
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ενώπιον: Λ.Σ. Καμμίτση, Προέδρου
Αίτηση Αρ.: Ε165/13
Μεταξύ:
1. Ιάκωβου Αναστασίου, Α.Δ.Τ. [ ], από τη Λευκωσία
2. Κλαίρης Αναστασίου, Α.Δ.Τ. [ ], από τη Λευκωσία δια του πληρεξουσίου αυτής αντιπροσώπου Ιάκωβου Αναστασίου
Αιτητών
-και-
1. EL TORITO LIMITED, HE 73982, από τη Λευκωσία
2. JACQUELINE BALTΑΥΙΑΝ, Α.Δ.Τ. [ ], από τη Λευκωσία
3. Παναγιώτη Σπύρου, Α.Δ.Τ. [ ], από τη Λευκωσία
Καθ’ ων η Αίτηση
--------------------------------------------------------------------------------
Αίτηση για οικονομική εξέταση
13 Μαΐου 2025
Για τους Αιτητές 1 και 2: κ.κ. Γ. Παπαθεοδώρου και Στ. Παπαθεοδώρου
Για τον Καθ’ ου η Αίτηση 3: κ. Ν. Ξάνθου για κ.κ. Ορφανίδης, Χριστοφίδης & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με αίτηση δια κλήσεως ημερομηνίας 2.2.2024, οι Αιτητές 1 και 2 εξαιτούνται εναντίον του Καθ’ ου η Αίτηση 3, ως ακολούθως:
«Α. Τη διεξαγωγή έρευνας αναφορικά με την οικονομική κατάσταση του Καθ’ ου η Αίτηση 3 και αναφορικά με οποιαδήποτε δωρεά, παράδοση, μεταβίβαση, επιβάρυνση, διακίνηση ή απόκρυψη οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου που έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση είσπραξης του εξ αποφάσεως χρέους ή μέρος αυτού.
Β. Διάταγμα ακύρωσης των πιο κάτω καταδολιευτικών μεταβιβάσεων των ακόλουθων ακινήτων:
(α) Την μεταβίβαση του οικοπέδου με Αρ. Εγγραφής 13/693 Καϊμακλί - Λευκωσία - Δήμος Λευκωσίας η οποία έγινε την 24/10/2012 με την Δήλωση Δωρεάς 1/Δ/4872/2012 προς την Σ.Ν.Σ.
(β) Την μεταβίβαση του ½ μεριδίου επί του Διαμερίσματος Αρ. Εγγραφής 13/4568 Άγιος Δημήτριος Δήμος Στροβόλου η οποία έγινε την 5/4/2013 με την Δήλωση Δωρεάς 1/Δ/1687/2013 προς την Σ.Ν.Σ., είτε την ακύρωση ως καταδολιευτικών της δωρεάς, παράδοσης, επιβάρυνσης, διακίνησης ή άλλης αποξένωσης άλλων ή και άλλων περιουσιακών στοιχείων ή διάθεσης των, από τον Καθ’ ου η Αίτηση 3, στα οποία αυτός προέβηκε πριν, κατά ή μετά τη δημιουργία ή τη γέννεση της αστικής ευθύνης του, τα οποία, περιουσιακά στοιχεία, δύνανται να διατεθούν για την πληρωμή του εξ αποφάσεως χρέους του ή μέρους αυτού.
Γ. Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάττει τον Καθ' ου η Αίτηση Παναγιώτη Σπύρου όπως το οφειλόμενο χρέος πληρωθεί με δόσεις €1500.00.-, εκάστη ή με τα ποσά που το Δικαστήριο ήθελε κρίνει εύλογα.
Δ. Οποιανδήποτε άλλη διαταγή ήθελε το Δικαστήριο διατάξει.
Ε. Τα έξοδα της αίτησης νόμιμο τόκο επί των εξόδων, πλέον Φ.Π.Α και έξοδα επίδοσης.»
Η υπό εξέταση αίτηση στηρίζεται στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας Δ.48 θθ.1-3, 8 και 9, Δ.36 θ.3, στον περί Πολιτικής Δικονομίας (Τροποποιητικό) (Αρ.2) Νόμο του 1999, Ν.134(Ι)/99, Κεφ. 6, ΜΕΡΟΣ VIII, άρθρα 82-90, Κεφ. 6, ΜΕΡΟΣ IX, άρθρα 91Γ, 91Ε - 91Ζ, Κεφ. 62, άρθρα 3 και 4, στον περί Δικαστηρίων Νόμο, Ν.14/1960, άρθρα 31, 41 και 42, στους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας 2023, Μέρος 60.1(1) (2)(3), 60.(2)(1) και στη διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου.
Η αίτηση συνοδεύεται από ένορκο δήλωση της κας. Παναγιώτας Αργυρού, από τη Λευκωσία. Η ενόρκως δηλούσα λέγει ότι είναι δικηγόρος, συνεργάτιδα στο δικηγορικό γραφείο το οποίο εκπροσωπεί τους Αιτητές. Ως εκ των καθηκόντων της γνωρίζει τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται και έχει κατάλληλα εξουσιοδοτηθεί να προβεί στη δήλωση της.
Την 21.7.2022, εκδόθηκε απόφαση όπως οι Καθ’ ων 2 και 3, αλληλεγγύως και κεχωρισμένως μετά της Καθ' ης η Αίτηση 1, καταβάλουν στους Αιτητές 1 και 2 τα κάτωθι ποσά:
α) €57.717,00 οφειλόμενα ενοίκια στα πλαίσια που έχουν δηλωθεί για την περίοδο από τον Ιούλιο 2013 έως Ιούνιο 2015, εντόκως προς 5,5 % ετησίως από 4.7.2013 μέχρι 31.12.2014, 4% ετησίως από 1.1.2015 μέχρι 31.12.2016, 3,5% ετησίως από 1.1.2017 μέχρι 31.12.2018 και 2% ετησίως από 1.1.2019 μέχρις εξοφλήσεως.
β) €4.151.- πλέον Φ.Π.Α., δικηγορικά έξοδα, ως έχουν υπολογιστεί από τη Γραμματέα και εγκριθεί από το Δικαστήριο, στην κλίμακα €50.000 - €100.000, εντόκως προς 5,5% ετησίως από 4.7.2013 μέχρις 31.12.2014, 4% ετησίως από 1.1.2015 μέχρι 31.12.2016, 3,5% ετησίως από 1.1.2017 μέχρι 31.12.2018, 2% ετησίως από 1.1.2019 μέχρι 31.12.2022 και 2,5% από 1.1.2023 μέχρις εξοφλήσεως, πλέον €42.- πραγματικά έξοδα, πλέον €49.- έξοδα σύνταξης του Διατάγματος.
Την 18.10.2022, εκδόθηκε το ένταλμα αρ. ριτ 563/22 για την πώληση της κινητής περιουσίας των οφειλετών Καθ' ων η Αίτηση 2 και 3. Το ένταλμα επεστράφη ανεκτέλεστο την 2.1.2023. Οι Καθ' ων η Αίτηση επιβαρύνθηκαν με τα έξοδα του εντάλματος αυτού εκ €370.-. Ο Καθ' ου η Αίτηση 3, εξ’ αποφάσεως οφειλέτης, προέβη στις ακόλουθες καταδολιευτικές μεταβιβάσεις των πιο κάτω ακινήτων:
(α) Τη μεταβίβαση του οικοπέδου με Αρ. Εγγραφής 13/693 Καϊμακλί - Λευκωσία - Δήμος Λευκωσίας, η οποία έγινε την 24.10.2012 με τη Δήλωση Δωρεάς 1/Δ/4872/2012 προς τη Σ.Ν.Σ.
(β) Τη μεταβίβαση του ½ μεριδίου επί του Διαμερίσματος Αρ. Εγγραφής 13/4568 Άγιος Δημήτριος, Στρόβολος η οποία έγινε την 5.4.2013 με τη Δήλωση Δωρεάς 1/Δ/1687/2013 προς τη Σ.Ν.Σ.
Η ενόρκως δηλούσα υποστηρίζει ότι οι πιο πάνω μεταβιβάσεις έγιναν από τον Καθ' ου η Αίτηση 3, λόγω του ότι αυτός ανέμενε την εναντίον του έκδοση απόφασης στη υπό τον άνω τίτλο και αριθμό Αίτηση και με σκοπό να αποφύγει την επιβάρυνση των άνω ακινήτων με MEMO και την επακόλουθη πώληση τους για την ικανοποίηση της.
Ο Καθ' ου η Αίτηση 3 – οφειλέτης, από την 31.1.2022 είναι συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος, έχοντας αφυπηρετήσει από την εργασία του στο Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας. Λαμβάνει μηνιαία σύνταξη από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων εκ €1.374.- το μήνα και από το Γενικό Λογιστήριο πέρα των €2.000.- το μήνα. Έχει δηλαδή μηνιαίο εισόδημα πέρα των €3.000.- το μήνα, δεν έχει οικονομικές υποχρεώσεις, ούτε παιδιά και εύκολα μπορεί να καταβάλλει στους Αιτητές το μηναίο ποσό των €1.500.- το μήνα έναντι της εξ’ αποφάσεως οφειλής του. Ουδένα ποσό καταβλήθηκε μέχρι σήμερα από οποιοδήποτε από τους τρεις εξ’ αποφάσεως οφειλέτες έναντι της εξ’ αποφάσεως οφειλής τους προς τους Αιτητές.
Ένσταση:
Ένσταση εκ μέρους του Καθ’ ου η Αίτηση 3, καταχωρήθηκε στις 16.12.2024 και αυτή βασίζεται στον περί Ενοικιοστασίου Νόμο 1983, Ν.23/83 όπως έχει τροποποιηθεί μεταγενέστερα, στον περί Ενοικιοστασίου Διαδικαστικό Κανονισμό του 1983, 2/83 όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, Κανονισμοί 2, 4, 12, στον περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμο, Κεφ. 6, άρθρα 82-87, 90, 91Ε-Ζ, στον περί Δόλιων Μεταβιβάσεων Νόμο, Κεφ. 62, άρθρα 2, 3, 4 & 5, στα άρθρα 2, 3 και 11 του περί Χορήγησης Κοινωνικής Σύνταξης Νόμου του 1995, Ν.25(Ι)/1995 όπως έχει τροποποιηθεί μεταγενέστερα, στα άρθρα 2 και 67 του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 2010, Ν.59(Ι)/2010 όπως έχει τροποποιηθεί μεταγενέστερα, στην νομολογία και στις συμφυείς εξουσίες του Δικαστηρίου. Οι συγκεκριμένοι λόγοι ένστασης είναι οι ακόλουθοι:
«1. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 δεν έχει και/ή στερείται της οικονομικής δυνατότητας και/ή επάρκειας να καταβάλει δια μηνιαίων δόσεων το εξ’ αποφάσεως χρέος του.
2. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 στερείται οποιασδήποτε κινητής και/ή ακίνητης περιουσίας και/ή οποιασδήποτε κινητής και/ή ακίνητης περιουσίας ελεύθερης υποθηκών και επιβαρύνσεων.
3. Η έκδοση διατάγματος για αποπληρωμή του εξ’ αποφάσεως χρέους με μηνιαίες δόσεις θα επηρεάσει την ήδη βεβαρυμμένη οικονομική κατάσταση του Καθ’ ου η Αίτηση 3.
4. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 δε διαθέτει εισόδημα που να υπόκειται σε εκχώρηση και/ή επιβάρυνση και/ή κατάσχεση.
5. Η έκδοση διατάγματος για αποπληρωμή του εξ’ αποφάσεως χρέους με μηνιαίες δόσεις θα επηρεάσει την ήδη βεβαρυμμένη οικονομική κατάσταση του Καθ’ ου η αίτηση 3.
6. Η Αίτηση δεν μπορεί να προχωρήσει και/ή είναι πρόωρη καθώς οι Αιτητές δεν έλαβαν όλα τα πρόσφορα μέσα προς ικανοποίηση του εξ’ αποφάσεως χρέους και εξόδων.
7. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 είναι δέκτης συνταξιοδοτικών ωφελημάτων και τέτοια ωφελήματα προστατεύονται δυνάμει νόμου.
8. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 σε ουδεμία καταδολιευτική δωρεά και/ή μεταβίβαση προέβη.»
Η ένσταση συνοδεύεται από ένορκο δήλωση του κ. Παναγιώτη Σπύρου, από τη Λευκωσία. Ο ενόρκως δηλών λέγει ότι είναι ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 στην υπό το πιο πάνω αριθμό και τίτλο Αίτηση και γνωρίζει προσωπικά τα γεγονότα. Εκτός όπου ρητά προβαίνει σε παραδοχή, αρνείται και απορρίπτει ένα έκαστο και όλους μαζί τους ισχυρισμούς των Αιτητών, όπως αυτοί εκτίθενται στην ένορκο δήλωση η οποία συνοδεύει την υπό εξέταση αίτηση.
Είναι αδελφός του Διευθυντή της Καθ’ ης η Αίτηση 1 και συζύγου της Καθ’ ης η Αίτηση 2 και λόγω αυτού, είχε υπογράψει Συμφωνία Εγγύησης ημερομηνίας 27.11.2000, στη Σύμβαση Ενοικίασης ενός ακινήτου επί της Λεωφόρου Καλλιπόλεως 39Α, στη Λευκωσία. Οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι οι μηνιαίες απολαβές του μέσω των συντάξεων του είναι €3.000. Ο κ. Σπύρου κατέθεσε ότι ο ισχυρισμός αυτός είναι ανυπόστατος και το πραγματικό μηνιαίο εισόδημα/σύνταξη του, από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ανέρχεται στα €1.528,84 συμπεριλαμβανομένου και του ποσού που καταβάλλεται έναντι των υποχρεώσεων του στο ΓεΣΥ, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των €40,51. Δηλαδή το καθαρό μηνιαίο εισόδημα του υπό μορφή σύνταξης από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέρχεται σε €1.488,33. Περαιτέρω, λαμβάνει σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ύψους €1.248.48, καθαρά. Δηλαδή, συνολικά οι καθαρές μηνιαίες απολαβές του υπό μορφή σύνταξης, ανέρχονται στο ποσό των €2.736,81.
Οι Αιτητές ισχυρίζονται πως δεν έχει οικονομικές υποχρεώσεις και έτσι το συνολικό ποσό της σύνταξης του παραμένει ολόκληρο προς όφελος του. Αυτό δεν ισχύει. Διαμένει με τη σύζυγο του, Σ.Σ., της οποίας το ετήσιο εισόδημα είναι χαμηλό. Συνεισφέρει ο ίδιος στα έξοδα κοινής ωφελείας του διαμερίσματος στο οποίο διαμένουν, τα οποία έχουν ως εξής: ποσό περίπου €120.- μηνιαίως για τηλεπικοινωνίες και ποσό περίπου €60.- για ηλεκτρικό ρεύμα.
Πέραν από τη συνεισφορά του στους λογαριασμούς κοινής ωφελείας η οποία αντιστοιχεί στο ½ των πιο πάνω λογαριασμών, ο κ. Σπύρου συνεισφέρει οικονομικά και στις λοιπές ανάγκες του σπιτιού. Μηνιαίως καταβάλλουν με τη σύζυγο του το ποσό των €400.- για ψώνια από την υπεραγορά με σκοπό την αγορά τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Από το αναφερόμενο ποσό καταβάλλεται από τον ίδιο το ήμισυ. Επιπλέον, έχουν δύο κατοικίδια σκυλιά, για τα οποία πρέπει να αγοράζουν τροφή και η οποία τους κοστίζει περίπου €21.- την εβδομάδα. Για τα σκυλιά υπάρχουν και ιατρικά έξοδα τα οποία δεν είναι σταθερά.
Ο ίδιος αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και για τούτο λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή. Τα εν λόγω φάρμακα προμηθεύεται μέσω του ΓεΣΥ. Πρόσφατα υποβλήθηκε σε διάφορες οδοντιατρικές εργασίες, για τις οποίες απαιτήθηκε το συνολικό ποσό των €3.150, το οποίο αποπληρώνει σταδιακά. Κάθε μήνα καταβάλλει το ποσό των €400.- στη θυγατέρα του, η οποία σπουδάζει και διαμένει στο εξωτερικό, συγκεκριμένα στη Γερμανία. Παρέχει οικονομική στήριξη στον πατέρα του, ο οποίος είναι διαβητικός και αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, τόσο καρδιακά, όσο και θέματα που σχετίζονται με την ιδιαίτερα προχωρημένη ηλικία του. Είναι χαμηλοσυνταξιούχος, συγκεκριμένα η σύνταξη του ανέρχεται στο ποσό των €600.- μηνιαίως περίπου, οπότε ο ενόρκως δηλών καταβάλλει το ποσό των €150.- μηνιαίως για την περίθαλψη του και την αγορά των φαρμάκων που χρειάζεται. Επίσης, εξαιτίας του γεγονότος ότι ο αδελφός της συζύγου του αντιμετωπίζει εκ γενετής σοβαρά προβλήματα υγείας και δεν ήταν σε θέση ποτέ να εργαστεί, ο κ. Σπύρου και η σύζυγος του, παρέχουν σ’ αυτό το πρόσωπο οικονομική στήριξη, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά τα μηνιαία τους έξοδα.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 κατέθεσε ότι δε διαθέτει αυτοκίνητο, ούτε άλλο μέσο μεταφοράς. Η γυναίκα του διαθέτει αυτοκίνητο με το οποίο διακινούνται και συνεισφέρει στα έξοδα για τη βενζίνη, τα οποία ανέρχονται στο ποσό των €160.- και από τα οποία επωμίζεται μηνιαίως τουλάχιστον το ήμισυ. Σε σχέση με το ζήτημα της σύνταξης, τυγχάνει νομικής συμβουλής ότι προστατεύεται από την νομοθεσία και δεν μπορεί να τύχει επιβάρυνσης, εκχώρησης ή κατάσχεσης, πλην κάποιων εξαιρέσεων, στις οποίες όμως δεν εμπίπτει η παρούσα.
Ο κ. Σπύρου κατέθεσε ακόμα ότι, οι Αιτητές ισχυρίζονται μέσω της ένορκης δήλωσης τους που συνοδεύει την αίτηση οικονομικής εξέτασης, πως έχει προβεί σε καταδολιευτικές μεταβιβάσεις ακίνητης ιδιοκτησίας, για να αποφύγει την αποπληρωμή των οφειλών του. Τυγχάνει νομικής συμβουλής ότι για να θεωρείται η μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας του ως δόλια, πρέπει, μεταξύ άλλων, κατά το χρόνο της μεταβίβασης να είχε πρόθεση να παρεμποδίσει και/ή να καθυστερήσει τους πιστωτές του ή οποιοδήποτε από αυτούς να ανακτήσουν από τον ίδιο τα χρέη του. Υπάρχει Σύμβαση Ενοικίασης ακίνητης ιδιοκτησίας ημερομηνίας 27.11.2000, στην οποία είναι εγγυητής. Από την υπογραφή της συμφωνίας μέχρι και την καταχώρηση της υπόθεσης Κ29/13 αλλά και της υπόθεσης Ε165/13, ουδεμία γνώση είχε περί των οφειλόμενων ποσών του Καθ’ ου η Αίτηση 1 έναντι των Αιτητών. Τούτο διότι, ουδεμία επιστολή προειδοποίησης και/ή οποιαδήποτε άλλη ένδειξη είχε περί του αντιθέτου. Ως εκ τούτου, σε καμία περίπτωση δυνατόν να θεωρηθεί ότι κατά το χρόνο μεταβίβασης των ακινήτων, είχε στη σκέψη του τους Αιτητές και την πρόθεση να τους καθυστερήσει από το να λάβουν το οφειλόμενα τους.
Υπέδειξε ότι, μελετώντας το Τεκμήριο 2 της ένορκης δήλωσης εκ μέρους των Αιτητών, φαίνεται ότι η μεταβίβαση του ακινήτου με Αριθμό φακέλου αποξένωσης 1/Δ/4872/2012, έγινε στις 24.1.2012 και εγγράφηκε στις 25.10.2012. Η δεύτερη μεταβίβαση με αριθμό φακέλου αποξένωσης 1/Δ/2418/2007, έγινε στις 3.5.2007 και έγινε η εγγραφή στις 4.5.2007. Η τρίτη μεταβίβαση με αριθμό φακέλου αποξένωσης 1/Δ/1687/2013, έγινε στις 5.4.2013 και η εγγραφή έγινε στις 12.4.2013. Ουδένα Τεκμήριο έχει προσκομισθεί στο Δικαστήριο, που να φανερώνει ότι ο ίδιος είχε γνώση επί των οφειλόμενων ποσών, ότι είχε γνώση ή ότι τον ενημέρωσαν οι Αιτητές, πως ο Καθ’ ου η Αίτηση 1 δεν ήταν συνεπής έναντι των υποχρεώσεων του και δεν υπάρχει εύρημα του Δικαστηρίου, ότι είχε λάβει γνώση για τα οφειλόμενα ποσά.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 δήλωσε ότι ουδεμία πρόθεση είχε να παρεμποδίσει ή να καθυστερήσει τους Αιτητές από το να λάβουν τα οφειλόμενα τους, αφού κατά τους χρόνους των μεταβιβάσεων, δεν μπορούσε με κανένα τρόπο και για κανένα λόγο, να τους είχε στη σκέψη του ως πιστωτές. Μέχρι και τις καταχωρήσεις των προαναφερόμενων υποθέσεων, δεν είχε καμία ενημέρωση για οφειλόμενα.
Ιστορικό:
Απόφαση στην κυρίως Αίτηση:
Στην υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Αίτηση, εκδόθηκε Απόφαση εναντίον των Καθ’ ων η Αίτηση 2 και 3, την 21.7.2022, αλληλεγγύως και κεχωρισμένως μετά της Καθ’ ης η Αίτηση 1, για το ποσό των €57.717,00, το οποίο αφορούσε οφειλόμενα ενοίκια, για την περίοδο από Ιούλιο 2013 έως Ιούνιο 2015, πλέον νόμιμο τόκο και έξοδα (Τεκμήριο 1 στην ένορκο δήλωση της κας. Αργυρού).
Διαδικασία:
Επειδή η υπό εξέταση αίτηση όχι μόνο δεν άπτεται της ουσίας της υπόθεσης, αλλά πρόκειται για αίτηση μετά την απόφαση και η ουσία έχει εξεταστεί, ερμηνεύοντας τον περί Ενοικιοστασίου Νόμο, Ν. 23/83 όπως αυτός έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα και τους περί Ενοικιοστασίου Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 1983, όπως αυτοί έχουν τροποποιηθεί μέχρι σήμερα, έκρινα ότι η παρουσία Παρέδρων δεν ήταν αναγκαία και το Δικαστήριο συνεδρίασε με μονομελή σύνθεση.
Προφορική μαρτυρία:
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 κατέθεσε και προφορικά και αντεξετάστηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο των Αιτητών 1 και 2. Είναι 68 ετών. Καπνίζει ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα, με κόστος €4.-. Δεν πηγαίνει ποδόσφαιρο και δεν ασχολείται με το διαδίκτυο, το οποίο χρησιμοποιεί η σύζυγος του. Η μία θυγατέρα του πήγε στη Γερμανία για σπουδές και εργάζεται εκεί ως βιολόγος. Έχει δύο ενήλικες θυγατέρες. Το λογαριασμό του Κυπριακού τηλεφώνου της μίας, η οποία είναι στο εξωτερικό, το πληρώνει ο ίδιος. Οι πληρωμές στην Α.ΤΗ.Κ. γίνονται από τη σύζυγο του, μέσω της Τράπεζας Κύπρου. Έχει και ο ίδιος άλλο λογαριασμό τηλεφώνου, τον οποίο δεν προσκόμισε, με κόστος €17, €18.-. Αυτός που προσκόμισε, αφορά τις υπηρεσίες διαδικτύου, τη Cytavision και τα τηλέφωνα της συζύγου και των θυγατέρων του.
Ο αδελφός του κ. Σπύρου και η σύζυγος του δεύτερου, Καθ’ ης η Αίτηση 2, μένουν δίπλα από τον Καθ’ ου η Αίτηση 3. Γνώριζε ότι ο αδελφός του είχε εστιατόριο, έχουν καλή επαφή και δεν έχουν διαφορές.
Το διαμέρισμα στο οποίο διαμένει ο Καθ’ ου η Αίτηση 3, είναι επ’ ονόματι της συζύγου του. Το ½ μερίδιο το οποίο μεταβιβάστηκε, είναι το δικό του μερίδιο στο εν λόγω διαμέρισμα. Το ακίνητο στο Καϊμακλί, είναι οικόπεδο, δεν έχει μέσα σπίτι. Μεγαλώνουν τα παιδιά του, όπως είπε και επειδή η σύζυγος του κάνει καλύτερη διαχείριση, της τα μεταβίβασε για να τα διευθετήσει για τις θυγατέρες του. Κατέθεσε ότι πληρώνει τα χρέη του στο ακέραιο. Έχει υποχρεώσεις σε Τράπεζες, συγκεκριμένα στην Ελληνική Τράπεζα. Ο ίδιος συνεργάζεται μόνο με την Ελληνική Τράπεζα και η σύζυγος του μόνο με την Τράπεζα Κύπρου. Ο κ. Σπύρου κατέθεσε ότι δεν έχει μετοχές, εάν έχει, είναι «πεταξούμενες», πριν 15, 20 χρόνια. Μπορεί να έχει 100, 200 μετοχές, ούτε γνωρίζει εάν υπάρχει πλέον η τέτοια εταιρεία.
Από την ενώπιον μου μαρτυρία, κρίνω ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 παρουσίασε αρκούντως ικανοποιητική εικόνα της οικονομικής του κατάστασης, χωρίς να προσπαθήσει να αποκρύψει στοιχεία. Το ερώτημα είναι, με αυτά που έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου, τι επιτρέπει ο Νόμος να τον διατάξει το Δικαστήριο να καταβάλλει, εάν το επιτρέπει και σε ποιο βαθμό.
Νομική πτυχή:
Ως καταγράφεται ανωτέρω, η υπό εξέταση αίτηση στηρίζεται, μεταξύ άλλων, στα άρθρα 82 – 90, 91Γ, 91Ε – 91Ζ, στα Μέρη VIII και IX του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6. Ο Νόμος αυτός τροποποιήθηκε από τον Νόμο 134(Ι)/99 και τον Νόμο 138(Ι)/2006. Ο πρώτος κατάργησε και αντικατέστησε τα Μέρη VIII και IX του βασικού Νόμου. Όμως, η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ερμηνεύοντας τις καταργηθείσες διατάξεις, καθόρισε τις αρχές με βάση τις οποίες το Δικαστήριο δύναται να διατάξει εξ’ αποφάσεως οφειλέτη να εξοφλήσει το χρέος του με περιοδικές πληρωμές. Στο βαθμό που η εξουσία για έκδοση Διατάγματος μηνιαίων δόσεων δεν έχει επηρεαστεί από την τροποποίηση του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, θεωρώ την νομολογία αυτή δεσμευτική για σκοπούς της παρούσας αίτησης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε σε αριθμό αποφάσεων το θέμα αιτήσεων αποπληρωμής εξ’ αποφάσεως χρέους με μηνιαίες δόσεις (σύμφωνα με το Μέρος ΙΧ του Κεφ. 6, τόσο πριν όσο και μετά που αυτό τροποποιήθηκε από τον Ν. 134(Ι)/99). Αναφέρω ενδεικτικά τις αυθεντίες Anestos Adamou Kokoni v. Ioannides (1963) 2 C.L.R. 548, Rolandis, Louca & Soteriades Ltd. v. Koutsiou (1970) 1 C.L.R. 25, National Bank of Greece v. Trihinas (1976) 2 J.S.C. 411, Chrysostomou v. Athanasiou (1981) 1 C.L.R. 669, Φλαγκοφάς v. Αταλέζα Λτδ (1989) 1 (Ε) Α.Α.Δ. 686, Λαϊκή Τράπεζα ν. Χαραλαμπίδη (1989) 1 Α.Α.Δ. 556, Μιχαήλ v. Λαϊκής Τράπεζας (Χρημ.) Λτδ (1993) 1 Α.Α.Δ. 812, Μιχαήλ κ.α. v. Α/φοί Πούλλου Λτδ (1997) 1 Α.Α.Δ. 1759, Χριστάκη ή άλλως Παναγιώτου v. Μιχαήλ (πιο πάνω), Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Αραδίππου v. Ιακώβου (1999) 1 (Γ) Α.Α.Δ. 2032, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. v. Κωνσταντίνου (2000) 1(Β) Α.Α.Δ 1034, Νικολάου Σοφία Βασιλείου v. Μάριος Μακρίδης, (2002) 1(Β) Α.Α.Δ. 801, Γεώργιος Αρέστη v. Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας Λτδ, (2002) 1(Β) Α.Α.Δ. 1258, Προκοπίου κ.α. v. Ανδρέας Λάμπρου Λτδ. (2004) 1 (Α) Α.Α.Δ. 310, Κλεοβούλου v. Μινέρβα Ασφαλιστική Εταιρεία Λτδ (2005) 1(Α) Α.Α.Δ. 207, Στυλιανού v. Ανδρεάδη (2005) 1(Α) Α.Α.Δ. 509, J. & M. PAPERCHASE LTD. v. Δωροϊδέα Λτδ (2006) 1 Α.Α.Δ. 1234, Βασιλειάδης v. Τσουρή (2007) 1(Α) Α.Α.Δ. 43, Σωτηρίου v. Universal Bank Public Ltd., Πολιτική Έφεση Αρ. 271/2013, Απόφαση ημερομηνίας 9.3.2020, ECLI:CY:AD:2020:A93 και Παύλος Πούμπουρας v. Αριστόδημου Χριστούδη κ.ά., Πολιτική Έφεση αρ. Ε317/2016, Απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερομηνίας 15.9.2023.
Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ν. Κωνσταντίνου (βλέπετε πιο πάνω), όπου στη σελίδα 1038 ο έντιμος Δικαστής κ. Σ. Νικήτας είπε:
«Η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων είναι στοιχείο που συνάπτεται άμεσα με το κύρος της δικαστικής διαδικασίας. Η αξιοπιστία της δικαιοσύνης εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα της. Διαφορετικά δημιουργείται δυσπιστία για την αποστολή της με ανάλογες διαβρωτικές επιπτώσεις. Με αυτά θέλουμε να τονίσουμε ότι τα προβλεπόμενα από το νόμο μέσα αναγκαστικής εκτέλεσης δεν πρέπει να καταντούν ατελέσφορα, εκτός στις απόλυτα δικαιολογημένες περιπτώσεις. Πρέπει να εξισορροπείται η ανάγκη εκτέλεσης με την προοπτική αξιοπρεπούς διαβίωσης του ανθρώπου στο πλαίσιο του κράτους δικαίου.»
Έχω αντλήσει καθοδήγηση από την υπόθεση National Bank of Greece v. Trihinas (βλέπετε πιο πάνω) όπου στη σελίδα 413, το Δικαστήριο είπε τα ακόλουθα:
«In determining whether the debtor should be ordered to pay a judgement debt by monthly instalments and, if so, by what amount, a balance must be kept between the need to keep the instalments realistically within the means of the debtor, without at the same time frustrating the reasonable expectation of a creditor to receive his money back. Whereas a debtor must not be harassed by having to pay a debt, one must not gain the impression that a debtor will, without sufficient cause, be allowed to write off his obligations.»
Έχω λάβει υπόψη το σύνολο του εξ’ αποφάσεως χρέους και το χρόνο που χρειάζεται για την αποπληρωμή του με μηνιαίες δόσεις. Σύμφωνα με την αυθεντία Φλαγκοφάς v. Αταλέζα Λτδ. (πιο πάνω), στη σελίδα 689:
«Πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαδικασία που προβλέπει το Μέρος ΙΧ του Κεφ. 6 έχει ουσιαστικά ανακριτικό χαρακτήρα και αποβλέπει στην παροχή ευχέρειας στο Δικαστήριο μετά την διεξαγωγή της αναγκαίας έρευνας σχετικά με τα μέσα του χρεώστη να αποφασίσει κατά όσο είναι σε θέση να αποπληρώσει με δόσεις το χρέος του. Η οικονομική ευχέρεια για την αποπληρωμή εξ’ αποφάσεως χρέους με δόσεις, μετά τον προσδιορισμό των μέσων του χρεώστη, συναρτάται άμεσα με τις ανάγκες του χρεώστη και της οικογένειας του για αξιοπρεπή διαβίωση. Αυτές περιλαμβάνουν τη στέγαση, τη διατροφή και την ιατρική περίθαλψη των μελών της οικογένειας καθώς και τη μόρφωση των παιδιών και κάποια ευχέρεια για την κοινωνική διακίνηση του χρεώστη.»
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 δεν κατέθεσε περί οποιωνδήποτε Αποφάσεων ή Διαταγμάτων εναντίον του για αστικά χρέη. Αναφέρθηκε σε χρηματικό ποσό το οποίο οφείλει σε Τραπεζικό Ίδρυμα, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες ή στοιχεία.
Κρίνω ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 και η σύζυγος του, αποτελούν ουσιαστικά μία μονάδα και γι’ αυτό το Δικαστήριο υπολογίζει και λαμβάνει υπόψην ποσά για την αξιοπρεπή διαβίωση και τις βασικές ανάγκες και των δύο. Με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο σκεπτικό, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψην και τα οποιοδήποτε έσοδα και των δύο προσώπων, ως έχουν τεθεί ενώπιον του. Οι θυγατέρες των είναι ενήλικες και δεν λαμβάνεται οποιοδήποτε ποσό υπόψην γι’ αυτές, στα πλαίσια της υπό εξέταση αίτησης.
Κρίνω ότι ο Καθ’ ης η Αίτηση 3 και η σύζυγος του, χρειάζονται τουλάχιστον €513.- (£300) μηνιαίως έκαστος, για την κάλυψη των βασικών αναγκών τους, όπως αυτές καθορίζονται από την νομολογία. Σημειώνω ότι, ποσό £100.- μηνιαίως, κρινόμενο στα πλαίσια Έφεσης, επιβεβαιώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο στην αυθεντία Προκοπίου κ.ά. v. Ανδρέας Λάμπρου Λτδ. (πιο πάνω), ενώ στην αυθεντία Κλεοβούλου v. Μινέρβα Ασφαλιστική Εταιρεία Λτδ (πιο πάνω), εγκρίθηκε ποσό £130.- για διατροφή και μετακίνηση του χρεώστη. Επειδή έχει περάσει αρκετό χρονικό διάστημα από τότε, υιοθετώ ποσό €513.-, ήτοι £300.-.
Ευρήματα:
Ο κ. Παναγιώτης Σπύρου, είναι νυμφευμένος με την κα. Σ.Σ. και έχουν δύο ενήλικα τέκνα. Δεν υπάρχει μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου για οποιαδήποτε ακίνητη περιουσία η οποία ανήκει στον Καθ’ ου η Αίτηση 3. Φαίνεται ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 αποξένωσε περιουσία προς τη σύζυγο του (Τεκμήριο 2 στην ένορκο δήλωση της κας. Αργυρού), σε ημερομηνίες πριν τη δημιουργία της αστικής οφειλής στην υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο υπόθεση, στην οποία εν τέλει εκδόθηκε απόφαση και εναντίον του. Η απόφαση αφορά οφειλόμενα ενοίκια από τον Ιούλιο 2013. Οι μεταβιβάσεις έγιναν σε προγενέστερες ημερομηνίες.
Η οικογένεια διαμένει σε ιδιόκτητο διαμέρισμα στη Λευκωσία, το οποίο είναι εγγεγραμμένο επ’ ονόματι της συζύγου του Καθ’ ου η Αίτηση 3.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 είναι συνταξιούχος και λαμβάνει θεσμοθετημένη σύναξη από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ύψους €1.528,84 μηνιαίως (Τεκμήριο 1 στην ένορκο δήλωση του κ. Σπύρου). Λαμβάνει επίσης €1.248,48 μηνιαίως ως σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Τεκμήριο 2 στην ένορκο δήλωση του κ. Σπύρου), γενικό σύνολο €2.777,32 μηνιαίως. Φαίνεται ότι η σύζυγος του λαμβάνει εισόδημα από επάγγελμα ή επιτήδευμα, ύψους €8.542 ετησίως, από το οποίο αφαιρούνται ασφαλιστικά ταμεία και το φορολογητέο εισόδημα της ανέρχεται σε €6.834 ετησίως, ήτοι €569,50 μηνιαίως επί δωδεκαμήνου βάσεως (Τεκμήριο 3 στην ένορκο δήλωση του κ. Σπύρου). Σύνολο εσόδων για το ζεύγος, €3.346,82 μηνιαίως.
Η πρώτη επιφύλαξη της παραγράφου (γ) του εδαφίου (1) του άρθρου 82 [1] του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6, ως αυτός έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα, προνοεί αναφορικά με τα ποσά συντάξεων εξ’ αποφάσεως οφειλετών. Το Χρηματικό Όριο Κινδύνου Φτώχειας για το 2024, ήταν €12.400 για μονήρη νοικοκυριά (Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου, Υπουργείο Οικονομικών, Δελτίο Τύπου 20.3.2025, «Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών: Κίνδυνος Φτώχιας 2024»). Το Δικαστήριο δεν διατάζει την καταβολή ποσού μηνιαίων δόσεων προς το σκοπό εξόφλησης εξ’ αποφάσεως χρέους, με την αποκοπή από συντάξεις που παρέχονται από το Κράτος σε άτομα κάτω από το όριο της φτώχειας. Το σύνολο του ποσού των συντάξεων του Καθ’ ου η Αίτηση 3, επί δωδεκαμήνου βάσεως, υπερβαίνει το όριο της φτώχειας για μονήρη νοικοκυριά.
Δεν έχει κατατεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, μαρτυρία σχετικά με οποιαδήποτε κινητή περιουσία η οποία ανήκει στον Καθ’ ου η Αίτηση 3. Ο ίδιος κατέθεσε ότι διαθέτει μηχανοκίνητο όχημα η σύζυγος του, για τη διακίνηση τους και συνεισφέρει και ο ίδιος στην κατανάλωση βενζίνης. Καταβάλλουν συνολικά περίπου €160.- μηνιαίως. Μαζί με τη σύζυγο του, ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 δαπανά ποσά για λογαριασμούς κοινής ωφελείας και το Δικαστήριο δέχεται ποσό €117,84, έστω €118.- μηνιαίως για υπηρεσίες τηλεφωνίας και διαδικτύου (Τεκμήριο 4 στην ένορκο δήλωση του κ. Σπύρου) και €30.- μηνιαίως για κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος στο διαμέρισμα στο οποίο κατοικούν (Τεκμήριο 5 στην ένορκο δήλωση του κ. Σπύρου). Τα ιατρικά και φαρμακευτικά έξοδα του ζεύγους, καλύπτονται από το ΓεΣΥ. Το Δικαστήριο αναγνωρίζει σύνολο εξόδων €1.334.- μηνιαίως, για τον ίδιο και τη σύζυγο του.
Δεν λαμβάνονται υπόψην οποιαδήποτε ποσά δαπανώνται για άλλα μέλη της ευρύτερης οικογένειας, καίτοι τα κίνητρα του Καθ’ ου η Αίτηση 3 και της συζύγου του δεν αμφισβητούνται. Δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση ή στοιχεία ενώπιον του Δικαστηρίου, ούτε έχει τεθεί το απαραίτητο δικονομικό και νομικό πλαίσιο, ώστε οποιαδήποτε τρίτα πρόσωπα να θεωρούνται οικονομικά εξαρτώμενα από τον Καθ’ ου η Αίτηση 3 και/ή τη σύζυγο του.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 έχει εισοδήματα από συντάξεις τα οποία υπερβαίνουν το όριο της φτώχειας και δυνατόν να ληφθούν υπόψην. Επιπλέον, κατέθεσε ότι καπνίζει με κόστος €4.- ημερησίως, ήτοι €120.- μηνιαίως. Το κάπνισμα δεν θεωρείται ότι περιλαμβάνεται ανάμεσα στα απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση ενός προσώπου και ως εκ τούτου το ποσό το οποίο δαπανάται για τσιγάρα, δύναται να ληφθεί υπόψην ως ποσό το οποίο πρέπει να καταβάλλεται προς εξόφλησην του εξ’ αποφάσεως χρέους (βλέπετε σχετικά Chrysostomou v. Athanassiou (1981) 1 C.L.R. 669 και Rolandis Louca & Soteriades Ltd. v.Koutsiou (1970) 1 C.L.R. 25).
Κρίση:
Το Δικαστήριο έχει ενώπιον του μια απόφαση η οποία δεν έχει ικανοποιηθεί. Το βάρος απόδειξης ότι ο εξ’ αποφάσεως οφειλέτης δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να εξοφλήσει το χρέος του, το φέρει ο ίδιος (βλέπετε Βασιλειάδης v. Τσουρής (πιο πάνω, στη σελίδα 48 [2], σε σχέση με το άρθρο 84 εδάφια (2) και (3)(γ) του Κεφ. 6). Βασικό μέλημα του κάθε ενός πρέπει να είναι η ικανοποίηση των υποχρεώσεων του προς τρίτα πρόσωπα, και η απόρριψη της απαξίωσης προς τον γείτονα, που οδηγεί στην διάσπαση του κοινωνικού συνόλου. Ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 έχει καθήκον να ικανοποιήσει την υποχρέωση του έναντι των Αιτητών, που απορρέει από και βασίζεται σε απόφαση Δικαστηρίου. Τα όσα ανέφερε ο Καθ’ ου η Αίτηση 3, δεν τον απαλλάσσουν αυτόματα από τις υποχρεώσεις του και δεν σημαίνει ότι, άνευ ετέρου, δεν θα τον διατάξει το Δικαστήριο να πληρώνει οποιοδήποτε ποσό προς εξόφλησην του εξ’ αποφάσεως χρέους του (βλέπετε σχετικά τις αυθεντίες Δημητρίου v. Περδίου (2005) 1(Β) Α.Α.Δ. 1418 και McEwan v. McEwan (1972) 2 All ER 708). Προς το σκοπό της ικανοποίησης των υποχρεώσεων του έναντι των Αιτητών, ο Καθ’ ου η Αίτηση 3 καλείται να καταβάλει κάθε προσπάθεια, στο καλύτερο μέτρο των δυνατοτήτων του.
Κρίνω ότι το ποσό των €200.- μηνιαίως πρέπει να διατεθεί από τον Καθ’ ου η Αίτηση 3 για την αποπληρωμή του εξ’ αποφάσεως χρέους του και αυτή είναι η απόφαση μου. Η επιτυχία της αίτησης εναντίον του, ελλείψει ειδικών περιστάσεων, δικαιολογεί την επιδίκαση εξόδων υπέρ των Αιτητών 1 και 2 και εναντίον του Καθ’ ου η Αίτηση 3.
Απόφαση:
Ενόψει των πιο πάνω, εκδίδεται Διάταγμα εναντίον του Καθ’ ου η Αίτηση 3 – εξ’ αποφάσεως οφειλέτη, όπως καταβάλλει ποσό €200.- μηνιαίως προς εξόφλησην του εξ’ αποφάσεως χρέους του. Η πρώτη δόση να καταβληθεί την 1η Ιουλίου 2025 και στη συνέχεια, την πρώτη ημέρα κάθε επόμενου μήνα, με επτά (7) μέρες χάρη, μέχρι την τελεία εξόφληση του εξ’ αποφάσεως χρέους ή μέχρι νεωτέρας διαταγής.
Επιδικάζονται υπέρ των Αιτητών 1 και 2 και εναντίον του Καθ’ ου η Αίτηση 3, τα έξοδα της υπό εξέταση αίτησης, ως αυτά θα υπολογισθούν από τον Γραμματέα και εγκριθούν από το Δικαστήριο, στην κλίμακα της Απόφασης στην κυρίως Αίτηση, ήτοι €50.000 - €100.000 και εγκριθούν από το Δικαστήριο και να καταβληθούν με τον ίδιο τρόπο.
(Υπ.) ………………………………..
Λ. Σ. Καμμίτση
Πρόεδρος
Πιστόν Αντίγραφον
Γραμματέας
ΛΣΚ/ΕΠ
[1] «Νοείται ότι για τους σκοπούς του παρόντος εδαφίου, κατά την εξέταση της οικονομικής κατάστασης του εκ δικαστικής αποφάσεως ή διατάγματος οφειλέτη χρέους, δεν λαμβάνεται υπόψη από το Δικαστήριο οποιοδήποτε ποσό το οποίο ο εν λόγω οφειλέτης λαμβάνει –
(α) Ως δημόσιο βοήθημα δυνάμει των διατάξεων του περί Δημόσιων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμου
(β) ως ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα δυνάμει των διατάξεων του περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και Γενικότερα περί Κοινωνικών Παροχών Νόμου
(γ) ως επίδομα που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου
(δ) ως φοιτητικό επίδομα ή χορηγία που παραχωρείται δυνάμει των διατάξεων του περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμου
(ε) ως σύνταξη δυνάμει των διατάξεων οποιουδήποτε νόμου ο οποίος προβλέπει τη χορήγηση σύνταξης το ποσό της οποίας δεν υπερβαίνει το όριο της φτώχειας για μονήρες νοικοκυριό το οποίο υπολογίζεται και δημοσιεύεται από τη Στατιστική Υπηρεσία της Δημοκρατίας και αναπροσαρμόζεται βάσει των κλιμάκων ισοδύναμου εισοδήματος, ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας.»
[2] «Ο σκοπός της πιο πάνω νομοθετικής πρόνοιας, η οποία απορρίπτει την εισήγηση του εφεσείοντος είναι πασιφανής. Ο εξ’ αποφάσεως πιστωτής δεν μπορεί να γνωρίζει ποια είναι τα περιουσιακά στοιχεία του εξ’ αποφάσεως οφειλέτη, τα οποία θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την έκδοση διατάγματος καταβολής του εξ’ αποφάσεως χρέους δια μηνιαίων δόσεων. Έτσι το βάρος απόδειξης ότι ο εξ’ αποφάσεως οφειλέτης δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να εξοφλήσει το χρέος του, μετατοπίζεται στους ώμους του. Ο εξ’ αποφάσεως οφειλέτης υποχρεούται να προβαίνει ενόρκως σε πλήρη αποκάλυψη όλων των περιουσιακών του στοιχείων για να δείξει, αν έτσι ισχυρίζεται, πως δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να εξοφλήσει το χρέος του ή να καθορίσει το ποσό που προτείνει ότι είναι μέσα στην οικονομική του δυνατότητα να πληρώνει μηνιαίως. Ο εξ’ αποφάσεως πιστωτής μπορεί επίσης να θέσει ενώπιον του Δικαστηρίου οποιαδήποτε στοιχεία έχει που αφορούν την περιουσία του εξ’ αποφάσεως χρεώστη. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου θα πρέπει να εφαρμόζονται. Στις αστικές υποθέσεις η περιουσία του εξ’ αποφάσεως χρεώστη βαρύνεται με το ποσό που οφείλεται δυνάμει της δικαστικής απόφασης προς όφελος του εξ’ αποφάσεως πιστωτή. Θεωρείται δηλαδή στην πράξη πως μέρος της περιουσίας και των εισοδημάτων του εξ’ αποφάσεως χρεώστη ανήκουν στον εξ’ αποφάσεως πιστωτή, μέχρι την εξόφληση του εξ’ αποφάσεως χρέους.»
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο