ΣΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Κ. Χατζηαθανασίου- Σιαμτάνη, Δ. Οικ. Π.
Αρ. Αίτησης: 42/22
Μεταξύ:
M.T.G.
Αιτήτρια
και
A.R.G
Καθ’ ου η αίτηση
Ημερομηνία: 12/2/2025
ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για την Αιτήτρια : κος Σ. Παπαθεοδώρου
Για τον Καθ’ ου η αίτηση : κα Αρ. Σαρρή
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Αντικείμενο της αίτησης διατροφής, είναι αίτημα της Αιτήτριας για έκδοση διατάγματος, με το οποίο να διατάσσεται ο Καθ’ ου η αίτηση, όπως καταβάλλει σ’ αυτήν, το ποσό των € 1500 μηνιαίως και/ή οποιοδήποτε άλλο ποσό θεωρήσει δίκαιο και εύλογο το Δικαστήριο, ως συνεισφορά του στη διατροφή των ανήλικων τέκνων τους D. και Ε.M που γεννήθηκαν στις 25/2/2019 και 20/11/2021 αντίστοιχα.
Μονομερής αίτηση που καταχωρήθηκε από την Αιτήτρια με την οποία ζητείτο το ποσό των €2000 ως συνεισφορά του Καθ’ ου η Αιτηση στη διατροφή των ανήλικων τέκνων του στην πορεία αποσύρθηκε άνευ βλάβης.
Η υπόθεση ακολούθησε τη διαδικασία της ταχείας εκδίκασης, στη βάση της Διαταγής 30 των Περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών. Έγιναν εκατέρωθεν αποκαλύψεις των σχετικών με τα επίδικα θέματα εγγράφων που βρίσκονταν στην κατοχή των διαδίκων και στη συνέχεια οι διάδικοι κατέθεσαν τη γραπτή τους μαρτυρία, η οποία συνοδεύτηκε από σχετικά τεκμήρια προς υποστήριξη των θέσεων τους. Δεν υπήρξε αντεξέταση των ενόρκως δηλούντων. Με την ολοκλήρωση της μαρτυρίας τους οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των διαδίκων ετοίμασαν γραπτές αγορεύσεις υποστηρίζοντας τις αντίστοιχες θέσεις τους.
Αποτελούν, καταρχήν, παραδεκτά γεγονότα από τη μαρτυρία τους, ότι οι διάδικοι υπήρξαν σύζυγοι, κατά την καταχώρηση της εναρκτήριας αίτησης και βρίσκονταν σε διάσταση. Τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων μετά την αποχώρηση του Καθ’ ου η Αίτηση από τη συζυγική κατοικία παρέμειναν με τη μητέρα τους- Αιτήτρια. Στις 21/9/2022 εκδόθηκε το διαζύγιο τους. Επίσης στα πλαίσια της γονικής μέριμνας με αρ. 48/2022 εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα στις 29/11/2022 με το οποίο ρυθμίστηκε η επικοινωνία του Καθ’ ου η Αίτηση με τα ανήλικα τέκνα του.
Ας σημειωθεί ότι τα έξοδα της διατροφής στην πορεία της αίτησης διαφοροποιήθηκαν. Δεν ζητήθηκε όμως τροποποίηση της αίτησης. Παρά το γεγονός ότι δεν τροποποιήθηκε η αίτηση η Αιτήτρια ανέφερε στη μαρτυρία της για κάποια νέα έξοδα των παιδιών όπως το σχολείο του μικρού παιδιού. Επίσης παρέθεσε εκεί που μειώθηκαν τα έξοδα το νέο ποσό. Ο Καθ’ ου η Αίτηση στη μαρτυρία του επίσης παρέθεσε μια διαφοροποιημένη θέση για τις ανάγκες των παιδιών αποδεχόμενος ουσιαστικά ότι σήμερα και το μικρότερο παιδί φοιτά σε νηπιαγωγείο.
Η Μαρτυρία
Η Αιτήτρια στην εναρκτήρια αίτηση που καταχωρήθηκε στις 13/3/2022 αναφέρει ότι δεν εργάζεται αφού αναγκάστηκε να μείνει στο σπίτι για να φροντίζει τα παιδιά τους, χωρίς να έχει βοήθεια από νταντά.
Στην ένορκη γραπτή μαρτυρία της που καταχωρήθηκε στις 25/5/2023 αναφέρει ότι εργαζόταν με καθεστώς μερικής απασχόλησης σε εταιρεία τεχνολογίας ως επικεφαλής οικονομικών λειτουργιών με τη δυνατότητα να εργάζεται από το σπίτι όταν αυτό χρειαζόταν και λάμβανε καθαρό μισθό €2,226,00 το μήνα χωρίς περαιτέρω ωφελήματα. Παρουσιάζει κατάσταση μισθοδοσίας ως Τεκμήριο 5.
Όπως αναφέρει περαιτέρω εκδόθηκε το διαζύγιο τους στις 21/9/2022. Επίσης αναφέρει ότι μόλις πρόσφατα έμαθε ότι ως διαζευγμένη δικαιούται επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας, υπέβαλε αίτηση η οποία όμως κατά την καταχώρηση της ένορκης μαρτυρίας της εκκρεμούσε.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία της ο μισθός του Καθ’ ου η Αίτηση ανέρχεται στις € 6.000 το μήνα. Έχει επιπλέον πολλά άλλα ωφελήματα από την εταιρεία του, όπως ιδιωτική ιατρική ασφάλιση για τον ίδιο και τα παιδιά, 13ο μισθό, ετήσιο επίδομα, μεσημεριανό γεύμα, σνακς, ποτά, όφελος για προσωπικό αυτοκίνητο, βενζίνη, ίντερνετ και δείπνο αν εργάζεται αργά τα Σαββατοκύριακα. Όλα αυτά όπως αναφέρει η Αιτήτρια δεν περιλαμβάνονται στο μισθό του, αφού καταβάλλονται από την εταιρεία απευθείας στον ίδιο προσωπικά. Πέραν του μισθού του έχει και το 10% των μετοχών της εταιρείας. Έτσι λαμβάνει μερίσματα.
Τα έξοδα των ανηλίκων ως τα υπολογίζει σε σχετικό πίνακα στην εναρκτήρια αίτηση ανέρχονται σε €1915 μηνιαίως.
Αυτά έχουν ως ακολούθως σύμφωνα με τα δικόγραφα της:
Σίτιση €600, Ένδυση υπόδηση €200, ψυχαγωγία €60, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη €100, Μεταφορικά, καύσιμα €100, ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, νερό, θέρμανση €200, Νηπιαγωγείο €495, διακοπές €60, έκτακτα έξοδα €60, είδη υγιεινής €40.
Στην έγγραφη μαρτυρία της επαναλαμβάνει τον ίδιο πίνακα σε σχέση με τα έξοδα των παιδιών. Αναφέρει περαιτέρω ότι η ίδια δεν εργάζεται και της είναι πολύ δύσκολο να εργαστεί με δύο παιδιά χωρίς καμιά βοήθεια από τον Καθ’ ου η Αίτηση ο οποίος εργάζεται πολλές ώρες και ταξιδεύει συχνά στο εξωτερικό.
Αναφέρεται ακόμα στο τι γινόταν, πριν τη διάσταση τους για να μπορεί ίδια να εργάζεται. Ότι με το Καθ’ ου η Αίτηση μετά τη γέννηση της κόρης τους είχαν κοινό σχέδιο να προσλάβουν μια νταντά για να φροντίζει την ανήλικη θυγατέρα τους στο σπίτι και ότι θα ξεκινούσε δουλειά μόλις γινόταν 4 μηνών το παιδί. Ότι δεν μπόρεσαν να βρουν όμως νταντά γι’ αυτό η ίδια κατάφερε να διαπραγματευτεί με τη δουλειά της να δουλεύει από το σπίτι. Ότι οι εργοδότες της δέχτηκαν να δουλεύει από το σπίτι του πρώτους 4 μήνες και τους επόμενους 4 μήνες να δουλεύει μισή μέρα στο γραφείο και μισή μέρα στο σπίτι. Όμως ως ισχυρίστηκε η Αιτήτρια ο Καθ’ ου η Αίτηση δεν τη βοήθησε στο να δουλέψει το σχέδιο τους, ενώ είχε τη δυνατότητα να αλλάξει το πρόγραμμα του.
