδικη απόφαση»).
5. Την 1/10/2022 καταχωρήθηκε σημείωμα εμφάνισης από τους δικηγόρους του Εναγόμενου.
6. Στις 11/7/2023 καταχωρήθηκε από πλευράς των Εναγόντων εναντίον του Εναγόμενου ένταλμα κατάσχεσης και πώλησης κινητής περιουσίας το οποίο επιστράφηκε ανεκτέλεστο στις 8/9/2023 λόγω του ότι ο Εναγόμενος δεν διέμενε στην δοθείσα διεύθυνση.
7. Στις 9/11/2023 καταχωρήθηκε αίτηση έρευνας εναντίον του Εναγόμενου, η οποία επιδόθηκε στον Εναγόμενο προσωπικά στις 4/12/2023.
8. Στις 18/1/2024 ο Εναγόμενος, με την συνοδεία νέων δικηγόρων εμφανίστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου στα πλαίσια της αίτησης έρευνας, και ζητήθηκε από πλευράς του και δόθηκε χρόνος για να εξετάσουν την υπόθεση οι δικηγόροι του.
9. Στις 29/1/2024 καταχωρήθηκε σημείωμα εμφάνισης από τους νέους δικηγόρους του Εναγόμενου και στις 5/3/2024 καταχωρήθηκε από πλευράς των ίδιων δικηγόρων ειδοποίηση αλλαγής δικηγόρου. Ακολούθησε η καταχώρησης της υπό κρίση αίτησης στις 5/3/2024.
III. ΥΠΟ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΙΤΗΣΗ & ΕΝΣΤΑΣΗ
ΑΙΤΗΣΗ
10. Μέσω της παρούσας Αίτησης, ο Εναγόμενος ζητεί διάταγμα με το οποίο να ακυρώνεται και/ή παραμερίζεται (set aside) η επίδικη απόφαση, η οποία εκδόθηκε στην απουσία του.
11. Η αίτηση βασίζεται, μεταξύ άλλων, επί των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας Δ.16 θ.θ.1-3 και 7, Δ.17 θ.θ.2,3,5,7,8,10 και 11, Δ.26 θ.θ.2,4,10,14 και 15, Δ.48 θ.θ.1-4,8(1)(2) και 9(h), Δ.64, στα άρθρα 10, 37(1), 73, 77, 77Α του Περί Συμβάσεων Νόμο, στον περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας Νόμο (κεφ.224 γενικότερα και ειδικότερα στα άρθα 38ΙΑ, 38ΙΘ, 38ΚΒ, 38ΚΖ, 38ΚΗ, στα άρθρα 23 εδ.1, 26 εδ.1 και 30 του Συντάγματος, στο άρθρο 6 (1) της ΕΣΔΑ, στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, στις αρχές του Κοινοδικαίου και της Επιείκειας, στις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης, επί της Νομολογίας και των εγγενών/ συμφυών εξουσιών και τη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου.
12. Τα γεγονότα επί των οποίων στηρίζεται η αίτηση εκτίθενται στην επισυνημμένη ένορκη δήλωση του ίδιου του Εναγόμενου (στο εξής η «ΕΔ-ΑΚ») και στον φάκελο της υπόθεσης.
13. Σύμφωνα με το περιεχόμενό της ΕΔ-ΑΚ, η παρούσα αγωγή επιδόθηκε στον Εναγόμενο προσωπικά στις 26/5/2022 και επικοινώνησε άμεσα με το δικηγορικό γραφείο που τον εκπροσωπούσε κατά την εν λόγω περίοδο στα πλαίσια άλλης αγωγής σε σχέση με το επίδικο ακίνητο (στο εξής η «διαδικασία έξωσης»). Το εν λόγω δικηγορικό γραφείο (στο εξής ο «1ος δικηγόρος») αποδέχθηκε να τον εκπροσωπήσει στα πλαίσια της παρούσας υπόθεσης αλλά δεν καταχώρησε σημείωμα εμφάνισης εκ μέρους του, παρά τις διάφορες διαβεβαιώσεις τους, με αποτέλεσμα να εκδοθεί εναντίον του στις 20/9/2022 απόφαση στην απουσία του. Την έκδοση απόφασης εναντίον του ανακάλυψε ο Ενάγοντας στις 15/10/2022, μέσω άλλου δικηγορικού γραφείου στο οποίο ανέθεσε την εκπροσώπηση του (στο εξής ο «2ος δικηγόρος») εις αντικατάσταση του 1ου δικηγόρου, γιατί ο τελευταίος δεν τον ενημέρωνε για την υπόθεση του και δεν απαντούσε στα σχετικά μηνύματα του Εναγόμενου και της οικογένειας του. Ο 2ος δικηγόρος ανέλαβε να προχωρήσει σε διαδικασία παραμερισμού της επίδικης απόφασης εκ μέρους του Εναγόμενου και ο τελευταίος ετοίμασε και του απέστειλε στις 17/10/2022 σχετικό χρονοδιάγραμμα της επικοινωνίας/αλληλογραφίας που είχε ανταλλαχθεί με τον 1ο δικηγόρο του, μαζί με σχετικά τεκμήρια, για σκοπούς ετοιμασίας της σχετικής αίτησης. Ο 2ος δικηγόρος συμβούλευσε τον Εναγόμενο ότι δεν υπήρχε κάποια προθεσμία για την καταχώρηση της αίτησης παραμερισμού, και ο Εναγόμενος τον εμπιστεύτηκε και χειριστεί την εν λόγω διαδικασία, και ασχολήθηκε πιο δραστικά με την διαδικασία έξωσης. Κατά τις αρχές Δεκεμβρίου 2023 επιδόθηκε στον Εναγόμενο η αίτηση έρευνας των Εναγόντων η οποία ήταν ορισμένη στις 18/1/24. Σε άμεση επικοινωνία που είχε με τον 2ο δικηγόρο, ο τελευταίος τον συμβούλευσε να μην ανησυχεί και ότι θα μιλούσαν πιο κοντά στις 18/1/24, κάτι που τελικά δεν έγινε εφόσον οι μετέπειτα προσπάθειες του Εναγόμενου να επικοινωνήσει μαζί του, δεν απέδιδαν, αφού δεν απαντούσε στα τηλέφωνα ή στα μηνύματα. Στη συνέχεια ο Εναγόμενος ανέθεσε τον χειρισμό της υπόθεσης στους νυν δικηγόρους του, εις αντικατάσταση του 2ου δικηγόρου, με την εκπροσώπηση και συνοδεία των οποίων εμφανίστηκε στις 18/1/24 ενώπιον του Δικαστηρίου στα πλαίσια της αίτησης έρευνας. Ακολούθησαν προβλήματα με το e-justice τα οποία δημιούργησαν προβλήματα στην πρόσβαση των νυν δικηγόρων του στον ηλεκτρονικό φάκελο της υπόθεσης, με σκοπό την ετοιμασία της σχετικής αίτησης παραμερισμού τα οποία επιλύθηκαν λίγες μέρες μετά τις 29/1/2024 και οι δικηγόροι του προχώρησαν με την καταχώρηση της υπό εξέταση αίτησης.
14. Στα πλαίσια της προϋπόθεσης για αποκάλυψη συζητήσιμης υπεράσπισης, ο Εναγόμενος αναφέρει στην ένορκη του δήλωση ότι βασίζεται, μεταξύ άλλων, στην απουσία δικογράφησης στην έκθεση απαίτησης αποφάσεων των Εναγόντων ή τον τρόπο λήψης αυτών σε σχέση με ανακαινίσεις της επίδικης πολυκατοικίας, της μη επισύναψης των εν λόγω αποφάσεων στην ένορκη δήλωση στην βάση της οποίας εκδόθηκε η επίδικη απόφαση (στο εξής η «Ε-Δ απόδειξης»), στην παράλειψη κοινοποίησης τους στον ίδιο και στην μη καταχώρηση τους στα αρχεία του Κτηματολογίου. Εισηγείται ότι κατά συνέπεια δεν τεκμηριώνεται ότι οι εν λόγω ανακαινίσεις ήταν αναγκαίες για την επίδικη πολυκατοικία η οποία σε κάθε περίπτωση ισχυρίζεται ήταν σε καλή κατάσταση και δεν χρειαζόταν ανακαίνιση, άρα δεν υπήρχε υποχρέωση κάλυψης και συνεισφοράς αυτών. Αναφέρει επίσης ότι στην Ε-Δ απόδειξης επισυνάφθηκαν τιμολόγια αντί καταστάσεις λογαριασμού, τα οποία δεν μπορούν να υποστηλώσουν απαίτηση πληρωμής στην απουσία συμφωνίας μεταξύ των μερών ή άλλης υποχρέωσης για την καταβολή των χρημάτων και τα οποία είναι αντιφατικά εφόσον υπάρχει διαφορά μεταξύ τους σε σχέση με την συνεισφορά του επίδικου διαμερίσματος, η οποία δεν τεκμηριώνεται επαρκώς στην Ε-Δ απόδειξης. Περαιτέρω, στην τελευταία δεν προσδιορίζεται η συνεισφορά των λοιπών ιδιοκτητών και ο σχετικός υπολογισμός καθιστώντας αδύνατο τον έλεγχο ως προς την ορθότητα της συνεισφοράς του επίδικου διαμερίσματος, το οποίο σε συνδυασμό με την παράλειψη κοινοποίησης των αποφάσεων των Εναγόντων και της ανάρτησης των ποσοστών συνεισφοράς του κάθε διαμερίσματος στον κοινόχρηστο χώρο της οικοδομής εντείνει ακόμη περισσότερο την ανησυχία περί αναληθών χρεώσεων. Ούτε, σύμφωνα με τον Εναγόμενο, εξηγείται στην Ε-Δ απόδειξης πως καθορίστηκε το ποσό της συνεισφοράς για το επίδικο διαμέρισμα από τις 31/3/2022. Ο Εναγόμενος ισχυρίζεται επιπρόσθετα ότι το αγώγιμο δικαίωμα των Εναγόντων έχει παραγραφεί και ότι το Άρθρο 38ΚΗ(2) του Κεφ.224, που προνοεί για την ευθύνη ιδιοκτήτη μονάδας σε κοινόκτητη οικοδομή για πληρωμή κοινοχρήστων που αναλογούσαν σε προηγούμενο ιδιοκτήτη της ίδιας μονάδας, παραβαίνει το δικαίωμα του στην ιδιοκτησία ως αυτό κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ΕΣΔΑ.
15. Στην ΕΔ-ΑΚ επισυνάπτεται πληθώρα τεκμηρίων, περιλαμβανομένης σωρείας εκτυπωμένης επικοινωνίας του Εναγόμενου και των οικείων του με τον 1ο και 2ο δικηγόρο.
ΕΝΣΤΑΣΗ
16. Οι Ενάγοντες καταχώρησαν ένσταση στην αίτηση του Εναγόμενου μέσω της οποίας προβάλλουν 8 λόγους για τους οποίους δεν πρέπει αυτή να επιτύχει: 1. Η ρηθείσα αίτηση παραλείπει να δικαιολογήσει επαρκώς ή καθόλου την μη εμφάνιση του αιτητή στην με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο αγωγή, 2. Η όλη συμπεριφορά του Εναγόμενου τόσο πριν την έκδοση της επίδικης απόφασης όσο και μετά την καταχώρηση της ρηθείσας αίτησης είναι περιφρονητική προς τα δικαιώματα των Εναγόντων και προς την δικαστική διαδικασία, 3. Η ρηθείσα αίτηση καταχωρήθηκε με υπερβολική και αναιτιολόγητη καθυστέρηση μετά την έκδοση της επίδικης απόφασης και μετά που ο αιτητής έλαβε γνώση της έκδοσης της επίδικης απόφασης και/ή όχι σε εύλογο χρόνο, 4. Η ρηθείσα αίτηση καταχωρήθηκε μετά που ο Εναγόμενος προέβη σε νέο βήμα στην διαδικασία, 5. Η επίδικη απόφαση εκδόθηκε νομότυπα, 6. Η ρηθείσα αίτηση δεν αποκαλύπτει καλή υπεράσπιση, 7. Ο Εναγόμενος καθ’ όλη τη διαδικασία από την επίδοση του κλητηρίου στην με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο αγωγή μέχρι την καταχώρηση της ρηθείσας αίτησης επέδειξε πλήρη αδιαφορία και 8. Η ρηθείσα αίτηση δεν υποστηρίζεται από έγκυρη ένορκη δήλωση.
17. Η ένσταση βασίζεται επί των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας Δ.16, θ.θ.1 και 2 Δ.17 θ.θ.2 και 10, Δ.48 θ.θ. 1, 4 και 9(h), επί της Νομολογίας και των γενικών και της εγγενής εξουσίας του Δικαστηρίου.
18. Η ένσταση των Εναγόντων υποστηρίζεται από την επισυνημμένη ένορκη δήλωση μέλους των Εναγόντων, η οποία ήταν ενόρκως δηλούσα και στην Ε-Δ απόδειξης (στο εξής η «ΕΔ-ΕΑ»).
19. Η ενόρκως δηλούσα στην ΕΔ-ΕΑ αναφέρει ότι ο Εναγόμενος έλαβε γνώση του κλητηρίου της αγωγής από 26/5/2022 και η επίδικη απόφαση εκδόθηκε νομότυπα. Σε σχέση με την επικοινωνία του Εναγόμενου με τον 1ο δικηγόρο του σχετικά με την παρούσα υπόθεση αναφέρει ότι από τα τεκμήρια προκύπτει ότι ο Εναγόμενος αδιαφορούσε πλήρως για την πορεία της υπόθεσης αφού οποιεσδήποτε ενέργειες γίνονταν από το οικογενειακό του περιβάλλον και ότι η αμέλεια ή παράλειψη δικηγόρου δεν αποτελεί δικαιολογία για την μη εμφάνιση του Εναγόμενου στην διαδικασία. Αναφέρει ότι ο αιτητής προσπαθεί να αποφύγει τις ευθύνες του επικαλούμενος έλλειψη νομικών γνώσεων σε σχέση με τους τύπους και κανόνες που ρυθμίζουν την διαδικασία, αφού η σύζυγος του που επικοινωνούσε εκ μέρους του είναι δικηγόρος. Διαφωνεί με τη θέση του Εναγόμενου ότι επαναπαύθηκε στο ότι οι δικηγόροι του μπορούσαν να τον βοηθήσουν, αφού ουδέν μήνυμα απέστειλε ο ίδιος σ ’αυτούς και σε κάθε περίπτωση εάν όντως επαναπαύθηκε, κακώς το έπραξε.
20. Η ενόρκως δηλούσα αναφέρει ότι ο Εναγόμενος γνώριζε δύο μήνες μετά την επίδοση του κλητηρίου της αγωγής ότι ο 1ος δικηγόρος δεν καταχώρισε εμφάνιση εκ μέρους του και η ακόλουθη παράλειψη ανταπόκρισης του 1ου δικηγόρου σε νέο μήνυμα από πλευράς του Εναγόμενου σε σχέση με το εν λόγω ζήτημα έπρεπε να έβαζε τον τελευταίο και τους οικείους του σε εγρήγορση, αλλά παρόλα αυτά δεν φρόντισαν να καταχωρήσουν εμφάνιση. Σύμφωνα με τα τεκμήρια που επισύναψε ο ίδιος ο Εναγόμενος στην ΕΔ-ΑΚ φαίνεται ότι κατά την περίοδο που ακολούθησε, οιαδήποτε μηνύματα προς τον 1ο δικηγόρο αποστάλθηκαν από τον πατέρα του Εναγόμενου σε σχέση με την διαδικασία έξωσης, χωρίς οιαδήποτε αναφορά στο θέμα της εμφάνισης στα πλαίσια της παρούσας αγωγής.
21. Σε σχέση με τα όσα αναφέρει ο Εναγόμενος για την περίοδο που ανατέθηκε η παρούσα υπόθεση στον 2ο δικηγόρο του, η ενόρκως δηλούσα σχολιάζει ότι μέρος των σχετικών τεκμήριων της ΕΔ-ΑΚ αφορούν πάλι επικοινωνία μεταξύ του πατέρα του Εναγόμενου και του 2ου δικηγόρου για την διαδικασία έξωσης, πλην μιας αναφοράς η οποία επιβεβαιώνει ότι γνώριζε ο Εναγόμενος τον κίνδυνο έκδοσης εναντίον του απόφασης στην παρούσα αγωγή και παραταύτα δεν έπραξε οτιδήποτε. Σχολιάζει επιπρόσθετα το περιεχόμενο των υπόλοιπων σχετικών τεκμηρίων που επισύναψε ο Εναγόμενος στην ΕΔ-ΑΚ. Ισχυρίζεται ότι δεν έχει παρουσιαστεί οιαδήποτε εξήγηση ως προς το γιατί η παρούσα αίτηση καταχωρήθηκε τον Μάρτιο του 2024 από τον Οκτώβριο του 2022 που ζητήθηκαν τα απαραίτητα στοιχεία από τον 2ο δικηγόρο και ότι ο Εναγόμενος έδιδε έμφαση στην διαδικασία έξωσης και επιδείκνυε αδιαφορία ως προς τον παραμερισμό της επίδικης απόφασης. Ο Εναγόμενος επίσης παρέλειψε να αναφερθεί στο ένταλμα κινητών ημερ.11/7/2023 το οποίο επεστράφη ανεκτέλεστο στις 8/9/2023 και προέβη με την εμφάνιση του στα πλαίσια της αίτησης έρευνας σε νέο βήμα στην διαδικασία το οποίο του αποστερεί το δικαίωμα του να αιτηθεί τον παραμερισμό της επίδικης απόφασης. Ο Εναγόμενος ήθελε να σταματήσει τις προσπάθειες αλλά η σύζυγος του επέμενε να προχωρήσει σε αμφισβήτηση της απόφασης. Το πρόβλημα με το e-justice διήρκησε μόνο μερικές μέρες συνεπώς ο Εναγόμενος προσπαθεί να παραπλανήσει και να αποκρύψει την αδιαφορία του. Ελλείπει επίσης εξήγηση ως προς την περίοδο που μεσολάβησε από την ανάθεση στους νυν δικηγόρους του της υπόθεσης μέχρι την καταχώρηση της αίτησης. Οι ισχυρισμοί του Εναγόμενου δεν συνιστούν καλή υπεράσπιση και είναι γενικοί και αόριστοι και το αγώγιμο δικαίωμα των Εναγόντων δεν έχει παραγραφεί ως ισχυρίζεται. Η διαφορά στα τιμολόγια που επικαλείται ο Εναγόμενος δεν δικαιολογεί επανάνοιγμα της υπόθεσης. Η ένορκη δήλωση του Εναγόμενου δεν συνιστά έγκυρη ένορκη δήλωση επειδή καταχωρήθηκε 1 μέρα πριν την αίτηση.
IV. ΑΚΡΟΑΣΗ
22. Εφόσον καμία πλευρά δεν επεδίωξε να αντεξετάσει τον ομνύοντα της άλλης πλευράς και ούτε αιτήθηκε η πλευρά του Εναγόμενου την καταχώρηση οιασδήποτε συμπληρωματικής Ένορκης Δήλωσης προς απάντηση των ισχυρισμών των Εναγόντων (βλ. Iacovou Bros. v. Fashionwise Ltd (2000) 1(B) Α.Α.Δ. 1377 και Thinking Steel International BV ν. Caramondani Bros Public Co Ltd (2012) 1 ΑΑΔ 1460), η ακρόαση της αίτησης διεξήχθη στην βάση των εμπεριστατωμένων γραπτών και συμπληρωματικών προφορικών αγορεύσεων των ευπαίδευτων συνηγόρων των μερών στα πλαίσια των οποίων ανέπτυξαν την επιχειρηματολογία τους.
23. Έχω μελετήσει την αίτηση, την ένσταση, τις εκατέρωθεν υποστηρικτικές ένορκες δηλώσεις και έχω λάβει υπόψη μου το περιεχόμενο των αγορεύσεων των συνηγόρων των διαδίκων. Στη συνέχεια και στο βαθμό που κριθεί αναγκαίο, θα διαφανεί με αναφορά τόσο στη μαρτυρία όσο και, όπου κρίνω κατάλληλο, στις αγορεύσεις, ποιες από τις θέσεις της κάθε πλευράς αποδέχομαι και ποιες απορρίπτω.
V. ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ
24. Ως αναφέρεται πιο πάνω, μέσω της υπό εξέταση αίτησης επιδιώκεται ο παραμερισμός ερήμην εκδοθείσας εναντίον του Εναγόμενου απόφασης. Η διαδικασία για την έκδοση ερήμην απόφασης διέπεται από την Διαταγή 17 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας και ο παραμερισμός της συγκεκριμένα από τον Θεσμό 10 ο οποίος προβλέπει τα ακόλουθα:
«10. Where judgment is entered pursuant to any of the preceding rules of this Order, it shall be lawful for the Court in a proper case to set aside or vary such judgment upon such terms as may be just.»
σε μετάφραση:
«10. Όπου εκδίδεται απόφαση σύμφωνα με οποιουδήποτε από τους προηγούμενους Κανόνες αυτής της Διαταγής, θα είναι νόμιμο για το Δικαστήριο, σε μια κατάλληλη περίπτωση, να την παραμερίσει ή να την τροποποιήσει υπό τέτοιους όρους όπως ήθελε φανεί δίκαιο.»
25. Διαχρονικά η νομολογία μας διακρίνει δύο περιπτώσεις κατά τις οποίες είναι δυνατή η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου προς παραμερισμό απόφασης ληφθείσας λόγω παράλειψης καταχώρισης εμφάνισης: α) όπου η ερήμην απόφαση εκδόθηκε παράνομα, δηλαδή, κατά παράβαση ουσιώδους τύπου ή διαδικασίας, οπότε και η απόφαση παραμερίζεται ex debito justitiae και (β) όπου η απόφαση είναι μεν νομότυπη, αλλά ο αιτούμενος τον παραμερισμό της παρουσιάζει διά ενόρκου δηλώσεως εκ πρώτης όψεως καλή υπεράσπιση, ενώ επεξηγεί ταυτόχρονα το λόγο που η υπόθεση αφέθηκε να προχωρήσει σε έκδοση απόφασης, χωρίς τη συμμετοχή του (βλ.Κυριακή Τσεσμέλογλου ν Σοφοκλής Σοφοκλέους (2013) 1 Α.Α.Δ.64, Φυλακτού v. Μιχαήλ (1982) 1 Α.Α.Δ. 204, Μιχάλης Λούκα ν. Cyprus Pipes Industries Ltd (1995) 1 A.A.Δ. 163, Λουκαΐδου ν. Γερολέμου (2000) 1 Α.Α.Δ.333 και Λοΐζου ν Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ, Πολ. Εφ. Ε419/16 ημερ. 7.2.2024).
26. Εν όψει του παραδεκτού υπόβαθρου γεγονότων σε σχέση με την νομότυπη επίδοση του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής στον Εναγόμενο που προκύπτει και από τη γραμμή που επέλεξε να ακολουθήσει ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εναγόμενου στην αγόρευση του, θα επικεντρωθώ στην ανάλυση των αρχών που διέπουν την 2η κατηγορία υποθέσεων.
27. Υποθέσεις που εμπίπτουν εντός της εν λόγω κατηγορίας είναι όπου η έκδοση ερήμην απόφασης έγινε μεν νομότυπα, αλλά η παράλειψη του Εναγόμενου να καταχωρήσει Σημείωμα Εμφάνισης κρίνεται δικαιολογημένη υπό τις περιστάσεις. Σύμφωνα με την Πατούρη v. Hellenic Bank Ltd, (2001) 1 (Γ) A.A.Δ. 2118, 2123 στην συγκεκριμένη κατηγορία υποθέσεων «[κ]ατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας το Δικαστήριο θα πρέπει να επιτύχει εξισορρόπηση μεταξύ δύο θεμελιωδών αρχών. Την ανάγκη από τη μια να διατηρηθεί το δικαίωμα των διαδίκων να ακουστούν και από την άλλη την ανάγκη εξασφάλισης της ταχείας απονομής της δικαιοσύνης.»(βλ. επίσης Αρέστη ν. Ηλία (1991) 1 ΑΑΔ 984, 988). Απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να ικανοποιήσει ο Εναγόμενος και που προσμετρούν στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου στο πλαίσιο αυτό είναι η επεξήγηση των λόγων για τη μη εμφάνιση του Εναγόμενου και η αποκάλυψη συζητήσιμης ή εκ πρώτης όψεως βάσιμης υπεράσπισης (βλ. μεταξύ άλλων, Φυλακτού v. Μιχαήλ, πιο πάνω, Mine and Quarry Services Ltd v. A. Γεωργίου (Μαύρου) (1993) 1 Α.Α.Δ. 26, Βίκα Πίκο Ντίσκο Λτδ ν. Χάπυ Στρητς Ντίσκο Λτδ (1997) 1 (Α) Α.Α.Δ. 28, Μilouka Motor Trading Ltd v. Χρύσανθου Κούρτη, 1997 1(Β) Α.Α.Δ. 941, Λευκίδου ν. Κανναουρίδη, (1999) 1(Α) Α.Α.Δ. 528, Πατούρη v. Hellenic Bank Ltd και Λοΐζου ν Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ πιο πάνω).
28. Όσο αφορά την προϋπόθεση παρουσίασης εκ πρώτης όψεως υπεράσπισης παραθέτω σχετικό απόσπασμα από την απόφαση Λοΐζου (πιο πάνω) το οποίο συνοψίζει τις γενικές αρχές που εφαρμόζουν στην εν λόγω προϋπόθεση:
«Κατ' επανάληψη έχει διακηρυχθεί από τη νομολογία, ότι σε αιτήσεις του είδους, το Δικαστήριο, κατά την ενασχόληση του με τον παράγοντα της παρουσίασης εκ πρώτης όψεως υπεράσπισης, δεν επιτρέπεται να προβεί σε αξιολόγηση και κατάληξη σε συγκεκριμένα και τελικά συμπεράσματα επί των ισχυρισμών και θέσεων που προβάλλονται ως υπεράσπιση. Πρωταρχικό του καθήκον είναι να διακρίνει κατά πόσο αποκαλύπτονται επαρκή θετικά στοιχεία, (merits) ώστε να δικαιολογείται το επανάνοιγμα της υπόθεσης. Ταυτόχρονα, είναι καλά εδραιωμένο πως η αποκάλυψη μιας συζητήσιμης υπεράσπισης, προϋποθέτει την προσκόμιση ή παρουσίαση κάποιων αποδεικτικών στοιχείων και γεγονότων, τα οποία εξυπακούεται ότι εμπεριέχουν κάποιο βαθμό πειστικότητας και τεκμηρίωσης, κατά τρόπο που η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου να μην ασκείται επί ματαίω. Το περιορισμένο αυτό βάρος, βρίσκεται στους ώμους των Αιτητών. (Τεγγεράκης v. Δήμου Λευκωσίας (2005) 1(Α) Α.Α.Δ. 289). Στις περιπτώσεις που η προβαλλόμενη υπεράσπιση εξ αντικειμένου δεν έχει τα πιο πάνω χαρακτηριστικά, ελλείποντας έτσι η όποια θεμελίωση της, αναπόδραστα η αίτηση δεν μπορεί να έχει επιτυχή κατάληξη (Πατούρης ν. Hellenic Bank (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2118)».
29. Το απαύγασμα της νομολογίας είναι ότι το Δικαστήριο δεν πρέπει να επιδεικνύει υπέρμετρο ζήλο στην αποστέρηση του δικαιώματος του διαδίκου να ακουσθεί στην υπόθεσή του, νοουμένου ότι αποκαλύπτει υπεράσπιση. Όμως ακόμη και εάν αποκαλυφθεί υπεράσπιση, το Δικαστήριο δύναται να μην παραμερίσει την απόφαση εάν η καθυστέρηση στην καταχώρηση της σχετικής αίτησης έγινε με καθυστέρηση σε έκταση που να καταδεικνύει καταφρόνηση της δικαστικής διαδικασίας (βλ. Βίκα Πίκα Ντίσκο Λτδ κ.ά. ν. Χάπυ Στρήτς Ντίσκο Λτδ πιο πάνω, Μilouka Motor Trading Ltd v. Χρύσανθου Κούρτη, Γερολέμου ν. ΣΠΕ Κοντέας (2002) 1 Α.Α.Δ.818, Ανδρέου ν. Ελληνικής Τράπεζας Λτδ (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ.1596 και Siberia Air v. Πούλλικα (2005) 1 Α.Α.Δ.893).
30. Με βάση τις πιο πάνω αρχές, πρωταρχικής σημασίας για το Δικαστήριο κατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας είναι το κατά πόσο ο αιτητής έχει καταδείξει συζητήσιμη ή εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση. Το βάρος απόδειξης είναι στον αιτητή, όχι για να αποδείξει την υπεράσπισή του, όπως θα έπραττε αν η υπόθεσή του εκδικαζόταν, αλλά για να δείξει στο Δικαστήριο ότι έχει καλή και εύλογη υπεράσπιση επί της ουσίας της υπόθεσης.
31. Ο αιτητής θα πρέπει, επίσης, να δώσει ικανοποιητική εξήγηση για την μη εμφάνισή του στη διαδικασία όπως και για τυχόν καθυστέρηση του να αποταθεί στο Δικαστήριο για τον παραμερισμό της απόφασης. Ο λόγος που θα δοθεί είναι ένας από τους παράγοντες που επενεργούν σοβαρά στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου (Eros Travel & Tours (Limassol-Paphos) Ltd v. D.E.L. Kirzis Tourist Enterprises Ltd (1997) 1 Α.Α.Δ. 712).
VI. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΟΜΙΚΗΣ ΠΤΥΧΗΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΙΤΗΣΗ
32. Καταρχάς, οφείλω να εξετάσω το ζήτημα που εγείρεται από πλευράς των Εναγόντων σε σχέση με την εγκυρότητα της ΕΔ-ΑΚ, εφόσον τυχόν ακυρότητα αυτής, θα επηρέαζε ουσιωδώς το υπόβαθρο των γεγονότων επί των οποίων βασίζει την αίτηση του ο Εναγόμενος.
33. Από τον ηλεκτρονικό φάκελο διακρίνω ότι η καταχώρηση της Αίτησης με την Ένορκη Δήλωση έγινε την ίδια ημερομηνία, δηλαδή τις 4/3/2024. Το γεγονός ότι η αίτηση επίσημα φέρει ημερομηνία 5/3/2024 οφείλεται στο ότι η καταχώρηση έγινε μετά το χρονικό σημείο που η ημερομηνία καταχώρησης μετατίθεται στην επόμενη εργάσιμη ημέρα. Δεν είναι δηλαδή η παρούσα περίπτωση στην οποία ορκίστηκε ο ενόρκως δηλών προς υποστήριξη αίτησης η οποία δεν υπήρχε κατά την εν λόγω ημερομηνία. Συνεπώς θεωρώ ότι ο συγκεκριμένος λόγος ένστασης δεν ευσταθεί.
34. Ερχόμενη στα γεγονότα σε συνδυασμό με την ουσία της παρούσας Αίτησης και ξεκινώντας από το ζήτημα της αιτιολόγησης της παράλειψης καταχώρησης σημειώματος εμφάνισης από πλευράς του Εναγόμενου.
35. Ο τελευταίος παραθέτει στην ΕΔ-ΑΚ λεπτομερώς τις, σύμφωνα με τον ίδιο, ενέργειες στις οποίες προέβη, έστω μέσω της συζύγου και πατέρα του, κατά την περίοδο που μεσολάβησε από την επίδοση του κλητηρίου εντάλματος στις 26/5/2022 μέχρι την έκδοση απόφασης στις 20/9/2022, σε σχέση με την παρούσα υπόθεση. Η υπόθεση ανατέθηκε σχεδόν άμεσα στον 1ο δικηγόρο, ο οποίος ανέλαβε την καταχώρηση σημειώματος εμφάνισης από πλευράς του Εναγόμενου. Ακολούθησαν υπενθυμίσεις προς τον 1ο δικηγόρο από την σύζυγο του Εναγόμενου ως προς το εν λόγω ζήτημα στις 22/6/2022, 23/6/2022, 30/6/2022, 4/7/2022 και συνάντηση μεταξύ τους στις 15/7/2022. Κατά την συνάντηση επιβεβαιώθηκε από πλευράς του 1ου δικηγόρου ότι η διαδικασία παρέμενε η ίδια, δεν είχε καταχωρηθεί ακόμη σημείωμα εμφάνισης αλλά ότι έπρεπε να καταχωρηθεί. Στις 28/7/2022, στάλθηκε νέα υπενθύμιση προς τον 1ο δικηγόρο σχετικά με το σημείωμα εμφάνισης το οποίο παρέμεινε αναπάντητο. Στα πλαίσια επικοινωνίας που είχε στις 5/9/2022 ο πατέρας του Εναγόμενου με τον 1ο δικηγόρο σχετικά με την διαδικασία έξωσης, υπενθύμισε τον τελευταίο σε σχέση με την παρούσα αγωγή και δεν έλαβε απάντηση. Στις 9/9/2022 εκ νέου στάλθηκε μήνυμα από πλευράς του πατέρα του Εναγόμενου στον 1ο δικηγόρο με το οποίο εξέφραζε το παράπονο του για την μη ανταπόκριση και ενημέρωση από πλευράς του 1ου δικηγόρου. Ακολούθως, στις 12/9/2022 επικοινώνησε ο πατέρας του Εναγόμενου με τον 2ο δικηγόρο σε σχέση και με την παρούσα αγωγή αναφερόμενος εμφάνιση στα πλαίσια της τελευταίας στις 22/9/2022.
36. Τα προαναφερόμενα γεγονότα παραμένουν αναντίλεκτα, εφόσον δεν αμφισβητήθηκαν από τους Ενάγοντες. Όμως, στα πλαίσια της ένστασης και ΕΔ-ΕΑ των τελευταίων, ισχυρίζονται ότι η σύζυγος του Εναγόμενου είναι δικηγόρος και συνεπώς ο Εναγόμενος δεν δύναται να επικαλείται έλλειψη γνώσης ως προς τα απαιτούμενα στα πλαίσια της διαδικασίας. Η εν λόγω θέση δεν έχει αμφισβητηθεί ή αντικρουστεί από πλευράς του Εναγόμενου και θεωρώ είναι κρίσιμης σημασίας στο εν λόγω πλαίσιο.
37. Οι Ενάγοντες περαιτέρω βασίζονται στις αναφορές του πατέρα του Εναγόμενου στην επικοινωνία του τελευταίου με τον 2ο δικηγόρο, εις τι οποίες γίνεται αναφορά σε εμφάνιση ενώπιον του Δικαστηρίου κατά τον Σεπτέμβριο του 2022 στα πλαίσια της παρούσας αγωγής, το οποίο επιβεβαιώνει ότι το περιβάλλον του Εναγόμενου, και κατά συνέπεια ο ίδιος, γνώριζε περί τον κίνδυνο έκδοσης απόφασης εναντίον του και παρά το γεγονός αυτό, δεν έπραξε κάτι.
38. Θεωρώ ότι ο Εναγόμενος έχει αιτιολογήσει σε κάποια έκταση την μη καταχώριση σημειώματος εμφάνισης, αλλά λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι έχει παραμείνει αναντίλεκτη η θέση ότι η σύζυγος του, η οποία είχε την επικοινωνία εκ μέρους του, ήταν δικηγόρος, κρίνω ότι δεν το έχει πράξει σε ικανοποιητικό βαθμό. Ακόμη και εάν ο Εναγόμενος ή οι οικείοι του, δεν γνώριζαν τις σχετικές διαδικαστικές υποχρεώσεις, ο ίδιος αναφέρει στην ΕΔ-ΕΚ ότι ήταν εις γνώση του, μέσω της συζύγου του από τις 15/7/2022 ότι δεν είχε καταχωρηθεί σημείωμα εμφάνισης και ότι, σύμφωνα με τον 1ο δικηγόρο του, ότι έπρεπε να καταχωρηθεί σημείωμα εμφάνισης. Το εν λόγω γεγονός, θεωρώ θα έθετε σε εγρήγορση κάποιον με νομικό υπόβαθρο, που ενεργούσε εκ μέρους του Εναγόμενου, να διερευνήσει το εν λόγω ζήτημα ή να ζητήσει περισσότερες λεπτομέρειες όσο αφορά τις τυχόν επιπτώσεις της προθεσμίας και της μη καταχώρησης του σημειώματος εμφάνισης, πόσο μάλλον εάν με την πάροδο του χρόνου δεν λάμβανε επιβεβαίωση ότι το εν λόγω διάβημα υλοποιήθηκε.
39. Περαιτέρω, η εικόνα που παρουσιάζεται από πλευράς του για την εν λόγω περίοδο και συγκεκριμένα οι αναφορές του πατέρα του σε εμφάνιση στα πλαίσια της παρούσας αγωγής κατά τον Σεπτέμβριο του 2022, μήνα κατά τον οποίο εκδόθηκε η επίδικη απόφαση, δημιουργούν ερωτήματα ως προς την γνώση του Εναγόμενου για το στάδιο που βρισκόταν η διαδικασία τα οποία όμως παρέμειναν αναπάντητα, παρόλο που εγέρθηκαν από την πλευρά των Εναγόντων μέσω της ένστασης τους.
40. Περαιτέρω, θεωρώ ότι δεν έχει παρασχεθεί οιαδήποτε επεξήγηση για την καθυστέρηση του Εναγόμενου να αποταθεί στο Δικαστήριο για τον παραμερισμό της επίδικης απόφασης. Με βάση τα όσα αναφέρονται στην ΕΔ-ΑΚ, ο 2ος δικηγόρος ανέλαβε να προβεί εκ μέρους του Αιτητή σε διαδικασία αίτησης παραμερισμού από τον Οκτώβριο του 2022. Η αίτηση καταχωρήθηκε εν τέλει τον Μάρτιο του 2024, από τους συνήγορους που εκπροσωπούν τον Εναγόμενο σήμερα. Δεν έχει προσαχθεί οτιδήποτε από πλευράς του Εναγόμενου που να δικαιολογεί την εν λόγω περίοδο καθυστέρησης, η οποία υπερβαίνει τον 1 χρόνο. Ακόμη και εάν η καθυστέρηση οφειλόταν στον 2ο δικηγόρο του, αναμενόταν από τον Εναγόμενο ή τους οικείους του, ειδικά μετά την ισχυριζόμενη εμπειρία τους με τον 1ο δικηγόρο, να μην επαναπαυτούν και να ζητήσουν έστω και κάποια ενημέρωση σε σχέση με την επίδικη απόφαση η οποία εξακολουθούσε να εκκρεμεί εναντίον του Εναγόμενου. Δεν παρατίθεται οτιδήποτε στην ένορκη δήλωση ή υπό μορφή τεκμηρίων (παρά την σχετική αναφορά στην ΕΔ-ΑΚ) που να επιδεικνύει οιονδήποτε ενδιαφέρον από πλευράς του Εναγόμενου ή έστω των οικείων του για την παρούσα διαφορά κατά την εν λόγω εκτεταμένη κατά την άποψη μου περίοδο. Ο Εναγόμενος φαίνεται να επέδειξε ενδιαφέρον μόνο με την επίδοση της αίτησης έρευνας τον Δεκέμβριο του 2023, η οποία προφανώς τον έθεσε σε εγρήγορση. Τα όσα αναφέρει ο Εναγόμενος σε σχέση με τις προσπάθειες τον νυν δικηγόρων του να καταχωρήσουν την αίτηση θεωρώ ότι δεν προσφέρουν οτιδήποτε στην θέση του, εφόσον η καθυστέρηση που ήδη επιδείχθηκε ήταν αδικαιολόγητη και σε έκταση που καταδεικνύει καταφρόνηση της παρούσας διαδικασίας.
41. Κρίνω επίσης ότι ούτε η προϋπόθεση της συζητήσιμης ή εκ πρώτης όψεως υπεράσπισης πληρείται στην παρούσα περίπτωση. Ο Εναγόμενος στην ΕΔ-ΑΚ επικεντρώνεται στην αμφισβήτηση της μαρτυρίας ως αυτή προσάχθηκε από πλευράς των Εναγόντων κατά την απόδειξη της υπόθεσης ενώ όφειλε να δείξει στο Δικαστήριο ότι έχει καλή και εύλογη υπεράσπιση επί της ουσίας της υπόθεσης.
42. Δεν αποτελεί υπεράσπιση στην ουσία της αγωγής η μη δικογράφηση τυχόν αποφάσεων των Εναγόντων, η μη κοινοποίηση τους στον Εναγόμενο, η μη εγγραφή τους στο Επαρχιακό Κτηματολόγιο ή η μη ανάρτησης των ποσοστών συνεισφοράς του κάθε διαμερίσματος στον κοινόχρηστο χώρο της οικοδομής. Ούτε η κατ’ισχυρισμόν αποστολή τιμολογίων αντί καταστάσεων λογαριασμού αποτελεί υπεράσπιση σε αγωγή για κοινόχρηστα. Όσο αφορά τους ισχυρισμούς περί αντισυνταγματικότητας του Άρθρου 38ΚΗ(2) του Κεφ.224 και παράβασης της ΕΣΔΑ, και πάλι δεν θεωρώ ότι αποτελούν υπεράσπιση στην ουσία της απαίτησης
43. Από την άλλη, θα μπορούσε να αποτελέσει υπεράσπιση ο ισχυρισμός του Εναγόμενου ως προς τη μη αναγκαιότητα των ανακαινίσεων και των συνεπακόλουθων εξόδων, τα οποία ήταν αντικείμενο της απαίτησης. Αλλά η εν λόγω θέση προβάλλεται με γενικό τρόπο και απαιτείτο στο πλαίσιο αυτό προσκόμιση ή παρουσίαση κάποιων αποδεικτικών στοιχείων και γεγονότων, τα οποία εξυπακούεται ότι εμπεριέχουν κάποιο βαθμό πειστικότητας και τεκμηρίωσης. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει από πλευράς του Εναγόμενου. Το ίδιο ισχύει και σε σχέση την ισχυριζόμενη αντίφαση μεταξύ των τιμολογίων και την συνεισφορά του επίδικου διαμερίσματος από τις 31/3/2022. Όφειλε ο Εναγόμενος να παρουσιάσει την δική του εκδοχή ώστε να καταστεί να δύναται το Δικαστήριο να αξιολογήσει κατά πόσο αυτή αποτελεί υπεράσπιση για σκοπούς της παρούσας διαδικασίας ή όχι.
44. Τέλος, ο ισχυρισμός του Εναγόμενου για παραγραφή του αγώγιμου δικαιώματος των Εναγόντων, εκ πρώτης όψεως εφόσον είναι παραδεκτό ότι το επίδικο διαμέρισμα μεταβιβάστηκε επ’ονόματι του το 2021, δεν θεωρώ ότι δύναται να αποτελέσει εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση, με βάση τα ίδια τα λεγόμενα του, εφόσον η αγωγή καταχωρήθηκε το 2022.
VII. ΚΑΤΑΛΗΞΗ
45. Υπό το φως των πιο πάνω και για όλους τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω καταλήγω στο ότι η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου πρέπει να ασκηθεί προς απόρριψη της Αίτησης.
46. Συνεπώς η Αίτηση του Εναγόμενου / Αιτητή απορρίπτεται.
47. Τα έξοδα δεν υπάρχει λόγος να μην ακολουθήσουν το αποτέλεσμα και συνεπώς επιδικάζονται υπέρ των Εναγόντων / Καθ’ων η Αίτηση και εναντίον του Εναγόμενου / Αιτητή, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Υπ.)............................
Αφρ. Χαραλαμπίδη, Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο