ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

 

 

Υπόθεση αρ.: 4565/2020

 

 

 

 

 

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΦΟΥ

 

 

 

 

 

ν.

 

 

 

 

 

 

A. S.

 

 

__________

 

Ημερομηνία: 06 Φεβρουαρίου 2025

Εμφανίσεις:

Σ. Χρυσοστόμου, για την Αστυνομία

Π. Σιαηλή (κα), για τον Καθ’ ου η αίτηση

 

Αίτημα σχετικά με τη διαχείριση των τεκμηρίων

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

1.        Η διαδικασία διακόπηκε την 05.02.2025, κατόπιν αναστολής της ποινικής δίωξης (nolle prosequi), και ο Καθ’ ου η αίτηση απαλλάχθηκε από όλες τις κατηγορίες που αντιμετώπιζε.

 

2.        Προέκυψε διαφωνία σχετικά με τη διαχείριση των τεκμηρίων που κατέχονται από την Αστυνομία για τους σκοπούς της υπόθεσης, μετά που ο συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής είχε ζητήσει από το Δικαστήριο προφορικά οδηγίες όπως τα αντικείμενα που αναφέρονται στις λεπτομέρειες των κατηγοριών και για τα οποία είχε εκδοθεί το διάταγμα κατακράτησης τεκμηρίων, στην αίτηση 82/2020 Ε.Δ. Πάφου, κατασχεθούν και καταστραφούν. Αντίθετη ήταν η εισήγηση της συνηγόρου του Καθ’ ου η αίτηση σχετικά με τα αντικείμενα αυτά, η οποία εισήγηση ήταν να επιστραφούν στον Καθ’ ου η αίτηση. Ο λόγος για τα εξής αντικείμενα:

 

1)        Ένα μαχαιράκι με μπεζ χειρολαβή και πτυσσόμενη λεπίδα που καταλήγει σε μυτερή άκρη μήκους 9 εκατοστών

2)        Ένα μαχαιράκι με μαύρη χειρολαβή και πτυσσόμενη λεπίδα που καταλήγει σε μυτερή άκρη μήκους 7,5 εκατοστών

3)        Ένα κατσαβίδι ίσιο με μαύρη χειρολαβή μάρκας Stanley

4)        Ένα μεγαλύτερο κατσαβίδι με κόκκινη και κίτρινη χειρολαβή

5)        Μία πένσα με μπλε χειρολαβή

6)        Ένα μικρό «cutter» με κόκκινη χειρολαβή

7)        Ένα κατσαβίδι με κόκκινη χειρολαβή

8)        Ένα χάρτινο κουτί Nitrile με χειρουργικά γάντια χρώματος μαύρου

9)        Ένα νάιλον άσπρο σακουλάκι με χειρουργικά γάντια χρώματος άσπρου

10)     Ένα μικρό φαναράκι χρώματος άσπρου με σχέδια δέντρων

11)     Δύο μικρά φαναράκια χρώματος γκρίζου

12)     Μία σωλήνα χρώματος κόκκινου με μαύρη χειρολαβή μήκους 35,5 εκατοστών

 

3.        Παρεμβάλλεται πως διαφωνία δεν υπήρξε πράγματι σχετικά με τα παρειακά επιχρίσματα και τις δειγματοληψίες, εφόσον από πλευράς Αστυνομίας η εισήγηση ήταν να κατασχεθούν και να ακολουθηθούν οι πρόνοιες του περί Αστυνομίας Νόμου 73(Ι)/2004 και η συνήγορος του Καθ’ ου η αίτηση εισηγήθηκε να κατασχεθούν και να καταστραφούν, με επίκληση του άρθρου 25 § 2 του ιδίου νόμου. Το εν λόγω άρθρο αναφέρεται στις περιπτώσεις που το πρόσωπο στο οποίο αφορούν τα στοιχεία που λήφθηκαν με βάση την § 1 δεν κατηγορηθεί στο Δικαστήριο για αδίκημα ή εάν απολυθεί χωρίς να διατυπωθούν εναντίον του κατηγορίες ή αθωωθεί από το Δικαστήριο και δε βαρύνεται με προηγούμενη καταδίκη για ποινικό αδίκημα. Τότε, όλες οι καταχωρίσεις των μετρήσεων, φωτογραφιών, δακτυλικών αποτυπωμάτων και αποτυπωμάτων παλάμης και πέλματος και οποιαδήποτε αρνητικά αντίγραφα των φωτογραφιών αυτών ή των φωτογραφιών των δακτυλικών αυτών αποτυπωμάτων καταστρέφονται αμέσως ή παραδίδονται στο πρόσωπο στο οποίο αφορούν. Στην προκειμένη περίπτωση, υπήρξε απαλλαγή, κατόπιν αναστολής της ποινικής δίωξης. Η κυρία Σιαηλή ανέφερε, κατά την αγόρευσή της, πως δεν επιθυμεί ο Καθ’ ου η αίτηση να επιστραφούν σε αυτόν τα παρειακά επιχρίσματα και οι δειγματοληψίες, αλλά να καταστραφούν. Συντείνουν επομένως οι απόψεις των δύο πλευρών, παρά την εκφρασμένη αντίθεση, εφόσον, επί της ουσίας, είναι την καταστροφή τους που επιζητούν, με διαφορετικό τρόπο.

 

4.        Σε σχέση με τα υπόλοιπα αντικείμενα, που αναφέρονται πιο πάνω, η θέση του κύριου Χρυσοστόμου είναι πως πρόκειται για αντικείμενα που κατασχέθηκαν και κατακρατήθηκαν για τους σκοπούς των κατηγοριών που σχετίζονται με κατοχή διαρρηκτικών οργάνων κατά τη νύχτα, απαγόρευση μεταφοράς μαχαιριών εκτός κατοικίας, και απαγόρευση μεταφοράς επιθετικών όπλων, και ως τέτοια αντικείμενα, δεν επιτρέπεται να επιστραφούν και να κατέχονται από τον Καθ’ ου η αίτηση. Η κυρία Σιαηλή επισήμανε πως υπήρχε διάταγμα κατακράτησης τεκμηρίων που αναφέρει ρητά πως η ισχύς της κατακράτησης είναι μέχρι την περάτωση της ποινικής διαδικασίας. Με την αναστολή της υπόθεσης, ανέφερε, δεν υπάρχει ποινική διαδικασία σε εξέλιξη για τα συγκεκριμένα αντικείμενα και παύει να έχει ισχύ το διάταγμα. Ως η ίδια η Αστυνομία δέχεται, ανέφερε, νόμιμος δικαιούχος των αντικειμένων είναι ο Καθ’ ου η αίτηση, και ελλείψει οποιωνδήποτε κατηγοριών που να τον βαραίνουν πλέον, δικαιούται να λάβει τα αντικείμενα που του ανήκουν. Εάν η Αστυνομία τα θεωρεί διαρρηκτικά εργαλεία ή όχι, αποτελεί ζήτημα, ανέφερε, που απασχολούσε ενόσω εκκρεμούσε η υπόθεση.

 

5.        Σύμφωνα με το άρθρο 32 του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ.155:

 

«32.-(1) Όταν, κατά την εκτέλεση εντάλματος έρευνας, κατασχεθεί οτιδήποτε και προσκομιστεί ενώπιον Δικαστή, όπως προβλέπεται στο άρθρο 27, το πράγμα αυτό, τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2) του άρθρου αυτού, δύναται να κατακρατηθεί από τέτοιο πρόσωπο ως ο Δικαστής ήθελε ορίσει, λαμβανόμενης πάντοτε εύλογης φροντίδας για τη διατήρηση του μέχρι την αποπεράτωση οποιασδήποτε ποινικής διαδικασίας η οποία είναι δυνατό να διεξαχθεί σε σχέση με αυτό.

(2) Όταν οτιδήποτε που κατασχέθηκε δυνάμει εντάλματος έρευνας και προσκομίστηκε ενώπιον Δικαστή υπόκειται σε φθορά ή είναι επιβλαβές, το πράγμα αυτό δύναται αμέσως να διατεθεί με τέτοιο τρόπο όπως ο Δικαστής ήθελε ορίσει.

(3) Αν ο Δικαστής είναι της γνώμης ότι οτιδήποτε που κατασχέθηκε δυνάμει εντάλματος έρευνας δεν απαιτείται πλέον για οποιαδήποτε ποινική διαδικασία, τότε εκτός αν εξουσιοδοτείται ή υποχρεώνεται από αυτόν ή οποιοδήποτε άλλο Νόμο να διαθέσει αυτό διαφορετικά, διατάσσει-

(α) όπως το πράγμα ή οποιοδήποτε μέρος του επιστραφεί στο πρόσωπο το οποίο φαίνεται στο Δικαστή ότι έχει δικαίωμα σε αυτό και, αν το εν λόγω πρόσωπο είναι ο κατηγορούμενος, όπως επιστραφεί στον ίδιο ή σε τέτοιο άλλο πρόσωπο ως ο κατηγορούμενος ήθελε ορίσει ή

(β) όπως το πράγμα αυτό, αν ανήκει στον κατηγορούμενο, ή μέρος αυτού, χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή οποιωνδήποτε εξόδων ή αποζημιώσεων τα οποία ο κατηγορούμενος διατάχτηκε να πληρώσει.»

 

6.        Σύμφωνα με το άρθρο 34 του ιδίου νόμου:

 

«34. Αν δυνάμει εντάλματος έρευνας, προσκομίζεται ενώπιον Δικαστή έγγραφο ή πράγμα του οποίου η χρήση ή η κατοχή είναι παράνομη, ο Δικαστής δύναται, ελλείψει κάποιας νόμιμης δικαιολογίας που θα αποδειχτεί από το πρόσωπο που το κατέχει, να προκαλέσει την κατάσχεση, παραμόρφωση, ή καταστροφή του εγγράφου αυτού ή του πράγματος ανεξάρτητα του ότι κανένα πρόσωπο δεν διώκεται σε σχέση με αυτό.»

 

7.        Όπως προκύπτει από τη νομολογία[1], σκοπός των διαδικασιών αναφορικά με την κατακράτηση τεκμηρίων είναι ο καθορισμός της τύχης των παραληφθέντων και κατασχεθέντων αντικειμένων και πραγμάτων πέραν της περιόδου που έπεται της έρευνας. Οι διατάξεις της ποινικής δικονομίας που αφορούν την κατάσχεση και κράτηση αντικειμένων για ανακριτικούς και αποδεικτικούς σκοπούς είναι ταξινομημένες με χρονολογική σειρά η οποία αντανακλά τα τρία ξεχωριστά στάδια που οριοθετούνται και ρυθμίζονται από τον νόμο. Το άρθρο 27 διέπει την εξουσία για την κατάσχεση αντικειμένων. Αυτά μπορεί να κατασχεθούν κατά την εκτέλεση εντάλματος έρευνας εφόσον η εξέτασή τους κρίνεται αναγκαία για τους σκοπούς της αστυνομικής έρευνας. Η κατάσχεση αντικειμένου, βάσει του άρθρου 27, παρέχει μόνο περιορισμένο δικαίωμα κράτησης, μέχρι την παρουσίασή του, το συντομότερο δυνατό, ενώπιον του Δικαστηρίου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 32 § 1 του νόμου. Κριτής της αναγκαιότητας της περαιτέρω κράτησης του αντικειμένου για τους σκοπούς των ανακρίσεων και μελλοντικής ποινικής διαδικασίας, είναι το Δικαστήριο. Οι εξουσίες του Δικαστηρίου, σε εκείνο το στάδιο, είναι περιορισμένες. Ενώ το άρθρο 27 διέπει και καθορίζει την κατάσχεση αντικειμένων στο προκαταρκτικό στάδιο της έρευνας, το άρθρο 32 § 1 διέπει την κράτηση και φύλαξή τους από τις αστυνομικές αρχές μετά την κατάσχεσή τους και το άρθρο 32 § 3 την αποδέσμευσή τους μετά την πρόσαψη κατηγορίας στο Δικαστήριο, αν η περαιτέρω κράτησή τους δεν απαιτείται για τους σκοπούς εγερθείσας ποινικής δίωξης. Οι πρόνοιες του άρθρου 32 § 1 παρέχουν διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να διατάξει την κράτηση και φύλαξη κατασχεθέντος αντικειμένου από τις αστυνομικές Αρχές μέχρι και την αποπεράτωση ποινικής διαδικασίας η οποία ήθελε προκύψει από τις αστυνομικές έρευνες. Η εξουσία η οποία παρέχεται από το άρθρο 32 § 3, για αποδέσμευση των αντικειμένων από την αστυνομική φύλαξη, συναρτάται άμεσα με την προσαγωγή του υπόπτου στο Δικαστήριο με τη διατύπωση κατηγορίας εναντίον του. Η πρόσαψη κατηγορίας οριοθετεί το τρίτο στάδιο της διαδικασίας για την κράτηση κατασχεθέντων αντικειμένων. Το άρθρο 32 § 3 του νόμου, παρέχει εξουσία για επιστροφή του αντικειμένου στον κάτοχο ή ιδιοκτήτη του, νοουμένου ότι η κράτηση και φύλαξή του δεν απαιτείται για τους σκοπούς της εγερθείσας ποινικής δίωξης. Η απόφαση για κατακράτηση τεκμηρίων θεωρείται αυτοτελής απόφαση, η οποία αν και άμεσα συνδεδεμένη με το ένταλμα έρευνας, εντούτοις έχει τη δική της αυτοτέλεια, εφόσον ο δικαστής, δυνάμει των άρθρων 27-34 έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια να χειριστεί αντικείμενα που κατασχέθηκαν, ανάλογα με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Για παράδειγμα, μπορεί ανεξάρτητα από τη νομιμότητα του διατάγματος έρευνας, να ανευρέθηκαν παράνομα αντικείμενα, π.χ. όπλα, ναρκωτικά, άλλες δηλητηριώδεις ουσίες, εκρηκτικά, επικίνδυνα ζώα κ.α. τα οποία να μην ανήκουν στο πρόσωπο στην κατοχή του οποίου ανευρέθηκαν. Σε τέτοια περίπτωση, ανεξάρτητα από τη νομιμότητα του εντάλματος έρευνας, το δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 34 δύναται, ελλείψει κάποιας νόμιμης δικαιολογίας από το πρόσωπο στην κατοχή του οποίου ανευρέθηκαν, «να προκαλέσει την κατάσχεση, παραμόρφωση ή καταστροφή» των αντικειμένων, ανεξαρτήτως του ότι κανένα πρόσωπο δεν θα διωχθεί σε σχέση με αυτό.

 

8.        Στην προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο μπορεί να δώσει οδηγίες για τη διαχείριση των τεκμηρίων που κατασχέθηκαν και δεν κατατέθηκαν ενώπιον του, βάσει του προφορικού αιτήματος, με δεδομένη την περάτωση της παρούσας ποινικής διαδικασίας.

 

9.        Η κατοχή των αντικειμένων που αναφέρονταν στις λεπτομέρειες της 4^ης Κατηγορίας είναι όμως παράνομη εάν αυτά κατέχονται κατά τη διάρκεια της νύχτας και χωρίς νόμιμη δικαιολογία. Η κατοχή των ιδίων αντικειμένων δεν είναι παράνομη υπό άλλες συνθήκες ή εφόσον μεταφέρονται για συγκεκριμένο λόγο. Εφόσον ο νόμιμος ιδιοκτήτης των αντικειμένων που αναφέρονται στην 4^η Κατηγορία είναι ο Καθ’ ου η αίτηση, γεγονός που δεν αμφισβητήθηκε, και με δεδομένο πως δεν έχει καταδικαστεί ο Καθ’ ου η αίτηση για τη διάπραξη τέτοιου αδικήματος, ούτε έχει διαταχθεί στην πληρωμή εξόδων, κρίνεται πως τα αντικείμενα αυτά θα πρέπει να επιστραφούν στον Καθ’ ου η αίτηση.

 

10.     Όσον αφορά τα δύο μαχαίρια που αναφέρονταν στην 5^η Κατηγορία, η μεταφορά τους εκτός κατοικίας απαγορεύεται, εκτός εάν δικαιολογείται η αναγκαιότητα της μεταφοράς τους, για νόμιμο σκοπό, ως ορίζει το άρθρο 82 § 4 του περί Ποινικού Κώδικα Νόμου Κεφ.154. Σύμφωνα με το άρθρο 85 Κεφ.154, αμφίστομο μαχαίρι ή μαχαίρι αναφορικά με το οποίο κάποιος καταδικάζεται για παράβαση του Κώδικα αυτού, κατάσχεται. Συνάγεται, εξ αντιδιαστολής, πως, σε περίπτωση που δεν υπάρχει καταδίκη, δεν μπορεί να υπάρξει κατάσχεση. Λαμβάνοντας υπόψη πως δεν υπάρχει καταδίκη του Καθ’ ου η αίτηση, κρίνεται πως τα μαχαίρια που αναφέρονται στην 5^η Κατηγορία, των οποίων ο Καθ’ ου η αίτηση είναι αναμφίβολα ο νόμιμος ιδιοκτήτης, θα πρέπει να επιστραφούν σε αυτόν, η δε μεταφορά τους, για σκοπούς φύλαξής τους στην κατοικία του Καθ’ ου η αίτηση, κατόπιν της επιστροφής τους από την Αστυνομία σε αυτόν, εντός εύλογου χρόνου, δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη τη διάπραξη ποινικού αδικήματος.

 

11.     Το ίδιο ισχύει και για τη σωλήνα με τη χειρολαβή, που αναφέρεται στην 6^η Κατηγορία. Η μεταφορά της είναι παράνομη εάν γίνεται χωρίς εξουσιοδότηση ή εύλογη δικαιολογία, σε δημόσιο χώρο, εφόσον μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επιθετικό όπλο. Με βάση το άρθρο 3 § 2 του περί Επιθετικών Όπλων Νόμου Κεφ. 159, σε περίπτωση καταδίκης, δυνατόν να διαταχθεί η κατάσχεση του επιθετικού όπλου. Εξ αντιδιαστολής, δεν προκύπτει τέτοια δυνατότητα, κατάσχεσης, σε περίπτωση που δεν υπάρχει καταδίκη. Λαμβάνοντας υπόψη πως δεν υπάρχει καταδίκη του Καθ’ ου η αίτηση, κρίνεται πως η σωλήνα που αναφέρεται στην 6η Κατηγορία, της οποίας ο Καθ’ ου η αίτηση είναι αναμφίβολα ο νόμιμος ιδιοκτήτης, θα πρέπει να επιστραφεί σε αυτόν, η δε μεταφορά της, για σκοπούς φύλαξής της στην κατοικία του Καθ’ ου η αίτηση, κατόπιν της επιστροφής της από την Αστυνομία σε αυτόν, εντός εύλογου χρόνου, δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη τη διάπραξη ποινικού αδικήματος.

 

12.     Δεν έχω ενώπιον μου αίτηση με σχετική ένορκη υποστήριξη για παράταση της κατακράτησης, με λεπτομέρειες όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους χρειάζεται τυχόν παράταση της κατακράτησης. Το αίτημα από πλευράς της Αστυνομίας δεν ήταν να παραμείνουν στην κατοχή της Αστυνομίας τα τεκμήρια, ενόψει του λόγου της διακοπής της διαδικασίας, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που τυχόν έχει συμφωνηθεί πως θα υπάρχει δυνατότητα επανακαταχώρισης, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Το αίτημα ήταν για την κατάσχεση και καταστροφή αυτών των αντικειμένων, ως ο Καθ’ ου η αίτηση να είχε καταδικαστεί για τα αδικήματα αυτά.

 

13.     Όλα τα προαναφερόμενα αντικείμενα, εφόσον έχουν νόμιμο ιδιοκτήτη και δεν είναι παράνομο γενικά ή υπό όλες τις συνθήκες να βρίσκονται στην κατοχή του Καθ’ ου η αίτηση, δεν θα ήταν επιτρεπτό να κατασχεθούν και να καταστραφούν, ως εάν ο Καθ’ ου η αίτηση να είχε καταδικαστεί για τα αδικήματα που φέρονται να είχαν διαπραχθεί με τα αντικείμενα αυτά. Δεν υπήρξε καταδίκη του Καθ’ ου η αίτηση, ενώ ουδέποτε έπαυσε να απολαμβάνει τεκμήριο αθωότητας.

 

14.     Για τους λόγους που εξηγήθηκαν, δίδονται οδηγίες:

 

Α. Tα παρειακά επιχρίσματα και οι δειγματοληψίες που κατέχονται από την Αστυνομία, για τους σκοπούς της υπόθεσης αυτής, να κατασχεθούν και να καταστραφούν, κατ’ αναλογία με ό,τι ισχύσει στον ν.73(Ι)/2004.

 

Β. Tα πιο κάτω αντικείμενα να επιστραφούν στον Καθ’ ου η αίτηση:

 

1)        Ένα μαχαιράκι με μπεζ χειρολαβή και πτυσσόμενη λεπίδα που καταλήγει σε μυτερή άκρη μήκους 9 εκατοστών

2)        Ένα μαχαιράκι με μαύρη χειρολαβή και πτυσσόμενη λεπίδα που καταλήγει σε μυτερή άκρη μήκους 7,5 εκατοστών

3)        Ένα κατσαβίδι ίσιο με μαύρη χειρολαβή μάρκας Stanley

4)        Ένα μεγαλύτερο κατσαβίδι με κόκκινη και κίτρινη χειρολαβή

5)        Μία πένσα με μπλε χειρολαβή

6)        Ένα μικρό «cutter» με κόκκινη χειρολαβή

7)        Ένα κατσαβίδι με κόκκινη χειρολαβή

8)        Ένα χάρτινο κουτί Nitrile με χειρουργικά γάντια χρώματος μαύρου

9)        Ένα νάιλον άσπρο σακουλάκι με χειρουργικά γάντια χρώματος άσπρου

10)     Ένα μικρό φαναράκι χρώματος άσπρου με σχέδια δέντρων

11)     Δύο μικρά φαναράκια χρώματος γκρίζου

12)     Μία σωλήνα χρώματος κόκκινου με μαύρη χειρολαβή μήκους 35,5 εκατοστών

 

15.     Οι πιο πάνω οδηγίες δεν εμποδίζουν τυχόν διαφορετική συμφωνία με τον Καθ’ ου η αίτηση, για καταστροφή των αντικειμένων αυτών, εάν ο ίδιος δεν επιθυμεί πλέον την επιστροφή τους. Η Αστυνομία μπορεί να κρατήσει φωτογραφίες των αντικειμένων αυτών.

 

 

(Υπ.) ………………………..

Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

 

Πιστό Αντίγραφο

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