Όπως αναφέρει στη συνέχεια εργάστηκε για 6 χρόνια σε αυτή την εταιρεία, επρόκειτο να προαχθεί στη θέση του Οικονομικού Ελεγκτή, της προτάθηκε αναθεώρηση μισθού είχε πολλά προνόμια και της πλήρωσαν ολόκληρο το ποσό για την απόκτηση πτυχίου του Ορκωτού λογιστή που μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να τελειώσει, καθώς δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να διαλέξει ανάμεσα στην καριέρα της και στη ασφαλή ανατροφή της κόρης τους που ήταν 8 μηνών τότε.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση όπως αναφέρει η Αιτήτρια ενώ είχε τη δυνατότητα να αλλάξει το πρόγραμμα της εργασίας του για να τη βοηθήσει και την ίδια με τη καριέρα της εργαζόταν συνέχεια.
Στη συνέχεια, όπως αναφέρει, τροποποίησε το πρόγραμμα του και εργαζόταν κάποιες μέρες από το σπίτι.
Στην πορεία αποφάσισαν να εγγράψουν, μόλις κλείσει τα 2 έτη της, την κόρη τους, στο Νηπιαγωγείο και μετά η ίδια να επικεντρωθεί στην καριέρα της. Έτσι τον Ιούλιο του 2021 έγραψαν το παιδί στο Νηπιαγωγείο. Επειδή όμως η ανήλικη αρρωστούσε συχνά έμενε τον περισσότερο καιρό στο σπίτι έτσι και πάλι η ίδια ανέλαβε τη φροντίδα της καθώς δεν δούλευε. Επίσης εκείνη την εποχή ξανάμεινε έγκυος στο 2ο τους παιδί. Για περισσότερο από ένα χρόνο όπως αναφέρει η Αιτήτρια ήταν για την ίδια ένας συνεχής αγώνας αφού και πάλι ήταν αυτή η οποία φρόντιζε το παιδί. Άρχισε δε να ανησυχεί για το τι θα κάνει όταν θα ξεκινούσε και ο γιος τους το νηπιαγωγείο. Έτσι από το 2021 δεν δούλευε.
Μόλις έφυγε ο Καθ’ ου η Αίτηση από το σπίτι, όπως αναφέρει η Αιτήτρια, επέτρεψε στη νταντά που είχαν προσλάβει εν τω μεταξύ να συνεχίσει να φροντίζει τα παιδιά και συμφώνησαν με τον Καθ’ ου η Αίτηση μόλις άρχιζε δουλειά να της πληρώσει το μισθό για τους μήνες που πλήρωσε ο Καθ’ ου η Αίτηση και μετά να χώριζαν. Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει η Αιτήτρια, ο Καθ’ ου η Αίτηση πήρε τη νταντά στο σπίτι του για να φροντίζει τα παιδιά όταν θα έμεναν μαζί του.
Όταν στη συνέχεια όπως ισχυρίζεται η Αιτήτρια τον ενημέρωσε ότι βρήκε δουλειά ο Καθ’ ου η Αίτηση της ανέφερε ότι η νταντά θα είναι διαθέσιμη για τα παιδιά, μόνο αν συμφωνούσαν ένα πρόγραμμα επιμέλειας.
Η εταιρεία που την προσέλαβε, ως αναφέρει η Αιτήτρια προσπάθησε να τη βοηθήσει να βρει νέα νταντά, η ίδια είχε δοκιμάσει 3 κυρίες όμως δεν κατάφερε να βρει εγκαίρως νταντά, η εταιρεία δεν μπορούσε να περιμένει, έτσι η Αιτήτρια έχασε αυτή τη δουλειά η οποία θα της προσέφερε και ευέλικτο ωράριο.
Δεν μπορεί να κατανοήσει, ως αναφέρει η Αιτήτρια γιατί ο Καθ’ ου η Αίτηση πληρώνει μια νταντά την οποία δεν έχει γνωρίσει η ίδια, η οποία μένει στο σπίτι του και χωρίς τα παιδιά να κοιμούνται εκεί.
Αυτή τη στιγμή, ως αναφέρει στη γραπτή μαρτυρία της, αδυνατεί να εργαστεί λόγω έλλειψης χρημάτων και αδυναμίας να πληρώσει νταντά.
Συνεχίζοντας τη μαρτυρία της υποστήριξε ότι ως οικογένεια είχαν ένα πολύ καλό βιοτικό επίπεδο και μια άνετη ζωή μάλιστα είχαν εξοικονομήσει στο κοινό λογαριασμό λίγο πριν τη διάσταση ποσό €30.000, παρόλο που ο Καθ’ ου η Αίτηση σταμάτησε να βάζει το μισθό του από το Δεκέμβριο του 2021 στο λογαριασμό.
Μετά τη διάσταση όπως αναφέρει η Αιτήτρια ο Καθ’ ου η Αίτηση της καταβάλλει το μήνα €300 και πληρώνει τα δίδακτρα του σχολείου της κόρης τους και για την αγορά ρούχων για το σχολείο. Συνολικά πληρώνει ποσό €587 το μήνα γι’ αυτά.
Όπως αναφέρει στη συνέχεια λόγω της απουσίας της 3 χρόνια από την εργασία της δυσκολεύεται να βρει εργασία, προσπαθεί πολύ να βρει εργασία έκαμε τους τελευταίους 11 μήνες 180 αιτήσεις και είχε αρνητικές απαντήσεις.
Ο μισθός της ως αναφέρει η Αιτήτρια, πριν σταματήσει τη δουλειά ήταν γύρω στις €2200 το μήνα (καθαρό εισόδημα) πλέον κάποια ωφελήματα ασφάλεια υγείας και κουπόνια σε ξενοδοχεία,
Λαμβανομένων των εισοδημάτων του Καθ’ ου η Αίτηση, ότι η ίδια δεν έχει κανένα εισόδημα θεωρεί ορθό και δίκαιο όπως ο Καθ’ ου η Αίτηση της καταβάλλει το ποσό €800 για τη διατροφή και να εξακολουθήσει να πληρώνει το σχολείο της ανήλικης θυγατέρας τους και για τα ρούχα της που μαζί με το σχολείο ανέρχονται σε €587 μηνιαίως.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση στη δική του ένορκη μαρτυρία που καταχωρήθηκε στις 2/5/2024 αναφέρει ότι ο καθαρός του μισθός ανέρχεται στις €4.823. Εργάζεται στην εταιρεία Α2U από τις 1/2/2016 και ο μηνιαίος ακάθαρτος μισθό ανέρχεται στα €6.539,30.
Επισυνάπτει βεβαιώσεις ημ. 23/1/2023 και 19/4/2024 των λογιστών της εταιρείας και 2 αποδεικτικά μισθοδοσίας του ως Τεκ. 24.
Απορρίπτει κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας ότι δεν μπορούσε να εργαστεί επειδή δήθεν δεν είχε νταντά και ότι ο ίδιος ήταν απρόθυμος να τη βοηθήσει. Αναφέροντας ότι έχει μεγάλη ανάμιξη στην ανατροφή των παιδιών τους.
Ως προς την εργασία της Αιτήτριας ήταν η θέση του ότι η Αιτήτρια το 2019 εργαζόταν με πλήρες ωράριο ως ανώτερη λογίστρια (senior accountant) στην εταιρεία UTX Technologies Ltd με ακάθαρτο μισθό €3.186,42 και καθαρά εισοδήματα €2.672,33. Επισυνάπτει αποδεικτικό μισθοδοσίας της το οποίο η ίδια του έδωσε στο παρελθόν ως Τεκ. 25.
Όπως αναφέρει περαιτέρω η ίδια η Αιτήτρια αποφάσισε να σταματήσει από την εργασία της, παρά το γεγονός ότι τότε ο ίδιος εργοδοτούσε οικιακή βοηθό. Και ότι ήταν επιθυμία της ίδιας να μείνει με την ανήλικη και ταυτόχρονα να συμπληρώσει τους κύκλους μαθημάτων ACCA που θα τη βοηθούσαν για την επαγγελματική της ανέλιξη. Αυτός της συμπαραστάθηκε αναλαμβάνοντας όλα τα έξοδα της οικογένειας και πληρώνοντας τα δίδακτρα των μαθημάτων της. Επισυνάπτει κατάσταση λογαριασμού με πληρωμές που έκαμε γι’ αυτά. Σήμερα όπως αναφέρει ο Καθ’ ου η Αιτήτρια εργάζεται. Με τη δική του συνεισφορά και τη συμπαράσταση του η Αιτήτρια κατάφερε σήμερα να εξασφαλίσει υψηλότερη θέση και από Ανώτερη Λογίστρια που ήταν στην προηγούμενη δουλειά της έγινε προϊσταμένη των Οικονομικών Λειτουργειών (Head of Finance Operations) στην παρούσα εργασία της.
Περαιτέρω όπως αναφέρει ενώ ο ακάθαρτος μισθός της κατά το 2019 ήταν €2450 για 40 ώρες την εβδομάδα τώρα στην εταιρεία Protonix Technology Ltδ που εργάζεται έγινε €2500 για 25 ώρες την εβδομάδα. Επίσης αναφέρει ότι η Αιτήτρια με ηλεκτρονικό της μήνυμα, Τεκ. 28, τον πληροφόρησε ότι η εργασία της θα μετατραπεί σε πλήρη απασχόληση. Όποτε όπως ο ίδιος υπολογίζει με το ίδιο ημερομίσθιο που λαμβάνει σήμερα ο ακάθαρτος μισθός της θα αυξηθεί σε €4000 μηνιαίως.
Είναι δε η θέση του ότι η Αιτήτρια με τα επαγγελματικά της δεδομένα και προσόντα έχει την ικανότητα ανά πάσα στιγμή να εξασφαλίσει πολύ υψηλότερο εισόδημα από αυτό που δηλώνει αυτή τη στιγμή.
Υποστηρίζει ακόμα ότι μετά τη διάσταση η Αιτήτρια και πριν βρει την τελευταία της εργασία είχε τη δυνατότητα και μπόρεσε ενδιάμεσα να βρει δουλειά με καλούς όρους και ότι παρά το γεγονός ότι ο ίδιος εργοδοτούσε νταντά και μπορούσε και ήταν πρόθυμος να κάνει διευθετήσεις για να εργάζεται από το σπίτι και έχοντας τη βοήθεια της νταντάς να φροντίζουν τα παιδιά τους για να μπορεί η Αιτήτρια να εργάζεται απέρριψε την εργασία. Επισυνάπτει μήνυμα ως Τεκ.29.
Συνεχίζοντας αναφέρει ότι η συζυγική κατοικία είναι εγγεγραμμένη στο όνομα και των δύο εξ ημισείας, αγοράστηκε με δάνειο το οποίο μετά τη διάσταση πληρώνει ο ίδιος και καταβάλλει μηνιαίως ένα ποσό μεταξύ των €570 και €650. Σ’ αυτήν διαμένει η Αιτήτρια με τα παιδιά και δεν έχει διεκδικήσει ενοίκιο από την Αιτήτρια. Επισυνάπτει τη σύμβαση δανείου και καταστάσεις πληρωμών.
Επίσης αναφέρει ότι η Αιτήτρια απέσυρε και ιδιοποιήθηκε από τον κοινό λογαριασμό ποσό €23000 για το οποίο ουδεμία αναφορά έκαμε στην αίτηση της.
Ως προς τις ανάγκες των παιδιών και την κάλυψη τους όπως αναφέρει ο Καθ’ ου η Αίτηση συνεισέφερε στη διατροφή, εκπαίδευση, ψυχαγωγία ένδυση – υπόδηση και εν γένει ευημερία των παιδιών και μετά τη διάσταση των διαδίκων. Επισυνάπτει σωρεία τεκμηρίων για να αποδείξει τις πληρωμές στις οποίες ο ίδιος προέβη για τις ανάγκες των παιδιών του.
Παραδέχεται στη συνέχεια ότι μετά την καταχώρηση της υπόθεσης άλλαξαν κάποια δεδομένα και κονδύλια και ότι το μικρότερο παιδί ενεγράφη σε σχολείο. Μάλιστα ο ίδιος πλήρωσε την προκαταβολή για την εγγραφή του. Επίσης αναφέρει ότι έχει πληρώσει προκαταβολικά το νηπιαγωγείο για το έτος 2023- 2024 για τη θυγατέρα του το οποίο ανέρχεται στα €527,60.
Όσον αφορά την απαίτηση της Αιτήτριας για νταντά είναι η θέση του ότι δεν είναι απαραίτητη πλέον, καθώς τα παιδιά πλέον φοιτούν σε σχολείο. Η Ε.M σχολνάει στις 13.50 και ο D στις 15.30- 16.00. Αναφέρει ακόμα ότι τις ημέρες που έχει τα ανήλικα σύμφωνα με το διάταγμα εργάζεται από το σπίτι για να μπορεί να τα προσέχει. Έχει επίσης συμφωνήσει με τους εργοδότες του ότι θα παίρνει παρατεταμένες διακοπές για να είναι με τα ανήλικα επίσης έχει πού ευέλικτη εργασία και όταν τα ανήλικα είναι άρρωστα ή η Αιτήτρια αδυνατεί να τα προσέχει για κάποιο λόγο ο ίδιος μπορεί να τα αναλάβει.
Προβάλλει ακόμα με τη μαρτυρία του ότι ξοδεύει αρκετά χρήματα κατά την επικοινωνία με παιδιά του τις ημέρες που καθορίστηκαν στο διάταγμα του Δικαστηρίου αναφέροντας ότι με την αίτηση γονικής μέριμνας επιδιώκει ν’ αναλάβει εξ ημισείας τη φύλαξη των παιδιών τους.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρει πληρώνει €300 απευθείας στην Αιτήτρια για τη διατροφή τους, τα ιατρικά τους έξοδα μέσω της ασφάλειας υγείας που του παρέχεται από την εργασία του, τα δίδακτρα του σχολείου Silverline Private School της Ε.M για το 2023 -2024 που ανήλθαν σε €5276 δηλαδή €527,60 μηνιαίως (για 10 μήνες), €100 για την εγγραφή της, €4.961 τα ετήσια δίδακτρα ( για 10 μήνες) €150 για σχολικές εκδρομές €65 για βιβλία. Επίσης τα δίδακτρα για το καλοκαιρινό σχολείο των ανηλίκων €450. Επισυνάπτει σχετικές αποδείξεις Τεκ 17 και 18.
Επίσης ως αναφέρει επιβαρύνεται τα έξοδα διατροφής, συντήρησης και ψυχαγωγίας των παιδιών του όταν είναι μαζί του τις μισές μέρες της εβδομάδας. Που ανέρχονται σε €1829,00.
Τέλος θεωρεί ότι με την πληρωμή των διδάκτρων του Νηπιαγωγείου της κόρης τους €527,60 που έγινε εφάπαξ για χρονιά 2023-2024, με την κάλυψη των εξόδων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των ανηλίκων τους, με την ασφάλεια υγείας που του παρέχει η εργασία του και την απευθείας από τον ίδιο πληρωμής των εξόδων σίτισης, υγιεινής, ψυχαγωγίας, ένδυσης και υπόδησης και τις διακοπές που παρέχει στα παιδιά του όταν βρίσκονται μαζί του ότι τα πιο πάνω αποτελούν επαρκή συνεισφορά του.
Μετά το πέρας της μαρτυρίας η υπόθεση ορίστηκε για ακρόαση. Δεν υπήρξε αντεξέταση των ενόρκως δηλούντων.
Θα πω σε αυτό το σημείο ότι αμφότεροι οι συνήγοροι των διαδίκων αναφέρθηκαν στις αγορεύσεις τους σε μη δικογραφημένους ισχυρισμούς, χωρίς να υπάρξει τροποποίηση της αίτησης. Αναφέρθηκαν σε νέα κονδύλια που προέκυψαν κατά την εξέλιξη του χρόνου τα οποία μετέβαλαν τα έξοδα των παιδιών.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της Αιτήτριας στην αγόρευση του ανέφερε ότι στην πορεία της αίτησης η Αιτήτρια βρήκε εργασία στην εταιρεία Protonix Ltd η οποία είναι εταιρεία τεχνολογίας, ως επικεφαλής οικονομικών λειτουργιών με τη δυνατότητα για εργασία από το σπίτι της αυτό χρειάζεται και λαμβάνει καθαρό μισθό €2226 το μήνα χωρίς οποιαδήποτε ωφελήματα. Εισηγήθηκε περαιτέρω ότι είναι δίκαιο αφού λάβει το Δικαστήριο τα εισοδήματα της Αιτήτριας να υπολογίσει και το ποσό των €1000 στα έξοδα των παιδιών για την νταντά που προσέλαβε η Αιτήτρια στην πορεία της αίτησης, δηλαδή ένα ποσό €500 για έκαστο παιδί, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν έχει δικογραφηθεί τροποποιώντας την αίτηση το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως. Υπέδειξε ακόμα ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση στη μαρτυρία του παραδέχεται ότι η Αιτήτρια έχει τις υπηρεσίες νταντάς.
Υπέβαλε ακόμα ότι είναι άδικο μια μητέρα η οποία έχει τη φύλαξη και φροντίδα των παιδιών να στερείται του δικαίωματος της να πληρώνει νταντά. Άλλωστε όπως υπέδειξε από τη μαρτυρία του Καθ’ ου η Αίτηση και ο ίδιος επέλεξε να είχε νταντά, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν έχει τη φύλαξη των παιδιών.
Περαιτέρω υποστήριξε ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση δεν απάντησε στους ισχυρισμούς που προβλήθηκαν από την Αιτήτρια για τα επιπρόσθετα προνόμια και τα μερίσματα από την εργασία του, οπότε το Δικαστήριο θα πρέπει να δεχτεί τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας για τα σημερινά του εισοδήματα τα οποία θα είναι πέραν των €8000 συμπεριλαμβανομένων των πιο πάνω ωφελημάτων
Επίσης κάλεσε το Δικαστήριο να διατάξει την τροποποίηση της αίτησης ώστε να συμπεριληφθεί τόσο το κονδύλι της νταντάς ύψους €1000 όσο και το εισόδημα από την εργασία της Αιτήτριας.
Τέλος εισηγήθηκε ως δίκαιο και ορθό ενόψει του επιπέδου ζωής των ανηλίκων πριν τον χωρισμό των διαδίκων, καθώς της εισοδηματικής τους ικανότητας ο Καθ’ ου η Αίτηση να διαταχθεί να καταβάλλει από την καταχώρηση της Αίτησης το μηνιαίο ποσό των €1142 το μήνα για την ανήλικη Ε.Μ και το ποσό των €1086 για το D. Δηλαδή €2228 και για τα δύο παιδιά.
Υπενθυμίζω ότι με την εναρκτήρια αίτηση τα έξοδα των παιδιών ως περιγράφονται ανέρχονται σε €1915, ότι η αίτηση δεν τροποποιήθηκε και ότι ζητείται η συνεισφορά του Καθ’ ου η Αίτηση δηλαδή η αναλογία του στη βάση των δικών του εισοδημάτων στα έξοδα αυτά. Επομένως το Δικαστήριο δεν μπορεί να δεχθεί την παραπάνω θέση για την καταβολή του αυξημένου αυτού ποσού.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του Καθ’ ου η Αίτηση στη γραπτή της αγόρευση ανέφερε ότι με βάση τα τεκμήρια που προσκομίστηκαν τα εύλογα κοινά έξοδα των ανηλίκων ανέρχονται σε €2055,5, τα οποία και ανέλυσε σε σχετικό πίνακα ως ακολούθως:
Για σίτιση, παιδικά προϊόντα και είδη υγιεινής €400, για ένδυση και υπόδηση €150 για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη €325 για το σχολείο της κόρης των διαδίκων €528, για το σχολείο του γιου τους €615 για το θερινό σχολείο €37,5.
Ως προς τα έξοδα των διακοπών, ψυχαγωγίας, ρεύματος, θέρμανσης, νερού, τηλεφώνου και έκτακτα έξοδα που απαιτεί η Αιτήτρια, ως υπέβαλε η ευπαίδευτη συνήγορος, αυτά δεν δικαιολογούνται.
Τέλος κάλεσε το Δικαστήριο, με δεδομένο ότι η Αιτήτρια σήμερα εργάζεται στην εταιρεία Protonix, ο μισθός της ανέρχεται σε €2500 ακάθαρτα και καθαρά €2.226,25, λαμβάνοντας επίσης το Δικαστήριο υπόψη του και το ύψος του επιδόματος μονογονιού και επίδομα τέκνου, να δεχτεί ότι τα εισοδήματα της ανήλθαν σε €3687,00, του δε Καθ’ ου η Αίτηση €4.823,00. Με αυτά τα δεδομένα ως εισηγήθηκε ότι η συνεισφορά του Καθ’ ου η Αίτηση θα πρέπει να είναι της τάξεως των €1.165,00 μηνιαίως και της Αιτήτριας €890,00.
ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ
Θα παραθέσω καταρχάς τις αρχές που εφαρμόζονται για το υπολογισμό της συνεισφοράς των γονέων στη διατροφή των ανήλικων τέκνων τους, καθώς και τι ακριβώς περιλαμβάνει η έννοια της διατροφής.
Η διατροφή ανηλίκου τέκνου ρυθμίζεται νομοθετικά από το Νόμο που ρυθμίζει τις σχέσεις Γονέων και Τέκνων και θέματα Διατροφής Νόμο, Ν.216/90. Τα άρθρα 33(1), 37(1) και (2) είναι σχετικά. Συγκεκριμένα το άρθρο 33(1) του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου προνοεί ότι: "Οι γονείς έχουν υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του".
Το άρθρο 37(1) και (2) του ιδίου Νόμου προνοεί τα ακόλουθα: "1. Η διατροφή προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του και τις οικονομικές δυνατότητες που υπάρχουν για διατροφή προσώπου. 2. Η διατροφή περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση και ευημερία του δικαιούχου και επιπλέον, ανάλογα με την περίπτωση, τα έξοδα για την εν γένει εκπαίδευσή του".
Τα πιο πάνω άρθρα έχουν ως πρότυπο τα άρθρα 1489 και 1493 του Ελληνικού Αστικού Κώδικα. Σχετικά η καθηγήτρια Ε. Κουνουγιέρη Μανωλεδάκη στο βιβλίο της "Οικογενειακό Δίκαιο" ΙΙ, Β΄ Έκδοση 1998, στη σελίδα 138 αναφέρει τα πιο κάτω:
"H διατροφή αποσκοπεί στην ικανοποίηση των άμεσων βιοτικών αναγκών του προσώπου, το περιεχόμενο επομένως της διατροφής αναφέρεται ακριβώς στον κύκλο των αναγκών που καλύπτονται μ’ αυτήν, ενώ ως μέτρο ή έκταση της διατροφής εννοούμε το βαθμό ή το επίπεδο στο οποίο ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες".
Ειδικότερα ως προς το θέμα της ανατροφής και εκπαίδευσης του δικαιούχου διατροφής ο Εφέτης Βαθρακοκοίλης στο βιβλίο του "Το Νέο Οικογενειακό Δίκαιο" Αθήνα 1994, στη σελίδα 513 αναφέρει:
"Έξοδα ανατροφής και εκπαίδευσης: είναι οι δαπάνες πνευματικής, κοινωνικής, θρησκευτικής αγωγής, η δαπάνη βάπτισης, εκπαίδευση στοιχειώδους, μέσης, ανώτερης, ανώτατης, εκμάθησης ξένης γλώσσας, μουσικών οργάνων, φροντιστηριακών μαθημάτων, φοίτηση σε ιδιωτικό σχολείο ...".
Όσον αφορά το ζήτημα του υπολογισμού της αναλογίας των οικονομικών δυνάμεων των υπόχρεων διατροφής, ώστε με βάση τον λόγο τους να οριστούν τα ποσά που θα υποχρεωθεί να καταβάλει κάθε υπόχρεος, δίνει ιδιαίτερη έμφαση η θεωρία. Ο Εφέτης Βαθρακοκοίλης στο σύγγραμμα του («Νέο Οικογενειακό Δίκαιο», άρθρ. 1489, σελ. 759 επ.) αναφέρει σχετικά:
«... Επιμεριστικός καθορισμός για το τέκνο: Κατά τον επιμεριστικό υπολογισμό της διατροφής του τέκνου, για έναν ορθολογιστικό υπολογισμό που ανταποκρίνεται στην αρχή της συμμετοχής στη διατροφή με βάση τις οικονομικές δυνάμεις των γονέων, αλλά και στην εξεύρεση του όλου φάσματος των αναγκών του τέκνου και συνακόλουθα του δικαιούμενου γενικώς ποσού διατροφής, πρέπει να υπολογίζεται η ανάγκη των προσωπικών αναγκών του γονέα για το τέκνο, η έκταση αυτών και η σε χρήμα αποτίμησή της ως μέρος της διατροφής, η οποία και αποτελεί την αντίστοιχη δύναμη του γονέα σε σχέση με αυτές. Έτσι με βάση τις δυνάμεις των συζύγων – γονέων και κατά τον λόγο αυτών θα γίνει η επιβάρυνση του καθενός για τη διατροφή του τέκνου ...»
Η έμφαση είναι δική μου.
Η νομολογία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου σε υποθέσεις διατροφής, έχει επίσης καθορίσει ότι το μέτρο διατροφής δεν μπορεί να αποτιμάται με απόλυτους αριθμούς, ούτε αναμένεται η απόδειξη των κονδυλίων με περισσή αυστηρότητα, ενώ η κοινή λογική και η πείρα της ζωής είναι παράγοντες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες των συγκεκριμένων ενώπιον του Δικαστηρίου ατόμων. Έτσι το Δικαστήριο με βάση την ενώπιον του μαρτυρία, αφού ασχοληθεί με το εύλογο των κονδυλίων και με βάση την κοινή λογική και την πείρα της ζωής δικαιούται να καθορίζει τα αναγκαία έξοδα για τη συντήρηση του ανηλίκου (βλ. Παναγιώτου ν. Σφικτού (2001) 1 Α.Α.Δ. 625, Χαραλάμπους ν. Χαραλάμπους (2010) 1 Α.Α.Δ.951, Παπαντωνίου ν. Παπαντωνίου (2011) 1 Α.Α.Δ.1875).
Τα παραπάνω επαναλείφθηκαν στην Έφεση 20/21 Ι.Σ. v. Ε.Κ ημ. 29/1/2024 στην οποία λέχθηκαν τα ακολουθα:
«Το όλο πνεύμα, και η γενική καθοδήγηση, στον προσδιορισμό του εύλογου ποσού διατροφής φρονούμε πως δίδεται μέσα από σχετικό απόσπασμα, στην υπόθεση Ρουσουνίδης v.Ρουσουνίδου Έφεση αρ. 25/2019, ημερομηνίας 15.12.2021, το οποίο έχει ως ακολούθως:
«Το μέτρο με το οποίο θα καθοριστεί η διατροφή, δεν μπορεί να αποτιμάται με απόλυτους αριθμούς, ούτε αναμένεται η απόδειξη των κονδυλίων με περισσή αυστηρότητα, χωρίς να είναι επιτρεπτό να υιοθετούνται μέσες λύσεις κατά τρόπο αυθαίρετο (Χαραλάμπους ν. Χαραλάμπους (2010) 1(Β) Α.Α.Δ. 951, 957). Η κοινή λογική και η πείρα της ζωής είναι παράγοντες οι οποίοι διαδραματίζουν ρόλο στην καλύτερη αντίληψη των γεγονότων προς εντοπισμό των πραγματικών αναγκών συγκεκριμένων ατόμων. Κονδύλια που κατ' ισχυρισμό απαιτούνται για συγκεκριμένες ανάγκες μπορεί να μην γίνουν αποδεκτά από το δικαστήριο, είτε στη βάση ότι δεν υπήρξε ικανοποιητική τεκμηρίωση, είτε γιατί διαπιστώθηκε υπερβολή, οπόταν και μπορεί να μειωθούν. Άλλα μπορεί να κριθεί ότι δεν αφορούν βασικές ανάγκες και να μην γίνουν καθόλου αποδεκτά (Παναγιώτου v. Σφικτού (2001) 1(Α) Α.Α.Δ. 625, 630). Εάν για συγκεκριμένο κονδύλι δεν υπάρχει περί του αντιθέτου μαρτυρία, αυτό δεν οδηγεί απαρέγκλιτα στην αποδοχή του. Το Δικαστήριο θα πρέπει να ασχοληθεί με το εύλογο των κονδυλίων και δεν δεσμεύεται από τη μαρτυρία των διαδίκων (Μαρκουλίδης v. Μαρκουλίδη κ.ά. (1998) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1386, 1391).»
Όπως υποδεικνύεται περαιτέρω στη νομολογία τα έξοδα της διατροφής δεν είναι σταθερά και η κύρια παράμετρος της διαδικασίας λειτουργεί υπέρ των παιδιών. Στο Σύγγραμμα "Οικογενειακό Δίκαιο" του Απόστολου Γεωργιάδη, στην σελ.652 αναγράφεται ότι «Στο περιεχόμενο της διατροφής περιλαμβάνονται ειδικότερα βιοτικές ανάγκες του δικαιούχου που είτε υφίστανται πραγματικά κατά τον χρόνο συζήτησης της αγωγής είτε μπορούν με βεβαιότητα να προβλεφθούν μελλοντικά». Σίγουρα δε οι ανάγκες των παιδιών δεν είναι στατικές και το Δικαστήριο οφείλει να ασχοληθεί με το εύλογο των κονδυλίων, εφόσον το σχετικό κονδύλι δικογραφείται. βλ. Χαραλάμπους ν. Χαραλάμπους ( ανωτέρω).
Σύμφωνα επίσης με την νομολογία του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, τα έξοδα διατροφής δεν είναι σταθερά και υφίστανται διακυμάνσεις ανάλογα με το είδος τους [βλ. Χρίστου v. Χρίστου (2000) 1 Γ Α.Α.Δ.1891].
Στην υπόθεση Ζαχαρουδιού v. Ιωάννου (2000) 1 Α.Α.Δ. 1614, επίσης το Εφετείο συμφωνώντας με τη θέση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, ανέφερε: “ορθά σημείωσε πως οι οικονομικές ανάγκες των παιδιών δεν είναι στατικές και πως ήταν εύκολα κατανοητό ότι”, καθώς ανέφερε η μητέρα, "όσο μεγάλωνε το μωρό μεγάλωναν και τα έξοδα".
Η έμφαση είναι δική μου.
Δύο συνεπώς είναι οι παράμετροι εξέτασης αξίωσης για συνεισφορά στη διατροφή των ανηλίκων. Οι οικονομικές δυνάμεις των γονέων και οι ανάγκες των παιδιών.
Εξέταση της αίτησης- Αξιολόγηση της μαρτυρίας- Τελικά Συμπεράσματα
Διαφοροποίηση των αναγκών των παιδιών.
Ας σημειωθεί ότι η Αιτήτρια με την εναρκτήρια αίτηση της καθορίζει τα έξοδα των παιδιών στα €1915 μηνιαίως. Ο ευπαίδευτος συνήγορος της ως ανέφερα πιο πάνω καλεί το Δικαστήριο να λάβει υπόψη του ότι στην πορεία της υπόθεσης η Αιτήτρια εργοδότησε νταντά την οποία πληρώνει €1000 μηνιαίως.
Το κονδύλι της νταντάς δεν δικογραφείται ούτε και προβάλλεται οποιοσδήποτε ισχυρισμός στα δικόγραφα ότι ήταν προβλεπτό μελλοντικό έξοδο, ούτε και ότι θα ανερχόταν σε αυτό το ύψος ο μισθός της νταντάς. Ούτε και πρόκειται για κονδύλι που υπήρχε κατά το χρόνο καταχώρησης της αίτησης και έχει κάπως διαφοροποιηθεί. Ούτε πρόκειται για κάποιο μεταγενέστερο έξοδο των παιδιών που γίνεται αποδεκτό από τον Καθ’ ου η Αίτηση.
Κάποια μικρή αύξηση στις υφιστάμενες ανάγκες των παιδιών, όπως στα δίδακτρα του σχολείου των παιδιών ήταν αναμενόμενη και λογική. Ήταν έξοδα που ήταν εύλογα προβλεπτά. Άλλωστε στο μαρτυρικό υλικό που έχω ενώπιον μου οι διάδικοι συζητούσαν για τα θέματα εκπαίδευσης και φοίτησης των παιδιών τους.
Η Αιτήτρια θα μπορούσε να προχωρούσε με αίτηση τροποποίησης της Αίτησης της ώστε να συμπεριλάβει τα έξοδα της νταντάς στην αίτηση της πράγμα που παρέλειψε να κάνει. Και εν πάση περιπτώσει η Αιτήτρια προσδιορίζει τα έξοδα με την Αίτηση της στα €1915. Ζητώντας όπως η συνεισφορά του Καθ’ ου η Αίτηση να καθοριστεί στο ποσό των €1500.
Περαιτέρω η Αιτήτρια στην έγγραφη μαρτυρία θεωρεί ορθό και δίκαιο όπως το Δικαστήριο εκδώσει διατάγματα με τα οποία ο Καθ’ ου η Αίτηση «να εξακολουθήσει να πληρώνει το σχολείο της κόρης μας Ε.Μ να εξακολουθήσει να πληρώνει για τα ρούχα της Ε.Μ (€587 μαζί με το σχολείο) και να με πληρώνει €800 για τη διατροφή»
Σήμερα ζητά μέσω του συνηγόρου της €1142 το μήνα για την ανήλικη θυγατέρα τους Ε.Μ και €1086 για τον ανήλικο γιο τους D. Αξίωση που δεν υποστηρίζεται από την αίτηση της και τη μαρτυρία της. Και η Αιτήτρια αυτό που ζητά με την εναρκτήρια αίτηση της είναι ο καθορισμός της συνεισφοράς του Καθ’ ου η Αίτηση στο ποσό των €1500.
Περαιτέρω με βάση τη προσκομισθείσα μαρτυρία το γεγονός ότι η εργασία της Αιτήτριας ως φαίνεται είναι για 25 ώρες την εβδομάδα, τα παιδιά σήμερα φοιτούν σε σχολείο και ο Καθ’ ου η Αίτηση έχει τακτική επικοινωνία με τα ανήλικα τέκνα του στη βάση διατάγματος που έχει εκδοθεί θεωρώ ότι στο παρόν στάδιο υπό τα πιο πάνω δεδομένα η εργοδότηση νταντάς δεν είναι αναγκαία.
Προχωρώντας στο επόμενο βήμα για την αξιολόγηση του ευλόγου των εξόδων των παιδιών διαπιστώνω ότι η πλευρά του Καθ’ ου η Αίτηση με την αγόρευση της ευπαιδεύτου συνηγόρου του θεωρεί ως εύλογα για τις ανάγκες των παιδιών έξοδα, το ποσό των €2055 ποσό το οποίο ξεπερνά οριακά το υπολογιζόμενο από την Αιτήτρια κατά την υποβολή της αίτησης ποσό για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών που ανέρχεται στα €1915. Ως αναφέρεται στην παράγραφο 36 της γραπτής αγόρευσης του Καθ’ ου η Αίτηση « Με βάση τα τεκμήρια που προσκομίστηκαν από τον Καθ’ ου η Αίτηση πιστεύουμε ότι τα εύλογα έξοδα κοινά έξοδα των ανηλίκων έχουν ως εξής»:
Σίτιση. €528, παιδιά προϊόντα, είδη υγιεινής €400, ένδυση υπόδηση €150, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη €322, σχολείο E €528, σχολείο D. €615, θερινό σχολείο €37,5.
Συνεπώς θεωρώ με την αποδοχή του Καθ’ ου η Αίτηση ότι τα εύλογα έξοδα των παιδιών ανέρχονται σε €2055, η αντίθετη θέση του στη μαρτυρία του ότι το ποσό που αναφέρει για τα έξοδα των παιδιών με την αίτηση της, δηλαδή το ποσό των €1915 είναι υπερβολικό, δεν μπορεί να υποστηριχθεί.
Δέχομαι τα δίδακτρα του 2ου παιδιού. Άλλωστε ο ίδιος ο Καθ’ ου η Αίτηση με τη μαρτυρία του αναφέρει ότι ο ανήλικος σήμερα πηγαίνει σχολείο. Από τα μηνύματα που ανταλλάχθηκαν μεταξύ των διαδίκων και προκύπτουν από τα τεκμήρια φαίνεται επίσης ο πατέρας να μην αμφισβητεί το σχολείο του παιδιού και τα δίδακτρα του. Τα έξοδα ήταν προβλεπτά. Επιπλέον ο Καθ’ ου η Αίτηση πλήρωσε προκαταβολή για τη φοίτηση του παιδιού σε ιδιωτικό σχολείο για το 2025.
Περαιτέρω θεωρώ ότι το ποσό των διδάκτρων εμπίπτει εντός των αρχικών πλαισίων των εξόδων και των δύο παιδιών ως τα παρουσίασε η μητέρα με τα δικόγραφα της. Περιλαμβάνοντας βέβαια στα έξοδα των παιδιών άλλες ανάγκες των παιδιών.
Ενόψει δε της παραπάνω αποδοχής δεν χρειάζεται να προβώ αναλυτικά σε υπολογισμό των κονδυλίων ένα προς ένα, καθώς και οι θέσεις των διαδίκων περίπου συγκλίνουν μάλιστα με τον Καθ’ ου η Αίτηση να αποδέχεται ότι τα έξοδα είναι πέραν του ποσού των €1915 που θέτει η Αιτήτρια με την εναρκτήρια αίτηση της αποδεχόμενος ουσιαστικά ότι κάποια έξοδα των παιδιών αυξήθηκαν και κάποια έχουν διαφοροποιηθεί με την πάροδο του χρόνου.
Περαιτέρω από τη μαρτυρία και τα τεκμήρια που παρουσιάστηκαν για να αποδείξουν τις ανάγκες των παιδιών θεωρώ ότι το ποσό των €2055 που αποδέχεται ο Καθ’ ου η Αίτηση είναι εύλογο. Με δεδομένο ότι το μικρότερο παιδί έχει φοιτήσει πλέον στο σχολείο και έχει δίδακτρα €615 η δε θυγατέρα τους έχει δίδακτρα €528.
Συνεπώς θα προχωρήσω απευθείας στην αξιολόγηση των οικονομικών δυνάμεων των διαδίκων ώστε να καταλήξω στον επιμερισμό των εξόδων των παιδιών.
Δυνάμεις των Γονέων
Όπως προελέχθη ανωτέρω, η συνεισφορά των γονέων στη διατροφή των παιδιών τους καθορίζεται στη βάση των δύο παραμέτρων που θέτει ο Νόμος, αυτής των εξόδων για την κάλυψη των αναγκών του, και αυτής που αφορά τις δυνάμεις των γονέων.
Σύμφωνα με την απόφαση Μαρκουλίδης ν. Μαρκουλίδη κ.ά. (1998) 1 Α.Α.Δ.1386, στη διαδικασία αίτησης για διατροφή είναι ευθύνη του υπόχρεου να προβεί σε πλήρη αποκάλυψη των οικονομικών του πόρων και δυνατοτήτων. Στην απόφαση Δημητρίου ν. Περδίου (2005) 1 Α.Α.Δ.1418, τονίστηκαν τα ακόλουθα (σελ. 1421-1422):
“Έχουν και οι δύο υποχρέωση όπως προβαίνουν σε πλήρη και ειλικρινή αποκάλυψη των πραγματικών τους εισοδημάτων και όχι μόνο των εξόδων τους. Στην υπόθεση Ette v.Ette (1965) 1 All E.R. 341, 346 έχει λεχθεί ότι όταν ο Καθ’ ου η αίτηση δεν προβαίνει ο ίδιος σε ειλικρινή και πλήρη αποκάλυψη σχετικά με την οικονομική του κατάσταση, τότε το Δικαστήριο μπορεί, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση του επαγγέλματος του και το τι κερδίζουν άλλοι στο ίδιο επάγγελμα, να υπολογίσει ότι ο Καθ’ ου η αίτηση έχει ψηλότερα, απ’ ότι ισχυρίζεται, εισοδήματα. Η αρχή αυτή συνάδει και με τον κανόνα ότι εκεί που κάποιος έχει την αποκλειστική γνώση γεγονότων, οφείλει να το αποδείξει. [βλ. Tarapoulouzis v. District Officer (1962) C.L.R 91 και Μαρκουλλίδης. ν. Μαρκουλλίδη κ. ά. (1998) 1 (Γ) Α.Α.Δ.1386, 39]). Επομένως σε υποθέσεις διατροφής των ανηλίκων τέκνων μιας οικογένειας, η οικονομική δυνατότητα του καθενός από τους γονείς δεν είναι θέμα που θα πρέπει να αποδεικνύεται από τον Αιτητή ή την Αιτήτρια, ανάλογα με την περίπτωση, αλλά θέμα αληθινής αποκάλυψης από τους ίδιους τους γονείς, των αντιστοίχων εισοδημάτων τους. Το δε Δικαστήριο, προβαίνει σε πλήρη έρευνα αυτών των στοιχείων.
Περαιτέρω αναφέρουμε ότι από σχετική νομολογία φαίνεται ότι το δικαστήριο μπορεί να λάβει υπόψη όχι μόνο τα πραγματικά εισοδήματα αλλά και την ικανότητα του Καθ’ ου η αίτηση να κερδίζει (his potential earning capacity). [Βλ. Klucinsky v. Klucinsky (1953) 1 All E.R. 683 και McEwan v. McEwan (1972) 2 All E.R. 708] ”.
Θα εξετάσω πιο κάτω λοιπόν, αν οι διάδικοι προχώρησαν σε αποκάλυψη των οικονομικών τους δυνάμεων στη βάση της υποχρέωσης τους με βάση τις παραπάνω νομολογιακές αρχές.
Δυνάμεις της Αιτήτριας
Η Αιτήτρια στα δικόγραφα της ανέφερε ότι ήταν άνεργη, αφού είχε αποκτήσει τα παιδιά, δεν είχε βοήθεια ούτε νταντά γι’ αυτό και παρέμεινε σπίτι για να φροντίζει τα παιδιά.
Με τη μαρτυρία της η οποία ακολούθησε η Αιτήτρια με ειλικρίνεια αποκάλυψε ως άλλωστε είχε καθήκον από την νομολογία ότι στην πορεία εργοδοτήθηκε. Επισύναψε μάλιστα payslip ως στο οποίο φαίνεται ότι έχει μεικτά εισοδήματα στην εταιρεία που εργάζεται €2500. Εργάζεται για 25 ώρες την εβδομάδα.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση στη δική του μαρτυρία πρόβαλε ότι η εργασία της πρόκειται να μετατραπεί σε εργασία πλήρους απασχόλησης και ότι με πλήρη απασχόληση και το ίδιο ημερομίσθιο, μπορεί να έχει εισοδήματα μέχρι €4000. Δεν υπάρχει όμως οποιαδήποτε μαρτυρία ενώπιον μου ότι η Αιτήτρια σήμερα έχει πλήρη απασχόληση.
Με βάση τo μαρτυρικό υλικό που έχω ενώπιον μου προκύπτει ότι η Αιτήτρια είναι ένα αρκετά προσοντούχο άτομο εργαζόταν αδιάκοπα από το 2016 μέχρι το 2021, παρέμεινε για κάποιο διάστημα άνεργη όταν τα παιδιά ήταν αρκετά μικρά και δεν πήγαιναν σχολείο, αλλά και μετά εργάστηκε και από το σπίτι. Επίσης είχε την όρεξη να προχωρήσει για να αποκτήσει και άλλα προσόντα για να ανελιχθεί.
Με την απόκτηση περαιτέρω προσόντων από τη Αιτήτρια η οποία προβάλλεται τόσο από την ίδια όσο και από τον Καθ’ ου η Αίτηση και η ανέλιξη της από Ανώτερη Λογίστρια που ήταν σε Προϊσταμένη των Οικονομικών Λειτουργιών (Head of Finance Operation ) στην υφιστάμενη εργασία της θεωρώ η Αιτήτρια έχει μεγαλύτερη εισοδηματική ικανότητα των €2500 μηνιαίως, η οποία είναι τουλάχιστον ως αυτή που είχε στην προηγούμενη θέση που σύμφωνα με το τεκμήριο 25 που παρουσιάστηκε από τον Καθ’ ου η Αίτηση λάμβανε μεικτά εισοδήματα κατά το 2019 €3.186,42 όταν που εργαζόταν σε εταιρεία ως ανώτερη λογίστρια (senior Accountant) στην εταιρεία UTX Technologies Ltd.
Στην αγόρευση της η ευπαίδευτη συνήγορος του Καθ’ ου η Αίτηση καλεί το Δικαστήριο να προβεί σε υπολογισμούς και να θεωρήσει μεγαλύτερο το εισόδημα της Αιτήτριας, αφού σύμφωνα με τα εισοδήματα της πρέπει να λαμβάνει επίδομα τέκνου και μονογονιού εφόσον έχει εκδοθεί εν τω μεταξύ και διαζύγιο.
Έχοντας υπόψη μου το τι κέρδιζε το 2019, κρίνω ότι η Αιτήτρια έχει μεγαλύτερη εισοδηματική ικανότητα. Και ότι αυτή είναι τουλάχιστον €3.186,00 το μήνα, ως ήταν τα εισοδήματα της κατά το 2019. Θεωρώ περαιτέρω με βάση την εισοδηματική ικανότητα της η οποία δεν υπερβαίνει τις €39.000, σύμφωνα με τις δημοσιεύσεις των Κοινωνικών Ασφαλίσεων όπου το επίδομα μονογονιού για το 2024 για εισόδημα €19.501,00 -39.000,00 για δύο τέκνα είναι €215,96 το μήνα για κάθε τέκνο μηνιαίως και για εισοδήματα από €39.000 - €49.000 είναι €192,53 για κάθε τέκνο, λαμβάνοντας υπόψη μου ότι η εισοδηματική ικανότητα της δεν υπερβαίνει τις €39.000, έχοντας επίσης τη θέση της που προκύπτει από την αγόρευση του δικηγόρου της ότι έχει λάβει το επίδομα μονογονιού, ότι αυτό ανέρχεται σε τουλάχιστον €430 και για τα δύο παιδιά. Το οποίο θα πρέπει, σύμφωνα με τη νομολογία, να προστεθεί στο εισόδημα της Αιτήτριας.
Παραπέμπω στην απόφαση Μάρκου ν. Kuzichava Μάρκου, Έφεση Αρ. 22/2019, 24/06/2021 στην οποία λέχθηκαν τα ακόλουθα αναφορά με το εν λόγω θέμα:
''Θεωρούμε λοιπόν ορθή την προσέγγιση ότι το μονογονεϊκό επίδομα πρέπει να πιστώνεται στα εισοδήματα του γονιού που το λαμβάνει. Το επίδομα αυτό έχει ως στόχο την παροχή οικονομικής βοήθειας στον γονέα που δεν συζεί με άλλο πρόσωπο και που έχει όλο το βάρος συντήρησης του νοικοκυριού. Προϋπόθεση για την χορήγηση του είναι βέβαια να διαμένει με τον γονέα και ένα τουλάχιστον παιδί, ωστόσο, το επίδομα έχει ξεκάθαρο σκοπό την διευκόλυνση του γονέα, έστω προς αντιμετώπιση των εξόδων του παιδιού ή παιδιών που διαμένουν μαζί του. Και η πρόνοια του σχετικού νόμου ότι το επίδομα απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος, προϋποθέτει ότι συνιστά μέρος του εισοδήματος του προσώπου, συνήθως γονέα, που το λαμβάνει''.
Η έμφαση είναι δική μου.
Συνεπώς έχοντας καταλήξει για την εισοδηματική ικανότητα της Αιτήτριας και λαμβάνοντας υπόψη μου ότι ως και η ίδια αναφέρει μέσω του δικηγόρου της λαμβάνει επίδομα τέκνου, κρίνω ότι τα εισοδήματα της ανέρχονται τουλάχιστον σε €3. 616,00 έστω €3.620,00 μηνιαίως.
Καταλήγω γι’ αυτό ότι η Αιτήτρια έχει εισοδήματα και/ή εισοδηματική ικανότητα της τάξεως των €3.620,00 μηνιαίως.
Δυνάμεις του Καθ’ ου η αίτηση
Ο Καθ’ ου η Αίτηση στην υπεράσπιση του αναφέρει ότι οι καθαρές του απολαβές ανέρχονται σε €4825. Με τη γραπτή του μαρτυρία αναφέρει ότι τα εισοδήματα του σήμερα είναι πέραν των €6000, ως θα αναλύσω πιο κάτω.
Η Αιτήτρια στην αγόρευση της θεωρεί ότι τα εισοδήματα του Καθ’ ου η Αίτηση με τις έξτρα παραχωρήσεις από την εταιρεία του προς αυτόν ανέρχονται στις €8000. Αν και ο Καθ’ ου η Αίτηση δεν απαντά στους ισχυρισμούς περί έξτρα χορηγιών σε αυτόν πέραν αυτού της ασφάλειας υγείας που παρέχεται σε αυτόν και τα παιδιά του, δεν έχω οποιαδήποτε στοιχεία ενώπιον μου που θα με οδηγούσαν στην αποτίμηση αυτών των χορηγιών ώστε να υπολογίσω τα εισοδήματα του. Συνεπώς οποιαδήποτε απόπειρα υπολογισμού των παραχωρήσεων αυτών από το Δικαστήριο θα ήταν αυθαίρετος.
Προχωρώ συνεπώς να αξιολογήσω το μαρτυρικό υλικό που προσφέρθηκε για να αποφασίσω ποιες είναι οι οικονομικές δυνάμεις του Καθ’ ου η Αίτηση και η εισοδηματική του ικανότητα.
Ο Καθ’ ου η Αίτηση με τη γραπτή μαρτυρία του επισυνάπτει σωρεία τεκμηρίων. Στη σελ. 187 Τεκ. 25 επισυνάπτει βεβαίωση της εταιρείας GAC auditors Ltd υπογραμμένη από το Διευθυντή της, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα:
We GAC AUDITORS LTD hereby confirm and declare that Mr A.R.G with passport xxxxxx has been employed with A2ULtd since the 1st of February 2016 and his current monthly grow salary amounts to €6.539,30.
Επίσης ο ίδιος ο Καθ’ ου η Αίτηση προσκόμισε καταστάσεις μισθοδοσίας για το Ιανουάριο του 2022 και το Μάρτιο του 2024 στις οποίες φαίνεται ότι ο βασικός μισθός του ανερχόταν σε €6.539,30 και μετά τις αποκοπές είχε καθαρά μισθό €4.823,63 κατά τον Ιανουάριο του 2022 . Για το Μάρτιο του 2024 ο βασικός μισθός του ανερχόταν σε 6.539,30 και μετά τις αποκοπές είχε καθαρά εισοδήματα €4.764,32.
Αλλά και η Αιτήτρια επισυνάπτει στη γραπτή της μαρτυρία πιστώσεις που έγιναν στο κοινό λογαριασμό που είχαν οι διάδικοι και εμβάσματα του μισθού του Καθ’ ου η Αίτηση με λεπτομέρειες ότι επρόκειτο για payroll net με συγκεκριμένο αριθμό.
Από αυτά προκύπτει ότι τον Οκτώβριο του 2021 το κατατεθέν ποσό ανερχόταν στις €4,924,24. To Νοέμβριο του 2021 ανερχόταν σε €4924,3 και το Δεκέμβριο του 2021 ανερχόταν σε €4.924,24 που αντιστοιχούσαν στα καθαρά εισοδήματα του.
Συμπίπτει επομένως η θέση των διαδίκων για τα εισοδήματα του Καθ’ ου η Αίτηση.
Καταλήγω λοιπόν ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση έχει μεικτά εισοδήματα και εισοδηματική ικανότητα της τάξεως των €6.539,30. (Στρογγυλός αριθμός €6.540,00). Και αυτά ενδιαφέρουν για τον υπολογισμό της συνεισφοράς του κάθε γονέα. Και όχι αυτό που προκύπτει από τις οποιεσδήποτε αποκοπές που ενδεχομένως να αφορούν κάποιες άλλες υποχρεώσεις των ατόμων, ταμεία προνοίας κ.λ.π.
Τέλος όσον αφορά τη θέση του Καθ’ ου η Αίτηση ότι επιβαρύνεται με το χρέος του σπιτιού το οποίο ανήκει και στους δύο τους και στο οποίο διαμένει η Αιτήτρια με τα παιδιά, για το οποίο παρουσίασε σχετικά τεκμήρια στην ένορκη μαρτυρία του, όπως το λογαριασμό του δανείου και τις σχετικές πληρωμές που ως αναφέρει έγιναν από τον ίδιο, η οποιαδήποτε διαφορά των διαδίκων σε σχέση με την πληρωμή του δανείου δεν αφορά την παρούσα υπόθεση υπολογισμού της συνεισφοράς τους στη διατροφή των παιδιών τους και εν πάση περιπτώσει, σύμφωνα με τη νομολογία, η υποχρέωση των γονέων για διατροφή των ανήλικων παιδιών τους έχει προτεραιότητα έναντι όλων των άλλων υποχρεώσεων τους, (Βλ. Δ. Δημητρίου ν. Ε. Περδίου (2005) 1 Α.Α.Δ 1 1418).
Καταλήγοντας, συνεπώς, ότι περίπου οι θέσεις των διαδίκων συγκλίνουν με μια μικρή διαφορά και αποδεχόμενη ότι τα εύλογα έξοδα των παιδιών ανέρχονται σε €2055 προχωρώ στο μαθηματικό τύπο που εφαρμόζεται για την ανεύρεση του ποσού της συνεισφοράς του Καθ’ ου η Αίτηση. Έχει ως ακολούθως:
€6.540 (Εισοδήματα Καθ’ ου η Αίτηση) επί €2055 (ανάγκες των παιδιών) / κοινό εισόδημα €10.160 (6540 + 3620) ( μεικτά εισοδήματα της Αιτήτριας + επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας ) = €1322,80
Νοείται ότι στα παραπάνω έξοδα περιλαμβάνονται τα έξοδα και των σχολείων των παιδιών, τα οποία αμφότεροι διάδικοι ενέταξαν στις ανάγκες των παιδιών και τα οποία θα πρέπει να πληρώνουν οι διάδικοι με βάση την αναλογία των εισοδημάτων τους.
Έχοντας ενώπιον μου ότι τα έξοδα για τα σχολεία των ανηλίκων ανέρχονται σε €615 για το D και €528 για την Ε.M η συνεισφορά του Καθ’ ου η Αίτηση για τα σχολεία των παιδιών το ποσό των €736 (στρογγυλός αριθμός) και της Αιτήτριας στο ποσό των €407 (στρογγυλός αριθμός). Προέβηκα στην παραπάνω ανάλυση ώστε να μην δημιουργείται διαφωνία ως προς το ποιος θα πληρώνει τα δίδακτρα των σχολείων των παιδιών.
Το πιο πάνω ποσό ως συνεισφορά του Καθ’ ου η Αίτηση θεωρώ εύλογο για την κάλυψη των αναγκαίων βιοτικών αναγκών των παιδιών και εντός των οικονομικών δυνατοτήτων του Καθ’ ου η Αίτηση. Αναφέρω περαιτέρω ότι για τον υπολογισμό της δικής του συνεισφοράς έλαβα υπόψη μου τις δικές του ανάγκες και το γεγονός ότι συνεισφέρει και συνεισέφερε στις ανάγκες των παιδιών του μέχρι σήμερα χωρίς διάταγμα του Δικαστηρίου, ως φαίνεται στη σωρεία αποδείξεων που παρουσίασε, αλλά και στα πλαίσια της επικοινωνίας με τα παιδιά του η οποία όμως δεν τον απαλλάσσει από την υποχρέωση συνεισφοράς. Λαμβάνοντας υπόψη μου περαιτέρω ότι το θέμα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καταβάλλεται από την ασφάλεια υγείας του Καθ’ ου η Αίτηση μέσω της εταιρείας που εργάζεται.
Τέλος θεωρώ ότι η πληρωμή κάποιων εξόδων των παιδιών δεν αποτελεί λόγο για μη έκδοση ενός διατάγματος διατροφής, καθώς σημασία έχει η τακτική και βέβαιη συνεισφορά.
Όπως λέχθηκε στη ΧΧΧ Δημοσθένους.v. ΧΧΧ Δημοσθένους Έφεση Αρ. 21/2019 ημ. 29/6/2020:
Η υποχρέωση αυτή είναι διαρκής. Η πιθανότητα διακοπής της συνεισφοράς του εφεσείοντος ανά πάσα στιγμή και για οποιοδήποτε λόγο δεν τίθεται στη βάσανο μαρτυρίας προς τούτο.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ακόμη και με δεδομένο ότι ο εφεσείων όντως συνεισφέρει ήδη στη διατροφή, τι θα τον εμπόδιζε να διαφοροποιήσει τη θέση του ή να μειώσει δραστικά το ποσό το οποίο συνεισφέρει……».
Η έμφαση είναι δική μου.
Συνακόλουθα εκδίδεται το ακόλουθο διάταγμα:
Διάταγμα με το οποίο διατάσσεται ο Καθ’ ου η Αίτηση να καταβάλλει στην Αιτήτρια από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης 12/2/2025 και κάθε 12η ημέρα κάθε επόμενου μηνός με 7 μέρες χάρη το ποσό των €1325 ως συνεισφορά στη διατροφή και συντήρηση των ανήλικων τέκνων του Ε.M και D.
Το ποσό επιμερίζεται στα δύο παιδιά εξίσου.
Τέλος δεν κρίνω δίκαιο να επιδικάσω αναδρομική διατροφή ενόψει την παραδοχής της Αιτήτριας ότι ο Καθ’ ου η Αίτηση συνεισέφερε στις ανάγκες των παιδιών. Όπως αναφέρει στη μαρτυρία της επιθυμεί ο Καθ’ ου η Αίτηση να συνεχίσει να πληρώνει το σχολείο της θυγατέρας τους που ανέρχεται σε €587 και τα ρούχα της που περιλαμβάνεται στο ποσό των €587 και να της καταβάλλει €800 για τη διατροφή. Αναφέροντας περαιτέρω ότι της έδινε πέραν του σχολείου το ποσό των €300 για τη διατροφή. Εξάλλου μέχρι σήμερα δεν επιδιώχθηκε η έκδοση οποιουδήποτε προσωρινού διατάγματος διατροφής και σχετική αίτηση που υποβλήθηκε αποσύρθηκε.
Ενόψει της επιτυχίας της αίτησης, της πορείας της, ως φαίνεται από το φάκελο του Δικαστηρίου, δεν υπάρχει λόγος να αποστώ από την νομολογία ότι ο επιτυχών διάδικος δικαιούται τα έξοδά του, τα οποία επιδικάζονται υπέρ της Αιτήτριας και εναντίον του Καθ’ ου η Αίτηση, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Yπ.)……………………………………………. Κ. Χ΄΄ Αθανασίου - Σιαμτάνη, Π.
Πιστό αντίγραφο
Πρωτοκολλητή
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο