ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Λ. Χατζηξενοφώντος, Ε.Δ.
Αρ. Υπόθεσης: 5044/2024
G. ATHANASIOU INSURANCE AGENSY LTD
v
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κατηγορούμενος
Ημερομηνία: 24/02/2025
Για τους Παραπονούμενους: κα Σ. Δίγκα
Για τον Κατηγορούμενο: Καμία εμφάνιση
Κατηγορούμενος απών
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α. Εισαγωγή
Ο Κατηγορούμενος αντιμετωπίζει συνολικά 12 κατηγορίες που αφορούν την πράξη καταδολίευσης εξ αποφάσεως πιστωτή κατά παράβαση των άρθρων 3(1)(γ) και 4 του περί Καταδολίευσης των εκ Δικαστικής Αποφάσεως Πιστωτών Νόμος του 2008 (Ν. 60(I)/2008).
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες των κατηγοριών, ο Κατηγορούμενος ενώ ήταν εκ δικαστικής αποφάσεως οφειλέτης χρέους δυνάμει αποφάσεως του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου στην Αγωγή με αριθμό 292/2012, και ενώ στις 06/12/2013 στα πλαίσια της εν λόγω αγωγής διατάχθηκε να καταβάλλει στους Παραπονούμενους / εκ δικαστικής απόφασης πιστωτές του, το ποσό των €30 μηνιαίως από την 01/07/2014 και την πρώτη ημέρα κάθε επόμενου μήνα μέχρι τελείας εξόφλησης, παρέλειψε και εξακολουθεί να παραλείπει να καταβάλει το ποσό των αναφερόμενων δόσεων για την περίοδο από 01/03/2015 μέχρι 01/02/2016, αμφότερων των ημερομηνιών περιλαμβανομένων.
Ο Κατηγορούμενος δεν εμφανίστηκε στην διαδικασία και η υπόθεση ορίστηκε για απόδειξη σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 89(1) του Κεφ. 155.
Στις 12/02/2025 καταχωρήθηκε από τους Παραπονούμενους ένορκη δήλωση προς απόδειξη της υπόθεσης τους. Το Δικαστήριο αφότου μελέτησε την ένορκη δήλωση έθεσε στους συνηγόρους των Παραπονούμενων τον προβληματισμό του ως προς το ζήτημα της κατάχρησης της διαδικασίας, λόγω του χρόνου που παρήλθε από την ημερομηνία διάπραξης των ισχυριζόμενων αδικημάτων μέχρι την καταχώρηση της υπό κρίση υπόθεσης. Το Δικαστήριο όρισε την υπόθεση για περαιτέρω απόδειξη στις 21/02/2025, δίδοντας την άδεια στους συνηγόρους των Παραπονούμενων να καταχωρήσουν συμπληρωματική ένορκη δήλωση προς απόδειξη της υπόθεσης. Η συμπληρωματική ένορκη δήλωση ημερομηνίας 21/01/2025, και η γραπτή αγόρευση των συνηγόρων των Παραπονούμενων βρίσκεται στον φάκελο του Δικαστηρίου.
Όπως προκύπτει από την συμπληρωματική ένορκη δήλωση η οποία βρίσκεται στον φάκελο του Δικαστηρίου μετά την έκδοση της απόφασης και του διατάγματος ημερομηνίας 06/12/2013, ο Κατηγορούμενος προέβη σε κάποιες καταβολές ύψους €20 σε άτακτα χρονικά διαστήματα, οι οποίες εκτείνονται χρονικά από τον Νοέμβριο του 2014 μέχρι και του Ιούλιο του 2016. Οι σχετικές αποδείξεις κατατέθηκαν ως δέσμη Τεκμηρίου 1. Όπως προκύπτει από το Τεκμήριο 1 οι εν λόγω πληρωμές έγιναν έναντι των δικηγορικών εξόδων. Έκτοτε η συνήγορος των Παραπονούμενων επικοινώνησε με τον Κατηγορούμενο τηλεφωνικώς, ο οποίος την είχε ενημερώσει ότι είχε μεταβεί στην Αγγλία και ότι όταν θα επέστρεφε στην Κύπρο θα περνούσε από το δικηγορικό γραφείο για να τακτοποιήσει τις οφειλές του. Αυτή η επικοινωνία επαναλήφθηκε αρκετές φορές μέχρι και το 2024. Ένεκα της εν λόγω επικοινωνίας και της δέσμευσης του να τακτοποιήσει την οφειλή του όταν θα επέστρεφε στην Κύπρο, οι Παραπονούμενοι αποφάσισαν να «βοηθήσουν» τον Κατηγορούμενο και να μην επιβαρύνουν την διαδικασία με επιπλέον δικηγορικά έξοδα.
Β. Νομική Πτυχή – Κατάχρηση Διαδικασίας
Στην υπόθεση Γ.Π.Β ν Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση αρ. 5/2020, ημερομηνίας 30/07/2021 επισημάνθηκε ότι αποτελεί διαφορετικό ζήτημα το κατά πόσο ο χρόνος εντός του οποίου εκδικάστηκε μια υπόθεση είναι εύλογος συμφώνως του Άρθρου 30.2 του Συντάγματος και του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ, το οποίο και εξετάζεται κατ’ αποκλειστικότητα εντός της χρονικής διάρκειας από την διατύπωση της κατηγορίας μέχρι της τελικής εκδίκασης της (περιλαμβανομένου και του σταδίου έφεσης), και άλλο το κατά πόσο μια δικαστική διαδικασία καθίσταται καταχρηστική λόγω της καθυστέρησης υποβολής παραπόνου (εν προκειμένω καταχώρησης κατηγορητηρίου). Στην εν λόγω υπόθεση το Ανώτατο Δικαστήριο τόνισε ότι η διακοπή της δίκης έστω και σε περίπτωση που η καθυστέρηση δεν είναι δικαιολογημένη θα πρέπει να είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας, δεδομένου ότι γενικά η παρέλευση του χρόνου από μόνη της δεν αρκεί. Ωστόσο, ως περαιτέρω επισημάνθηκε, κάθε περίπτωση κρίνεται με βάση τα δικά της περιστατικά.
Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Μ & Μ Αρτοποιείο Άγιος Μάμας Λίμιτεδ v. Αθανασίου, Ποινική Έφεση Αρ. 104/2019, ημερ. 3/7/2020, ECLI:CY:AD:2020:B216 το ζήτημα της κατάχρησης μπορεί να εγερθεί και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας. Όταν ζήτημα κατάχρησης εξετάζεται με αναφορά στη καθυστέρηση στη καταχώρηση της ποινικής υπόθεσης, το υπόβαθρο για την εξέταση του είναι η διάσταση του χρόνου μεταξύ της ημερομηνίας διάπραξης του αδικήματος της κατηγορίας, όπως αποκαλύπτεται από τις λεπτομέρειες του αδικήματος, και η ημερομηνία της καταχώρησης του κατηγορητηρίου. Υπεισέρχονται στη συνέχεια και άλλες παράμετροι, όπως, για παράδειγμα, ο χρόνος εξιχνίασης, κατά πόσο ο κατηγορούμενος απουσίαζε στο εξωτερικό ή στη περίπτωση ιδιωτικής ποινικής υπόθεσης τυχόν αντικειμενική αδυναμία του παραπονούμενου να προωθήσει τη δίωξη.
Στα πλαίσια της φυσικής δικαιοσύνης ο κατήγορος έχει το δικαίωμα να ακουστεί και να προβάλει γεγονότα που μπορεί να ανατρέπουν την εκ πρώτης εντύπωση για κατάχρηση λόγω καθυστέρησης, όπως μπορεί να αναδύεται από την αντικειμενική διάσταση χρόνου μεταξύ της κατ' ισχυρισμό διάπραξης του αδικήματος και της καταχώρησης του κατηγορητηρίου. Εάν τα γεγονότα αυτά αμφισβητούνται και δεν κρίνεται ευχερές να διαπιστωθούν έξω από το πλαίσιο της εκδίκασης της υπόθεσης δεν θα μπορεί να διαπιστωθεί κατάχρηση σε εκείνο το στάδιο και μπορεί να επανεξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο όταν θα καταστεί πρόσφορο ή στο τέλος. Το ζήτημα θα κριθεί με αναφορά αποκλειστικά στην ημερομηνία διάπραξης του αδικήματος και στην ημερομηνία καταχώρησης του κατηγορητηρίου, όταν δεν έχει προσφερθεί καμιά ή καμιά αποδεχτή εξήγηση για την καθυστέρηση.
Στην πιο πάνω απόφαση κρίθηκε ότι η χωρίς επαρκή επεξήγηση καθυστέρησης για σχεδόν 5 ½ χρόνια στην προώθηση της δίωξης του Εφεσίβλητου για αδικήματα έκδοσης επιταγών χωρίς αντίκρισμα, σε συνδυασμό με τη συνοπτική φύση της ποινικής διαδικασίας, καθιστούσε την διαπίστωση κατάχρησης εύλογη και την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Πρωτόδικου Δικαστηρίου υπέρ του τερματισμού της διαδικασίας δικαιολογημένη.
Η φύση της κάθε υπόθεσης σαφώς και έχει την σημασία της. Για παράδειγμα, σε αδικήματα που έχουν σχέση με οικονομικές συναλλαγές και υπάρχει δυσκολία ανίχνευσης αυτού του είδους των εγκληματικών πράξεων, τυχόν χρονική καθυστέρηση στην καταχώρηση της υπόθεσης θα πρέπει να αντικρύζεται με ελαστικότητα και υπό το πρίσμα των εγγενών δυσκολιών της (βλ. Ανδρέας Κωστάκη Στυλιανού ν Αστυνομίας, Ποινική Έφεση 58/2008).
Γ. Κατάληξη
Επανερχόμενη τώρα στην υπό κρίση υπόθεση, κρίνω ότι η καθυστέρηση στην καταχώρηση της υπόθεσης κατά 9 χρόνια μετά την διάπραξη των υπό κρίση αδικημάτων είναι καταχρηστική. Εξηγώ.
Τα υπό εξέταση αδικήματα αφορούν το αδίκημα της καταδολίευσης, όπου σύμφωνα και με την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η φύση τέτοιων υποθέσεων δεν είναι πολύπλοκη (βλ. Case of Irodotou v Cyprus, Application no. 16783/20). Στην περίπτωση του αδικήματος της καταδολίευσης εξ αποφάσεων πιστωτών, αφετηρία της κατά το Νόμο ποινικής ευθύνης έχει η διαπίστωση ότι δεν καταβλήθηκε το ποσό των μηνιαίων δόσεων το οποίο καθορίστηκε από το Δικαστήριο με σκοπό την εξόφληση του εξ αποφάσεως χρέους και όχι πότε αποφασίζει ο παραπονούμενος να προχωρήσει σε ιδιωτική ποινική δίωξη. Η μη παραγραφή δεν εξισούται με ελευθερία άσκησης δίωξης οπότε το κρίνει πρόσφορο ο παραπονούμενος.
Η ουσία παραμένει ότι η καθυστερημένη δίωξη με αυτά τα δεδομένα, είναι τέτοια που σε συνδυασμό με τη συνοπτική φύση της ποινικής διαδικασίας δικαιολογεί ένα Δικαστήριο να αναχαιτίσει την περαιτέρω πορεία όσον αφορά τουλάχιστον την ποινική πτυχή της διαφοράς μεταξύ των διαδίκων.
Το Δικαστήριο έδωσε την ευκαιρία στους Παραπονούμενους να καταχωρήσουν συμπληρωματική ένορκη δήλωση προς απόδειξη της υπόθεσης τους και να αγορεύσουν για το ζήτημα της καθυστέρησης, ωστόσο δεν δόθηκε οποιαδήποτε δικαιολογία από πλευράς των Παραπονούμενων ως προς τον χρόνο που παρήλθε μέχρι την καταχώρηση της υπό κρίση υπόθεσης. Ο αόριστος ισχυρισμός ότι ο Κατηγορούμενος τους ενημέρωσε ότι απουσίαζε στο εξωτερικό σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, και η καταβολή από αυτών κάποιων ποσών έναντι των δικηγορικών εξόδων μέχρι Ιούλιο του 2016 δεν δικαιολογεί την αδράνεια των Παραπονούμενων να προωθήσουν την υπό κρίση υπόθεση. Ούτε η θέση του Κατηγορούμενου ότι θα εξοφλούσε τις οφειλές του, θέση που εκφράστηκε σε τακτές τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ των συνηγόρων των Παραπονούμενων και του Κατηγορούμενου, δικαιολογούσε την εν λόγω καθυστέρηση 9 χρόνων. Περαιτέρω όπως προκύπτει από την ένορκη δήλωση επίδοσης που βρίσκεται στον φάκελο του Δικαστηρίου, το κατηγορητήριο επιδόθηκε πολύ σύντομα μετά την καταχώρηση της υπόθεσης στον Κατηγορούμενο προσωπικά στην διεύθυνση που αναγράφεται στο κατηγορητήριο, και η οποία διεύθυνση είναι η ίδια με αυτή που αναγράφεται στην δικαστική απόφαση ημερομηνίας 13/06/2013 και στο διάταγμα ημερομηνίας 06/12/2023. Επομένως ο Κατηγορούμενος βρισκόταν στην Κύπρο και καμία δικαιολογία δεν τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου ότι δεν εντοπίζετο ή ότι δεν κατέστη δυνατή η επίδοση προγενέστερων υποθέσεων εναντίον του. Το μόνο που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου είναι ότι είχαν επικοινωνία με τον Κατηγορούμενο. Αυτό όμως δεν αναιρεί ότι για τις επίδικες δόσεις δεν προωθήθηκε καμία διαδικασία από το 2015 μέχρι τα τέλη του 2024.
Ως εκ των ανωτέρω η μακρά καθυστέρηση στην προώθηση της υπό κρίση περίπτωσης δεν δικαιολογείται και ισοδυναμεί με κατάχρηση της διαδικασίας. Διαφορετική προσέγγιση του ζητήματος αυτού θα ισοδυναμούσε με αποδοχή του ενδεχόμενου να επιτρέπεται στην εκάστοτε κατηγορούσα αρχή ή παραπονούμενους να παραμένουν αδρανείς για απεριόριστο διάστημα και να ζητούν την τιμωρία του αδικοπραγούντα, όποτε οι ίδιοι ήθελε αποφασίσουν ή κρίνουν πρόσφορο.
Ως εκ των ανωτέρω, η ποινική δίωξη εναντίον του Κατηγορούμενου τερματίζεται και η υπόθεση απορρίπτεται λόγω κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας. Ο Κατηγορούμενος απαλλάσσεται όλων των κατηγοριών.
Καμία διαταγή ως προς τα έξοδα.
(Υπογρ.)……………………………….
Λ. Χατζηξενοφώντος, Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο